DE WATERSNOOD.
GEMENGD NIEUWS
DE WINST OP HET GEMEENTELIJK
ELECTRICITEITSBEDRIJF
TE HELDER.
Er is en wordt dikwijls 'beweerd, dat de
gemeentelijke bedrijven; geen winst mogen
maken, althans niet een hoogere winst dan
noodlg is, om voor jjet bédr^ j^ve de noo-
'ge reserven te vormen.
Dit wordt nog verscherpt, omdat de go-
meentelijke bedrijven vrijwel monopolistisch
zÜn, er is dus geen concurrentie, de burgers
kunnen niet elders terecht en zijn dus daar
door gedwongen, die onbillijke lasten op te
brengen.
Daarom, zoo-betoogt men, geen hooger
tarief dam een biiiyke; voor het bedrijf va
lige, kostprijs (reserveering dus inbegrepen)
•n geen uitkeeringen, in welken vorm ook,
«an de gemeente Deze dekke bare kosten
door zoo progressief mogelijke belastingen.
Inderdaad is dit standpunt theoretisch on
aanvechtbaar en als richtsnoer bij de bedry-
venpolitiek der overheid m.i. ook onmisbaar.
wij voelen niets voor het argument, dat
■elf» de kleinste inkomens met (feitelijk dus
te hooge) bedrijfstarieven, zonder dat zij het
merken, in de lasten der gemeente meebe
talen.
Juist, omdat z$ het niet zouden merken,
ontgaat ons het opvoedkundige, wat er an
ders ongetwijfeld in zit, terwijl de overheid
meer dan wie ook in haar politiek waar en
duidelijk dient te zijn.
Ook het argument, dat de gemeente toch
wel wat mag hebben voor het dulden van ai
die buizen in haar straten en andere eigen
dommen is naar onze meening zeer gezocht.
Het bedrijf is óók eigendom der gemeente
en hoewel wij in 't algemeen voor een com
mercieel© wijze van handelen voelen, zoolang
de gemeente als zoodanig voor het hebben
van die buizen en andere leidingen in haren-
grond geen nadeel, geen aantoonbaar hoogere
onkosten heeft, is het volkomen onnoodig
aan haar eigen bedrijf een zekere huur op
te leggen.
Dat de lasten der door de gemeente voor
de bedrijven gesloten leeningen door de be-
drljfseiploitatie worden gedragen, is na
tuurlijk. En even natuurlijk is, dat het
bedrijf de kosten van opbreken en ander
straatwerk 'betaalt bij het leggen of veran
deren van*1 zijne leidingen.
Maar overigens is door niets gewettigd,
dat de gemeentebedrijven winst maken, om
die te gebruiken tot dekking van gewone
gemeente-uitgaven.
Aldus heeft schrijver dezes het ook altijd
als raadslid verdedigd, al was hij natuurlijk
niet.blind voor de eischen van de praktijk.
Want deze spreekt in deze materie een
hartig woordje meê.
Een van die lastige praktijk-elementen is
wel, dat men op papier wel een zoo hoog
mogelijke en zoo progressief mogelijke be-1
lasting kan heffen, maar dat men de belas
tingbetalers en vooral hen, die de hoogste
bedragen betalen, niet aan een touwtje heeft.
Ontvluchten die de plaats, dan heeft men op
den duur aan een mooi progressief belas
tingstelsel een bitter beetje.
Een ander bezwaar is, dat bij eèn hooge
belasting groot bezwaar bij het innen wordt
ondervonden, hetgeen ook met een Ophaal
dienst niet geheel te ondervangen is.
Wij beweren niet, dat men voor die be
zwaren altijd uit den weg moet gaan, maar
men mag er toch niet blind voor zl]n.
In elk geval leveren zij een argument
tegen een te plotselinge wijziging van tot nu
toe gevolgde gewoonten en zal het princl-
plëel gestelde doel niet dan zeer geleidelijk
kunnen worden bereikt
Natuurlijk blijft dan toch ln hooge mate
onverdedigbaar de politiek, vroeger in zoo
vele gemeenten gevoigd, die de bedrijfswin
sten als de kurk der gemeentefinanciën gin
gen beschouwen en zelfs ten koste van be
hoorlijke afschrijvingen en r.eserven, zoo
poot mogelijke winst uit de' bedrijven' ge
bruikten, om de belasting maar laag te hou
den. Een politiek, die neerkwam op het
gewoonweg op-eten van het bedrijf.
De min of meer demagogische vergelij
king met indirecte belastingen van rijks
wege geheven op de eerste levensbehoeften,
gaat ook niet op, omdat men in 't algemeen
gesproken veel meer invloed op de wijze,
waarop de gelden besteed worden, in de ge
meente dan bij het Rijk heeft.
Wanneer een land hooge invoerrechten
heft en accijnzen, waardoor de eerste be
hoeften duur zijn en dat geld wordt b.v.
besteed voor improductieve uitgaven als voor
leger en vlootdan is daartegen een heel
ander en veel grooter bezwaar dan tegen het
maken van bedrijfswinst, indien deze b.v.
zou worden gebruikt voor nuttige sociale
doeleinden, ais waartoe de gemeenten toch
feitelijk geroepen zijn.
Bovendien worden bij het stelsel van in
directe belastingen de prijzen der producten,
waarin reeds een behoorlijke of onbehoorlijke
•ondernemerswinst zit,.nog duurder gejpaakt,
terwijl de gemeentebedrijven als regel geen
hoogere tarieven hebben dan wanneer par
ticulieren die ondernemingen exploiteeren.
En dat alles zijn dan ook wed eenige der
oorzaken, waardoor men een zekere kente
ring waarneemt in.de toepassing van een
overigens steeds nog als juist erkend be
gin He-I.
Het is de wethouder van Financiën der
gemeente Amsterdam, de heer Wibaut, die
hst stelsel van red«Ujk« winstuitkeringen
yu gemeentebedrijven ten bate der ge
meentehuishouding verdedigt onder -zekere
voorwaarden.
Als een der eischen stelt hij b.v., dat het
bedrijf door een goede afscbrijvingsregehng
en behoorlijke reserve-vorming veijig ge
steld zij.
Ten tweede mogen de bedrijfstarieven, die
de gebruikers betalen, niet onnoodig hoog
zijn en moeten 2ij binnen redelijke grenzen
blijven.
Het tarief moet uitsluitend gericht zijn,
volgens den heer Wibaut, op het verbrul-
kersbelang.
In de derde plaats dienen de directe belas
tingen, in de gemeente geheven; voldoende
progressief te zijn en dus met de draag
kracht der belastingplichtigen rekening te
houden.
En ten vierde hangt het al of niet gemoti
veerde van winstuitkeeringen af van de
wijze, waarop die gelden besteed worden.
wordt er in een gemeente (en in Amster
dam is dit zeker het geval), een goede sociale
politiek gevoerd, die vooral ten bate van de
minder bedeelden kan geacht worden, dan
acht de heer Wibaut, indien ook aan de drie
eerste voorwaarden is voldaan, het gebruik
van bedrijfswinsten door de gemeente-huis
houding gewettigd.
De Ideinste gebruikers betalen dan voor
wat men tot de directe levensbehoeften kan
rekenen, niet te veel; toch zit daarin nog een
overschot verscholen, maar dit wordt ge
bruikt in hoofdzaak ten bate van die kleinen
zelf.
Ontkend' kan dan evenwel niet worden, dat
de sociale voorzieningen ten bate der min
derbedeelden voor een onevenredig deel door
hen zelf worden bekostigd. Terwijl geëischt
zou mogen worden, dat dit geschiedde door
de beter gesitueerden, wien daarmeé niets
onbillijks wordt aangedaan.
Men moge de zaak draalen, zoo men wil,
eenmaal het stelsel van uitkeeringen aan
vaardend, werkt het bedrijfstarlef als een
onbillijk belastinsysteem.
Maar daarom achten wij' het evengoed wel
mogelijk en zelfs olrbaar, dat onder de ge
noemde beperkende voorwaarden gebruik
wordt gemaakt van die uitkeeringen ais
overgangsmaatregel.
Want zoolang er geen wettelijk middel op
te vinden ia, om kapitaalsvlucht tegen te
gaan, heeft elke wethouder van financiën
daar zelf tegen te waken. En hij zal daarbij
ervaren, dat dit alleen voorioopig kan ge
schieden door aan de belastingschroef zekere
grenzen te stelleni Herhgeen de beer Wibaut
dan ook ruiterlijk eikent.
Alsdan is het een in evenwicht houden
van twee nadoelen. Of door vertrek van
hooge inkomens de belasting voor de minder
bedeelden te hoog maken óf gebruik maken
van op andere, doch gemakkelijker op te
brengen beffingen van die minderbedeelden
als waartoe het nemen van bedrijfswinst
leidt.
Kiest men, door de omstandigheden ge
dwongen, het laatste, dan kan men inderdaad
door strenge toepassing van de drie genoem
de voorwaarden tot een tijdelijke bevrediging
komen, al zfillen wij die politiek als zoodanig
altijd fout blijven vinden.
Mij is gevraagd; mijn oordeel te geven
over de winst (zelfs woekerwinst genoemd),
die het gemeentelijk electriciteitsbedrijf te
Helder maakt. Hoewei ik zeer aarzelde om
mij op dit glibberig pad te wagen, meende
ik toch goed te doen, te trachten een objec
tieve beschouwing van dit* bedrijf te geven.
Er is onlangs in dit blad eene vergelijking
met Amsterdam gemaakt.
Nu is vergelijken met zulk een groote
gemeente uiterst gevaarlijk. Bovendien ver
schilt bet electriciteitsbedrijf van Amster
dam in alle opzichten met dat van Helder.
Amsterdam stichtte het in een tijd vèr
voor den oorlog, al kwamen in de duurste
tijden ook geweldige uitbreidingen tot stand.
Het heeft een eigen centrale met den best
denkbaren afzet, omdat die de geheele pro
vincie bedient door middel van de P.E.
GJ3.M.
Het is een plaats met veel industrie en
met een groote groep vermogenden en dus
goede en groote verbruikers.
Dit alles mist Helder en daarom zij men
zeer voorzichtig in zijn oordeel over hetgeen
ik hieronder laat volgen.
Helder maakte met een KW.U. prijs voor
Kcht van 40 ct in 1924 44.008.— winst.
Amsterdam met een prijs»van 26 ct. in
dat jaar 6.088.892.—. Het vastrechttarief,
waaraan de groote massa niet* heeft, laat ik
buiten beschouwing.
Deze getallen zeggen echter zóó niets.
Daarom dienen andere maatstaven te worden
gehanteerd.
Amsterdam betaalt ni. gemiddeld per
K.W.U. Inkoop 8.6 ct. en maakt gemiddeld
12.2 ct., zoodat het een winst van 8.6 ct.
maakt of 41.8
Helder betaalt 25 en maakt 86.8 ct., ,dus
behaalt een winst van 10.8 ct. of 41J2
1Z00 kan men meer vergelijkingen maken.
Per aangesloten perceel maakte Amster
dam in 1924 82.71 winst, te Helder was
dit 81.06.
In percenten van de in het bedrijf gesto
ken kapitalen volgens boekwaarde, was de
winst in Amsterdam 14.1% en te Helder
14%.
De gemiddeld ontvangen prijs per K.W.U.
is te Amsterdam 12.2 ct., terwijl de plaatse
lijke distributiekosten 5.9 ct. bedragen.
Schakelt men die kosten even uit dan ver
koopt men den stroom daar dus voor 6A ct.,
terwijl ze Amsterdam 2.7 ct. kost aan op
wekking. De winst, zoo berekend, Is dus 8.6
ct of 183'/,
Gaan we dit voor Helder na, dan is de ge
middelde ontvangst per KW.U. 86.3 ct en
de kosten der plaatselijke distributie daarin
18-9 ct. Blijft dus over 21.1 ct, terwijl de
stroom bij inkoop kost 11.1 ct, zoodat 10 ct.
per K.W.U. winst wordt gemaakt, dat is
gemdldeld 90
Neemt men het verschil tusschen den ver
koopsprijs, die door de groote massa wordt
betaald, (nJ. in Helder 40 cft en Amsterdam
26 ct) en den inkoopsprijs (resp. 26 en 8.6
ct), welke dus bedraagt resp. 16 ct. en 16.4
ct., dan is het percentage in Amsterdam ook
veel en veel hooger.
Hoe me* kei eek draait, Helder was in
1024, vergeleken met Amsterdam, niet aan
den hoogen kant
Ja, indien men alleen naar de winstmarge
tusschen de gemiddelde ln- en verkoops
prijzen per KW.U. lept, n.1. voor Amster
dam 8.6 ct en voor Helder 10.3 ct., dan zou
men kunnen zeggen, Helder neemt bijna
driemaal meer winst dan Amsterdam. Doch
een zóó kleine winstmarge als te Amsterdam
kan men alleen bereiken met een enorm ver
bruik plus andere gunstige factoren, als
daar ter stede bestaan. Bij een jong bedrijf
als te Helder en in omstandigheden als in
deze gemeente, is dlaaraan eenvoudig niet te
denken.
Als Amsterdam dus een politiek als Hel
der volgde of zou moeten volgen, zou deze
stad geen vijftien millloen gulden winst ma
ken, doch zou zij haar debiet voor een voor
naam deel verliezen, omdat vele grootver
bruikers dèèr dan goedkooper eigen opwek-
kingsunstallatles zouden kunnen gaan op
richten.
Nog eens dus, het is moeilijk vergelijken
met een plaats als Amsterdam; doch er was
hier wel even aanleiding het te doen.
Wil Helder (en het gemeentebestuur be
schikt ongetwijfeld over de gegevens), zich
evenwel rekenschap geven van de bij het
electriciteitsbedrijf gevolgde politiek, dan zal
bet andere vergelijkingsobjecten moeten
3»eken.
Ik heb uit de door het P-E.N. samenge
stelde jaarcijfers over 1924 van de verschil
lende gemeentelijke electriciteitsbedrijven
uit het onderstaande staatje samengesteld.
Ik deed een willekeurige greep, maar zorgde,
dat alle soorten van gemeenten er ln opge
nomen zijn.
Beziet men nu deze cijfers, dan blijkt er
zeer duidelijk uit, dat, naarmate een electri
citeitsbedrijf ouder wordt en meer aanslui
tingen krijgt, het de winst kan opvoeren,
zonder dat bij vergelping met anderen kan
worden beweerd, dat het op exorbitante
wijze de verbruikers uitbuit.
Helder is ln dezen Btaah evenwel, ook al
neemt men het voorgaande, in aanmerking,
zeker aan den hoogen kant
Maar voor een jong bedrijf moet men dit
al weêr niet al te zeer in het nadeel uitleggen.
Zooals bovendien reeds is gezegd, in 1925
zijn de tarieven lager gesteld en de winst
zeer waarschijnlijk ook wel, zoodat ais dan
een geheel ander beeld wordt verkregen.
Intusscben zij mij één opmerking veroor
loofd, die afgescheiden van elke andere over
weging op baar plaats is. Het bedrijf te Hel
der is naar mijn meening nog lang niet veilig
met een afschrijving van gemiddeld 4 der
aanschaffingswaarde en zonder noemens
waardige reserve.
Eén der voorwaarden, waaronder ook de
heer Wibaut bedrijfswinsten voor de ge
meente-huishouding olrbaar acht, ls dus hier
ln elk geval niet vervuld.
Amsterdam heeft weliswaar ook niet zulk
een kolossale reserve 141.224.maar
schrijft ook gemiddeld 7 af, zoodat de af
schrijvingsrekening, evenals bij vele andere
bedrijven een stille reserve bevat. Dat is in
Helder niet of zeer mdtig het geval.
Natuurlp staat het volkomen buiten
mjjne bevoegdheid, te oordeelen over de an
dere drie voorwaarden, en ik waag me dus
niet, de bedrijfspolitlek te Helder daaraan te
toetsen. Dit behoort tot de taak van den
Raad en B. en W„ die tot oordeelen beter
ln staat zijn.
Maar dat er door het electriciteitsbedrijf
„woekerwinst** gemaakt zou worden, ik
meen, dat die stelling wat voorbarig ls en
daarover ls eventueel ook beter te oordeelen,
al* de resultaten van 1926 bekend zijn.
Gemid
Gemeente
Totaal
winst over
1924
°/o winst
per
KW.U.
gemid
Gen.
winst
per
apngesl.
Winst
in
van de
boek
deld ®/o
der af
schrij
vingen
van de
aansch.
Bedrag
der
reserven
op 81 Deo
1924
deld
pero.
waarde
waarde
f 44.008
41.2 °/o
181.06
14
4%
f 1.696
Aalsmeer
10.798
17
7.90
8-8®/,
6%
32.827
22.668
25
„16.60
16.4 °/o
7%
34.480
16.726
6
°/o
4.10
2.3
9%
9.611
Heemstede
64.536
78
°/o
„26.80
23
6%
38.948
64
„36.60
28.4 0/0
6%
60.608
Zaandam
41.767
„10.90
4.1
7 O/»
38.816
Hilversum
92.636
18
°/o
11.40
7-5°/,
6%
„102.437
Haarlem
„439.929
85
°/n
„82.80
10.8%
6
86.964
Nieuwer Amstel
16.586
17
7.90
8 ®/0
6%
65.245
6.166
16
o/°
„13.30
7.6 0/0
6%
150
Alkmaar
„143.382
66
„37.30
46.5 ®/o
4%
68.224
Berkhout
4.440
25
9-40
6.9%
4 o/o
8.880
West woud
4.164
44
°/o
„16.-
14.5%,
3
9.142
Naarden
8.074
12
7-40
10.6
18
7.336
Haarlem, 17 Jan. 1926.
A. W. MICHELS.
De schade ln het land van Maaa en WaaL
Een bijz. correspondent van de „N. Rott.
Crti" schrijft:
De watersnood is nog lang/niet geleden.
Wij spreken nu niet eens meer van de reeds
van het water verloste streken, noch van de
zware verliezen*. die de bevolking daar aan
haar woningen, haar voorraden, het uitge
zaaide op de velden; haar vee, haar huisraad
enz. enz. heeft geleden. Het oppervlakkig
herstel zal maanden tijde en handen vol geid
kosten; het volledig herstel, het terugwinnen
van verloren kapitaal en arbeid wellicht
jaren. Maar dit is het ergste niet. Er is bui
ten die gebieden, waar men tenminste weer
met den wederopbouw kan beginnen, nog
een heele streek, het westeipst gedeelte van
Maas en Waal, een oppervlakte vah ettelijke
menschen woonden; die op 't oogenblLk nog
duizenden hectaren, waar eertijds duizenden
onder water ligt Of liever gezegd onder het
ijs. En. daar is, hoe erg de ellende ook elders
moge zijn, de toestand nog veel en veel erger.
Want dit gebied, dat, zoolang bet gaat ln den
Maasdijk bij Overasselt nog water doorliet,
als het ware ln de bedding van de Maas heeft
gelegen; veertien dagen lang aan het geweld
van den onstuimigen stroom blootgesteld ls
geweest en daardoor reeds op een onbe
schrijfelijke wijze was geteisterd, stond nog
meters onder water toen de vorstperiode In
trad, en wat het water nog overeind gelaten
had; dat heeft nu de vorst vernield.
Bij de sluis tusschen Dreumel en Alphen
zagen wij later een geweldige hoeveelheid
hout ,dat daar door den stroom was aange
dreven, een berg van overblijfselen van
meubelen, stoelen, tafels, kasten, banken,
géén enkel heel stuk erbij. Alles wat deze
menschen hadden is weg. Hun huls ls Inge
vallen, hun huisraad is verbrijzeld of weg
gedreven; hun voorraden liggen stijfbevro-
ren onder het ijs; hun hooi hangt ln de
vruchtboomen en dte vruchtboomen zelf lig
gen gespleten, dood op zij. Alleen, bun vee
hebben zij kunnen redden en hun eigen Ujf.
Als het p weg is; wat nog weken kan duren
en zij komen „naar huis", dan kunnen zij
misschien net de plaats waar hun huis ge
staan heeft terugvinden. En wat er dan op
het land ligt. Het Is heusch niet enkel
vruchtbaarmakend' slib, dat de Maas mee
voert. Wij hebben langs den dijk van Dreu
mel naar Alphen, waar de golven tegfen de
kruin van dien dijk ijsbergen hebben ge
vormd, veel te duidelijk gezien, wat een vuil
water het is, dat de Maas hier over het land
heeft uitgestort, hert zand knarste er bij
iedere schrede onder onze voeten en dat er
inderdaad heel veel zand, waar de boer niets
dan last en ellende van heeft, meegekomen
is, werd ons te Dreumel zelf bevestigd.
Het gemeentehuis van Dreumel lag voor
dien val tot aan zijn baloon in het water. Dat
was wel gemakkelijk voor don burgemeester
en den secretaris, zij konden zoo met de boot
voor het balcon varen en overstappen. Nu
is het water een paar meter gezakt en dit
gerief moeten zij nu missen. Langs een
ladder moet men nu in- het gemeentehui*
kllmme*. Op de bevenverdiepig wordt het
De meesten zitten dus zwaar ln de schuld
en kunnen geen nieuwe schuld meer aan
gaan op een nieuw te bouwen huis. Van de
schade aan de hulzen bleek de burgemeester
nog geen hoogte te hebben. Ir. Kuysten
rekende ons echter voor, dat de schade in
den heelen westelijken hoek van Maas en
Waal, te Dreumel, Alphen; Wamel, Appel-
tem,'Maasbommel en nog eenige aangren
zende gemeenten ongeveer geschat moet
worden op 600 hulzen, die totaal vernield en
ruim 1000 huizen, die zeer rwaar beschadigd
zijn. Naar zijn ondervinding met het herstel
van Borculo, waarin hij een werkzaam aan
deel heeft genomen (hij was daarbij ook
hoofd van het bouwbureau) en oordeelende
naar hetgeen hij van de schade aan de nog
overeind staande huzien ln de genoemde ge
meenten had gezien, meende hij', dat een
groot pejoentage niet voor doelmatig herstel
vatbaar zal blijken, maar het best afgebro
ken en weer geheel nieuw opgebouwd zal
kunnen worden. Volgens een matige schat
ting zal er voor het herstel alleen in dit ge
bied vier mlllioen gulden noodlg zijn. En
daar komt dan nog alle andere schade, waar
over wij reeds gesproken hebben en die
vooral wat de verloren kapltaalwaarde van
de boomgaarden betreft, enorm is, bovenop.
Op het oogenblik is er volgens de bereke
ning van de heeren van het watersnood-
comité pas 1.6 milMoen guldlen bijeen. Dit ls
een zeer mooi bedrag, maar men ziet uit het
bovenstaande weL, dat het ln de verste verte
niet genoeg is en naar ale waarschijnlijk
heid nog niet eens een derde gedeelte uit
maakt van hetgeen er alleen voor dit kleine
hoekje van het watersnoodgebled noodig zal
zijn.
Dooiweer.
Geen hoog water verwacht.
Naar men uit Frankfort a.d. M. meldt,
houdt ln geheel Zuld-Duitschland het dooi-
weer aan, doch zonder regen. Daar het ln
't gebergte nog vriest, verwacht men
voorshands geen hoog water.
Woensdag j.1. had de 27-jarige juffrouw
B. B. H. mot haar 6 jarig kind de woning
van haar echtgenoot M. L. W. H. lu de
Weate Wagenstraat te Rotterdam ver
laten, wegens voortdurende oneenigheid.
Zij werd voorioopig opgenomen by de
familie T. aan de Putsch? bocht aldaar,
waar haar man Vrijdagmiddag, ln gezel
schap van een vriend, verscheen om zün
vrouw te bewegen tot terugkeer in de
echtelijke' woning. In tegenwoordigheid
van twee leden der familie T. en den
meegebrachten. vriend is toerl langen tijd
gesproken en onderhandeld, zonder dat
men veel opschoot. De man kreeg, vol
gens zijn bekentenis later op het politie
bureau aan de Nassaukade, den indruk,
dat hij wel weer in zijn pogingen zou
geslaagd zijn, als hij zijn vrouw maar
onder vier oogen had kunnen spreken. Hij
deed daartoe een verzoek, maar de familie
T., nog onder den indruk van den moord in
de Rosestraat, ried de vrouw deinwilliging
van dit verzoek af; de man kreeg toen,
naar zijn zeggen, een hevigen aanval
van woede en bracht zijn vrouw met een
mes drie steken toe, in linker- en rech-
terbovenarm en aan het hoofd. Alleen
de steek in den rechterbovenarm is met
eenige kracht aangekomen.
De vrouw vluchtte naar de tweede
verdieping waar een verpleger van den
geneeskundigen dienst woonde, die thuis
was en haar behandeld en - verbonden
heeft. De man vluchtte de straat op,
maar ls door den meegebrachten vriend
aan een agent van politie aangewezen,
die hem daarop gearresteerd heeft.
De dader is 27 jaar en van beroep
motorhersteller. Waarschijnlijk zal hij
slechts w'egens poging tot zware mis
handeling terecht staan, omdat verschei
dene omstandigheden niet op voorbe-
daehten rade wijze*.
Belooning.
De directie van de Nederlandsche Bank
heeft aan den winkelier W. J. van Heel,
uit de Rosestraat te Rotterdam, een be
looning van vtjf honderd gulden uitge
reikt, wegens betoonde activiteit en
scherpzinnigheid bij het volgen van den
man, die hem een valsch bankbiljet vaö
10 in betaling had gegeven, waaruit la
ter de arrestatie van de beide valsche
munters uit Nijmegen is voortgevloeid.
Een ingenieur vermist
De Duitsche ingenieur S. W., werk
zaam aan de Maaskanalisatie te Belfeld,
is Zaterdagmorgen, per motorfiets met
zijspan, van Nijmegen naar Belfeld ver
trokken, waar hij echter niet is aangeko
men. Ook is h{j niet te Nijmegen terugge
keerd. Hij had 1800 bij zich, ter uitbe
taling van loonen.
Een flinke jongen.
Gistermorgen ls de 46-jarlge schuiten-
va arder C. v. R. uit de Schooterbosoh-
straat aan de Schiekade te Rotterdam, te
water geraakt, doordat eenige planken,
die hij als deklast meevoerde, waarschijn
lijk door den wind, begonnen te sohniven.
De 18-jarige scholier G. Grolle, van de
Vlaggemanskade, die het ongeluk uit zijn
woning zag gebeuren, sprong gekleed te
water en wist den reeds zinkenden schui
tenvoerder te grijpen en zijn hoofd zoo
lang boven 'water te houden, totdat om
standers met touwen en haken gewapend
de beide drenkelingen konden bereiken
en op het drogè brengen.
Twee kinderen door het Qs gezakt
Zaterdagmiddag omstreeks 8 uur zakte
een 11-jarig jongetje en een 18-jarig meis
je van een seinhulswachter aan den Pet-
telaarsohen weg te Waalwijk, door het ijs.
Op het hulpgeschrei der moeder snelden
eenige redders toe. Het duurde echter ge-
ruimen tijd, voor de plaats des onheils
was bereikt D? kleinen bleken toen reeds
door de koude bezweken. Een inmiddels
ontboden geneesheer kon slecht* den dood
constateeren. De vader, die in Hedel In
dienst was, werd per auto gehaald.
Motorboot omgeslagen.
Bij Malta ia een kleine motorboot, die
den kapitein en 4 matrozen van den tor
pedojager Witch naar den wal aou bren
gen, omgeslagen. Alle 6 inzittenden zijn
verdronken.
Veertienhonderd schapen verbrand.
Uit Greifenberg in Pommeren wordt ge
meld, dat op een riddergoed aldaar Zon
dagavond een groote brand ontstond,
waardoor drie gebouwen in de asch wer
den zelegd en 1400 sohapen omkwamen.
(TeL)
De rijke oom uit Amerika
Zeven kleine boeren uit de buurt van
Waischental in Franken, hebben een „reu-
zenerfenis" gekregen van een bloedver
want, die voor 50 jaar naar Amerika emi
greerde. Hy stierf daar als eigenaar van
een nrijn, die door den Amerikaanschen
staat voor 98.000.000 dollar werd overge-
ifbmen.
Groote brand.
Te Allentown, in den Staat Pensylvanië,
heeft een groote brand een oud hotel ver
nield. Het heet, dat er verscheiden men
schen verbrand zyn. Iemahd die uit een
raam sprong viel dood. Er liggen 20 men
schen met brandwonden in het zlekan-
huis.
Den luchtsehamimel ln elkaar gestort
Op een kermis te Valencla is het groote
rad; waaraan 16 schuitjes met kermisga»-
teni hingen bij het aanzetten van den mo
tor in elkaar gestort. Br zijn 6 dooden en
40 zwaar gewonden' onder den warwinkel
re* hout e» geer t*
Uitkeering van winst daarboven, te stor
ten in de kas der gemeente en dus gebruikt
'oor de gemeente-huishouding, is, zoo rede
neert men, uit den booze. En wel hierom,
omdat die huishouding, zoo er geen andere
inkomsten waren, uit de belastingen zou
moeten worden bekostigd, belastingen, die
rekening houden (al is 't nog niet voldoende)
met het inkomen der belastingplichtigen,
zoodat daarmede een billijke verdeeling dier
lasten mogelijk wordt, terwijl de tarieven
voor de vergoeding en betaling van gemeen-
tediensten en bedrijven niet naar het inko
men worden geheven, dus op de kleinste
inkomens naar verhouding het zwaarste
drukken, zoodat, heft de gemeente meer dan
het product kost, er een zeer onbillijke indi
recte belasting in de prijzen verscholen zit.
0
j beheer van de gemeente voortgezet temidden
van brooden, hompen kaas, petroleumkan-
nen en -lampen en huishoudelijke artikelen
ten gerieve van den burgemeester en den
secretaris, die, om gedurig bij de hand te
zijn op het gemeentehuis, kwartier gemaakt
hebben voor zichzelf en een stuk-of-wat hel
pers. Bovdn op zijn kamer heeft ons de bur
gemeester met een men kan het begrijpen
moeilijk bedwongen emotie, de' ellende
van zijn gemeente gezegd. Hij vertelde ons,
dat de bevolking van Dreumel in hoofdzaak
bestaat uit kleine pachtboeren, die voor het
meerendeel niet meer bezaten dan een eigen
huis met den grond waarop het stond en vier
k vijf koeien. Het land waarvan zij leven 1«
meest alles gepacht, regel ls, dat de hulzen
zwaar mefr hypotheek zijn belast Niet zeld
zaam is, dat zij zelfs overbelast zijn, en dat
op een woning van 8—7000 gulden waarde
van thans een hypotheek van 8—12.000 gul
den rust (volgenB de ln den oorlog geschatte
waarde).
Moordaanslag.
