S. 1. KAXNEWASSER i ZN. KONIJN'S BACON SAM EN ZIJN SCHAT Buitenlandsch overzicht. Nr. 6802. EERSTE BLAD DONDERDAG 22 MEI 1930 58ste JAARGANG De werkloosheid in Engeland - De scherpe redevoe- ring van Mussolini - Fransch-Duitsche toenadering - De Pan-Europeesche Unie - Het vlootverdrag van Londen en de Ver. Staten. FEUILLETON De nationalistische beweging in Britsch-lndië. VOLLEDIGE GARANTIEII SPOORSTRAAT 122 TELEFOON 339 (Wordt vervolgd). HELDERSCHE COURANT herschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag Uitgave N.V. Drukkerij v/h C. DE BOEK JR. Bureau: Koningstraat 20 Telefoon: 50 en 412 Het werkloosheidsvraagstuk is niet al leen voor Engeland een penibel probleem, doch het is een vraagstuk waarvan de op lossing voor de geheele wereld moeilijk en schier onoplosbaar schijnt. De mecha niseering van de bedrijven is daarvan zeker een van de hoofdoorzaken, in alle takken van industrie, op kantoor en win kel heeft men minder personeel noodig t door het gebruik van vernuftige machine- i'Üeën, die het werk van tal van arbeiders f Opknappen. De Engelsche arbeidersregeering had 'zich het vorig jaar Mei, toen zij aan het bewind kwam, heilig voorgenomen, de werkloosheid, zoo niet op te heffen, dan toch belangrijk te verminderen. En zij is daarinniet geslaagd. In de „Nw. Rott. Crt." lezen wij o. m.: Tegen den eersten verjaardag van haar aanvaarding van het bewind (de algenjeene verkiezing i9 verleden jaar op 30 Mei ge houden), heeft de Engelsche regeering uit de arbeiderspartij in het Lagerhuis moe verwezenlijking van een van de voomaam- ten erkennen, dat zij gefaald heeft in de ste punten op haar verkiezingsprogram: de bestrijding van de werkloosheid in de bijna twaalf maanden, die sedert MacDo- nals's optreden als eerste-minlster verstre ken zijn, gestadig en nu tot met 60 pet. is toegenomen en dat zjj deze week, naar minister Thomas alvast maar onthulde, zal bltlken weer een ernstiger aanzien te heb ben gekregen door de toevoeging van 27.000 nieuwe steuntrekkers aan het leger der werkloozen. Toch had de arbeidersre geering de zaak zoozeer ter harte genomen dat zü een bijzonderen minister voor werk loosheid in minister Thomas heeft aange steld. Het is meer dan van een mensoh kan gevergd worden, zeide Thomas giste ren, als ik moeite deed om te loochenen dat, indien men de cijfers van de werkloos heid zuiver van een politiek partijstand punt beschouwt, er tegen de regeering en mt1 ontzaglijk veel munt uit geslagen kan worden. Dit was de bekentenis van een volslagen fiasco. Het parlement is met dat al niet karig geweest met het toestaan van middelen. In de negen maanden waarin de regeering met bijzondere bevoegdheden door het parlement is bekleed, heeft het plannen voor werkverschaffing goedgekeurd, waar bij 95 millioen1 gemoeid zijn en 380.000 man een jaar lang te werk kunnen gesteld worden. Van dezen zijn nu 100.000 aan het werk, maar wat beteekent dit nu de statis tiek snel de 2 millioen werkloozen begint te naderen? Tot zoover de „Nw. Rott. Crt.". Bij het debat dat dezer dagen in het Lagerhuis over de werkloosheid werd ge houden, dienden de conservatieven een motie in. De regeering kreeg bij de stem ming over de motie slechts een geringe meerderheid. De motie werd met 224 tegen 209 stemmen verworpen. Thomas' onderminister Mosley, die een eigen werkplan had ontworpen, dat echter door het kabinet niet in overweging werd genomen, vond daarin aanleiding ontslag te nemen, welk ontslag door MacDonald werd aanvaard. De toestand is er daarop niet helderder op geworden en het probleem zal de arbei dersregeering wel groote zorg blijven baren. Uit het Enge lsoh door Zooals te verwachten was ontbfeekt het in de ltaliaansche pers niet aan commen taar op Mussolini's jongste redevoering, te Florence gehouden. Daar de heele lta liaansche pers fascistisch is, blijft critiek natuurlijk uit en bevatten de commentaren meer een verduidelijking van de woorden van den leider. De „Impero" acht het noodig duideljjk te maken, dat de redevoering tegen Frank rijk gericht was en. eenzelfde gedachten- gang volgt de „Popoio di Roma" als zij schrijft: „Het is nog tijd om tot eerzame besluiten te komen, die de gansche wereld zulen veroorloven tot vrede te komen en wij willen hopen, dat men eindelijk het onnutte zal inzien van het ontzeggen aan Italië van de mogelijkheid om te komen tot een moreelen en oeconomischen toe stand, die evenredig is aan de getalsterkte van zijn bevolking en aan zijn wettige rechten. Geven de bladen uitvoerige commen taren op Mussolini's rede, ten aanzien van Briand's voorstellen inzake een Pan-Euro peesche Unie bepalen zij zich tot het weer geven van een kort uittreksel, waaraan zij echter over het algemeen dat is teeke nend uittreksels' toevoegen van afbre kende artikelen uit de buitenlandsche pers. Een van de bladen zegt, dat Brland niet, zooals Mussolini, openlijk de meerderheid van wapens boven woorden mag erken nen, maar dat zulks niet wegneemt, dat bij het eerste teeken van gevaar van over den Rijn Briand's woorden weggevaagd zouden worden en zijn plan voor de Ver- eenigde Staten van Europa begraven zou worden nog voordat het geboren was. De Fransch-Duitsche commissie nan in- en voorlichting, die vier jaar geleden te Luxemburg gesticht is, heeft van 10 tot 18 Mei haar achtste bijeenkomst gehouden te Heidelberg, waar tal van Fransche en Du'itsche leden der commissie aanwezig waren. De commissie besloot tot instelling van een subcommissie, welke al naar be- hoefte in Frankrijk of Duitschland bijeen zal komen en welker werk verlicht zal worden door de instelling van een perma nent gemengd bureau te Parijs en een cen traal bureau te Berlijn. De volgende vol tallige vergadering der commissie wordt te Parijs gehouden. wezlgen welkom heette, kwam dit verschil tot ulttlng. Dr. Wirth toonde in beginsel een vurig aanhanger van de Pan-Europeesche ge dachte te zijn. Maar hy wees er toch ook nadrukkelijk op, dat Duitschland slechts dan van harte aan deze beweging voor de Europeesche solidariteit kan meedoen alB aan zün btlzondere eischen wordt voldaani Alleen als het Pan-Europeesche Idee aan Duitschland de vrijheid, gelijkgerechtigd heid en onafhankelijkheid geeft, waarop het aanspraak kan maken, zou het in staat zijn de economische moeilijkheden waarin het verkeert en hun politieke gevolgen te overwinnen. Duidelijker nog bleek het verschil tus schen theorie en practtjk uit de rede van den Britschen oud-minister, Amery die wel heel veel gevoelt voor een Euro- peeschen aaneensluiting, maar dan zonder Groot-Brittannië en die dan ook onom wonden verklaarde, dat het noch in het belang van Europa, noch in dat van het Britsche wereldrijk zou zijn als Engeland van een Pan-Europeesche Unie deel uit maakte Overigens bepaalden de sprekers er zich vrijwel toe de gedachte eener Euro- peeschetoenadering en samenwerking te verheerlijken zonder op de mogelijkheden van de practische verwezenlijking van het denkbeeld verder in te gaan. In het vertrouwen, dat er voldoende stemmen zuilen worden uitgebracht vóór de ratificatie van het vlootverdrag, hebben de senaatscommissies van buitenlandsche zaken en marine van de Ver. Staten mo ties aangenomen, waarin wordt aange drongen op een spoedige afhandeling van het openbaar onderzoek inzake het ver drag. De hoop wordt uitgesproken, dat dit binnen enkele dagen zal afloopen, waarna het verdrag aan den Senaat kan worden voorgelegd. De ratificatie achten zij zeker. Te Berlijn vergadert sinds eendge dagen het congres van de Pan-Europeesche Unie, de stichting van graaf Goudenhove- Kalezgi. Dit is dus een bijeenkomst van voorstanders van een nauwere samenwer king in Europa en een aaneensluiting van ide Europeesche Staten. Het „Hbl." wijst nu, naar aanleiding van de gehouden dis cussies, op het verschil tussefhen de prac- tijk en de theorie van de Pan-Europeesche gedachte en dit is nu temeer interessant, omdat daardoor vanzelf ook de bezwaren blijken die er zullen bestaan tegen het plan van de Fransche regeering voor een Europeeschen statenbond. Al dadelijk in de rede van den Duit- schen minister van- binnenlandsche zaken, dr. Wirth, die namens de Duitsche regee ring, de talrijke in de vergadering aan- DE WERKLOOSHEID IN ENGELAND. Thomas' voorspelling dat er deze week weer 27.000 werkloozen meer op den offi- cieelen staat zouden verschijnen, is na tuurlijk uitgekomen, het zijn er zelfs 27.500 meer. Hun aantal bedraagt nu 1.739.500 of 634.888 meer dan een jaar geleden. EEN WAARSCHUWING VAN DE TIMES AAN MUSSOLINI. De »Times« wijdt een hoofdartikel aan de jongste redevooring van Mussolini en richt een ernstige waarschuwing tot den Italiaanschen minister-president, om de tegenstellingen met Frankrijk niet door dergelijke openbare demonstraties te verscherpen. Deze taal van een grooten leider van een modernen staat aldus schrijft het blad is inderdaad niet meer van dezen tijd. Zijn uitdrukkingen zijn uit een andere eeuw, en de gedachte, dat andere mogendheden trachten, Italië te isoleeren, stemt niet overeen met de politieke werkelijkheid. Tenslotte wijst de »Times« erop, dat samenwerking tusschen Italië en Frankrijk voor het herstel van Europa noodzakelijk is, en zegt, dat op den grondslag van de on langs in de Kamer door den Italiaanschen minister van buitenlandsche zaken ge houden rede een oplossing van de moeilijk heden tusschen Italië en Frankrijk ge vonden zou kunnen worden. Italië heeft door zijn daden een nieuwe positie in Europa veroverd, eindigt het blad. Maar er is geen welsprekendheid, er zijn geen nieuwe daden noodig, opdat deze positie erkend worde, want deze is een onbe twistbaar feit. HET AFTREDEN VAN MOSLEY. MacDondald denkt over parle- ments-ointblndllng, tenzij de imotle- Mosley wordt Ingetrokken. Een Reuter-berioht weid, dat ln de wandelgangen van het Lagerhuis wordt gezegd, dat de toestand zich zeer snel ontwikkelt. De premier heeft naar mem meent te weten besloten, morgen een po ging te doen om een eind te imaken aan de aanvallen der uiterste linkerzijde der Arbeidersfractie. Hoogstwaarschijnlijk zal MacDonald een eenvoudig votum van ver trouwen vragen en zijn partij mededeelen dat hij, tenzij men hem dit vatum verleent en de motie-Mosley wordt ingetrokken, onverwijld den koning zal adviseeren het parlement te ontbinden en over te gaan tot het uitschrijven van algemeene verkie zingen. LANDING VAN ITALIAANSCHE SOLDATEN TE SKOETARL Te Skoetari is onverwacht een detache ment van 2000 ltaliaansche soldaten ont scheept. Het volk protesteerde hiertegen en ook de overheidspersonen verklaarden uit Tirana geenerlei instructies te hebben ontvangen. De aanvoerder der soldaten zeide er persoonlijk borg voor te staan, dat de troepen met toestemming van koning Zogoe waren gekomen. Hun lan ding zou voorloopig als demonstratie moe ten dienen om den lust tot een opstand te doen vergaan. De soldaten zijn hierop over 5 dorpen ingekwartierd. Geen onderhandelingen met GandlhL De correspondent van de Daily Mail te Allahabad weet te berichten, dat het in liberale kringen in omloop zijnde gerucht, als zou de Britsche regeering van plan zijn, verzoeningsonderhandelingen te voe ren met Gandhi, onjuist is. Te Bombay hadden eenige voorname leden van het Al-Indische congres een bekend liberaal leider te Allahabad verzocht, bemidde lingspogingen in het werk te stellen, om tot besprekingen tusschen Gandhi en den onder-koning te komen. Deze pogingen zijn echter op niets uitgeloopen. TOBRALCO Komt Tobral co aan het stuk zien GEMAKKELIJK TE VVASSCHEN I MOEILIJK TE VERSLIJTEN III let alleen voor kleur, maar ook voor kwaliteit In 50 patronen en 20 effen kleuren Verkrijgbaar bij Mevrouw Sarajinl hechtenis genomen. Naidu ln In Britsch-lndië zijn Maandag de aan vallen op de zoutopslagplaatsen den ge- heelen dag voortgezet. Tot ernstige on geregeldheden is het echter niet gekomen. De bij. de onlusten te Sbolapur in hech tenis genomen personen1 zijn voor het grootste deel reeds veroordeeld. Een hun ner werd tot zeven jaar gevangenisstraf veroordeeld. Te Bombay. Gisteren ochtend om- zeven uur hebben driehonderd ongewapende en vijftig ge wapende politie-agenten het hoofdkwar tier van het Congres te Bombay omsin geld. Er werd een degelijke huiszoeking verricht, waarbij alle gevonden stukken in beslag zijn genomen. Veertien menschen die gewond werden bij een botsing tusschen de politie en de menigte zijn in het ziekenhuis opgeno men. U) P. G. WODEHOUSE. Hoop herleefde weer in Sam's hart. Een oogenblik te voren scheen zijn ziel verscheurd te zullen worden, maar nu rechtte hij zijn ruig en versnelde zijn stap. Die goede, oude Batesi Die pracht kerel van een Tresidder! Dat waren nu net de lui, die hean uit dje soep konden helpen. Hij zag heel goed in, hoe onrijp het oordeel is, dat men in zijn jeugd vormt. Als jeugdige knaap op school had hij Bates of Tresidder altijd met booze oogen aangekeken. Hij had ze in zijn geest gebrandmerkt, In zijn jeugdige overijling, als lammelingen en knullen. En ziet en kijkt, toen hij ze een half uur geleden ontmoet had na jaren, was hun edel karakter al dadelijk gebleken. En eerst nu, nu hij Panton Street afspeurde, als een tijger op zoek naar prooi, besefte hij wat een beste kerels ze eigenlijk wa ren en hoe graag hij ze toch eigenlijk mocht. Het waren uitstekende menschen- kranen, allebei. En toen hij zich herinner de, hoe hij in knapelijke verblinding voor hun groote deugden, Bates eens zes ste vige had gegeven met een wandelstok, stierf hij bijna van schaamte en berouw. Het was niet moeilijk oon de Pikante Kaag te vinden. Er was niets bescheidens of verborgens aan deze allernieuwste Lon- Uit Dharasana wordt gemeld dat me vrouw Sarajini Naidu, die de beweging van Gandhi leidt, vandaag bij een nieu wen aanval op de zoutketen daar in hech tenis is genomen. Zij hield toezicht op den aanval dien 2000 vrijwilligers uitvoerden en waarbij dezen door de prikkeldraad versperring trachtten heen te breken. De politie deed epn uitval met bamboe wapenstokken en wondden honderd lieden. Behalve mevrouw Naidu zijn ook Ma- nilal, de zoon van Gandhi, en andere lei ders in hechtenis genomen. Mevrouw Naidu had de vrijwilligers van Gandhi aangevoerd, sedert ook diens opvolger gevangen gezet was. Arrestatie van den hoofdredacteur van de Hlndu-Tlmes. De hoofdredacteur van de Hindu-Times te Nieuw Delhi is Dinsdag gearresteerd wegens overtreding van de zoutwetten. De regeering heeftt thans besloten de censuur op de dag- en nieuwsbladen voor loopig nog een maand te verlengen en ook de storting van een borgtocht te blij ven eischen tegen de mogelijkheid van opruiing tot hoogveraad door middel van de drukpers. Van de twee hoofdgroepen, die Zondag de mislukte aanslagen op het zoutdepot te Wadala hebben ondernomen, zijn in totaal 328 leden gearresteerd. De eerste 50 zijn Dinsdag reeds te Boimibay ver oordeeld tot straffen van 8 weken tot een half jaar. densche nachtkroeg. De straatdeur stond open en rijtuigen reden voortdurend aan om hun last van mooie vrouwen en. welge kleed© begeleiders af te zetten. Bovendien, om het vinden nog gemakkelijker te ma ken voor de allerdomsten, stond er bulten op het trottoir een enorme portier, schit terend uitgedost in het gala-uniform van een Tsjechisch-Slowakijschen veldmaar schalk of iets dergelijks, die op zijn hoofd een puntmuts droeg, omgeven door een rooden band, waarop in groote, gouden letters: Pikante Kaas stond te lezen. „Goeien avond." Ik wou meneer Bates spreken." De veldmaarschalk keek hem uit de hoogte aan. Deze man voelde ©ogenschijn lijk niet veel sympathie voor hem. Sam begreep niet waarom. Met het vooruit zicht van een leening vond hij iedereen aardig. „Mijnheer wie?" „Mijnheer Bates." „Mijnheer Yates." „Mijnheer Bates. kent mijnheer Bates Sam. „Bates?" ,yOf Tresidder." „Bedenk u maar eens goed," veldmaarschalk, vermanend. Op dit oogenblik kwam van den ande ren kant van de straat de gestalte van den heer Willoughby Braddock, die met zeer versnelden pas zioh voortbewoog. Zijn blik was star voor zich uitgericht. Hij had zijn hoed verloren. ,3rad," riep Sam. De heer Brad keek over zijn schouder, wuifde met de hand, glimlachte allerlief- lijkst en verdween snel in den nacht. Sam voelde zich als de ezel tusschen de schelven hooi. Zou hij dat dwaallicht vol Mijnheer Bates. Je toch wel?" zeide zeide de gen of zou hij zich houden aan het uit nemend conservatieve beginsel van 3e weet, wat je hebt?" Hoe zou Napoleon ge handeld hebben? Hij besloot te blijven. „Een ouwe sohoolkaimeraad," merkte hij op bij wijze van verklaring. „Ilm," zeide de veldmaarschalk en zag er uit als een opgezette sergeant-majoor. „En," zeide Sam. „Kan ik ik nu mjjli- heer Bates even spreken?" „Neen, dat kan u niet."' 3a, maar hij is binnen." „En u bent buiten," zeide de veldmaar schalk. Hij ging weg om een jonge dame met een vroolijk uiterlijk uit een taxi te hel pen. En terwijl hij dit deed, klonk er een stem van de stoep: „Zoo, ben jij daar eindelijk Sam keek verlicht op. De goeie Bates stond ln den verlichten deurpost. Van de vier menschen, die een groepje vormden op den drempel van de Pikante Kaas spraken er nu drie tegelijk. De goeie, ouwe Bates zeide: „Dat is schitterend. Ik dacht, dat je niet meer kwam.' De daime zeide: „Het spijt me, dat ik zoo laat ben, ouwe heer." Sam zeide: „Oh Bates." Hij stond een klein eindje van de hoofdgroep af, terwijl hij sprak, en zijn woorden gingen verloren. De dame ver dween in het gebouw. Bates maakte zich gereed om haar te volgen, toen Sam weer sprak. En dezen keer kon niemand, die op redelijken afstand was, hem misverstaan. „Hei. Bates." „Hei," zeide de veldmaarschalk en mas seerde zijn oor met een blik vol afschuw en verwijt. Bates keerde zich en toen hij Saon zag, Arbeidt voort als onvermoeiden Dat strooit rozen op uw wang. De allerscherpste doornen groeiden Uit den dubbelen lediggang. kreeg hij weer dien verschrikten blik van iemand, die waant door lieflijke landou wen te gaan en plotseling een afgrond ziet gapen of een slang of een brullende leeuw tusschen de struiken. Maar op dit beslissende oogenblik, aarzelde Claude Bates net. Met een snelle achterwaart- schen sprong, die, als hij hem maar later op den dansvloer had kunnen uit voeren, de matelooze bewondering van een ieder zou hebben gewekt verdween hij en gaf Sam het nakijken. Een groote, vette hand legde zich alles behalve vriendschappelijk op zijn schou der en wekte Sam uit zijn aroom-en. De veldmaarschalk staarde hem aan met een afschuw, dien hij niet meer trachtte te verbergen. „Smeer W zeide de veldmaarschalk. „Joouw soort motten we hier niet. „Maar ik ben met hem op school ge weest," stamelde Sam. Het was alles zoo gauw gegaan, dat hij, niet volkomen be seffen kon, dat, wat eigenlijk zijn eigen vleesch en bloed was, hem had genegeerd. „Was je met hèm ook al op school?" zeide de veldmaarschalk. „De eenige school waar je ooit op was, zal wel een klompenschool zijn. Smeer 'm nou maar gauw, anders haal ik een agent." Binnen de nachtkroeg bracht Claude Baes zijn ontredderd zenuwgestel weer op orde en vertelde zijn vriend Tresidder, hoe hij door het oog van een naald was gekropen. „Stond gewoon te loeren op de stoep I", zeide Bates. „Afgrijselijk," meende Tresidder. HOOFDSTU V. Pijnlijke scène bij een koffl&talletje. Londen was nu heel rustig. Er heersch- te absolute stilte, die slechts nu en dan verbroken werd door het voorbij ratelen van een rijtuig of'de snelle voetstappen van een laten wandelaar op weg naar huis. Het lantaarnlicht scheen op de glinsterende straten, op droomerlge po litie-agenten, op zacht voortsluipende katten en op een jongen man in een zeer sjofel costuuim, wiens vertrouwen In de menschheid tot het nulpunt gedaald was. Sam had nu geen bepaald aoel meer. Hij dwaalde rusteloos verder, alleen om den tijd te dooden. Hij slenterde maar voort en merkte op eens, dat hij uit het mondaine gedeelte was geraaxt en nu een wat eenvoudige omgeving aanschouwde. De gebouwen waren veel vuiler, de zwer vende katten zagen er minder welgedaan uit. Inderdaad was hij nu aangeland ln een wijk, die alle pogingen van de bewo ners om haar Beneden Belgravia te noe men ten spijt, nog steeds den naam van Pimlico droeg. En hier werd hij uit zijn mijmeringen gewekt bij den aanblik van een koffiestalletje. Hy bleef plotseling stok-styf staan. Voor de tweede maal werd hy zioh hevig bewust van den knagenden honger, die zich voor het eerst by het oesterrestau rant bad doen gelden. Waarom ny nu op eens honger moest hebben, nadat hy nog slechts luttele uren geleden een vollen maaltyd genoten had, zou hy niet kunnen zeggen. Een psycholoog, als er een in de buurt was geweest, zou hem verteld heb ben, dat het scherpe hongergevoel, waar aan hy meende te lijden, inbeelding was, en dat slechts zyn onderbewustzyn rea geerde by het zien van voedsel. Sam zelf echter wist uit de beste bron, dat het droeve werkeiykheid was. En hy bleef met hongerige blikken naar het koffie stalletje staren.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1930 | | pagina 1