C. KIESEWETTER
T
Tweed© Blad.
71
Vraag voor Sint-Nicolaas-cadeau
BINNENLAND
GEMENGD NIEUWS.
VAN ZATERDAG 3 DECEMBER 1927
WATER8TAATSBEGR00TING 1928.
Blijkens de Memorie van Antwoord in
zake de Wateretaatsbegrooting 1928 zal
het ontwerp Wegenwet een regeling van
de tolheffing inhouden.
JAVA—PACIFIC LIJN.
De Stoomvaart Mij. Nederland en de
Rotterdamsche Lloyd deelen omtrent de
hervatting van de Java-Pacific Lijn mede,
dat de Java-Pacific Lijn voorloopig een
geregelden achtwekelijkschen dienst on
derhouden zal van de Westkust van de
Vereenigde Staten van Noord-Amerika
naar Nederlandsch-Indië, vice versa. De
schepen zullen aan de Pacific-kust laden
te Seattle, San Francisco en Los Angeles;
op de reis van Amerika naar Ned.-Indië
zullen voorts worden aangeloopen Hong
kong en Singapore; op de reis van Ne
derlandsch-Indië naar de Pacifickust zal
de route over de Philippijnen in plaats
van via Hongkong loopen.
De eerste afvaart van de Java-Pacific
Lijn van de West-kust van Noord-Ameri
ka zal worden waargenomen door het s.s.
„Bintang", o.o.v. ongeveer half Januari
a.s., de tweede afvaart door het s.s. „Deli",
eind Februari/begin Maart van daar ver
trekkend. De eerstvolgende afvaart van
Nederlandsch-Indië zal plaats vinden on
geveer half Maart van Java.
HET WEER IN NOVEMBER.
Het Kon. Ned. Meteor. Instituut pu-
blloeert het volgende voorloopige over
zicht van het weer in November:
Gemiddeld over de 5 hoofdstations was
de ochtend temperatuur 1.0 graad Celclus
te laag; zii was 2*/i graad te hoog in de
eerste dekade, maar ruim 27t graad te
laaag in de tweede en derde dekade. De
De grootste afwijkingen kwamen voor op
den Sen en dten 28en, respectievelijk 7
graden boven en 81/. graad beneden nor
maal. De gemiddelde maximum-tempe
ratuur 2 graden te laag, de gemiddelde
minimum-temperatuur 7> graad te hoog,
de gemiddelde temperatuurschommeling
derhalve 21/* graad te klein, tengevolge
van de sterke bewolking.
De regenval was ongeveer normaal in
Friesland, Utrecht, Gelderland en Noords-
Brabant, in het Westen boven normaal;
Noord-Holland 20 pet., Zuid-Holland 86
pot., Zeeland 60 pot. en ook in Zuid-Lim
burg, namelijk 25 pot. boven normaal.
Het Noomloosten van het land ontving te
weinig neerslag; Groningen was 86 pot.,
Overijssel 10 pet. beneden normaal.
Op den 21en werd over het grootste
gedeelte van het land ijzel waargenomen;
sneeuw viel op meerdere plaatsen op 11,
16. 20 en 22 tot 24.
Te De Bilt werden 81 uren zonneschijn
waargenomen, tegen 68 normaal.
KOSTPRIJS EN OPBRENGST VAN
LAND- EN TUINBOUWPRODUCTEN.
Een staatscommissie.
Bij de behandeling van hoofdstuk V
<ïer Staatsbegrooting is de wenschelijk-
heid betoogd, door een staatscommissie
te doen onderzoeken, welke de oorzaken
zijn van de wanverhouding in land- en
tuinbouw tussehen kostprijs en opbrengst
van het product.
De minster van bimnenlandsche zaken
en landbouw heeft daarop onverwijld het
initiatief genomen tot instelling van zoo
danige commissie.
Hot lid der Tweede Kamer dr. Deokers
zal als voorzitter van die commissie op
treden, en de uitnoodging aan de leden
is reeds verzonden.
DE PHILIPS FABRIEKEN.
De 11,000ste arbeider.
Donderdag Juist een maand nadat de
10,000ste arbeider in de Philips fabrieken
feestelijk werd ingehaald, heeft de
11,000ste arbeider zijn intrede gdeaan.
GEMEENTERAAD VAN ROTTERDAM
Communistische obstructie.
Een aantal kornuiten van het commu
nistische raadslid den heer van Burink,
werd Donderdagmiddag de toegang tot de
gereserveerde tribune in de raadszaal ge
weigerd. Dat wekte verbolgenheid bij hun
aanvoerder. Eerst poogde hij bij ieder
punt van de lijst van ingekomen stukken
stemming uit te lokken over de door B.
en W. voorgestelde wijze van afdoening.
De heer De Visser trachtte hem dat wa
pen uit handen te slaan door een voorstel,
om alle ingekomen stukken naar het eind
der agenda te verschuiven. De gelegen
heid tot discussie over dit onderwerp
werd door den communist gebruikt voor
een uitweiding over alle punten van de
agenda. Hij sprak er niet over gaf
slechts aan, wat er over gezegd zou kun
nen worden. Zoo werd het vier uur vóór
er over het voorstel-De Visser gestemd
kon worden. Het was feitelijk alleen
spraak van den oommunlst tegenover den
voorzitter. De raadszaal was zoo goed als
leeg. De interrupties, die anders dezen
spreker meestal op gang houden, ontbra
ken. Anders had het nog langer geduurd.
Na de stemming bond de communist in.
Hij verklaarde, dat hij slechts had willen
toonen den geheelen boel stop te kunnen
zetten als het hem er om te doen was. Hij
was nu vergevingsgezind genoeg om ons
de redevoeringen te sparen, die hij bij de
punten der agenda had kunnen houden.
Ingezonden Mededeellng.
INGEZONDEN MEDEDEEUNG.
een fraai Monta-Tafelkleed.
Divan- of Kapstokkleed.
Groote keuze bij
KANAALWEG 169-174
TELEF. No. 249
z.
Buitenland.
ERNSTIGE BRAND.
Uit Montreal wordt gemeld, dat er een
ernstige brand heeft plaats gehad in de
chemische fabrieken aldaar. De schade
wordt op 400.000 dollar geschat; de oor
zaak is onbekend.
DE BEGEERIGE SCHATKIST.
De Star is verontwaardigd over een
proces, dat die Kroon heeft gevoerd, ten
einde het grootste gedeelte van een erfe
nis In handen te krijgen.
Onlangs stierf een man, wiens ouders
niet wettig getrouwd waren geweest Hij
had geen testament gemaakt en liet
120.000 na. De Kroon betwistte daarop
deze erfenis aan zijn wettige kind op
grond' van het feit, dat de erflater een
onwettig bind was geweest. Het schijnt
nu tot een regeling tte zullen komen,
waarbij de kleindochter 15,000 zal krij
gen en d% Kroon 106,000 opstrijkt.
Het hlad vindt het schandelijk, dat op
deze wijze vermeende zonden van groot
ouders aan hun kleinkind bezocht wor-
den, alleen omdat de vader verzuimd had
een testament te maken. Het parlement
heeft kortgeleden een wetaangenomen om
de positie van onwettige kinderen te ver
lichten, maar in dit geval beroept de
Kroon zich op onwettigheid om een ver
mogen machtig te worden, waarop zij
geen zweem van redelijk recht heeft. Het
is, meent de Star, een.schunnige actie.
EEN LYNCH-GEVAL.
Een neger doodgeschoten.
Te Whitesburg, in den staat Kentuckie
heeft weer eens een lynoh-geval plaats
gevonden; en een neger was er het
slachtoffer van. Deze neger Leonard
Woods had een ploegbaas van een mijn,
Marshall Deaton, vermoord. Het was bo»
vendien een zeer stuitende moord. De
neger had met twee vrouwen een ritje
willen maken in de auto van Marshall
Deaton, maar dat was hem geweigerd en
toen schoot hij den blanken auto-eigenaar
maar dood. Woods werd gearresteerd en
opgesloten in de gevangenis te Whites
burg. Laat in den avond van Dinsdag
kwam een stoet van 150 auto's bij de ge
vangenis aan. De lieden in de auto's
een paar honderd in getal begaven
zich naar de gevangenis versohaften zich
toegang tot het gebouw en zaagden de
tralies door van de deur van de oei van
Woods. Men sloeg den neger een ketting
om den hals, leidde hem weg en plaatste
hem op een estrade, die gediend had bij
de feestelijke opening van een nieuwen
verbindingsweg. Mannen met geweren
gingen voor den moordenaar staan en
schoten hem dood. Hierop werd het lijk
met petroleum overgoten en verbrand.
EEN RATTENLEGER OP MARSCH.
Woensdag zag men een leger van vele
duizenden bruine ratten, die de wijk
hadden genomen voor overstroomingen
in het Lea-dal, den weg van Ed toon ten
naar het woud van Epping uittrikken.
Het bedekte den weg over zijn ge-
heele breedte en werklieden ,dic door de
dieren ingehaald werden, liepen weg.
Ook fietsrijders keerden voor het grieze
lig gedierte om.
Een groote vrachtauto dreef hen op dc
berm, waar zy in een dichten hoop op
en over elkaar klauterden.
Zelfs honden durfdgn niet in hun na-
byheid komen.
De laatste groote .rattenulttocht had
plaats.in 1809, toen eveneens tengevolge
van overstroomingen vele honderddui
zenden van deze dieren uit Londen naar
Weet Suseex trokken. Er waren er toen
zoovele op de wegen, dat de menschen
niet buiten durfden komen.
EEN DOODVONNIS OVER 2000
DUIVEN.
Aangezien de duiven in de Londensche
City te talrijk zyn geworden, zou de raad
Donderdag een voorstel behandelen om
er 2000 te laten vangen en dooden.
RADIO-DRAMA
Een moeder schreef dezer dagen aan
de Britsche Omroep-maatschappij een
treffend verzoek. Haar kleine meid was
ernstig ziek, stervend. Met veel belang
stelling had zy steeds naar den omroep
geluisterd en 't prettigst vond ze dan ten
slotte den wensoh: „Good night, every-
body, good night". Den laatsten tyd was
er evenwel een andere .speaker" aan het
woord geweest, die zeide „Good night to
you all". Het moederiyk verzoek was nu
den speaker den eerstgenoemden nacht-
wensch te laten zeggen. De betrokken
„omroeper" was juist vry. Niettemin
spoedde hy zich naar de Studio (want de
kleine kende z'n stem) en voldeed aan het
aangrijpende verzoek van een arme moe
der! Benige dagen later vernam hy, dat
de kleine twee uren na den nachteiyken
groet was overleden.
WAAR WONEN DE HUTJONGENS?
Karnat, waar 800 hutjongens van
mailschepen hun huisje hebben.
Men kan vele reizen met de Nederland-
scbe mailschepen op Indië in beide rich
tingen gemaakt hebben en onkundig zyn
omtrent het oord waar de handige en
geruischlooze Madoereesche bedienden
(die door baren meestal voor „Javaantjes"
worden gehouden) thuis hooren. Om Ma-
doerees te zyn, behoeft men niet van
Madoera te komen. Uit het feit dat de
bedienden te Soerabaja, het eindpunt der
reis, het sohip voor een kort verlof ver
laten, wordt meestal opgemaakt dat ze
daar en ln den omtrek der Krokodillen
stad hun domicilie hebben. Biykens een
correspondentie uit deze stad van het
Semarangsche Handelsblad is dit echter
niet zoo, Amat en Sidin en Djin en al
de anderen zijn voor een groot deel af
komstig uit Kamal, het plaatsje schuin
tegenover Soerabaja gelegen en begin
punt van de Madoera Stoomtram. Kamal
biedt weinig aantrekkehjks, vandaar dat
vry wel de meeste Soerabajanen nooit een
voet aan den Madoerawal zetten. Toch
beeft de correspondent het gewaagd de
zeestraat van 4 K.M. over te steken en
eens rond te neuzen iahet brave binnen
plaatsje Kamal.
Ruim achthonderd hutjongens van
mailbooten hebben in Kamal nun huisje.
Met verlangen wordt na elke reis het
moment tegemoet gezien, waarop ze een
week vrijaf hebben. Dan gaat het naar
Madoera Niet per stoomer van de Ma»
doera-stoomtram, doch met een prauwtje.
Zelfs op dagen, dat in verband met den
snellea stroom en de hooge golven de
Straat van Madoera levensgevaarhjk is
om met een Inlandsch scheepje over te
steken, weigeren de hutjongens van een
barkas gebruik te maken. Ze hebben een
zeereis van een dikke drie maanden aan
boord van een groot mailschip achter
den rug, nu willen ze het laatste eindje
naar huis echt varen, zooals het den
zonen van een bekend zeevaardersvolk
betaamt.
Bepakt en bezakt huren ze een prauwtje
en dan steken ze over, al duurt het uren
lang, voor het vaartuigje den strijd tegen
stroom en golven owerwonnen heeft. De
familie weet dan reeds, dat ze ln aantocht
zyn en aan het strand worden ze harteiyk
verwelkomd door familie en kinderen.
En dan gaan ze uitpakken I In Holland
en de havenplaatsen zyn cadeautjes ge
kocht voor vrouw en kinderen. En dat
moet ge zien I
In de kampongs der hutjongens ziet
men de vreemdste kleederdrachten. Naak
te peuters hebben ysmutsen op zóó
van de Nieuwedijk meisjes dragen
slobkousen, andere jekkertjes. Ge ziet
Noorsche gewaden en Algerijnschehoeden,
stroohoeden uit Marseille, karwatsen uit
Port-Said, munten uit Colombo en vlecht
werk uit Singapore. Nergens is de be
volking zoo bizar en cosmopolitisch uit
gedost, als in Kamal, omdat alles wat op
reis door het Inlandsche personeel ge
kocht en verzameld wordt in Kamal aan
land komt. Er zyn daar heele families,
die van vader op zoon het beroep van
hutjongen uitoefenen. Want niet iedere
inlander wordt bereid bevonden zyn land
te verlaten en maanden op zee te gaan.
Alleen by het pittige Madoereesche volk
gelden die bezwaren niet, ook al zullen
de jongens als ze in den winter in Hol
land zijn, wel eens verlangen naar Kamal,
het rustige kustplaatsje aan de Straat
van Madoera.
DE GEHEIMEN VAN GRECCKS HUIS.
den beroemden schilder Greco, een
Te Toledo staat nog heden het huls van
den beroemden schilder Creoo, een
eeuwen-oud, vervallen gebouw, dat de
kunstenaar eertyds kocht van een Jood-
sche familie. Bekend was, dat zich onder
het huis uitgebreide kelders en gangen
bevonden, waarvan yzingwekkende spook
histories werden verteld. Een onderzoek
heeft aan het licht gebracht, dat er onder
den grond een heele cataoombenstad la
verborgen; een eindelooze vertakking van
gangen en gewelven in Romaanschen,
Moorechen en Spaanschen bouwtrant, die
zich kilometers ver uitstrekt. Het huls
van Greoo geeft toegang tot deze verbor
genheden, die wel geen spoken, maar
tooh een schrikwekkend leger van slan
gen, schorpioenen en inaeoten herbergen,
zoodat men aleohta met de grootste moeite
werklui vinden kon om het onderaardsche
Toledo te ontginnen. Afgronden moesten
overbrugd worden, puinmassa's opge
ruimd. waarby zich telkens nieuwe gaten
voordeden. Er zyn gangen, waar men een
week lang in dwalen kan zonder ze met
al hun zijwegen te hebben doorwandeld.
De ontdekking van die onderaardsche we
reld heeft allerlei winst opgeleverd.
Schatten hebben de werklui naar boven
gehaald, vazen, sieraden, voorwerpen
van goud en zilver, waarvan sommige
meer dan tweeduizend jaar begraven
waren.
Men is thans met dep ontdekklngs-
arbeid zoover gevorderd, dat volgens
de „Neue Zilrcher Zeit.", alle gangen zyn
vry gemaakt, zoodat nog dit jaar de cata-
oomben van Toledo voor het publiek toe-
gankeiyk kunnen worden gesteld.
DE NIEUWE FORDWAGEN.
Draadloos wordt uit New York gemeld,
dat Henry Ford Woensdag zyn nieuwe
Fordwagen voor een gezelschap persver
tegenwoordigers heeft gedemonstreerd.
Het nieuwe model is sneller, zwaarder en
ook langer dan het oude type. Tot dusver
zyn er 650 stuks van deze nieuwe auto's
vervaardigd. Begin van het nieuwe jaar
zal de productie 1000 stuks per week en
later 8000 stuks bedragen. De Fordfabriek
heeft thans ook de prijzen van den nieu
wen wagen gepubliceerd. Deze bedraagt
van 885 tot 570 dollar. Hbld.
UIT DE GESCHIEDENIS VAN HELDER
EN HET HELDERSCHE KANAAL
OVER DE LAATSTE 100 JAAR
door P. G. de Boer en J. Brouwer.
Vergeiyken wy de Inklaringen ln 1872 met die in
alle andere havens van ons Land tezamen in dat jaar,
dan zou in den Helder alleen 1/8 (indien scheepston-
nen werden opgegeven) of 1/8 (indien registertonnen
bedoeld werden) van alle Inklaringen plaatsgevonden
hebben. Het cyfer 1/8 Is evenwel reeds een respeo-
tabel oyfer.
De aanvoer van hout en steenkool bedroeg ln de
jaren 1867 tot 1876 gemiddeld:
hout880.000 ton
steenkool 928.000.000 K.G.
welke cijfers beteekenen, dat Helder 1/5 deel kreeg
van den gemiddelden houtaanvoer en ruim 1/20 van
de ingevoerde steenkool.
h-og steeds breidde zich de binnenvaart uit In
1878 bedroeg het aantal vaartuigen 118, met een in
nend van 5125 ton; in 1876 127 vaartuigen met 6622
ton. Do pakschuitendienst van Gebr. Goedkoop werd
ln 1872 vervangen door een stoombootdienst In 1876
werd aan de firma Kuyper, van Dam en Smeer te
otterdam vergunning verleend voor een stoomboot-
dumst tot vervoer van goederen en vee tussehen
Rotterdam en Nieuwediep. De stoomsleepbootdienst
op het Noord-Hollandsoh Kanaal werd in 1876 uit-
geoefend met ll sleepbootep, nl. 6 van Gebr. Goed
koop en 5 van S. C. van der Mey. Zy sleepten dat
jaar naar Nieuwediep 626 en naar Amsterdam 1018
®®*8chepen.
Groote bedrijvigheid.
^©t ligt voor de hand, dat er in dien tyd in do
gemeente Helder groote bedryvigheid heerechte. De
handel bloeide; vooral aan de Binnenhaven woonden
handelaars in scheepsbenoodigdheden, cargadoors
hadden alhier hun kantoren. Ook de visscherij nam
hi omvang toe, zooals bUjken kan uit het hieronder
Volgende staatje van aan den afslag verkoch-o visoh:
jaar
1871
1874
1877
1880
De
opbrengst
147.891.21
184.574.01
282.298.96
858.083.94
bevolking
1878 25.828 zielen.
oesters
400.000
214.000
250.000
geen opgaaf
ram gestadig toe en bedroeg ln
prijs
40.— 60.—
40.— 60.—
70.-
Eerete symptomen van verval.
Toch was reeds met zekerheid te voorzien, dat deze
plotselinge opbloei slechts van tydeiyken aard zou
zyn, en dat soheepvaart en handel zich binnen kor
ten tyd, zoo niet geheel, dan toch grootendeels, zou
den verplaatsen. Te Amsterdam werd reeds sedert
1852 een onafgebroken actie gevoerd tot het ver
krijgen eener kortere verbinding naar zee, welke
tenslotte leidde tot het graven van het Noordzee
kanaal. In 1876 werd dit voor de zeevaart open
gesteld, en daarmede was het lot van Helder be
zegeld.
De invloed van de opening van dit kanaal deed
zich hier onmiddeliyk gevoelen, zooals het aantal
inklaringen doet zien:
1876 519 schepen, 1877 409 schepen.
In 1879 hief de Maateohappy „Nederland" hare
kantoren alhier op; begin April van dat jaar werd
met het stoomschip „Prins van Oranje" al het per
soneel, met een menigte draagbare have van Nieu
wediep naar Amsterdam overgebracht Van de 11
sleepbooten, die in 1875 op het kanaal dienst deden,
waren er ln 1880 nog slechts 6 over. Zy sleepten ln
totaal 117 zeeschepen en 888 houtvlotten.
In de nu volgende jaren geraakte Nieuwediep als
los- en laadhaven geheel op den achtergrond. De
inklaringen beliepen:
De scheepvaart langs het Noord-Hollandsch Ka
naal bleef langer aanhouden, zooals bUjkt uit een op
gave der door de Koopvaardereschutsluis en de
sluis in het „Nieuwe Werk" (by fort Oostoever) ge
schutte schepen, doch had voor Helder niet zooveel
beteekenis. Grootendeels gaat zy langs de gemeente
heen.
AanvankeUjk bleef de vlssohery nog belangryk.
De aan den visohalslag alhier verkochte visch
bracht op in
1881....
1885....
1890..,.
1895...,
1900....
484.241.88
487.797.84
897.886.70
419.207.08
879.444.85
1905....
1910....
1912....
1915...:
1920....
11924....
296.017.84
195.840.25
185.801.45
252.467.70
662.887.—
561.259.—
Jaar
aant. ingekL inhoud in
schepen
M'.
1881
888
416.000
1888
297
404.000
1885
161
248.000
1890
27
40.000
1904
82
28.697
1914
26
48.206
Verbeterlrtg
der scheepvaart
In tien jaar tyd» was de soheepvaart zoo goed als
verdwenen I
Na 1895 teekent zich evenwel een vrij snelle achter
uitgang af. Tooh heeft het juist in de jaren na 1900
niet ontbroken aan pogingen van belanghebbenden
om dien achteruitgang tot staan te brengen en zoo
inogeiyk de visscherij hier weder tot bloei te bren
gen. In het bedrijf zelf hield men rekening met de
eischen des tyds. Doch dit alleen was niet voldoende.
Vereischt werd ook een betere outillage voor het
lossen en verladen; snellere verbindingen, vooral
met het buitenland waren noodzakeiyk. Men
ondervond niet de geringste medewerking van het
rijk. Terwyi van rijkswege geen kosten werden ge
spaard om IJmuiden als visscherijhaven te ontwikke
ien, werd Helder aan zyn lot overgelaten. Tegen een
dergeiyke bevoorrechting eenerzyds en een zoo vol
komen negatie anderzyds moest Helder het wel af
leggen. Terwyi slechts weinig medewerking noodig
zou zyn geweest om althans dezen handel hier te
behouden.
Markt- en Veilingwezen.
Aan het eind der 90er jaren heeft het gemeente
bestuur opnieuw eene poging gedaan hier eene
markt te stichten. Evenals de vorige, is ook deze po
ging mislukt, omdat een andere handel dan voor ge
bruik in deze gemeente uitgesloten was. De aanvoer
kwam hoofdzakeiyk uit de ten zuiden van Helder
liggende polders en moest dus weer terug. Gelegen
heid tot export over zee was hier niet. Het aantal
aangevoerde runderen bedroeg ln 1899 280, ln 1900
daalt dit cijfer reeds tot 147. De weekmarkt werd ln
1901, de voor- en najaarsmarkt ln 1906 opgeheven.
De aanvoer bedroeg in dat jaar 65 runderen en
1 paard. Ook een sedert enkele jaren wederom In
gestelde paardenmarkt ln het naburige, onder de ge
meente Helder ressorteerende Julianadorp, ls, te oor-
deelen naar de symptomen, ten doode opgeschreven.
Een tegengesteld beeld toont de ontwikkeling der
hier in 1911 opgerichte groenteveiling. De totale om
zetten hiervan beliepen:
1911....
1018....
1915....
1917....
21.144.661/»
42.009.22
67.518.77
100.987.96
1919....
1921....
1928....
1024....
149.622.92
206.867.98
179.821.40
198.169.01
Langzamerhand neemt ook de aanvoer uit den
Anna Paulowna-polder toe, welke ln hoofdzaak per
vaartuig geschiedt.
Het bovenstaande is eveneens ontleend aan de
studie van den heer Saunders, „de Economische Ont
wikkeling van Helder".
Zooals bekend is, had Koning Willem I groote
sympathie voor dit plan.
By vergeiyklng van dit cyfer moet natuuriyk
met de veranderde tydsomstandlgheden rekening
worden gehouden.
Van den aanvang der velling op 15 April 1911
af tot 1 Februari 1915, is onder het totaalbedrag ook
het bedrag aan statiegeld begrepen.
(Wordt vervolgd).
Het ls onze bedoeling van de op deze plaats ver-
sohynende artikelen over de geschiedenis van Helder
eenige afdrukken ln boekvorm beschikbaar te stellen
voor belangstellenden. Teneinde eenlgszlns de op
laag te kunnen bepalen, zullen wy gaarne vernemen
wie onzer lezers prysstelt op een dergeiyk over-
drukje. De omvang zal ongeveer 4 vel druks beslaan;
de prys is, inclusief een omslag, bepaald op L—
Wie op een dergeiyk ovsrdrukje prysstelt, beriahts
ons even.
DE SCHRIJVERg.
8)