Nederlandsche Middenstandsbank
S. A. KANNEWASSER 4 ZN.
NIEUWSBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS,
TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
SAM EN ZIJN SCHAT
KONIJN's
KAAS en BOTER.
Buitenlandsch overzicht.
Nr. 6824. EERSTE BLAD
DONDERDAG 26 JUNI 1930
58ste JAARGANG
Het rapport van de .commissie Simon. - Algemeene
staking te Sevilla. - Prins Otto geen Hongaarsch
koning. - De kleine entente. - Von Seeckt over het
Duitsche leger. - De toestand in Britsch-Indië.
FEUILLETON
KONINGSTRAAT 108a
Spaarbank Bewaarkluls
Ernstige onlusten te Rangoon.
Komt Tobral co aan het stok zien
VOLLEDIGE GARANTIE,
ZOMER 1930
HELDERSCHE COURANT
Abonnement per 3 maanden bij vooruitbetaling: Keldersche Courant
f 1.50voor Koegras, Anna Paulowna, Breezand en Wieringen f 1.65;
binnenland f 2.—, Ned. O. en W. lndië p. zeepost f 2.10, id. p. mail en
overige landen f3.20. Zondagsblad resp. f 0.50, f0.70, f 0.70, f r.
Modeblad resp. f 0.9S, f 1.25, f 1.25, f 1.35. Losse nos. 4 ct.; fr. p. p. 6 ct.
V erschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
Redacteur: P. C. DE BOER.
Uitgave N.V. Drukkerij v/h C. DE BOER JR.
Bureau: Koningstraat 29 Telefoon: 50 en 412
Post-Girorekening No. 16066.
ADVERTENTIEN:
20 ct p. regel (galjard). Inge®, meded. (kolombreedte als redaction
tekst) dubbele orijs. Kleine advert. (gevraagd, te koop, te huur)v. 1 tlm 8
regels 40 ct.. elke regel meer 10 ct. bij vooruitbetaling (adree: Bureau
v. d. blad en met br. onder no. 10 ct. p. adv. extra). Bewijsno. 4 ot.
Elders in dit nummer hebben we een
deel van het rapport Simon, waarin even-
kont uittreksel opgenomen uit het tweede
eventueele hervormingen in Eng.-Indië
behandeld wonden. Te oordeelen naar de
uittreksels die van' het zeer uitvoerige
rapport zijn gegeven, beantwoordt dit
tweede deel geheel aan de verwachtingen,
die door het eerste gedeelte waren gewekt.
Het strekt namelijk inderdaad tot ge
leidelijke invoering van hervormingen met
dominion status als het, in achtereenvol
gende stadia wenscht de commissie onbe
paald te laten, omdat de methode, sedert
de in 1917 afgelegde verklaring van Mom-
tagu gevolgd, om met vastgestelde tus-
schenpoozen een nieuw onderzoek in te
stellen, buitengewoon schadelijk heeft ge
werkt op de toepassing van de constitutie,
vastgesteld op grond van het rapport
Montagu-Chelimsford en op het politieke
leven in Brltsch-Indië. De. daarin ge
noemde termijn van tien jaar Is te kort
geweest en dit heeft ten gevolge gehad,
dat de Indische volksvertegenwoordiging
niet heeft geleerd, practisch© vraagstuk
ken op te tossen onder de bestaande voor
waarden, doch bestendig heeft getracht
vooruit te loopen op de toekomst. In deze
omstandigheden konden de politieke par
tijen geen gezonden groei hebben; daar
voor ontstond tusschen hen te veel ver
deeldheid over de taktiek om in het vol
gende stadium zoo ingrijpend mogelijke
hervormingen te krijgen.
Dat aan 'het rapport een sterk uiteen-
loopende beoordeeling te wachten stond
was te voorzien. Volgens telegrammen uit
Britsch-Indië beoordeelt de nationalisti
sche pers de aanbevelingen van de com
missie Simon. ongunstig. Ook de andere
Indische partijen oefenen kritiek en' zelfs
de Mohammedanen verklaren' zich teleur
gesteld door de aanbevelingen, met uit
zondering van die, welke betrekking heb
ben op de minderheden.
De liberale leiders en ook de nationalis
tische leiders verooideelen op zeer scherpe
wijze de adviezen, in het rapport-Simon
vervat. Zij verklaren, dat er geen vrede zal
kunnen zijn zoolang niet de centrale regee
ring een. stap vooruit 'doet op den consti-
tuttoneelen weg.
De Engelsche pers beoordeelt het rap
port gunstiger. Wij laten hier ©enige pers
stemmen volgen:
De „Daily News" meent, dat de Indi
sche extremist in de voorstellen der com
missie nauwelijks een vooruitgang bij
thans kan zien, terwijl de gewone Em-
gelschman waarschijnlijk verbaasd zal
staan dat de commissie het mogelijk be
vonden heeft, om zulke radicale verande
ringen voor te stellen.
De Morning Post meent, dat de oom
missie niet den-imoed gehad heeft te zeg
gen, dat de constitutioneel© methode om
het Indische vraagstuk op te lossen, radi
caal verkeerd is. Vandaar dat de commis
sie, volgens haar, niets anders doet dan
te trachten het kwaad te localiseeren en
bet vraagt daarvoor voor zoover mogelijk
beperking. Toch wenscht zij Simon's oom-
missie geluk.
De Herald maakt op allerlei voorname
voorstellen aanmerking. Naar haar inzicht
zijn de voorstellen aangaande de macht
van den onderkoning en de gouverneurs
een ontkenning van de machinerie van
zelfbestuur en is dit de noodlottige zwak
heid van het rapport. Het heeft het voor
naamste probleem ontweken. Daardoor is
het noodlottig; niet alleen omdat Britsch-
Indië niet zal kunnen aanvaarden, maar
ook met het oog op zijn waarde in de be
staande situatie.
Tengevolge van botsingen tusschen ar
beiders en politie is te Sevilla de alge
meene staking afgekondigd. Meer dan
60.000 arbeiders hebben Maandag het
werk neergelegd.
Bij; gevechten tusschen politie en ar
beiders waren Vrijdag negen burgers en
één politie-agent zwaar gewond, terwijl
een vrouw werd gedood. Volgens de ver
klaringen der politie zou de vrouw toe
valligerwijze tijdens het gevecht tenge
volge van een hartverlamming zijn over
leden, doch in de stad doet algemeen het
gerucht de ronde, dat de vrouw door de
politie is neergeschoten. Het schijnt, dat
de algemeene staking als protest hier
tegen is afgekondigd.
Een later bericht deelt mede dat de toe
stand weer ©enigszins tot het normale is
teruggekeerd toen officieel werd meege
deeld dat de arbeidster, wier dood voor
wendsel was van het afkondigen van de
staking, niet door de politie was gedood,
doch overleden was tengevolge van....
een miskraam. Met hetzelfde woord zou
den we dus ook deze staking kunnen be
titelen.
In tegenstelling met hetgeen wij In ons
overzicht van Dinsdag schreven over de
geruchten betreffende een Hongaarschen
„putsch", schrijft de Brusselsch© corresp.
van die „Nw. Rott. Cnt." aan zijn blad:
In strijd met wat eerst werd verzekerd
kan thans worden medegedeeld, dat ex-
keizerin Zita op dit oogenblik niet in Bel
gië is. Op hét kasteel van den. markies de
Croix, te Steenokive.-zeel, dat zij met haar
gezin bewoont, beweert men, dal zij zich
thans aan de Buskiadbe kust, in Spanje,
bevindt te voorner -idJug van de zcmer-
vacantie, welke /ij aldaar, met Irnra kin
deren, wenscht door te brengen. Wat
prins Otto betreft, hij 3tudeert voor zijn
eerste examen in de wijsbeget-rte en let
teren aan de Universiteit te Leuven. In
November a.s. wordt hjj achttien jaar. Alle
geruchten over een mogelijken „putsch"
in Hongarije worden, in de omgeving der
ex-keizerin, tegengesproken.
Maandag is te Stribske Pliso, in Slo
wakije, de kleine entente der pers bijeen
gekomen om te beraadslagen over een cen
traal bureau van de kleine entente, waar
schijnlijk te Weenen.
In politieke kringen verwacht men, dat
deze elfde conferentie der kleine entente
voornamelijk over de van Hongarije uit
gaande actie tot herziening van de ver
dragen zal handelen. Deze actie heeft in
de landen der kleine entente ©enige onge
rustheid' gewekt, maar men gelooft niet,
dat ex-keizerin Zita haar zoon Otto tot een
zoo riskant avontuur zal aanmoedigen.
Verder zal de conferentie vooral over
oeconomische kwesties spreken.
Generaal von Seeckt, de gewezen Duit
sche minister van rijksweerbaarheid en
de schepper daarvan, heeft een boek uit
gegeven over landsverdediging. Hij zet
daarin uiteen hoe sterk hét Duitsche leger
z. i zou moeten zijn, als de beperking van
het verdrag van Versailles niet bestond.
Die sterkte schat hij op 20.000 man; dus
juist tweemaal zooveel ails de rijksweer
baarheid. Opmerkelijk ia, dat hij aan een
beroepsleger de voorkeur geeft boven een
militieleger, omdat hij het gehalte zoo
veel beter acht De algemeene dienstplicht,
krachtens welke het oude leger werd sa
mengesteld, heeft de innerlijke waarde er
van geschaad, zegt hij.
De regeering van Britsch-Indië heeft
meegedeeld, dat de toestand aan de Noord
west-grens wel verbetert, doch nog aan
leiding geeft tot bezorgdheid.
De binmienlandsche toestand is over het
algemeen beter; maar de opruiers blijven
nog actief. Er zijn de afgeloopen week
geen ernstige ongeregeldheden voorge
vallen; maar de inlandsche beweging drijft
toch in de richting van gewelddadigheid.
De campagne voor het niet betalen van
belastingen schijnt geen vorderingen te
maken. Daarentegen Is er een vermeerde
ring in de pogingen, die er op gericht zijn
de soldaten en de politie tot muiterij over
te halen. Echter hebben die pogingen,
waarbij zoowel van overreding als van
dwang is gebruik gemaakt, ten gevolge
gehad, dat de gezonde tegenzin der open
bare meening tegen de politiek van onge
hoorzaamheid er door «nn kracht heeft
gewonnen.
Uit het Engelseh
door
P. G. WODEHOUSE.
26)
En met een snelle handbeweging ver
spreidde hij verscheiden documenten over
de tafel en boog er vol belangstelling over
heen.
Toen de heer Twist zag, wie zijn be
zoeker was, liet hij deze ernstige, gepreoc
cupeerde houding varen. De binnen
tredende was een meisje van een jaar of
twintig, met een opvallend mooi, maar
wat stug geziohtje. Ze had heldere bruine
oogen, die gewoonlijk niet samengaan
met een zacht, gedwee karakter. Zij had
een buitengewoon sterke kleur en haar
kapsel glansde als koper in het licht van
het raam.
„Bonjour, Dolly", zeide de heer Twist.
,3anjour", zeide het meisje verdrietig.
»In geen jaar gezien, Dolly. Ik wist niet
eens, dat je in het land was. Ga zitten."
De bezoekster ging zitten.
„Wel allemachtig, Chimp", zeide ze,
nam met .een kwijnende nieuwsgierigheid
uitwas?" d' "^oe kc*m Je 6011 dien harigen
hnw-L^eei T*1* bewoog zioh in open-
rKSX? krln»en en den bijnaam
een afkorting voor Chimpansee,
SKit?61 bekend was, niet alleen bij
Hjn intiemen, maar ook bij de politie ln
HET RAPPORT VAN DE COMMISSIE-
SIMON.
Het tweede deel.
Het eindrapport van de commissie-
Simon, dat gister verschenen is, beveelt
eenstemmig reorganisatie van Engelsch-
Indië op federatieven grondslag aan met
constitutioneels hervormingen van verre
strekking. Inbegrepen in de voorstellen
KANTOOR DEN HELDER
ls provinciale autonomie. Provinciale ka
binetten met volledige verantwoordelijk-
beid zullen verantwoordelijk zijn jegens
wetgevende vergaderingen, die verruimd
zijn door uitbreiding van het kiesrecht tot
20 pet. vén de volwassen bevolking.
Iedere provincie zal zooveel mogelijk
baas in eigen huis zijn. De gouverneur
van de provincie zal slechts voor bepaalde
onderwerpen beslissende macht hebben.
Het huidige systeem van dyarchie, d.w.z.
gedeelde ministerieele verantwoordelijk
heid wordt afgeschaft. Het heele pro
vinciale bestuur wordt opgedragen aan
provinciale kabinetten, verantwoordelijk
aan provinciale wetgevende vergaderin
gen, bij uitgebreid kiesrecht gekozen.
Provinciale wetgevende ver
gaderingen.
De provinciale wetgevende vergaderin
gen zullen in ledental worden uitgebreid.
De scheiding tusschen het Mohamme-
daansche en Hindoe-kiezerscorps wordt
gehandhaafd. Het kiesrecht wordt van
2.8 tot 10 pet. van de bevolking uitge
breid en speciale maatregelen worden
voorgesteld om het kiesrecht van vrou
wen en weduwen 'boven 25 jaar te ver
zekeren. Dit zal het aantal kiezers ver
drievoudigen en 20 pet. van de volwassen
bevolking in het genot van het kiesrecht
stellen. Aanbevolen wordt dat de Noord
wester grensprovincie voor de eerste maal
een wetgevenden raad zal krijgen, maar
de uitvoerende bevoegdheden zullen als
tot dusver, op den opper-oommissaris
blijven en de eenheid van controle over
deze provincie en het stammengebied
daarbuiten zal in het belang van de vei
ligheid van de grens gehandhaafd wor
den-
Birma.
Aanbevolen wordt, dat Birma onmid
dellijk van lndië wordt afgescheiden,
hoofdzakelijk op grond van de kracht,
welke het Birmaansche streven naar af
scheiding gekregen heeft. De commissie
heeft niet getracht een nieuwe grondwet
voor Birma op te stellen, maar oppert dat
deze, evenals die van lndië, een etappe zal
zijn op den weg naar vollediger zelfbe
stuur.
Provinciale indeellng.
Een grenscommissle moet door de Indi
sche regeering worden ingesteld, om de
provinciale grenzen opnieuw vast te stel
len en de gemiddelde grootte der provin
cies te beperken. In de provinciale ver
gaderingen moeten een aantal zetels ge
reserveerd worden voor de verdrukte klas
sen.
Twee agenten en 40 gevangenen
gedood.
Te Rangoon zijn Dinsdag ernstige on
lusten in de gevangenis uitegbroken. On
geveer honderd veroordeelden, die buiten
aan het werk waren, wierpen zich plotse
ling op hun bewakers en dooden er twee,
waarna zij een bergplaats van wapens for
ceerden en ©enige geweren en ammunitie
buit maakten. Andere gevangenen sloten
zich bij hen aan, maar intusschen was de
politie gewaarschuwd, die met groote
macht kwam aanrukken. Er ontspon zich
een bloedig gevecht, dat twee uur aanhield
TOBRALCO
GEMAKKELIJK TE WASSCHEN
MOEILIJK TE VERSLIJTEN 1111
niet alleen voor kleur, maar ook voor kwaliteit
In 50 patronen en 20 effen kleuren
Verkrijgbaar bij
voor de militaire politie den toestand
meester was.
Er zijn twee agenten en veertig veroor
deelden gedood en 11 gevangenbewaar
ders en 61 veroordeelden gewond, waar
van velen ernstig
DE DUITSOH-AMERIKAANSOHE
SCHULDENOVEREENKOMST
ONDERTEEKEND.
De Duitsch-Amerikaansche schulden-
overeenkomst is op het Ministerie van
Financiën te Washington door den Duit-
schen ambassadeur Von Prittnitz en den
Amerikaanschen Staatssecretaris van
Financiën onderteekend.'
1»
DE IMMIGRATIE IN DE VEREENIGDE
STATEN.
Vermindering met 50 pet. gelscht.
De republikeinsohe afgevaardigde
Johnson, voorzitter van de immügratie-
oommlssie, heeft een voorstel ingediend
om de quota voor de immigratie uit Euro-
Amerika, die graag wat intiemer met hem
had willen worden had hij' al vroeg ge
kregen, omdat men veinsde in zijn trek
ken eenlge overeenkomst te zien met deze
aapachtige soort.
„Keurig, vindt je niet!" zeide hij, ter
wijl hij, goedkeurend zijn snor streelde.
Die en geld waren de eenlge zaken, die
op zijn affectie konden aanspraak maken.
„Voor mijn part. En ik snap -wel, dat als
je elk oogenblik in de nor kunt komen,
je nu nog zooveel haar teelt, als maar mo
gelijk is."
De heer Twist voelde zloh een weinig
gegriefd. Hij hield niet van grapjes over
zijn snor. Hij kon evenmin tactlooze toe
spelingen op de nor appredeeren. En hij
was wat in de war door de ongewone
bruuskheid van het meisje. De Dora
Gunn, die hij kende, was een vroolljke
ziel geweest, die heelemaal niet leek op
dit persoontje, dat met saamgeknepen lip
pen en sombere oogen tegenover hem zat.
Het meisje keek eens om zich heen en
aoheen verbaasd.
Wat beteekent dat allemaal?" vroeg ze
en" wees met haar parasol naar het op
schrift op het raam.
De heer Twist had een toegevenden
glimlach, waarin een zekeretrotsverbor-
een lae Hit was een vindingrijk man,
vleide hij zich en deze Inval om zich voor
te doen als een speurder der misdaad
vond hij onbetaalbaar.
„Niets dan camouflage*zeide hij „ver
draaid nuttig om zoo'n etiquetje te heb
ben. Dan worden j© nooit lastige vrag
gedaan."
„Ja, maar lk doe wel lastige vragen.
Daarvoor ben lk nu net precies hier ge
komen. Zeg eens, kan jij de waarheid! ver
tellen, zonder een spier te vertrekken."
3© kent me toch, Dolly."
„Daarom' vraag ik het immers. Nou, ik
ben gekomen om je wat uit te wurmen.
Geen luistervinken?"
„Geen levende ziel."
„En de kantoorjongen dan?"
„Dien heb ik toch niet dacht je, dat
ik Pierpont Morgan was!"
Op ale manieren gerustgesteld, haalde
het meisje een fijn zakdoekje te voor
schijn, dat vroeger aan Harrod's Stores
had behoord en waarvan deze firma bui
ten haar weten afstand had gedaan.
„Chimp", zeide ze, een traan wegbetten-
de. „Ik ben zoo ongelukkig."
Chimp Twist was er de man niet naar
om er werkeloos bij te staan, als hij.
schoonheid in tranen zag. 'Hij, kwam naar
haar toe en sloeg zijn arm om haar schou
der, maar ze rukte zich onmiddellijk los.
„Handen thuis", zeide ze vol vrouwe
lijke waardigheid. „Je moet weten, dat lk
getrouwd ben."
„Getrouwd."
„En of. Eergisteren met Glibber Mol-
loy.
„De Glibber?", de heer Twist schrok er
van. „Waarom ter wereld trouw je met
dat vee van Laban."
„Ik moet je vriendelijk verzoeken, als
het je hetzelfde is", zeide het meisje op
koelen toon, „om niet mijn man aan te
duiden met vee van Laban."
„Maar hij is vee van Laban."
„Dat is hiji niet. In ieder geval hoop ik,
dat hij het niet is. En ik ben hier om daar
achter te komen."
Maar de heer Twist was in den geest
alweer berlg met dit verbijsterende huwe
lijk.
„Ik snap er niets van", zeide hij. „Ik
heb Glibber een paar weken geleden ge
zien en hij zei niet eens, dat hij je ont
moet had."
Dat dee die toen ook nog niet We lie
pen pas een dag of tien geleden tegen el
kaar aan. Ik wandelde Haymarket laxigis
en toen zie ik een vent achter me, nou en
toen viel ik tegen ham aan flauw, hè."
„O, doe je dat nog altijd."
3 a, dat doe ik toch maar het beste."
Chimp knikte. Dora Molloy, bezwijmen
de Dolly voor haar vrienden, was onge
twijfeld een meesteres in haar tak van
wetenschap. Zij had de gewoonte om op
straat in zwijm te vallen ln den arm van
rijk-uitziende vreemdelingen, om' dan hun
zakken te rollen, ais ziji zioh voorover bo
gen om haar hulp te bieden. Zoo heeft
ieder in dit leven zijn bijzondere taak.
„Nou en toen was het de Glibber en we
gingen lunchen en kletsten een beetje. Ik
heb dat jong altijd leuk gevonden en we
voelden ons een beetje alleen hier in Lon
den, dus toen deden we het maar zoo. En
nou ben ik diep-ongelukkig."
„Nou, maar wat scheelt er dan aan", in
formeerde de heer Twist
„Dat zal ik je zeggen. Het is zoo ge-
beurd. Gisteravond gaat me die Glibber
'uit na het souper en komt pas om' vier
uur 's ochtends terug. Non vraag ik je,
vier uur 's ochtends als je pas twee dagen
getrouwd bent. Als hij' zich nou toch ver
beeldt, dat een jonge bruid zooiets ver
draagt, zoo maar patsoh in de wittebroods
weken om zoo te zeggen, dan heeft ie het
toch ver mis.'
„En wat deed jij toen?" vroeg de heer
Twist met eenlg medegevoel, maar toch
met iets van die ijzige kalante, dlo vrijge
zellen in dergelijke situaties aan den dag
leggen.
„Ik deed een heeleboel. En hij probeer
de z*n alibi te bewijzen door een liegver-
haaltje. En dat alibi moet nu hier onder
zocht worden door de jury, dan ls het
eens voor al uitChimp, heb je ooit
gehoord van iemand, die Finglass heet!"
Er was iets in de wijze van doen van
den heer Twist, dat er op scheen te wijzen,
dat hij, een onwillige getuige was, maar
na een oogenblik antwoordde hij:
„Jawel."
„O zoo. En wie was dat dan?"
„Een kraan", zei Chimp en er was iets
eerbiedigs in zijn stem. „Een van de
grootste kranen, die ouwe Vink."
„Ho© dan? Wat heeft Ie dan uitge
voerd?"
„O, dat was vóór jouw tijd en het ls
hier gebeurd. Dus jij hebt er misschien
wel nooit van gehoord; maar hij jatte een
paar miliioen dollar van de Nleuw-Aziati-
sohe bank."
Mevrouw Molloy geraakte zeer onder
den indruk. Haar optreden werd iets
minder gestreng.
„Hadden jjj en Glibber Iets met hem te
maken?"
„Nou en of. We waren kameraden."
„Leeft hij nog?"
„Neen. Stierf laatst in Buenos Aires."
Mevrouw Mollo beet nadenkend op haar
onderlip
fWarflJ