KANNEWASSER
De Indringer
Bij Boodschappen doen,
peen PUROL vergoten.
EDELWEISS
ZEEPPOEDER
na -
14 cent
PER PAK
Eerste Blad.
BS Ai_TI«JD GOEDKOOPER
HET CADEAU
BUITENLAND.
OOK VOOR DAMES-CONFECTIE
DONDERDAG 8 NOVEMBER 1928
56ste JAARGANG
Bureau: Koningstraat 29 Telefoon: 50 en 412
Donderdag 8 Nov4.51 uur.
Ingezonden Mededeellng.
Vrijdag 9
4.50
VOLKENBOND.
DE VOORBEREIDENDE
ONTWAPENINGSCOMMISSIE.
Jhr. Loudon acht den toestand
niet rijp voor bijeenroeping.
De Corr. van de Nw. Rott. Crt. te Parijs
meldt:
Dezer dagen is een artikel van de Echo
de Paris aangehaald, volgens hetwelk
naar de meening van de sectie der ont
wapening van het secretariaat van den
Volkenbond de commissie der voorberei
ding van de ontwapeningsconferentie al
in de laatste week van Januari zou moe
ten samenkomen. Ik verneem nu, dat de
heer Loudon, voorzitter van die commis
sie, na uitvoerig overleg met den direc
teur van die sectie tot de overtuiging is
gekomen, dat de toestand nog niet rijp is
voor de samenroeping van die commissie.
ENGELAND.
DE TROONREDE.
Dinsdag heeft de Koning, vergezeld
van de Koningin, de vijfde en laatste zit
ting van het tegenwoordige parlement
met de gebruikelijke plechtigheid ge
opend.
In de Troonrede, die hij daarbij uit
sprak, wordt gezegd, dat de betrekkingen
met vreemde mogendheden vriendschap
pelijk blijven.
Voldoening wordt betuigd over de on-
derteekening van het anti-oorlogspact.
De regeering heeft zich beijverd, zich
van hare verplichtingen jegens den Vol
kenbond te kwijten door de strijdkrachten
van het land tot het minimum dat met de
nationale veiligheid vereenigbaar is, in te
krimpen.
Ook werd erkend, dat onderhandelin
gen begonnen moesten worden betreffen
de het Duitsche verzoek tot ontruiming
van het Rijnland.
De Troonrede kondigt dan wetsontwer
pen aan: om de spoorwegmaatschappijen
in staat te stellen, hun vrachttarieven
voor voortbrengselen van den landbouw,
den mijnbouw en de metaalnijverheid te
verlagen; om het stelsel van plaatselijke
belastingen te hervormen en het plaatse
lijk bestuur te reorganiseeren; om het
selsel van oredieten tot bevordering van
den uitvoer uit te breiden.
Gewagende van den nood in de mijn-
districten, zegt de Troonrede dat de mi
nisters krachtdadige maatregelen nemen,
om het succes van het plan tot overbren
ging van werkkrachten naar andere in-
dustreën of tot hun emigratie te ver
zekeren.
Ingezonden Mededeellnjz.
Scherpe debatten in het Lagerhuis.
Na het uitspreken van de troonrede
ging het Lagerhuis tot drie uur uiteen;
onmiddellijk hierna kwam het fractie
bestuur van de Arbeiderspartij bijeen,
waar besloten werd de regeering aan te
vallen over de werkloosheid, den in-
dustrieelen toestand en de manier, waar
op de regeering was opgetreden bij het
vlootaocoord met Frankrijk.
Rede van MacDonald,
Na de heropening van het Lagerhuis
en het uitspreken van de gebruikelijke
woorden van dank aan den koning kwam
MacDonald aan het woord. Met deze zit
ting, zei MacDonald, werd de sluier weg
genomen over een drama, dat door de
tegenwoordige regeering-Baldwin gedu
rende vier jaren was gespeeld. Hij vroeg,
waarom in de troonrede geen melding was
gemaakt van het Fransch-Engelsche
vlootaocoord en verlangde, dat Baldwin
hierover nadere mededeelingen zou doen.
Ook protesteerde hij tegen het voornemen
der regeering om in de huidige zittings
periode het recht tot het indienen van
initiatiefvoorstellen der parlementsleden
af te schaffen. Waarom was het Kellog-
verdrag niet in zijn oorspronkelijken
vorm aangenomen en waartoe diende het
Engelsche voorbehoud? Toch zegt de
regeering, dat haar doel is samenwerking
met den Volkenbond tot het verminderen
der bewapening. Het Fransch-Engelsche
vlootaocoord was geen acooord tot ver
mindering, maar tot vermeerdering der
bewapening. Als Lord Cushendun heeft
beweerd, dat tijdens de onderhandelingen
met Frankrijk geen sprake is geweest van
een accoord over de geoefende reserven,
dan heeft hij gelogen, hetgeen spreker
bevestigde door de betrokken passages
uit het Engelsche witboek voor te lezen.
Vervolgens sprak MacDonald over de bin-
nenlandsche politiek. De conservatieve
regeering had beloften en nog eens be
loften gedaan, maar de uitvoering er van
liet nog steeds op zich wachten.
Antwoord van Baldwin.
Na den leider der oppositie kwam Bald
win zelf aan het woord. Hij erkende, dat
tal van kwesties niet in de troonrede wa--
ren vermeld, doch voor de behandeling
daarvan zou in deze zittingsperiode ruim.
sfchoots gelegenheid bestaan. Over het
vlootaocoord liet Baldwin zich echter niet
uit. Op een vraag van MacDonald, of
Baldwin geen antwoord kon of wilde ge
ven, zei de eerste minister, dat het wit
boek er toch was met alle mogelijke ge
gevens en dat hij er op zou terugkomen,
zoodra hierover in het Huis een debat be
gon. Macdonald interrumpeerde ander
maal, dat de beleefdheid jegens het Huis
de regeering tot een antwoord verplicht
te. Baldwin antwoordde, dat hij slechts de
meening, had gehoord van een deel der
oppositie en niets wist omtrent het stand
punt van de liberale partij; het zou veel
eer onbeleefd zijn jegens de liberale par
tij om thans reeds in te gaan op de kr'
tiek van MacDonald. Snowden zei, dat het
door de weigering van Baldwin om te
spreken over de buitenlandsehe politiek
geen zin had het debat voort te zetten en
bij stelde daarom verdaging voor in de
hoop, dat Baldwin Woensdag gelegen
heid zou vinden de oppositie te woord te
staaa Baldtwin sprak er ten slotte zijn
vreugde over uit, dat Snowden was terug
gekeerd tot het traditioneel© gebruik om
het Huis vroeg te verdagen en met genoe
gen ging hij dan ook op Snowden's voor
stel in.
Na een zitting van twee en een half uur
ging het Huis uiteen.
DUITSCHLAND.
feuilleton
Uit het Engelsch
door
HAROLD BINDLOSS.
25)
Wltham voelde dit eveneens, maar toch
was er nog iets, dat hem sterker emotie
gaf Het was nu aoht jaar geleden, dat
h« 'voor het laatst, zóó, tegenover een
Engelsche vrouw gestaan jmd cn ofschoon
zhn ondervinding van vóór dien, tijd hem
zeide, dat er, wat distinctie betrof, weini
gen met deze te vergelijken zouden zijn,
waa er iets anders, iets van de beminne
lijke zachtheid van haar gezicht, dat een
gevoel van eerbied, een behoefte om
hulde te brengen, hij opw^0.„^
kwam hem een paar schreden tegemoet
en stak hem glimlachend haar hand toe.
Een oogenblik bleef hij voor haar staan
onhandig, aan tegenstrijdige emoties ten
prooi, toen, met een gebaar, zoo hoofsch.
dat Courthorne het hem benijd zou heb
ben, boog hij zich over de kleine magere
hand been en kuste de fijne vingers.
U geeft me een welkom, dat ik niet
verwacht en niet verdend heb, mevrouw,
zeide hij.
Dane keek zijn chef aan; 't was of de
strakke uitdrukking van zijn gezicht bij
diet eenvoudige woorden iets verzachtte,
't Bloed verloochent zich niet," zeide hij
üoht in zich zelf. Maar Dana had hem
DE DUITSCHE RIJKSDAG.
De zitting van Maandag.
Berlijn, 7 Nov. De Rijksdagzitting be
gint Maandagmiddag om 3 uur. Op de
agenda staan alleen voorstellen nopens de
uitsluiting in het Roergebied' en wel de
communistische interpellaties over de
uitsluiting en over de plicht van den staat
om de uitgesloten en ontslagen arbeiders
steun te verleenen. Verder zullen nog
andere Rijksdaggroepen, o.a. de sociaal
democraten en het centrum eigen voorn
stellen over de uitsluiting indienen.
DE UITSLUITING IN DE WEST-
DUITSCHE METAALINDUSTRIE.
De hulp ean de uitgestotenen.
Men meldde Dinsdagavond uit Essen:
De burgemeesters en bestuurders van de
gemeenten in het gebied van de uitslui
ting in de West Duitsche metaalindustrie,
die heden te Essen zijn bijeengekomen,
hebben een telegram gezonden aan den
rijkskanselier, den minister van oecono-
mische zaken en den minister van arbeid,
waarin zij dringend verzoeken niets na te
laten om den tegenwoordigen oeconomi-
schen strijd in hun gebied tot een oplos
sing te brengen.
Voor de na den oorlog bijzonder zwaar
getroffen industrie van West-Duitschland
is het voortduren van de oeconomiscbe
moeilijkheden bij den Mpndien gespan
nen financieelen toestand noodlottig.
De conferentie heeft besloten ten aan
zien van de ondersteuning der uitgeslo-
tenen een algemeene gedragslijn te vol
gen.
Ondersteuning kan volgens de betref
fende rijksverordening alleen verleend
worden in het geval van bewezen behoef
tigheid. Men heeft afgezien van het op
richten van volksgaarkeukens. Voor de
vertegenwoordiging van de uitgestotenen
verklaarde de conferentie alleen de vak-
vereenigingen bevoegd. Met vertegenwoor
digingen, die tengevolge van vergaderin
gen of betoogingen tot stand komen, mag
niet onderhandeld worden. De armen
raden zijn niet in staat de hulp aan de
uitgestotenen uit eigen middelen te be
kostigen: De gemeenten moeten aan deze
organen de te maken kosten geheel ver
goeden.
Uitbreiding van het conflict.
Het conflict breidt zich uit. De onder
handelingen tusschen de arbeiders en de
directie van de in de provincie Hannover
gelegen Ilsener Huette en het Walswerk
Peine hebben geen resultaat opgeleverd.
De patroons hebben daarop de uitspraak
van den scheidsrechter niet eens afge
wacht, maar terstond alle arbeiders, onge
veer zes duizend, ontslagen.
verstaan; naderhand had hij reden om
zich die woorden te herinneren.
In dien tusschentijd had Miss Barring
ton zich tot haar nichtje gekeerd. „Jij
hebt Lance al jaren geleden toeren ken
nen, Maud," zeide ze. „Jij bent dus feite
lijk gelukkiger dan ik, want dit is voor
mij de eerste keer al heb ik zijn moe
der goed gekend." Toen wendde ze zie'
wioer tot Witharn. „Herinner je je m n
nichtje nog?"
Wat overmoedig dOor zijn eerste suc
ces wilde Witham juist antwoorden, dat
vergeten in dit geval een onmogelijkheid
was, teen hij de oogen van het slanke
meisje in 't zwart ontmoette. Bij 't zien
van de lichtelijk vijandige uitdrukking in
de heldere bruine oogen en de even spot
tende uitdrukking om den moeien mond
begreep hij; dat een complimenteus ant
woord hier zoker niet in goede aarde zou
vallen. En daar ze hem niet uit eigen be
weging haar hand toestak, stelde hij zich
tevreden met even te buigen. Daarna
werd hij voorgesteld aan den Colonel, d'ie
hem koel-vriendschappelijk begroette.
Witham slaakte inwendig een zucht van
verlichting toen het dtentsmeisje kwam
zeggen, dat er opgediend kon worden.
Miss Barrington legdle haar hand op zijn
arm.
„Wil je je voor vanavond' met 't gezel
schap van een oud'e vrouw tevreden stel
len?" vroeg ze.
Witham bekeek zijn kleeding ontevre-
den-oritisch, „Het was niet mijn plan om
zoo maar dadelijk gebruik van uw gast
vrijheid te maken," zeide hij. „Ik had den
Colonel van m'n komst in kennis wilton
stallen en dan meteen willen doorgaan/'
De Duitsche metaalbewerkers-
bond kan den strijd twintig weken
volhouden.
In een vergadering van den Duitschen
Metaalbewerkersbond is het bedrag van
den aan de uitgestotenen te verstrekken
steun medegedeeld.
Hieraan is toegevoegd, dat de bond in
staat is den strijd zoo noodig twintig we
ken vol te houden. De steun aan de uit
gestotenen eischt per week ongeveer een
millioen mark. De soc.-dem. partij heeft
een steunactie voor het geheele gebied op
touw gezet
Zwendelaars aan het werk?
In verschillende steden worder geld
inzamelingen, welke klaarblijkelijk van
particuliere zijde uitgaan, ten gunste der
uitgestotenen gehouden.
Met dergelijke collectes hebben volgens
de Germania de metaalbewerkersbonden
niets uitstaande.
De christelijke en de Duitsche metaal
bewerkersbond verklaren, dat de leiding
van den strijd alleen berust bij de vak
bonden en dat men particuliere inzamelin
gen van welken aard ook ten zeerste moet
wantrouwen.
BELGIE.
UIT DE KAMER.
Het amnestie-vraagstuk.
De Kamer welk© Dinsdag van het reces
teruggekeerd is, ten einde het amnestie-
vraagstuk in behandeling te nemen, mocht
zich van die zijde van het publiek in een
vrij groot© belangstelling verheugen. D©
openbare tribunes waren geheel beizet met
burgers en Vlaamsehe studenten.
De vergadering ving aan met een her
denking van het dezer dagen te Bazel ge
storven liberale Kamerlid1 voor Antwer
pen prof. Kreglinger, waarna de minis
ter van justitie Janson het spreekgestoel
te beklom wat slechts bij plechtige ge
legenheden gebeurt om namens do re
geering een verklaring af te leggen om
trent het amnestievraagstuk.
In den loop van zijn betoog zeide de mi
nister van justitie, dat van de 265 perso
nen, welke bij verstek veroordeeld zijn,
vier zich bij het gerecht kwamen aanmel
den en hun zaak opnieuw voor de recht
bank zagen verschijnen. Borms is de ©eni
ge, die nog gevangen zit. Worden de
amendementen-Vandevijvere en die van
de regeering aangenomen, dan zijn alle
uitgesproken vonnissen onherroepelijk
met ingang van 19 September 1928. Alle
in het buitenland) verblijvende activisten
mogen dan naar België terugkeeren,
maar er kunnen geen nieuwe rechtsver
volgingen ingespannen worden. Borms,
die reeds 10 jaar gevangen zit, zou dan
logischerwijze in vrijheid dienen te wor
den gesteld. Verder kan de regeering ech
ter niet gaan en zij zal dan ook alles ver
werpen, wat op teruggave van politieke
en civiele rechten zou kunnen wijzen.
Evenmin kan die regeering de clementie
uitbreiden tot leveranciers van den vij
and', vrklikkers en deserteurs. Van hen
zijn er nu nog 40 opgesloten. Misschien
slechts een paar zijn waard, dat men zich
met hen inlaat. Twee Belgische officieren
namen tijdens dien oorlog dienst in het
Duitsche leger en werden ter dood ver
oordeeld. Zij zulten wel nooit meer terug
keeren; 115 minderen Liepen naar den
vijand over; thans zitten nog 18 militairen
opgesloten; geen enkele echter alleen op
grond van militaire delicten. Aan dienst
weigeraars en burgers, die zich aan dienst
plicht onttrokken, kan echter wel gratie
verleend worden. Niemand mag nochtans
Ingezonden Mededeellng.
zijn politieke rechten terugkrijgen. Vol
gens geruchten, welke in de wandelgan
gen de ronde deden, zou een onmiddellijk
gevaar voor een regeeringscrisis afge
wend zijn, maar toch blijft het onzeker,
dat Jasper en Janson een meerderheid
voor hun voorstel, dat niemand bevre
digt, zullen vinden.
In de wandelgangen der Kamer werd gis
terenavond verwacht, dat het voorstel der
commissie, behelzende teruggave der bur
gerrechten voor veroordeelden tot 10 jaar,
ten slotte toch een meerderheid zal vinden,
ondanks het verzet der liberale ministers.
Er zou evenwel bepaald worden, dat de
teruggave eerst in 1930 zou geschieden,
daar men wil' voorkomen, dat de terugge
keerd© Vlaamsehe activisten candidaat zou
den zijn bij de verkiezingen in 1929. Ook
wordt niet onmogelijk geacht, dat de regee
ring ten einde het debat ©enigszins te ont
zenuwen, nu zeer spoedig tot de in vrijheid
stelling van dr. Borms zal overgaan.
FRANKRIJK.
HET KABINET-POINCARE
TREEDT AF.
De N. R. Ort. schrijft:
|Bij oogenschijnüjk onbewolkten hemel
in dezen ook overwegend helderen herfst
is het kabinet-Poincaré plotseling omver
geworpen en een einde gekomen aan de
periode van nationale eendracht in het
Fransche parlement. De stoot is niet uit
de Kamer gekomen, maar van het radi
cale partijoongres dat moties heeft aange
nomen, waarin verdere samenwerking
van de partij met Poincaré onmogelijk
werd verklaard. Herriot, de voornaamste
der radicale ministers, had eerst een
storm met succes kunnen bezweren, maar
Miss Barrington keek hem met even
opgetrokken wenkbrauen aan. „Dan was
je niet bepaald! iets vrtendeUjlss van plan,"
zeide ze. „Ik zou gedacht hebben, dat
je in de tweede plaats mijn nichtje en
mij even zou hebben willen begroeten."
Zonder zich bepaald rekenschap te ge
ven van wat hij' zeide, gaf Witham het
een of ander ontwijkend antwoord; de
eerste stap was gedaan, het ergste was
nu voorbij; in zijn verlichting haalde hij
diep adem. Zijn metgezellin keek snel,
onderzoekend naar hem op.
„Is 't je niet makkelijk gevallen?"
vroeg ze.
Witham keerde zich naar haar toe; ge
ïnteresseerd door den rustigen blik van
zijn grijze oogen, welke ze in een man
van zijn stempel niet verwacht nad, bleef
ze hem aankijken. „Neen," antwoordde
hij ernstig, „en nu ben ik ontevreden dat
ik er zoo tegenop gezien heb. En daarbij
vraag ik me af, of u altijd zoo tegemoet
komend' als nu voor me blijven zult."
Miss Barrington glimlachte even, maar
't leek Witham toe, of de druk van haar
hand op zijn arm één oogenblik iets vas
ter geweest was.
„Als 't mogelijk is, ja.alleen al ter
wille van je moeder," antwoordde ze.
Dat antwoord was duidelijk; Courthor-
ne's zonden zouden hem niet aangerekend
worden, maar hij was op proef de kleine
vrouw met het mooie witte haar behield
zich haar oordeel nog voor. Maar niet
tegenstaande dit weinig aanmoedigende
antwoord misschien kwam 't omdat het
zoo lang geleden was, dat een vrouw hem
iets vriendelijks gezegd had ging zijn
hart naar haar uit, voelde hij het ais een
Ingezonden Mededeellng.
sterke behoefte dat men goed over hem
zou blijven denken.
Het volgende oogenblik gingen ze zit
ten. Witham had zijn plaats vlak bij het
hoofd van de tafel, tussohen zijn tafel
dame en Maud Barrington; na een minuut
of vijf kreeg hij de onaangename sensatie,
dat de oogen van de aanzittende» veelvul-
diger zijn kant opkeken dan strikt nood
zakelijk was. Misschien dat hij zich ver
raden zou hebben, wanneer hij een man
geweest was, die zich veel met eigen ge
voelens bezighield; maar de strijd van de
laatste jaren, welke hij alleen 'had moeten
uitvechten, had hem van al zijn kleine
zwakheden bevrijd, had hem oog voor de
dingen, die tellen en een rustig zelfver
trouwen gegeven, eigenschappen die
iemand, waar hij zich moge bevinden of
wat zijn omgeving ook moge zijn, tot een
sterk menisch stempelen.
Tijdens een plotselinge demping van het
voortdurend luide stemmengegons keerde
Maud Barrington, die blijkbaar tot het be
sluit gekomen was dat ze hem beleefd be
hoorde te behandelen, zich tot hem.
„Onze tafelgesprekken zullen je wel
niet interesseeren. We hebben 't over
niets anders dan over tarwe, gedeeltelijk
ook al omdat we weinig anders hebben;
dat onize belangstelling gaande maakt".
„Wel", antwoordde Witham met een
eigenaardigen glimlach, „als onderwerp
van gesprek is tarwe niiet iets nieuws
voor me. Om de waarheid te zeggen weet
Ik zooveel van graan af, dat Ik er 't liefst
niet meer over praat".
„In den vorm van elevator-zeelen of
Winnlpegsche markt-marges?" vroeg het
meisje koeltjes.
Witham'a oogen begonnen, bij dien
steek onder water, verdacht te schitteren.
„Neen, niet bepaald", antwoordde hij.
„'t Graan dat door mijn handen gegaan ,is,
bevond zich in zakken van 250 pond en
't opladen ervan, stuk voor stuk, viel dik
wijls niet mee. En wat mijn speculaties be
treft die bestonden gewoonlijk daarin,
dat ik 't aan den prairie-grond toever
trouwde in de hoop, er veertig schepels
per acre van te oogsten en dat ik me dan
met tien schepels tevreden moest stellen.
Waarschijnlijk zijn de manipulaties op de
Winnipegsohe graanbeurs minder inspan
nend en meer rendeerend; maar ik ben
niet in de gelegenheid geweest om m'n
krachten daar te beproeven".
Maud' Barrington keek hem bij dat ant
woord een paar oogenblikken lang strak
aan. Door dat veeibeteekenende kijken
schoot het Witham plotseling te binnen,
dat hjj iets had hooren verluiden van een
soort onderneming van Courthorne, waar
bij een paar mannen, employé's van een
graan-elevator, betrokken waren geweest.
Hij voelde zich het bloed naar het hoofd
stijgen, want uit de houding van Miss Bar
rington bleek, dat het geval haar even
eens ter oore gekomen was, en d© man die
kalm en onverschillig blijven kan, wan
neer hij dbor een jong en knap meisje op
een leugen betrapt wordt, bestaat niet.
Maar het volgende oogenblik wist hjj zich
weer te beheerschen.
„'t Is noch verstandig, noch edelmoedig
om allies te gelooven, wat er van iemand
verteld wordt", zeide hij.
(Wordt vervolgd).
HELDERSCHE COURANT
Licht op
voor Auto's en Fietsen
U kunt het bekomen bij Apoth. en Drogisten in
doozen van 30 en 60 ct. en in tuben van 80 ct.
N-V ZEEPFABRIEKEN -v/H
DE MAAS O. VAN BRERO
APELDOORN
