De verschillende van Duitache tijde aan
gekondigde pogingen tot het ondernemen
van een vlucht in eens over den Atlanti
sch en Oceaan kunnen als definitief opge
heven worden beschouwd. Voor het volgen
de voorjaar vullen dergelijke pogingen wsl
niet meer worden ondernomen, zulks wegons
het nog steeds aanhoudende slechte weer en
den noodlottigen afloop van de jongste
vluchten. Ben algemeen verbod' van iegee-
rlngswege voor dergelijke pogingen acht
men niet nooddg, daar de luohtvaart-polltle
het recht heeft ten allen tijde het opstijgen
van een vliegtuig te verbieden.
Een moefltfte tocht
Woensdagochtend om 7 uur vertrokken
Broek en Schlee uit Oalcutta en 71/» uur
later kwamen zij te Bangoon aan. Verbiin-
dende regens en straffe, hooge winden had
den den tocht tot den moeilijksten van hun
heele reis gemaakt. Zoodra zjj de Golf van
Bengalen bereikten, kregen zij te kampen
met een feilen wind, die hun1 toestel als een
veer door elkaar schudde. Twee keer moes
ten fle vliegers van richting veranderen en
twee en een half uur zijn zij in een dichten
Tegen verdwaald geweest. Toen het weer
wat opklaarde, konden zij de kust bereiken,
maar toen duurde het nog eenigen tijd eer
zij hadden vastgesteld waar zij zich bevon
den. Toen ziji tenslotte Rangoon bereikten,
was het weer opgeklaard' en scheen de zon.
Fonck laat dch niet ontmoedigen.
Kapitein René Foook, de Fransche vlie
ger, die verleden Jaar den tocht over den
Oceaan al had willen ondernemen, doch toen
imet zijn toestel bij het vertrek van het vlieg
veld Koosovelt over den kop is geslagen,
waarbij zijn marconist en een mecanicien
omkwamen, laat zich door don noodlottlgen
afloop van do laatste vluchten niet ontmoe
digen. De nieuwe Sllorskl, een even reus
achtig toestel, als waarmee een jaar geleden
het ongeluk gebeurde, heeft al eenlge proef
tochten achter den rug. Woensdag is ntf er
mee van New-York naar Washington gevlo
Jen, waar hij de noodlge Instrumenten voor
e groote vlucht ik jdfc toestel zal mon
teer en.
RONDVLUCHT DOOR EUROPA.
Te Koningsbergen ia Donderdagmor
gen de Russischo vlieger Schebanoff aan
gekomen uit Moskou, die in vier of vijl
dagen een rondvlucht door Europa denkt
te maken. Na eenlge uren oponthoud is
de vüegor naar .Wetman vertrokken.
DE VLIEGTOCHT VAN KOFPEN
NAAR INME.
Men meldt aan het Haaguohe Anefa-
comité Vliegtocht Neerland—
Indiö is een telegram ingekomen, hou
dende meedteeling, dat het «toeHerrata te
Medan* dat door Van der Hoop en Gey-
sondorffeir als landingsterrein gebruikt
is, voor den vliegtocht van den heer Kop
pen niet besohikbaar zal zijn.
De heer Koppen is daardoor genood
zaakt zijn route te verleggen, zoodat hij,
met vermijding van Meden, van Songora
naar Muntok zal vliegen. Tiet Kgt in zijn
bedoeling, op den weg naar Batavia Pft-
lembang aan te doen.
Er worden thans pogingen in het werk
gesteld om in ieder geval een snelle ver
zending van dé post naar Medan, even
tueel met een watervliegtuig Muntok—
Belawan te verzekeren. De onderhande
lingen hieromtrent zijn thans nog gaande.
EEN VLIEGTOCHT ENGELAND—
AUSTRALIË.
Vla Nederlandaoh-Indlë.
Naar Reuter meldt, zullen half October
vier geheel motalon watervUcgTuigcn van
de luchtmacht uit Plymouth vertrekken
voor oen proefvlucht naar Atuèralift n
terug, eon afstand van ongeveer 4B.00Ö
K.M. De vliegtuigen rutton Nederland «eb -
Indiö aandoen en rondom Australië vlie
gen.
AMSTERDAMSCHE BRIEVEN.
De gouden Droogdokmantschapptl. De wethouders-crisis.
Stadsreinlglng-jablló. Historische Onderwijstentoonstelling.
Vaskerdng.
eerste oen demonstratie van de voorname
Br ls in den schouwburg onzer gemeente
politiek dan weer „gehaald". Do gordijnen
werden weggeschoven, het voetlicht werd
ontstoken en we staren ln afwachting van
het nieuwe atuk op dezelfde ooulisson, on
hetselfde décor van het vorige jaar, terwijl
de regisseur „parlant au iiubüquo" in don
vorm van den burgemeester naar voren
trad an met een officieel uioUzoggoud
apeechje, waarin LU eon vriendelijk af
scheidswoord voor ae enkele heenaNgtas
aotours, benevens een dito welkomstwoord
voor de enkele nieuwe laaohte, het nieuwe
seizoen inluiddeDaarna kregen we eon
klein voorspol; de wethouders-orlala of „Dat
gaat soo maar nletP Het gigeven was
ons reeds bij voorbaat bekend; do „burger-
Sko" partijen souden niet soo maar, voet-
oote, het wederom bezetten van drie wet-
bouderesetois door roodo broeders gedogen.
Men sou althans demonstreoroiu irat meu
twee roodo setels voldoende vindt. Zulk een
demonstratie hebben we dan nu meegemaakt
en we kregen het voifroikde te aleu: op de
plaats van wethouder Witaut werd sekresn
wethouder Ter Haar; op dlo vau wethouder
De Miranda wethouder Vos; op die va*
wethouder Ter Haar wethouder Drabl#; op
die vau wethouder Vos Wlbaut; op dlo van
Polak De Miranda; en op die van Drabbo,
dit was de verrassing en de klap op de
vuurpijl de vrijaluulg-democraat Abra
ham», Meer dan een demonstratie kan dit
inderdaad niet aUn. Men wist bij voorbaat,
dut bet oude euode wethouderlljiko drieman
schap aou blijven vasthouden aan het parool;
alle drie terug of géén van drloön, Door
slechts op de boeren Wlbeut en De Miranda
te stemmen, kon man dus alleen bereiken,
dai e|) voor de eer aoudon bedanken. Kn
zekerheid, dat de heer Abrahams zich wél
een voikleziug zou laten welgevallen, had
men ook niet. Een ernstige poging mag
men dus ln een en ander niet zien. Slechts
een.ernstige demonstratie van dat gbet"
zoo maar niet gaat Maar al gaat het dan
niet zoo, langs een anderen weg zal het
toch tenslotte wél moeten gaan en net einde
van dit voorspel, dat we morgen verwachten
mogen, zal wel zijn, dat het driemanscha
Wibaut-De 'Miranda-Polak, dat thans
ééne zijde van het tooneel is „af gegaan'
door een deur aan de andere zijde welgemoed
en arm in arm weer opkomt.
Aangenaam is intusechen de stemming in
deze wethouder-looze crisisdagen niet en
zij vormt een ruwe tegenstelling tusschen
de stemming, die nog maar zoo kort geleden
in de nieuwe burgemeesterl^ke ambtswo
ning aan de bocht van de Heerengracht ge-
heerscht had, waar het oude College van B.
en W. en de oude Raad nog eens „als broe
ders hadden saamgewoond1" tijdens een door
den heer en mevrouw De Vl/ugt aangeboden
thee. Men had er in die deftige 17e eeuw-
sche patrioiers-woonst in gezapigen kout
het blijde weerzien-na-de-vacant ie gevierd,
-— zich eendrachtelijk en huiselijk in den
lommerrijken tuin door den fotograaf laten
vereeuwigen. Het was er nog vriendelijk en
knus en rond-gemoedelijk Amstetxianisch.
Nu is de ernst 'begonnen, al Is het dan ook
nog maar de ernst van een demonstratie.
'Een demonstratie ook, maar een die uit
sluitend steunde en voortkwam uit een
leven van arbeid en opbouw, Iets wat
men van de politiek, helaas, niet zeggen kan,
was de viering van het gouden feest van
onze Amsterdamsche Droogdok Maatschap
pij op JJ. Maandag. Daar werd dezen koer
aa" d« boorden van het IJ, feestelijk, te
midden van vlaggen tooi en fanfaremuziek,
door directie en personeel gezamenlijk, op
gewekt Maandag-gehouden.... Het werd.
met do officleele belangstelling van don
burgemeester, van vele vooraanstaande figu
ren uit onzen handel en Industrie, met de
plaats, die onze Droogdokmaatschappij zich
in het eoonomlach leven onzer stad wist te
verwerven, maar daarnaast, met de woor
den van den ouden beer Fennema, die tiiui.a
zijn levenswerk overdroeg aan sün neef, tot
de werklieden en, omgekeerd, mei de ovaties
on woorden van die werklieden voor den
beer Fennema, ook een d«panatr*U* van
oen verhouding tuaeohou vorkgefer en
werknemer, sooals men er hede» ten dage
maar ai te weinig meer vlnrft.Men zou
wonachen, dat déze maatschappij la staat
ware, naast de schepen met averij, ook eet»
gonoomdo verhoud jir, die bptlon ton dag
veel aver|) bekwam, In haar droogdok Jn
reparatie" kon nomen.Eonvouuiger ge-
«egd: ai) kan met haar -goedou geoar, mot
haar premie-vrij werkUedenpetuloen-fouds
on nog veol moer, veel andere maatschap
pen eu Uohameu ten voorbeeld strekken.
Swona leven er» onder bet gewone publiek
ituers al zooveeó meekers ou tooneei i -
ren rondl..,.
De tentoonstelling blijft nog tot aan het
eind van de volgende week geopend en
loont voor hen, die zich voor het onderwijs
ïntorcaaeereni, en wie doet dat ln deze
eeuw van het kind niet? de moeite van
een bezoek ten volle.
Gememoreerd mag, hierbij aansluitend,
nog wel even worden de bijeenkomst ln het
Tuschlnskydhoater van een aantal onder
wijzers uit de Inspectie Hoorn, waar de z.g.
Cooloorreeponaentie" besproken werd.
oren ln net eone land, die op school
een album samenstellen mot beschrijvingen
en afbeeldingen van de gebruiken, aewoon-
ten, enz. in hun omgeving en dit ruilen mot
dergelijke albums van kinderen in een ander
land, dit ls ln 't kort wat men onder deze
sohooloorrespondentle verstaat, bet ls
m.L oen gelukkige en vruchtbare idee, die
niet krachtig genoeg gesteund kan worden!
Dat Hohamon als de Ned^Amorlkaansche
Kamer van Koophandel, Het Roodo Kruis,
en dergelijke, zvch reeds achter deze zaak
goset hebben, ls een verheugend toeken,
lloe eerder de Jeugd leert over de grenzen
van eigen land en eigen milieu hoon te kjj-
kon, des te beter; hoe sterker de Jeugd ln
de verschillende landen zich solidair voelt,
des te sekerder zal het eenmaal in otw»k-
haar verzot komen tegen.... ons geala&t,
dat.ai weer over den komenden oorlog
praat I Het schijnt nog wel onze eenlge kan»:
kinderen soo op te voeden, dit «ij
tegen ons zelf ln verzot komonl
Een ander gouden Jaiblloum staat aan bet
begin der volgende maand voor de deur.
liet htlve-eeuw feeet onzer fMsdsrulnlglog.
Er zijn plannen hot „niet ongeuMxlU Ui laten
voorbijgaan". Maar soo piannen-juakon ai
ooit moeilijk la, dan zeker wel hier. Men
spreekt al over een optoobt van het vollend
materiaal en eon vaart door de grachten
van bet varend materiaal,.,,, muar stuit
dan toch on de moeilijkheid, boe sulk eon
optocht, zulk een vaart, min of moer fee»
tf ijk te rnakon zonder ln het groteeko of
volkomen potsierlijke te vervallen!Hoe
modern onze Jongste motorische vuHalawa-
gons, sproeiwagens of, por driewieler fiet
sende, straatvegers ook mogon zijn, hoe cor
rect en hyglönleoh dit allee er ook moge uit
zie^ een en ander versierd met bloemen
on de Amsterdamsche stadskleuren zou
waarschijnlijk toch te zeer de beroemde ep
beruchte hoofdstedelijke vólks-gijn prikke
len, dan dat van een ook maar eenigszins
serieuze festiviteit sprake kon zijn/Neen,
een bloem op een vuilniskar, een vlag
op een modderschuit, dat gaat nu een
maal, zegt onze taal het zelf al niet?
lastig 1 En dan ook, kunnen we, al is 't maar
voor één enkelen dag, zooveel reinigings-
inaterlaal wel missen, wij die nu eenmaal
zuike enorme hoeveelheden vuil dagelijksch
met z'n allen* Jk gaf U nog kort geleden
de cijfers! produceeren..Neen* ik
weet wat beters! We maken er een meer
hmseljjk feest van. Zoodra de vuilnisman op
uien feestelijken, gouden dag in onze straat
2?j'n ratel laat rammelen* zetten we allen ge
lijktijdig onze radio's en gramofoons aan en
dragen in optocht, alle buisgenooten geza-
men.ijk, en niet de.... heer des huizes
alleen, zooals in deze moderne dienstboden-
iooze tijden helaas meer en meer gebruike
lijk wordt, de aschtobbe de straat op.
i
Andere vreemdsoortige straatvertooni ru
ften staan ons, niet misschien zooals dan bij
dit reinigings-feest, maar zeker, reeds dezen
Zaterdag te wachtenDe vreemdsoortig
heid, de potsierlijkheid is hier echter niet
alleen geen moeilijkheid, maar zelfs ge-
wenschl. Wie goedlachsch is, is goedgeefsch
denkeni de bestuurderen van de Tooneel-
kunstenaarsvereeniging, die dezen dag tot
7~S- Maskerdag willen maken, waarop aller-
wege gecollecteerd zal worden voor het
pensioenfonds voor oude tooneel-artisten.
De bruiloft van Kloris en Roosje zal in al
haar landelijke brooddronkenheid door de
straten trekken, de geliefde Jantjes zul
len langs 's Heeren wegen aan het passa
gieren slaan en veel andere populaire too-
neelflguren zullen ln lévende lijve onder
het publiek verkeeren. *t Zal alleen mis
schien niet gemakkelijk zijn altijd dadelijk
te weten of iemand zoo'n „maskerdag-deel-
u.o» uw wnou ui jejuanu zoon ..masKeraf^-iieei-
stroomen 'bloemen en telegrammen* ten nemer*' ls al dan niet.Er ioopen in het
Reisbrieven uit dn
Tsjecho-Slowaaksche Republiek.
HL
Van Tajecho-Slownkijo ksn in het slge-
meen gulden wat soo langen tijd voor
Frankrijk heeft gegolden: du'hoofdstad
Ié er het halve land. Wat Parije ln de ge*
sohledenla voor Frankrijk la geweest, la
Praag geweest voor Teieoho-Slowaklje,
Althans voor Hohemen, Moravlö en 811e
alö. Het grootste deel van de grachteden)*
van Hobumen heelt lioh lu l'raag afge
apeeld; daar heeft aoowel in den ouaon
uls ln den nieuwen ti|d de levensader van
hoi Hohesmaoha vols jrnkloptt daar nin
de besluiten genomen, ule Bohemen groot
hebben gemankt of bet hebben vernederd.
Kurel IV, die tegelijk Keiier van het
Duitache Rijk en Koning van Hohemen
was, heeft in vele plaatsen dea lauds ber
inneringen aohtcrgelaten; ook het be
roemde Karlabad ia naar hem genoemd,
ter herinnering, zooala de overlevering
ten onrechte luidt, dat hij daar de wel
doende bronnen zou hebben ontdekt.
Maar Praag is in sterke mate, zoo niet
geheel, de stad van Karei IV. Hij vond
wel reeds een Praag van beteekenis; hij
vond in elk geval de oude stad, die ook nu
nog op den rechteroever van de Moldau is
gelegen en de meest belangwekkende
kwartieren van Praag omvat. Hij was een
der eersten, die de hand aan den arbeid
sloeg om de stad groot en rijk te maken;
h)j riep Matthias van Arras uit Avignon
naar hier teneinde voor hem de Dom en
nieuwe deelen van den burcht aan de
overzijde te bouwen. Later kwam Peter
Parler uit Gmünd in Schwaben, die de
bouwer is, aan wien wij de prachtige
Karlsbrug, wellicht de mooiste uit geheel
Europa, danken. Praag werd door de
Hussieten-oorlogen bezocht; Zezka ver
dedigde de stad vanaf een heuvel ten
noorden van bet hoofdstation, die nog
naar hem wordt geheeten. Onder Georoe
van Podebrad herstelde Praag zich van de
toegebrachte slagen; het aantal paleizen
rondom'den burcht nam toe; naast de
oude stad bloeide geheel een nieuwe stad
op. Zoo is Praag door de eeuwen heen ge
worden tot de historisch belangwekkende
en architectonisch zoo mooie stad, die wij
thans kennem De ligging aan beide zijden
van de Moldau, die door een groot aantal
bruggen wordt overwulft, is sohitterend;
de aanblik op de stad, de rivier en haar
bruggen naar de overzijde ls een der
mooiste, zoo niet de mooiste, die men zioh
in geheel Europa denken kan. Tengevolge
van het verlies der Boheemsche onafhan
kelijkheid, verloor Praag het karakter
van wereldstad, dat het anders ongetwij
feld zou hebben behouden. Het bleef een
groote, merkwaardige stad, maar ai de
tientallen jaren door, dat handel en in
dustrie van Bohemen ln handen van de
Oostenrijkers waren, waren de hoofd
kwartieren meest gevestigd ln Weenen.
Daarin ls verandering gekomen sedert
1818. Praag betfnt rloh steeds mee? als
wereldstad w ontwikkelen. Het aantul ho
tels. vooral van de moderne, die geheel
modern oomfort bieden, neemt too: het
aantal banken vermeerdert; wie enkele .ja
ren achtereen Praag niet hepft bezocht,
staat verbaasd over dé toeneming ook van
verkeer en beweging. Denkt men zloh
muk, den Boheemsohen beschermheilige,
die van deze brug af in de rivier werd ge
stort op bevel van Wenzel IV, wijl hy het
geheim van de bleoht niet wilde sohenden.
Gaat men over de Karlsbrug naar de
rechterzijde, dan bereikt men onmiddel
lijk het hart van de oude stad, het ruime
plein, waar het stadhuis met zijn beroemd
daarnevens, dat IPrcag dit alles samen-ipstronomlseh uurwerk staat en waar zich
perst in stadskwartieren vtd oude karak
teristiek, dan behoeft men zich er niot
over te verwonderen, dat Praag kan wor
den gerekend tot de mooiste, de meest be
langwekkende steden van Europa, zoo zij
al niet aan de top daarvan t» «teilen is-
Praag bestaat uit <rle wel te onder
scheiden deelen: de mi, oude stad «i d»
z.n. nieuwe stad, beide gelsgen aan dt
rechterzijde van den Moldau; daartegen
over de dusgenaamd* kleine stad, gele
gen aan den overkant, bevattende den
buroht de Hradschin itet alle omliggend»
paleizen en gebouwen. De Hradschin 1»
stijl tegen het bergachtig landschap op
gebouwd; de oorspronkelijke wallen en de
daaruit voortkomende tuinen vallen even
eens stijl naar de rivier af. Vandaar dat
men, de Karlsbrug over zijnde, vrij wel
omhoog gaat eerst dooa breedts later door
nauwere en bochtiger straten, totdat m^n
langs een dezer straten, thans genoemd
naar een der moderne Boheemsche dich
ters,'eenmaal, in den loop der zeventiende
eeuw, bewoond door Nederlandsche schil
ders, het voorplein van de Hradschin op
rijdt De burcht is samengesteld uit gc
heel een reeks van gebouwen, opgetrok
ken door verschillende koningen en
zere, gedeeltelijk vernieuwd nadat
branden die deelen badrtba ge
Komt men het voorplein van de Rri
sohln op, dan heeft men rechts de vcxw
malige vorstelijke vertrekken, die, welk1?
thans tot woning dienen aan dan Presi
dent van de Republiek, die van hjerufl
een praohtlg uitzicht geniet over Praag en
omgeving. Gaat men door de poort, die
naar den tweedon lejdt, dan heeft men
aan de eene zijde van zloh de z.n. Spaan-
ache zaal en de daarop anuaNjiroude vroe
gere schatkamer van Riidolf 11, beide
thans geheet gerestaureerd en dictiend* uit; het bergt ln zich tal van srhittermsia
voor de groote feesten, die soo nu d»
Republiek worden aaqgericfè Afn 'qr ito.
dere zijde komt men lb de z.tu huldiging?
zaal, die een der Vladlmirs deed bouwen;
een reuzenhooge en groote zaal, van zoo
danige afmeting, dat daarin steekspelen
werden gehouden, waartoe de ilddera te
paard en geharnasd de brcede trappen op
reden. Onmiddellijk hierbij sluiten zich
aan de zaal van veel kleiner afmeting
maar van prachtige inrichting, waar in
den loop der negentiende eeuw nog de
Landdag vergaderde het vertrek, waar
ln 1018 de edellieden van Bohemen sa
menkwamen en de Keizerlijke Stadhou
der* met hun aeoretariasen, die naar hun
voorstellen betreffende de kroning vaq
Frederlk van den Paltz niet wilden luis
teren, het raam uitwierpen. Wie van uit
ook het gedenkteekon ter eere van Johaa-
nes Hns verheft. Daarachter ls de Teyn-
kerk, waar George van Podiebrad werd
gekroond; in de onmiddellijke nabijheid
daarvan is de Bethlehemkerk, waar eens
Hus predikte, voordat hij tegen het gezag
der kerk in opstand kwam. Van dit plelu
uit, gaan de verschillende grootere rti
kleinere straten. Een dezer voert al spoe
dig naar de eenig overgebleven poort uit
de oude stadsomwalling, die oorspronke
lijk oude en nieuwe stad van elkander
scheidde. Bij deze poort begint de hoofd
straat van Praag de z.n. Na Prikope. Van
deze, een breede winkelstraat, die zich, zij
het ook onder andere benaming, voortzet
tot aan de Mpldau, gaan weer andere stra
ten uit, van welke er een ldldt naar het
Karolineum, het oudste gedeelte van de
Tsechische Universiteit. Geheel aan het
einde van de Na Prikope ligt het Wen-
zelplein, aldus genaamd naar den Bo-
heemschen beschermheilige, wiens stand
beeld, een prachtig ruiterbeeld, er wordt
aangetroffen vlak voor het nationaal mu
seum, een ruim en grootsch bouwwerk,
dat dit Wenzelplein, tot de grootste van
Europa behoorend, waardig om- en be
sluit
Achter dit nationaal museum begint de
s.n. nieuwe stad. Behalve het reeds ver
melde Raadhuis is daarin merkwaardig
geheel het complex van Inrichtingen, die
tot de medische afdeellngen van de Dult-
sche en de Tsjechische Universiteit be-
hooren. Geleidelijk oploopend Raat dit
deel van de stad eenerzijda naar de wijn
bergen, die de stad omringen; anderzijds
naar de oude buroht, aan welke de sage
van Libusaa nog immer beteekenis geeft.
Dit nieuwe gedeelte strekt zich ook ge
deeltelijk tanga de oevers van de rivier
monumenten. Htar vindt mem
tor eere van blnnekktodachh of groote «etlQO, een» naar Wannen
landsche gasten doos dn IVi*Sj»rlr^t noemd, thana naar Witaon ge^or^n,
9k het vroeger Fraw JosepivaCat^m on
asaryk-e-ition heel. Bkua W
rt deze nieuwe stad fa) Vyeherad, geljjk
burcht van Llbussa nog humor heet,
over. Vyaberad op zlihtelf toont «ir moei
te van een bezoek ïh meer dan éan bp-
ztoht; de geschiedenis van dll gedeelje,
dat men eigenlijk ook aen ran
Praag sou kunnen noemen, ls me* dia van
de st id nauw samengrgnir' L Vei* .lillen
de bruggen verbinden Praag met oc over^
zijde; hoe ïeer beide atadsdreien zich ont
wikkelen, tyijkt wel uit net gestadig dhik-
ke verkeer, dat over alle deze bruggen
gaat Wellicht nog meer djuj van aen
overkant, heeft men van dese bruggen af,
en dat naar beide kanten, een prachtig
gezicht op het zoo oude, zoo lndrukwek-
deze ramen naar beneden ziet en diep b* kende Praag. Het heeft op BUdapent dit
neden zloh Praag aan zijn voeten uitgeJ voor, dat wk de overrijd© regenum* be-
strekt vindt liggen, verwondert er zloh te- bouwd is, en een nauw aaneengesloten
stadsgedeelte vormt zoodot de Moldau
recht over, dat alle deze drie er zonder
wonden van beteekenia afkwamen. Trou-
wens, het werpen uit de ramen ato smade
lijke bolcgonlng, ls een Doheemsch ge
bruik. Wlo later ln do nieuwe stad bet
Raadhuis bezoekt zal daar herinnerd
worden aan de bestorming van dit Raad
huis door de aanhangers der Hussieten,
dl* de raodsbeeren van de nieuwe rloh-
tlng de venatera uitwierpen, op de pieken
hunner medestanders, die onder de ramen
de wacht hleldonl
De Hradschin, wssrln thans verschil
lende ministeries en hut BeoreUriast van
den President der Republiek zUn gehuis
vest ook minister Ileneij heeft bt«r zijn
door Herrlot terecht geprezen werkkamer
is het middenpunt van geheel eon com
plex van historische gebouwen. In de on
middellijke nabijheid Is het Aartsbis
schoppelijk palels; ls de praohtlge Dom
met het graf vau vier keizere en keizerin
nen, welke Dom staat pp de pSants, die
omstreeks duizend jaren geleden de eer
ste Christelijke kerk ln Praag bevatte.
Meer verspreid liggen de paleizen, thans
gedeeltelijk dienst doende voor de lega
ties; zoo het paleis van Graaf Nostitch,
herbergende een fraaie schilderijencollec
tie, dat gedeeltelijk een der ministeries,
gedeeltelijk het Hollandsche gezantschap
tot onderdak dient Zoo ook het oude pa
leis van den grooten Walleustpin, wel hit
mooiste in geheel deze reeks. WalWnstein
deed dit paleis bouwen, hoewel hij zich
toch zelden te Praag ophield; dit feit ge
voegd bij de sohitterende inrichting van
het bouwwerk, geeft een dunk van den
rijkdom, waarover hij beschikte. Al deze
paleizen liggen aan nauwe, veelal bochti
ge straten, üet is hier nog niet het oude
Praag, maar toch is er in deze straten
zooveel romantiek, zooveel schilderach
tigs, dat men niet moede wordt er rond
te dwalen. Vooral niet wanneer dit ge
schiedt met een kenner van deze stad als
geleider, een kenner die u de tal van bij
zonderheden, die aap vele dezer huizen
zijn verbonden, kan aanwijzen. Gedeelte
lijk boven dit deel van Praag zjin de tui
nen van de Belvedère, het palms, dat in
den loop der achttiende eeuw door een der
zioh slingert tusschua twee stadawedaeiteo
door, hetgeen ln Budapeot ln ved mi*-
dere mate het geval is. in de Mcldsu zijn
het gelijk in den Donau voor Budapeïrt
eilanden, deels sohierellanden, die e*m
tekort bekoring aan het atadstooneel
verleenen. Men mag dit getuigen van de
OostunrQkera, die ln Praag hebben gere
geerd, dat zij het stedenschoon van de
stad onaangetast hebben gelaten; dat zij
het eer hebben verfraaid dan verminderd.
Het moge dan ook zijn. dat na den slag
op den Witten llerg, dien Frederlk van
den Paltz ten nadeele van de Uobeemsohe
onafhankelijkheid verloor, de welvaari
vin Bohemen ernstig werd geknakt, het
valt niet te ontkennen, dat Praag daarvan
in den loop der achttiende eeuw geen on-
uitwiachbare Indrukken heeft ontvangen.
Wat nan rijkdom ln Bohemen aanwezig
was, heeft zloh in de achttiende en Ju de
negontlende eeuw ln Praag vereenlgd, en
hei in vele opzichten opgewekt leven, ook
op artistiek gebied, dat daar heereoht,
legt daarvan mede getuigenis af.
De omstreken van Praag zijn vele en
zijn mooie. Dat is het voorreoht van eon
stad, gelegen aan een rivier als de Mol
dau. Men kan deze afvaren tot aan Zalov
en Melnik, de plaats aan de Elbe, waar de
beroemde wijn vandaan komt. Men kan
ook gaan naar het Sarkadal, dat Bo-
heemsch Zwitserland wordt geheeten in
aansluiting op de zoo eigenaardig ge
vormde Saksische Schwelz, die zich tus-
schen Dresden en Bodenbach uitstrekt
Maar wel zelden zal iemand, die in Praail
eenigen tijd vertoeft, nalaten om den
thans zoo geringen afstand, die Praag vat»
den W itten Berg scheidt af te leggen om
op deze historische plek een kijkje te ne
men. Veel, het moet erkend, ls er niet to
zien; wie over St, Margaretha en Stern
naar den Witten Berg gaat, bewandc't
een mooien weg, en vindt op de plaats,
waar de bekende slag in 1620 werd ge
leverd, een klein kerkje, Opgericht Ut
eere van de daar behaalde overwinning-
Het kerkje staat in het midden van eon
kruisgang vol tafereelen en beelden, d'e
allen wonderdaden van de Heilige Jont-
Oostenrijksche Ferdinands werd ge- j vrouw voorstellen; wij herinneren ons het
bouwd. Tuinen, in welker midden het bezooht te hebben op een zonnlgen Zon-
museum van moderne "Boheemsche kunst dagmorgen, toen het kleine kerkje geht^l
is gelegen; tuinen, die terecht tot <le ont- gevuld was met boeren en boerinnen Uit
spanning voof een groot deel der Praag- den omtrek in de karakteristieke nationa-
sche bevolking dienen. Terwijl daarachter le kleedij vol frissche kleuren, en wij zul
bet stadion en de nieuwe renbaan zijn ge-
legen, een middenpunt van sportief ver
maak, dat veelvuldig wordt gebruikt.
Van de verschillende bruggen, die de
beide zijden van de Moldau verbinden,
blijft de Karlsbrug de meest schilderach
tige. Een kleine poort aan de linkerzijde;
een prachtige, rijk versierde poort aan de
rechterzijde geven toegang tot deze brug,
die met een groot aantal standbeelden
versierd is. Van deze standbeelden ver
dienen de aandaoht dat van Koning Karei
len noch het schouwspel, dat deze zonbe-
lichte kerk bood, noch de wijding, die er
van kerk en gezang uitging, licht verge
ten. Wie een weinig verder gaat, bereikt
de plaats, waar een der meest verdienste
lijke veldmaarschalken van Frederlk don
Iroote, de beroemde Schwerin, viel; de
«lag bij Praag werd gewonnen, het beleg
voor de stad geslagen, dat Frederlk eoh-
tor na.de nederlaag bij Oolln moest ophef
fen. Op deze plaats moet het geweest zijn,
dat Frederlk de Groote, die undankbaar
IV en zijn zoon, maar bovenal het beeld kon zjjn op oogenblikken van tegenspoed,
van den Heiligen Johannea vau Schwerin toeeuiuuwde, dai do BSBj
ims Duitse**-. ynw 1** m
De oude schoolmeester met zijn kalotje,
zijn pruik, zijn gard en zijn plak, Js voor
ons al lang een tooneelfiguur geworden.
Nog maar een honderd Jaar geledon was hy
voor onze overgrootouders in hun kiiHtor-
jaren een schrikbarende werkelijkheid. Hij
en rJjn sfeer heeft men dezer dagen in ons
Stedelijk Museum op een Historische On
derwijs Tentoonstelling, waar men een
overzicht krijgt van de leermiddelen en
methoden der laatste honderd jaar, weer
eens doen herleven. Men vindt hem daar
zitten in zijn kla9, achter zijn hoogen lesse
naar met zijn „folterwerktuigetf' om zich
heem, waaronder men ook moet rekenen het
vogeltje van katoen, dat er ongeveer uitziet
als de wollen of pluche konijntjes, beertjes
en ander namaak-gedierte, waarmede onze
moderne babies spelen en dat het onoplet
tend, in zoete droomen verdiepte schoolkind
een eeuw geleden letterlijk naar zijn hoofd
gegooid kreeg.... Vanaf dit alleroudste
tafereel, dat men, de mensch ie nu een
maal een tweeslachtig wezen!niettegen
staande de lijfstraf-oefening, bordjes met
„Ezel" voor ongezeggeltfken en hardleer-
fjhem, soms om zijn romantiek van vetkaars
en gezellige banken voor zes of zelfs twaalf,
aan ons voorgeslacht kan benijden, loopt
het overzicht op deze tentoonstelling tot op
het allernieuwste Moatessori-klasje, waar
door we dan weer.... jaloersch op onze
kinderen kunnen worden.wij, tusschen-
geslachtera, die èn te laat èn te vroeg ge
boren z|Jn....