KANNEW ASSER
DE HOOGHARTIGE DWAAS.
STOOMERIJ en VERVERIJ van S. KROM
NIEUWSBLAD VOOR
HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
IS ALTIJD GOEDKOOPER
Eerste Blad.
Winkel Keizerstraat 31. Telefoon 473.
WEEKOVERZICHT.
BUITENLAND.
KLEEDEN KLOPPEN
TAPIJTREINIGING
Nr. 6468
ZATERDAG 10 MAART 1928
66ste JAARGANG
Verschijnt Dinsdag- Donderdag- en Zaterdagmiddag
Redacteur-Uitgever: 0. DE BOER Jr., HELDER
Bureau: Koningstraat 29 Telefoon: 60 en 412
Po«t-Girorekeulag No. 16066.
WintertJJd.
Maan Zon Hoogwater
Mrt. op: ond.: op: ond: v.m.:n.m.:
Z 11 n. 10.24 v. 8.06 6.26 5.66 11.8811.53
M 12 11.84 8.22 6.24 6.57 0.09
D 18 8.41 6.21 6.59 0.26 0.48
W14 v 12.48 9.04 6.19 6.01 1.02 1.23
D II 1.51 9.35 6.17 6.08 1.48 2.17
V 16 2.55 10.15 6.15 6.04 2.54 8.88
Z 17 8.52 11.08 6.12 6.06 4.27 5.15
Ingezonden Mededeellng.
Binnenland.
Het heengaan van een groot
kunstenaar.
Het Jaar 1928 is nog maar enkele weken
oud en nu reeds heeft Nederland eenige
van zijn grootste mannen te betreuren.
De vorige maand was het prof. Lorentz,
een door de geheele wereld gewaarde fi
guur, die ten grave werd gedragen, en
vandaag een week geleden overleed de
bekende en populaire kunstenaar Jan
Toorop. In hem verliest ons vaderland
zeker een van de grootste kunstenaars
van dezen tijd.
„Toorop heeft op velerlei gebied ge
werkt. Hij maakte afficheB, illustraties,
boekbanden, postzegels. HIJ was een der
belangrijkste figuren onder onze schil
ders en teekenaars, een onvermoeid ar
beider. een hulpvaardig en beminnelijk
mensch", zoo schreef de N. R. Crt
Onder zeer groote belangstelling had
Woensdag te 's-Oravenhage de teraarde
bestelling van Toorop plaats.
Nieuwe suikerfabrieken op Java.
De Handelsvereniging „Amsterdam",
gelijk haar naam aangeeft in de hoofd
stad des Rijks gevestigd, behoort tot de
meest krachtige en energieke conoerns
van lndie. Het was deze maatschappij, die
in 1908 den arbeid voor Djatiroto begon,
de grootste suikerfabriek, die Java kent.
van een omvang van 10.000 bouws of
bijna 7.000 EA. Djatiroto werd opgericht
niet op vruchtbare sawah's, die van In
landers werden gehuurd, maar op schijn
baar waardeloozen moerasgrond; de plek,
waar nu Djatiroto staat, was een kwart
eeuw geleden niet meer dan een groote
wildernis. Tooh worden daar nu voor mil-
lioenen suiker uit den grond gehaald;
millloen, die arbeidsloon beteekenen voor
een groot aantal Inlandsche werkkrach
ten, en langs anderen, indlrecten weg het
Ïeldelljk Inkomen van het Inlandsche
ava versterken.
In de nabijheid van dit Djatiroto heeft
de H. V. A., gelijk zij kortweg wordt ge
noemd, vergunning verkregen voor de op-
riohtlng van drie nieuwe suikerfabrieken.
Het zijn Goenangaari, Sembora en Beda-
FEUILLETON.
door
H. BBACH-WEBB.
75)
„Ik hoop, Elilion, dat Je nu gelegenheid
hebt, om Je heele aandacht aan mQ te be
steden?"
Roger's wrok dreigde hem de keel toe
te knijpen, maar hij zelde kortaf: „Ja,
mijnheer".
„Daar ik eenigwlns lang met Jo wensoh
te spreken, kun J® zitten". Trots en
zonder opmerking gaf zijn bediende hier
gevolg aan. „Ik heb nagedacht over het
geen wij gisteren besproken hebben. IK
zelf ben nu ook W de slotsom gekomen,
dat de heele toiatand onmogelijk ls en
geen week l&ng aou kunnen voortbe-
staan".
„Ik aohtte het waarschijnlijk dat het
hierop zou uitloopen".
„Je gedachten in elk geval niet vlei
end voor mij".
„Ik bedoel niets onbeschaamds. Ik oon-
stateer eenvoudig een feit. Als lk lucht
kastelen had willen bouwen op uw
voorstel, zou lk mijtelf aan een bittere te
leurstelling blootgesteld hebben. In wer-
kelljkheld heb lk nu zelfs niet den eersten
steen voor een huW® met één kamer ge
legd".
0
doeng. De eerste dezer drie fabrieken is
nu geopend. In Juli 1926 werd de eerste
steen voor Goenangsari gelegd en ruim
een jaar later bleek de fabriek maalklaar.
Sembora en Bedadoeng zullen op 1 Mei
1928 en 1 Mei 1929 volgen, zoodat alsdan,
vier jaren nadat de eerste vergunning
werd ontvangen, het geheele complex in
volle werking zal zijn. Wat dit voor de
omliggende streek beteekent, kan reeds
hieruit worden afgeleid, dat niet minder
dan ruim ll/t millloen door de H. V. A.
aan kosten voor bevloeiingswerken, die
eveneens aan de Inlandsche bevolking ten
goede komen, wordt uitgegeven.
Zeker, het kapitaal doet dat uit eigen
belang. Maar dat kapitaal is dan maar de
eenige, die aan de Inlandsche bevolking
winst en welvaart brengt, al zijn die winst
en welvaart dan ook niet zoo groot als
die, welke de Inlandsche bevolking zou
genieten, indien z]j zelf het initiatief nam!
De samenwerking tusschen
werkgevers en arbeiders.
Na de Inleidende beschouwingen over
de werkgevers- en de arbeidersorganisa
ties, kunnen wij thans iets nader ingaan
op de samenwerking, die in den loop der
jaren tusschen deze organisaties ls ge
groeid. De basis van deze samenwerking
ligt, evenals dat bij de organisaties zelf
het geval is, bij de bedrijfstakken. Vroe
ger onderhandelde de werkgever indivi
dueel met zijn arbeiders over de arbeids
voorwaarden. Door de opkomst der arbei
dersorganisaties geschiedde dit daarna
eerst met de plaatselijke vakvereenigin-
gen en later, toen deze zich in landelijke
vakbonden hadden vereenlgd, met deze
vakbonden. Toen daarop de werkgevers
echter zich ook in vakbonden gingen or-
ganlseeren, zag men meer en meer, dat
de onderhandelingen niet meer gevoerd
werden door de werkgevers en de arbei
ders, dooh door de besturen van de orga
nisaties, waarbij zij zich resp. hadden aan
gesloten. BIJ verschillende bedrijfstakken
leidde dit tot algemeene regelingen voor
de arbeidsvoorwaarden ln de betrokken
bedrijfstak in haar geheel, waartoe O. A.
O.-en werden afgesloten. In sommige be
drijfstakken ging men zelfs verder en
werden permanente Instituten geschapen,
waarin men geregeld bij elkaar kwam om
de arbeidsvoorwaarden te bespreken, doch
dit heeft slechts een geringe omvang aan
genomen. In de meoate gevallen bleef het
bij een O. A. O. en werden bij den afloop
daarvan besprekingen gevoerd over de
voorwaarden, die bij een eventueele ver
lenging er van zouden gelden.
Wie echter denkt, dat deze O. A. O. de
eenige basis la voor samenwerking, ver
gist zich deerlijk. Immers in verschillen
de groote bednifstakken, waar öf men
niet tot overeenstemming over een C. A.
O. kon komen, öf <1® werkgevers deze niet
prefereerden, vinden steeds onderhande
lingen plaats tusschen de organisaties
van werkgevers en arbeiders over de ar
beidsvoorwaarden. Men stelt zich daarbij
op het standpunt, dat zoodra er iets is,
dat één der beide partijen niet bevredigt,
een bespreking plaats vindt, teneinde een
oplossing voor de gerezen moeilijkheden
t6 vinden.
Natuurlijk kan men bij de samenwer
king, zooals hierboven beschreven, niet
verhinderen, dat oonflicten uitbreken, om
dat de wenschen van de eene partij wel
eens zoo ver afwijken van de voorwaar
den, die de andere partij meent te kun
nen bedingen, dat overeenstemming uit
gesloten is. Zoodanige conflicten kunnen
tot staking of uitsluiting leiden, doch het
behoeft geen betoog, dat men steeds alle
mogelijke moeite doet deze te voorkomen.
Immers zij berokkenen niet alleen aan de
betrokken werkgevers en arbeiders, doch
ook aan het geheele maatschappelijke le
ven ln ons land groot nadeel. Op den duur
zal dit slechts kunnen worden voorkomen,
wanneer men een groot vertrouwen stelt
ln eikaars bedoelingen en zich op een
breed standpunt weet te plaatsen.
Buitenland.
Het veiligheidsvraagstuk le
Genét*
Woensdag heeft de Volkenbondscom
missie voor arbitrage en veiligheid haar
tweede zitting gesloten. Zooals wij de vo
rige week reeds schreven, practlsche re
sultaten heeft deze oommissie niet opge
leverd. Een zestal teksten van modelver
dragen zijn door haar vastgearteld en het
is de bedoeling van de oommissie om
reeds in Juni voor de tweede lezing van
deze teksten bijeen te komen.
„Het zou ondankbaar zijn" zegt het
Hbl. „niet te erkennen, dat de commis
sie hard heeft gewerkt, maar het zou wat
al te optimistisch zijn om te zeggen, dat
haar arbeid ons veel nader heef gebracht
tot de ontwapeningsconferentie, die, naar
men in September ln Genève hoopte, nog
dit Jaar zou kunnen worden bijeenge
roepen.
De volgende week zal nu weer de z.g.
voorbereidende oommissie, onder leiding
van den heer Loudon bijeenkomen en dan
zal aan het licht komen of de arbeid van
de velllgheidaoommlssie nu ook waarlijk
heeft bijgedragen tot vergemakkelijking
van de taak der commissle-Loudan
De raad van den Volkenbond
is Maandag j.1. te Genève bijeengekomen
en is haar besprekingen begonnen. Veel
belangrijks valt er nog niet te vermel
den. Het geval van den verboden invoer
van de machine-geweren in Hongarije,
dat wij in ons vorig overzicht vermeldden,
is besproken. Besloten werd een oommis
sie in te stellen die het zal onderzoeken
en rapport daarover zal uitbrengen aan den
Volkenbondsraad. In deze commissie werd
ook benoemd onze minister van buiten-
landsche zaken, Jhr. Beelaerts van Blok
land, die in de kwestie Polen-Lithauen
zulk nuttig werk verrichtte.
De Volkenbondsraad heeft verder po
gingen in het werk gesteld om Spanje en
Brazilië van hun standpunt, om uit den
Raad te treden, terug te brengen. Zooals
men zich wellicht nog zal herinneren be
dankten deze belde landen in 1926, kort
na elkaar, voor het lidmaatschap van den
Volkenbond, in verband met de raads-
zetelkwestie.
Men ls verplicht nog twee jaar na het
bedanken lid van den Bond te blijven en
zoo zullen dan dit jaar, Brazilië in Juni
en Spanje ln September, officieel uit den
Bond treden.
Reeds eerder werden stappen gedaan
om-de landen van dit voornemen terug te
brengen en nu zal nog eenmaal het ver
zoek tot de staten worden gericht om te
willen overwegen of hun argumenten
voor het uittreden uit den Bond thans nog
even zwaar wegen als op het oogenblik
van de opzegging van het lidmaatschap
ln 1926, terwijl de Raad daarbij de hoop
uitspreekt, dot de overwegingen van deze
kwestie de regeeringen zullen bewegen
alsnog lid van den Volkenbond te blijven.
ENGELAND.
VOLKENBOND.
Ingezonden Mededeellng.
zoudt gaan? Doe geen moeite om dit tegen
te spreken, ik weet dat het zoo is. Het
spreekt vanzelf dat je teleurgesteld bent,
en lk ben een gedachtenlooze lummel ge
weest met zoo'n mogelijkheid tegen jou te
noemen, terwijl lk ln mijn binnenste had
moeten beseffen dat lk Jou er tooh niet
heen zou laten gaan".
„Doe geen moeite, om u te verontschul
digen, mijnheer. Vandaag ben ik er niet
slechter aan toe dan ik de afgeloopen
drie jaar ben geweest. Toen ik de ver
antwoordelijkheid op mij nam, heb lk
dat met mijn oogen wagenwijd open ge-
met
„Ik vermoed d»t W Je «elf gepaaid hebt
et de hoop, dat 1* naar Orow's Neet
daan en lk zal de laatste zijn. om van u
oen verlichting te verwachten van het
vonnis dat lk over mijzelf geveld heb."
Hij keek gekwetst en somber toen hij op
stond en Claude ln het gezicht zag. „Mijn
heer, nu wij het erover eens zijn dat uw
voorstellen niet uitvoerbaar zijn, valt er
verder over niets te praten. Sta mij alstu
blieft toe weg te gaan."
De stilte aie volgde werd verbroken
door het welluidende klokkespel van de
pendule. Claude sprong overeind'.
„Wat gisteren morgen was Is de dag
van vandaag, en het ls twee uur nu,"
zeid-e hjj, vlug sprekende. „Elllson, het
spijt mij zeer dat JU begrijpt dat wij de
zaken niet zoo kunnen regelen als lk had
voorgesteld. Ik o, verdraaid nog toe!
Ik weet nauwelijks hoe ik moet beginnen;
zeg eens, wil Je een gratificatie aan
nemen? Vandaag Is het werkelijk een
geschikte dag voor zoo'n cadeautje en lk
nu, lk weet dat ik tegenover Jou geen
eerlijk spel heb gespeeld. Ik had mijn
woord moeten houden en mijzelf geen
deugden toekennen, die lk niet beiit.
Roger's gezioht was zwart van harts
tochtelijken wrok toen hij plotseling weer
dacht aan dien keer dat zijn meester hem
vijftig pond opgedrongen had. Het denk-
beeld dat Claude moeite deed om zijn ge
weten te ausse" door hem een steekpen
ning aan te bieden, drulschte tegen al
zijn Instincten van rechtvaardigheid en
was een beleedlglng van mannelijke
waardigheid To0n z«n meester, die Iets
van zijn inwendige verontwaardiging
merkte hem bllkans met een gebaar van
verontwaardiging ®e" dichtgelokte en
velop voorhield, deed hij een stap achter
uit, alsof hij een slag in ziJn gezicht had
„Houd uw „grn^f^ A^?LB"r'
ton, en wees zoo goed duidelijk te ma
ken, waaraan Ik het te danken heb dat u
mij dien hoon aandoet.
„Je bent verdraaid venijnig, Elllson,
Wees geen dwaas, maar neem dit aan bij
wijze van vergooding."
„U behoeft mU g<*« vergoeding te
geven."
„Vandaag kan ik het niet over
verkrijgen, Je erflfln te herinneren dat lk
je gehoorzaamheid kan afdwingen - zie
dat feit niet over het hoofd.
„Toe, doe u dat niet. Als u mij werke-
lijk genoegen wilt doen, schel u dan
ermee uit, over deze lamme kwestie met
mij te dLscussleeren en vergun u mij,
heen te gaan."
„Best, als jo er zoo fel op bent, kun Je
Jo dadelijk de kamer uitgaan."
Roger keerde zich om, om te ontsnappen,
maar Claude keerde zich tegelijk om. BIJ
de deur van zijn kamer keek de bediende
«ijn meester verwijtend aan, mair onver-
HET GEBRUIK VAN GIFGASSEN.
Rusland ratificeert het protocol.
Het presidium van het centrale execu
tieve comité der sowjet-unie heeft beslo
ten tot ratificatie van het besluit om toe
te treden tot het protocol Inzake het ver
bod van het gebruik van gifgassen in ge
val van oorlog. Het machtigde het com
missariaat van bultenlandsche zaken tot
de verklaring, dat het protocol voor de
Sowjet-regeering slechts bindende kracht
heeft tegenover die staten, welke het pro
tocol eveneens hebben geratificeerd of er
zich definitief bij aansloten en dat voor
de sowjet-regeering de bindende kracht
van het protoool ophoudt tegen lederen
vijandelijken staat, welks strijdkrachten
of hetzij formeele, hetzij practlsche bond-
genooten dit verbod niet in acht nemen.
DE ZITTING VAN DEN VOLKEN
BONDSRAAD.
Spanje en Brazilië.
BIJ het begin van de openbare zitting
van den Volkenbondsraad heeft president
Urrutla Donderdagochtend meegedeeld
dat de Raad voornemens ls Spanje en
Brazilië uit te noodigen weder actief te
gaan deelnemen aan het Voikenbonds-
werk.
EMIGRATIE NAAR CANADA.
2000 families naar het Westen.
De Engelsche en Canadeesche regeerin
gen zijn overeengekomen om naar Weste
lijk Canada 2000 families uit fingeland te
doen emigreeren, die niet noodzakelijk
landbouwkennls behoeven te bezitten,
maar ln de eerste plaats een goede go-
zondheid. De Engelsche regeering betaalt
aan de Canadeesche 800 per familie van
ten hoogste 8 personen voor aankoop van
land en de Canadeesche verplicht zich op
dat land woningen te bouwen en deze ge
durende de eerste jaren te onderhouden.
DE BRITSCHE LUCHTMACHT.
Vandaag is bij het Parlement de be
grooting ingekomen voor de Britsche
luchtmacht. Het eindcijfer is nog al hoog
16.200.000, d.w.z. 700.000 meer dan
thans per jaar wordt besteed. Deze stij
ging komt in hoofdzaak door de meerde
re kosten voor den luchtdienst in Irak.
In dit Jaar wordt de luchtmacht met
vier esquadrilles tot een sterkte van 78
uitgebreid. De zes esquadrilles ln Indië
zullen tot acht worden uitgebreid. De
luchtmacht van de vloot zal versterkt wor
den tot 25 eenheden, overeenkomend met
12V« esquadrllle door de vorming van
21/» esquadrllle voor de inscheping op
moederschepen en oorlogsschepen. Kr
zijn ook credleten aangevraagd voor 2l/i
esquadrllle watervliegtuigen.
DE TROEBELEN IN IRAK.
V oor zorgsmaa tr egelen.
De Engelschen hebben te Kowelt een
afdeellng mariniers van het oorlogsschip
Emerald ontscheept en tien tanks en een
aantal gepantserde transportauto's buiten
de wallen opgesteld.
Ingezonden Mededeellng.
Waarschuwingen van nierzwakt».
na quaneu
i versohijn-
9. Spoedig
en, hoofa-
Doffe pijn ln den rug na inspanning,
of scherpe steken, als gij u na bukken
oprloht, la dikwijls het eerste
sel van ernstige nierzwakte. I
daarna komen urlnestoorniasen,
pijn, een afgemat gevoel, duizeligheid,
zenuwachtigheid, hartkloppingen, kort
ademigheid, vermagering of krachteloos
held optreden.
De nieren behooren tot de teerste orga
nen van het lichaam, en dergelijke ver
schijnselen waarschuwen u, dat uw nie
ren verzwakt of aangedaan zijn. Verwaar
loos zulke waarsohuwingen niet! Kom de
nieren zonder uitstel te hulp met het mid
del, dat z]J noodlg hebben. Begin onmld*
naar binnen en
vaard ging deze mee
zitten.
„Ik begrijp er geen zier van, waarom
wij niet even goed in de andere kamer
konden praten, Roger, maar mjj ls het
goed, hier is het erg gezellig."
Elllson zette de lippen op elkaar ln een
nijdige lijn. Daarna zeide hij:
„Om eerlijk de waarheid te zeggen,
mijnheer, wilde ik niet zoozeer aan die
kamer ontsnappen ais aan u en uw ver
maledijde
„Dat doet mij plelzler; je plotselinge
afkeer had mij ln het onzekere gelaten."
ZlJn stem kreeg den ouden verwaten com
mando-toon. „Jij zult deze envelop aan
nemen, Elllson. Begrepen?" Weer reikte
hy hem toe. „Om jouwentwll tracht ik
mijzelf te beheerschen, maar als jy ln Je
dwaasheid volhardt, zal lk daar niet veel
langer toe ln staat zyn."
Met een koele buiging nam Roger zyn
„gratificatie" aan en wierp haar opzy.
„Doe hem cpenl" In de bazige kortheid
klonk ook Iets hartelijks. „Ik acht jou ln
staat het heele zaakje ongeopend te ver
branden, maar al hunker jy ernaar een
vette „gratificatie" ln rook te zien opgaan,
met my is dat niet het geval. Elllson, wli
jc doen geiyk Ik bevolen heb en dat enve
lop opendoen? Anders zal ik drastische!
maatregelen nemen, om het jou te later
doen."
„Doe dat niet, mynheer. Ik zal ge
hoorzamen. Ik begrijp volkomen dat lk
idioot ben, door myzelf moeiiykheden te
bereiden, hetzy door ongehoorzaamheid
h°tzy door verdere protesten". HU ver
brak het lak van de enveloppe en haalde
er sleohts twee papieren uit. Dwars
deliyk met het gebruik van Foster's Rug-
pijn Nieren Pillen, het specifieke middel
voor zwakke nieren en blaas. Dit bevor
dert de goede werking der nieren, en be
schermt u tegen rheumatiek, lendenpij®,
ichias en urinestoornlssen.
Mannen en vrouwen, uit allo deelen van
Holland getuigden hoe terdege Foster's
Rugpijn Nieren Pillen werken. Het mid
del ls gegarandeerd zuiver, en het is zoo
danig samengesteld, dat de nieren de
Juiste hulp ontvangen, waardoor zij we
der flink en krachtig werken. Daarom
behaalden Foster's Pillen ook zulke goede
en duurzame resultaten.
Verkrijgbaar (in glasverpakking met
geel etiket let hier vooral op) by apo
theken en drogisten k f 1.75 per flaooft.
door belde heen was het woord gekrab
beld: „Geannuleerd". De kleur verdween
uit zyn wangen, toen by werktuigeiyk de
bekende zinnen las:
„Ik, Roger Elllson, verklaar plechtig".
Het andere papier was de kwitantie
voor het geld dat Claude hem betaald had,
de koopsom voor zijn eigen vernedering.
Onderaan de bladzijde was geschreven:
„Claude Barton wenscht Roger Elllson
een langdurig vaarwel. Hy ls dood; moge
hij nooit tot het leven terugkeeren."
Roger zocht met een ongeloovigon blik
Claude's gelaat. Hy probeerde te spreken,
het eerste woord het beste bleef hem in
de keel steken, hy maakte een slikkende
beweging, probeerde nog eens zich te
uiten, en liep daarna met een gebaar van
hulpeloosheid naar het verste einde van
de kamer. Inneriyk tegenstrevend ging
Claude naar de deur, maar zyn nieuws
gierigheid was te groot en hy wilde van
de aandoening van den ander getuige
biyven. Zyn verlangen om de diepste en
laatste aandoening, die „Elllson" ooit zou
voelen, onder het ontleedmes te nemen,
was te sterk dan dat hy er weerstand aan
kon bloden. Hy sloop uit de deur, deed
haar gedeeltelijk dicht en wachtte, vol
aandacht voor don man ln de kamer, af
wat er zou komen.
(Wordt vervelfd.)
HELDERSCHE COURANT
ABONNEMENT PER 8 MAANDEN BIJ VOORUITBETALING:
Helderoehe Courant fl.50; fr. p. p. binnenland f2.—, Ned. 0. en W.
Lndie p. aeepoet f 2.10, ld. p. m&il en overige landen f 8.20. Zomdanablsd
reep. f 0.60, f 0.70, f 0.70, f 1.Modeblad reep. f 0.06, f 1.26 f 126 f 136
Loaee nummert der Courant 4 ct; fr. p. p. ct.
ADVERTENTIEN:
20 ct. p. regel (galj&rd). logen, meded. (kolombreedte al» rodaction.
tek»t)dubbel tarief. Kleine advert. (gevraagd, te koop, te buur) v. 1 t/m 3
regele 40 ct., elke regel meer 10 ct. bij vooruitbetaling (adree: Bureau
r. d. blad en met br. onder no. 10 ct. p. adv. extra). Bewijeno. 4 ct
Op* sn ondergang van Zon en Maan
•n tijd van hoogwater (Texel).
Licht op
voer auto's en fietsen;
Zaterdag 10 Maart 6.24 uur.
Zondag 11 6.26
Maandag 12 6.27
vJla'ude's stem klonk gemelijk.
nf tvVr n r|