Gekozen zijn
Uitslag van de Gemeenteraadsverkiezing gehouden op Woensdag 18 Mei 1927.
LIJSTEN
Nr*.
1
2
B
4
6
7
8
9
10
11
Partyen
R.-lath. Staatspartij
Vrija.-Democraten
Asti-Stemdwang
8. D. A. P.
LIJ at Nleuwbunrt
Ohriaten-Demooraten
Anti-Rev. Party
Lljat Tieasen
I4jat Sehoeffelenberger
Gemeentebelang
Christ-IJlet.-Unie
KIESKRING I
Aantal kiezers 4781
Stemdlatrleten
1
Hoofd-
cht
M
48
8
W
9
24
2
24
181
10
2
Anker
park
3
Vlaeta-
markt
4
Vlaeh-
narkt
44
60
2
92
ft
26
80
28
88
161
18
49
62
16
164
81
41
16
60
64
II
67
41
I
229
10
100
70
18
64
106
II
6
Vlack-
narkt
79
78
8
44
90
22
66
12»
21
6
lot'
_graa
60
98
98
2
122
7
8
100
19
Totaal
Kiea-
krlng
20
209
888
88
249
078
94
KIESKRING II
Aantal kiezera 4986
Stemdiatrioten
Totaal uitgebraohte geldige stemmen 8407
1
Weat-
atraat
188
168
8
188
2
19
80
26
62
177
66
2
Molen
straat
98
124
19
196
6
8
66
20
66
86
29
8
Vroon
straat
64
180
2
121
1
24
68
19
42
161
44
4
West-
straat
72
110
6
118
I
18
64
80
29
116
88
6
Paral
lelweg
88
96
10
216
4
21
84
27
61
64
40
6
Paral
lei We
66
87
4
109
8
26
92
28
60
100
87
Totaal
Kies
kring
II
611
699
89
967
27
110
424
144
299
692
244
Ultgsbriihte itemman In da 18 atamburaani
Totaal
R.-Kith. Staatspartij
Van Breda. W. C. 964
Van Os. R. N. 188
Smlta, P. A. 139
Terra. TL 14
Van Geaael, A. J. J. 8
Van der Star, J. 2
Crone, S. PL W. 2
Van Haaren. Ant. 3
Veldman. P. 1
Van de Wouw, Ant. 6
1327
Vr|z.-Damoarataa
De Boer. W. 700
Van Loo, L F. 412
Grunwald, D. H. 188
Meijer, I. B. F. 103
Zwart, J. 29
Van der Hulst geb.
Heeroma. G. H. A. 114
T«r Hall. J. 30
Coltof. S. 29
Fijtlng van Walsem, 1
Koasen, J. 46
Boa Jzn P. 37
Antl-Stsmdwang 1689
Vlnke. C. H. A. 42
Joustra. H. 46
jongman. W. C 8
Janssen, H. D. 7
Van Vliet, B.
1.0.A.P, 121
Verstegen. A. G. A. 562
De Zwart. D. C A. 134
Borkert, J. 14
Boogaard. R. 71
De Nija, J. H. 12
Van des Vaart. P. S. 10
De Zee. D. 1
Minnes. G. A. 127
Speur. A. 31
Tuk. P.
De Jong. C.
Schmidt. P. J. 2
Verstegen. A. G. A. 363
De Zwart. D. C. A. 134
Borkert. J.
Boogaard. R. 38
De Nijs. J. H. 12
Van der Vaart, P. S.
De Zee. D. 3
Minnes. G. A. 193
Speur, A.
Tuk. P. 4
De Jong. C. 1
Etman. N. 2
Verstegen. A. G. A. 763
De Zwart. D. C. A. 193
Borkert, J. 4
Boogaard. R. 39
De Nijs, J. H. 16
Van der Vaart. P. S. 2
De Zee. D. 2
Minnes. G. A. 191
Speur, A.
Tuk. P. -
De Jaag, C 1
Kalt. J. D. _z
Lijst Nlauwbuurt 3134
Nieuwbuurt. J. S. 73
~73
Chrlstsn-Oamooratan
Bot, C. 348
Holleatellc, J. 3
Wierama, J. 19
Wij mans, Ckr. A. 11
Bals, P. 12
Antl-Rav. Partij
Eijlders. G. J. 706
Van der Veer. J. 250
Monhemiua, S F. 71
Vonk. J. 8
De Boer. W. 22
Bommel. J.
Baat, J. 5
Lijst Tienen
Tieasen. J. 281
Bruul. W. 9
Verhoef. W. 23
D® Wijn, A A.
Vaa des Wal K. 13
393
1067
Lijet Sehoeffelenberger
Schoef felenberger.
Trap, P. J.
De Wit. g. J.
Gemeentebelang
Biersteker, W.
Dekker geb. Klik.
Gewfta. f.
Maters. J. C.
Kemp geb. Peters.
Bus, J. C
Cooihaas. J. H.
Verfaille. Jb. J.
Woud. E.
Starrenburg, H.
Kastelijn. R.
Woud. E.
Bus, J. C.
Kemp geb. Peters.
Coolhaas, J. H.
Starrenburg. H.
Kastelijn. R.
Verfaille. Jb. J.
Jaring, S.
Sickenga, J.
Dekker geb. Klik.
Bus. J. C.
Coolhaas. H.
Kemp geb. Peters.
Kastelijn. R.
Jaring, S.
Verfaille. Jb. J.
Woud. E.
Jonker, J. A.
Tange. R. A.
Chris -Hlst.-Unls
Van Dam, G
Niessink. G. A.
Korver. N. W.
Verkerk, H.
Harms. E. D.
Totaal uitgebraohte geldige stemmen 4146
I De samenstelling ven den Raad. i
KIESKRING III
Aantal kiezera 4887
Stemdlstrlcten
1
Kerk-
grucht
e
101
148
8
102
8
9
60
6
89
212
29
2
Vroon
straat
107
M
8
146
11
88
22
29
80
29
8
Emma-
Ht rait i
BI
118
7
I
9
68
80
60
99
64
4
Paral
lelweg
67
61
7
819
8
12
68
21
86
72
22
6
School
straat
6
Sohool-
straat
Totaal
Kies
kring
III
81
124
7
218
8
9
81
14
68
87
28
86
114
20
172
4
24
26
11
67
66
17
482
628
62
260
108
288
626
174
Totaal der
lijsten in alle
Kieskringen
Aantal kiezers
14604
1828
1689
121
8184
78
898
1067
880
886
1996
612
Totaal uitgebrachte geldige stemmen 8926 Totaal 11478
Aantal
zetel»
nieuws
Raad
8
1
0
6
0
0
2
0
2
4
1
Aantal
zetels
oude
Raad
8
4
0
6
0
1
2
0
2
MVB
1
814
4
18
836
1919
1928
1927
8. D. A. P.
7
6
8
VriJz.-Dem.
4
4
2
VrijLbond
1
Ij
Gemeentebelang
Ij
Oppositie (Sohoeff.)
1
2
1
R.-Kath.
8
1
8
Antl-Rev.
2
2
2
Chriet.-Hlet.
1
1
l
Christ. Dem.
2
1
a
a
625 1995
434
32
13
21
12
512
Hst totaal aantal kiezers bedroeg 14604.
Niet opgekomen zijn 2482 kiezers
Van onwaards waren 694 stemmen.
Zoodat het totaal aantal geldige stem
men bedroeg 11478.
Btjsonder groot la het aantal niet-opge-
komen kiezers ln Distriet I rail Kies
kring I (Hoofdgracht).
Dit district telt 1086 kiezers, waarvan
sr slechts 426 hun stemplicht vervulden;
onder deze 426 stemmen waren er nog
26 van onwaarde.
De algemeen* kleedeeler was 646«/..
76 daarvan 409 u l4.
Hieronder volgen ter vergelijking de
sijfers van de stemmen, behaald door de
verschillende partijen by de gemeente
raadsverkiezing ln 1921 en thans en bh
do Prov. Staten ln 1927.
SD.A.P. (da hoeren Verategen, De
Zwart, Borkert, Boogaard, Da Nijs sn
Van der Vaart).
4 Gam. Belang (de hoeren Biersteker
(2 X). E. J. Bok en mevr. Dekker-Klik).
Wordt na loting beslist dat de heer Bier
steker sittlng heeft voor Kieskring III,
dan is gekozen de heer E. Woud. Loot
de heer Biersteker voor Kieskring 2, dan
is gekozen de heer J. O. Bus.
5 R.-Katholieken (de heeren W. O. v.
Breda, R. N. van Os en P. A. Smits).
5 Vrl|z.-Democraten (de heeren W.
dt Boer, L. F. v. Loo sn D. H. Grunwald).
t Antl-Rav. (de heeren G. J. Eylders
•n J. van dar Veer).
2 Oppositiepartij (de heeren J. J.
Sehoeffelenberger en P. J. Trap).
1 Christ Historische Unie (de heer
G. van Dam).
By da gemeenteraadsverkiezing ln 1928
stond da Vrijheidsbond op zichzelf; thans
is desa samengegaan met «Gemeente
belang». De candidaten Oeurts en Maters,
ln 1928 rasp. opgenomen onder de candi
daten der Oppositiepartij en Vryz.-Demo-
craten, zijn thans aveuaeua by Gemeente
belang aangesloten.
In den ouden Raad hadden zitting:
6 B.D.A P. (d# heeren Verstagen,
Borkert, Bogaard, De Zee, Miuuea en
Spaurh
4 Vrijzinnig-Democraten (mevr. v. d.
Hulst—Heeroma, sn de heeren Grunwald,
Yen Loo on Maters).
1 Vrijheidsbond (de beer E. J. Bok).
1 Gemeentebelang (de beer W. Bier
steker).
2 Oppositiepartij (da hesrsn Sehoeffelen
berger en Geurta).
BK.-Katholieken (da hssrsn Van Breda,
Van Os sn Smits).
2 Anti-Revolutionairen (da heeren v. d.
Veer sn Ejlders).
1 Christ -Hist. (da heer Van Dam).
1 Chrlst.-Dem. (da beer Bot).
Lijsten
Gem.
Raad
1926
s. d:x p.
Gemeentebelang
Vrijheidsbond
Plattelanders
Vrljz.-Dem.
Lijst
Schosffslesbergsr
R.-Katholieken
Lijst Bask
Antl-Rev.
Christ. Hist.
(Jhrist.-Dem.
Anti-Stemdw.
Communisten
Mlddenst.
Lijst Tiessen
Lijst Nieuwbuurt
Garsf. Staatsparty
8084
696
668
619
2094
919
408
611
lam.
Raad
1827
8164
1996
1689
836
1828
1O0T
611
393
121
330
73
Prov.
Statea
1927
8766
1499
1620
1291
971
621
499
262
104
10T
94
Gwnoenteraadsverklwlngen te Alkmaar.
In den getneeoteraad zijn gekozen van
de a.-d. de heeren Westerhoi, Veen, van
Drunen, Honaoma, Thomassen en Dekker;
van de RJL Staatsparty de heeren Lees-
twung, Kusters, Keesom, Woldendorp, van
Slingerland en Klaver; van den v,-b. de
heeren Govsrs en Thumsen, van da v.-d.
de heeren 8ietsnva en mej, Carala, van de
de heeren Ringen en Vogelaar, van
de a.-r. de heer Sluis.
De socialisten hebben een zetel gewon-
nenen de Vrijheidsbond heeft «r een ver
loren. Overigens is de stand dezelfde ge
bleven.
Uitgebracht werden 406 stemmen. Hier
van behaalden 8. D. A. P. 174, Vrijt-Don.
171 en R.-KatL 68 stemmen.
Gekozen zijn:
8 8. D. A. P. (de heeren B. Koog ar,
R. Hollander sn O. Mooy).
8 Vryz.-Dem. (de heeren H. Krulsveld,
M. Vries en J. O. d. Plas).
1 R. Kath. (de heer F. Veul).
De oude Raad bestond uit 8 SLD.A.P.
sn Vrijz.-Dem.
De Raadsverkiezing, gehouden op Dins
dag IX MeL had tut uitslag dat gekozen
zyn:
D. Lubbert (C.-H.), W. Komen (R.-K.),
G. v. d. Berg (R.-K-), K. Keuris (8.D.A.P.),
Jb. v. d. Ham (8.D.A.P.) Jb. Raven (S.D.
A.P) D. Koorn (Middenstand) en G. Kui
ken (V.-D.) (eigen lijst), D. Stammes
(V.-D.), H. Jonker (Middenstand), O. Re-
solman (V.-D.).
De heer Jb. Raven (8.DJLP.) Is In de
plaats gekomen van den heer Bakker, die
naar eldera gaat vertrekken.
In da samenstelling van den Raad Is
verder ln 't «aueei gesn vacanriatiag ge
DE VERKIEZINGEN.
Sedert de invoerlna der Evenredige
ders, die zich hadden opgeknapt en na
de gebruikelijke vaatwassohery haar kle-
Vertegenwoordiglng is wellicht geene serspllcht gingen vervullen. Dat er hond-
- jee en kindertjes mee genomen werden
naar het stemlokaal, laat zich denken,
maar daar ze nu eenmaal ln een georden
de maatschappij thuishooren, hadden ze
vrije toegang. Incidenten van beteekenia
deden zich niet voor; er waren er wel, die
nog altijd niet wisten boe zoo'n Memmery
verkiezingsactie voor den Raad zoo fel
gevoerd als die, welke gisteren haar einde
heeft gevonden en welks uitslag de lezer
elders in dit blad vindt Aanvankelijk
scheen het of niemand de eerste wilde
zijn en de daden van een tegenstander
afwachtte alvorens zelf ln actie te komen,
maar eenmaal losgelaten, werd een stroom 'n werk ging, en enkele recalcitran-
ten (anti-stemdwangmeinschen zeker) wei-
geiden hun biljet in de bus te doen: zy
hadden door hun tegenwoordigheid aan
hun verplichting voldaan. Maar verreweg
het meerendeel bleek al genoegzaam ge
schoold ln de kunst van het stemmen, en
gingen met stevigen stap naar den voor
zitter en het stemhokje, om daarna hun
biljet ln de groote bus te werpen, die ge
reed stond. Ook de vrouwen leeren het
al aardig.
De 8. D. A. P. had een autobus gechar
terd en haalde daar al vroeg ln den mid
dag de kiezen en kiezeressen mede op.
Het buitengewoon fraaie zomerweer had
zeer velen verlokt tot een wandeling en
wat kon men beter doen dan eens by ons
bureau te gaan kyken? Daar beerschte
dan ook al vroeg in den avond een groote
levendigheid. De schrale wind, die in den
loop van den dag nog waaide, was geluk
kig gaan liggen en zoo was deze Woens
dagavond een zomersche Mei-avond als
we maar te zelden hebben helaas in ons
kikker-klimaat. Een geweldige menschen-
massa verdrong zich zooals we zeiden, tl
vroeg voor ons bureau en de politie had
de banden vol om althans het trottoir voor
voetgangers vrij te houden. Gelukkig
kwamen de uitslagen nogal spoedig bin
nen, zoodat wy reeds vroegtydig met de
Liuhlicatie konden beginnen. De algemeens
kiesdeeler was vrij spoedig gevonden, zoo-
zegenrijke gevolgen" van deze verkie- j dat de globale aanwyzing der zetels kon
zingen voor onze gemeente. Dat was be-; worden bekend gemaakt; de berekening
doeid als bittere scherts, maar wat eender toewyzingen vorderde uiteraard wat
ander kieaer tegen ons relde, was belaas l meer tijd, maar omstreeks half tien was
van pamphletten en strooibiljetten over
onze goede burgerij losgelaten, waarvan
het einde zoek was. Dst de actie zoo bui
tengemeen fel was, is eensdeels veroor
zaakt doordat voor den gemeenteraad,
meer nog dan voor de Tweede Kamer, de
persoon van een candddaat naar voren
kamt ln plaats van de party, en doordat
elke party of groep natuuriyk van de door
haar gestelde personen alle mogelijke heil
verwacht In de tweede plaats is de pre
caire financieele toestand der gemeente
daarvan de schuld; de bijna tien „vredes
jaren" waaronder wy weder leven na den
grooten Europeeschen oorlog, hebben de
Ünantiën van geheel Europa ontwricht en
natuurlijk, dat ook de gemeenten, en voor
al die, welke over beperkte vlottende mid-
len kunnen besohlkken, daarvan de na
weeën ondervinden.
Wy zullen ons niet begeven ln een be-
spiegeling over de beste metboden ter gene
zing; de Heldetrsche kiezers hebben thans
beslist en de komende vierjarige periode
zal doen zien in hoever de nieuwe Raad
erin zal slagen de bloedende wonden in
de gemeentelijke schatkist te genezen. Wy
oonstateeren alleen de feiten, die, naar
onze meening, aanleiding gaven tot den
buitengewoon feilen verkiezingsstrijd, die
thans achter den rug is.
In een ingezonden stukje in ons vorig
nummer had de heer Van Maanen hei
reeds over de „liefde" en „vrede" en de
bittere waarheid. Hy liet zich als volgt
uit: „Als ik de verschillende strooibiljet
ten lees, hebben we hier ln de gemeente
eigenlijk een troep boeven, die ons regee-
ren". Inderdaad, voor wie al die pam
phletten ernstig neemt, zou het dien in
druk kunnen wekken.
Hoe verbysterend een dergetyke actie
op ontvankeiyke, niet z&ex zelfstandig
denkende kiezers werken kan, wordt mis
schien het best geïllustreerd ln een twee
tal strooibiljetten. In bet eene, van de ka
tholieken, wordt gezegd: ..Kiest v. Breda,
want hy is de man van het nieuwe raad
huis". In het andere, van de vrijzinnig
democraten, heet het: „Kiest de vrijzin
nigen, want zy waren de eenigen, die te
gen het nieuwe raadhuis stemden". -Kiest
iny, kiest my, kiest myi", dat werd, in
allerlei toonaarden, de afgeloopen dagen
gezonden. Het is waariyk om er van te
duizelen!
Nu eenmaal de teerling la geworpen, nu
een open hokje is rood gemaakt, en nu
de stembus de uitslag heeft bekend ge
maakt. zullen de opgezweepte hartstoch
ten weer in kalmer bedding komen. Want
zoo rijn we nu ook niet, dat we ons ten
slotte niet by de voz populi neer zouden
leggen en maar phlloeofiach de beslissing
aanvaarden. .Nou, in vrede, iaat as het
dan maar pro boer enl'1
Wie gisteren een goede dag hadden,
dat waren de jongens en meisjes. Want
voor elk stembureau stonden dames eu
heeren met hun papiertjes, en aan eiken
kiezer werd er een overhandigd. Sieriyke
papiertjes van de 8. D. A. P. met een
pijltje en een rood cyfer, stemmige van de
anti-revolutionairen voor den hwr Eyl
ders, kleurige van de katholieken mei dien
heer Van Breda, die rood gemaakt moest
worden. En de Jongens en meisjes beijver
den zich ze te verzamelen, ze bedelden
erom en hielden ze krampachtig ln hun
kindervuistjes geklemd. Hix«*lcriyk zaten
ze daar byeen, de 8. D. A. P.-er, de Anti
revolutionair, de Katholiek en er worden
straks mooie figuurtjes van gemaakt of
scheepjes van gevouwen.De mannen
van „Gemeentebelang" patrouilleerden
voor de verschillende stembureaux met
hiun groote borden over den schouder en
de tegenpartij zag het met leedwezen aan.
Den gehaaien dag heerechte voor de
versohillende stem bureaux een bulten-
ewone drukte. De stille straten als
oolstraat, Vroonstraat, Parallelweg,
waren op t punt van de actie levendig; de
kiezers en kiezeressen liepen af en aan,
de omwonenden genoten van het vertier
en de levendigheid. In de meeste scholen
waren twee of zelfs drie stembureau* In
gericht; van gemeentewege was hiervoor
personeel aangesteld om de menschen te
recht te helpen, zoodat alles vlot verliep.
Er werd1 zoo ln de morgen- als ln de
middaguren druk gestemd. In den namtd-
Lai la hoofdssat da
gewx
Schc
d>' totaal-uitslag op ons publicatie-bord
bekend. Daaruit bleek, dat al konden wor
den toegekend aan de katholieken twee
zetels met een overschot van 284 stemmen,
dat ben recht gaf op een derden, aan de
vrijzinnig-democraten drie zonder dat zy
door overschotcyfers nog verdere toewy-
zing kregen, aan de s.(La.p. 6, welk aantal
eveneens niet 1 vermeerderde tengevolge
van het stelsel der overschotten. De veel
besproken party Gemeentebelang kreeg
e\ i'iieens by de eerste verdeeling 8 zetels
toegewezen, welk aantal ook nog met een
wordt vermeerderd. Hieromtrent zal loting
I eslissen. De heer Sehoeffelenberger keer
de onverzwakt uit den stryd terug, althans
wat de zetels betreft.
De heer Bot heeft, jammer genoeg,
slechts een zeer gering aantal stemmen te
weinig gekregen om recht te hebben op
een zetel. Hy had er 410 noodig om ge
kozen te worden, en bereikte slechts hst
aantal van 898.
De overige partyen, de anti-revolution-
nalren, alsmede de chriateiyk-hiatoriscben,
zyn op dezelfde sterkte gebleven, zoodat
in wezen in den nieuwen raad weinig ia
veranderd wat de samenstelling betreft
De vryzinnig-deinocratel verloren één
zetel, terwyi Gemeentebelang zeer ver
sterkt la teruggekeerd.
Het is overigens een eigenaardige tos
stand geworden. Kon men in de afgeloo-
pen vierjarige periode niet een zich ecberp
iifteekeneude rechteche of linkeche meer-
derheid waarnemen, betgeen zich uit don
uurd der zaak in de samenstelling van het
„zaken"-Oollege als men het zoo noe
men mag demonstreerde, deze toestand
is thans, doordat Gemeentebelang de op
i n-na sterkste fractie ln den Raad ia ge
worden, verscherpt. Immers, „Gemeente
belang" doet krachtens zyn beginsel niet
aan politiek ln engeren zin des woords,
waardoor zyn vertegenwoordigers nu eens
naar rechts, dan weder naar linka zich zul
len richten. Dit alles zal het regeeren niet
gemakkeiyker maken. Men mag benieuwd
zyn naar de samenstelling van net nieuwe
College.
Wat de gekozen personen betreft, moet
alleen voor de party van den heer Bier
steker geloot worden. Deze la nameiyk
tweemaal gekozen, zoodat in een dezer dis
tricten door het lot zal moeten worden
beslist. Als nieuwelinge in den Raad komt
mevrouw DekkerKlik, die zich als twee
de vrouw thans met het gemeentewerk zal
moeten bekendmaken. Haar taak zal
zwaarder zyn dan die van haar voorgang
ster, mevrouw Van der Hulst, welke niet
herkozen ls. Immers, mevrouw Dekker
zal thans hoogstwaarschyniyk, als lid van
„Gemeentebelang", te doen krijgen met
een sterke oppositie van de zyde der soc.-
dem. en vryzinnigen.
Jammer la het, dat de heer Bot niet her
kozen werd; slechte op 17 stemmen strand
de zyn sstel. Jammer, omdat de heer Bot
eea sympathieke, beeeheidea aua was, die
9
282
I
'886
862
80
964
Kieskring I.
Kieskring II.
Kieskring III.
Kieskring I
Bok. E. J.
Kieskring II
Dekker geb. Klik.
Biersteker, W.
Bok. E. J.
Kieskring III
Biersteker, W.
Bok. E. J.
262
1218
26
88
3
A
1186
1248
880
Gemeenteraadsverkiezing Callaataoog.
Genreen ter aadsverkle/.lng
te Anna Paulowna.
