Ïresrtaties zoo hoog mogelijk op te voeren.
>e overheid moet dezen dienst ook uit het
oogpunt der volksgezondheid beschouwen
en mag er nimmer een winstvoorwerp van
maken.
Spr. hoopt, dat het Ooilege met deze be
schouwingen zijn voordeel zal doen en dat
de heer Schoeffelenberger zal komen met
zijn reorganisatie-plannen.
De heer Geurts: Men spreekt over
een reorganisatie-plan van den heer
Schoeffelenberger, maar deze zal zich
hieromtrent wel geene illusies maken want
dat zou heelemaal uiteengerafeld worden,
als dat werd ingediend.
De kwestie van de borgen. Als men twee
borgen stelt die samen voor een ton goed
zijn, is dat toch voldoend1©. Als men een
zoo groote bankgarantie zou kunnen ge
ven, was het niet noodig het bedrijf over
te nemen.
De heer V a n B r ed a: Men kan dit uit
zuiver gemeente-belang doen!
De heer G e u r t s Maar als de heer
Sch. het zou uitvoeren, zou hij particulier
zijn en moest dus zijn belangen niet uit het
oog verliezen.
De heer Verstegen heeft het nogal
gemakkelijk in deze zaak. Bij spr. heeft
geen oogenblik de gedachte voorgezeten,
dat de heer Sch. dit niet serieus zou heb
ben gemeend'. De bewering werd in open
baren raad gedaan en het ware ontactisch
geweest van het gemeentebestuur dat gezeg
de te negeeren. Vandaar dat spr. voorstel
de in het College den heer Sch. eene aan
bieding ite laten doen, omdat deze zaak niet
van het Gemeentebestuur uitging. Toen
zijn de voorwaarden gekomen, die ernstig
en zakelijk in de Cie. voor de Bedr. werden
besproken. Maar het hokte al dadelijk op
de kwestie van het materiaal, de garantie en
het personeel Het gemeentebestuur had den
eisch gesteld al het materiaal te taxeeren
en door den heer Sch. te doen overnemen.
In de tweede plaats stelde het gemeentebe
stuur dien eisch eventueel het materiaal te
gen taxatieprijs weder terug te nemen door
de gemeente. De heer Schoeffelenberger
stelde daartegenover den eisch, dat de ge
meente het materiaal tegen 7/8 van den
factuursprijs zou overnemen. Hierover
kwam geen1 overeenstemming in de Cie.
Borgstelling. In de bouwbedrijven is het
usance, twee borgen te stellen. Hier gold
het een belangrijke aangelegenheid van han
del: een verkoop en terugkoop van mate
riaal, en het was ter meerdere zekerheid van
de gemeente, dat deze eisch werd gesteld.
Men moet niet vergeten welk een belang
rijke uitgave het voor de gemeente zou zijn
geweest, indien' deze proef eventueel mis
lukt ware. Nu zegt de heer Geurts: als men
zooveel bankgarantie kan stellen, kan men
dit bedrijf missen. Dit is onjuist: als men
een bedrijf overneemt, geschiedt dat uit
overwegingen van winstmaken, en veelal
wordt dit gedaan als geldbelegging, etc.
De personeelskwestie. Het ging om de
rechtspositie dezer menschen; zij moesten
ontslagen worden uit Gemeenteverband en
in ander verband aangesteld. En toen zei de
gemeente: gij kunt het personeel leenen,
dan verloor het de rechtspositie niet. Op
elke andere wijze zou het personeel zijn ont
slagen en had een wachtgeldregeling moe
ten worden ontworpen ook voor- het over
blijvende personeel. Dat was een zeer be
langrijk bedrag, dat boven de som van
76.000 kwam. Bovendien bleek uit de be
sprekingen, dat verschillende werkzaamhe
den door werkeloozen worden verricht ook
voor rekening van het bedrijf.
Al die dingen zijn besproken en de par
tijen waren niet tot elkaar te brengen.
Nu zegt de heer Geurts, dat een reorga
nisatieplan zoo uiteengerafeld wordt, dat er
niets van overblijft. Dat is spr. ook wel eens
overkomen, maar men moet hierbij argu
menten tegenover argumenten stellen. Spr.
heeft in dat opzioht nooit versaagd; als één
ding onder de 'tafel ging, kwamen wij met
een ander.
Er is niets moeilijker» dan de reiniging,
die aan den publleken weg gebeurt. Ieder
een doktert eraan, maar meestal weet men
er weinig van. Men moet organisator zijn
voor dit bedrijf en het materiaal kennen.
Het is een publiek belang» een stuk hygiëne,
dat inderdaad, zooals de heer Eljlders zei,
voor iedereen kosteloos «reschied! ook voor
de gemeente. Het zou te gek zijn als wij de
burgerij Heten betalen en de gemeente
kreeg het voor niets.
De heer V a n O s zal niet in herhalingen
treden van vroegere discussies. De heer
Sch. is te goecter trouw geweest, en het Is
niet noodig een boetekleed aan te trekken.
'Maar 'hij zal inzien te hebben gefaald. V an-
avond echter zegt de heer Sch., dat voor
800 alle putten geleegd' kunnen worden».
Laat de heer Sch» zich nu toch waarlijk in
verbinding stellen met de Cie. voor de Rei
niging, want dit is inderdaad belangrijk. 1) e
stoffen kunnen zeer goed op het land ver
werkt worden, waardoor ze rendabel wor
den, Spr. gelooft ook, dat er nog wel te be
zuinigen is op het bedrijf; wij zijn hierom
trent nogal verwend, doordat men achter
ieder papiertje en blaadje op straat aan
loopt» Laat de wethouder hier zijn aandacht
«(LD wijden.
De heer Schoeffelenberger be
antwoordt de verschillende sprekers. De
rede van den heer Eijlders zal een goed
effect maken in de Held» CrL, maar objec
tief staat er niets in. Er ademt ©en kerke
lijke toon uit Als hij zegt, dat de Reiniging
niets kost, vraagt spr. waarvoor dé burgerij
dan belasting betaalt Spr. begrijpt zoo'n
gezegde niet
Borgstelling. Het betrof geen handel het
was 6/8 arbeidsloon, dus een objeot van
werkgeving. Een aannemer is bovendien
tevens handelsman. Waar men zegt dat een
persoonlijke borg gevaar zou opleveren (door
sterven etc.), i» dat een zwak argument
want de erfgenamen blijven dan krachtens
de wet aansprakelijk.
De heer Zondervan: En als die het
betwisten?
De heer Schoeffelenberger Stel
je voor, dat je een bankgarantie hebt op <-e
Brutteiache Bank! Spr. borgen hebben per
soonlijke eigendommen-
De heer Van Os: Maar als die borgen
nu hun geM op die Brusselsche Bank heb
ben?
De heer Schoeffelenberger: De
grootste aannemers stellen geen bankga
rantie, altijd persoonlijke borgen, dat weet
de heer Van Os ook wel
De heer VanOs betwijfelt dit voor zoo
langen termijn. Meestal zijn het werken
van hoogstens een jaar, waarvoor die bor
gen zijn»
De heer Schoef f elenberge r Al
weer mis! Men kan wel een werk op 10 jaar
aannemen op deze condities. Er was abso
luut geen gevaar bij, omdat spr. jaarlijks
betaalde. Wekelijks had men mij kunnen
controleeren.
Geroep: En dan? Wat gebeurt er als na
anderhalf jaar de zaak stokte?
De heet Schoeffelenberger: Het
betreft een proefneming, waaraan dé ge
meente nooit een strop had. Altijd als de
gemeente andere werkmethoden wilde in
voeren» De gemeente accepteert spr. werk
program niet, dat in Rotterdam en Den
Haag met succes toegepast wordt. Spr. heeft
de zaak degelijk onderzocht In Den Haag
zijn motoren, die 16 jaar loopen en goed
voldoen. Spr. maakt het College geen ver
wijt ervan, maar kan men het goedpraten,
dat zooals hier een paard sjok, sjok voort
zeult en veel te lang over een traject doet?
Waarom heeft dan de kleinste handelsman
een auto genomen? De heer Maas noemt het
traject te klein voor auto's. De heer Maas
heeft gezegdi, dat 18.000 M*. vuil aangevoerd
is. Dat is onjuist zijn slechts 10 11000 M*.
Nog op andere punten bestrijdt spr. den
heer Maas, en door al deze opmerkingen
werd spr. geïntimideerd, zoodat hij er ten
slotte een eind aan maakte. Op de voorge
stelde voorwaarden was het voor spr. niet
te aanvaarden. Men kan hem toch niet kwa
lijk nemen er niet od in te gaan.
Spr. is er van overtuigd in het belang van
die gemeente te hebben gehandeld:
De heer Borkert vraagt waarvoor deze
discussie dient. Het is eene herhaling van
twee raden geleden», en het is wat onbe
scheiden van den heer Schoeffelenberger nu
nogmaals den Raad er medé op te houden.
Wjj hadden verwacht thans nieuwe voor
stellen te zullen krijgen^
De heer Verstegen moet toch nog
even iets rechtzetten. Als men iets beweert,
moet men iets bewijzen. Het is waar, dat in
de groote steden veel met mechanische be
weegkracht wordt gewerkt, maar er is niet
één stad, die zijn paarden heeft afgeschaft,
en er is een streven om meer en meer de
autokracht af te schaffen en weder paarden
in te voeren. Men kan Helder overigens
niet vergelijken met Den Haag en Amster
dam, maar met even groote plaatsen». En
daar is wel 1 auto. Maar alleen zoo een als
wij hebben. De ervaring heeft ons geleerd,
dat de mechanische beweegkracht in de
kleinere steden niet voldoet. In groote ste
den is een heel andere methode van werken
noodig.
Ten opzichte van de bankgarantie moet
het gemeentebestuur toch rekening houden
met de belangen der burgerij». Een borg kan
speculeeren en aan lager wal raken, het ge
meentebestuur moet in deze safe zijn. Zoo
zon het dan ook nimmer de Brusselsche
Bank uitkiezen voor een bankgarantie. En
de heer Schoeffelenberger kan het het ge
meentebestuur niet kwalijk nemen, dat dit
zekerheid wilde hebben. Dat in 1924 maar
11.000 M*. vuil is verwerkt, kan spr. niet
tegenspreken; wel weet hij, dat per dag ge
middeld 50 M*. vuil verwerkt wordt, d. I.
dus 16.000 M*. per jaar. Hierop is ook de
capaciteit van het stortschip gebaseerd.
De discussies worden gesloten en de be
grooting der Reiniging aangenomen.
Gemeentewerken.
De heer Schoeffelenberger, aan
vankelijk onverstaanbaar, deelt mede, in de
Ole. voor P. W. zich zijne stem voorbehou
den" te hebben op grond van op deze begroo
ting voorkomende posten, die spr. niet be
vredigen. Hij dankt thans het gemeentebe
stuur voor de bezuinigingen» die verkre
gen zijn.
De heer Geurts bespreekt de bewer
king van den Ruijghweg met spr&mex, diè
z. I eene mislukking is gebleken. De strenge
vorst gevolgd door den ''dool was oorzaak,
dat van den weg niets meer over is. Men
behoeft dus niet tot het voorjaar te wachten
om te zien of deze proef mislukt ls, dat ls
zij nu reeds, en verdere proeven zullen
weggegooid geld zijn, meent spr.
De heer Van Breda meent, dat het
wei wat ver gaat van mislukking te spre
ken. De heer Geurts klaagde steeds over het
stof op den Ruijghweg; nu is deze met
sprflmex bewerkt, maar daarbij niet vooraf
onder profiel gebracht, zooals feitelijk be
hoorde. Dat deze weg geen spiegelgladde
straat zou worden, wisten wij, maar wij
willen afwachten of inderdaad de klachten
van de bewoners, betreffende het stof, op
houden. Want daarvoor is de bewerking
geschied.
Na re- en dupliek van beide heeren (waar
bij de heer Van Breda den heer Schoeffelen
berger dankzegt voor diens waardeerenide
woorden), wordt ook deze begrooting aan
genomen», en de verdere behandeling ver
daagd tot Woensdagavond:
Vergadering van Woensdagavond.
Afwezig met kennisgeving de heeren
Van Dam en Boon en (aanvankelijk) me
vrouw van der Hulst.
Zonder discussie'of stemming worden
aangenomen 'de begrootingen van de
Centrale Boekhouding
en het
Gemeentelijk Zwembad.
Daarna komt in behandeling
Grondbedrijf.
De heer Geurts bespreekt de aange
legenheid tusschen hem en het Dage
lij ksoh Bestuur inzake spr. erfpachtsaan-
vrage. Een stuk grond van den Ruygh-
weg tot de Fabrieksgracht heeft «pr. ge
vraagd. Dit ia geweigerd op grond van
het fedt, dat men het wil reserveeren voor
oefeningsterrein. Dit betwist spr., bedoeld
stuk ligt daarachter. Het is een gemeente
belang zooveel mogelijk grond uit te ge
ven. Het bezwaar van B. en W. is, dat er
een straat in aangebracht moet worden.
Men ziet er tegen op 1000 hieraan uit
te geven, waarvoor 60 aan huur ontvan
gen wordt. Spr. bepleit do voordeelen die
aan deze transactie zouden zijn verbonden:
o.a» revenuen betreffende gaaaansluiting,
electrioitelt, verschillende belastingen etc.
Er zit 12.000 arbeidsloon ln den huizen
bouw voor timmerman, metselaar eto., ook
dat is een stuk belang voor de werkloos
heidsvoorziening. Ook die heer Boord ijk
heeft een stuk grond gevraagd voor 8,
hoewel de prijs 4 was. Het zou overwe
ging verdienen of het niet voor 8 kan
worden afgestaan. Ook in de Vischstraat
is onlangs het pakhuis van Roosendaal te
goedkoop verkocht. Het is beter thans
grond a 8 te verkoopen dan in de toe
komst nog minder.
Toen wethouder de Zwart aan bet
Grondbedrijf was, was spr. aan "t bouwen.
Spr. stelde persoonlijk voor de Fabriek»-
gracht te bestraten. Ben week of 8 later
geschiedde dit; blijkbaar zag men er het
voordeel van in.
De heer van Os wijst er op, dat de
heer Geurts hier geen vergelijkingen
moet maken tusschen ongelijkwaardige
perceelen grond. In de Vischstraat heeft
men meerder gevelbreedte, maar geen
diepte.
De heer Schoeffelenberger: Men
kan het draaien zoo men wil, het Grond
bedrijf gaat den verkeerden kant uit. Van
de hi. Geurts, Sterrenburg en spr. zjjn 8
plannen afgewezen op onvoldoende gron
den. Als we zoo doorgaan wordt bet een
ondragelijke strop. Als men een plan van
spr. op aesthetische gronden afwijst, is dat
geen concrete reden. Aan de Javastraat
zij'n woningen gebouwd, die minder goed
zijn dan die welke door spr. zjjn gepro
jecteerd. Als het gemeentebestuur mij op
het oogenblik den grond als le klasse wil
afstaan zeg ik: bastei
Geroep: Wat zegt-de? Barst?
(Groote vroolijkheid).
De beer Schoeffelenberger en
de beer VanOs houden onderlinge dis
cussies en worden door den Voorzit
ter verzocht zich daarvan te onthouden.
De heer Schoeffelenberger: Het
gemeentebestuur, dat thans aan werkeloo
zen steun uitkeert, terwijl hier werkver
schaffing is, is tweemaal fout. De econo
mie van Helder gaat niet vooruit; de wo
ningprijzen zakken dagelijks en de tek-
tiek, die thans gevoerd wordt, is fout. Er
ligt bouwterrein voor ©enige geslachten.
Laten wij het groene land verkoopen; de
strop zal straks niet te overzien zijn.
Het College wijst op het uitbreidings
plan. Dat is toch zeker te wijzigen? (De
Voorzitter schudt neen). Ja, u schudt nu
van „neen", maar is het geprobeerd? De
Kroon zal toch niet tolereeren dat wij het
handhaven als wij aantoonen, dat het den
verkeerden kant uitgaat. Spr. gaat nog
nader op een en ander in.
De heer deZee: Als we dien kant op
gaan, komen we in de richting van de
jeremiades van vroeger, toen aLle grond ln
handen was van speculanten.
De toestand is thans niet gunstig, maar
er komt toch wel weer een betere tijd. Een
twintig vijfentwintig jaar terug haddien
we ook zoo'n periode van Laag-oonjuno-
tuur. Het zou verkeerd zijn terwille van
werkverschaffing dezen grond prijs te ge
ven. De gemeente gaat ook niet met haar
grond naar eene veiling.
De heer V a n L o o: Dat zouden ze lus
tent
De heer Geyrts: Wat een onzin!
De heer DeZee: Als wij ter wille van
de werklooaen dit .grondbedrijf zouden
opdoeken, zijn daarmee alleen de kleine
groep der bouwvakarbeiders gebaat. Spr.
ineente dat de bedoelde grond! niet be
bouwd kan worden, omdat net niet de be
doeling was daar te laten bouwen.
Bij al hetgene wat door den heer Geurts
gesproken ls, heeft hy niet gezegd waar
om bij den grond niet heeft gekregen.
Het is natuurlijk van belang dit te weten.
De heer Zondervan heeft verleden
iaar gewezen op dé gronden aan het Spul
kanaal. Om op het oogenblik te verkoo-
Sen zouden wij groote verliezen lijden, en
li zou onzin zyn. De Javastraat ls niet
zooals verwacht was. een hoofdweg gewor
den; er ls thans animo voor bebouwing,
maar deze heeren willen den grond voor
een koopje hebben»
Spr. heeft ook eens in andere gemeen
ten rondgekeken, ons grondbedrijf is niet
zoo'n strop. Aan schuld op dit bedrijf is in
de onderstaande gemeenten:
Haarlem
Hilversum
Zaandam
Alkmaar
Helder
2.661.000
2.686.000
762.000
402.000
1.114.000
Omgeslagen per inwoner is dat voor
hier ruim 86, hetgeen niet zoo veel is.
Onze andere schuld is ook niet zoo groot.
Spr. iwjemt nog andere steden, die veel
grooter tekorten hebben dan Helder. Wij
hebben onzen grond betrekkelijk goed
koop gekocht, en de heeren willen nu
weer nauwe straten en kleine huisjes,
waaraan wij niet zullen medewerken.
De heer Van Breda deelt mede, dat
de heer Geurts een adres tot B. en W.
heeft gericht. Ook de heer Schoeffelen
berger, die later verzocht het weer in te
trekken. De beide heeren verwarren
Grondbedrijf met Grondpolitiek. Zjj zijn
hun eigen advocaten, het ware beter ge
weest als zij een ander bun belangen had
den laten bepleiten.
Het type woning van den heer Geurts
was niet geschikt voor 2e kL grond. Slechts
voor 3e kl. Als d'e heer Geurts het advies
van den Directeur van Gem. werken had
opgevolgd en een ander woningtype had
ontworpen, ware zijn verzoek niet afgewe
zen. Maar daarop heeft hij niet geant
woord: Andere terreinen (Brakkeveldweg)
waren nog voor dit type huizen beschik
baar. Als de heeren Schoeffelenberger en
Geurts het op de werkelooéheidsbestrij-
ding werpen, ls dat zuivere demagogie.
Wij krijgen veel aanvragen voor erfpacht,
daaraan is veel werk verbonden aan bere
kening etc., en dikwijls bedankt men later.
Er is dan ook een wijziging van de voor
waarden in bewerking waarbij directe
storting der waarborgsom wordt geëlscht.
De'grond van den heer Boord ijk was 8e
kl. grond waarvoor de norm van 4 gold.
Verleden jaar heeft de heer Schoeffelen
berger den grond in handen gehad waar
thans de woningen ln de Vischstraat staan.
Hij heeft ons een hall Jaar opgehouden en
bedankte er toen voor. Het gemeenteper-
soneel Aad er veel arbeid aan besteed. Ver-
gelijking met de Javastraat gaat niet op,
die hulzen zijn gebouwd vóór het uitbrei
dingsplan er was. WH kunnen van dat uit
breidingsplan niet afwijken.
De huizen aan den Middenweg, die
de heer Schoeffelenberger wilde bouwen,
waren nog veel imlnder: ze waren gelijk
aan de woningen die thans aan de Visch
straat gebouwd worden. Deze grond was
bovendien nog niet eens ingedeeld: Het
gaat niet aan dat dë heeren ons de wet
voorschrijven. Terecht is opgemerkt door
de heeren Zondervan en de Zee, dat ver
koopen thans ongewenscht is. Als wij de
den wat de heer Soh. wil was het verlies
niet te overzien. Dat het bedrijf er thans
belast uitziet komt doordat we de helft
der rioleeringkosten er op hebben ge
bracht.
De heer VanOs: Als de heer Schoef
felenberger zegt verkoop het groene la
ken, klinkt aat misschien aardig in de
>oren van het publiek. Zou men denken,
dat men er op zit te wachten? Wij winnen
er niets mee. De gemeente krijgt er thans
dezelfde rente voor dan bij verkoop voor
haar geld en ons uitbreidingsplan komt
er door in gevaar. Waarom heeft de heer
Schoeffelenberger destijds bij de beslis
sing over aankoop zijn bezwaren niet ge
opperd? Toen 10 jaar geleden het uitbrei
dingsplan ter inzage lag had' hij zijn be
zwaren moeten indienen, maar de perspec
tieven waren toen andera De heer Schoef
felenberger helpt eerst mee iets tot stand
te brengen, en als het er is zegt hij stop,
het wordt een strop. Niemand in den Raad
heeft gedacht dat we direct winst zouden
maken: Spuikanaal, Donkere Duinen, zijn
geen van alle rendabel te maken. Het is
geen kool die je uit den grond! haalt. Die
uitgaven zijn gedaan om de Gemeente
aantrekkelijk te maken. Insgelijks met on
ze bestrating zooals Ruyghweg. Spr. zet
uiteen waarom aan den eenen kant 8e kl.
grond is en aan den anderen kant le kl.
De heer Geurts heeft daar handig partij
van getrokken, en ls er wel bij gevaren.
Het gaat met grond op en neer, zoo is het
hier steeds geweest. A! ls het een strop
voor de gemeente, toch is het een veilig
gevoel te weten dat we alle gronden in be
zit hebben.
Verschillende voor sportterrein afge
stane gronden brengen ook behalve huur,
nog wel wat belasting ln. Het zou dwaas
heid! zijn al het groene laken te verkoo
pen. We gaan nu een storthuls bouwen
voor de Reiniging; we hebben den grond
maar voor het nemen. Idem met de school
aan de van Galenstraat, straks met een
nieuwe Zeevaartsohool enz. Zóó moet men
de zaak beschouwen, en het gaat niet aan
om maar te zeggen: verkoop nu maar. We
komen eik jaar op hetzelfde onderwerp
terug, diat wordt vervelend. Als we strak»»
wijziging brengén ln de indeeling van de
klassen, behoeft het uitbreidingsplan niet
te worden gewijzigd, noch J)et groene la
ken verkocht.
De heer Schoeffelenberger had een
plan klaar met rijkssteun, maar hij dorst
niet te bouwen. Anderen wel en de hulzen
staan er. Voor de tweede maal vroeg de
heer Schoeffelenberger aan en dorst weer
niet. De heer Geurts dorst wel en had ge
luk. De derde maal loopt het mis, maar nu
kan de heer Schoeffelenberger daarvan
het Ooilege geein verwijt maken.
De heer Geurts: Er ls veel gezegd
dat langs spr. heengaat. Er ls nog andere
grond, zegt de wethouder. Maar men gaat
niet overal bouwen; er ls niets voor spr.
te jagen. Men gaat toch niet voor niemen
dal op de jacht?
De heer Dor kort: Maar u mag daar
den Raad niet vóórspannenl
De heer v. Loo: Het ls allemaal eigen-
belangl
De heer Geurts ziet van den grond
af.
Voortgaande, betoogt de heer Geurts,
dat men door de waarborgsom wel eena af
geschrikt wordt, Spr. heeft steeds-aan zijn
veipllohtlngen voldaan.
Het woningtype was voor spr. geen be
zwaar. Maar ook een gewijzigd plan, had
afwijzing tengevolge gehad. Zóó staat het
in het schrijven van B. en W„
Geroep van het Ooilege: Het staat er
zóó niet!
De heer Geurts gaat nog uitvoerig
op een en ander in. Hü betwist dat die
grond is aangevraagd om een koopje te
hebben, zooals de heer Zondervan betoogt,
en verdedigt nader zijn houding.
De heer Sohoef f elenberger
vraagt het woord.
De heer Bok: Maak het kort alsjeblieft!
De heer Schoeffelenberger: De
gemoederen raken in opstand en nu heeft
Schoeffelenberger het gedaan, 't Is voor
't eerst, dat spr. hoort, dat hem dien moed
ontzinkt, iets te ondernemen.
De Voorzitter merkt op. dat dit al
les persoonlijk is en met het Grondbedrijf
niets te maken heeft.
De heer Schoeffelenberger zal
bewijzen dat zjjn zienswijae gioed is. Het
is niet bewezen dat zij onjuist is. Men
schijnt spr. altijd verkeerd te verstaan.
(Doordat de Raad rumoerig wordt, is
spr. slecht te volgen.)
Er is behoefte aan werkmanswoningen,
n^et aan duurdere.
Dat is een factor voor een grondbedrijf
en daarnaar moet worden gestreefd. Als
niet wordit gebouwd, loopen de bouwvak
arbeiders rond. Spr. bepleit verlaging der
erfpachttprijzen» opdat gebouwd kan worden*
Bij de beschrijving van zijn. woningtype'
interrumpeert de heer Borkert „kelder
op zolder", waarover de heer Schoeffe
lenberger boos wordt en spreekt van
hetkwade geweten'' van den heer Borkert,
tot groote vroolijkheid van den Raad:
Als hö een tijdlang zwijgt» wil de Voor
zitter een ander het woord verleenen;
spr. is evenwel niet gened en hervat zijan
l>etoog. Hij wendt zich tot den heer Van
Breda, dien hy op verschillende punten' be
strijd! Er ls evenwel weinig aandacht»
Als mevrouw Vtfn der Hulst binnenkomt,
wordt zli met een hoera-tje ontvangen» In
middels hervat de heer Schoeffelen»
'bergerzHn betoog wederom.
Wat scholenbouw betreft, de gemeente ls
bevoegd tot onteigening van grond.
Geroep: Maar dat kost heel veell
De heer Schoeffelenberger
spreekt in de toekomst. Hij heeft helaas ook
aan het Grondbedrijf meegewerkt, en ziet
het pessimistisch dn, maar kan het mis heb
ben. Wjj staan er zóó voor, dat het steeds
zakkende is; spr. heeft het nog nooit zoo
meegemaakt, er zijn geen objecten voor
bouw.
De heer G r u n w a 1 d Het is in Am
sterdam en Hilversum ook zoo!
De heer Schoeffelenberger heeft
daarmede niets te maken1, alleen met Hel
der. Hij wil trachten een deel van den grond
in veiling te brengen.
Naar aanleiding van vele interrupties, die
aan de perstafel niet te volgen zijn, ontstaat
een heftige onderlinge discussi die de
Voorzitter herhaaldelijk tracht te bezweren»
De heeren Borkert en Schoeffelenberger
roepen elkaar toe „praatjesmaker!" en
„uitbuiter!"
Tenslotte verzoekt de Voorzitter den
heer Schoeffelenberger tot de orde te blij
ven, anders wordt hem 1 woord ontnomen.
De heer Schoeffelenberger blijft praten
over de interrupties, waarop de V o o r z i t-
ter nogmaals dreigt.
De heer Schoeffelemberger resu
meert nogmaals wat hij over het Grondbe
drijf' heeft gezegd. Verkoop van den grond)
ls zijn conclusie.
De Voorzitter zegt den heer Bor
kert, dat hij den term, dien hij heeft ge
bruikt „praatjesmaker" niet kan toelaten
tegen een mede-raadslid»
De heer Borkert vraagt het woord
voor een persoonlijk feil
Bij eene interruptie over de deskundige
ulteenz tting van een woningbouw, die spr.
humoristisch bedoelde, heeft de heer Schoe-
felenberger gezegd Je socialistische gewe
ten spreekt!"' Bedoelde de heer Sch. daar
mee ae wijze waarop wij de grondpolitiek
voeren ln gedrang te brengen, Spr. wil dan
zeggen zich te verheugen, dat de heer Van
Os deze thans heeft verdedigd.
Kan het worden geduld, vraagt spr., dat
de heer Sch», die zich royalistischer noemt
dan de koning, afkamt op öq wijze waarop
hier deze politiek gevoerd wordt? Hier zijn
persoonlijke belangen naar voren gebracht,
ale notabene door de belanghebbenden-zeil
verdedigd zijn. Ik schaam mij over deze
leden, ale aldus tegen ons te keer gaan. Ik
heb het woord „praatjesmaker" inderdaad
gebruik! maar lk zou eene gansche lijst van
scheldwoorden kunnen noemen» die de heer
Sch. ons heeft toegevoegd. En hij was nooit
zoo ridderlijk ze terug te nemen»
De Voorzitter: Weest U het dan
wel meneer Borkertl
De heer Borkert zal het woord tegen
het r a a d s 11 d gebezigd' terugnemen. Maar
de heer Sch. moge begrijpen, dat ik niet
straffeloos onze partij &<U bekladden.
De heer Z o nd e r v a n bespreekt enkele
voor den beer Schoeffelenberger minder
aangename dingen: In de 8e sectie was het
de heer Soh„ die deze zaak van het Grondt-
bedrijf naar voren bracht. De Voorzitter
deelde mede, dat door den heer Sch. een
adres aan don Raad was gericht over zijn
woningen. Het werd door dën heer Sch.
ontkend, maar het kon niet ontkend worden»
Later heeft de heer Sch. gevraagd het adres
niet in den Raad te brengen; blijkbaar zag
hilj er het minder wenscnelljke van ln en
begreep hH daarvoor op zijn huid te zullen
krijgen. De heeren Schoeffelenberger en
Geurts hebben niet» anders gedaan dan bun
eigen stand je verdedigd. Want als de grond
verkocht werd, zouden zij dien goedkoop
kunnen krijgen voor hun plannen.
Wie heeft ons deze stroppen bezorgd? De
heer Schoeffelenberger zelf, die als adviseur
van de belanghebbenden optrad en den
grond duur liet betalen door de gemeente.
De heer DeZee meen! dat er tusschen
hem en den heer Van Os misverstand be
staat .ten opzichte van de verschillende in-
deeling van den grond aan den Ruijghweg
zet dit uiteen.
De heer Geurts heeft spr. woorden in
den mond gelegd, die niet zijn gebezigd. Spr.
licht dit n$der toe.
De gemeente heeft grond gekocht,
niet om te verkoopen. Dat is nooit de be
doeling geweest, de bedoeling was den grond
aan speculatie te onttrekken voor de toe
komst» Daarom zijn wjj er tegen geweest
grond te verkoopen. Thans blijkt al) dat, als
over een 80 of 50 jaar de economische posi
tie onzer gemeente zich gunstig onder
scheid! de heeren, die den grond zouden
hebben, daarmede weder gingen speculee
ren» Het zou krankzinnig zijn thans grond
te verkoopen voor de helft van wat hij ge
kost heeft. Aan particulieren staat geen
enkel beletsel in den weg te bouwen; er is
overal voldoende grond beschikbaar. En
erfpachtswoningen worden gemakkelijker
verkocht dan als de grond in banden van
particulieren ia
De heer Van der Veer: Deze zaak
heeft een massa stof opgejaagd, en dna
komen er dingen ter sprake, die er niet bij
hooren. De grond is onvoordeelig gekocht,
maar dat hebben andere gemeenten ook ge
daan, en verkoop m heel moeilijk. Spr. wij
