T
NI Zeebad Huisduinen
Badpaviljoen
Hotel-Pension
VIERDE ENftTSTE BLAD.
STADSNIEL'S
VAN ZATEFj 17 Hf| 1930
Zoijd.
jn Hoogwater
opond.011(j
1.55 9.07 520.50
Maan
Mei.
Z 18
M 19
D 20
W 21
D 22
V 23
Z 24
2.20 10.19
2.39 11.33
2.52 12.46
3.05 13.59
3.14 15.12
3.25 16.27
620.61
^■20.53
4-^0.54
4.*0.55
4-Ö;).56
4-ÖA.58
13.09
1.82 13.56
2.22 14.51
3.23 15.59
4.37 17.15
5.51 18.22
6.49 19.12
Eaterdag 17
Zondag 18
Maandag 19
Zomertijd.
Mei 21.18 uur.
21.20
21.21
Onze vroegere plaats^te Mej.
Annie Heiligenberg slaagde Mei j.1. in
het Provinciaal ziekenhuis ,Anenbosch"
te Bakkum voor het einddlpaa k z ver
pleging.
LUTHBBSCHE KEI.
Aangemoedigd door het jsniC' den
eersten jeugddienst in dit kersouw is
voor morgen weder een jeugdcnst vast
gesteld, waarin Ds. P. BoChoopt
te spreken over het onder™ Tn
's Levens Lente1".
De dienst vangt om' half elf ai terwijl
ook nu weer de organlste, mej. .Kamp,
op het fraaie kerkorgel een solonont te
geven. K
CHRISTENDOM EN MILITAHSME.
Lezing van Ds. v. poel.
Wfl willen de aandacht vestigen een
«penbare bijeenkomst van de Vereemng
,Kerk en Vrede" op Donderdag 2: Mei
l.s., s avonds half negen, in U.S.O.,/aar
J}: w\ v- P°el zal spreken /er:
Christendom en Militarisme". De rer-
Bniging „Kerk en Vrede", die de st-ke
Jgenstelllng tusschen Ohristendouien
filitarisme naar voren brengt, en hitin
esteundi wordt door leden van verscil-
mde christelijke kerkgenootschappn,
lag zich verheugen in de belangstellig
sympathie van zeer veel, zoowel kerk-
|ke als buitenkerkelijke, memsehe®.
Voor nadere 'bijzonderheden verwijze
e naar de advertenties in deze courant
s toegang is vrij.
EEN FEESTAVOND IN DEN
R. K. VOLKSBOND.
Evenals vorige jaren wordt ook thans
weer overal herdacht de uitvaardiging
van de Encycliek *Rerum Novarum» door
Paus Leo XIII in 1891.
Donderdagavond had het bestuur van
den Ned. R. K. Volksbond hiervoor een
feestavond belegd, in het gebouw aan de
de Molengracht, waarvoor medewerking
werd verleend door mej. Anny Hoogen-
bosch (piano) en den heer Tj. Dito (viool)
en het zangkoor >Canhemus Dominum»,
onder leiding van den heer N. Bouchier,
terwijl als spreker optrad de heer Havers,
secretaris van Herwonnen Levenskracht.
De voorzitter, de heer D. J. Snel, die
de vergadering opende, sprak er zijn spijt
over uit, dat er niet meerderen waren
opgekomen om dezen avond mee te vieren,
temeer daar wij medewerking 'hebben
kunnen verkrijgen van personen, die een
uitstekenden naam hebben. Spr. gaf een
uiteenzetting van de motieven, die jaar
lijks tot deze avonden leidden en sprak
er zijn verwondering over uit, dat er nog
zoovelen zijn, die nog niet handelen naar
de wenschen, in dezen zendbrief van
Paus Leo XIII uitgesproken, ja, dat er
zelfs nog patroons zijn, die het hun werk
lieden euvel duiden, dat ze zioh durven
organiseeren in hun resp. organisaties.
Na dit openingswoord kregen we aller
eerst een drietal muzieknummers te
hooren van den heer Tj. Dito, begeleid
door mej. Anny Hoogenbosch, waarna
het woord was, aan den heer Havers.
Deze begon met te zeggen, dat het
thans 39 jaar geleden was, dat de Ency
cliek «Rerum Novarum» door Paus Leo
XIII de wereld werd ingezonden. Zoo er
ooit een schok door de wereld ging, dan
was het wel bij het verschijnen van dezen
zendbrief, waarin op zoo'n duidelijke wijze
de vinger werd gelegd op de toestanden
in de toen heerschende maatschappelijke
samenleving.
Deze zendbrief was niet anders dan
een wijzen op de christelijke rechtvaar
digheid en naastenliefde. Wordt dat door
ons wel in alle deele nageleefd als'Katho
lieke arbeiders, vraagt spr. Maar er zijn
veel lichtpunten van naastenliefde aan
te wijzen, als daar zijn zoo vele Katho-
liêke instellingen; een van de voornaamste
is wel Herwonnen Levenskracht. Deze
vereeniging is geboren uit het feit, dat
men daartoe gedwongen werd. Kunnen
wij thans wijzen op verheugende cijfers,
zoo is het niet altijd geweest. In 1914
zijn er 14000 gestorven aan t.b.c., in 1921
bedroeg dat aantal nog 8500, terwijl het
laagst bekende cijfer thans is 6400. Van
die 6400 slachtoffers van de witte pest
kunnen wij er nog velen van redden,
daarom moet de strijd onverzwakt worden
voortgezet.
Er zijn rjog te veel arbeiders, die het
slachtoffer worden van de t.b o. wegens
slechte voeding, huisvesting, enz. Nog
1200 vrouwen, mannen en kinderen van
onze-vak- en standsorganisaties zijn lij
dende aan deze ziekte, en die moeten ook
geholpen worden. Wij kunnen er trots
op zijn, dat wij de eersten zijn geweest
met het stiohten van een sanatorium.
Onze arbeiders brengen aan de 1-cents
contributie op een bedrag van f 60.000
's jaars. Sinds het bestaan van Berg en
ËREENIGING VAN HTTTfiVRorwFiv Bosch is aan verpleeggelden uitgegeven
U VAJ* MUISVKULWEN J 1-200.000, waarvoor wij meer dan 2700
AfdeelingDenHeldbr.K^611 hebben verpleegd in onze sana-
Donderdagmiddag hield de afdeeling
In Helder van de Ver. van Huisvrouwen
vlerom een harer ledenbijeenkomsten
ÜJ.S.0. Door een tweetal sprekers werd
dr het woord gevoerd ter aanbeveling
vi verpakte kruiderijen (peper, saffraan,
foie, e.d.), en de bekende Maggi-artke-
le Laatstgenoemde werden den damei in
de vorm van een kopje bouillon en een
prfje van de nieuwe soepen ter kemis-
mfing voorgezet.
landag 2 Juni gaat de afdeeling op
rei niet, zooals aanvankelijk de bedoeling
wester bezichtiging van een bijenstmd
te santpoort en een schip van de naat-
scaopij „Nederland". Dit is wat al te /er-
miend, en het bestuur heeft dan ook ge
mind in plaats van Let bezoek aan Sant-
pat een rondvaart te moeten organbee-
re door de Amsterdamsohe grachten.
Dirna wordt een schip bezichtigd; Mer-
v<r kunnen hoogstens 100 dames nee,
v-: later komt, wordt onherroepelijk
teiggewezen. Men kan natuurlijk van
h< gezamenlijk billet tegen gereaucter-
ae trelnprljs ook gebruik maken door
bsiigerf of kennissen door te
EEN -EN-TWLVn G- DUIZEN D K.G.
ANSJOVIS.
Vrijdag was niet minder dan 21.000 K.G.
nt rrviat afslag: een recordcijfer,
at misschien wel eens eerder behaald is,
'f f nimmer overtroffen Is in
isrhnf«iaf van <ien Helderschen
HnvnAr i?' n, onjdank.8 dezen grooten
uiteno-pwr,81*6? pr«zen volstrekt niet
uitengewoon laag te noemen, n.1. van 20
1 er K-G- Ze waren zelfs nog Iets
van bet bekende jaar 1926,
n6 aanvoer ook buitengewoon groot
i'rnviliwfn en, ander 6611 ongekende be-
\l gheid meebracht, ligt voor de hand.
ENGELSCH KOLEN BOOT JE1 IN DE
NOORDERHAAK8GRONDEN
GESTRAND.
n„ Op rijgen kracht vlotgekomen.
t,!,'H5efapavond 13 het Engelsche kolen-
tje „Foynes" in de Nioorderhaaksgron-
oen yastgeloopen. Om elf uur 's avonds is
„Groningen" van de Mij.
ijsmüller, uitgevaren. Gisterenmorgen
om half negen vertrok de reddingboot
,.I o rus Rokers" van hier, om zoo noodig
assistentie te verleenen. De sleepboot,
zoowel als de reddingboot, konden echter
onverrichterzake terugkeeren, daar de
„boynes op eigen kracht is vlotgekomen.
Maar toch moeten wij ons afvragen,
doen wij wel genoeg? Spr. heeft aan den
lijve kunnen ondervinden de zegen van
herwonnen levenskracht. Maar ge weet
ook wat het zeggen wü, als de patiënt,
nadat zijn aanvraag voor verpleging is
goedgekeurd, op de wachtlijst moetwor-
deij geplaatst, en soms wordt die wacht
lijst een doodenlijst: Weet ge dat we met
die f 60.000 nog geen 100 patiënten een
half jaar kunnen verplegen. Begrijpt ge
nu, dat we steeds naar andere middelen
moeten uitzien zooals loterijen en
bloemendagen om de middelen te ver-
hoogen. De vrije stuiversactie brengt
thans op f 50.000 's jaars, maar nog lang
niet allen getroosten zich dat kleine offer
van naastenliefde. Er mag straks geen
enkele patiënt meer wachten.
Spr. brak nog een lans voor het nieuw
te bouwen sanatorium te Bilthoven. In
1928 kregen we van de gemeente Apel
doorn bericht, dat we moesten verdwijnen,
maar door de bemoeiingen van de Re
geering moohten we nog Blijven. Maar in
1988 zullen we een ander sanatorium ge
reed moeten hebben. In Bilthoven is thans
een stuk grond gekocht van 40 H.A. groot.
Er zal daar moeten komen een monument
van de Roomsche arbeiders, uit de offers
van de Roomsche arbeiders. Daar moeten
ook aan medehelpen de Roomsche vrou
wen, omdat de vrouwen weten wat het
zeggen wil, als de man moet worden uit
gezonden. Dat nieuwe gebouw kost een1
rnillloen. Ons arbeidersleger is 150.000
man sterk en als leder één gulden geeft,
dan zullen we bouwen.
Ge hebt hier in Den Helder ook wel
van ons sanatorium gehoord en spr. hoopt,
dat Den Helder niet zal achterblijven en
en dat de patiënten straks ook dankbaar
zullen zijn voor de mooie daad, in Den
Helder verricht,
Na een kleine pauze werd de weleerw.
heer Heemskerk, die in de plaats van den
weleerw. heer de Groot was benoemd als
geestelijk adviseur, met eenige toepasse
lijke woordon geïnstalleerd door den heer
P. A. Smits, lid van het Centraal Bestuur
en tevens bestuurslid der afdeeling.
Nog een drietal muzieknummers werden
door den heer Dito en mej. Hoogenbosch
op de|bekende wijze ten gehoore gebracht,
door den voorzitter werd mej. Hoogenbosch
als uiting van dankbaarheid voor beider
prestaties gehuldigd met bloemen.
Door het zangkoor „Cantamus Domi
num'' werden tenslotte nog een drietal
nummers op verdienstelijke wijze gezon
gen, waarna deze goed geslaagde feest
avond na het zingen van «Aan U, o Koning
der eeuwen" onder dank aan allen voor
ZONDAG VAN 3-6 UUR
Menu van Zondag 18 Mei èf 2.-
Tomatensoep
Vleeschpasteitje
Biefstuk van de haas
Spercieboonen
Aardappelen
Coupe-ananas
Vruchten
Dessert
hun medewerking door den Voorzitter
werd gesloten.
MAXIMUM AANTAL
VERGUNNINGEN.
Door het Centraal Comité voor Drank
bestrijding „Helder" is het volgende ver
zoek aan den Gemeenteraad verzonden:
„Geeft met verschuldigden eerbied te
kennen het Centraal Comité voor Drank
bestrijding „Helder";
dat zij kennis heeft genomen van een
door de afdeeling Den Helder van den
Bond van Koffiehuishouders en Slijters
bij u ingekomen adres, om aan de Konin
gin te verzoeken, het aantal vergunningen
voor deze gemeente te bepalen op 45;
overwegende, dat het uit maatschappe
lijk oogpunt nog steeds gewenscht is, dat
het aantal drinkgelegenheden vermindert,
in stede dan dat het aantal zekeren tijd op
een hoogte blijft;
van oordeel, dat het thans voor deze ge
meente geldende vergunningsstelsel,
waarbij 'het aantal vergunningen geleide
lijk vermindert, te verkiezen is boven het
door adressant bedoelde;
verzoekt Uw Edelachtbaar College, om
genoemde redenen, het bovenbedoelde
adres niet aan te nemen."
'Ter toelichting wordt nader medege
deeld:
Vijf jaren geleden heeft de gemeente
raad het besluit genomen, voor deze ge
meente het z.g. Amsterdamsche stelsel in
te voerer, waarbij geen nieuwe vergunnin
gen meer züllen worden verleend en aldus
het aantal geleidelijk afneemt.
De afdeeling Den Helder van den Bond
van Vergunninghouders en Slijters wil,
zooals uit hun verzoek blijkt, dit stelsel
doen verdwijnen om plaats te maken voor
het stelsel, waarbij een maximum aantal
bepaald wordt, n.1. 45. Bij inwilliging van
dit verzoek zal dus het aantal, wat op het
oogenblik 48 bedraagt, tot 45 dalen en
daarop blijven staan.
Wij geven daarom de voorkeur aan het
tegenwoordige stelsel. Wanneer eenmaal
de Plaatselijke Keuze In de wet ls vastge
legd, en de meerderheid spreekt zich uit
voor een algebeele verdwijning der ver
gunningen, is dit tegenwoordige stelsel
bovendien een practlsche overgangs-
methodle. En dat deze uitspraak niet denk
beeldig is, bewijst de algemeene sympa
thie, welke de drankbestrijders van de bur
gerij mogen ondervinden, getuige het
groot aantal kranten en brochures, welke
jaarlijks van dé drankbestrijders worden
gekocht. Wij bevelen ons verzoek in Uw
zeer gewaardeerde belangstelling aan en
hopen, dat u mede zult werken, om het
tegenwoordige stelsel te handhaven.
ZOMERTIJD EN ZOMER TIJD.
Vormen samen zomerscbe tijd.
Zóó, toen we de klok verzet hadden woed
het volgende versje ons raam binnen:
ODE AAN DEN ZOMERAVOND.
Nog zie ik ons 's avonds door d'avondstond
dwalend,
Door bossöhen en velden, niet achtend den
tijd;
Weer zie ik het plekje, lh zomertooi
pralend,
Waar wij ons vermoeid hebben neder-
gevleid.
Het maanlicht zacht stralend! op donkere
boomen,
Het landschap verzonken in vredige rust,
Heb ik jou voor het eerst in mijn armen
genomen,
Voor d'eerste maal teeder je lippen gekust.
Met de on'derteekening „Bob", 't Is
eigenlijk meer een ode aan de onbekende
sohoone voor wie dit bestemd is. Dat deze
Bob met zoo'n moolen Meidag dichterlijk
ls geworden, nadat-ie eerst verliefd is ge
raakt, pleit voor hem, en het is te hopen,
dat de dame in kwestie het weet té waar-
deeren.
En zou een mensoh dan ook, met zoo
veel fraai zomerweer, niet in een ver
heven stemming komen? Het is alsof de
Meimaand gewacht heeft op den zomertijd
en nu eerst al, haar schatten begint ten
toon te spreiden. De natuur ls in deze
maand op haar mooist; het jonge groen
van boom en struik is nog frlsch en fleu
rig en, hoewel, behalve tulpen en narcis
sen, nog weinig bloemen te vinden zijn, ls
het uitloopen en het van dag tot dag ont
luiken van al deze zomerschoonheld al
een genot. Wie meent, dat we hier ter
plaatse geen bloeiende vruchtboom en be
zitten, heeft nooit goed rondgezien; men
vindt ze op verschillende erven, soms
meerdere bijeen, en het is waarlijk niet
noodig ervoor naar de Streek te gaan.
Op dezen eersten zomertijd-avond, toen
eerst te half tien de duisternis inviel, was
de zee van een groote bekoring. Bladstil
was het, hetgeen niet wegnam, dat de
eeuwig-onrustige zee ook nu deinend haar
golven langs den dijk spoelde, waar groote
steenhoopen getuigen van de verwoeo-
ting, die zij in de onrustiger tijden van
den winter en het voorjaar aan dien dijk
heeft verricht. Rustig lag daar de zee;
geen meeuwen scheerden haar oppervlak
en de zon was, op dit late uur, al in haar
bed verzonken. Maar nog wat late gloed
bescheen het water en tengevolge van de
grillige wolkenmassa's ontstonden er won
dere effecten op het water.
Op hun vaste plaatsjes langs den dijk
stonden en zaten de vissohers. Buiten de
zee en haar wijde horizonten kunnen zij
niet, en eiken dag weer opnieuw moeten
zij haar zien en er onbewust de bekoring
van ondergaan. En eindeloos was het ge
tal fietsers, wandelaars en automobilisten,
dat van den fraaien avond profiteerde.
Maar nog is het geen zomer, en als de
zon verdwenen is, treedt een sterke af
koeling in, die ons in huis jaagt
EEN MELKWAGEN MET PAARD TE
WATER.
Gisterenmorgen is de melkwagen, be
spannen met een paard, van den melk-
slljter J. Visser, op de Westgracht te
water geraakt. Doordat het paard schrok
steigerde het achteruit en reed de wagen
van den walkant, het paard meetrekkend.
De heer v. d. E^ok, die het ongeval zag,
sneed onmiddellijk de strengen door,
waarmee het dier aan den wagen was Ver
bonden en daardoor werd het paard van
een wissen dood gered, daar het op den
wal werd getrokken.
De melkwagen werd daarna op het
droge getrokken en de schade bepaalt
zioh dus uitsluitend tot het verlies van
den inhoud der melkbussen en eenige
meikmaatjes, die verloren zijn geraakt.
STEIGER INGEZAKT.
Door te zware belasting is gisterenmor
gen de steiger, voor het kantoor van de
Alkmaar Paoket, aan de Westgracht, in
gezakt. Doordat de steiger naar binnen-
zakte vielen de goederen niet te water en
konden worden weggehaald.
Volkenbond en onderwijs.
Eenige jaren geleden las de schrijver
van dit artikel in een blad eene beschou
wing, waarin de meening verkondigd
werd, dat zoo er maar een internationale
regeling werd getroffen, waarbij in een
toekomstigen oorlog de staatslieden, de
generaals en de journalisten vóór aan het
front zouden worden gezet en te allen
tijde de zwaarste slagen zouden dienen op
te vangen, de wereldvrede voor goed op
aarde gevestigd zou zijn. Deze idee staat
niet op zichzelf. Het geloof, dat met name
de staatslieden den vrede maken en breken
is ook thans nog in breede kringen ver
spreid.
Nu zal de schrijver dezes den grooten
invloed dien staatslieden, generaals en
journalisten vermogen uit te oefenen, al
lerminst ontkennen. Maar onbillijk is een
oordeel als het bovengenoemde in 'hooge
mate en gevaarlijk tevens. Want wil men
de ziekte afdoend bestrijden, dan dient
men allereerst haar oorzaken te kennen,
wil men den vrede bevorderen, dan dient
men door te dringen tot de oorsprongen
van het kwaad. Zoo komen wij terecht bij
de mentaliteit van de massa zelve. Al
moge het zijn en soms ook lijken dat
de staatslieden de volken leiden, op hun
beurt worden deze weer opgenomen door
hetgeen er onder hun volken leeft en zij
drukken zonder het zich misschien zelf
bewust te zijn de resultante van de
krachten uit, die zioh in de massa doen
gelden.
Van bovenaangeduid misverstand ls ook
de Volkenbond nog in hooge mate dupe.
Zelfs bij universitair gevormde mensahen
heeft schrijver dezes een zekeren weer
zin aangetroffen tegen de verbreiding
der volkenbondsg©dachten op grond' van
het feit, dat men te Genève nog zoo weinig
zou hebben gepresteerd. In hun oordeel
nam de Volkenbond de gedaante aan van
een soort van reohtbank, die slechts on
billijke vonnissen vermocht te vellen en
machteloos was daar, waar zij het recht
moest dienen. Het besef, dat de Volken
bond slechts de afspiegeling is van wat de
volken willen, en dat het geen organisme
ls, dat apart naast hen staat, drong tot
deze critici niet door.
De volken zelf moeten dus rijp gemaakt
worden voor eene betere samenleving; is
men eenmaal zoover, dan volgen de staats
lieden vanzelf. Meerdere elementen nu
kunnen hier bij' dienen: de pers, de kerk
en de school.
Van deze is misschien de school de in
stelling, die het minst in het openbaar
werkt, haar invloed is echter voor de toe
komst niet het geringste. Zoowel bulten
als binnen de school in het laatste ge
val dus onder de opvoeding zelve is
men zich haar macht in deze nog niet ten
volle bewust. Deze sceptici mag nogmaals
ln herinnering worden gebracht het overi
gens bekende feit, dat de school denkbeel
den en gevoelens bijbrengt op een leeftijd,
waarop het aangeleerde zioh het diepst ln
hart en geheugen prent en dat de kennis
in de jeugd verworven veelal van grooten
invloed is voor het latere leven. Leiders
van het geestelijk leven hebben dit ook in
het verleden reeds begrepen. In den tijd
PREDIKBEURTEN
I
DEN HELDER
Ned. Herv. Gem. (Nw. Kerk, Weststraat).
Geen dienst.
Ned. Herv. Gem. (Westerkerk, Westplein)
's Morgens 10.30 uur, Ds. van Beek
van Hippolytushoef
Geref. Kerk (Spoorstraat).
's Morgens 10 uur, Ds. E. N. v. Loo,
van Wons (Fr.)
's Avonds 5.80 uur, nog niet bekend
Geref. Kerk (Hulpkerkd. Chr. Mil. Tehuis)
'sMorgens 10 uur, nog niet bekend
's Avonds 5.80 uur, Ds. E. N. v. Loo
Oud Geref. Kerk (Hoogstraat).
's Morgens 10 u. en 's middags 5.80 u.,
de heer N. v. d. Kraats.
Chr Gerei. Kerk (Steengracht).
's Morgens 10 u. en 's avonds 5 uur,
leesdienst
Herst. Evang. Luth. Gem. (Weezenstr.)
's Morgens 10.30 u., Ds, P. H. Borgers
Jeugddienst
Onderwerp: »In 'slevens lente»
's Avonds 5.30 uur, Ds. P. H. Borgers
Doopsgez. Gem.
's Morgens 10 uur, Ds. P. J. Smidts
Evangelisatie (Palmstraat).
's Morgens 10 u., Ds. R. O. W. J. Hoek
Leger des Heils.
's Morgens 7 uur, Bidstond,
's Morgens 10 u., Heiligingsmeeting
's Middags 3 uur, Openluchtsamen
komst (in 't Plantsoen) 's Avonds
8 uur, Verlossingsbijeenkomst.
Leider der samenkomsten Ensingn
Leik, uit Amsterdam.
Kerk van Jezus Christus.
(Van de Heiligen der laatste dagen).
Janaendwarsatraat 8.
's Morgens 9.80 en 's avonds 5 uur
Samenkomsten.
HUISDUINEN.
Ned. Herv. Gem.
's Avonds 7 uur, Ds. E. R. Damsté
JULIANADORP.
Ned. Herv. Gem.
Geen dienst wegens vacature
Zendlngsgebo<uw „Ster der Hope".
's Avonds 8 uur, de heer A. Donker
van Zaandijk.
BREEZAND.
Evangelisatie (Ned. Herv. Gem.)
's Morgens 10 uur, de heer P. Boon
ANNA PAULOWNA,
Ned. Herv. Gem.
's Morgens 10.30 uur, Ds.Vaandrager
Geref. Kerk.
's Morgens 10 u. en 's middags 2.80 u.,
Ds. J. van der Leek van Zaltbommel
WIERINGEN.
Ned. Herv. Gem. (Hippolytushoef).
's Avonds 7.80 uur, Ds. van Beek
Evangelisatie (Ned. Herv. Gem„ H.Hoef).
's Morgens 10 uur, de heer Bosma.
Gebouw „Land in zicht" (Den Oever).
'sMorgens 10 uur, in de Kapel,
J. K. Lofvers, Cand. t. d. H. D.
Geref. Kerk. (Den Oever).
's Morgens 10 u. en 's middags 3 u.,
dienst.
der Contra-Reformatie toch hebben de
Jezuiten hun werk voor een belangrijk
deel gewijd aan de opvoeding der jeugd
en er hun successen mee geboekt; onze
eigen vaderlandsche geschiedenis' is voor
meer dan een halve eeuw heheerscht door
een strijd om de school en in het tijdvak,
dat aan den wereldoorlog vooraf ging en
ook in dat wat daarop volgde, is de school
herhaaldelijk, zij' het veelal onbewust,
misbruikt voor een in wezen misdadige
propaganda.
De bakens dienen thans naar de over
zijde te worden verzet Tegenover de mee
ning, dat de school er niet is om propa
ganda te maken een oordeel, dat dik
wijls in kringen van leeraren en onder
wijzers wordt vernomen mag naar voren
worden gebracht dat de school er aller
eerst is voor opvoeding. En daarbij be
hoort zeer zeker het besef, dat de geschil
len tusschen de volken niet door ijzer en
bloed, maar langs den weg van het recht
tot oplossing dienen te worden gebracht
Wat daarbij en dit geldt meer spe
ciaal voor het onderwijs aan leerlingen
boven de twaalf Jaar vooral gedaan
moet worden, dat ls het bijbrengen van in
zicht in de moeilijkheden, waarmee de
huidige wereld en ook nog wel de toekom
stige zal te worstelen hebben. Werkt men
te zeer op het gemoed en te weinig op het
verstand, dan kweekt men ijVeraars, die
misschien gedurende 'n korte periode een
groote kracht kunnen ontwikkelen, doch
blijft de verwachte vooruitgang uit of
treedt tijdelijke teruggang in, dan gaan
zulke soms voor goed voor de vredesbe
weging verloren en doen haar schade. De
vredesbeweging is het meest gebaat met
aanhangers, die weten, dat de af te leggen
weg nog lang ls, die begrijpen, dat de hin
dernissen 'biji massa's liggen opgestapeld
en dat alleen een stadige, hardnekkige
arbeid uitkomst kan brengen.
Wat de school aan de meergevorderden
dus moet bijbrengen, dat is allereerst In
zicht ln de moeilijkheden, die de volken
verdeeld houden. Vraagstukken als arbi
trage, veiligheid en ontwapening, de tol
muren, die aan de grenzen zijn opgetrok
ken, het nationallteitenprobleem, zooals
zich dat met name in Midden-Europa voor
doet, mogen niet oppervlakkig worden be
handeld. Het geheel© geschiedenisonder
wijs dient bovendien op andere grond
slagen te worden opgetrokken. Dit is geen
vraagstuk voor één land alleen, maar is
een probleem voor de opvoeders van alle
volken. Ook hier moet men zioh de moei
lijkheden, die aan eene verandering vast
zitten, niet ontveinzen, zij het reeds In
wetensohappelijk opzicht. De huidige leer
krachten, dus ook de schrijvers van de
leerboeken, zijn nog te veel in een bepaal
de richting geschoold en men heeft in het
m
Op- en ondergaian 2on en Maan
en tijd van h<,ater (Texel).
voor
Licht
alle voeden:
KapelmeesterAndré Hoppenbrouwer
ZONDAG 18 MEI
