E
Tweede Blad.
BINNENLAND
GEMENGD NIEUWS.
VAN ZATERDAG 13 NOVEMBER 1926
Wie wordl burgemeester van Leiden?
Zoo als men weet zafl jhr. De Geselaar
ihet boirgeimeestersamibt neerleggen. Naast
dr. IxKvlnk, burgemeester van Alphen,
wiens naam reeds eerder werd genoemd,
worden als ernstige candidaten aange
merkt de Iheeren mr. W. O. Wend el aar
en mr. G. J. Bisschop, reep. burgemeester
van Alkmaar en Hoorn.
Autobusdienst AlkmaarLangendljk.
De Telegr. verneemt, dat het in de be
doeling ligt van de Ned. Spoorwegen, om
het volgende jaar een autobusdienst te
openen tussóhen Alkmaar en Langend ijk
zulks ter vervanging van de opgeiheven
locaalspoorlijn»
Het autobusbedrflf der Ned. Spoorwegen
Naar ihet HbL verneemt zullen de plan
nen tot exploitatie van autobusdiensten
door een onder sanctie der Noderlandscho
Spoorwegen op te richten maatschappi,
voorloopig nog niet ten uitvoer worden
gebracht Hoopte men aanvankelijk 1 Ja
nuari 1927 te kunnen beginnen, thans
bfljjkt dat het wel Juli 1927 zal worden al
vorens de eerste bussen zulen looipen. He'
wachten is ni. op de oprichting van bo
vengenoemde maatschappij, waarvoor de
toestemming van het Departement van
Waterstaat nog steeds niet is afgekomen.
Zoodra deze oprichting werkelijkheic
geworden is, kan pas een begin worden
gemaakt met het aanvragen van conces
sies. Allereerst zal hierbij nagegaan moe
ten worden welke dier bestaande autobus-
ondernemingen erin zullen slagen even
eens een concessie te vermeesteren.
Wanneer men bedenkt dat alle aanvra-
en hiertoe gedurende eenigen tijd bi;
deputeerde Staten ter visie moeten lig
gen en dat dan van elke door Gedepu
teerden te nemen beslising beroep op de
Kroon door belanghebbenden mogelijk
is, zal het ieder duidelijk zijn, dat een
zoodanige omslachtige procédure 'heel
wat tijd kan kosten.
Waar voor elke provincie afzonderlijk
de aanvragen tot Gedeputeerden moeten
worden gericht, staat het vast dat slechts
een zeer geleidelijke invoering van bus
lijnen plaas kan hebben. In verband met
dezen nog zeer onzekeren toestand is men
dan ook nog niet overgegaan tot aan
schaffing van materiaal en het engagee-
ren van personeel
Alles bij het nieuwe bedrijf verkeert
dus nog in een stadium van studie en
onderzoek.
De toekomst van Vlieland.
De „Telegraaf" bevat een tweede arti
kel over Vlieland, het noodlijdende eiland
Hierin wordt gesproken over de mogelijk
heid van het als gemeente blijven voort
bestaan. De groote moeilijkheid is, da
Vlieland als eiland natuurlijk niet gean
nexeerd kan worden. Het zou als zelf
standige gemeente kunnen ophouden
en bij Terschelling of Texel worden
ingelijfd. Maar doordat het van die eilan
den gescheiden is door de zee, zouden er
toch bestuursambtenaren moeten blijven.
En in ieder geval moeten er minstens
veertig gezinnen blijven wonen vaü arbei
ders, die de strandhoofden moeten ver
aorgen. De burgemeester ziet geen andere
uitweg dan overname door-het Rijk van
den schuldenlast (f 130.000) en uitkeering
eener jaarlijksche subsidie. Maar of het
Rijk daar aan wil Met een faillissement
bereikt men ook zeer weinig, omdat de
eigendommen der gemeente slechts een
waarde van f 10.000 vertegenwoordigen.
Finantleele steun van het Rijk kan
alleen verwacht worden indien het eiland
in de toekomst bestaansmogelijkheden
ziet. Die zijn er inderdaad. De roode
boschbes, die op Terschelling zoo gedijt,
wordt in massa's naar Engeland ver
scheept en tot jam verwerkt. Welnu, een
warmoeziersbedrijf zou op Vlieland onge
twijfeld floreeren, meenen de optimisten
van het eiland, dat zijn de dokter en de
ambtenaar van het Staatsboschbeheer,
Verder is er mogelijkheid tot eenden-
fokken; milliarden mosselen liggen op
het plukken te wachten, kalkbranderijen
zouden er een bestaan hebben, de schapen
teelt zou er met succes kunnen worden
toegepast, evenals op Texel. En het kli
maat is bij uitstek geschikt voor t.b.c.
patiënten, in het bizonder voor chirur
gische tuberoulose en bepaalde long-
gevallen.
Doch zooals gezegd, gaat 't er slechts
om Vlieland te helpen aan het noodige
kapitaal, waardoor het mogelijk wordt
de braakliggende gronden productief te
maken.
Mocht de regeering dit kapitaal in den
vorm van subsidie, zooals dat momenteel
aan de Zuidorzeevisschers wordt verleend,
ter beschikking stellen van een aantal
ondernemingsgezinde inwoners of vreem
delingen, dan zou Vlieland, dat thans
onder zorgen zwaar gebukt gaat, een tijd
van voorspoed en geluk kunnen tegemoet
gaan.
De uitvoering der Zuiderzeewerken
Het „HbL" schrijft:
De groote tijd1 nadert, waarin van de Zui
derzee eert zoetwa termeer zal worden) ge
maakt: biet eerste gedeelte, heit leggen van
dleni afsluitdijk Wielingen)—Friesland en
het inpolderen van de Wieringermeer za
weldra beginnen. Een werk van nationale
beteekenis, waarbij ook het nationale senti
ment het bestaat werkelijk in Nederland
niet slapende blijft. Al zal dan ook de
wijze van uitvoeren, gelijk prof. Van Gijn
eens in de Tweedie Kamei gezegd heeft, met
ale nuchterheid moeten worden bekeken.
Wat de uitvoering betreft staan' wij voor
eea belangrijk novum. De tot nu toe ge
volgde wijze van werken, publieke aanbeste
ding bij gedeelten, heeft een zeker gebrek
aan stabiliteit getoond; er zijtn een paar fail
lissementen van aannemers voorgekomen,
blijkbaar tengevolge van de moeilijkheid1 van
berekening van het risico; hun inschrijvin
gen, die niet onbelangrijk beneden de ramin
gen van Waterstaat waren gebleven, bleken
inderdaad veel te laag. Tot 1 Jan. 1926 was
voor ruim negentien milhoen gulden) ver-
weitot; de groote afsluitdijk en de grond
werken voor de inpoldering van de Wierin-
genneer zuilen ongeveer 65 millioen gaan
kosten, ongeacht wat er verder te doen zal
zijn aan het leggen' of verzwaren van andere
dijken, alsmede het maken van de „sluizen
en verdere kunstwerken" in den grooten
dijk.
(Men achtte nu een werk vgn omstreeks
65 millioen gulden te omvangrijk om het op
de oude manier uit te voeren; het nieuwe
stelsel is uitgedacht door den vorigen rajinis-,
ter van'Waterstaat, den*heer Bongaerts.
Het komt in het kort hierop neer, dat aan
een klein aantal (vfierr) groote aannemers
firma's gezamenlijk het weifc in handen ge-
geveöl wordt. Deze big four hebben een
naamlooze vennootschap gevormd; die op
grond van die algemeene overeenkomst tel
kens met den Staat zal' contracteeren voor
een gedeelte van het te maken geheel; de
Staat deelt „in 'beperkte mate" in winst of
verlies.
Aldus werd in Augustus in een officieus
communiqué reeds vermeld. De officieele
oprichting van de N. V. Maatschappij tot
Uitvoering van Zuiderzeewerken met een
kapfitlaal van zes millioen] guMen had om
streeks half September plaats.
Menigeen zal zich hebben afgevraagd', of
dit systeem wel in elk opzicht de voorkeur
verdient boven de beide andere keuzen; die
men had kunnen doen: öf eigen beheer van
dien Staat. In zekeren zin was deze laatste
oplossing de consequentie geweest van den
gedachtemgang: wij moeten mu vóór alles
zekerheid hebben; dat het werk geregeld
voortgaat en! niet door financieelé misluk
kingen meer wordt verstoord'. Maar zooals
vanzelf spreekt had de Staat zich dön ook
van een enorme hoeveelheid materiaal moe-
en voorzlien; werkkrachten op groote schaal
n dienst -nemen; kortom allerlei doen waar-
oe dé particuliere industrie beter in staat is.
Propaganda voor meer broodverbraik.
Men schrijft ons:
Te Amsterdam is op initiatief van den
Nederlandschen Bakkersbond een vergade
ring gehouden van afgevaardigden van dien
bond, van' den R.-K. Bakkersbond, Yereenï-
ging van' Meelfabrikanten, Vereeniging van
'mporteurs van Buitenlandsch Meel, van
den Graan-, Meel- en Zaadhandel, van de
Nederi. Ver. van Meèlagenten en enkele
andere belanghebbenden om, 'in verband met
iet verminderd' broodlverbruik in Nederland
middelen en maatregelen te 'beramen; die
runnen leiden tot verhooging van de brood
consumptie.
(Door de aanwezigen werd een oommissie
gevormd, met als voorzitter de heer F. O.
Sthhle, voorzitter Ned. Bakkersbond, secre
taris de heer G. Dekker, adj.-directeur der
Ned. Gist- ^n Spiritusfabriek te Delft, en
penningmeester die heer W. H. Wedltensiek,
voorzitter der NederL Ver. van Meelagentem.
Dit bestuur zal naar aanleiding van het op
de vergadering besprokene, plannen uitwer
ken om te komen tot een propaganda voor
de bevordering van het broodverbruik.
Het doel is, om door samenwerking van
al Ie belanghebbenden te komen tot een
oollectieve propaganda voor meer. broodver-
bruik, welk verbruik sedert de oorlogsjaren
percentsgewijze door verschillende oorzaken
belangrijk ds teruggelbopen. Dit verschijnsel
mist zijn redeli^ien grond en men wü nu
trachten door propaganda bét Nederlandsche
publiek; ook in zijn eigen belang, tot zijn
vroegere levenswijze terug te doen .keeren.
Het Secretariaat, van de Commissie is ge
vestigd te Delft, Nieuwe Plantage 64a.
Bi%nenlR*&,
Ernstige aanvaring.
Een doode.
Donderdagavond zijn ter hoogte van
Maassluis het uitgaande Grieksche s.s.
Dimitris, dat besteand was voor Buenos
Aires en het inkomende Noorsche s.s.
Fargerbro, dat van Antwerpen kwam,
met elkaar in aanvaring gekomen. De
botsing was zoo hevig, dat een matroos,
die op de brug van het Noorsche stoom
schip stond, tengevolge van den schok
het evenwicht verloor en op het dek vieL
Bij aankomst te Rotterdam bleek hij aan
de gevolgen van zijn val <te zijn over
leden. Het lijk blijft voorloopig aan
boord.
Beidie schepen bekwam'en ernstige
averij en zijn naar Rotterdam gesleept.
Typhus te Breda.
Het aantal typhus-gevalien te Breda
en otmigeving neemt zeer snel af; het be
draagt te Breda nog 13 en te PrLnoenhage
nog 6.
l
De goudzoeker.
De 21-jarige Duitscher K., die dank
zij de activiteit van twee Bloemendaalsche
politiemannen geknipt werd, toen hij met
zijn buit uit de villa van mevr. Coninek
Westenberg—Calkoen te Aerdenhout, per
E. S. M. naar Amsterdam vertrekken wou,
is een eigenaardig man. Men staat nog
voor de vraagIs hij een slimme simulant
of een abnormale zonderling? Als zijn
blik valt op de in beslag genomen gou
den voorwerpen, die bij buitgemaakt had;
schitteren zijn oogen en roept hij in be
wondering uit: „Gold gold!" Verder
mompelt hij iets, wat beteekenen moet:
„Wat is goud toch mooi!"
Als men gelooven mag wat de Duit
scher vertelt, heeft hij in zijn jonge leven
al heel wat doorgemaakt. München is zijn-
offlcieele wobnplaats, waar hij al eenigen
ijd in de gevangenis heeft doorgebracht.
Na zijn vrijlating heeft hij eerst in Zwit
serland vertoefd, waar hij als onge-
wenschte vreemdeling over de grens werd
gezet. Hij heeft door Frankrijk en België
gezworven en is ten slotte te Rotterdam
gekomen, waar hij beweert gewerkt te
hebben. Daarna is hij steeds noordelijker
getrokken en eindelijk was hij te Haarlem
gekomen. De naam Bentveld had veel
indruk op hem gemaakt. Ik dacht dade
lijk, zei hij: hier moet goud te vinden
zijn. Zijn aandeel in het goudbezit van
de wereld moest hij daar vinden. Dinsdag
omstreeks half twaalf ging hij met de
tram naar Bentveld en hij heeft daar,
zout en steenkolen zijn in den bodem ontdekt en de Achterhoek zal wel spoedig
het natuurschoon verliezen, waardoor deze streek van Gelderland zoo beroemd
was. De leelijke boortorens zullen overal verrijzen en al gauw zal de zwarte diamant
ailes met zijn dof gruis bedekken. In bovenstaande toren werd vooral zout aangeboord.
naar hij verklaarde, naar goud loopen
zoeken. Ik heb, zoo vervolgde hij zijn
verhaal, steeds ondervondenZoolang
iemand zoekt, vindt hij, en het goud heb
ik dan ook gevonden, al was het dan niet
in Bentveld, dan toch dicht daarbij,
Van de betichting, het goud gestolen
te hebben, wil hij niets wetenniet ge
stolen, alleen afgehaald, is zijn uitlegging.
De commissaris van politie te Zand-
voort deelt aan de N. Rott. Crt. het vol
gende mee
De aangehouden Duitscher is naar
Zandvoort gebracht, omdat hij verdacht
werd, drie weken geleden ook te hebben
ingebroken in de onbewoonde villa aan
de Boulevard de Favauge. In een bed,
waarin de inbreker dien nacht blijkbaar
rustig heeft geslapen, is een tramkaartje
gevonden, dat verkocht is den avond voor
de inbraak te Zandvoort aan een persoon,
die 's avonds met de laatste tram van
Haarlem naar Zandvoort was gegaan. De
afgifte van dit kaartje door den conduc
teur heeft plaats, gehad in tegenwoordig
heid van vier Zandvoorters. Al deze vijf
personen hebben in den Duitscher den
man herkend, die het kaartje dien avond
heeft gekocht. De herkenning daarom
gemakkelijk, omdat op zijn jas een zil
veren speldje bevestigd was, voorstellende
een zilveren baarsje, wat het insigne is
van de Hengelaarsclub Tusschen het Riet.
Ook dit speldje is drie weken geleden
in het bewuste bed gevonden.
De man heeft zeer waarschijnlijk eenige
weken geleden ook inbraak gepleegd in
een te Heemstede liggende motorboot.
Daar is een insigne, voorstellende een
zilveren baarsje, ontvreemd. Ook is daar
gestolen een damesvest, en ditzelfde vest
had de Duitscher nu aan.
De Duitscher ontkent intusschen star-
rig, de inbraken te Zandvoort en te Heem
stede te hebben gepleegd. N
Het auto-ongeval op den Haarlemmerweg
De wachter P. Hamelink uit Haarlem
mermeer, die Dinsdagavond! aan de
Zwetbrug onder Halfweg met een schild-
huisje door een luxe auto omver gere
den en daarbij zeer «matig verwond
werd, is in het St. Elisabeth-gasthuia te
Haarlem aan de gevolgen overleden.
Over boord geslagen en verdronken.
Volgens een ontvangen bericht ia de
matroos Zwaan, van de sleepboot Fries
land, van het bureau Wijsmuller, in de
Golf van Biscaye door een stortzee over
boord geslagen en verdronken.
Vrachtauto ln een sloot gereden.
Te Borselen is de vrachtauto van den
kolenharidelaar v. d. V. in een diepe sloot
gereden. De bestuurder, Castanje, wist
zich te redden door uit het stuurhokje te
kruipen; hij had echter verschillende ver
wondingen opgeloopen. De auto was vrij
ernstig beschadigd; de schade wordt
door verzekering gedekt.
De mislukte proef bij de natuurkundeles.
Donderdag waren in de U L. O. school
voor jongens aan de Prins Hendriklaan,
te Rotterdam, het hoofd van de school,
M. v. L. én de klasse-onderwijzer G. v.
't H. bezig met een natuurkundige proef
te nemen. Zij wilden een Emser-pastille
door middel van spiritus laten zwellen.
Aanvankelijk gelukte dit niet, weshalve
de onderwijzer nog wat spiritus bijgoot.
Door onbekende oorzaak vatte de spiri
tus vlam. Een groote vlam sloeg hoog op.
Waarschijnlijk ten gevolge van den
schrik, is er toen nog meer spiritus lp
het bakje bijgegoten, zoodat de vlammen
nog feller oplaaiden. Het hoofd van de
school en de onderwijzer, benevens drie
van de leerlingen, nl. M. K., A. F. en J.
de Z., allen 13 jaar, kregen brandwonden
en moesten zich onder geneeskundige
behandeling stellen.
De politie stelt een onderzoek In.
Het barakkenkamp te Amersfoort
Het militaire barakkenkamp aan De
Vlasakkers te Amersfoort, bekend voor
al uit de mobilisatiejaren, zal binnenkort
door den ontvanger der registratie en
domeinen aldaar onder den hamer wor
den gebracht.
Concurrentie vrijwel uitge
schakeld.
Een praohtlge foto bereikte ons uit Padang-Pandjang, dat eenlge maanden geleden door een aardbeving zoo vreeselijk verwoest werd. De enorme schade,
die aangericht werd, wordt op bovenstaande foto duidelijk gedemonstreerd.
BIJ Wormerveer werd om In een dringende behoefte te voorzien, een
nieuwe brug gebouwd over de Zaan. De brug nadert thans haar voltooiing.
Hierboven zien wij de balans in den Bok hangen om op zijn plaats gebracht te worden.
Het auto-ongeval aan den beruohten Twuyverweg te Broek
op Langendljk, waarbij de 25-jarige K. Slot het leven verloor in
den nacht van Zondag op Maandag. Hoe de auto den volgenden
morgen gevonden werd.
Te Hupsel bij Groenloo is de eerste boortoren verrezen. Uitgestrekte lagen
