't Juffertje
ST. NICOLAAS.
De landengte van Panama,
Populair Bijvoegsel van de
HELDERSCHE COURANT,
van Zaterdag 30 November 1929
410. (AUTEURSRECHTEN VOORBEHOUDEN).
ZIE DE MAAN SCHIJNT DOOR DE BOOMENIN PARIJS.
Een Sint NicoIaas-vertelUng,
Van Panaima begint de Victorie.
Aan den grens van het moeras-gebied
En d!e eenmaal door de goden aan de
Tob Nooit Hoekje.
tot een meer volstrekt profijtelijk maken
en in overeenstemming brengen met de
bereikte hoogte der mensehelijke evolutie
hoevaak zal dan daarvoor nog Amerika
zich moeten wenden tot regeeringen, lan
den, vorsten en volken met zijn stereo
tiepe vraag: „How Much?"
5 December in Parijs! Maar weer als
od een echten Hollandschen St. Nioolaas-
dag, koud, druilerig. Agnes de Bruyne
had even spijt, dat ze zoo tegen de nu zoo
lange en moeilijke reis naar Holland had
opgezien en besloten had dit jaar geen
Kerst-vaoantie te nemen. Dit was 't tweede
jaar dat ze met Sint-Nioolaas niet thuis
was; de anderen zouden wel allemaal
overgekomen zijn. Bets uit Amsterdam,
Henk en Wim uit Delft. Wat zou het
weer een drukte zijn, alle deuren afge
sloten, een geur van lijm overal, gevlieg
naar de keuken, naar Dora, die op alles
raad wist, en de onmogelijkste dingen kon
verschaffen. Aan de koffie klaagde Moe
der natuurlijk, dat ze nooit klaar zou ko
men en dat ze nu al hoofdpijn had, ze
moesten van haar maar geen aardig
heden verwachten. O, Agnes wist, dat er
dezen keer wel iets van aan zou zijn.
Moeder zou aan haar denken, ze hadden
samen al zoo dikwijls, surprises klaar ge-
maak, hadden de laatste jaren altijd sa
men de boodschappen gedaan voor de
„kinderen1" en Agnes had bij allerlei ge
heimzinnige pakjes versjes moeten ma
ken op vage aanduidingen. Moeder kon
geen twee woorden rijmen. Agnes stapte
voort.
Ze vras in Parijs, omdat ze het volgend
jaar Middelbaar Fransch wilde doen. Ze
was tamelijk laat met de studie begon
nen, als oudste uit een groot gezin was
het glijd stilzwijgend verondersteld, dat
ze thuis zou komen; dat was ook werkelijk
gebeurd, maar toen de jongens op studie
waren gegaan, haar zuster op het con
servatorium, en alleen Lies nog over
bleef, werd ze vrijwel overbodig. Ze bad
naar werk gezocht en al spoedig had ze
begrepen, dat de basis, waarop ze verder
moést bouwen, breeder moest zijn. Het
bl»ek haar, dat de studie iets moois voor
hsar zou worden; sedert zij begonnen
was leek haar leven voller. Instinctief had
zij die Vakken uitgekozen, waarvoor zij
den meesten aanleg had, literatuur en
geschienis. Twee jaar bracht zij door met
- eigen studie, toen werd het haai- in het
dorp te eng, ze moest er uit, ook voor
haar werk was het heter. Ze was toen
drie-en-twintig, alles in haar was kracht
en drang naar het leven, zij! moest nu
haar eigen weg kunnen banen. Maar hoe,
waar zou zij die kunnen vinden? Het
middel bood zich aan. Er waren op haar
diorp verseheijdene mensohen wier jon
gens en meisjes op de H.B.S. of het gym
nasium in de stad gingen; er wa
ren natuurlijk, die niet goed mee
konden, die hun werk niet zon-
der toezicht konden maken, en
toen1 Agnes enkele familie's gespro
ken had, waar ze telkens diezelfde klaag
liederen hoorde, stond haar plan vast. Zij
trok de stoute schoenen aan en kwam
•met het plan voor den dag de kinderen
te helpen. Het werd aangenomén en zoo
zat ze 's avonds midden in een kringetje,
uitleggende bejlpend, bemoedigend. Nu
verdiende ze zooveel, dat ze zelf les kon
nemen en na twee jaar slaagde ze er in
haar eerste examen met goed gevolg af te
leggen. Hoera en 't mooiste kwam nog.
Haar vader had met groote belangstelling
het worstelen van zijn dochter gezien en
ook hij had. zijn plan gemaakt. De jon
gens en Bets kostten veel. Maar waarom
zou Agnes haar kans niet hebben? Zoo
lang zij bet zelf klaar kon spelen, had hij
haar laten gaan, maar nu moest ze een
beetje geholpen worden. Als zij eens een
jaartje naar Parijs ging? Zijn oudste had
hem nog niets gekost en hij: was zuinig
geweest, het ging heusch wel.
Zoo was Agnes ip. Mei naar Parijs ge
trokken, blij als een kind. Elke dag was
belangrijk. Haar werkkracht en energie
groeide steeds aan.
Toen brak de oorlog uit. Agnes had
eerst niet weggekund, later niet gewild.
In haar omgeving werd zooveel geleden1,
haar jonge kracht vond zooveel te troos
ten. dat ze er tijdelijk haar studie aan ge
geven had, en met haar geheele persoon
lijkheid had klaar gestaan voor ieder die
haar hulp van noode had. Sinds enkele
maanden trachtte ze haar verloren tijd
weer in te halen, en dat was ook al een
reden geweest, om niet naar huis te gaan.
Maar Vandaag was het Sint Nicolaas, nu
keek ze alleen naar de winkels, want ze
had de kinderen van Madame Chenier,
bij wie ze in huis was, beloofd, dat ze
een echten Hollandschen Sint-Nicolaas-
avond zouden vieren. Wat moest ze nu
nog hebben, anders.o, ja strooigoed.
Zouden ze baar begrijpen in den winter,
maar bonbons waren eigenlijk ook wel
goed. Gezellig toch zooveel pakjes, en je
kon hier zulke leuke dingen krijgen.
Agnes was klaar, ze had haar inkoopen
gedaan en spoedde zich nu met een licht
hard naar den trein. Het was al laat, ge
lukkig dat ze al haar surprises al klaar
had; deze dingetjes moest ze alleen nog
maar in papier pakken, de versjes waren
ook al geschreven.
Het was donker, toen ze in de voor
stad aankwam. Op eens bleef ze staan,
een viool 1 Ah, daar in dat huis aan den
overkant, de gordijnen waren open, zoo
Zoo stond het wonderlijk geval: Voor
de tien millioen voor rechten van gezag
en de veertig millioen voor de rechten der
te maken verbinding, kreeg Amerika
practiseh ter oplossing het dubbelvoudig
probleem der laatste eeuwen: De koorts
en het Kanaal! De koorts, die er was
tot een hindernis en ten koste van alles
moest verdwijnen. En het kanaal, dat er
niet was, doch dat men er tot eiken prijs
wilde.
En toen was eindelijk het wonderlijk
oogenblik in de historie aangebroken,
waarop het Leven van het tropisch Wes
ten had gewacht en waarvoor de goden de
verpeste Landengte van Panama en den
practiseh doortastenden Amerikaan bei
den geschapen hadl
Amerika zette zich neer en bekeek de
opgave: De koorts en het kanaal.
Het bestudeerde uiterst zorgvuldig het
malaria- en gele koorts-vraagstuk. Het
volgde de rapporten en hield zich op de
hoogte van dé vorderingen der weten
schap ten opzichte van deze ziekte-plaag.
Het deed aan het onderzoek daadwerke
lijk mee.Totdat de eigenlijke verwek
ker van het ontzaggelijk kwaad in ge-
meenschappelijken arbeid van landen en
geleerden en manmoedige slachtoffers
was gesignaleerd: De muskiet!
Ha! riep Amerika - de muskiet is
de oorzaak van de koortsen. En het zond
onverwijld een voor het 'doel tot de tan
den gewapend leger van medici in den
vorm van een corps officieren van gezond
heid naar een van de bekende gele
koorts-haarden! Havana. De expeditie
slaagde die verwekker was inderdaad
'n mug, 'n muskiet binnenkort met
naam en toenaam bekend en achtervolgd
door de deskundigen in zijn handel en
wandel..
En de oorsprong sinds vele geslachten
van dood en vernietiging in de omgeving
van Panama sprong als uit een duivels-
doos te voorschijn: De moerassen in de
onmiddellijke nabijheid van de Chagres-
rivier, waar de kanaal-projectie lag en
waar de duizenden blanken en inboorlin
gen gearbeid hadden temidden van wol
ken muskieten, die op deze moerassen in
millioenen-tal gekweekt waren!
Het moeras-gebied moet verdwijnen
sprak Amerika zette 'n streep door
bet eerste punt van de agenda en ging
zich bezighouden met punt twee: Het
kanaal.
Eigenlijk was het gebied van de land
engte niet meer dan 'n hooge bergrug aan
de zijde van Panama vanwaar 'kleine stroo
men de moerassen voedsel gaven aan de
zijde van Colon en de delta schiepen van
de Chagres-rivier. Het was alles water
water van de zee, van de Ohagres, van de
bergstroomen en van de moerassen
Alleen de bergrug stond er als een kam
van steen, waaraan de werktuigen van de
Lesseps al jaren geknaagd hadden. Een
maal ten volle doorgeknaagd, zou bet
water van twee oceanen elkander vin
den
Maar het getij-verschil van meters?
zei Amerika waaruifn sterke stroom
zal komen in het verbindingskanaal....
Hoe diep en hoe breed zal ik moeten
graven om dezen stroomgang te minde
ren?.... De kam is hoog De laagste
plek is nog 100 meter boven den water
spiegel!
Dus het water omhoog! peinsde
voorzichtig Amerika. En het was in den
persoon van den sedert wereldberoem-
den Yankee-waterbouwkundige Colonel
Geo W. Gcethals, dat Amerika hier ver
der peinsde. Het water omhóóg en
de moerassen zijn verdwenen!.... Het
water omhoog en het grondverzet van
den Culebra-berg'is minder.Het water
omhoog en het getij-verschil tusschen
de zeeën is genivelleerd en stroom en ken
tering in het verbindingswater zijn uitge
sloten!....
Zoo redeneerde Amerika bij monde van
„The Autocrat of the Oanal-Zone":
Goethals.
En voegde de daad hij het woord.
Het begin aan de voltooiing van de
bijna onmenschelijk geachte taak. Het
bond den strijd aan met den monster
draak, die zooveel menschenlevens ver
slonden had en vond als belooning
de oplossing van het technische kanaal-
vraagstuk!
dat ze den speler kon zien; hij kwam
haar bekend voor, maar dat was natuur
lijk onzin. Toch wachtte ze even, dat was
igeen gewoon dlletifcmtenspel. Het deed
haar aan. Holland denken, waarom wist
ze niet; maar plotseling ging de melodie
over in een simpel wijsje, een Sint-
Nioolaas-liedje: Zie de Maan schijnt
door d© boomen! Dat werd het motief
van een gedichti n klanken, de viool zong
het. Roerloos luisterde Agnés, de tra
nen kwamen haar in de oogen, daar was
een Hollander, die aan zijn huls dacht,
en zün verlangen moeSt wel groot rijn,
dat hH het zóó kon uitspreken. Er kwam
een gedachte bij haar op, zou zij
Zij- keek weifelend naar haar pakjes, er
was een kalender bij voor monsieur Che
nier, maar eigenlijk had ze al iets voor
hem. Zou.zij.als. ja, zij zelf zou
het ook prettig gevonden hebben, als ze
hier eens een geheimzinnig pakje kreeg.
Wacht, haar vulpen had ze bij zich, de
kalender was keurig ingepakt, alleen het
adres er nog op, „Pour le violoniste".
Dat zou wel genoeg zijn. En nu echt Hol-
iandsoh doen. Zij ging naar den overkant,
legde het pakje voor de deur en drukte
lang op den electrischen bel, toen liep ze
hard weg.
Ze merkte niet, dafde violist, die op
bet bellen zijn spel gestaakt had, het
raam geopend had, en naar bulten had
gekeken. Hij begreep er niets van, aan
de dour stond niemand, maar er lag een
pakje en hij hoorde hard loopen. Speelde
zijn verbeelding hem parten? Toen greep
hy zijn hoed, schoot vlug zijn jas aan, en
ging haar achterop. Inderdaad er lóg
een pakje voor hem, maar dan moest hij
weten van wie! Het was een lange rechte
straat, zoodat hij Agnes kon zien. Zij
liep nu langzaam en het gelukte hem
haar in te halen. Hij liep haar voorhij en
ging, teen hij een pas of tien voor was,
kwasie belangstellend voor een winkel
raam staan en toen zij passeerde, nam hij
haar tersluiks op. Wat een bekoorlijk
figuurtje. Bart Hettema besloot haar te
volgen, hij zou te weten komen waar ze
woonde en dan.maar wie was ze?
Waarschijnlijk een landgenoot©, maar
kende ze hem? Een bewonderaarster?
Een van de vele,? Bart trok verachtelijk
de wenkbrauwen op, die waren meestal
niet zoo bescheiden, bovendien zijn naam
stond niet eens op het pakje. Voor den
drommel, hij moest uitvisschen hoe de
vork in den steel zat.
Agnes had niet durven omkijken,
eigenlijk was het toch een zotten inval
van haar geweest, maar enfin, het zou
een geheimpje voor haar zelf blijven.
sk
Bet lot, of liever Bart Hettema wilde
het anders. Hij: volgde haar tot bij de
deur van haar woning, toen ze wachtte
en hij langs liep, kon hij haar opnieuw
van terzijde opnemen. Het schijnsel van
de lantaarn viel juist op haar en hij werd
getroffen door de opgewektheid van haar
gezichtja Even dacht bij er over haar
aan te spreken en te bedanken, maar
ineens kwam het verlangen in hem op
haar beter te leeren Icètmen, zij was zoo
frisch en zoo mooi, zo bals ze daar stond,
en ze moest zijn spelen van daar straks
zoo goed begrepen hebben; en toch, welke
andere vrouw zou hem dat zoo kiesch ge
toond hebben!
Bart Hettema was kunstenaar, hij had
naam gemaakt, hij werd bewonderd, ge-
gevierd, avvond aan avond. Toch was hij
niet gelukkig; hij voelde zich te eenzaam.
Hij had geen bloedverwanten meer, en
toen ze nog leefden, hadden zich deze
weinig aan hem, den „muzikant" gele
der Caraibische Zee juist in het stroom
gebied van den Chagres verrees een
steenen keerdam. Honderd voet hoog
bijna! Dertig meter daarachter groeide 'n
tweede, beiden met uitlaat als de inrich
ting van een stoomgemaal en de beneden
loop van den Chagres als afvoerweg naar
zee.
De nu ontstane binnenruimte werd ge
vuld met waterhoudend leem en het water
van de bergstroomen kon de zee niet meer
bereiken, overstroomde daarom en.ver
zwolg de moerassen, die er lagen, tot een
groot kunstmatig gevormd meer. Het
Meer van Gatun.
Twee jaar duurde het volloopen. Maar
de moerassen waren weg!
Nu een. diepe sned'e in de Culebra
en sluizen aan de beide kanten en de door
vaart is klaar sprak Colonel Geo Goet
hals
En een verdelgingsoorlog aan den
muskiet en het gevreesde land zal voor
eens en voor al gezuiverd zijn voegde
Amerika er weder bij en zond zonder
dralen de beroemd geworden „Muskieten-
brigade" naar de muskieten-golf, de mus
kieten-kust en de muskieten-lijders....
Een brigade van niet minder dan 100 doc
toren en drie duizend man verplegend
personeel.
Eerst de saneering decreteerde
Amerika en door de saneering het
kanaal!.
En verder werd er niet meer gesproken,
doch enkel aan de gelukkige toekomst
van Panama gearbeid Amerikaansch
gearbeid!
De moerassen werden verdronken
de kleinere plassen gevuld met graaf
grond uit d!e Culebra-cutStilstaand
water werd met petroleum begoten. De
huizen werden geblindeerd met gaas en
de afvoérgoten voor het vervolg van ce
ment gemaakt. Het stelsel van waterton
nen werd vervangen door ondergrondsche
waterleiding met standpijpen.
En Amerikaansch© kordate voorschrif
ten werd'en binnen de onteigende tien
mijls zóne in werking gesteld!
Eenmaal de wordingsplekken der mus
kieten vernietigd en de resten uitgeroeid,
werd' in de nu gezuiverde atmosfeer het
kanaal-ontwerp tot volle uitvoering ge
bracht. De koorts verdween de slacht
offers minderden en hieven ten slotte
uit.
gen! laten liggen: slechts één mooie her-
inenring had hij, aan z'n moeder en on
bewust leefde nu in hem 't verlangen een
vróuw te vinden, op wie hij deze herinne
ringen kon overdragen.
En zoo was hem een vrouw voorhij-
gegaan met een moederlijk hart, die zou
en moest hij leeren kennen. Hoe? Het
was immers Sint Nicolaas! Hü ging naar
z'n kamer terug, z'n plan was gemaakt
Hij zelf zou als surprise fungeeren!
Een uurtje later belde hij aan de wo
ning, waar hij Agnes had zien binnen
gaan. „Er is hier een Holandsche jonge
dame in huis? Goed, zag haar, dat een
Hollandsche jonge vriend haar graag
een oogenblik wilde spreken." Hij werd
in het salon gelaten, door de deur boortje
hij kinderstemmen, „ah chantez, ohantez,
s'il vous plait, Mademoiselle," en een
jopge stem gehoorzaamde onmiddellijk:
Zie de maan schijnt door de boomen.
Plotseling brak het zingen af, hij hoorde
iemand de gang doorkomen, de deur ging
opep.Agnes herkende den violist van
straks. Hij kwam haar lachend tegemoet
„Een suprise voor een surprise, dat mo
gen we vanavond doen, ik kom u bedan
ken voor uw cadeau, maar sta me toe,
dat ik me voorstel: Hettema.'''
Agnes was eerst verward blijven staan:
hoe wist hij dat zij' het gedaan had, maar
tegelijkertijd trof haar het humoristische
van het geval en zich zelve volkomen
meester, boog ze evenAgnes de Bruyne...
U zult het; wel kinderachtig gevonden
hebben, ik dacht, dat u ook naar een Hol
landsche avond verlangde; als ik geweten
had, wie u was, o, maar dat ik dat niet
begrepen had," viel zij zichzelve in de
rede, „dat u meer was dan een ander, ik
heb zoo genoten, toen u speelde."
Bart Hettema» wist op da oogenblik,
dat hij niet vergeefs gestreden had bij de
bestijging van het o zoo moeilijke pad
van de kunst. Het was voor haar geweest,
voor die Agnes de Bruijne, die daar in
een Parijsche salon voor hem stond en
hem zei, dat hij meer was dan een ander.
Voor haar wou hij: meer dian een ander
worden. „U kinderachtig vinden, u hadt
gelijk, ik verlangde naar ons lage landje,
ik heb er ook aan gedacht, dat het van
daag 5 December was, in geen jaren heb
ik het gevierd, niet sinds mijn moeder
gestorven ié; de meesten hebben ook ge
dacht, dat ik zoo iets niet meer noodig
had. Zij begrepen niet, dat ik misschien
eenzamer was dan ziji allen, al had ik mijn
kunst.
Mademoiselle de Bruyne," hoorde hij
een kinderstem roepen.
„Meneer Hettema, mag ik u introdu-
oeeren, de kinderen en ik we vieren een
Hollandschen Sint-Nioolaas.' Hartelijk
klonk haar uitnoodiging.
„Graag, maar eerst moet ik een belofte
van u hebben. Straks na het feest, gaat
u met mij naar de stad, en wij- gaan- samen
St. Nicoilaas spelen. U hebt mij op een
uistekend idee gebracht, er zijn er hier
zooveel onbekenden, die een verrassing
zoo noodig hebben. Helpt u mij de verras
singen uitzoeken, dan gaan we ze samen
naar de gewonden in de Hollandsche am
bulance brengen?"
Met een spontane beweging stak Ag
nes hem haar handen toe: „Ja, graag,"
zei ze eenvoudig.
Den volgenden morgen schreef Agnes:
„Moedertje, het was gisteren een
vreemde, maar heerlijke avond! Raadt u
eens met wien Ik gisteren ben uitgeweest,
met Bart Hettema, u kent zijn naam na
tuurlijk. Stel u voor 5 December in de
Parijsche straten; en daar wandelen uw
langengte toegedachte taak was volbracht
tot een zegen voor het land» tot een
moderniseering van het wereldverkeer en
tot een overdonderend bewijs tegen de
stelling, dat West-Indië niet bruikbaar
niet betrouwbaar en het klimaat niet
te doorstaan wezen zou!
Dit was de glorie der overwinning en
hierin lag de waarhjke beteekenis voor
Amerika en het recht zich op de over-
heersching in dit land te beroemen.
Waar eens het land van gouden schat
ten gevangen lag onder den wreeden
klauw van moordende ziekte, daar is nu
de moderne, sober en propere, aan stren
ge lijnen van èen ijzer gezag gebonden
„Canal-Zóna" met wetten op de sanee
ring, die bindend' zijn. Die de markten
onthouden van het infecteerend muskie
tengevaar, het drinkwater onder con
trole brengen1 boete stellen op- 't vinden
voor de tweede keer van openstaande bak
ken, blikken, bloemvazen e.d. met helder
en voor de muskieten geschikt water
Waar vroeger het verwoeste oud-Pana
ma lag, staat nu in een exterieur van hel
dere, tropische woningen Panama City
met haar zusterstad Balbao en het uiterst
moderne Anoon met modelziekenhuizen
en gebouwen.
Waar eens de Indianen zich slechts
schuw vertoonden om wild te jagen voor
hun onderhoud, daar brengt nu een Ame
rikaansch ingerichte trein den reiziger
langs het kanaal en de „Culebracut" en
het breede Meer van Gatum.
En waar eens 'n mager inlandsch ge
hucht van negers werd gevonden, zijn nu
verrezen de zustersteden Gristobal en
Colon met 'n moderne haven-aanleg, die
schatten heeft verslonden en die nu uit
het scheepvaart-verkeer over alle zeeën
reeds ruime winst opbrengt aan de States.
Het Panama-kanaal is voltooid. Ameri
ka heeft de daad volbracht. Vier eeuwen
juist na de eerste gedachte, welke Alvaro
de Savedra eraan wijdde.
Bij Gatun worden de machtigste zee
schepen in drie achtereenvolgende enor
me sluizen tot 85 voet hoven den Caraibi-
schen zeespiegel geheven, waardoor ze
komen in het kunstmatig uit d'e moeras^
sen geschapen binnenmeer. Over een
lengte van 23 mijl. Vervolgens op gelijk
peil door de insnijding der Culebraberg
over een lengte van 9 mijl. Daarna door
de Pedro-sluis in een lager gelegen kunst-
meer en ten slotte weer door twee achter
dochter en Hettema, als oude vrienden.
Samen zoeken zij allerlei heerlijkheden
uit voor de arme gewonde soldaten en
hij heeft beloofd voor ine te komen spe
lenen.... moeder o begrijpt u het
al? We hebben het elkaar niet gezegd,
maar ik weet, het o, ik weet het zeker -
wij zullen meer dan vrienden worden....!
Agnes had het geweten, Bart Hettema
en zij- vierden samen Kerstmis in haar
oude dorp.
LUIHEID.
De taak, die iemand té Ver
vullen heelt, is rijn zwemgor
del, is zijn reddingstoestel.
Geor-ge B. Emerson.
„Wie niet werkt zal' niet eten.
Wie niet eet zal niet leven. Korter: wie
niet werkt zal niet leven. Of nóg korter:
wie niet werkt leèft niet. Nu moeten we
„werken" heel ruim opvatten men kan
uren stilzitten en toch werken: men laat
dan zijn geest gaan, men maakt plannen.
Men hoeft niet juist imet- hamer en' heitel
aan don .gang te gaan, om een ijverig
imensch té zijn. Maar men weet zelf maar
al te goed, wanneer het stilzitten geoor
loofd is hetzij om na te denken Jiet'zij-
om nieuwe krachten te vorgaren en
wanneer het niet geoorloofd, is, voortkomt
uit luiheid.
We willen het er nu niet over hebben
of luiheid in de maatschappij geoorloofd
is. We willen slechts onszelf eens bekij
ken in dien toestand van luiheid. Zijn we
gelukkig of ongelukkig als we niets doen?
Gelukkig? Dan komt het niets-doen U
toe, dan hebt ge behoefte aan rust, aan
het kalm verzamelen van nieuwe ideeën.
Dan is Uw „luiheid" geen luiheid. Want
als ge èoht lui zijt, zult ge U zeker onge
lukkig gevoelen. Behoefte aan rust hebt
ge niet, want ge werkt nooitnieuwe
ideeën hoeft ge niet te verzamelen!
want ge zult ook nooit werken. Elke ge
dachte aan werk vervult U met weerzin.
Ge hebt geen verleden en geen toekomst.
En het heden is dor en leeg en levenloos.
Levenloos. Ja, dat is elk lui bestaan.
Wie niet werkt, zal niet leven» Het is dus
in ons eigen belang oim niet lui te zijn.
Wianneer we „niets doen" dringen zioh
allerlei vragen aan ons1 op, vragen, die
we niet kunnen beantwoorden. Twijfel,
wanhoop, zenuwzwakte komen ons over
vallen. Wilt ge de wanhoop ontwrichten,
wilt ge de vragen beantwoord zien? Werk
dan. Werk is de zin van het leven. Het
komt er niet op aan wat ge doet, of ge
groote bedrijven' leidt, of voor uw kind
een stuk speelgoed in elkaar timmert, of
ge schitterende romans schrijft of .een
waardeloos versje neerkrabbelt. Alle
werk is goed, als ge het met liefde doet,
als ge er in op- kunt gaan.' Dan leeft ge
pas, dan leeft ge mee in de groote, bewe
gende wereld. Als ge niets doet, valt ge
er buiten, gaat ge in .tegen de natuurlijke
wetten. Ge moét u'slap en ongezond gaan
vtoelen. Maak uit dat ongezond voelen
ge-en nieuwe reden tot luieren! Het ©enige
geneesmiddel voor uw ziekte is juist
werken, meewerken pet al bet levende.
Stel u een taak, die ge vervullen kunt,
grijp haar aan als het eenige middel
tegen twijfel en wanhoop, als het eenige
middel om gezond te leven.
(Nadruk verboden).
Da. JOS. DE OOCK.
elkander liggende Miraflor-sluizen aan
de zijde van Panama weer terug op het
peil van -den Stillen Oceaan 1
Van Panama is de victorie begonnen-
En het is geworden tot 'n symbool
'n Symbool van vergoeding en van boe
tedoening in de eerste plaats voor het
eigenlijk vier eeuwen vroeger gedane on
recht der blanken-invasie 'n honoree
ring voor de eens gemaakte fouten aan
dwingelandij, knechting en verwoesting
aan de oervolken van den Indias Occiden-
talisl
'n Symbool van simpele rechtvaardiging
anderzijds, dat inderdaad bij de blanke
overheerschers al is het dan in de ver
gane eeuwen nog weinig getoond de
diepere mogelijkheid ligt de oorspronke
lijke bewoners uit eigen onmacht van
vergaan omhoog te heffen.... 'n recht
vaardiging, dat de Natuur mag worden
aangetast door de Cultuur, mits het tot
haar voordeel zij!
'n Symbool van overtuigend bewijs, dat'
het inderdaad mogelijk Is van iedere wil
lekeurige plek in West-Indië vruchtbare
plaatsen voor het tegenwoordig leven te
maken door veredeling van liet land,
verwoesting der ziekte-kiemen, uitroeiing
van iedere halfheid en het op wezenlijk
hoog beschavingspeil brengen door mid
del van streng doorgevoerde noesten ar
beid!
En 'n symbool van waarachtige moge
lijkheid, dat alle overige deelen van het
nu nog loom onder de zon liggend West-
Indië, eenmaal gelijk kunnen worden aan
het ten aanzien van heel de wereld daar
geschap envoorbeeld: Panama.
En hij het in gedachten overzien van de
West en het beschouwen van het eerbied
waardige arbeidS-monument Panama, rijst
de vraag, die als een moraal-steekt in dit
gansche levenslied': Wanneer het ooit
mocht komen tot een veel grootere, veel
ruimere utilisatie van het West-Indische
landWanneer het ooit mocht komen
EINDE.
