E T Derde Blad BUITENLAND. BINNENLAND Opheffing der Marinewerf te Hellevoetslula. GEMENGD NIEUWS VAN ZATERDAB 25 ME11929 BALEAN8TATEN, EEN GRENSINCIDENT. Uit Sofia wordt gemeld, dat een Bul- gaarsche grenswacht drie gewapende mannen, die de Servisch-Bulgaarsche grens wilden passeeren, heeft neerge schoten. Alle drie werden gedood. De lij ken liggen op Servisch gebied op 16 a 20 M. van de grens. OOSTZEE-LANDEN. DB AANSLAG OP WOLDEMARAS. Volgens een bericht der Berlijnsche bla den uit Kowno heeft de onder verdenking staande student Vosylius bekend deelge nomen te hebben aan den aanslag op Wol- demaras. Hij is door den krijgsraad ter dood veroordeeld. Een verzoek om gratie is afgewezen. Gisterenmorgen is het vonnis voltrokken. RUSLAND. Een oontra-revolutlonaire samenzwering. Moskou, 28 Mei, Volgens een officieel communiqué heeft het politieke departe ment een contra-revolutionaire samen zwering ontdekt die door daden van sabo tage in het spoorwegverkeer en de goud en platina-lndustrieën trachtte het Sow- jet-regime omver te werpen. Buitenland- fiche medeplichtigheid zou zijn aange toond. Drie leden van het complot zijn ter dood veroordeeld en reeds terechtgesteld, de anderen hebben gevangenisstraffen gekregen. AFGANISTAN. AMANOELLA. Van Chaman heeft Amanoella zich o; weg begeven naar Bombay, vanwaar h: naar Europa denkt te vertrekken. OHINA. SPOORWEGBRUGGEN VERNIELD. Sjanghai, 24 Mei. De Belgische inge nieurs van den Loenghei spoorweg rap porteeren, dat generaal Feng 28 spoor wegbruggen heeft laten vernielen. MAARSCHALK FENG DICTATOR VAN NOORD-CHINA. Generaal Jen blijft aan de zijde van Nanking. Feng officieel tot rebel verklaard. Maarschalk Feng heeft zich Donderdag tot dictator van Noord-China laten uit roepen. Hij heeft het bevel over alle troepen in Noord-China op zich genomen en maarschalk Jen Si-tsjang gelast on middellijk zijn leger te concentreeren. Generaal Jen Si-tsjang heeft evenwel telegrafisch aan maarschalk Feng geant woord, dat hij de regeering te Nanking trouw blijft en niet zal toestaan, dat de troepen van Feng, zonder strijd Peking bezetten. BUITBNLANDSOH NIEUWS. DE SCHADEVERGOEDINGS- OONFERENTIE. Het memorandum der geallieer den te Berlijn aangekomen. Het memorandum van de vertegen woordigers der Staten-schuldelschers is Donderdagavond per koerier te Berlijn aangekomen. Het beslaat 65 pagina's en zal aan een grondig officieel onderzoek worden onderworpen. Donderdag hebben de ministers van buitenlandsche zaken, financiën en oeconomlsohe zaken er over beraadslaagd. Afwijzend standpunt der Duftsche deskundigen. Parijs, 24 Mei. De Duitsche deskundi- Ïen hebben vanavond aan de geallieerde elegaties medegedeeld, dat het voor Duitschland onmogelijk is boven het voor stel van Owen Young te gaan en dat zij eeni verdere uiteenzetting omtrent de hoogte der Duitsche betalingen voor doel loos houden. Tegelijkertijd richtten de Duitsche deskundigen tot de geallieerden de uitnoodiging met een duidelijk ja of neen te antwoorden op de drie Duitsche reserves. Ook de voorzitter der conferentie, Owen Young, heeft den geallieerden te ken nen gegeven, dat hij met hun Interpreta tie van rijn betalingsplan niet aooord kan gaan. J. P. ZURMUHLEN. t Te Heemstede is gisteren overleden, 68 aren oud, de heer J. P. Zurmühlen, oud officier van Administratie le kl. bij de zeemacht en lid van de firma Vereenlgde Soheepsagentuur (combinatie van de fir ma's Zurmühlen Oo. en Halverhout en Zwart) te IJmuiden. STAKING IN DRENTE. Rotterdamsche tewerkgestoHen weigeren bet werk te hervatten. Ontevreden met de tarieven. Het Volk van Donderdagavond meldt: Zoo juist vernemen wij, dat twee ploe gen (150 man) Rotterdamsche werkloo- zen, geplaatst hij de Oude Vaart in Drenthe, sinds gisteren het werk hebben neergelegd. Zij weigerden op de bestaan de tarieven het werk te hervatten. Men deelt ons mede, dat de Haagsche en Utrechtsche arbeiders bij de tegenwoor dige tarieven zonder bijslag respectie velijk 40 en 48 cent per uur hebben ver diend en de Rotterdammers 32 en 33 cent. Toen gisteren aan de Rotterdamsche arbeiders was gezegd, dat zij naar Rot terdam terug moesten, werd dit gewei gerd. Ook van morgen, toen hun werd aangezegd, óf het werk te hervatten öf wel terug te gaan, werd dit eveneens ge weigerd. Hierna is vanwege Den Haag last gegeven, dat de arbeiders hun wo ningen hebben te verlaten, aangezien deze anders worden ontruimd. DE SCHEVENINGSCHE VISSCHERSSTAKING. Sommige reeders hebben in den loop van Donderdag getracht eenige werkzaam- aan hun in den haven liggende schepen ;e laten verrichten. Zoo verschenen voor SOH 264 van de Gebr. v. Leeuwen een paar man erfpersoneel met de bedoeling, een haringlast aan boord te brengen, dit zijn een aantal planken, die ter verdeeling van de ruimte worden aangebracht op de schepen welke voor de haringvangst wor den gereedgemaakt. Hetzelfde was het geval bij de SCH. 79 van de reederjj De Unie. Hier verscheen een wagen met een ïaringlast, die door eenige timmerlieden zou bevestigd worden. Dit werk geschiedt echter ook wel door visserlieden en wordt door de stakers als „besmet" beschouwd. De politie surveilleerde vrij geregeld aan de haven, maar behoefde niet op te reden. Intusschen zullen de reeders wel krachtige pogingen gaan ondernemen, de treilschepen uit te halen. De netten lig gen nog aan boord en moeten verwijderd worden, willen zij niet verrotten. Gisteren zou het in de Scheveningsche haven liggende vaartuig de Zoutkamp 52, van de reederij Scherp enlhuizen te Zout kamp, naar Vlaardingen en vandaar waar schijnlijk naar zee vertrekken. Deze reeder heeft toegegeven aan de eischen der vis- sdhers. Men was gisterenmorgen bezig het schip in te laden. Ook op de Soh. 405, van den reeder H. Plugge te Delft, wordt gewerkt op de nieu we voorwaarden. De ombouw van het schip is echter nog niet gereed. Overigens is de toestand aan de haven nog dezelfde. Het is ©en geluk, dat het weer zoo mooi blijft, want stak er een flinke wind op, dan zou het er in de haven leelijk gaan uitzien. Die ligt immers geheel vol, de schepen liggen als 't ware tegen elkaar en zijn vrij los gemeerd. Bij een storm zouden wellicht alle schepen stuk slaan, als er niets aan gedaan zou worden. Drie-en-vijftig visschers hebben werk gevonden bij Katwijksche en vooral bij Vlaardingsche reeders, wier personeel vaak overgaat naar de koopvaardij, zoodat rinar nog al eens plaats is voor Seheve- ningers. DE PRIJSVORMING IN HET DISTRIBUTIEPROCES. Het kruidenlersbedktJL Gelijk bekend, is vanwege de Sub-Co r>- missie uit de Commissie voor de Economi sche Politiek, waarvan de Minister van Ar beid, H. en N. voorzitter is, een onderzoek gaande naar de prijsvorming in het distri butieproces. Het verslag van dit onderzoek is thans verschenen. De in het verslag opgenomen uitvoerige tabellen geven een beeld van de bruto- en de netto-winsten (voor vele dwargzaakjes neerkomend op nejtto-verlies) van den krui. denier en de bruto-winsten, gemaakt op de verschillende artikelen. De netto-winsten van de te 's-Graven- hage bezochte winkels varieeren van 0.6 tot 12.8 terwijl één zaak een tekort op leverde van 2.5 van den omzet. De ge middelde bruto-winst was te Amsterduin voor ongeorganiseerden 16.4 voor ge organiseerden 15.3 voor coöperatieve en groote winkelbedrijven 18.1 In Tilburg bleek de gemiddelde bruto-winst 16.2 te Brunssura 12.9 en te Oude Pekela 12.6 Uit de tabellarische gegevens blijkt, dat van 47 kruideniers te 's-Gravenhage 25 een netto-winst maakten, waarvan het bedrag bleef beneden het loon van een arbeider in het particuliere bedrijf. Tegen 80 Mei 1080, Min, Lambooy negeert de motte-Hlemstra. Naar de Telegr. verneemt heeft de Mi nister van Defensie, de heer Lambooy, besloten de marinewerf te Hellevoetsluis, waaraan ongeveer 800 man personeel ver bonden zijn, tegen 80 Mei 1930 op te heffen. Het Tweede-Kamerlid, de heer Snoeck Henkemans, hoeft Donderdagmorgen hierover een langdurig onderhoud gehad met minister Lambooy om te trachten diens besluit ongedaan te krijgen, mede in verband met de motie-Hiemstra door de Tweede Kamer aangenomen, doch de minister heeft betoogd, dat het belang van het Rijk de opheffing zou mede brengen. In verband hiermede herinneren we aan de motie-Hiemstra, waarin de Tweede Kamer als haar oordeel uitspreekt, dat het wenschelijk is dat, alvorens wordt overgegaan tot de uitvoering der voor stellen van de oommissie-Guépin nader wordt onderzocht of door bepaalde maat regelen als het opdragen van herstellin gen van schepen van alle rijksdiensten, de werf te Hellevoetsluis meer rendabel kan worden gemaakt en haar opheffing kan worden voorkomen. Deze motie aanvaardde de Kamer den 26sten Februari met 37 tegen 29 stemmen. In een onderhoud dat het blad had met de heeren F. Perdok Hzn. en Baak, resp. voorzitter en tweede secretaris van de vereenigingen van personeel in 's rijks dienst, deelden zij mede van de beslissing van den minister op de hoogte te zijn en met verschillende feiten hekend te zijn uit de voorgeschiedenis, die wel een zeer eigenaardig licht op deze zaak werpen. Door aanneming der motie-Hiemstra verzocht de Tweede Kamer eerst een on derzoek of door bepaalde maatregelen de werf te Hellevoetsluis meer rendabel kon worden gemaakt. Dit onderzoek naar de mogelijke rentabiliteit heeft naar onze zegslieden verzekerden, niet plaats gehad. Integendeel blijkenseen schrijven d.d. 15 Mei, (opgenomen in ons nummer van Donderdag. Red. H. Ct.) liet de minister een onderzoek instellen naar een even- tueele overneming der werf. Blijkens latere berichten Is van deze verkoopspoging blijkbaar niets ge-komen en kreeg de directeur van de rijkswerf te Hellevoetsluis mededeeling namens den Minister van Defensie, dat tegen 30 Mei 1930 tot opheffing der werf is besloten. De directeur moest daarop mededeelen, welke werktuigen zich nog in goeden staat bevinden, geschikt om over te bren gen naar Den Helder. Tevens moesten, zooals men weet, de namen opgegeven worden van de voorzitters der organisa ties van werklieden en beambten om zit ting te nemen in een commissie voor 3e afvloeiing van het personeel. Deze com missie zal verder bestaan uit de heeren! Van Hengel, als voorzitter, en Paarden- kooper, hoofdcommies van het departe ment van Defensie. Het doet ons vreemd aan', zeiden de heeren Perdok en Baak, dat nu de Tweede Kamer juist op een reces is gegaan de minister met een besluit tot opheffing komt met totale negatie van de motie- Hiemstra en dat bovendien, waar deze re geering op het punt staat te verdwijnen Het laatste woord in: deze kwestie zal dan ook nog wel niet gesproken zijn, ver zekerden zij. Aan de hand van uitspraken van er kende deskundigen heeft de Centrale in een brochure destijds met cijfers, die nooit weersproken zijn, aangetoond dat de rijkswerf wel rendabel' te maken is. tot aanzienlijke verbetering aan de werf te Willemsoord, opdat er uit een oogpunt van defensie geen enkel nadeel uit de opheffing van de werf te Hellevoet kan voortvloeien. De werf te Willemsoord is bovendien geheel en al in staat van ver dediging, die in Hellevoet niet. Dit was ook een der overwegingen, die uit een oogpunt van defensie de werf zonder nieuwe, hooge kosten, niet houdbaar maakten. De Centrale van Vereeniging van Per soneel in 's Rijksdienst, die de oppositie tegen 's ministers plannen geleid heeft, staat op het standpunt, dat de minister de motie-Hiemstra (onderzoek naar ren tabiliteit der werf) niet heeft uitgevoerd, omdat een ambtelijk onderzoek niet zou zijn een onderzoek in den zin der motie. Over de wijze waarop het onderzoek zou moeten geschieden liet de motie zich echter niet uit. De minister is als wij wel zijn ingelicht bovendien van mee ning, dat een ander dan een ambtelijk onderzoek in dit stadium van de zaak niet meer noodig was en dat het onder zoek dat thans is ingesteld, ernstig en grondig is geweest. De mogelijkheid be staat, dat na de opheffing der Marinewerf de werf nog aan particulieren wordt ver- cocht, om haar in een of anderen vorm voor Hellevoet dat onder de opheffing zeer zal lijden, te bewaren. Het Nederlandsch correspondentie bureau in Den Haag meldt: Het bericht in de Telegraaf van 24 Me ochtendblad, waarin o. m. wordt betoogd dat, na de aanneming van de motie- Hiemstra door de Tweede Kamer, geen onderzoek zou hebben plaats gehad naar de mogelijkheid om de werf te Hellepoet- sluis rendabel te maken, is, wat dit laatstè betreft, niet juist. Integendeel heeft de minister van defensie persoonlijk aan de directeuren der Rijkswerven, als zijnde de rechtstreeks bij die werven betrokken leiders, alsmede aan den directeur van scheepsbouw, ruim schoots de gelegenheid geboden, hun meening, als zoude hot rendabel maken van de werf te Hellevoetsluis mogelijk zijn, voor den minister aannemelijk te maken. Aangezien zij hierin naar het oordeel van den minister niet zijn geslaagd, wor den voorbereidingen getroffen om de werf te Hellevoetsluis op 1 Mei 1930 te kunnen sluiten. Luchtvaart. HILVERSUM BLIJFT NOG OP 1070 M. ZENDEN. Naar het dagblad „Het Volk" meldt, zal Hilversum voorloopig niet van golflengte veranderen. De radioconferentie te Praag heeft, naar men weet, aan Nederland twee exclusieve golflengten toegewezen, een van 1875 en een van 298 meter. De tegenwoordige golflengte van Hil versum, die van 1070 meter, is toegewezen aan Noorwegen. Dat land heeft, aldus „Het Volk", aan deze golflengte voorloo pig geen behoefte, zoodat Hilversum de oude golflengte kan blijven bezetten, tot dat zij door Noorwegen wordt opge vraagd. Het »Handelsblad« schrijft: Wij meenen te weten, dat de minister (beschikkend over het rapport-Guépin) een nieuwe commissie niet noodig heeft gevonden, maar een ernstig ambtelijk onderzoek in die richting heeft laten in stellen. Hij heeft zich door al zijn ad viseurs zoowel schriftelijk als mondeling uitvoerig laten inlichten, maar de slotsom is ongunstig geweest voor de handhaving van de werf. De directeuren van de werven te Hellevoet en te Willemsoord en het hoofd van het bureau Scheepvaart aan het Departement van Defensie, de drie gebroeders Rappard, waren vóór de handhaving der werven, alle andere ad viseurs van den minister daartegen. Een vorm, om de werf nog rendabel te maken, is niet gevonden. Zij was verouderd en haar reorganisatie en hernieuwing zou weer veel geld ge kost hebben. HDaarop heeft de minister zijn besluit tot opheffing der werf onherroepelijk gemaakt. Daartegenover staat en dit dient uitdrukkelijk gemeld plannen De Graf Zeppelin te Friedrichshafen geland. Gisterenmorgen om 5 u. 10 is het lucht schip, na 84 uur in de lucht te zijn geweest, vlot te Friedrichshafen geland. Van Valence af nam het luchtschip koers op Zwitserland. Tegen 1 uur bereikte men Genève, waarna de tocht over Lausanna, Bern, Luzern en Zürich ging. Even na uur vloog men boven Konstanz en om half vijf reeds boven de werf te Frie drichshafen. Om half zes lag het lucht schip goed en wel in de loods. De Graf Zeppelin heeft gemiddeld met een snelheid van 110 K.M. per uur ge vlogen, terwijl naar men weet, slechts van de 5 motoren werkten. De Fransche passagiers werden te Friedrichshafen o.a. door vertegenwoor digers van de Wurtterabergsche regeering en van de werf begroet. Uit naam van de Fransche deelnemers aan den tocht dankte de plaatsvervangende chef der marine van het Fransche ministerie van luchtvaart met hartelijke woorden voor de uitnoodiging van dr. Eckener om aan de reis deel te nemen. Donderdagnacht werd de tocht door prachtig weer begunstigd. De maan scheen helder; geen wolkje was er te zien. De stemming onder de passagiers was uitstekend. Een aantal passagiers zaten in den salon aan kleine tafels, anderen sloegen den loop van den tocht gade. Bij zonsopgang bevond men zich reeds boven het Bodenmeer. Dr. Eckener heeft in antwoord op zijn tele grammen aan den Franschen luchtvaart minister, van hem een telegram ontvan gen met goede wenschen voor een voor spoedige reis. Dr. Eckener dankt de Fransche pers. Voor het vertrek van de Graf Zeppelin heeft dr. Eckener een »boodschap» ge richt tot de Fransche pers, waarin hi; deze bedankt voor haar sympathieke houding tijdens het verblijf van het luchtschip op Franschen bodem. Hij uit de verwachting dat de tegenslag van de Grat Zeppelin gelukkige gevolgen voor de verstandhouding tusschen Frankrijk en Duitschland zal hebben. Een telegram van den Fran- 'schen minister van luchtvaart aan dr. Eckener. Laurent Eynao, de Fransche minister van luchtvaart, heeft aan dr. Eckener een telegram gezonden, waarin hij mededeelt met bijzonder genoegen de aankomst van de Zeppelin te Friedrichshafen te hebben vernomen en waarin hij Eckener bedankt voor de gastvrijheid, die deze de Fran sche vertegenwoordigers aan boord van het luchtschip heeft betoond. De Indrukken der passagiers Alle passagiers van de Graf Zeppelin waren het er over eens, dat de terugreis van het luchtschip van Ouers naar Frie drichshafen een prachtig verloop heeft gehad. Zij waren geen van allen vermoeid aan gezien zij eenige uren aan boord uitste kend geslapen hebben. Luitenant Gruil- lot, die in den oorlog instructeur van de Amerikaansche luchtvaarttroepen in Frankrijk is geweest, heeft op den tocht geruimen tijd in de commando- en in de stuurhut van de Graf Zeppelin doorge bracht. Ook de Amerikaansche Mary Pierce was geenszins vermoeid. Ook zij zal den tocht naar Amerika op nieuw meemaken. De Fransche officieren zijn tijdens hun verblijf te Friedrichshafen de gasten van de luchtscheepswerf. ruilen der motoren voldoende zijn. Men zou dan over 8 a 10 dagen den tocht naar Amerika kunnen voortzetten. Hot schip kwam slechts met vier motoren te Frie drichshafen aan. De achterste motorgondel was leeg, voor gewichtscompensatie waren bedieningsmanschappen in dezen gondel gezet. Behalve de bakboordmotor, de eenige die het uitgehouden heeft, waren twee nieuwe en een gebruikte motor in gebouwd. De defecte motoren zouden Vrijdagmid dag bij de Majjbach-fabrieken aankomen. De hoop bestaat, dat men niet wekenlang werkloos behoeft te blijven. Waarschijnlijk zal de tocht naar Oost-Pruisen, die oor spronkelijk voor de Amerikaanfiche vlucht was vastgesteld, niet doorgaan. Vracht en post blijven voorloopig in het ludbtechip. De HamburgAmerika Lijn heeft een cir culaire aan de afzenders der vrachten ge richt. De meesten wenschen, dat de vracht met het luchtschip naar Amerika zal gaan. NOODLANDING. Donderdagavond, omstreeks half acht, heeft een tot nu toe onbekend watervliegr tuig ten Noorden van het eiland Schier monnikoog op zee een noodlanding ge daan. De roeireddingboot en de stoom- reddingboot De Insulinde zijn beide ter assistentie vertrokken. De roeireddingboot en twee vliegtuigen van het vliegkamp de Mok, ook ter plaatse aangekomen, behoefden geen hulp te bieden. Het gelande vliegtuig is van Duitsche nationaliteit, dat onderweg was van Frie drichshafen naar Norderney. Het deed zijn eerste reis en was door benzine gebrek gedwongen een noodlanding te doen. De eendekker is in goede orde te Oostmahorn binnengebracht. De beman ning bestond uit twee personen. Van ochtend vroeg zouden zij benzine inne men en dan hun reis vervolgen. EEN HOOGTERECORD VERBETERD. Op het vliegveld Villa-Oombïa heeft Donderdag de Fransche vlieger Lemoigne het hoo^erecord met 500 K.G. lading, dat op naam stond van den Duitschen vlieger Linzinger, verbeterd. Lemoigne steeg om 6 uur 24 's mid dags op en landde om 6.20. HIJ had een hoogte bereikt van 9600 M. Het vorig record was 9180 M. Binnenland. De dhor van het oponthoud. De duur van het oponthoud van het luchtschip „Graf Zeppelin" te Friedrichs hafen hangt in de eerste plaats af van de kwestie of de motorschade het gevolg is J;eweest van uitputting der motoren, of dat echnische veranderingen aangebracht EEN HARD HOOFD. De 23-jarige voerman H. W. V. in de Ooolhovenstraat heeft aan de Persoons haven te Rotterdam een baal lijnkoeken, welke -00 kilogram woog en die van 7 M. hoogte viel, op het hoofd gekregen. Hij heeft geen letsel opgeloopen. DE VEENBRAND IN DRENTE. Uit Emmen wordt van gisteren gemeld: Het verloop van den veenbrand te Em mer Erfscheiderveen is tot nu toe vrij gunstig geweest. Gisternacht zijn hier uit Heiligerlee en Nieuwesohans brandspuiten aangekomen, zoodat nu zeven brandspuiten ter beschikking van de brandweer staan. Vermoed wordt, dat de brand is ontstaan door het weer aanwakkeren van na den brand van Pinksteren onopgemerkt geble ven vuurresten. HEIDEBRANDEN. Te Echten (Dr.) heeft Woensdag een hevige heidebrand gewoed. Ruim 80 H.A. is verbrand. Er is proces-verbaal opgemaakttegen iemand, die ervan verdacht wordt, dezen brand mede gesticht te hebben. KINDERMOORD. De rechtbank te Amsterdam heeft gis teren uitspraak gedaan in de zaak tegen de 21-jarige ongehuwde dienstbode, die terecht heeft gestaan wegens moord of doodslag, subs. wegens uitlokking van of medeplichtigheid aan moord of doodslag, op 19 December j.1. te Nieuwer-Amstel gepleegd op haar anderhalfjarig kind. Naar men zich zal herinneren zou deze vrouw het kind levend in een tochtsloot onder genoemde gemeente hebben ge worpen, waar de kleine door verdrinking om het leven is gekomen. De rechtbank heeft de vrouw wegens moord' tot vijf Jaren gevangenisstraf ver oordeeld. Overwegingen van het vonnis zijn niet meegedeeld. Het O. M. had vier Jaren gevangenis straf geëischt Buitenland. Noodweer In Japan. 12 dooden; groote schade; schepen vermist Ten gevolge van wolkbreuken in de provincie Foekoesjima zijn 12 menschen gedood en is groote schade aangericht aan huizen en aan den oogst. Er zijn 6000 huizen overstroomd en 88 bruggen ver nield. Op verschillende punten zijn de spoorwegen beschadigd. De schade wordt op 6 millioen yen geschat. Verder wor den, naar verluidt, 17 visschersschepen vermist DE DEENSCHE BARK KOBENHAVN. Hoewel men nog niet alle hoop heeft op gegeven, aldus meldt de Brltsohe draad- looze dienst, is er dit jaar nog geen nieuws mosten worden. In het eerste geval zal het ontvangen van de Deensöhe bark „Koben-

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1929 | | pagina 9