T
KWATTA^
Tweede Blad.
BINNENLAND
GEMENGD NIEUWS
VOLLE-MELK-REEP
VAN ZATERDAG 8 MEI 1926.
Handelsblad-Teiegraaf.
Verplaatsing opleiding matrozen.
Dinsdagavond heeft de Raad van Go-
rlnohem een apoedelsohende vergadering
gehouden, waarin, met gesloten deuren,
een bespreking is gehouden aangaande
de marine. De gedachtenwisseling betrof,
zoo bericht men nader, de vrees, dat de
nieuwe minister van marine mogelijk de
opleiding van matrozen voor de marine
van hier naar elders zal verplaatsen. De
aangekondigde aanbesteding voor een
cantine-gebouw (geschenk van de gemeen
te aan de marine, als die daar gevestigd
blijft) zal men vermoedelijk voorloopig
opschorten.
Verhooging van den Zulderxeedüjk.
Een noodzakelijke verbetering.
Naar het Handelsblad verneemt zal in
een op 19 Mei te houden vergadering van
het hoogheemraadschap Noord-Hollands
Noorderkwartier een voorstel van dijk
graaf en hoogheemraden in behandeling
komen, om verschillende gedeelten van
den Zuiderzeedijk te verhoogen. De kos
ten hiervan zullen bedragen voor den dijk
van den polder Waard en Groet f 27.000,
Schardam en Keukendijk 12.000, Zee-
vangs zee- en Keukendijk 96.000, Zuid
polderdijk 16.800, Katwouderzeedijk
78.400, Waterlandsohe zeedijk 181.000,
totaal 858.100.
Dijkgraaf en hoogheemraden meenen,
dat het billijk is, dat de provincie van
deze kosten 250.100 betaalt en het hoog
heemraadschap de rest, zijnde 108.000.
Zij zullen zich met Ged. Staten in ver
binding stellen, ten einde te trachten, dat
bovenbedoeld bedrag voor rekening der
provincie wordt genomen. Intusschen
staat de urgentie der verhoogingen van
den Zuiderzeedijk zoo vast, dat reeds
thans tot verhooging moet worden
overgegaan, opdat het komend stormsei
zoen met gerustheid tegemoet kan worden,
gegaan.
De werkzaamheden te Medem-
blik begonnen.
Te Medemblik zijn ook de werkzaamhe
den begonnen. De eerste zinkstukken van
bossen rijshout zijn gereed en de werk
zaamheden zullen daar aanstonds in
vollen gang komen.
De staking btl de Amsterdamsche
Ballast-Mij. opgeheven.
De staking bij de Amsterdamsche Bal-
last-Mij. is opgeheven. Maandag a.s. zul
len de werkzaamheden, ook het ophoo-
gingswerk voor het nieuwe stadion, wor
den hervat.
De staking in Engeland.
De bonding van de koopvaardij-
offlderen.
De mededeeling omtrent den inhoud
van een manifest der Vereeniging van of
ficieren ter koopvaardij, opgenomen in
ons nummer van Donderdag, zou tot een
geheel verkeerd begrip aangaande het
standpunt der koopvaardijofficieren aan
leiding kunnen geven.
Deze „vereeniging" bestaat n.L eigen
lijk alleen uit een communistischen voor
zitter.
Het bedoelde manifest heeft dan ook
niets te maken met de Vereeniging van
gezagvoerdèrs en stuurlieden ter koop
vaardij, die «het daarin voorkomende ab
soluut niet onderstreept.
De houding van den NederL
Mijnwerkers bond.
Woensdag is te Heerlen een vergade
ring gehouden van het hoofdbestuur van
den Algem. NederL Mijnwerkersbond ter
bespreking van de door de Engelsohe sta
king ontstane situatie. In deze vergode-
Ingezonden Mededeeling.
G- W. J. GERRITS, |Dameskapper special.
Antisepthïsche bediening.
- TELEFOON 457.
ring waren ook twee bestuurders van het
NederL Verbond van Vakvereenigingen
tegenwoordig.
Besloten werd, tegen Donderdag 13 Mei
een buitengewoon huishoudelijk congres
bijeen te roepen. Intusschen werd den
vertegenwoordiger van den NederL Bond
in de Executieve der internationale mjjn-
werkersfederatie, den heer Chr. v. d. Bilt,
machtiging verstrekt om op de op Zater
dag 8 Mei te houden oomitézitting der In
ternationale in Oostende de toezegging te
doen, dat de Nederlandsche bond al het
mogelijke zal doen om de Engelsche mijn
werkers in hun strijd te steunen.
Verder werd besloten, aan de samenwer
kende mijnwerkersbonden 'een brief te
zenden waarin het volgende wordt gezegd:
Het is ons voornemen, op de gecombi
neerde vergadering van Vrijdag 7 Mei aan
alle organisatie te verzoeken, hun mede
werking te verleenen voor allen steun,
dien de Engelsohe mijnwerkers eventueel
behoeven.
Bovendien zal door ons voorgesteld
worden, den eisch aan de werkgevers te
stellen, dat de zes-urendag op Zaterdag
weer wordt ingesteld, mede in verband
met de klachten die van de Christelijke
leden van onzen bond worden ontvaneen,
dat zij hun kerkelijke plichten moeilijk
waar kunnen nemen.
Wij zullen tevens voorstellen, gezamen
lijk aan de werkgevers te verzoeken, uit
voering te geven aan het voprstel reeds
in begin 1925 door den NederL Mijnwer
kersbond bij de oontact-oommlssle inge
diend, dm een commissie* te benoemen die
tot taak krijgt tè onderzoeken, in boeverre
door reorganisatie en betere outillage van
de mijnbedrijven de uitkomsten van het
mijnbedrijf ten goede kunnen worden ge
ïnfluenceerd.
Verbod van lossing te IJmuiden
van Engelsohe treilen.
Naar aanleiding van een Woensdagmid
dag te Amsterdam gehouden oonferentle
tusschen een van de stakingsleiders uit
Engeland met vakvereenigingslelden,
waarin ook ter sprake werd gebracht het
lossen van Engesohe treilen te IJmuiden,
is hedenmorgen te IJmuiden bericht ont
vangen, dat aldaar geen Engelsche atoom-
treilers meer mogen worden gelost
Het luchtverkeer.
Men meldt aan de N. R. Crt uit Am
sterdam:
Ook op Schiphol, de vlieghaven van Am
sterdam, en op het Passagebureau van de
K. L. M. op het Leidsche Plein heeft de
stopzetting van het stoombootverkeer met
Engeland een buitengewone drukte ver
oorzaakt
Op 't oogenblik is de maxmimumvervoer-
capaciteit der K. L. M. 40 passagien naar
Engeland en 40 van Engeland per dag;
het normale aantal is circa 20. Dit thans
bereikte maximum zal vermoedelijk zoo
noodig nog door inlegging van den dienst
van extravliegtuigen uitgebreid worden.
De Internationale Transport-
arbeidersfederatie.
Cramp, voorzitter der L T. F. en secre
taris van de Engelsohe spoorwegorganisa
tie, heeft een telegram gezonden, houden
de mededeeling, dat de staking in Enge
land zoo goed als algemeen is en waarin
hij waarschuwt tegen eventueele tenden
tieuze berichten, welke den tegenoverge-
stelden indruk mogen trachten te wekkem,
De Invloed van de staking op
de veilingen ln het Weetland.
De veilinghandel, welke uit het oog
punt van belang thans over bloemkool,
peen, sla, tomaten en aardbeien loopt, on
dervond alleen een prijsdrukkenden in
vloed van het gestoorde vervoer naar En
geland tengevolge van de stakingen voor
sla en tomaten.
Het Nederlandsche Meisjes-GOde.
Binnenland.
Een onhandige chauffeur.
De 87-jarige chauffeur uit Stavenisse,
die op de pont bij het Tholensohe veer
met zijn bua achteruit tegen een vracht
auto reed, ten gevolge waarvan de be
stuurder ernstig aan de beenen werd ge
kwetst en de wagen te water raakte, is
door de arr.-rechtbank te Breda veroor
deeld tot twee weken hechtenis en ontzeg
ging van het recht tot besturen van een
auto voor den tijd van twee jaren en twee
weken, benevens schadevergoeding van
tachtig gulden,
De eisch was een maand hechtenis en
ontzegging voor den tijd van twee jaar en
een maand.
Onder de tram gevallen.
Op de Ceintuurbaan te Amsterdam la
een 72-jarige vrouw, toen zij de trambaan
wilde oversteken, voor een tramwagen
gevallen, overreden en gedood. Het lijk
is naar het Wiihelminagaathuis vervoerd.
Overreden.
De 69-jarlge slager J. K. L uiting uit
Harderwijk ls gistermiddag ln de buurt
schap Hierden, waar hij per fiets op het
fietspad aan den rijksstraatweg reed, ten
gevolge van het schrikken van een voor
een kar gespannen paard voor een auto
met paard en kar in aanraking gekomen.
Hij was onmiddellijk dood.
De exploitatie van liefdadigheid.
Vechtpartij op dan ZeedtfK.
Buitenland.
Verbod van lichamelijke tuchtiging.
Handgemeen te Herne.
Te Herne heeft een bloedige botsing
tusschen nationaalsooialisten en linksra
dicalen plaats gehad. Een aantal personen
zijn gewond. Vier er van moesten naar het
ziekenhuis worden gebracht
Eisch tot schadevergoeding ln verband
1 staking.
Tweehonderd arbeiders van de rinkfa-
brieken te Lommei (Belgisch-Limburg
hebben 's oohtends zonder eehige vooraf
gaande waarschuwing onverwachts het
werk gestaakt Ingenieurs en bedienden
der fabrieken hebben getracht de schade,
aldus aan het bedrijf veroorzaakt, zooveel
mogelijk te beperken, maar deze blijkt
toch nog aanzienlijk te zijn daar de ar
beiders, alvorens heen te gaan, geen en
kel der ovens hadden gesloten. De Com
pagnie des Métaux heeft bij den vrede
rechter te Neerpelt een klacht ingediend
en eisoht van de stakers een collectieve
schadevergoeding van 200.000 francs.
Radio-programma.
Ingezonden mededeeling.
Meer voedingswaarde dan 2 EIEREN
Beter dan Goed: DE BESTE
RADIO-RUBRIEK.
Holdert biedt gijn krant te
koop aan.
„Het Volk" meldt:
Naar wij van wei-ingelichte zijde ver
nemen, betroffen de besprekingen, die tus-
schen de directies van „Handelsblad" en
„Telegraaf" zijn gevoerd, onderhandelingen
pver den verkoop van „De Telegraaf" aan
het „Handelsblad".
Het voorste} daartoe is uitgegaan van
den eigenaar van „De Telegraaf", den heer
}i. M. C. Holdert,, te Parijs,- die al reeds
geruimen tijd geleden te kennen heeft ge
geven, dat hij van zijn bezit wel af wil, en
thans als koopsom ongeveer 8 10 millioen
gulden heeft bedongea
i De onderhandelingen, die niet in het
„Handelsblad"-gebouw te Amsterdam, maar
ten huize van den heer Holdert te Parijs
iwerden gevoerd, zijn op het oogenblik nog
gaande.
In de kringen van commissarissen van
het „Handelsblad1" is men niet ongeneigd
„De Telegraaf" te koopen, echter voor een
bedrag, dat belangrijk lager is dan wat door
den tegenwoordigen eigenaar is gevraagd.
Wij Kunnen nog nader meedeelen, dat er
thans pogingen worden aangewend om het
daarvoor benoodigde bedrag, dat stellig
vijf i zes millioen zal bedragen, bijeen te
krijgen, waartoe ook wordt gedacht aan de
vorming van een zoogenaamd kranten
concern. Te dier zake is van „Handels-
t>lad"-zijde reeds óverleg gepleegd o. a. met
den heer Nijgh, den directeur van de
„Nieuwe Rotterdamsche Courant".
Het zoogenaamde Jubileumkamp van het
Nederlandsche Meisjes Gilde, hetwelk ge
houden wordt in de ieegstaande barakken
,der Legerplaats Milligen, mag zich in een
groote belangste'ling verheugen.
Acht i negenhonderd Padvindsters met
haar leidsters en Afd.-bestuursleden zullen
hieraan deelnemen, terwijl ook uit het bui
tenland bezoek wordt verwacht.
Vertegenwoordigsters uit Engeland,
Duitschland, België en Frankrijk zullen
aanwezig zijn.
Een groep Engelsche Pioniersters
.(meisjes boven de 18 jaar) uit Portsmouth
hadden het plan gemaakt in de Pinkster-
vacantie, Hofland te bezoeken en maken
pu als vanzelf, dit kamp mee en gaan daar
na naar Bussum.
Ook*van bevriende organisaties ontvangt
zij de meest mogelijke hulp, zooals het Ne
derlandsche Roode Kruis, dat dekens be
schikbaar stelt.
Dit kamp, 't welk officieel geopend
.wordt aan het kampvuur op Zaterdagavond
22 Mei door Mevr. G. Hammesvan
Steenis, terwijl Mevr. Dr. L. Wenniger
Hulsebos een herdenkingsrede zal houden,
staat in het teekèn van onderlinge kennis
making. Vooral de veraf gelegen afdeelin-
gen kunnen hier veel wijsheid' opdoen en
keeren na afloop opgewekt huiswaarts.
Een openlucht-museum met eigen ge
maakte kam^-voorwerpen, een filiaal van
de Gilde-winckel, een aanschouwelijk voor
gestelde bazar, waarvoor zelfs een inzen
ding is uit Indië, zullen medëhelpen tot
vermeerdering van kennis der padvinderij.
Het vooronderzoek in de zaak tegen V„
den beheerder van de gelden en goederen
van een comité tot leniging van den noxi
in de Drentsche venen, die als verdacht van
(verduistering van een groot deel dezer goe
deren en mogelijk ook van geld, dat ten
,bate van de slachtoffer» in de veenstreken
was ingezonden, in het huis van bewaring
js opgesloten, duurt nog steed» voort. De
wijze waarop V. de ingekomen gelden en
goederen in zijn boëken verantwoordde,
maakt het construeeren van het wettig be
wijs tegen den man, die nog steeds blijft
ontkennen, zeer moeilijk. Dezer dagen
heeft de rechtbank den termijn van de
,voorloopige hechtenis opnieuw verlengd en
wel tot 2 Juni.
De vierde kamer der rechtbank te Am
sterdam heeft Donderdag tot vijf maanden
gevangenisstraf veroordeeld een 25-jarige
bierhuishoudster, tegen wie 8 maanden ge
vorderd was wegens zware mishandeling;
bij een vechtpartij in een café aan den Zee
dijk had zij een bezoeker met een biergilas
in het gezicht geslagen en diens rechteroor
zwaar beschadigd.
"La verband met het gebeurde te Dieburg
in Hessen heeft de Berlijnsche vereeni
ging van leeraren een motie aangenomen,
waarin zij zich tegen het (in enkele bla
den bepleite) verbod van lichamelijke
tuchtiging van 'scholieren verklaart.
Het lichten van de „Bauvet".
Een protest.
Onlangs is door de Turksche regeering
pen contract gesloten met een firma, die
zich zou belasten met het lichten en bergen
,van de geallieerde oorlogsschepen en duik-
Jóooteni, welke tijdens de Dardanellen-expe-
ditie in 1915 vóór den ingang der Darda-
nellen tot zinken werden gebracht
Onder deze schepen bevindt zich één
Fransche kruiser, de „Bouvet", die den
,i8en Maart 1915 werd getorpedeerd. Het
schip verdween in vier minuten, 680 offi
cieren en leden der bemanning met zich
fneesleepend.
De „Echo de Paris" maakt zich nu tot
tolk van de verontwaardiging, welke hij de
Fransche openbare meening is gewekt door
de gedachte, dat het aan een overwonnen
vijand zal wordlen toegestaan de laatste
rust der dappere strijders te storen en het
gelicht oorlogsschip te gelde te maken. De
„Bouvet" is bovendien gezonken op een
diepe plek, zoodat hij de scheepvaart geens
zins belemmert
Het blad hoopt, dat de Turksche regee-
ring van haar voorneman tal afzien.
ZONDAG 9 MEI.
Hilversum H.D.O., 1050 M.
9.50 Dienst in de Ned'. Herv. Kerk te Zand-
voort. Voorganger: Ds. A. K. Straatsma, al
daar. Psalm 84 i en 6. Lezen van Mattheus
16 1318. De Gemeente antwoordt met Ge
zang 221 4.Lezen van Mattheus 17 2127.
Zingen: Psalm 33 5 en 10. Tekst naar aanlei
ding van Genesis 37 16a. Gezang 193 6. Ge
zang 67 4 en 5. 3.005.00 Concert door het
versterkte H.D.O.-orkest o. 1. van Fr. Lup-
gens. Soliste: Mej. A. Veenenbos, alt. 5.50
Dienst in de Oosterkerk a. d. Maliebaan te
Utrecht. Voorganger: Ds. J. C. Rullman. Psalm
7S 1. Psalm 66 8 en Psalm 25 7. Psalm
138:3. Tekst: Joh. 21 :7a en 12b. 8.00 Pers
en sportberichten. 8.10 Vrijz. Protest. Radio-
omroep. Maatschappelijke avond. Medew.:
Prof. Dr. B. D. Eerdmans, Leiden; Dr. L. J.
v. Holle, Utrecht; Ds. G. Horreus de Haas,
Zwolle. Mevr. Suze van 't LindenhoutTak,
viool, Amsterdam. Tony van Leeuwen Boom
kamp, piano, Amsterdam. Eduard Biel, cello,
Haarlem. Ds. E. D. Spelberg, omroep, Egmond
d. Hoef. 1. Opening door den Omroeper. 2a.
Le soir, Vierne. 2b. Valse triste, Jongen (cello
en piano). 3. „Geestelijke gronden van het libe
ralisme", door Prof. Dr. B. D. Eerdmans. 4-
Duo voor viool en cello, Beethoven. 5. „Gees
telijke gronden van het socialisme", door Ds.
G. Horreus de Haas. Pauze. 6. „De maatschap
pelijke eenheid in het Vrijzinnig Protestan
tisme" door Dr. L. J. van Holk. 7. Trio G-dur,
Mozart. 8. Sluiting.
Daventry, 1600 M.
2.50 Muziek door de strijk-band van het Ko
ninklijke artillerie-regiment. Fl. Holding, so
praan. H. Heyner, bariton. M. Baird, piano.
4.50 „Lady Macbeth", van Shakespeare. Scènes
uit de ic, 2e, 3e en 5e acte tot 5 20. 7.20 Klok
kengelui. 7.30 Kerkdienst. 8.15 Liefdadigheid-
oproep. 8.20 Weerber., nieuws. Concert. J.
Hemsley, soprssn. W. Primrose, viool. Sym-
phonie orkest tot 10.01. 10.0110.20 The slle&t
Fellowship.
Parijs „Radio-Paris", 1750 M.
12.05 Concert Lucien Paris (plano, vlooi en
cello). 7.20 Causerie: Sur 1'Art de vivre mieux.
7.50 Orkestconcert met optreden vsn solisten.
KönigswUsterhausen, 1300 M.
10.5012.10 Concert door de Steiner-leapel.
7.50 Militahe muziek. Daarna nieuwsber. 9.50
tot 11.20 Dansmuziek door de Kermibachkapel,
Brussel, 364 M. en Antwerpen, 250 M.
7.35 Galaconcert. De heer F. Gerard, tenor.
8.05 Causerie: Les évènements de la semaine.
8.20 Voortzetting van het concert. 9-20 Nieuws.
Antwerpen geeft om 8.30 een Vlaamsche lezing.
Milnster, 410 M.
7.508.30 Les in eenheidskortschrift. 8.30—
9.20 Morgenconcert. 10.3S „Tantrds der Narr",
van E. Hardt. 11.3512.20 Octet voor 3 violen,
viola, cello, contra-baa, klarinet, hoorn en
fagot, van Schubert. 3.35 Zang door gemengd
koor. 3.20 Populair concert. 4.50 Humoristisch
halfuurtje. 5.203.50 Dansmuziek. 6.30 Sport
bericht. 6.25 Lezing. 6.50 Schaaklef. 7.20 Le
zing. 8.3510.30 Concert. Orkest en sopraan-
zang. 1
MAANDAG zo MEI.
Hilversum H.D.O., 1050 M.
13.00 en 7.15 Politieber. 5.006.00 Kinder
uurtje door Mevr. Ant. van Dijk. 6.307.30
Duitsche conversatieles voor meer gevorder
den. 7.30—8.30 Radiopraatje door den heer Ir.
J. M. Verff: Kristal- of lampontvangst? 8.10
„De bruiloft van Figaro", opera in 4 acten van
Mozart. Rolverdeeling: Susanna, Annie van
Beek, Ristjouw. Cherubine. Jeanne Basilec. De
Gravin, Fischer. De Graaf Almaviva, Anton
Dirks. Basilic, Jules Moes. Don Currio, J.
Jansen. Bartolo, G. Leenders. Antonic, J. Hen
driks. Het H.D.O.-koor en versterkt orkest
o. 1. van den heer J. J. van Amerom. Alge-
meene leiding, Chris de Vos. Het ligt in de
bedoeling om het laatste tredeelte van de 2e
acte (Septet), die door Daventry wordt uit
gezonden Daventry geeft n.1. ook „De Brui
loft van Figaro" via Hilversum weder uit
te zenden. Daarna wordt de opera weder ver
volgd. De persberichten worden in de pauze
gegeven.
Daventry, 1600 M.
10.2012.20 Concert door het radiokwartet
en solisten (contra-alt, tenor, piano). 12.20
1.20 Orgelconcert. 2.35 Lering: Crocodilles and
alligators. 3.?o Lezing: Le jeune captive and
its author. 3.35 Muziek van New Prince's res
taurant. 4.35 Kinderuurtje. 5-20 Dansmuziek.
б.00 Padvindersber. 6.20 Tijdsein Big Ben,
weerber., nieuws. 6.45 Piano-composities van
Schumann. 7.00 Lering: What a building so
ciety really is. 7.20 4 radioschetsen: The cross
roads. Bdrds of a feather. The fatal flaw. Din-
ner for six. 8.10 „De Bruiloft van Figaro", 2e
acte van de opera van Mozart. 8.50 Weerber.,
nieuws, lezing: The grey house, from „The
smoking leg". 9.20 Kamermuziek. M. Hsyward,
ie viool. R. Jeremy, viola. C. Sharpe, cello. K.
Long, piano. 10.50 Gedichten van de 17e eeuw.
10.20 Het strijkkwartet. 10.30iijo Dans
muziek van Hotel Metropole.
Parijs „Radio-Paris", 1750 M.
11.50 Concert Lucien Paris (piano, viool en
cello). 4.05 Orkestconcert. 7.50 Concert.
KönigswUsterhausen, 1300 M.
7.50 Hans Reimann-avond. Declamaties door
Hans Reimanm. Werken van Suppé, Delibes
en Kilmin door orkest. Daarna nieuwsber.
Brussel, 264 M. en Antwerpen, 250 M.
7.20 Operette fragmenten. 7.50 Causerie. 8.05
Hervatting van de operette. 9.20 Nieuws. Ant
werpen heeft om 8.20 een Vlaamsche lezing.
MUnster, 410 M.
13.351.50 Orkestconcert. 3.003.20 Radio
literatuur. 3.50 Werken van Haydn, Gluck,
Mozart en Beethoven door orkest. 5-5° Lezing:
Was ist Haufiber? 6.357.00 Lezing: Die To-
desfahrt der „Dixmuide". 7.20 Gocthe-cyclus.
8.10 Joodsche muziek. 9.5010.10 Sportlesing.
DINSDAG xz MEI.
Hilversum H.D.O„ 1050 M.
13.00 en 7.30, Politieber. 6.307.30 Engelsche
les door den heer Fred Fry. 8.00 en 10.00 Pers-
ber. 8.10 R.-K. Radio-Omroep. Mej. Cor'de
Wind en den heer Wil Janse, declamatie. De
heer A. F.' J. van Geisel, literatuur. Jan Prins,
tenorzanger. Domin Roest, piano. Spreker: de
heer J. Th. Nijkamp, 2e voorzitter van het
R.-K. Werkliedenverbond in Nederland. 1.
Prelude, Chopin (piano). 3. Inleiding tot h*t
middeleeuwsche geestelijke lied (A. F. van
Geisel). 3a. Ons is geboren een kdnd Mya. 3b.
Ons genaket die Aventstar. (Declamatie). 4.
Ingemisco, Verdi (tenorzang). 5a. Wil de
hoven singen even sueten samc. 5b. Wete wel,
wat die kindekens songen (declamatie). 6.
Nocturne, Chopin (piano). 7. J. Th. Nijkamp,
onderwerp: Ouders, Jonge Werkers, Kerk en
Maatschappij. 8. Nocturne, Chopin (piano). 9.
Pie Jesu, Roest (tenorzang). 10a. Het geviel
op een donderdagh. 10b. Fragment uit: Van
liefden komt groot lelden (declamatie). 11.
Lohengrin's Herkunft, Wagner (tenorzang),
tas. Siit vroclic, het is geworden dag. tab.
Sint» Agnes Bruyloft, StalpZert v. d. Wielen.
ik. Zonnelied la St. Frsaciseus. li. Fantasie,
Roest
Daventry, 1600 M.
10.2012.20 Concert door het radiokwartet
en solisten (sopraan, bariton, viool), 12.20
1.20 Lunchmuziek. 1.20—2.20 Speeches aan het
diner van de National IndustriaJ Alliance of
employers and employees. 2.35 Lezing: Ele-
mentary music and musical appreciation. 3.20
Lezing: Can I afford a car. 3-35 Muziek van
het Marble Arch pavilion. 4.35 Kinderuurtje.
5.20 Dansmuziek. 6.20 Tijdsein Big Ben, weer
ber., nieuws. Fransche lezing. 6.45 Piano-com
posities van Schumann 7.20 Balladenconcert.
N. Hepton, sopraan. S. Maden, contra-alt. K.
Lark, bariton. Wise, viool. H. Brewerton,
piano. 8.20 Gesyncopeerde zang met begelei
ding. 8.35 Militaire band muziek. 8.50 Tijdsein,
weerber., nieuws. Lezing. 9.20 Humor van John
Henry. 9.50—11.20 Dansmuziek v. Kettner's
restaurant.
Parijs „Radio-Paris", 1750 M.
1150 Concert Lucien Paris (piano, viool en
cello). 4.05 Solistenconcert. 7.20 Engelsche les.
7.50 Concert. Orkest en zangsolisten.
KönigswUsterhausen, 1300 M.
7.20 „Die verkaufte Braut", kojr^. opera in-
3 acten van K. Sablna. Daarna nieuwa.
Brussel, 264 M. en Antwerpen, 250 M.
4.20 Orkestconcert. 7.20 Galaconcert. 7.50
Lezing. Daarna weer muzjjek tot 9.20. Antwer
pen heeft om 8.20 tevens eenVlsamsche lezing.
MUnster, 410 M.
ia.351.50 Concert. 2.50 Voorlezing van
„Tiergeschichten". 3.50 Vioolconcert. S.to Le
zing: Krebs der Kleine. 5-35 Spaansche les.
6.207.00 Italiaansche les. 7.20 Lezing. 7.50
„Der Bettelatudent", operette in 3 acten van
Zeil.
Voor de meeste luisteraars houdt de
radio op bij de 2 0 M. ffplf en is het golf-
geöied daaronder een onbekend terrein.
Eenige jaren geleden hield de radio daar
ook werkelijk op; de weinige voortvarende
amateur», ctie in het bezit waren van een
speciaal korte-golf toestefl constateerden
onder de 300 M. golf een gebied waar het
even stil is als het nog on-ontdekte Noord
poolgebied. Hoe is dit veranderdlll Voor
een goed amateur speelt het belangrijkste
op radiogebied zich nu juist onder de
300 M. af.
Wat er dan te hooren .is? Alvorens dit
op te sommen moeten we eerst een en an
der vertellen van het radio-amateurisme in
het buitenland, waar een ieder vrij is
(Zwitserland uitgezonderd) om te zen
den; d. w. z. aan amateurs wordt binnen de
daartoe uitgevaardigde bepalingen toestem
ming verleend! om met geringe energie op
een bepaald golflengte-gebied te zenden.
Nu moet men zich deze zender» niet voor
stellen als Kootwijk of Hilversum; het zijn
wonderbaar eenvoudige toestelletjes, dik
wijls met de meest primitieve hulpmiddelen
voor enkele tientallen guldens gemaakt.
De resultaten zijn gewoon verbluffend;
er zijn amateurs in Engeland en Frankrijk,
die af en toe in verbinding staan met an
dere amateurs in Australië, Canada of
China, en zelfs lange telegrammen over
brengen. 's Avonds als die groote omroep-
stations sluiten, neemt net korte-golf ama-
teurverkeer pas een aanvang en kan men
complete gesprekken in allerlei talen hooren
wisselen. Enkelen verkregen zulk een rou
tine, dat zij via hun zenders en ontvangers
spreken als of geen afstand van, 200 en
meer Kilometers hen scheidde.
In Nederland moet men zich nog beper
ken tot het aanhooren; meespreken mag
niet (althans voorloopig nog niet). Het be
luisteren is echter ook interessant genoeg
om er een toestel voor te bouwen.
De normale omroep-ontvanger is voor
korte-golf ontvangst minder geschikt; de
onderdeden zijn er niet op berekend. Spe
ciale schema's zijn er voor ontworpen, en
't zijn vooral die Amerikanen, die uitblinken
in het bedenken van-practische verbeterin
gen en nieuwigheden. De Amerikaansche
radio-tijdschriften geven zoc/wat iedere
nadere beschouwing alle op hetzelfde neer-
week een nieuwe schakeling.die bij
komen. Het verschil tusschen een omroep-
ontvanger en een korte-golf toestel zit in
hoofdzaak in de onderdeden. Als schema
kiezen we de normale inductieve schake
ling, waarbij we bemerken, dat de primaire
condensator vervalt en slechts de secun
daire spoel afstembaar i» met een variabe
len condensator van geringe capaciteit (b.v.
0.00025 Mfd). Deze condensator kan van
het z.g. laag-verlies type zijn, doch strikt
noodig is 't niet.
Wel verdient het aanbeveling een spe
ciale fijnregelknop aan te brengen. Deze
knoppen ziin goedkoop en maken het mo
gelijk de condensator zeer langzaam te ver
draaien. Ook brenge men een lang handle
aan, b.v. 15 k 25 cM. lang, om hand-effect,
dat vooral bij de ontvangst van korte gol
ven het afstemmen zeer bemoeilijkt, te
voorkomen. De roostercondensator heeft
een waarde van 0.0002 Mfd.; de rooiter-
lekweerstand van 3 Megohm. De spoelen
moeten we zelf vervaardigen. Deze worden
gemaakt van met katoen geïsoleerd koper
draad van 1 mM. Zij bestaan uit enkele
draadwindingen zonder binnenring.
Het wikkelen kan gebeuren op een cylin-
drisch lichaam (vaas, kachelpijp) van 7 i
8 cM. doorsnede. Is het vereischte aantal
windingen gereed, dan schuiven we het
aldus ontstane spoeltje van 't model en
gebruiken een draadje sterk gaTen om de
iwindingen tegen elkaar te houden. Ver
volgens worden ze aan de gewone spoel-
stekkers gemonteerd
De primaire spoel bestaat uit 8 windin
gen, de secundaire uit 10 en de terugkop-
pelspoel moet echter draaibaar zijn en voor
zien worden van een handle. De 15 windin
gen van deze spoel kunnen om vast te kun
nen koppelen bij elkaar op een bundeltje
gebonden worden, of met zoodanige door
snede wikkelen, dat zij in de secundaire
«poel kan schuiven.
(Wordt vervolfd).
