Vehkadak iïUcyfyi 2peöü£acü&,3.5 ctpefi, AaJtypOPid
BINNENLAND
Mexico, MipwijwiipA en Idaho. Gebouwd
zullen worden een moederschip voor
vliegtuigen, een kruiser van 10.000 ton
met zes duimskanonnen, een flottielje van
waarschijnlijk zes eenheden en drie of
vier onderzeeërs.
NIEUW BEHEER DER BEZITTINGEN
VAN HET HEILSLEGER
Niet moer onder één persoon.
De conferentie van commissarissen van
het Leger des Heil9, welke nu te Londen
wordt gehouden, heeft Zaterdag beslo
ten, dat 't beheer over de bezittingen
van het Leger des Heils niet langer aan
één persoon zou worden toevertrouwd.
Er is besloten een trustmaatschappij op
te richten, die «He bezittingen, welke on
der controle van den generaal van het
Leger komen zal overnemen.
HET MOTIEF VAN DEN AANSLAG
OP HAMAGOETSJL
Oppositie tegen het Londensch
Vlootverdrag.
Onder voorbehoud van goedkeuring
door den keizer, heeft, het kabinet beslo-
- ten Sjidehara, den minister van buiten-
landsuhe zaken, als premier ad interim
aan te wijzen totdat Hamagoetsji zal zijn
derlandsohe Reisv ere<enigj.ng mede, dat
van 1 Januari 1930 tot 5 November 1930
bedankt hebben 6895 leden, waarvan 1552
uit Den Haag. Hiertegenover staat, dat
het aantal nieuwe leden over hetzelfde
tijdvak 15.5S7 bedroeg.
Ofschoon de malaise en de bestaande
verwikkelingen in de N. R. V. natuurlijk
van ©enigen invloed zijn geweest op deze
cijfers, verschillen deze toch niet aan
merkelijk van het gewone verloop in
vorige jaren en geven zdj tot verontrus
ting niet die minste aanleiding
DE S. D. A. P. EN EEN
EVENTUEELE MOBILISATIE.
Een telegram van den eentralen
raad van het Verbond van Natio
nalisten.
Aan den minister van justitie is het
volgende telegram gezonden:
De centrale raad van het Verbond van
Nationalisten, gevestigd te Amsterdam,
met diepe verontwaardiging uit de rede
van den heer Albarda, gehouden in de
vergadering van de Tweede Kamer der
Staten-Generaal, kennis genomen heb
bende van het saboteeren door de S. D.
A. P. van een eventueele mobilisatie; van
overweging zijnde, dat daardoor de vei
ligheid van den Nederlandschen staat
ernstig wordt in gevaar gebracht; over-
herstelö. De doctoren achten, ofschoon wegende dat in „Het Volk" en „Voor-
Hamagoetsji klaagt over erge pijnen in waarts" deze plannen van hoogverraad
den buik, zijn toestand niet hopeloos. De worden verheerlijkt; verzoeken Uwe Ex-
politie blijft het stilzwijgen bewaren over
het resultaat van die ondervraging van
den man, die den moordaanslag heeft ge
pleegd, doch hot wordt hoe langer hoe
klaurder, dat. oppositie tegen het Lon
densch vlootverdrag het hoofdmotief is.
OOST-INDIË.
cellentie beleefd doch dringend, mede na
mens het goedwillende deel der Neder-
landsche bevolking, een justitieele vervol
ging te doen stellen tegen den heer Al
barda en inbeslagneming te gelasten van
de bladen „Het Volk" en „Voorwaarts",
die deze hoogverraadsartikelen publiceer
den.
DE WETHOUDERSCRISIS TE
ALKMAAR.
HET STRAFWERK AAN DE
HOLLANDS OH-CHINEESGHE
SCHOOL.
De Donderdag gehouden raadszitting,
waarin drie katholieke democraten het
bezuinigings-elftal hebben verlaten om
zich aan de zijde van de sociaal-democra
ten en vrijzinnig-democraten te scharen,
■rr j teneinde een voorstel betreffende hooge-
Het departement acht het on-re i0onen en werkverschaffing aangeno-
gewenscht de onderwijzeres te1 men te krijgen, heeft aangetoond, dat het
handhaven. i elftal in den raad njet meer als politieke
tv. w groep kan optreden. De wethouder van
m<w financiën, de heer Thomson, heeft daar-
Fffib r 1 li 1 om gemeend te moeten bedanken. Daar
krenkend strafwerk (men had de kmde. men Donderdagmiddag ook wethouder
ren honderd maal laten, sohröven: „VeleBlnf[er8 tot afg.6den Bheeft gedwongen,
T zijn er op het oogenblik dus twee vaca-
neezen wwden rijk door de Javanen uit tures. Men verwacht, dat de juist gekozen
ta t noAn i Haf nf»t I tónartfimpnf pan. i»n_
schaffing zou dienen, door de op te rich
ten N.V. Ontginnings-Mij. Noord-Holland
ter hand to nemen.
Er is een plan opgemaakt voor de afzan-
ding van 27.5 h.a. grond, die tot bouwland
zal worden gemaakt.
In de a.s. vergadering van de Prov.
Staten is een voordracht van.God. Staten
te verwachten om, zoolang de N.V. Ont-
ginnings-Mij. niet definitief is opgericht,
rechtstreeks vanwege de provincie en met
gebruikmaking van de diensten der Heide-
Mij., deze ontginning ter hand te nemen.
Als over enkele maanden de N. Vennoot
schap definitief zal zijn opgericht, zal dit
werk aan de Ontginnings-iMö. worden
overgedragen.
Uit welke gemeente de werkloozen voor
dezen arbeid te Oastricum zullen worden
betrokken, staat nog niet vast; maar het
is zeer waarschijnlijk, dat Haarlem een
deel van de noodige werkkrachten, of wel
licht allen, zal leveren.
Er zal, naar berekening, werk zijn voor
50 arbeiders gedurende 133 weken; maar
het is natuurlijk ook mogelijk deze ver
houding anders te nemen door meer ar
beiders korter of minder arbeiders langer
te werk te stellen.
Nog vernam de Haarlemsohe oorres
pondent van het HbL dat voor de ont
ginningsmaatschappij die beschikking is
verkregen over uitgeveende plassen on
der Lpendam in den Putto erpolder ter
grootte van ruim 70 H.A. Daar zullen
voornL Amsterdamsch en Zaandamsche
werkloozen kunnen worden tewerk ge
steld. Met de besturen dier gemeenten
wordt echter thans nog overleg gepleegd
oj> grond van een rapport, dat de Ned.
Heide Mij. heeft uitgebracht.
Begrooting Waterstaat.
Aap het voorloopig verslag van de be
grooting van het Dept, van Waterstaat is
het volgende ontleend:
In verband met het antwoord van den
Minister van Financiën op de schriftelijke
vragon van het lid dezer Kamer, den heer
Kortenhorst, werd ter sprake gebracht de
verhouding van de departementen van
VVaterstaat en van Financiën in zake
Riikseigendommen. Als behoorende tot
de domeinen ressorteeren deze eigendom
men onder het departement van Finan
ciën, terwijl m vele gevallen het departe
ment van Waterstaat met beheer, onder
houd en toezicht is belast. Herhaaldelijk
komt het voor, dat particulieren een ver
gunning vragen ingevolge het Algemeen
Reglement van politie voor rivieren en
Rijkskanalen, b.v. om water "te loozen in
of te onttrekken aan een rivier of kanaal,
Ohineezen liegen en bedriegen, vele Chi-1
neezen worden rijk door de Javanen uil
te zuigen"), dat het Departement van On
derwijs aan. de betrokken Christelijke Hol-jjoor e]ftai op zijn zetel gebracht is,staat geen bezwaar bestaat, maar waarvoor
land^h-Ohmeesche SÏÜSJ m l thans ook de consequentie van de ver- het departement van Financiën een recog-
dat de betrokkenonderwijzeres niet bijanderde politieke verhouding zal trekken nitie eisoht, soms tot een zeer hoog bedrag,
het Hollandsoh-Ghinoesehe onderwijs kan 6n v00r den wethouderszetel zal bedan- De hier aan het woord zijnde leden aoht-
woraen gehandhaafd. i ^en
wethouder, de heer Klaver (r.-k.), die ook daartegen bh het departement van Water-
DE ELECRITRIFIOATIE VAN DE
SPOORWEGEN.
DE COLLECTIEVE
ARBEIDSOVEREENKOMST IN HET
TYPOGRAFISCH BEDRIJF.
Op het
Velsen.
baanvak Uitgeest-
De werkzaamheden in verband met de
electrificatie van het baanvak Uitgeest
Velsen van den spoorweg HaarlemUit-
TT geest zijn thans zoover gevoaxlerd, dat de
Het door den Nederlandschen Grafi- bovenbouw geheel gereed is gekomen,
schen Bond onder zijn leden gehouden j terwijl ook de werkzaamheden aan den
referendum heeft tot resultaat gehad dat spoorweg zelf zoo goed ais ten einde zijn.
de nieuwe oollectieve arbeidsovereen- Het emplacement van het station Bever
komst in de typografie met groote meer
derheid van stemmen is aangenomen.
Thans hebben dus alle partijen de gis-
wijk heeft een groote verandering onder
gaan. Vooral het rangeerterrein aan den
westkant van het station is belangrijk uit-
aanvaard.
terenin^erkmg getreden overeenkomst gebreid. Daar is'o.rn. een nieuwe toe-
ga ngsweg naar de los- en laadplaats aan
gelegd, welke vooral van beteekenis is
voor de te Velsen-Noord gevestigde in
dustrieën. Door den aanleg van een derde
hoofdspoor kan de vroegere opgaande lijn
naar Haarlem thans dienen als. recht-
streekscke verbinding van het emplace
ment Beverwijk met het rangeerterrein
van de Kon. Ned. Hoogovens en Staalfa
brieken te IJ muiden.
De nieuwe halte aan den Koningsweg
te Velsem-Noord is ook gereed, maar zij
zal eerst in dienst worden gesteld, wan
neer de electrische treinen gaan rijden.
Verder is op dit traject nog een nieuwe
spoorbrug gelegd over de Beverwijksohe
haven. De gemeente Beverwijk heeft voor
75000 afstand gedaan van haar recht om
een draaibare brug over de haven te
eischen.
Langs de Zaanstreek ziin de werkzaam
heden aan den spoorweg nog in vollen
gang, evenals op sommige gedeelten van
het baanvak UitgeestAlkmaar. Voorna
melijk betreffen deze werkzaamheden den
bouw van nieuwe stations te Heiloo,
KrommenieAssendelft en Koog-Zaan
dijk.
Bjj den aanvang van don zomerdienst
1931 zal de electrische tractie op de baan
vakken AmsterdamAlkmaar en Uitgeest
—Velsen in dienst worden gesteld.
Door de r.fc. Vereeniging van
Nederl. Drukkerspatroona aan
vaard.
D© r.-k. Vereeniging van Nederlandsche
drukkerspatroons heeft Zaterdagmiddag
opnieuw te Utrecht vergaderd om den
toestand onder oogen te zien, die gescha
pen is door (het aannemen van het oom
pro mis inzake de nieuwe O.A.O. «door de
j.L Dinsdag gehouden federatievergade
ring. Aanwezig waren 39 leden, vertegen
woordigende 293 r.-k drukkerspatroons.
Uitvoerig is van gedachten gewisseld
over den eigenaardigen toestand, die ont
staan is door het verwerpen van het com
promis door de r.-kvereeniging en het
aannemen van ditzelfde compromis door
de federatie. Alleen op voorwaarde, dat in
het eerstkomende jaar de kwestie van het
verplichte lidmaatschap ernstig onder het
oog zal worden gezien en dat maatregelen
worden overwogen om de autonomie van
de r.-k. vereeniging ook bij het afsluiten
van een CiA.O. ten volle tot haar recht te
doen komen, was de vergadering bereid
het compromis te aanvaarden, met 2i
tegen 27 stemmen en 10 onthoudingen.
OVEREENSTEMMING BEREIKT.
Over de kortegolf-rulling tus-
echen ons land en Noorwegen.
Het HbL verneemt, dait, tals gevolg van
de onlangs te Boedapest gehouden ge
sp rekingen, thans officieele overeenstem
ming bereikt is tussohen ons land en
Noorwegen in de quiaestto van de korte
golf-ruiling, de 298 M.
De quaestie tot wijziging kan dus thans
nader worden ui/tgewerkt.
NED. REIS VEREENIGING.
Naar aanleiding van tendentieus© ge-
S ten dit onjuist en waren van oordeel, dat
het Rijk geen 'bijzondere voordeelen mag
trachten te behalen uit de omstandigheid,
dat particulieren gebruik moeten maken
van Riikseigendommen. In dergelijke ge
vallen behoort naar hun meening, niet
meer dan een formeelrecognitierecht te
worden geëischt.
Blijkens de mededeeling in de Memorie
van Toelichting komt van het bedrag van
32.840 voor de in 1931 uit te voeren wer
ken tot verzwaring van de Heldersche zee
wering een bedrag van 30.000 ten laste
van de Rjjksbegrooting. Gevraagd werd,
door wie het ontbrekende zal worden be
taald. Enkele leden vroegen, of gemeen
ten of particulieren, die ter plaatse stuk
ken strand in erfpacht hebben, ook in de
kosten van deze werken moeten bijdragen.
Gewezen werd op de noodzakelijkheid
van uitbreiding van de ligplaats bij de
haven in Nieuwediep.
DE WERKLOOSHEIDS BESTRIJDING
IN NOORD-HOLLAND.
Werkverschaffing op het prov.
landgoed.
De Haarlem8di© correspondent van het
„Hbl." schrijft:
Onlangs deelden wij mede, dat vertegen
woordigers van de besturen der Provincie,
van Amsterdam en* Haarlem met een lid
van de directie der Ned. Heide Mij. be
sprekingen voertlen over den aankoop
van een terrein ln het noorden van de pro-
ruohUn dealt het hoofdbestuur der Ne- vineie, dat als eerste object voor workver-
Tuc f)f\
vdArt"
De postvluchten van en naar Indië.
35 is het van Allahabad vertrokken en
om 15 u. 35 kwaim bet vliegtuig te Jod-
poer aan. Alles was wel aan boord. Mor
gen wordt de tocht voortgezet
Aneta seint uit Batavia:
Het derde postvliegtuig op de terugreis
heeft van Java o.a. meegenomen 8100
brieven van 5 gram en 3500 brieven van
20 gram, nog niet bereikte cijfers.
DE VLIEGTOCHT VAN DEN
HEER VAN TIJEN.
De heer Van Tijen, op een zakenvlucht
naar Nederl.-Indië, is Zondag 7.20 uit
Calcutta vertrokken en om 13 uur te Aky-
ab aangekomen.
Te Rangoon,
De heer Van Tijen is op zijh zaken-
vlucht naar Nederlandsch-Indië gisteren
om 6 u. 20 uit Akyab vertrokken en om
om 11 iL 60 te Rangoon aangekomen.
Noodlanding van de F 8.
Tegen een huls gevlogen. De
inzittenden ongedeerd.
Gistermiddag twee uur is op het vlieg
terrein «Molenheide* te Gilze-Rijen het
militaire vliegtuig F 8 geland. De machine
vertrok om 2 uur 50 net bestemming
naar Den Helder, doch kort daarop moest
wegens een motordefeot te Gilze-Rijen
een noodlanding worden gedaan. De
piloot probeerde op een weiland te landen,
doch de maehine had te veel vaart en
botste tegen een huis in de Gillesstraat.
Het huis werd ernstig beschadigd. De
machine werd vrijwel vernield. De be
stuurder, sergeant-vlieger Jacobs en de
werktuigkundige Mager kregen geen
letsel. Het toestel is onder bewaking ge
steld van de militaire politie.
De Do X te Bordeaux.
Het Duitsche vliegschip DO X is Za
terdagochtend te half twaalf uit de bui
tenhaven van La Roebelle opgestegen en
een goed uur later op de Gironde gedaald,
een kilometer of vier boven de stad Bor
deaux. De passagiers hadden geen kwade
gevolgen van hun nachtje op het water
gehad, maar de stijve Zuidwester had hen
wel uit den slaap gehouden.
Het is nader gebleken, dat de DO X
gemakkelijk op eigen kracht de haven
van La Rochelle had kunnen bereiken,
maar La Rochelle is de voornaamste Fran-
sche oorlogshaven van Brest en de mili
taire autoriteiten hadden het, toen zij zich
vergewist hadden dat geen gevaar op zee
dreigde voor het vliegschip, ongewensoht
geacht, dat de DO X de oorlogahaven zou
binnenvaren.
DE OCEAANTOCHT VAN DE DO. X
Uitgesteld?
Naar te Londen verluidt, zal de Duit
sche vliegboot DO X den transatlanti-
schen tocht uitstellen, totdat de huidige
twaalf motoren van 600 P.K. elk, z^n
vervangen door acht Engelsche RoOls
Royce-mo toren van 900 P.K. elk.
IX)-S GEDAALD BIJ PARIJS
OP DE 8EINE.
Na voorspoedige reis vla
Oostende en Le Havre.
Het watervliegtuig DO-S is Zondag om
12.45 uit Le Havre vertrokken en oan
13.45 te Suresne op de Se ine gedaald. Het
zal in den luchtvaart-salon ten toon ge
steld worden.
Over het vertrek uit Dordrecht meldt
V. D. nog bet volgende:
Zondagmorgen is de Dcraier-viiegboot
DO-S te 10.15 uur op de Oude Maas nabij
Dordrecht gestart voor Parjja
De groote vliegboot, welke 3000 Liter
benzine aan boord bad, maakte een zeer
vlotte start en was in 20 seconden los
van bet water. Zij: zette onmiddellijk koers
naar Vlissingen om via Oostende en Le
Havre naar Parijs te vliegen.
BESTUURBAAR LUCHTSCHIP
VERGAAN.
Twee ernstig gewonden.
Een bestuurbaar* luchtschip van de
Fransche marine, dat Vrijdag uitgegaan
was om de DO X te zoeken, is door gas-
verlies bij Nieuvilie sur Soudre plotseling
gedaald. Twee officieren zijn ernstig ge
wond. Het luchtschip is bijna geheel ver
nield.
Haven van Nieuwediep.
17 Nov. 1930.
Aangekomen van Harlinaen «n vertrokken
naar Havre de Ital. driemast-motor schoe
ner „Neptunus".
Aangekomen «yan «Londen ea vertrokken
naar Harlingen Eng. s.a. „Leeuwarden".
Aangekomen van Harlingen en vertrokken naar
Londen, het Engelsche sj. „Groningen".
Visscherijbe richten.
17 November.
Aangebracht door garnalenvisscher*
3681 kg. gekookte garnalen p. kg 0.630.43
Aangebracht door haringvisschers:
33 kisten haring, p. kist 9.007.00
r&cïio- pro£r&mm&
Het vijfde vliegtuig.
Het vijfde postvliegtuig is Zondagmor
gen om 6.29 van Caïro vertrokken en om
8.58 te Gasa geland. Vertrek van Gusa
10.7 en aankomst te Bagdad 16.36. Alles
was wel aan boord. Vandaag wordt de
reis voortgezet.
WOENSDAG 19 NOVEMBER.
Hilversum. 298 M.
V ARA-ui tzerxding.
8.00 GrammofoonpL
10.00 VPRO. Morgenwijding.
10.15 Orgelspel door Joh. Jong.
10.45 „Onze keuken" <toor P. J. Kert.
xi.30 Grammofoonpl.
12.00 Concert. VARA-Septet.
2.00 Vrouwenuurtje.
3.00 „Maak-het-zelf" les.
4.00 Orgelspel door Joh. Jong.
4.30 Concert. Wlad. Piqué Trio.
5 00 Vraaghalfuurtje voor kinderen.
5.45 Vervolg Trio-concert.
6.15 Concert. VARA-Mandoline Ensemble.
6.50 Mandoline-cursus door Joh. B. Kok.
7.20 Lezing door W. H. Vliegen.
7.45 Vervolg Mandoline-concert.
8.00 Uitz. uit Deventer: VARA-Onkest. Jan
Leb on to espraak)
11.00 Persber.
11.15 Grammofoonpl.
Huieen, 187! M.
8.15—6.30 NCRV, 6.30—-ia.00 KRO.
Te Boesjlr. 8.15—9.30 Concert.
10.3011.00 Ziekend! ernst.
Het vijfde postvliegtuig ifl gisteren- 11.0012.00 Hormoniumbetpelinig door M. F.
morgen om 6 u. 15 uit Bagdad vertrokkenJurjaanz.
en om 11 u. 17 to DaesjldJ aangekomen, 12.00—ia. 15 Polltleber.
12.1512.30 Grammofoonpl.
Het derde vlieotulg 12-3o—<2.00 Concert. Zang, viool, cello en piano,
nci aerue viiegnug. 0>oo_4 46 Concert. Sopraan, bas, fluit en plano.
Het derde postvliegtuig op de terugreis 2.45—3.15 Lezen van Chr. lectuur,
is Zondag vertrokken en om 10.35 te Vervolg Concert.
Akyab geland. Het vertrok van daar om
11.80 en landdo om 14.8 te Calcutta. AJles
wus wel aan boord. Vandaag wordt de reis
voortgezet.
Te Allahabad.
Do P.H.A.E.N., het derdo postvlletulg-
tuig op do terugreis, is gistermorgen om
6 11. 53 uit Calcutta vertrokken en om 10
uur fee Allahabad aangekomen. Om 10 u.
4.155.00 Grammofoonpl.
5.006.00 Kinderuurtje.
6.00—6.30 Voor de landbouwer#.
6.30—6.50 Grammofoonpl.
6.50 Aanal. Sted. Concertgebouw te Aken.
Irï de pauze: Rob. Geraenda.
8.3011.00 Concert door itoet JKRO-Salon
Orkest.
9.30 Nieuwsber.
11.00—1200 Grammofoonpl.
DONDERDAG m NOVEMBER.
Hilversum, 298 M.
AVRO-uitzending.
8.0 v9.45 Grarnmof00rrpl-
100110.15 Morgenwijding.
10.3012.00 Concert. AVRO-Kwintet.
12.01—2.00 Concert. Orkest van Theater
Tuschinska te Amsterdam.
2.00—2.30 Voor de vtouw.
3.00—4.00 Naaicursus.
4.004.30 Grarnmofoonpil.
4.305 30 Ziekemiurtje.
5.30—7.00 Concert. Orkest van bet Ast ra-
Theater te Den Haag.
7.00—7.30 Engelsch voor gevorderden.
7.30—8.00 Radio Volks-Universiteit.
8.018.30 Concert. Omroeporkest.
8.309-10 Aanal. Stadsschouwburg te Amster
dam.
9.109.40 Dr. Vollgraff: lezing over Christiaaa
Huygens.
ia.00 Nieuwsber.
10.10—10.30 Dansmuziek.
10.30—11.00 Vervolg uitz. Stadsschouwburg.
11.0012.00 Studio-uitz. van een klankfilm.
Huboett *87S M.
8.00915 KRO, xo.00—11.00 NCRV, ix.ao
—2.00. KRO, 2.00—11.30 NCRV*
8.00—9.13 Grammofoonpl.
10.00—10.30 Zang door NCRV-Dameskoor.
10.30—11.00 Zlekendienst.
11.30—12.00 Godsdienstig halfuurtje.
12.01—12.15 Politieber.
12.15—M5 Concert. KRO-Trio.
x.45—2.00 Grammofoonpl.
2.002.45 Grammofoonpl.
2.45—3.45 Cursus Fraaie Handwerken.
3.454.00 Grammofoonpl.
4.00—5.00 Ziekenuurtje.
5.00—6.30 Kamermuziek. Trio „Artl".
6.306.45 Knipcursus.
6.457.00 Grammofoonpl.
7.00—7.30 Cursus Malelaclu
7.30—7,45 Polltleber.
7.45—10.30 Evangelisatie-samenkomst te De
venter. Sprekers. Mevr. v. Essetv-Venne-
man (sopraan), A. J. Moor (orgel), dubbel-
kwartet „Ad Del Gloriam".
10.3010.40 Persber.
1040—11.30 GrammoioojMpL