HELDE1SCHE COURANT
tri AIS ON VAN ALPHEN,
Derde Blad.
BUITENLAND
BINNENLAND
N0UGAT DE M0NTEUMART,
VAN ZATERDAG 28 JUNI 1924.
(Vervolg van het le blad).
De uitvoering van het vredesverdrag.
De Dolteche gevangenen en ballingen.
Berlijn, 26 Juni. De Fr arische minister
president heeft er de Duitsche Rijksregee-
ring officieel van verwittigd1, dat zijn in
de Fransche Kamer afgelegde verklarin
gen omtrent de vrijlating van gevangenen
en het wedier toelaten der ballingen reeds
door dienovereenkomstige instructies aan
de Fransche bezettingsautoriteiten in een
daad zijn omgezet.
Zooals berichten uit het bezets gebied
bevestigen, worden deze instructies reeds
sedert eenigen tijd uitgevoerd.
Tot dusver is in de Fransche bezettings
zone van het oude bezette gebied reeds
aan 7500 gezinnen, dus aan ca. 30.000
personen, verlof gegeven om terug te kee-
ren.
Op 25 Juni besloot de Rij nlandeommis-
sie .tot de intrekking van de verdere be
sluiten tot verbanning uit het oude be
zette gebied1, welke eveneens 7500 gezin
nen of 30.000 personen omvatten.
Voor het nieuw-bezette gebied zuilen
dezelfde maatregelen worden getroffen.
DUTTSCHLAND.
Het Berliner Tageblatt geeft een ge
sprek weer van den Engelschen pacifist
Normann* Angelli met Herriot, waarin
laatstgenoemde zich verklaarde voor het
opnemen van Duitschland in het te slui
ten veiligheidspakt
De Köln. Ztg. (volkspartij) zegt in een
beschouwing over den brief van Mac
Donald en Herriot aan de rijksregeering,
dat bezorgdheid over militair gevaar van
den kant van Duitschland dezen onge-
bruikelijken stap niet kan hebben ingege
ven. Een leger van 100.000 man zonder
oorlogsbewapening zou, ook al kon men
de 150.000 man politic er bij indeelen niets
kunnen uitrichten tegen de geweldige le
gers van Duitschland's buren en zelfs niet
tegen Frankrijk alleen. Het blad komt
daarom tot de slotsom dat bezorgdheid
over den politieken indruk eener. weige-»
ring van Duitschland die'beweegreden van
de twee premiers is geweest.
Het Duitsche antwoord op de nota over die
militaire controle.
In de vergadering, die het rijkskabinet
Vrijdagavond hield, werd de laatste hamid aan
de antwoord-nota betreffende de militaire
oontrólé gelegd. VennoedeDfijlk zal die wensch
worden uitgesproken, dat noch DuMscMandi
in het algemeen noch de Duitsche industrie
in het' bijzonder schadie zuilen lijden tenge
volge van de maatregelen, die. eventueel dbor
da oommissie van oontrólé zufllên worden ge
troffen. .Men herinnert er in dót verband aan,
dat de leden van de commissie, die da beper
king van de productie van oorlogsmateriaal1
moeten bewaken, veel verdter zijn gegaan
dan hun bevoegdheid toeliet en de Duitsche
industrie hebben verplicht, nuttelooze en
kostbare verwoestingen van fabrieken en
machines te verrichten.
Hargit, graaf Westorp;, van Tirpitz en
Hoetsch, de leiders van die DuitschHnatiooale
fractie, zijn Vrijdag door den rijkskanselier
ontvangen. Dr. Stresemam woonde het on
derhoud1 bij1. De Dui'tschmaltiionale afgevaar
digden verklaarden, d'at hun1 fractie zich in
geen geval1 met die militaire contröle, zooals
die door. de entente wordt geëischt, kan ven-
eenogen. Van de rijksweenbaarheid! kan men
volgens hun meening niet eiischen, dht zij
zich aan- een dergelijke oontrólé onderwerpt.
Het antwoord, dat de rijkskanselier hem
gaf, schijnt de afgevaardigde niet bevredigd
te hebben.
V
De Maant Everest-expedltie.
De tragische dood van" Mallory en
Irvlne.
De Telegraaf bevat het volgende tele
gram
Mount Everest, Kamp No. 8. (21.000
voet hoog.) Röngkok-gletsch'er. Kolenel
Burton. Dit verslag wordt door mij ge
dicteerd, daar ik, herstellende van mijn
hevige sneeuwblindheid, nog niet in
staat ben tot schrijven.
In mijn vorig verslag werd reeds mede
gedeeld, dat wij ons plan moesten wijzigen,
voornamelijk wegens lichamelijke uit
putting van een aantal pakkendragers.
Op 27 Mei j.1. werd besloten, dat voor-
loopig geen zuurstof zou worden gebruikt
en dat minstens twee pogingen dienden
'te worden gedaan om zonder zuurstof
twee nachten ter hoogte van 23.000 voet
op den berg door te brengen, Daarna
moest het noodlot beslissen.
Voor deze twee eerste pogingen werden
gekozen, behalve ik zelf, Mallory, Som-
merfield, Irvine en Odell. Vijftien uit
gelezen dragers, om hun stoere volharding
„tijgers" genoemd, gingen mede.
Op 1 Juni j.1. gingen Mallory en Bruce
met negen van die „tijgers" touwladders
bevestigen en op 2 Juni bestegen twee
klimmers met acht dragers den grooten
Noordelijken bergrand tot de vestiging
ter hoogte van ongeveer
25.800 voet.
Het weer verergerde echter plotseling.
Een Ijzig-koude wind sneed door de
speciale kleeding, welke luchtdicht heette
te zijn. Op ongeveer 25.000 voet hoogte
konden reeds vier van de aoht dragers
niet verder gaan. Met groote energie
werd ten slotte een hoogte Van 27.000
voet bereikt, alwaar 't echter onmogelijk
bleek zonder gebruik van zuurstof verder
te gaan. In den avond van 4 Juni besloot
Mallory alsnog met zuurstof een poging
te wagen den bergtop te bereiken. De
noodige dragers werden gevonden. Irvine
zou met Mallory medegaan. In den
vroegen ochtend van 6 Juni gingen zij
met acht dragers de laatste poging
wagen. Hun gedaanten vaagden in den
dichten mist. Mallory en Irvine liepen
vooruit. Teruggekeerde dragers hebben
gezien, dat zij beiden dapper naar boven
klommen, doch allengs werden zij uit
oog verloren en sindsdien zijn zij nimmer
teruggekeerd. Zij kwamen ongetwijfeld
op den berg om. Odell zag hen het
laatst vanuit Kamp 6, steeds klimmende
naar den top.
Ik heb Odell nog niet geBproken, maar
schat dat de klimmende partij om 11 uur
v.m. van den 8en Juni een hoogte van
ongeveer 28.000 voet hadden bereikt.
Sindsdien werden zij niet meer gezien.
Odell keerde dien avond naar Kamp 4
terug.
Ito vliegtocht van Amundsen naar die
Pool uitgesteld.
Het HolL Nieuwsbur. meldt uit Kris-
tiania diat Amundsen medegedeeld: heeft,
dat zijn NoordpoolexpedStie met vliegtui
gen voorloopig uitgesteld is, daar hij geen
voldoende steun heeft kunnen vinden.
Zooals men zich zal herinneren, had de
fabriek, die hem de vliegtuigen zou leve
ren, een korten termijn gesteld om het
bedrag te voldoen, terwijl bij niet-betaling
de vliegtuigen niet geleverd zouden wor
den.
De reorganisatie van die Post en
Telegrafie.
Naar „De Telegraaf" verneenjt, is in ver
band met de op handen zijnde reorganisatie
van den -dienst, aan een 1004al amb
tenaren bij heit hoofdbestuur der posterijen
en 'telegrafie in 'de rangen van schrijver tot
en met hoofdcommies eervol onltlslag aange
zegd tegen 1 October aj& met recht op wacht
geld of pensioen.
In de betrokken m-ededleetngen wordt er
gewag van gemaakt, dat a-beern dte drang naar
bezuiniging tot deze voor het personeel' zoo
ernstige maatregelen heeft geleid1.
Eveneens is aan een 40-tial' directeuren en
hoofdcommiezen van den kantoordienst on
der gelijke voorwaarden ontslag aangezegd.
Lager Ondérwfjs-wel
De Eerste Kamer heeft het wetsontwerp
tot wijziging van de Leerplichtwet en van
de L. O.-wet 1920 met 20—6 stemmen aan
genomen.
De minister van Onderwijs zeide in de
Eerste Kamer, zoo moodiig door wetswijzi
ging, een meer soepele toepassing der
wet inzake het zevende leerjaar, toe.
De huldiging van de helden der zee.
In het „Vaderland" lezen wij
Trots de tropische hitte, trots aanlok
kend vuurwerk, dat den Hagenaar dubbel
lokt, hebben toch nog een duizend stad-
genooten de huldiging van de helden der
zee boven alles gesteld en daarbij nog
eens bewezen op welk een goede plaats
hun hart zit.
Het was een alleraardigste avond. In
de directieloge zaten, de borst vol me
dailles, Dorijs Rijkers, Klaassen, Jan Bijl,
Dirk Kuipers, Diedenhoven en nog een
paar en zij hebben zich hun verweerde
wangen nat gelachen.
Vóór de pauze begon, kwam Henri ter
Hall op het tooneel, verklarend dat het
hem een bijzonder genoegèn was nog eens
van deze plaats het publiek te mogen
toespreken. Hij schetste daarop in pak
kende, van diep gevoel welsprekende
woorden de daad der mannen, een aan
den Dood ontrukte prooi van duizend
levens en daartegenover hun belooning:
een pensioen van f 60 tot f 120 per jaar
en de ouderdomsrente, d.w.z. een ouden
dag van armoe- en zorg, al blinkt de borst
van medaille^. Hij. vertelde daarop hoe
dr. Rademaker de aandacht op het grie
vend onrecht vestigde en hoe daaruit de
beweging ontstond, welke leidde tot het
Helden der Zeefonds „Dorus Rijkers",
waarvoor Levy Grunwald, de Justusvan
Maurik van den Helder, de populaire
brochures schrqef, welke aan het fonds
reeds f 8.000 bezorgden en waarvoor de
dames van het Revuegezelschap, mevr.
Köhler voorop, avond aan avond brochures
verkochten. Door die actie hij stelde
het met innige dankbaarheid vast was
ook de regeering wakker geworden.
Daarna kwam een alleraardigst filmpje
van het zevental op" het doek, door
Mullens 's morgens op het strand gemaakt.
Vervolgens stelde de heer Ter Hall de
mannen een voor een aan het publiek
voor, dat staande een warme hulde aan
de stoere redders bracht.
Dorus Rijkers trad toen naar voren,
streek zich eens over den kop en wenkte
stilte. Sober maar leuk en raak vertelde
hij van de moeilijkste reddingen door
hem en zijn mannen telkens wees hij
op de kameraden, die net zooveel deden
als hij verricht en daarop sprak hij,
diep bewogen, zijn dank uit, omdat de
zorg voor zijn ouden dag in vreugde was
verkeerd en omdat zoovelen bezig waren,
zijn kameraden hetzelfde lot te bezorgen.
Ook hij verklaarde daarbij het oogenblik
te zegenen, waarop dr. Rademaker hem
in den Helder tegen het lijf geloopen
heeft en een praatje over de medailles
op zijn borst begonnen was. Met een
korten, stevigen zwaai in .de richting
van zijn hoofd, als dreigde een storm
zijn Zuidwester af te waaien, groette hij
het publiek, dat muisstil het boeiend
verhaal had aangehoord.
1
Ingezonden Mededeellng, 1
DUKSTRAAT 34. Tel. 244.
Filialen
KONINGSTRAAT 47. Tel. 215.
ZUIDSTRAAT 17. Tel. 219.
VAN LIMB. STIRUMSTRAAT 25. Tel. 224.
BRAKKEVELDWEG 61. Tel. 277.
in verschillende smaken, zooals t Citroen,
Vanille, Mocca en Marasquin, mat
amandelen en vruchten.
Ook heden verkrijgbaar:
SLAGROOMSOEZEN MET AARDBEIEN
en
DENAPPELS, gevuld met Slagroom.
Dorus sleepte daarop een bloemenhulde
naar mevr. Köhler en schipper Klaassen
bracht een mooie mand aan de dames
collectanten en nog een ander hing den
heer Weber, die alle avonden van de
vergeten helden aan het publiek zat te
vertellen, een krans om den hals.
De heer Ter Hall verklaarde ten slotte
nog, dat dit alles niet geschiedde om
reclame vQor de helden te maken, doch
enkel en alleen om het volk van Neder
land in staat te stellen een oude eere
schuld te vereffenen.
Een waarlijk donderend applaus van
het publiek besloot de treffende hulde,
waarbij heel wat oogen vochtig waren
geworden.
Uit den Amsterdamschen Raad.
Het georganiseerd overleg en de
salarissen van het gemeente-personeel.
Wij deelden reeds mede, dat de discus
sies hierover voorafgegaan werden door
de besprekingen over de motie-Boissevain
om die notulen- van het georganiseerd
overleg te publiceeren. De motie-Boisse
vain vond weinig steun. De communist
Lisser was ervoor en generaal Ophorst
(chr.-hist.) én de heer Douwes (a.-r.) gin
gen er meó accoord, maar de partij-genoot
van laatstgenoemde, de heer Spier en de
heer van Frijtag Drabbe (r.-.k), ofschoon
veel voor het "beginsel gevoelend, durfden
er niet aan.
De heeren Ketelaar (v.-dó en Vliegen
(s.-dl.) en van langen (r.-k.-democraat)
waren ertegen; de wethouder voor de Ar
beidszaken, de heer Wierdel's, verzette ér
zich almede met hand en tand tegen, en
het slot was dat de motie-Boissevain met
2713 stemmen verworpen werd. Daarna
begonnen de besprekingen over die zaak
van het georganiseerd overleg.
De eerste spreker, de Jordaansche vlsch-
venter Jansen, een der vertegenwoordi
gers van het veelkleurige neutrale blok
aller middenstanders, kwam met een voor
stel om de beslissing over de gewijzigde
loonsvoorwaarden drie maanden uit te
stellen, teneinde B. en W. en de raadsle
den in de gelegenheid te stellen te onder
vinden wat het beteekent van het loon van
een arbeider te moeten leven. Het werd
verworpen!
Een voosstel-Libser om de zaak van1 de
agenda af te voeren, werd verworpen.
Deze gaf daarna eene uiteenzetting, der
zaak. De heer Boissevain hield een be
toog, waarin hij er op wees, dat onder de
tegenwoordige omstandigheden terecht tot
loonsverlaging moest worden overgegaan.
Totdat plotseling de meerderheid van B.
en W. zich bij de weigering van de arbei
dersvertegenwoordigers to het georgani
seerd overleg om over. loonsverlaging te
spreken, neerlegden. Een onverklaarbare
houding! De loonen te Amsterdam zijn in
verhouding hooger dan in 1914?
De a.-r. heer Baas vindt de zaak erg
moeilijk te beoordeeien; de verlaging van
pensioenaftrek acht hij niet zoo erg; in
•tijden van neergang moet men zich aan
passen. Als de gemeente komt met loons
verlaging, moet het ernst zijn en men
heeft niet'het recht, onrust onder de ar
beidersgroepen te brengen. Van dit over
leg is niets terechtgekomen.
De heer Pothuis (s.-d.) critiseert de
scherpe critiek, waaraan B. en W. bloot
stonden. Het is geen eenvoudige zaak die
10 millioen te vinden.
Spreker vraagt den wethouder van fi
nanciën, of de begrooting voor 1924 slui
tend is gemaakt, zonder rekening te hou
den met eeh eventueels verhooging van
de pensioenen; of het vermenigvuldigings-
cijfer zal kunnen gehouden worden op
0.675, en of er geen rekening is gehóuden
met de resultaten van dit overleg.
De heer Van Lingen (r.-k.) is ook vpn
oordeel, dat men niet moet komen aan het
levensminimum van de arbeiders. Maar
wat is dat minimum? En dan ook, dat mag
niet .alleen géiden. Het verkeerde element
is in de onderhandelingen gekomen, door
dat de arbeidersvertegenwoordigers zich
meer lieten gebruiken als bedienden van
hun vereeniging, dan wel als leiders.
De heer Ketelaar (v.-d.): Als de raad
een voorstel voor zich had gekregen, waar
bij 2V2 millioen van de loonen afging, dan
was er niet zooveel vóórgeprait, én was
men hoogst tevreden geweest. Overigens
mag men niet praten over de loonen van
1914, zonder alles in rekening te brengen.
Spreker gelooft niet, dat de loonen te hoog
zijn, al geeft hij' den heer Boissevain toe,
dat de verhoudingen herzien dienen te
worden. Het loon liep in een jaar voor de
hoogste klasse terug van 40.56 tot ƒ37.05,
en dat is niet gering.
De heer Ophorst (c.-h.) zegt, dat hij het
georganiseerd overleg hoog houdt en nut
tig acht,: maar gelooft, dat het nu een
knak kreeg. Het was een fout, dat de werk
nemers weigerden te onderhandelen, en
van B. en W., daarin te berusten.
Mevrouw Van ZelimiVan den Bergh
(oomim.) geeft een historisch overzicht van
de arbeidersbeweging, om te betoogien,
dat de sociaal-democraten de arbeiders
bedrogen en dienstknechten waren van de
kapitalisten. Zij is van meening, dat het
georganiseerd1 overleg gepleegd is," om den
arbeiders alles maar af te rooven. Het leek
wel, of de heeren in het georganiseerd
overleg niet geheel nuchter waren. Zij ein
digt met een scherpen aanval op wethou
der Wierdela
De heer Spifer (a.-r.) wenschit klaarheid,
of over de oorspronkelijke voorstellen bij
B. en W. volkomen overeenstemming be
stond; Hiji is in alle opzichten onbevrer
digd over den iganig van zaken in het ge
organiseerd overleg, maar het is nog jong
en moet nog groeien.
De heer Vliegen (s.-d.) zegt, dat zij, die
meenen, dat iets afnemen van de ge
meentewerklieden en -ambtenaren, niet
den sociaal-dexnocraten past, zich vergis
sen.
De loonen en salarissen moeten niet on
aantastbaar zijn. De loonen worden ech
ter niet verlaagd; de pensioenbijdrage
wordt verhoogd. Ér wordt iets afgenomen
van iets, wat de particuliere bedrijven
heelemaal missen. De afkeuring van den
heer Boissevain en anderen over de wijze,
waarop het georganiseerd- overleg is ge
pleegd, wijst spreker af. De argumenten,
die bijl B. en W. golden, waren zoodanig,
dat de redelijke eischen, die men stelde, in
dezen tijd bezwaarlijk konden worden in
gevoerd. Het afbreken van het georgani
seerd overleg noemt spreker ongemoti
veerd, en het verwondert hem vooral van
den heer Ba;as. Als het georg. overleg
wordt kapot gemaakt, houdt de Federatie
een feestavond. Wordt de medezeggings-
schap kapot gebroken, dan komt het in
geen jaren terug en komt het recht weer
aan den raad. Dan kunnen de werklieden
weer adressen sturen, als vroeger.
De heer Romlme (r.-k.) vraagt naar het
argument, dat dé loonen moesten worden
verlaagd? Dat wilde spreker gaarne zien
verklaard, en daar hangt zijn stem over
dit voorstel van af.
In de avondvergadering werden die be
raadslagingen voortgezet. Wethouder ter
Haar geeft een persoonlijke uiteenzetting
van zijn standpunt; hij heeft hooit iets
voor het georganiseerd overleg gevoeld
en dit ook laten blijken. Het teere plantje
zal nu wei wegkwijnen.
Wethouders Wierdels zegt, diait B. en
W. het zeer betreuren, dat het dezen keer
met het georganiseerd overleg zoo geloo
pen is. Zal het zoo weer gaan, dan zal het
georganiseerd overleg gereorganiseerd
moeten worden, want de arbeidersverte
genwoordigers moesten telkens nieuwe,
mandaten halen bij hun vereenigingen en
kwamen dan met de opdracht: geef maar
niets toe.
Spreker is wat moedeloos, maar vindt
.den toestand' niet hopeloos.
Dan bespreekt hij de pers, die berichten
publiceerde, welke kwamen uit troebele
bron. Ze waren altijd tendentieus en had
den niet gepubliceerd mogen worden,
want de besprekingen waren geheim. Een
blad, dat het dichtst stond bij den heer
Boissevain, hielp het sterkst daardoor Se
meest revolutionaire groep van gemeente
werklieden. Die bladen speelden een zeer
gevaarlijke rol. De onware berichten wer
den ook nog geloofd. Het gevolg was, dat
11 groote industrieelen een brief richtten
tot B. en W. om hen te bewegen tot dat
slechte voorbeeld, om het loon van 1924,
zonder eenige afspraak, te handhaven. De
heeren vragen, het loon van' de onge
schoolde arbeiders niet hooger te stellen
dan 65 cent, en dat is het precies. Dat is,
wat de verwarring uitrichtte. Een zeer
groote ontevredenheid werd onder die bur
gerij gewekt. Als er verwarring is gesticht,
dan is dit geschiedt door de pers. B. en W.
zijn door de pers door het slijk gesleurd,
hoewel die pers toch wel iets mocht doen
om het gezag te steunen. Spreker herin
nert aan den tijd, dat de journalisten zijn
hulp inriepen om hen te helpen in hun
loonstrijd.
Uitvoerig gaat hij het verloop van za
ken na.
Na hem spreekt wethouder Wibaut, die
hef met de voordracht eens is.
Met 27 tegen 18 stemmen wordt beslo
ten, dé Nota voor kennisgeving aan te ne
men; dit beteekent dat de Raad bekracht,
wat in1 het G. O. is besloten.
Daarna komt'in stemming het besluit
van 20 vacantie-toeslag voor ambtena
ren.
Het wordt aangenomen met 26 tegen 13
stemmen van dezelfden.
De verhoogde pensioenaftrek wordt
daarna aangenomen met 85 tegen vier
stemmen.
Mevrouw Roland Holst.
Mevrouw Henriette Roland Holstvan
der Schalk, die zooals wij meldden uit de
Communistische Partij is getreden heeft
zich, naar de Tel. verneemt, aangesloten
bij den' Bond van Cummunistische Strijd
en Propagandaclubs (groep-De Kadt, de
oppositie tegen Wijnkoop), omdat naar Zij
meent, het haar daarin beter mogelijk zal
zijn de hoogste idealen der derde Inter
nationale naar den geest te dienen.
Nog steeds „oorlogsgevaar"?
Onder bovenstaand hoofd deelt de redactie
van het Mil. Rechtelijk Tijdschrift mede, dat
door den Zeekrijgsraad1 te Willemsoord een
vrijspraak is gegeven, welke het licht doet
vallen op eene, naar hare meening, weinig
wenschelijke consequentie van het nog steeds
niet ingetrokken Koninklijk Besluit van 30
Juli 1914, No. 72 (Buitengewone Ned. Staats
courant No. 177), bepalende, dat er oorlogs
gevaar In den zin waarin' dat woord in
's Lands wetten voorkomt, aanwezig is.
Het bij bedoeld vonnis, geapprobeerd1 door
hét Hoog-Militair Gerechtshof, wettig en
overtuigend bewezen verklaarde, komt in het
kort hierop neer:
le. dat de beklaagde, als bestuurder en ge
zeten op een vierwielig motorrijtuig daar
mede heeft gereden op een voor het openbaar
verkeer openstaanden rijweg, binnen de be-
i. .1-TT9
bouwde kom der gemeente Helder met een
snelheid1 van 27.4 K.M. per uur;
2e. dat de beklaagde niet op de eerste vor
dering van een agent van politie, tevens on
bezoldigd rijksveldwachter, had vertoond het
nuiiunerbewijs genoemd in art.. 9, le lid, sub
2 van de Moto" en Rijwielwei
Voorts bleek uit de getuigenverklaringen,
dat bedoeld motorrijtuig werd bestuurd en
behandeld door militairen, terwijl het werd1
gebezigd ten ibehoeve van 's Rijks dienst.
De Krijgsraad overwoog vervolgens: „dat
het K. B. van 30 Juli 1914, No. 72, nog steeds
van kracht is, zoodat in de gemeente Helder
nog altijd een toestandi aanwezig is als be
doeld hij art. 1, sub lo der wet van 23 Mei
1899 (St.bl. No. J28), waaruit, uitboofde van
art. 24 der Motor- en Rijwielwet, volgt, dat
deze wet en evenzoo de op die wet berustende
verordeningen op de aan den beklaagde ten
laste gelegde overtredingen niet van toepas
sing is", verklaarde op grond daarvan^ be
klaagde niet strafbaar en sprak hem vrij.
Met de redactie van het Mil. Recht. Tijd
schrift zijn wij het volmaakt eens, waar deze
zegt, dat, wie van deze vrijspraak kennis
neemt, erkennen moet, dat het in 1914 „be
staand oorlogsgevaar" in het jaar 1924, onge
veer zes jaar na het sluiten van den vrede,
een heel weinig redelijken grond oplevert om
militaire overtreders van de Motor- en Rij
wielwet straffeloosheid te bezorgen.
De stand der gewassen.
Amsterdam, 25 Juni. Dank zij de mede
werking der rijks-tuinbouwconsulenten
en de gegevens, verstrekt door de cor
respondenten kan een overzicht sarden-
gesteld worden van den stand van fruit
en warmoezerij-gewassen in de laatste
helft van deze maand.
Het jaar 1924 belooft, wat de oogst-
resultaten van het fruit betreft, voor
zoover dit thans uit den stand valt op te
maken, een bevredigend jaar te worden.
De bloei der verschillende fruitsoorten
was rijk, behalve in Groningen, waar
gedurende den winter het vruchthout
gedeeltelijk bevroor.
Ofschoon de vruchtzetting lang niet
beantwoordde aan den rijken bloei, bleven
toch wel zooveel vruchten aan het hout,
dat deze bij goede ontwikkeling een goeden
oogst kunnen leveren.
Ziekten en beschadiging van insecten
komen echter hier en daar nogal voof
vooral schurft en galmug treden vrij sterk
op, terwijl in Limburg over schfcde van
trekmaden en bladrollers wordt geklaagd.
Omtrent den stand der verschillende
fruitsoorten kan het volgende worden
medegedeeld
Appelen staan zeer goed in de omgeving
van Winkel en in de Rijnstreekin
noordelijk en oostelijk Gelderland, de
Over-Betuwe, in Utrecht en Noordbrabant
wordt een goede stand aangetroffen
vérder is de stand in Gelderland, be
houdens nader nog te noemen uitzonde
ringen, vrij goed, evenals in Zeeland,
Noord-Holland, Friesland, Drenthe en
Overijssel. Een matige oogst wordt ver
wacht in de Bommelerwaard en het Rijk
van Nijmegen,lin Groningen en in Limburg.
Peren. De peren staan er beter bij dan
de appelenin Rijnland en de omgeving
van Winkel is de stand zeer goedin
dev rest van Noord-Holland, oostelijk
Utrecht, Noordbrabant, Limburg en Over
ijssel zeer goed tot goed; in noordelijk
en oostelijk Gelderland, de Bommeler
waard, het Land van Maas en Waal, de
rest van Utrecht, Noord-Holland en Zuid
Holland is de stand goedin Friesland,
Drenthe, de Betuwe, de Tielerwaard en
het. Rijk van Nijmegen en in Zeeland
vrij goed en in Groningen matig.
Pruimen. De stand is goed in Zuid-
Holland en 't Rijk van Nijmegenvrij
goed in Utrecht, Zeeland en Noordbrabant;
matig tot vrij goed in de rest van zuidelijk
Gelderland en in Limburgmatig in
Overijssel en noordelijk en oostelijk Gel
derland, vrij slecht in Groningen en
Friesland. In Noord-Holland dragen de
pruimeboomen bijna geen vruchten.
Kruisbessen staan vrij goed tot goed.
Roode bessen vertoonen overal een
goeden stand.
Frambozen staan overal goed.
De warmoezerijgewassen vertoonen over
het algemeen, dank zij de gunstige
weersgesteldheid, een goeden stand. Al
leen de vroege aardappelen en de boonen
ondervonden op de hoogere gronden ga
deel van het weer; 56 Juni leden zij
vorstschade.
Sluitkool staat zeer goed tot goed in
West-Friesland en goed aan den Lange-
dijk, in Zuid-Holland en de overige deelen
des lands.
Bloemkool staat eveneens zeer goed
tot goed in West-Friesland, doch niet
meer dan vrij goed aan den Langedijk.
Behalve in de omgeving van Vinkeveen,
waar de stand matig en van Vleuten,
waar deze zeer goed is, staat het gewas
overal, in Zuid-Holland, goed.
Vroege aardappelen staan zeer goed
in Friesland, Noord-Holland en Zeeland;
zeer goed tot goed te Venlo en overal
elders goed.
Tuinboonen staan overal goed, in den
Beemster is de stand zeer goed tot goed.
HBoonen. Behalve op de hoogere gron
den, waar de vorst nadeel aanrichtte,
staan de boonen, zoowel de snijboonen
als de slaboonen, algemeen vrij goed tot
goed.
Wortelen staan goed, behalve in Lim
burg, waar de stand goed tot zeer goed,
en in Vinkeveen en den Sloterpolder,
waar de stand zeer goed is.
Aardbeien.
Uit Beverwijk wordt gemeld:
De exportveilingen van het hoofdpro
duct dezer streek, de aardbeien, zijn thans
begonnen. De aanvoer was reeds dadelijk
zeer groot en wordt dagelijks meer. Het
weer is zeer gunstig geweest voor de
ontwikkeling van de vrucht.
Gelukkig voor de tuinders, die zeer
slechte jaren achter den rug hebban, is
ook de vraag groot en worden er goede
prijzen besteed f0.500.60 per K. G.
Ér wordt zoowel voor het buitenland
als voor de fabrieken gekobht.
60.000 personen teruggekeerd.
Ontslagaanzegging aan ambtenaren.
