fp
POPULAIRE RUBRIEK.
De Praktijk van Helder
I
Populair Bijvoegsel van de
HELDERSCHE COURANT,
LETTERKUNDIGE KUNSTSTUKKEN.
Zonderlinge lotgevallen
in het Dagelijksch leven
van ZATERDAG 4 JULI 1925
NO. 182 (AUTEURSRECHTEN VOORBEHOUDEN)
I »C'
Proeven van zetwerk In glasvorm.
I
Ook in de Hollandsche taal zijn ze ge
maakt. Hier onder volgen een drietal
werkstukjes in den vorm van flesschen.
Het zijn meer verzen, dan wel gedichten.
Maar het ging om den vorm. Ze versche
nen voor het eerst in de Hollandsche „Na-
vorscher" in het begin van de vbrige
eeuw.
Het laatste voorbeeld een lofzang in
houdende op zekeren dichter Spicht, was
vermoedelijk een navolging van diens
eigen manier. Echter heb ik geen kennis
aan soortgelijke proeven van hem zelf!
Spelevaren.... wat een heerlijkheid
voor de jeugd in den zomer. Zoo heer
lijk je te laten voortschuiven door het wa
ter of zelf de pezen strekken om het vaar
tuigje voor te drijven langs rijk begroei
de kanaaloevers of op zee waar de reine
frischheid je door het bloed perst en de
zonnetlnten en fijne luohtschakeeringen
je boeien en stemmen tot rust en diepe
bekoring.
Daar op het water geen stof, geen ge
ronk van knallende motoren, geen ben
zinedamp en geen kwebbeling van honder
den snaterende menschen. Heerlijke rust
en heerlijke vreê.
Op zeel Ja daarvoor zult ge eerst heel
wat ervaring hebben op te doen om die
te bevaren. Want dat lijkt wel heel ge
makkelijk, doch het is het daarom nog
niet Ook in dat opzicht zou een vereeni-
ging goede dingen kunnen doen.
Doch zoover behoeft men nog niet te
gaan. Voor roeien heeft men de binnen
haven en het Kanaal en wil men een slip
pertje maken in de buitenhaven, dan
heeft men daar al vast een begin van een
inleiding welke moeilijkheden de zee
biedt.
Ook daar toch reeds de geweldige kracht
van eb en vloed. Ook daar reeds de dei
ning en hobbeling in het water en een
proefje van de kracht der golven.
Een fijn tochtje biedt ook het Kuitje
als je met eb je oogen eerst goed den kost
hebt gegeven en een overzicht hebt ge
kregen van de geulen en de ondiepten.
Tref je het water helder aan, dan kun
je daar genieten van het prachtige leven
in zee, waar de krabben hun rooftochten
ondernemen, waar de heremietkrabben in
hun gestolen of gevonden woningen rond
scharrelen, waar de alikruiken, zachtjes
schuivend, over den grond een pad trek
ken en waar garnalen, botjes en scharre
tjes met hun oogen boven het zand hun
prooi beloeren.
Op den leidam zit het vol van meeuwen
en aalscholvers, wachtend tot de vloed het
water over den dam stuwt en met zich
voert de kleine vischje en garnaaltjes, om
die op te peuzelen.
Tref je het, dan staan er bij ebbe thans
zeker enkele lepelaars, die wadend in het
ondiepe water, hun groote lepelsnavels
zwaaiend laten rondgaan om ook uit die
groote „Egyptische pot" het hunne weg
te halen.
Vischdiefjes houden hun bidstonden en
duiken bliksemsnel in het water, waaruit
ze nog met de prooi in den snavel, veder-
schuddend weer omhoog rijzen.
En die prachtige vergezichten als je
laag op het water zit, waar aan den hori:
zon als getrokken in houtskool, duinen
en torens en huizen en schepen rijzen.
Ja, watersport, dient hier meer be
oefend! Het land der waterrotten doet nog
niet genoeg mee.
Het gevaar is er om gekend te worden
en je daarvoor te leeren hoeden.
Dat maakt krachtig en sterk.
Niet doen als een struisvogel, doch het
in de oogen zien en ervoor waken dat het
je niet meesleept. Zoo op zee en zoo met
alle gevaar. Robinson.
15 Ik geef
goed of
SPELEVAREN.
Ofschoon we hier rondom in het water
zitten, wordt hier, betrekkelijk, weinig
aan het pleizier-varen gedaan. Dat komt
misschien omdat in dat opzicht een orga
nisatie zich niet heeft laten gelden.
Wel is hier de Koninklijke Marine
Jachtclub, die aan de Marine de moge
lijkheid opent dien tak van sport te be
oefenen, doch een lichaam, dat eiken bur
ger gelegenheid geeft de watersport te
beoefenen ontbreekt
Toch geloof ik, dat in die richting nog
wel iets te bereiken zou zijn.
Wat weerhoudt vaak iemand om zioh
een jachtje of een zeer bescheiden sloepje
of vletje aan te schaffen?
„Natuurlijk de centen," hoor ik al,
tusschen de tanden door, mompelen.
Ja als de looddeelen ontbreken, komt
er natuurlijk van het beoefenen der roei-
of zeilliefhebberü heelemaal niets, doch,
zoo in financieel opzicht de aanschaffing
van het een of ander vaartuigje geen be
letsel zou zjjn, is toch, meen ik, de hoofd
oorzaak van het niet aanschaffen te vin
den in het ontbreken van een goede
bergplaats voor de vaartuigjes.
Was er een vereeniging, die de beschik
king had over een flink boothuis, dan ge
loof ik, dat het aantal amateurs in de
roei- en zeilsport flink groot zou zijn.
Als met gerustheid jachtje of vlet zou
kunnen worden opgeborgen, dan was er
een groot bezwaar opgeheven.
Waar we hier al zooveel vereenlgingen
hebben kan dat missohien ook nog wel
eens in overweging worden genomen.
Wellioht verrijst er het volgende jaar
dan nog wel een flink boothuis aan de
Binnenhaven, die daarvoor als bij uitstek
gunstig gelegen is.
Eigenaardig is het, dat hier zoo weinig
aan roeien en zeilen wordt gedaan, want
de meeste jongens en meisjes, en ook
ouderen zijn er dol op. En waar de ge
legenheid zoo prachtig is, klemt het te
meer om daaraan wat aandacht te schen
ken.
Het spelevaren is -zoo'n heerlijke ont
spanning. Ik ken bijna geen enkele sport
die zoo tot rust en tot gespierdheid brengt
als roeien en zeilen.
Wel brengt het wat gevaar mee. Na-
tüurljjk. Doch juist het weten, dat het
min of meer gevaarlijk is, dwingt de be
oefenaars om zoo omzichtig mogelijk te
zijn. Het leert het gevaar kennen en daar
tegen al die maatregelen te nemqn, welke
het gevaar kunnen ontgaan.
Het leert behoedzaam zijn, uitkijken,
doortasten, gebruik maken van allerlei
omstandigheden om gevaar te vermijden,
en roeien doet de spieren ontwikkelen,
het verruimt de borstkas en leert „aus
dauer" beoefenen.
En nu de zwemsport door haast elkeen
wordt beoefend, wordt het gevaar met
roeien en zeilen tot kleiner afmeting te
ruggebracht,
stad ligt rechts van de spoorbaan.
Och, mijnheer vertel mij toch
niets.Ik ben toch jaren lang bekend
In deze streek.
Het ls mogelijk, dat u in de streek
bekend bent, maar ik ook.Ik ben in j
Alkmaar geboren houdt de eerlijke heer
vol.Dus.
Gebaren of niet geboren meent de
eerste opstuivend.Maar al te vriende
lijk is u nietMen geeft beleefdheids
halve aan iemand z*n moenlng toe zou
ik denken.vooral als men rti fijne si
gaar zit te rooken.
Ik weet niet of die sigaar er Iets mee
te maken heeft.
Heel veel.Kijk eens hier: Ik
u 'n sigaar.... Is die sigaar
niet?.
Uitstekend1 mijnheer.
Wélnu. Dan ls het ook zaak van be
leefdheid om niet zoo het air aan te nemen
van alles recht te weten.
Ik neem geen air aan, imaar Alkmaar
passeeren we rechte van den spoorbaan-
Dat is alles.
I— Gij zijt *n domoor, mijnheer.En
*n onbeschaamde bovendien
Dat is toch nog beter dan 'n opschep
per..
Mijnheer
Manheer.
De beide hoeren zien elkaar hoogst vij
andig aan. Ze staan gelijktijdig op en kee-
ren zioh ieder naar het tegenover liggen
de raampje.De erg-vriendelijke heer
bromt aanhoudend tusschen de tanden.
De trein davert 't station binnen.
Alkmaar!
De eerlijke heer neemt rin valies uit den
bagagedrager. Dan neeant hij de opge
stoken sigaar, legt deze op de aachbak
onder het raampje en deponeert er In
kwartje bij:
Asjeblieft, mijnheer zegt hij recht
uit en kort: Hier is uw sigaar terug en
schadevergoeding van *n kwartje....
Daar kunt u minstens zes van zulke si
garen voor koopen.Want ik ben si
garenfabrikant en die feestgave van u is
'n stinkstok "n echte stinkstok.Ik
heb u niet willen beleedigen.Maar als
u nu denkt, dat ieder verstandig mensch
maar voor u gaat opzitten en pootjes ge
ven, omdat u 'n sigaar van vier oenten weg
geeft.Dan hebt u t mis.Hier is
uw sigaar en hier is *n kwartje rook
nou voor mijn pleizier 's *n goede.U
bent 'n hansworst.U bent reiziger in
sigaren voor een van m*n meest onbetee-
kenende concurrenten hahaha.U
hebt btf geen drie ervan wat verkocht
Ik bezocht diezelfde vijf en twintig men
schen. En ik verkocht overal wat.
Ziet u want ik schep niet zoo op als
u, maar ik maak goeie sigaren zonder veel
woorden.En uw patroon maakt bocht-
Verstaat u: BochtGoeien dag,
mijnheer.Tot genoegen.
L«9
IN DE TWEEDE KLAS COUPE.
Verdachte vriendelijkheid!
Ook opsteken, mijnheer?
Nou, mijnheer graag ik heb
toevallig geen sigaren meer.
Twee heeren zitten in den trein van
Amsterdam naar Helder. Een ervan ls
buitengewoon vriendelijk en opdringerig.
De ander goedmoedig en eerlijk.
Nou, ik heb trek in 'n sigaar zegt
de eerste. Ik zal er 'n beetje van opknap
pen. Ik heb hard gewerkt.Berst naar
Utrecht en toen naar Haarlem.En nu
weer terug.En met vijf en twintig
menschen gesprokenJa, mijnheer, ik
heb 't druk.Ik heb goede zaken.
Ik verdien nogal wat, ofschoon de tijden
slecht zijn, maar ik moet er hard voor
werkenSmaakt die sigaar u?
Dank u, heel goed. 't Is 'n beste
sigaar.
O, ja ik rook altdij heel goeie
sigaren. Ik denk maar zoo: 'n paar cen
ten meer of minder, daar zal ik niet dood
van gaan. Ik rook liever *n goede van 'n
kwartje, dan 'n slechte van vijftien oen
ten. Ik verdien er naar, dus.
Zeker als je 't betalen kunt.
zegt de ander, zonder jalouzie.
Natuurlijk natuurlijk.... meent
weer de eefste.Ik zal m'n winst wel
binnen halen hoor.Laat dat maar aan
me over.Smaakt die sigaar lekker.
Heel lekker zegt de ander nog
eens.
U zegt er anders weinig van.
meent de opdringerige heer.Ik vind
als je 'n werkelijk goeie sigaar rookt,
dan valt je dat op. Vooral 'n gekreg
sigaar. Want de meeste menschen rook
tegenwoordig bocht.En wat je zoo in
den regel van 'n ander krijgt.bijtoon-
beeld In den trein.Nou dat is niet
veel zaaks.Maar als ik "n sigaar geef,
dan maak ik geen onderscheid.Dan
geef ik 'n goeie.net zooals ik zelf
rook.... Of ik geef niks.... Wat zegt
u.
Ik zeg 't ook meent de eenvoudige
heer, 'n beetje verwonderd.
We krijgen zoo aanstonds Alkmaar
ls 't niet waar mijnheer houdt de eerste
het gesprek vol.
Ja, mijnheer, antwoordt de tweede.
We passeeren Alkmaar links, als lk
*t wel heb.
Nee, rechte
Rechte.i Hoe komt u daarbij?.
Ik zeg links.
Neen, mijnheer zegt de ander een
voudig.We passeeren Alkmaar van
Amsterdam eigenlijk Rechts.De oude
En hij verliet den trein.
REIS-INDRUKKEN.
Bty onze ZuldeflQke boren.
HL
't Was weer vol, overvol den volgen
den morgen aan t Luiksche station. Mee-
rendeeis toeristen voor de schoone Ar-
dennenstreek.
Blij onze kaartjes te hebben, wachten
we nog een kwartiertje voor 't vertrek van
den trein naar 't Amblèvedal, voor van
daag het doel onzer reis. Schilderachtige
stroom, die zijrivier van de Ourthe.
Haar oorsprong vindt ze in 't woeste
Eifelgebied en vandaar rollen haar wate
ren langs de hellingen van Hoog Fagne-
land.
Een heerlijk oord, die dicht begroeide
bergen en heuvels. Luister, wat Marcellis
de la Garde van dezen prachtigen Arden-
nenstroom zegt: „In haar boorden ver
schuilt zich een weldoende fee, die haar
hand en haar schatten zal schenken aan
den moedigen jongeling, die haar tijdens
haar jaarlijksche verschijning op den eer
sten Meinacht zal ontmoeten".
Eerst vanuit Luik weer door het begin
van het reeds beschreven Ourthedal valt
de spoorlijn spoedig in de buurt van Com-
blain au Pont en Rivage het Amblève
dal in.
Weer gaat de trein dicht langs den
oever van 't dal en hier klimmen ze om
hoog de hoogopgaande toppen; nu eens
begroeid met dicht zwaar geboomte, dan
tfeer liggen daar tegen de hellingen om
hoog de vruchtbare akkers, waar het ko
ren wiegt, of ziet ge heel hoog de sp-oene
weiden, waarop het vee, als bonte vlekken
op een groen tapijt, vreedzaam loopt te
grazen.
En telkens biedt het landschap nieuwe
panorama's, het een al schilderachtiger
dan het ander. Nu eens stampt de trein
moeizaam en zwaar hijgend de hoogten op,
dan weer gaat het met vliegende vaart de
laagste gedeelten van het aal in.
Hoog uit het raampje zien we de steen
groeven, want hieraan is het Amblèvedal
rijk. De grootere stukken worden ietwat
gemodelleerd veelal gebruikt voor de fun
damenten van huizen, villa's en kaateelen
en het meer fijnere gedeelte dient voor
onderhoud der grootere wegen.
Nog niet zoo heel lang geleden droeg
de Amblève-streek een koralrter van woest
heid en eenzaamheid. Wel bracht een tocht
daarheen den bezoeker in volle bewonde
ring. maar men moest niet tegen ver-
moelende klimpartijen opzien.
In later Jaren beeft men in de vallei der
rivier oVer een lengte van ongeveer 8 uur
gaans een heirbaan, een breeae weg aan-
gelogd, welke vrijwel geheel evenwijdig
met de rivier loopt
Behalve verschillende meer gewone
steensoorten, bevatten de bergruggen veel
kalk en zelfs hier en daar marmer.
Overal ziet men de steengroeven in ont
ginning, en ln de bergflanken branden
nier en daar de kalkovenB, welke een moei
lijk en armoedig bestaan aan de berg
bewoners opleverea
Zoo kruipt en vliegt de trein 'engs
Llotte, Martinrive en andere .kleine sta
tionnetjes naar het door toeristen zoo ge
liefkoosde bude stadje Aywaille.
Typisch oud stadje, met zijn Belgische
kllnkerbestrating en voor 't meerendeel
oude woningen. Maar daartusschen ver
rijzen de hotelletjes en pensions, welke
meermalen al de toeristen, welke onderdak
vragen, bij lange na niet kunnen her
bergen.
Daar slingert door het plaatsje de schil
derachtige stroom, 't Kristalheldere water
vliegt over de grootere en kleinere rots
blokken. En als het zonlicht door 't spat
tende en bruischende water speelt, dan
is 't een regen van diamanten. Qver de
sierlijke hangende brug, waarover nu
vooral een enorm druk verkeer van auto's,
rijwielen en voetgangers, loopt de weg
links, aan den voet der heuvels, naar de
ruïnen van het slot der Vier Heemskin
deren of het kasteel van Aywailles.
Oudtijds werd het gesticht door koning
Lotharius, die er zijn residentie vestigde.
Later behoorde het aan het vorstendom
Stavelot, dat zijn rechten op den duur niet
kon handhaven, zoodat het voor den prijs
van 8800 goudguldens aan het geslacht
De la Marck verpand werd en een der
rooverholen vormde van den beruchten
Willem de la Marck, bijgenaamd „het
Everzwijn der Ardennen".
't Wilde zwijn der Ardennen. Deze naam
zegt genoeg. De tirannie van de roofrid
ders In die dagen was verschrikkelijk, en
veel had de omgeving te lijden van deze
beruchte bewoners der sterke adelaars
nesten.
In 1887 kwam er eindelijk een einde
aan ae wreede plagen van den toenmaligen
roofridder. De hertog van Limburg, trouw
geholpen door de bewoners van de om
geving, ontmantelde de sterke veste, en
zoo verliep in den loop der jaren het eens
zoo machtige kasteel tot een bouwval.
Niet te verwonderen, dat er zich aan die
voormalige sterkten legenden en sagen
verbonden.
Zoo vertelt men van deze bekende ruïne,
dat ieder jaar, twee dagen vóór Allerhei
ligen, de ln de bouwvallen wild wassende
heesters zonder geruisch te maken, zich
bewegen en nederbuigen onder de schre
den van een vrouwelijk spook, dat twee
lijken, het eene van een jongen ridder en
het ander van een adellijke jonkvrouw,
moet ronddragen, totdat het, bij het eerste
hanengekraai, zijn last nederwerpt en zich
in de golven van den stroom stort. Het
is de geest van Blanche van Montfort, die
een haar ontrouw geworden geliefde met
zjjn bruid op hun huwelijksdag om het
leven bracht....
En.... nu naar boven!
In 't gehuchtje, aan den voet der hooge,
woeste rotsen, vragen wij aan een een
voudig huisje den sleutel van 't hek vóór
de ruïne, maar de gids blijkt reeds met
enkele bezoekers boven.
Dan maar geklommen, 't Is drukkend!
Zoo nu en dan valt er zoo'n vette regen
druppel tusschen de bladeren door.... en
ginds over de bergen stapelen zich de
„donderkoppen" opeen. Naar boven! Wat
is 't warm!
En daar eindelijk zijn we tusschen hoog-
opgaanden plantengroei, vreemdsoortige
vegetatie van wie weet hoeveel eeuwen,,
bij de poort.... en daar komt de oude
gids, die ons rond zal leiden langs do
meters-dikke muren en onder de zware
gewelven, naar kelders en spelonken, m*>l
valluiken, waar geleden is, ontzettend ge
leden is in de dagen van bruut geweld en
despotisme. Enorm die muurklompen met
klimop en mos begroeid, waarboven de
raven onheilspellend krassen.
Oud rooversnest van geweldige sterkte.
En nog zullen daar die overblijvende mu
ren staap eeuwen en eeuwen.
Al vertellende stijgen we naar hooger
liggende deelea, tot we.... voorzichtig
tenslotte staiva boven op een brok muur,
dat steil oprijst. Van hier uit is het uit
zicht over de g-iheele omgeving van zeld
zame bekoring.
D V
t (Wordt vervolgd.)
VEREENVOUDIGING VAN DE
DRAMATIEK.
(Tooneelstukken ln beeld).
(Uiltje).
„De Veroveraar"
(van mevr, Blmona—Maea).
't Jutte rtje
Jig Va «feütiltaltit!. A .1. .t.
Wij doen in onzen tijd weinig meer
aan knutselen. Of het jammer is of niet
jammer, dat durf ik niet te zeggen. Ge
noeg zij het hier te constateeren, dat het
prutsen van ingewikkelde of moeilijke
werkstukken tegenwoordig uti de mode is.
Zelfs als onze jongens tegenwoordig 'n
stuk knutselwerk krijgen dan is het
veelal.... 'n Mechano-doos. Daar kunnen
ze de dingen zoo maar zonder hamer of
beitel of mes of zaag of schaar van in el
kaar zetten.
Behalve het knutselen is over het alge
meen het maken van moeilijke werkstuk
ken uit den tijd. Vroeger b.v. moesten de
mannen, die een vak geleerd hadden een
z.g. „werkstuk" afleveren van buitenge
wonen aard om van gezel tot „Meester"
te worden verheven.
Veel van die werkstukken bestaan nog.
En men kan er aan zien hoeveel aandacht
en knapheid en arbeid er vaak aan be
steed ls.
Ook op het gebied waarvan wij zelf aan
de krant 'n beetje meer weten: n.1. het
vak van drukken en zetten, wordt nu niet
erg veel ingewikkelds meer gedaan. Veel
meer aandacht geven we aan het smaak
volle en aan het artistieke....
Ofschoon niemand zal beweren dat de
vroegere vaklui in ons bedrijf daar geen
kaas van gegeten hadden. Want een an
tiek stuk druk- en zetwerk, dat mag er
meestal wezen....
Laat ons er niet verder op ingaan.
Ook in de vakken van drukken en zet
ten werd vroeger.... geknutseld.
Er zijn -verscheidene voorbeelden van.
Ik wil mij er hier tot één bepalen.
Namelijk tot deze manier, waarbij de
zetter met den maker van de copy in
dit geval den dichter moest samenwer
ken: Het zetten van drukregels in den
vorm van een flesch.
Men vindt deze vormen van flesch-ver-
zen in verschillende talen. Heel veel in de
Fransche taal van de periode 17001800.
De beroemde dichter en denker Rabelais
had er nog al eens pleizier in. Er zijn
verschillende soortgelijke verzen van hem
bekend.
De Wijn
En het Zwijn
Zijn voor mij
wat waard
Op aard.
'k Zeg vrij
Dat zij
Een schat
Bevat
Voor menschen
Die wenschen
Te jonisseeren
En te profiteeren
Van de wereldvreugden.
Die dit verwerpt bezit geen deugden
'k Braveer ze die dat tegenspreken.
Het is mij menig maal gebleken,
Dat hij die kieskauwt, en niet dronk,
Niet dankbaar was, wat men hem schonk,
En zou ik een der eerste pligten
Zoo flauw, zoo lakoniek verrigten?
Neen, daartoe is op 's werelds dreven
Den mensch geen smaak en reuk gegeven.
Die matig spijs en drank bemint,
Is 's werelds Gastheer dankbre vrind.
SPICHT l
Uw gedicht
kwam pas in 't licht,
of ik heb het doorgebladerd
en voor u een' krafls vergaderd
in mijn dichtkunst minnend hart;
maar ik vond geen' boom, o smart I
waar ik 't palmloof plukken kon;
zie wat ik daarom verzon
'k Maakte zelf, niet loom
aaet de pen een boom
Zie hem hier
op 't papier I
Pluk nu
ruk nu;
draal niet,
maal' niet;
Knort gij
mort gij
scheldt gij
snelt gij
tot gekijf
mij te lijf?
Weet; slechts degelijk gedicht
Hoopt op deeglijk palmloof, SPICHT I
R a s
'tGlaa
Te mond I
Getond,
Genoten,
Begoten
Met druivenbloed
Is 't leven toet
Wijn kweekt zoete vreugd:
Drink in eer en deugd
Maar laat niet verschalen
't Land tal 't al betaleb.
Voor vrijheid, land en koning
Klinkt onze vreugbetooning,
Hef op het glas 1 Hef aan het lied 1
Alleen de dwazen drinken niet.
Kom laat ons klinken, laat ons drinken,
Zoolang de heldre sterren blinken,
Zoolang de fijne flesch haar nat ons schenkt,
En 't volle glas ons tot genieten wenkt,
Kom vrienden, laat ons klinken I laat ons drinken I
Deez' lange dag moog (als al de andre) zinken.
Voor alle schoonenl jat voor vaderland en vorst 1
Voor vrijheid, liefde, wijn, klinkt 't lied uit volle borst
