S. I. KMI i IK.
SAM EN ZIJN SCHAT
Buitenlandsch overzicht.
Nr. 6808. EERSTE BLAD
DINSDAG 20 MEI 1930
58ste JAARGANG
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
Uitgave N.V. Drukkerij v/h C. DE BOER JR.
De Ver. Staten van Ruropa. - Het plan Young in
in werking getreden. - De ontruiming der derde Rijn
landszone. - De hulp van het Oosten. - Tagore over de
nationalistische beweging in Britsch-Indië.
Wij BREIEN!!!!!!!!!!
10)
Scherpe woorden van Mussoiini.
VOLLEDIGE GARANTIEÜ
Hy keek zyn vroegeren schonlkame
raad vol genegenheid aan. Onder alle om
standigheden zou hy blij zijn geweest
om dien goeien ouden Brad re ontmoeten,
maar nu was hy er buitengewoon ver
heugd over. Zooals de heer Braddock zelf
zou hebben gezegd, hy, was biyde, hy was
Óen
tes/agen tong
HELDERSCHE COURANT
bureau: Koningstraat 29 Telefoon: CO en 412
In ons overzicht van de vorige week
Donderdag hebben wij reeds meegedeeld
dat Briand dezer dagen de vragenlijsten
over een nauwere samenwerking van de
Buropeesche landen, voor de voorberei
ding van een Buropeeschen sta
tenbond, spoedig zou indienen. Zater
dag j.1. is het memorandum gepubliceerd,
en wij ontleenen aan deze publicatie het
volgende:
Het volledige memorandum vormt een
omvangrijk document van tien bladzijden
druks. In den aanhef er, van brengt de
Fransche minister van Buitenlandsche
Zaken het feit in herinnering, dat op 9
April j.1. de vrtegenwoordigers der 27 Eu-
ropee3ohe landen, die deel van den Vol
kenbond uitmaken, overeen zijn gekomen,
hun respectieve regeeringen te vragen, de
kwestie eener overeenkomst tusschen de
Europeesche volken ter verkrijging van
een soort federatieve verhouding te on
derzoeken. De vertegenwoordigers der 27
staten kwamen bij die gelegenheid een
parig tot de erkenning, dat een dergelijk
plan moest worden nagestreefd. Hierbij
werd gedacht aan het scheppen van een
organisatie, die gegrondvest zou zijn op
een permanente solidariteit tusschen de
Europeesche volkeren, welke hen in staat
zou stellen onmiddellijk met elkaar in con
tact te treden voor de bespreking en de
regeling van alle kwesties, waarbij zij ge
meenschappelijk betrokken zijn.
Den Franschen vertegenwoordiger werd
opdracht gegeven een memorandum over
deze aangelegenheid op te stellen, als
voorbereiding voor een nieuwe conferen
tie der Europeesche staten, welke tijdens
de aanstaande Septemberzitting. van den
Volkenbond gehouden zou worden. Het
voorstel, hetwelk thans den Buropeeschen
regeeringen ter bestudeering wordt voor
gelegd, wordt gewettigd door het gevoel
van gemeenschappelijke verantwoordelijk
heid tegenover het gevaar, dat den Euro-
peeschen vrede bedreigt, als gevolg van
economische en politieke onevenwichtig
heid.
Daarna volgen in extenso de diverse
punten, ten aanzien waarvan de Fransche
regeering het op prijs zou stellen, vóór 15
Juli a.s. de antwoorden der overige Euro
peesche Volkenbondsleden te ontvangen.
Nooit, zoo eindigt het memorandum, is
het uur gunstiger of dringender geweest
voor het aanvatten van een opbouwend
werk in Europa. Het nieuwe Europa, dat
weldra bevrijd zal zijn van de voornaam
ste materieele en moreele problemen,
welke uit den laatsten oorlog waren voort
gesproten, zal onmiddellijk beschikbaar
zijn voor een positieve daad, die aan de
nieuwe orde beantwoordt. Zich te vereeni
gen om te leven en te bloeien, ziedaar
de strikte noodzakelijkheid, waarvoor de
Europeesche naties zich thans zien ge
plaatst.
Omtrent de zitting van de oommissie
van herstel, waarin het van kracht
worden van het plan-Young
ter kennis werd gebracht, is het volgende
communiqué uitgegeven.
WOLLEN BADCOSTUUMS, TENNISSOKKEN,
SPORT- en WANDELKOUSEN.
Wij BREIEN en REPAREEREN alle soorten wollen
Kleeding, Kousen en sokken, ook de allerfijnste.
JAAP SNOR, Zuidstraat 15.
Let op den gelen winkel. - Telefoon 251.
FEUILLETON
Uit het Engelsch
door
P. G. WODEBQU8E.
Zij was echter niet heelemaal leeg. Wei-
aanwezig, maar er was wel iets in, een
aanwezg, maar er was wel iets in, een
vuil stukje papier, waarop met potlood
een paar woorden geschreven stonden.
Hij las ze bij: hot licht, dat uit den winkel
stroomde.
„Beste Sam. Je zult zeker ver
baasd zijn, Sam, te hooren, dat ik je
geld geleend heb. Beste Saim, ik zend
het morgenochtend prompt terug. Niets
kan dit beestje slaan, Sam, dus ik heb
het geld geleend. Ik hoop, dat je het
goed maakt. Je onderdanige O. Tod-
hunter."
Sam stond met klapperendie kaken naar
deze beleefde mededeeling te kijken. Een
oogenblik was het hem niet heelemaal
duidelijk, vooral het woord „beestje" was
duister.
Maar, in tegenstelling met het ver-
jniste geld kwam alles weer bij hem terug
in zijn herinnering.
Het was nu niet meer zoo druk, het
lawaai van een kwartiertje geleden was
nu nog maar een zacht gegons. Het
scheen, dat Londen met hem medevoelde
en zijn stem dempte. En het was inder
daad zoo matig geworden, dat da stam
De Commissie van Herstel heeft heden
onder voorzitterschap van den Franschen
gedelegeerde, Senator Chapsal, in over
eenstemming met den yoorzitter der
Duitsche Kriegslastenkommission, Minis-
terialdirektor dr. Ruppel, van het volgen
de kennis genomen:
lo. De ratificatie van de Haagsche over
eenkomst door Duitschland en de afkon
diging der desbetreffende Duitsche wet
ten.
2o. de ratificatie der Haagsche overeen
komst door België, Groot-Brittannië,
Frankrijk en Italië.
&o. Het oonstituteeren der Internatio
nale Bank en de ovreneming der haar
krachtens de Haagsche overeenkomst toe
komende verplichtingen, alsmede de in
ontvangstneming van het schuldencertifi
caat der Duitsche regeering en van het
certificaat der Rijksspoorwegmaatschap
pij door de Internationale Bank.
Hiermede wordt het plan-Young van
kracht. Het wordt beschouwd als den
17en Mei in werking te treden.
Deze vaststelling wordt ter kennis ge
bracht van alle mogendheden, die de
Haagsche overeenkomst onderteekend
hebben. De betrekkingen der Commissie
van Herstel tot Duitschland zijn met het
van kracht worden van het plan-Young
ten einde.
Zaterdag hebben wij in ons overzicht
mededeeling gedaan van het begin van
de ontruiming van de derde
R ij 111 a n d z o n e. De Fransche regee
ring publiceerde nu Zaterdag het volgen
de communiqué:
Nadat de Commissie van Herstel in
haar zitting van heden had vastgesteld,
dat alle vereisohte voorwaarden voor het
van kracht worden van het plan-Young
vervuld zijn en dat vóór alles Duitsch
land aan dé Internationale Bank het in
de Haagsche overeenkomst vastgestelde
certificaat der totale schulden heeft over
handigd, heeft minister-president Tar-
dieu, overeenkomst de verklaringen,
welke de regeering in het parlement heeft
afgelegd, het bevel gegeven de derde
Rijnlandzone te ontruimen.
De Duitsche rijksregeering zou waar
schijnlijk Zaterdag, na een conferentie
tusschen den rijkspresident en rijkskan
selier, de politieke kwesties voor de rege
ling van de hulp aan het Oosten
onder oogen zien.
Het gaat er in de eerste plaats om den
gemeenschappolijken arbeid met Pruisen
te waarborgen.
Daartoe wil men volgens de „D. Allg.
Ztg." den volgenden weg bewandelen:
De leiding van de geheele hulpactie
wil de rijkskanselier persoonlijk in han
den houden. Beide regeeringen, zoowel
de Pruisische als die van het rijk, zullen
uit haar midden een commissaris benoe
men, die zorgen moet voor het verband
in de regeling. Voor de rijksregeering zal
minister Previranus, voor de Pruisische
regeering minister Hirtsiefer als zooda
nig optreden. De bedoeling schijnt overi
gens niet te zijn een afzonderlijk insti
tuut voor de doorvoering van het Ooste
lijk program in het leven te roepen.
Tardieu, de Fransche ministerpresident,
heeft gistermorgen von Hoesch, den Duit-
schen ambassadeur, den minister van bui
tenlandsche zaken, Briand, den minister
van oorlog Maginot, Tirard president van
van dJen straatzanger ineens veel duide
lijker werd, en in wat hij zong, school een
bittere waarheid, die Sam op het eerste
hooren nog niet zoo beseft had.
„Zeelui raaien er niet om," jubelde de
zanger. „Zeelui analen er niet om. Dat
komt door bet zout in het bloed, maar
een zeeman die maalt er niet om."
HOOFDSTUK IV.
Scènes bij een fijne nachtkroeg.
Degeestestoestand van een man, die
zich nachts >om half twaalf plotseling
zondier een cent op zak en zonder nacht
verblijf midden in een groote stad be
vindt, is zooals vanzelf spreekt, nogal
verward. Sam's eerste geordende ge
dachte was terug te gaan en te probeeren
om dien daalder weer terug te vragen van
den zwervenden minnestreel. Na een
oogenblik nadenkens echter zal hij hier
weer van af en oordeelde dit plan te fan
tastisch voor practisohe uitvoering. Zijn
kennismaking met den 'ander was welis
waar kort geweest, maar nij scheen toch
niet te beboeren, tot die zeldzame asceten,
die daalders teruggeven. De troubadour
was oud en gebrekkig, maar net zou nog
heel wat jaren duren, eer hij aftandsch
genoeg was om tot zooiebs te komen.
Neen, de oplossing lag in een geheel an
dere richting; en na eenig diep nadenken
begx>n Saim zich langzaam in de richting
van Oharing-Cross te bewegen.
Hij was nog niet wanhopig. Integendeel
zijn stemming kon nog optimistisch ge
noemd; worden; want hij besefte, dat als
deze ramp door het Noodlot van het begin
af bepaald was en dat veronderstelde
hïh ofschoon da waarzegster er niet over
de geallieerde Rijniandoommissie en
generaal Guillaumat, den commandant
van de bezettingstroepen ontvangen,
Tardieu deelde uen Duitschen ambassa
deur mede, dat nu het plan-Young Zater
dag in werking is getreden, aan de Fran
sche troepen bevel is gegeven het Rijn
land te ontruimen. Dit zal op 30 Juni ten
uitvoer gebracht /Urn Het einde van de
bezetting zal op dezen dag officieel wor
den aangekondigd.
De bekende Indische dichter Rabindra-
nath Tagore, die op het oogenblik in En
geland vertoeft, heeft tegenover de „Man
chester Guardian" zijn meening gezegd
over den huidigen toestand in zijn vader
land. Dit interview is te meer merkwaar
dig, omdat het zeker de meening geeft van
de geheele intellectueele Britsch-Indische
wereld, wij staan er daarom wat uitvoerig
bij stil.
Tagore zette eerst uiteen de bewonde
ring van de Indische bevolking voor En
geland en hoe hij zelf als jongeling in die
bewondering deelde. Wij geloofden zoo
zei de de dichter met al ons eenvoudig
geloof, dat zelfs, als wij tegen vreemde
heerschappij opkwamen, w;j de sympathie
van het Westen zouden hebben. Wij voel
den dat Engeand aan onze zjjde stond en
wenschte dat wij onze vrijheid zouden
krijgen.
Tagore zette vervolgens uiteen, dat de
werkelijke verhouding tusschen Indië en
Engeland eer die van het geweld dan van
de vrijheid bleek te zijn, waaronder de
hooge denkbeelden omtrent de Engelsche
heerschers aan hei. wankelen gingen.
Wij maakten, zoo zeidè hij, van nabij
kennis met de Westersche mentaliteit in
haar meedoogenloos aspect van uitbuiting
en dit bracht ons meer en meer in op
stand. Met name sedert den Europeeschen
oorlog schijnt dit euvel nog erger te zijn
geworden en is de verbittering in ons hart
toegenomen.
Tagore verklaarde niet te gelooven in
eenig uitwendig middel tot verbetering
waar de innerlijke betrekkingen zoo diep
zijn geroerd. Wat het meest noodig is, is
meer een radicale wijziging van geest, wil
en hart.
Waar hij werkelijk in geloofde, dat was
in een samenkomen van de beste geesten
van het Oosten en het Westen, ten einde
tot een openhartige en eervolle overeen
stemming te komen. Als er eenmaal zulk
een verbindingskanaal kan worden ge
maakt, waardoor vrij en oprecht van ge
dachten zou kunnen worden gewisseld, on
belemmerd door wederzjjdsche naijver en
achterdocht, eigenbelang of rassentrots,
dan zou er een brug ter verzoening kun
nen worden geslagen.
Volgens Tagore zijn de thans in Indië
opgelegd wordende straffen wreed en wil
lekeurig en vormen zij onder het mom van
handhaving van wet en orde de ernstigste
inbreuken op de wet der menschelijkheid.
DE ENGELSCHE PERS OVER HET
MEMORANDUM VAN BRIAND.
Het plan van Briand voor een Euro
peeschen statenbond (men zie ons buiten
landsch overzicht, Red. Held. Crt.) wekt
weinige, zoo eenige geestdrift in de Lon-
densche bladen. Verscheidene commenta
ren twijfelen aan de wensohelijkheid van
zulk een verbond, geen enkele bepleit
Engeland's deelneming eraan.
De Daily Telegraph zegt, dat alle wel
daden van dit verbond met den bestaanden
Volkenbond en zijn machinerie te berei-
kqp zijn. De Europeesche naties z;jn niet
rijp voor zulk een grootsche gedachte.
De Times schenkt het plan eenigszins
vaag haren zegen, maar geeft te verstaan,
dat Engeland wel geen lid van het ver-
bondzal worden. De Daily News oppert
ernstigen twijfel aan de gezondheid van
Briand's ideaal
Duitsche persstemmen.
De meeste Duitsche bladen van Zondag
ochtend bevatten reeds beschouwingen
over het Fransche memorandum inzake de
Eiaopeesche federale Unie.
De Germania (centrum) merkt op, dat
de memorie den staten gelegenheid biedt
het voor en tegen duidelijk uiteen te zet
ten. 'Biji de te wachten internationale ge-
daohteniwisseling zal men hebben te on
derscheiden, tusschen den geest van het
Fransche ontwerp en datgene wat bepaal
de staten er in de praktijk van zouden
willen maken. Dat het niet alleen op de
fcrmuleering van beginselen aankomt,
maar in hoofdzaak op de mannen, die ze
hebben uit te voeren en de krachten die
achter hen staan, heeft ons een tienjarige
ervaring met den Volkenbond bewezen.
Principieel heeft de Volkenbond onze
volle sympathie, zonder dat wij hem in de
practijk op alle punten kunnen volgen.
De Vorwfirts (soc.) schrijft: Voor het
eerst treedt het Dlan van een Europee
schen Statenbond zoo tastbaar op den
voorgrond, dat men mag rekenen op de
mogelijkheid, binnen afzienbaren tijd een
begin te maken met de verwezenlijking.
Ofschoon de socialistische partij thans
geen deel uitmaakt van de rijksregeering,
mag zij verwachten, dat deze de gelegen
heid niet zal laten voorbijgaan om het
groote ideaal der Europeesche solidariteit
te helpen verwezenlijken.
In de Vossische Ztg. (dem.) noemt
Georg Bernhard het in Briand's memoran
dum gestelde doel zoo verheven en
grootsch, dat allen die van goeden wille
zijn, er aan moeten meewerken.
Een rede te Florence.
Mussoiini heeft van het balcon van het
Palazzo Vecchio te Florence een rede ge
houden, die door een enorme menigte
werd toegejuicht
Na gewezen te hebben op de binnen-
landsche vijanden, die niet meer met open
vizier durven spreken en op de talrijke
vijanden van Italië in het buitenland, ver
klaarde Mussoiini dat 'het nieuwe vloot-
program ton voor ton uitgevoerd zal wor
den. De 29 oorlogsschepen zullen overeen
komstig den wil van het fascisme en on-
danks alle moeilijkheden van stapel loopen.
Mussoiini zeide vervolgens: Men heeft
zich afgevraagd wat wij verstaan onder:
„temperatuur van geestdrift van het Ita-
liaansche volk".
Ik antwoord daarop, dat er over de gren
zen secten, groepen en partijen zijn, die
TOBRALCO
Komt Fobral co aan het stuk zien
GEMAKKELIJK TE WASSCHHN
MOEILIJK TE VERSLIJTEN!!!!
lel alleen voor kleur, maar ook voor kwaliteit
In 50 patronen en 20 effen kleuren
Verkrijgbaar bij
zich thans aaneengesloten hebben tot ten
coöperatie voor de exploitatie van de on
sterfelijke beginselen (Gelach), d.w.z. de
grooste, volmaakste oplichterij, die men
heden ten dage ten nadeele des volks be
gaat. Deze lieden meenen het fascistische
Italië te kunnen isoleeren en zij zouden er
niet voor terugschrikken, zelfs als het
moest door tussohenkomst van anderen
een oorlog te ontketenen.
Wij zullen hen opwachten. Indien er
iets dergelijks aan de grens zou gebeuren,
zullen de zwarthemden op hun' plaats zijn,
gedragen door een geiweldig élan. Morgen
zult gij hier de revue zien van een indruk
wekkend leger. Ik ben het die dat gewild
heeft. Want woorden zijn wel zeer fraai,
maar geweren mitrailleurs, oorlogssche
pen, vliegtuigen eni kanonnen zijn nog
veel schooner dingen.
Het sterk gewapende Italië zal slechts
de keus laten tusschen een kostbare
vriendschap of een zeer scherpe vijand
schap.
DE UITVAART VAN FRIDTJOF
NANSEN.
De plechtigheid te Oslo.
Gisteren, op den nationalen feestdag
van Noorwegen's onafhankelijkheid, is het
stoffelijk overschot van Fridtjof Nansen
gesproken had dan zou het niet op een
gelegener plaats hebben kunnen gebeu
ren. Het Wrykyn Reunlstendiner was
juist geëindigd, en dat beteekende, dat
dit gedeelte van Londen wemelde van lui,
die met hem op school geweest waren en
die hem zeker dolgraag uit de perikelen
zouden willen helpen met een tijdelijke
leening. HIJ kon nu leder oogenblik een
vriendelijk, ouden schoolkameraad tegen
het lijf loopen.
En dat gebeurde ook bijna onmiddellijk.
Of liever, de oude schoolkameraad liep
ham tegen bet lijf. Hij had het Vaude
ville-Theater bereikt en was even blijven
staan om met zich zelf te overleggen, of
het raadzaam was om de straat over te
steken en het jachtgebied aan den over
kant te verkennen, toen hfj een stevigen
duw ln den rug kreeg.
„O pardon! Duizendmaal pardon! Par
don, zeg!"
Het was een stem, die Sam een paar
jaar ln zijn leven gemist hadi, maar hij
had haar herkend eer hij nog zijn even
wicht herwonnen had. Hy draaide zich
vergenoegd om nflar den stevigen, rood-
wanglgen jongen man, die eenige rnoei-
ïykheden ondervond ln zijn pogingen om
„maar u ïykt buitengewoon veel op
Iemand, dien lk vroeger gekend heb, J.
W. Braddock."
„Ik hen J. W. Braddock."
„O," zeide Sam. „Daarom ïyk je er
zoo op."
verheugd, verrukt, gelukkig en meer dlan
verbiyd. Willoughhy Braddock, die den
woorden van de beide keurige jongelin
gen recht deed, was biykbaar in een lichte
wynstemming. Maar Sam was niet
preutsch en het hinderde hem niets. Het
geen omtrent den heer Braddock het
meeste indruk op hem maakte, was, dat
de man er zoo rijk uitzag. Hy had iets
over zich en dat is altijd zoo prettig, alsof
hy iemand zonder een oogenblik te aar
zelen vyftig pop zou willen leenen.
Willoughby Braddock had zyn hoed
weer opgevisoht, en hij zette dien nu
.eenigszins wonderiyk op zyn hoofd, zyn
gelaat was vuurood en zyn oogen, die
altrijd ietwat puilden, schenen uit de kas
sen te springen, als by een slak.
„Ikke splegt," zeide hy.
„Wat zeg je?" zeide Sam:
„Ik heb gespeecht."
„Ja, dat heb ik gehoord."
„Hoe heb je myn speech gehoord,"
zeide de heerr Braddock, biykbaar heele
maal ln dé war gebracht. „Je was niet
eens aan het diner."
„Neen, maar.
„Je kon niet aan het diner zyn," ging
de heer Braddock voort, logisch redenee-
rend, „want .avond-toilet was verplicht. Ik
zal je eens wat zeggen, maar het blijft
tusschen jou en nrij, ik weet werkeiyk
niet, wie je bent."
„Ken je me niet?"
„Neen, ik ken je niet".
„Denk nu eens even na, Brad. Be ben
Sam Shotter."
„Sham Shotter."
„Precies."
'De heer Braddock bekeek hem eens
nauwkeurig.
„Zeg eens," zeide hy. „Ik zal je eens
geve kinderen bij
spijsverteringsstoornis
sen de zeer «acht wer
kende Poster s Maagpil-
len. Zij helpen uitstekend,
f 0.65 per flicon.
iets vertellen, iets vertellen, iets dat je
interesseeren zal erg interesseeren zaL
jy bent Sam Shotter.
„Precies."
„We waren samen op school".
„Zoo is het."
„Die goeie, ouwe schooL"
„Juist."
Een diepe vreugde weerspiegelde zich
op des heeren Braddocks trekken. Hy
greep Sarns hand en drukte die hartelijk.
„Hoe gaat het, ouwe kerel, hoe gaat
het", riep hij uit. „Ouwe Sam Shotter.
Groote goedheid! Denk eens aan. Goeden
dag."
En met een stralende glimlach sprong
hy opeens den weg over en verdween ln
de menigte.
'Zelfs het moedigste han kent zyn
kleinmoedige oogenblikken. Sam voelde
zich diep terneergeslagen. Er is geen
grooter ellende, dan die van den man, die
van plan is geweest om geld te leenen en
bemerkt, dat hy zyn verzoek te lang heeft
uitgesteld. Met gebogen rug ging hy ver
der. Hy sloeg Charing-Oross Road in en
ging langs Green Street naar Leicester
Square. Hy drentelde lusteloos het plein
over, toen hy opeens op dien muur de
woorden Panton Street zag.
Hij stond opeens stil. Die naam kwam
hem bekend voor. Toen herinnerde hy
zich weer. De Pikante Kaas, ere weelde-
plek dat deftige oord, waar Bates en
Thesidder heen waren, was Panton Street.
(Wordt vervolgd).
