NIEUWSBLAD VOOR HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA Eerste Blad. BUITENLAND BUITENLAND Nr. 5899. DONDERDAG 24 JULI 1924, 52ste JAARGANG. DE CONFERENTIE TE LONDEN. De plenaire zitting. Het juridisch comité. RUSLAND. FRANKRIJK EN RUSLAND. DUITSCHLAND. Het communisten-proces te Konings bergen. Zware vonnissen. De Invloed van de socialisten; Ingczondon Modedeellng. C0LBERT-C0STUUMS f 7.2 BROEKEN STR00- HOEDEN OVERHEMD BRETELLES Haarmann. ENGELAND. Een vlootrevue. BRAZILIË. De opstand. Een oorlogsschip gebombardeerd. De moord op dien A merikaanschen vice-consuL Een relaas van dien moord. CHINA. KORTE BERICHTEN. De vluchten om de wereld. De kosten' van het levensonderhoud. Arbeidswet Arbeid door kinderen. Eucharistisch congres. HELDERSCHE COURANT ABONNEMENT PER 8 MAANDEN BIJ VOORUITBETALING Heldersche Courant fl.50; fr. p. p. binnenland f2.—, Ned. O. en W. Indiü p. zeepost f 2.G0; ld. p. mail en overige landen f 4.20. Zondagsblad reep. f 0.50, f 0.70, f 0.70, f 1Ü0. Modeblad map. f 0.95, f 1.25, f 1.25, f 160 Loaao nummers der Courant 4 et; fr. p. p. 6 et Verschijnt Dinsdags Donderdag- en' Zaterdagmiddag Redacteur-Uitgever: O. DE BOER Jr„ HELDER Bureau: Koningstraat 29 Telefoon: 6Q en 1412 Poet-Gl rorekenlng No. 16CÖ6. ADVERTENTIEN: 20 et. p. regel (galjardl). Ingez. meded. (kolombreedte als rod&ction. tekst) 60 et. Kleine advertenties (gevraagd; te koop, te huur) v. 14 regels 40 et, elke regel meer 10 et bij vooruitbetaling (adres: Bureau v. d. blad en met br. onder no. 10 et p. adv. extra).' Bewijsno. 4 et Licht op voor auto's en fietsen Donderdag 24 Juli9.36 uur. Vrijdag 25 9.84 Volgens de 'berichten schijnt ten aanzien van het verslag der eerste (politieke) en derde commissie wel eenstemmigheddi bereikt te zullen worden. Het werk van de derde commissie beperkte zich tot een zaak van bijkomstig belang; de opneming van de be talingen wegens het herstel door de betrok ken landen. Zij beveelt aan, dat ieder land daarvoor zijn eigen organisatie inricht en verder overleg pleegt met de oopunissie van herstel. Het verslag van de eerste commissie heeft heel wat meer voeten ie de aarde gehad Haar taak was het, te bepalen, welke ge dragslijn gevolgd moest worden bij' een in- gebreke-blijven van Duitschland ten opzichte van zijn nieuwe verplichtingen. Men weet, dat de oplossing gevonden zou worden door de benoeming van een Amerikaanscb bur ger in de commissie van herstel voor zulk een geval. In de tweede oommissie (herstel van de ©economische en finantieele eenheid) is nog geen ov reen stemming 'bereikt. Indien de conferentie in voltallige zitting de overeen komsten goedkeurt, blijven er nog enkele kleinigheden over. Want dan moeten de geldschieters, die de leening van 40 milüoen pond zullen fourneeren, het weer met de voorwaarden betreffende -de uitvoering eens zijn, en ook is Duitschland er nog altijd en moet dit land de 'besluiten der geallieerden aanvaarden. Wat het eerste punt betreft, uit __de ellenlange en verwarde telegrammen schijnt vooralsnog dit te blijken» dat de aanvanke lijke regeling der geallieerden den heeren geldschieters niet bevalt en bet heele zaakje weer omver is gesmeten, en wat Duitsch- land's goedkeuring aangaat, de „N. Rott. Crt." gebruikt daarvoor een toekenende uit drukking: dat zij namelijk nog in de Maas ligt te zwemmen. Voorloopig evenwel heeft de conferentie het nog veel te druk om zich met-de Duitsche bezwaren te kunnen be moeien. De bezwaren van de bankiers be palen zich in hoofdzaak tot de clausule, waarin bepaald wordt, dat bij niet-voldoen van Duitschland wedier sancties kunnen worden toegepast. •In de eerste plaats is Duitschland's goede wil onmisbaar, in de tweede plaats moeten de geldschieters, hoe dan ook, zeker zijn, dat de Duitsche activa veilig zijn tegen een on stuimige actie van buiten. Ook de Fransche eischen op het stuk der spoorwegen maken sommige toekomstige geldschieters ongerust. Officieus heeft men1 aan Berlijn ge vraagd aldus wordt uit Londen aan het HbL gemeld of de Duitsche delegatie naar Londen zou willen komen alleen om de conferentie inlichtingen te verstrek ken. Dit voorstel werd echter door Ber lijn van de hand gewezen. Dei Franschen hebben' daarop voorge steld, dat de voltallige vergadering dor conferentie een jurdisch comité zal benoe men dat ten spoedigste juridisch advies moet uitbrengen over die vraag, of die maatregelen, die in het plan-Daiwes zijn vervat, de bepalingen van het vredesver drag te buiten gaan. Indien dit niet het geval is dan zou het, volgens d'e opvatting der Franschen, in hot geheel niet noodig zijn dat de Duitsche delegatie naar Lon den komt en zou men kunnen volstaan met de Duitschers tot een bespreking met de Commissie van Herstel uit te noodi- gen. Aan het HM. wordt nog gemeld: De plenaire zitting van gisteren heeft bewezen: ten eerste, dat met de bankiers nog geeni overeenstemming is bereikt, en ten tweede, dat Herriot en MaoDonald, die de laatste dagen krachtig door Hughes bewerkt werden, besloten zijn het uiterste te doen om het plan-Dawes te redden. Er werd! voorts een nieuw juri disch comité benoemd van twee leden, den Engeüschman Oecil Hurst en den Fransch man FroUiageot, dat het d'eelneihen der Duitschers natuurlijk als noodzakelijk moet verklaren, maar die tevens de on derwerpen, welke de Duitschers mogen bespreken, zooveel mogelijk moet beper ken, opdat Herriot ook deze pil door de nationalisten in Parijs kan doen slikken. Waarschijnlijk zullen de Duitschers Dinsdagavond hier kunnen Zijn. Smïdowietsj, een lid van het Oentraal uitvoerend comité der sowjet-unie, heeft, Mar de Roel meldt, aan het Joodsch Tele graaf Agentschap medegedeeld, dat, waar tengevolge van de maatregelen tot ver mindering van den invloed van den1 par ticulieren handel in Rusland de sociale positie van tal van Joden, die zich bij voorkeur met den handel bezighouden, ernstig bedreigd wordt, de sowjet-regee ring zich voorneemt 100,000 desjatinem grond ter beschikking van de Joodsche bevolking te stellen, teneinde daarop het landbouwbedrijf uit te oefenen.. Van deze 100,000 desjatinen zijn er 50,000 gelegen in de Oekraïne en 50,000 in de Krlm. De grond zal in voortdurend vruchtgebruik worden gegeven; Of de sowjetoverheid ook voor den noodigen landbouwinventa- ris zorg zal dragen, zal afhangen van de vraag, of de geldmiddelen daarvoor ge vonden kunnen1 worden. Waarschijnlijk zullen hierover onderhandelingen niet Joodsche organisaties gevoerd worden. Herriot, de Fransche minister-president, deelde in een op 15 dezer aan Tsjitsjerin gezonden telegram, onder verwijzing naar de regeeringsverklaring mede, dat op groote schaal aan Russische burgers de gelegenheid zal worden geschonken, om Frankrijk te bezoeken. Tevens verzocht hij de sowjet-regeering een dergelijken maatregel ten opzichte van Fransche onderdanen te nemen; Tsjitsjerin heeft hierop den 19en Juli in bevestigenden zin geantwoord. De Fransche burgers zullen in dezen gelijk gesteld worden met de onderdanen van andere staten, die zich, teneinde toegang in Rusland te verkrijgen, tot een der sowjet-handelsvertegenwoor- digingen hebben te wenden. Bij het ont breken van normale diplomatieke betrek kingen tusschen beide landen kan de sowjet-regeering echter niet.de persoon lijke vrijheid van de Rusland bezoekende Franschen volledig garandeeren. Berlijn, 22 Juli. De Duitsch-nationale rijksdaggroep heeft na langdurige beraad slagingen besloten de regeering de vol gende eischen. te stellen„Men zal alleen dan deelnemen aan de conferentie te Londen als men daar niet heengaat om een voorschrift in ontvangst te nemen, doch om te onderhandelen als gelijkge rechtigd deelhebber. De verdere voorwaarden zijn: Onmid dellijke in vrijheidstelling van de gevan genen, terugkeer van de uitgezetten, on verwijlde economische en militaire ont ruiming van het invals- en sanctiegebied, het herstel van de economische en admi nistratieve hoogheid van het Rijk in het oude bezette gebied, met inbegrip van het spoorwegnet, de erkenning, dat de termijnen voor de ontruiming met ingang van 10 Januari 1920 zijn begonnen te loopen, verzekering tegen toekomstige sancties, geen erkenning van eischen, die inbreuk maken op de waardigheid en onafhankelijkheid van Duitschland en herroeping van de erkenning van de schuld aan den oorlog, Üie met de waar heid in strijd is. Het besluit verklaart, dat de Duitsch-nationalen zich met alle middelen zullen verzetten tegen overeen komsten, die aan deze eischen geen ge noegdoening geven. De „Köln. Ztg." maakt melding van een gerucht, dat Stresemann zou willen aftreden, als de Londensche conferentie Duitschland voor uitgemaakte zaken plaatst en haar besluiten zonder Duitsch- land's deelneming treft. Het blad is geneigd aan de juistheid van dit gerucht te gelooven. In het communistenproces te Konings bergen heeft de rechtbarfk Zondag het von nis geveld. Drie beklaagden werden tot ge vangenisstraffen van 5 tot 7 jaar veroor deeld. De overigen kregen gevangenis straffen van li tot 2i jaar. Slechts één be klaagde werd tot twee maanden veroor deeld. In de overweging van het vonnis zegt de rechtbank van meening te zijn, dat de communistische partij in September 1923 het plan hadden opgevat om haar program ma zoo Bpoedig mogelijk te verwezenlijken. Daartoe moest de bestaande regeering met geweld worden ten val gebracht en ver vangen door een arbeidersregeering. Ver schillende beklaagden hebben zich schul dig gemaakt aan overtreding van de wet tot bescherming der republiek. De recht bank wilde wel aannemen, dat de beklaag den uit overtuiging hadden gehandeld. Zij meende echter zware vonnissen te moeten vellen, omdat de actie in Oost-Pruisen werd gevoerd en deze provincie, die van het vaderland is afgescheiden en dus eigenlijk eeh kolonie is geworden, met alle kracht moet worden beschermd! In de Maandag gehouden vergadering van de sociaal-democratische groep uit dien Rijksdag hebben verschillende aan- j Idem Kamgaren Waschecht wezigen geklaagd» dat de regeeringen' der Duitsche bondsstaten stelselmatig de so ciaal-democraten verdringen uit de func ties, die zij na de revolutie hebben ver overd. Terwijl men aldus tracht den soci- aal-democratisohen invloed meer en meer uit te schakelen, laat men echter geen ge legenheid voorbijgaan om een beroep te doen op de sociaal-democratie daar waar haar medewerking en steun op prijs wor den gesteld. Na afloop van de bijeenkomst, waarin geen' besluiten zijn genomen, zijn Herman Muller en dr. Breitsaheid door Strese mann ontvangen. Mijn-ongeluk. In de mijn „Auguste Victoria" te Hüls bij Recklinghausen zijn Dinsdagavond vier mijnwerkers door het breken van de kabel van een ophaalkooi, waarmee zij zich naar boven lieten hijschen, ofschoon dat in die schacht verboden was, naar beneden gestort en op slag gedood. Bij zijn verhoor heeft Haarmann, de Hannoveraansche moordenaar, steeds zijn medeplichtige Grans verdedigd. Hij al leen is schuldig en hij alleen moet worden onthoofd. Grans zelf «ontkent overigens alle hem ten laste gelegde feiten. Het onderzoek is thans zoo ver gevor derd, dat Haarmann reeds van den moord op 14 personen beschuldigd kan worden. De uit de rivier de Leine opgehaalde men- schenbeenderen behooren echter toe aan 24 verschillende personen. Bovendien heeft men nog 4 schedels gevonden, zoo dat het niet uitgesloten is, dat het aantal slachtoffers 28 bedraagt Londen, 23 Juli. De Koning zal Zater dag te Spithead een vlootrevue houden. Bijna tweehonderd schepen zullen in tien linies voor anker liggen, waarvan som mige over een afstand van vijf mijl. De deelnemende vloten zijn de Atlantische vloot en de reservevloot Admiraal de Ro- beek zal het bevel voeren; de „Queen Elizabeth"- zal zijn vlagigeechip zijn. Het Koninklijk jacht zal over die heele linie door de vloot varen en zal vergezeld! wor den door een vloot zeevlkgpiachinea Washington, 22 Juli. Blijkens die alhier ontvangen berichten uit den Braziiliaan- schen staat St. Paul, zijn bij de gevechten omi het bezit van die stadl St. Paul 8000 burgers gedood. De hevigste gevechten vonden plaats in den nacht van 20 jJuli. De algemeene toestand is nog ongewij zigd. Het aantal opstandelingen wordt ge schat op 10.000. Montevideo, 23 Juli. De kapitein van het Grieksche stoomschip Andrios rap porteerde, dat hij die lossing van 'zijn schip te Santos niet heeft kunnen voltooien, doordat vliegmachines van de rebellen den Braziliaanschen dreadhought „Minas- geraes" bombardeerden, en hij. wegens de gevaren voor zijn schip en bemanning de haven moest verlaten» i PEEZEE. De moord', op majoor Imbrie gepleegd, 'blijkt, volgens bizonderbeden» die wij in den „Evening Standard" aantreffen, het gevolg van godsdienstfanatisme. T)e moord had Vrijdagmorgen om ongeveer elf uur plaats. Majoor Imbrie en zijn met gezel, de heer Seyimour, reden in een rijtuig langs een bron, waar dagelijks massa's Perziërs godsdienstige eer komen bewijzen en die op dat oogenblik door een menigte Perziërs werd bezocht. De con sul en de heer Seymour stapten op ©enigen afstand van de bron uit hun rijtuig, waar na eerstgenoemde een fotografietoestel ■gereed' hield om een fotografie van het tooneel te maken; De menigte volgde hen onder het uiten van verwensohingen en de beschuldiging, dat zij de bron vergif tigden. He^ rijtuig reed snel weg, doch werd bij den ingang der kozakkenkazerne ingehaald door een man op een motor fiets, die hun dwong te stoppen. De me nigte, die kort daarna het rijtuig bereikte en onder wie zich soldaten bevonden, sleepte de beide Amerikanen uit bet rij-' tuig; Imbrie aan de ééne zijde, Seymour aan de andera Majoor Imbrie verdedigde zich met zijn stok, totdat hij met een sabel een klap op het hoofd kreeg en viel. Hij trachtte weer overeind te komen; dboh. werd met een zwaren steen; die hem zijn' kaak brak, weer neergeslagen. Ihtusschen 5 kreeg Seymour van alle zijden klappen. I Een' afdeelinig politieagenten slaagde eri ten slotte in, de beide gewonde mannen] in een auto te helpen en naar het politie- hospitaal te brengen. De menigte volgde echter en forceerde zich een toegang tot het gebouw door het inslaan van deuren en venster® en zette daar de mishande ling van den consul- voort, die 's middags om drie uur overleed Uit Colombo wordt gemeld, dat daar wederom een lading oorlogstuig In een schip is ontdekt en in beslag genomen. De wapenen en schietvoorraad waren be stemd voor China; zij werden' overge bracht door het Noorsche sa ^Hav°. De Dernière Heiure meldt, dat de kosten van de crimineele procedure van hiet pro ces Ooppee een half millioen frank be dragen. Volgens de Epocai is Viola, een van de van wiens overlijden en testamentaire be- Tsjeka te-Moskou. Uit Moskou wordt gemeld, dat de ge- heele stad Bakniat in het Donbekken in brand staat De brandweer en de soldaten zijn niet bij machte het vuur tegen te houden. De Amerikaansohe vliegers hebben hun vertrek uit Londen tot Vrijdag uitgesteld, daar enkel© onderdeelen voor hun machi nes nog niet waren aangekomen. Het indexcijfer van de totale kosten van levensonderhoud bij arbeidersgezinnen ver toont, volgens opgave van het Amsterdam- sche Bureau van Statistiek, in Juni 1924 een daling van 18.9 pet sedert Maart 1920. Stelt men deze laatste maand' op .100, dan bedraagt het in Juni 1924 dus 81.1. Het vorige drie- maandelojksche indexcijfer, voor Maart 1924, bedroeg 83.8, of een daling van 16.2 pet. be neden het peil van Maart 1920. Van Maart 1924 tot Juni 1924 is dus een daling te con- stateeren van 83.8 op 81.1, d. 1. 2.7 op 83.8, of 8.2 pet. In September 1920 had de duurte haar hoogtepunt bereikt met een indexcijfer van 106.8 op die basis van Maart 1920 100. Sedert September 1920 is er dus in Juni 1924 een daling van 106.8 op 81.1 of 24.1 pot. Het hiermede overeenstemmende cijfer bedroeg in Maart 1924 slechts 21.5 pet. Voor de voeding afzonderlijk is de daling sedert Maart 1920 in Juni 1924 22.0 pot. tegen 16.7 pet. in Maart 1924. Van Maart 1924 tot Juni 1924 is er een daling waar te nemen van 6.4 pot. Voor de voeding afzonderlijk is de daling sedert de vorige driemaandelijksche bereke ning dus aanzienlijker dan voor de totale kosten van levensonderhoud. De meeste prijsverschillen, waarmede de statistiek in 'het afgeioopen kwartaal te reke nen kreeg, betreffen de uitgaven voor de voeding. De prijsbeweging onderscheidde zich in de periode van Maart tot Juni 1924, hierdoor, dat de daling, waarop in de vorige publicatie omtrent den stand der kosten van het levensonderhoud voor enkele onderdeelen van het budget gewezen werd; zich ditmaal tevens tot verscheidene andere onderdeelen heeft uitgestrekt. De daling is dan ook zoo goed' als algemeen. Voor enkele posten blijft zij' binnen betrekkelijk enge grenzen, zooals bijv. voor de groepen brood, beschuit en koek (prijsverlaging van koekjes), grutters waren (prijsverlaging van rijst bij eenige firma's, die aan het bureau haar prijzen ver strekken), kaas, visch, vleesch (prijsverla ging van de goedkoopere soorten van be vroren rundvleesch, welke verlagnig is in gegaan te beginnen met 18 Juni en slechts voor de tweede helft der maand in rekening werd gebracht). Voor andere daarentegen is zij aanzienlijker en werkt in sterke mate •mede om de daling van het indexcijfer te veroorzaken. In dit geval zijn een viertal pos ten: melk (waarvan de vermindering, die reeds van December 1928 tot Maart 1924 was waargenomen, sedert laatstgenoemde maand) nog grootere afmetingen aangeno men heeft), suiker, vetten (voornamelijk na tuurboter, die edhter tegen het einde van de maand weer in stijgende richting ging), en 'groenten. Wat deze laatste betreft, kwamen weliswaar gedlurende de maand de dure voorjaarssoorten aan de markt, doch behalve deze waren een aantal andere verkrijgbaar, die in Juni veel goed- kooper waren dan drie maanden te voren (o. a. andijvie, bloemkool, raapstelen» worte len, enz.) Slechts enkele posten zijn ofwel ©enigszins gestegen (bijv. eieren), ofwel ge- hjkgebleven (zooals aardappelen). Van hot overige gedeelte van het budget worden een geringer aantal rubrieken in de daling betrokken: brandstoffen (door de prijsvermindering van petroleum, anthraciet en eierkolen), de post poets-artikelen, wasch en de post contributies, periodieken (door ©en vermindering van de contributies van een tweetal vakvereenlgingen). De' meeste onderdeelen van het budget zijn onveranderd gebleven, terwijl voor één onderdeel de stij ging, die geregeld elke drie maanden kon worden geconstateerd, zich verder heeft voortgezet; dit is de post huur, die thans een stijging vertoont van 50.2 pet. 'boven het peil van Maart 1920. Het indexcijfer, berekend op de basis van Maart 1920 100 werd' ook voor deze perio de berekend op de basis van het peil van vóór den oorlog, volgens de methode» in de vorige publicaties uiteengezet. Bovenge noemd cijfer van 81.1 vergeleken met Maart 1920 100 wordt dan 173.3 vergeleken njet het tijdperk 1911/13 100. Er is dus thans nog een stijging van 73.3 pet. boven het peil van vóór den oorlog, waarmee het index cijfer ongeveer tot den stand van September 1923 is teruggekeerd. Dinsdag hebben de besturen van het R.K. Vakbureau, het Christelijk Natio naal Vakverbond en het Algem. Ned. Vakverbond vergaderd ter bespreking van de vraag op welke wijze een uitge breidere toepassing van de Arbeidswet kan worden bevorderd. De vergadering overwoog enkele plannen, welke tot het beoogde doel kunnen leiden, en besloot een commissie te benoemen, welke met de gedetailleerde uitwerking van een plan werd belast. Zoodra dit plan de na dere goedkeuring van de samenwerken de vakcentralen heeft verkregen, zal het aan de regeering worden aangeboden. De vergadering schonk voorts haar aandacht aan de vele klachten omtrent zeer langen werktijd in het landbouwbe drijf en de daar altijd nog voofko'mende kinderexploitatie. Het werd dringend noodig geacht, dat de landbouwarbeids- wet tot stand komt en toegepast wordt. Ook in deze zal bedoelde commissie na der overwegen wat den yakcentralen op dit punt te doen staat. Minister Aalberse overweegt, blijkens de memorie van antwoord aan de Tweede Kamer in zake de wijziging derarbeids- wet-1919, d© indiening van een wetsont werp, waarbij van het in art. 9 dier wet gestelde verbod worden uitgezonderd werkzaamheden van kinderen beneden 14 jaar voor wier opleiding een leerover eenkomst als bedoeld in de nijverheidswet is aangegaan, voorzoover op die werkzaam heden de leerovereenkomst van toepas sing is. De minister wenscht echter omtrent dit ontwerp veoraf den Hoogen Raad van Arbeid te hooren en daarbij tegelijk het advies van dit college in te winnen omtrent de vraag, of nog andere veranderingen in de arbeidswetgeving moeten worden aangebracht in verband met de laatste wijziging van de Leerplichtwet en van de Lager Onderwijswet 1920. Onder buitengewoon groote belangstel ling van de zijde van bet publiek werd de kardinaal-legaaj' van Rossum, afge vaardigde van den paus, te IJmuiden op gewacht. Zooals bekend is, kwam de kardinaal met de Batavier II van Rotter dam. Om de sluizen en op den wal wrie melde bet van menscben» en van de R.-K. kerk klonk klokgelui als welkomstgroet. Langs d'en rand van de sluiskolk, op de voorste rij, waren kindertjes in bet wit opgesteld, witte jurkj;es met gele sjerpen. Kardinaal van Rossum werd toegespro ken door mgr. Heylen, bisschop van Namen. Het was een 'bontgekleurde groep van •geestelijke en wereldlijke hoogwaardig- beid^bekleeders, die zich daar op de bruig van de Batavier n aan bet toege stroomde volk vertoonde. Buiten de sluis lag een groot aantal stoombooten en motorbootjes, volgepakt met menscben en versierd, met vlaggen en vlaggetjes. Er was een officieele ont vangst flottielje. Tal van geestelijken zag men' op de drijvende tribunes, waarvan telkens muziek en zang opsteeg. En veel gejuich en gewuif met zakdoeken en vlag getjes. Bij Vel'seroord stonden aan den wal de katholieke organisaties met hun vaandels geplant, en1 veel kijkers op de opengedraaide spoorbrug. Bij de Hern- brug herbaalde zich betzelfde.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1924 | | pagina 1