10.000 rol Behangsel
papier O". 110 V.2. T
J. VAN WILLIGEN,
r
Tweede Blad
VAN ZATERDAG 18 APRIL 1925.
PLAATSELIJK NIEUWS
Aan N. J. Vinken en J. Wilkens, vice-
consuls van Zweden, onderscheidenlijk te
Helder en Terschelling, is verlof verleend
tot het aannemen van het ridderkruis le
klasse der orde van Waza van Zweden.
Het Bestuur der Nationale Stichting
„Tehuis voor alleenstaande blinden" (Wolf-
hezen) bericht ons, dat de opbrengst der
collecte in de gemeente Helder 356.59
bedroeg en zegt aan alle gevers hartelijk
dank.
Spreekuur Wethouder.
De Wethouder Van Breda is verhin
derd Maandag a.s. zijn gewone spreekuur
te houden. In de plaats daarvan zal de
Wethouder Dinsdagmorgen van 10—12 u.
ten Raadhui ze zjjn te spreken.
Tentoonstelling „Stad Helder 1925".
Gisterenavond vergaderde de Tentoonstel-
lings-Oommissie tot bespreking van de in
gekomen aanvragen van exposanten.
De laatste dagen waren nog vele aan
vragen ingekomen, waardoor de groote zaal
thans geheel bezet zal zijn en enkele aan
vragers reeds moesten worden afgewezen.
Dat de toeloop zoo groot zou worden, had
niemand van het Comité verwacht
De Heldersche middenstanders hebben
zich in de afgeloopen week ook niet onbe
tuigd gelaten, zoodat een 15-tal Heldersche
firma's op de tentoonstelling zullen uit
komen.
De totale expositie-ruimte bedraagt on
geveer 1100 M'„ terwijl breede wandelgan
gen tusschen de verschillende stands zijn
opengelaten^
Het geheel belooft een groote attractie te
zullen worden, omdat vele tentoongestelde
artikelen, zooals die van de Kustverlichting,
Reddingwezen, Zoölogisch Station en Ma
rine, nimmer op tentoonstellingen zijn ge-
exposeerd.
Wanneer de toeloop van het publiek nu
evenredig is aan de liefhebberij tot expo-
seeren, zal de tentoonstelling zich financieel
wel kunnen dekken. Een paar mooie Pink-
terdagen, veel reclame maken in den omtrek
en de toeloop zal enorm zijn.
Douche-badinrichting.
In ons bericht over de douche-badin
richting, in ons nummer van Donderdag,
is een fout geslopen in de vermelding
van de uren, waarop van dit bad, door bur
gers gebruik gemaakt kan worden.
Hieronder volgen de juiste uren:
Voor vrouwelijke ingezetenen Dinsdag
en Woensdag van 12.80 u.
Voor mannelijke Ingezetenen Zaterdag
middag van 14.30 u.
De kosten van een douche-bad bedragen
0.80, wat voor dit uitstekende bad een
zeer geringe prijs is.
De kahrten zijn verkrijgbaar bij den
portier van de Werf, bij de Werfpoort,
Weststraat. De douche-badinrichting is
gevestigd naast het gebouw van de Ma-
rine-cantine aan de Buitenhaven.
Openbare Leeszaal en Bibliotheek.
In Maart werd de Leeszaal bezocht door
1484 mannen en 169 vrouwen, totaal 1643
personen.
Uitgeleend werden: 582 studiewerken,
2165 romans en 2161 kinderboeken, totaal
4908 banden.
Aangeschaft werden de navolgende wer
ken:
Erasmus: De lof der zotheid; Hoege-
werff: De joffers van Beckom; Kersten:
Dzerconstructie; v. Lier: De mijnbouw in
Ned.-Indië; Prinsen Geerligs: De Euro-
peesohe landbouw in Ned.-Indië; Schelte-
ma, Adama van: De tors.
Ten geschenke ontvangen:
Bouman: Dubbel-boekhouden, 2 dln.;
idem e.a: Handelsrekenen, 2 dln.; Bunyan:
The pilgrim's progress; Carmen, Sylva:
Veldpost; v. Collem: Het wonder; Corelli,
Marie: The mighty atom; Dickens: The
Pickwick club; idem: Sketches by Boz;
Fokke: De moderne Helicon en andere ver
handelingen; Gaskeil: Wives and daugh-
ters, 8 dln.; Génestet, de: Dichtwerken;
Goethe: Faust; Harraden, Beatrioe: Ships
thait pass in the night; Kingsley: De zoon
van Kajaphas; Koster: Natuurindrukken
en stemmingen; Kramer, de: De balans
voor examens; idem en Klijnen: Het recht
voor den handel; Lytton: What will he do
with it?, 2 dln.; Ohnet: Volonté; Over-
eem: Beknopt leerboek v. h. handelsreke
nen, 2 dln.; Peper: Honderd balansen;
Soott: Novels, 8 dln.; Witliamson: The
botor Chaperon; Wilson: A history of the
Amerloan people, 6 dln.
Marlnevllegtulg neergestort
Volgens een bericht van het te 's-Gra-
venhaee gevestigde correspondentiebu-
De Kooy" het vliegtuig F. 10, van den
Marine Luchtvaartdienst, bij het landen
neergestort en zwaar beschadigd. De
inzittende zeemilicien-vliegenier Morel
bleef ongedeerd.
Op Zaterdag den 25 April zal in onze
gemeente na bekomen toeateu^g w<>
der de Emmabloeimoolleote worden gehou
den, waarvan de opbrengst zal ^rekken
tot stijving van de kas der vereeniging, die
de bestrijding der tuberculose op zich
heeft genomen. Veel la reeds bereikt,
voortdurend daalt het aantal slachtoffers,
steeds ligt de vijand op de loer. Geld ie
noodig voor dien strijd. Staat, provincie
en gemeente geven daarvoor subsidie,
maar die is niet voldoende, leden moet de
vereeniging hebben, die flinke bijdragen
geven en wie zich dat niet kan veroor-
looven, hij of zij koope ons bloempje, dat
door tal van dames en meisjes zal worden
aangeboden. De kleurige reclamebiljetten
zullen dezer dagen verschijnen om de her
inneringen aan dezen oproep levendig te
houdea Het comité bestaat uit de dames
HouwingCalten, eere-presidente, Fock—
Noorduijn, presidente. BaasKoopman,
Gratamavan den Berg, Kosterde Boer,
van MlerloSchouten, RienksRiedel,
de VenBoon, WiersmaBakker en de
heeren Boldingh, secretaris en Ds. J. Kos
ter, penningmeester.
Zie verder de advertentie voor den op
riep van verkoopsters in dit blad.
Rika Hopper in „Margareta Gander".
Maandag 27 April zal door de Tournée
Rika Hopper in „Casino" een voorstelling
worden gegeven van „Margareta Gautier",
bewerkt naar den beroemden roman: „La
dame aux Camélias" van Alex Dumas file.
Het stuk werd onlangs te Amsterdam op
nieuw gegeven met Mevr. Rika Hopper in
de titelrol en den heer Jacques van Hoven
als Armand Duval. Als in vroeger, jaren
leefde het publiek met het lijden van de arme
Margareta mee en was avond aan avond de
schouwburg uitverkocht. Met herinnering
aan de woorden van Mevr. MannBouw
meester, die Rika Hopper als haar eenigste
opvolgster aanwees, lijkt ons dit stuk een
gelukkige keuze.
Uit het Politierapport
Door een bewoner van de le Vroon
straat werd Donderdag aangifte gedaan,
dat er door hem eenig gereedschap wordt
vermist, dat vermoedelijk door zijn kost
ganger, die dezer dagen zijn woning heeft
verlaten, is meegenomen.
Gistermorgen werd op het Stationsplein
een damesrijwiel onbeheerd gevonden, dat
terug te bekomen is bij Riegstraten, P.
Heinstraat L
In den nacht van Donderdag op Vrijdag
werd van een bewoner van de Vischstraat
een vletje, dat van hem in de Buitenhaven
lag, zoodanig vernield, dat het Vrijdag
morgen in zinkenden toestand verkeerde.
Bij D. Jongepier, Middenstraat 91, is
terug te .bekomen een ttwart kamgaren
heerenpantalon.
BINNENLAND
Ingezonden Mededeling,
Heden ontvangen:
Zuidstraat.
zen gaf die op suiker over de eerste
drie
Louis Bouwmeester.
Men meldt uit Amsterdam:
Louis Bouwmeester heeft een rustigen
nacht doorgebracht. De patiënt gaat lang
zaam achteruit
De wethoudersverkiezing te Amsterdam.
De Amsterdamsche raad is Donderdag
middag opnieuw bijeengekomen, onder lei
ding van burgemeester W. de Vlugt, ter
benoeming van wethouders.
Ingekomen waren brieven van de heeren
Wibaut, Ketelaar en Ed. Polak, houdende
raededeeling, dat zjj hun benoeming tot wet
houder niet aannamen.
De raad was ook nu weer voltallig op den
heer Wijnkoop (comm.) na.
De heer Lisser (comm.) verklaarde, dat de
drie sociaal-democratische wethouders geens
zins de belangen der arbeiders hebben be
hartigd. Zoolang de arbeidersklasse niet in
één front optrekt, om haar wil döor te zet
ten, is er voor de communisten geen aan
leiding, aan de stemming deel te nemen.
De heer Jansen (neutr. middenstand) zegt,
dat hem zoo juist ter oore gekomen is, dat
een klein gedeelte van de burgerlijke fracties
geweken is voor den aandrang van de soc.-
democraten, om drie hunner in het college
te benoemen. Spr. begrijpt zich dit niet,
omdat de meerderheid van den raad toch
duidelijk genoeg kenbaar gemaakt heeft, den
heer De Miranda als wethouder niet te wil
len. Het ware beter, als de sociaal-democra
ten maar In de oppositie in den raad waren
gaan zitten, want hier hebben, zij gestemd
voor loonsverlaging, omdat zij achter de
groene tafel zaten, terwijl zij In Rotterdam
ertegen hebben gestemd. Spreker had ge-
wenscht, dat dé burgerlijke partijen haar
standpunt hadden gehandhaafd.
De raad is daarna overgegaan tot stem
ming ter vervulling van de vacature, welke
voortduurde door net bèdanken van den
heer F. M. Wibaut. Het resultaat van de
stemming was, dat de heer Wibaut (s.-d.)
gekozen werd met 41 stemmen en 4 blanco.
Hij hield de benoeming In beraad.
Daarna was aan de orde de vervulling van
de wethoudersvacature-Vos, welke voort
duurde door het bedanken van den heer Th.
M. Ketelaar. (De heer Vos is in de vorige
raadszitting reeds in een andere vacature
gekozen). "Van deze stemming was het re
sultaat, dat de heer S. Rodrigues de Miranda
(s.-d.) als wethouder benoemd is niet 22
stemmen, tegen 19 op den heer Ketelaar en
8 blanco. Ook de heer De Miranda wenschte
zich over de aanneming ivan de benoeming
te beraden.
Tenslotte heeft de raad gestemd voor de
vervulling van de wethoudersvacature-Ed.
Polak, welke door diens bedanken eveneens
voortduurde. Bij deze stemming werden 22
stemmen in blanco uitgebracht en 22 op
den heer Polak (s.-d.), zoodat deze geko-
zen is-
De heeren Polak, Wibaut en De Miranda
verklaarden daarna, hun benoeming te aan
vaarden.
De voorzitter wenschte de opnieuw ge
kozen wethouders en den nieuw gekozen
wethouder geluk met het vertrouwen, dat
de raad In hen gesteld heeft. Wij zien, aldus
zelde hij verder, den heer Wierdels niet
achter de tafel van B. en W. terugkeeren.
Als we afscheid van hem nemen als wet
houder, kunnen wij dat niet doen zonder
hem dank te brengen voor wat hjj gedu
rende 6 jaar. als wethouder voor de gemeente
gedaan heeft.
Zijn taak was zeer lastig en zeer moeilijk;
met groot enthousiasme, groote Opgewekt
heid en toewijding heeft hij gewerkt aan de
organisatie van de ambtenaren- en arbei
derszaken en deze gemaakt tot een voortref
felijke organisatie. Hem komt den dank toe
van allen, die bij zijn arbeid belang hebben.
Er werd besloten dezelfde functieverdee-
ling te handhaven, als ^n het oude college
bestond, met dien verstande, dat de heer
von Frijtag Drabbe de plaats zal Innemen
van den heer Wierdels als wethouder van de
Arbeids- en Pensioenzaken.
Regeling van de betalingen tusschen rflk
en gemeenten.
Bij Kon. besluit van den 28en Maart
is het volgende bepaald:
Art. 1. Betalingen van het rijk aan de
gemeenten en van de gemeenten aan het
rijk geschieden voorzoover zij door den
minister van financiën daartoe zijn aan
gewezen door vorderingen en schulden
over en weer te vereffenen.
Te dien einde zal tusschen het rijk en
elke gemeente of tusschen een door den
minister van financiën aan te wijzen in
stelling en elke gemeente en in dat geval
ook tusschen die instelling en het rijk
een rekening worden geopend, overeen
komstig door den minister van financiën
te geven voorschriften.
Art. 2. De minister van financiën draagt
zorg, dat de gemeentebesturen omtrent
alle wijzigingen in den stand der rekenin
hunner gemeente zoo spoedig mogelij
worden ingelicht en dat zij over de ba
tige saldi der rekening in den door die
besturen te bepalen vorm kunnen beschik
ken.
Art. 8. De hoofden der departementen
van algemeen bestuur dragen zorg, dat
van alle bij art. 1 bedoelde betalingen,
voorzoover zij daarbij betrokken zijn,
tijdig opgave wordt gedaan aan de gene
rale Thesaurie van het departement van
financiën, met vermelding van den naam
der gemeente, de omschrijving van de
betaling of van de vordering, het bedrag,
alsmede den datum, waarop de betaling
moet plaats hebben of de vordering op-
eischbaar wordt.
Voorzoover het betalingen betreft ten
laste van de begrooting moeten die op
gaven vergezeld gaan van aanvragen tot
credietopening.
Art. 4. Dit besluit treedt in werking
op een nader door den minister van fi
nanciën te bepalen datum.
Zesde Beurs van de Dameekroniek.
Gisterochtend werd 'in het R. A. L ge
bouw te Amsterdam de zesde beurs van
de Dameskroniek geopend.
Evenals voorgaande jaren hebben ook
thans de Nederlandsche firma's, die aan
deze expositie deelnemen, gezorgd voor
een smaakvol en artistiek geheel, een ten
toonstelling die de vrouwen de nieuwste
nieuwigheden toont op huishoudelijk ge
bied, op dat van voedingsmiddelen en lek
kernijen. Natuurlijk ontbreken de laatste
modesnufjes niet.
Tusschen de stands waar allerlei nut
tige en luxe dingen zijn te bezichtigen
werd hier en daar een plaatsje ingeruimd
voor de liefdadigheid.
In het achtergedeelte van de groote
zaal werd door de Amsterdamsche bloemis
ten Thim en Kauffman een schitterende
bloementuin aangelegd, waarbij natuurlijk
ook de kamerversieringen niet vergeten
zijn. Het is daar een tooverachtig hoekje
van de tentoonstelling, een paradijs voor
de liefhebbers.
Pensioenregeling spoorwegambtenaren.
By de Tweede Kamer is ingediend een
wetsontwerp Pensioenregeling Spoorweg
ambtenaren.
De Rijksmiddelen.
De Rijksmiddelen hebben in de maand
Maart 1925 4.625.597 meer opgebracht dan
in Maart 1924; in de eerste drie maanden
1925 8.947.064 meer dan over dezelfde
periode in 1924.
By deze cijfers moet men evenwel reke
ning houden met het feit, dat onder de op
brengsten van dit jaar ook de rijwielbelas-
ting begrepen is, die verleden jaar over dien
tijd nog niet werd geheven. De ontvangst uit
dit middel bedroeg in Maart f 884.174; over
de eerste 8 maanden 4.969.781. Hierdoor
wordt het voordeelig verschil over de eerste
drie maanden teruggebracht tot 8.977.000.
Uit de inkomstenbelasting werd over de
eerste dTie maanden van dit jaar ontvangen
26.268.122 tegen 26.421.875 in de eerste
drie maanden van 1924.
Van de dividend- en tantièmebelasting
waren deze cyfers resp. ƒ1.488.418 en
ƒ1.251.616; van de grondbelast. ƒ4.060.688
en 8.081.661; de vermogensbelasting
ƒ2.050.886 en 1.M8J40. Van de aoejjn-
ruim 1.8 millioen, die op het bier leverde
over dat tydperk byna 1 millioen meer op.
Voorts gaven een vermeerderde opbrengst
de accijns op wyn, tabak (ruim 7V* ton
meer). De acêyns op het gedistilleerd is daar
entegen byna 21/» ton by de opbrengst over
de eerste drie maanden van 1924 ten achter.
De zegelrechten brachten over hetzelfde
tijdsverloop ruim 81/» ton meer in de schat
kist, hetgeen grootendeels op rekening
komt van de haast afgeloopen maand.
De invoerrechten vertoonen een geringe
Nijging. De opbrengst der loodsgelden nam
met 183.991 toe (over de laatstverloopen
maand viel echter ten opzichte van Maart
1924 eene vermindering te constateeren van
byna 40.000).
Uit de inkomsten ten bate van het Lee-
ningsfonds 1914 (verdedigingsbelastingen,
opcenten, etc.) werd in Maart ruim 8.3 mil
lioen ontvangen; over de eerste drie maan
den van 1925 was de opbrengst dezer mid
delen ruim 22.4 millioen.
Belastingverlaging.
B. en W. van Groningen stellen den ge
meenteraad voor, het vermenigvuldigings-
cijfer voor den hoofdeiyken omslag voor
het belastingjaar 1926'26 te bepalen op
2.05, hetgeen een belastingverlaging be-
teekent van ruim 14.6
Stoomvaart-Maatschappij „Nederland".
Dividend 9
In de gisteren gehouden vergadering
van commissarissen der Stoomvaartmaat-
schappy „Nederland" is, meldt V. D., be
sloten in de jaarlijksche alg. vergadering
van aandeelhouders voor te stellen een di
vidend uit te keeren van 9 (v. J. 8
Reu zei-export naar Daltschland.
De Kameroverzichtschrijver van „De
Tqd" schryft in zqn blad:
In „Der Mittag", een te Dusseldorf ver
schijnend blad, werd in het nummer van
2 April j.1. een telegram uit Rotterdam
opgenomen, dat met koeien van letters
in het genoemde blad werd gedrukt.
Daarin stond te lezen:
„Het is eindeiyk tijd, het Duitsche
publiek opmerkzaam te maken op een
schandaal, dat ten hemel stinkt en op
onbegrijpeiyke wyze tot dusver werd
stil gehouden. Op transportschepen uit
Amerika komen in Rotterdam regel
matig groote voorraden reuzel aan, die
met petroleum doordrenkt zyn, opdat
dit vet, volgens den wil van de Ameri-
kaansche autoriteiten, niet meer voor
menscheiilke consumptie zal worden
gebruikt.
Deze reuzel is namefijk afkomstig van
zwynen, die tydens het transport naar
de slachthuizen gestorven zyn. Het vet
van dieren, die aan pest of cholera
zyn gestorven, mag daartoe niet wor
den gebruikt. Zooals reeds werd ge
zegd, moet dit V3t op bevel van de
Amerikaansche autoriteiten met petro
leum worden overgoten, om op deze
wyze kenbaar te maken, dat het niet
geschikt is voor menschefijke voeding.
Dit vet nu wordt door Hollandsche
importeurs by groote voorraden tege-
Ujk opgekocht en naar Holland ge
bracht. Hier begint nu het schandaal.
Dit voor de menscheUjke voeding on
bruikbare vet wordt in Rotterdam langs
chemischen weg gereinigd en wordt
dan naar Duitschland uitgevoerd, waar
het als goedkoope reuzel in alle win
kels is te krygen.
De koopende Duitsche firma's zyn
geen „skrupellose Lebensmittelschie-
ber", integendeel, het zyn bekende, goed
bekend staande oude firma's. Ook van
regeerings- en gemeentewege in Duitsch
land ic deze reuzel gekocht en in den
handel gebracht. De afstamming van
het vet is den meesten Duitschen im
porteurs bekend, en zy zouden ook
graag zien, dat dit afschuwelyke pro
duct uit den handel verdween. Maar
zooals de toestand thans is, gelooft ook
de fatsoeniyke koopman dit product te
verkoopen. Zy denken: als ik het niet
verkoop, dan doen het riujn concurren
ten. Na lang beraad hebben wy besloten
den sluier te heffen, opdat dit ten hemel
stinkende schandaal zal ophouden".
De redactie van het genoemde Dussel-
dorfsche blad teekende by dit telegram
aan:
„De onthulling van onzen Rotter-
damschen correspondent, wiensbetrouw-
baarheid aan geen twyfel onderhevig
is, zal geweldig opzien verwekken. De
groote massa van het Duitsche volk
zal door walging aangegrepen worden,
als het hoort, wat zy onder den naam
van goedkoope Amerikaansche reuzel
te eten krygen. Wy willen hier verder
niets zeggen van de gewetenloosheid
der Hollandsche importeurs. Deze kan
niet scherp genoeg gebrandmerkt wor
den.
„Een onbegrypeiyk zware schuld treft
ook de Hollandsche Regeering, die zulke
toestanden jarenlang heeft geduld. De
toestand moet haar toch immers bekend
zqn. Zware schuld treft ook de Duitsche
autoriteiten, die den import van dit
afschuwelyk product veroorloven. Drin
gend moet het verlangen zyn, dat op
heldering worde verstrekt, hoe het komt,
dat de Duitsche autoriteiten het schan
daal niet hebben bestreden."
Wy hebben ons tot het Ministerie van
Landbouw gewend en getracht opheldering
over deze zaak te krygen.
Tegenover de sensatie-berichten van
„Der Mittag" kunnen wy het volgende
mededeelen
In Amerika wordt onderscheid gemaakt
tusschen „pure lard" en „white grease"
en „yellow grease". Het eerste is natuur-
ïyk zuivere reuzel. Het zoogenaamde
„white grease" bestaat uit vet van gezond
geslachte dieren, dat op een of andere
wyze verontreinigd is, byvoorbeeld door
dat by het slachten de gal door <Je reuzel
is geloopen en zoo voorts. Dit vet wordt
ZONDAG 19 APRIL,
Ned. Herv. Gemeente.
Nieuwe Kerk (Weststraat):
's Morgens 10.30 uur, Ds. de Kloet„Drie
slagen op de klok".
Weeterkerk:
's Morgens 10.30 uur, Ds. de Pree van
Alkmaar. (Bevestigingsbeurt der Evan
gelisatie Palmstraat).
Huisduinen:
Geen dienst.
Jullanadorp:
Geen dienst.
Evangelisatie (Palmstraat):
's Avonds 6 uur, Bed. van het H. Avond
maal door Ds. H. P. de Pree.
Geen Zondagschool.
Geref. kerk (Spoorstraat),
's Morgens 10 uur en 's avonds 5.80 uur,
Ds. B. v. d. Werff.
Chr. Geref. Kerk (Steengracht):
's Morgens 10 uur en 's avonds 6 uur,
Ds. B. van den Berg.
Oud Geref. Kerk (Hoogstraat):
's Morgens 10 en 's avonds 6.80 u. Lezen.
Doopsgezinde Kerk:
's Morgens 10 uur, Ds. J. Koster.
Lutbersche Kerk:
's Morgens 10 uur, Ds. J. C. V. v. Bemmel,
Luth. Pred. te Hoorn.
op groote schaal naar Holland geëxpor
teerd en dan geraffineerd. Het wordt dan
vermengd met Hollandsche reuzel. Daar
uit ontstaat een product, dat voor de
gezondheid volkomen onschadeUjk is.
De Nederlandsche RegeeriDg heeft het
product laten onderzoeken door het
Centrale Laboratorium voor Volksgezond
heid te Utrecht en dit instituut heeft
vastgesteld, dat het product absoluut niet
schadelijk is voor de gezondheid. Het
wordt op groote schaal uitgevoerd. Eu
ia Nederland zelf wordt het overal ge
bruikt. Tydens den oorlog was het zelfs
ten zeerste gezocht. De firma's die dit
vet exporteeren, zyD van goeden naam
en faam. Het ministerie van Landbouw
is dan ook van meening, dat het bericht
van het Dusseldorfsche blad niets anders
is dan een sensatiebericht.
Dr. Abraham Bredius.
Dr. Abraham Bredius is een zeer bekend
Nederlandsch kunstgeleerde, die zich in het
by zonder toegelegd heeft op het werk van
Rembrandt en als Rembrandt-kenner een
.nternationalen naam heeft. Hy is jarenlang
uirecteur geweest van het Museum, bekend
als het Haagsche Mauritshuis, en dit mu
seum dankt aan hem menige kostbare aan
winst. Hy zag er niet tegen op, schatryk
als hy was persoonlek een Rembrandt
aan te koopen en die aan het Ryk af te
staan. En weet men hoe het vaderland hem
beloonde? Het schonk hem de Orde van den
Nederlandschen Leeuw, maar overigen»
dwong het hem naar het buitenland te gaan
teneinde aan den hoogen eisch van den Ne
derlandschen fiscus te ontkomen.
Dr. Bredius is heden 70 jaar, en naar aan
leiding daarvan vertelt dr. Hofstede de Groot,
eveneens een kunstgeleerde, in de „N. Rott.
Grt" van Bredius' „groote daad".
Nu de dag (18 April) nadert, waarop
Abraham Bredius, ver van het vaderland,
zyn zeventigsten verjaardag viert, mag ons
volk nog wel eens herinnerd worden a^n de
wyze, waarop een van Rembrandt's groot
ste scheppingen, de David en Saul, voor
Nederland terugverkregen werd en thans
reeds meer dan vyf-en-twlntig jaren een
bron van het hoogste kunstgenot voor de
bezoekers van het Mauritshuis vormt.
Het stuk was qd de Rembrandt-tentoon-
stelling van 1898, die ter eere van de inhul-
diging der Koningin werd gehouden, door de
Parijsche kunstkoopersfirma Durand Ruel
Ingezonden en maakte zoowel by Hare Ma
jesteit als by het gros der bezoekers, zoowel
by de artisten als by de kunstkenners de
grootste bewondering gaande.
-Van dit succes wilde ik tegen den afloop
der tentoonstelling gebruik maken om het
schilderij voor Nederland terug te winnen
en legde daarom aan myne medeleden van
het Dagelijksch Bestuur der Vereeniging
„Rembrandt" het volgende voorstel over:
De vereeniging zou tot den koopprijs, die
ongeveer honderdduizend gulden bedroeg,
één vierde gedeelte bydragen. Zy zou aan
de tentoonstellingscommissie, die over een
zeer ruim batig saldo beschikte, het hydra
gen van een tweede vierde deel vraeen; men
zou een oproep tot het publiek richten, om
door inschryving het derde vierde deel by-
een te brengen en tenslotte de Regeering
voorstellen het doek voor het laatste vierde
deel in eigendom over te nemen.
De eerste vraag was dus, of de Regeering
op het aanbod, een schilderij, dat een ton
waard geacht werd, voor vyf-en-twlntig-
duizend gulden te aanvaarden, zoude ingaan.
Ik herinner my nog als den dag van gis
teren de vergadering van het Dagelijksch
Bestuur van „Rembrandt" ten kantore van
den toenmaligen voorzitter Jacob Anker
smit, waarin het antwoord van de beide ad
viseurs der- Regeering, de heeren J. Ph. van
der Keilen en Jhr. Mr. V. E. L. de Stuers,
zou worden meegedeeld. Het was teleur
stellend. Het eene telegram luidde: !k voel
voor de zaak niets, het andere: volstrekt niet
warm voor den aankoop.
Alle bestuursleden waren het er over eens,
dat onder dergelijke omstandigheden van het
geheele plan niets kon komen en men w'lde
reeds ontmoedigd naar huis gaan, toen Bre
dius het woord nam en mededeelde, dat hy
het schilderij dan maar zelf zou koonen en
aan het Rijk in bruikleen geven. Hij zou
door het afschaffen van paard en rijtuig
zijne jaarlijksche uitgaven zoo beperken,
dat deze gekapitaliseerd, het voor den aan
koop noodige bedrag zouden vormen.
Zoo is het eebeurl en het schilderij hangt
sedert 1899 als bruikleen van Dr. A. Bredius
in het Mauritahui*.
reauia Vrijdagochtend ophet vliegkamp
Emmabloemcollecte voor de bestrijding
der tuberculose.
>v»iOv» rla tvi o rr r»1o4 ronolorvnow viravif
De verdeeling der functies.
„De Telegraaf" verneemt, dat na afloop
van de raadsvergadering het college van B.
en W. bijeen is gekomen ten einde zich over
de verdeeling der functies te beraden.
PREDiKriEURTEN.
