HELDERSCHE COURANT
•""■Abdijsiroop
VIERDE EN LAATSTE BLAD
STADSNIEUWS
Als stafkoerier bij het roode leger.
Ecu hoester heeft
i Abdijsiroop noodig!
VAN ZATERDAG 6 DECEMBER 1930
Op- en ondergang van Zon en Maan
en tijd van hoogwater (Texel).
Wintertijd.
Maan Zon Hoogwater
Deo. op: ond.: op: oud: sm. nam
Z 7 16.82 10.00 7.62 15.48 9.16 9.36
M 8 17.48 10.55 7.63 16.48 9.67 10.38
D 9 19.15 11.34 7.54 16.48 10.42 13.07
W 10 20.46 11.59 7.55 16.47 11.84
D 11 22.16 12.17 7.66 15.47 0.01 0.28
V 12 23.42 12.31 7.67 15.47 0.57 1.28
Z 18 12.43 7.68 16.46 1.59 2.82
Licht op
voor alle voertuigent
Wintertijd.
Zaterdag 6 Deo16.19 uur.
Zondag 7 16.18
Maandag 8 16.18
Onze stadgenoot, de heer W. Letter,
heeft in den V.A.R.A.-foto-wedstrijd, een
Ion en 2en prijs gewonnen in de afd. land
schappen.
JEUGDDIENST EVANGELISATIE.
Aa Zondag 7 Deo. zal de eerste jeugd
dienst worden gehouden, die uitgaan van
de Evangelisatie „Palmstraat".
Deze dienst zal worden geleid door
den predikant der Evangelisatie, Ds. R.
C. W. J. Hoek. Er is een speciale liturgie
samengesteld en mej. Jeane Holleetelle
zal een solo-zang geven.
Alle jonge menschen zijn welkomI
(Men zie hiervoor de advertentie en
onder de rubriek „Predikbeurten".)
8T. NICOLAAS IN „LIEFDADIGHEID
NAAR VERMOGEN".
De dames, die den Sint Nicolaasavond
in het Tehuis voor Ouden van Dagen in
de Jan in 't Veltstraat hebben georgani
seerd, betuigen, mede namens de oudjes,
hun welgemeenden dank aan den goe
den Sint voor zijn bezoek, en verder aan
allen die tot het welslagen van dezen
avond hebben bijgedragen; in het bijzon
der aan H.H. winkeliers en anderen voor
hunne gaven en aan het Stedelijk Muziek
corps voor de muzikale medewerking.
DERDE MARINE-CONCERT!
Woensdag 10 December.
A.s. Woensdag zal het derde concert
plaats hebben van de stafmuziek, onder
directie van den heer Leistikow. Zooals
uit de advertentie in dit nummer blijkt,
zal dien avond worden uitgevoerd de
ouverture Egmont van Beethoven, een
nummer, dat bij de Beethoven-vrienden
en wie is dat niet? wel in den smaak
zal vallen. Na Beethoven krijgen we een
symphonie van Haydn, en het is wel inte
ressant voor de bezoekers deze twee
groote meesters nu eens te kunnen ver
gelijken. Haydn was bij Beethoven's ge
boorte reeds 38 jaar oud en behoort dus
tot een oudere generatie. Zijn muziek
kenmerkt zich door groote welluidendheid
en liefelijkheid. Beethoven was, zooals
Door E.-v. S.
De schrijver van dit artikel is
een Rus van Duitsche afkomst,
die bij het begin der Russische
revolutie een tijdlang in het
roode leger gediend heeft.
Bij het begin der revolutie trachtte ik
naar Perzië te vluchten, doch te Tiflis
was ik zoo ongelukkig, in handen te val
len van ambtenaren van het roode leger.
Het was mij te goed bekend, hoe men
schen van mijn politieke richting behan
deld werden, vooral als men dan nog van
adel is; ik kon dus niet anders doen dan
huilen met de wolven in het bosch en
meldde mij bij hen aan als vrijwilliger
voor het roode leger, waarvoor ik echter
nooit de minste sympathie heb gevoeld.
Het was nog een opluchting voor mij,
dat ik geen uniform behoefde te dragen;
slechts een rooden band om den arm on
derscheidt de soldaten van 't roode leger
van de overige leden der bevolking. Uni
formen werden alleen gedragen door
leden van de Tsjeka en van de daarvoor
in de plaats getreden G. P. U. en dan
waren het er nog uniformen naar.
Het roode leger werd aangevoerd door
zekeren Henschel, een voormalig Prui
sisch luitenant, die in het uitvoeren van
zijn bevelen werd bijgestaan door een
aantal militairen, die vroeger aan het
front geweest waren. Er waren slechts
enkele officieren onder. De soldaten van
het roode leger waren voor de grootste
helft analfabeten.
Onder die omstandigheden was het
geen wonder, dat ik tot stafkoerier werd
bevorderd. Als zoodanig kreeg ik een
fiaard ter beschikking, omdat ik dan snel-
er de bevelen over kon brengen. Dit ge
schiedde op twee manieren. Men had om
men weet, de groote hervormer der mu
ziek. Haydn's symphonie bestaat uit vier
deelen, waaronder de bij hem kenmerken
de menuet'niet ontbreekt.
Na do pauze krijgen we van den Fran-
schen meester Saint-Saens een ouverture.
Van Brahms een tweetal zijner boeiende
en origineele Hongaarsche dansen, terwijl
besloten wordt met een suite van den Rus
Tschaikowski (Noten-kraker-suite ge
naamd), en bestaande uit een kleine ou
verture, een vijftal dansen, terwijl met
een bloemenwals besloten wordt.
Alles en alles samen alzoo een program
ma, dat veelbelovend is. Voor kaartver
koop e.d. verwijzen wij naar de adverten
tie in het nummer van heden.
STREMMING SCHEEPVAART
N.-H. KANAAL TE ALKMAAR
ln een advertentie in dit nummer bren
gen B. en W. van Alkmaar, ter kennis
van belanghebbenden, dat voor het leggen
van een gaszinker door het N.-H. Kanaal,
tój K.M. 43.646, ten Noorden van de Koe
dijker vlotbrug, de scheepvaart van het
kanaal aldaar zal zijn- gestremd, op
Woensdag 10 December a.s. van 024
uur of zooveel langer of korter ais nood
zakelijk of mogelijk zal blijken.
Men zie voorts de advertentie.
ST. NICOLAAS TRACTATTB.
Traditioneel getrouw werden de bewo
ners v. h. „Verpleeghuis" getraoteerd op
speculaas, chocolademelk, eto„ net werd
aangevuld door een blik speculaas van
Duinker, Keizerstraat, tabak en sigaren
van D. Pot, Koningstraat Dank aan de
gevera
ST. NICOLAAS TE HUISDUINEN.
St. Nicolaas zal op zijn traditioneele
zegetocht op Zaterdagmiddag 6 December
ook de Huisduiner jeugd een bezoek bren
gen. Door ruim honderd kinderen wordt
hij verwacht en verwelkomd bij de voor
malige „Tuintjes" om ongeveer drie uur
en zal vervolgens begeleid door de Harmo-
niekapel „Winnubst" een tocht maken
door het dorp, waarna in de feestzaal van
„Dennenheuvel" bij den heer Kreuger de
verjaardag van de Sint zal worden ge
vierd. Dit is voor het eerst dat de Huis
duiner jeugd gezamelijk dit feest zal kun
nen vieren, dank zij het initiatief van
eenlge heeren welke de jeugd een goed
hart toedragen.
ST. NICOLAASFEEST 1930.
Zondag 7 December zal het Sint Nioo-
laasfeest voor de kinderen van leden en
donateurs van het Helderis Fanfarecorps
en Moderne Arbeidersbeweging worden
gehouden.
De deelnemende kinderen zullen, voor
afgegaan door het fanfarecorps en St Ni
colaas en z'n knecht, in optocht naar het
Casino-gebouw marcheeren.
De route is als volgt:
Vertrek 1 uur des namiddags van de
Jonkerstraat en vervolgens langs Spoor-
gracht, Keizerstraat Spoorstraat, Molen
straat Ooststeeg, Moienbrug, Casino
gebouw.
ABONNEMENTSVOORSTELLING
MAANDAGAVOND.
Hedenmiddag 2 uur vangt de plaatsbe
spreking aan voor de voorstelling van
Maandag. Omtrent de volgorde der num
mers en de regelen, daarbij in acht te
nemen, verwijzen wij naar de desbetref
fende advertenties in ons blad. Ook voor
niet-abonné's zijn plaatsen verkrijgbaar.
BRANDJE OP DE „VAN MEERLANT".
Hedenochtend is in do machinekamer
van Hr. Ms. mijnen! egger „Van Meer-
lant", welke op de Marinewerf in repa
ratie ligt, door het uitbranden van platen
te beginen de z.g. seriebrieven, die bin
nen een kwartier moesten worden be
zorgd en verzegeld waren met een groot
lak. Een andere soort heette: streng ge
heime bevelen; deze konden geen kwar
tier wachten, doch moesten onmiddellijk
overgebracht worden.
Op zekeren dag moest Ik zoo'n streng
geheim bevel overbrengen. Ik stak de en
veloppe als gewoonlijk ln mijn zadeltasch
en ging op weg. Op mijn plaats van be
stemming aangekomen, bleken echter tot
mijn ontzetting do riemen van mijn zadel
tasch gescheurd te zijn. De tasch hing er
nog zoowat aan en gelukkig zat de brief
er nog in. Ik gaf hem aan den geadres
seerde, een officier van het roode leger.
Deze keek mij eenigen tijd strak aan en
nam mij van hoofd tot voeten op. Het was
mij, alsof mijn hart ophield te kloppen,
want ik had misschien wel honderd maal
aan anderen gezien, wat zulke blikken in
de praktijk te beteekenen hebben. De of
ficier draaide den brief in zijn handen om
en floot tusschen zijn tanden. Hij zei ech
ter geen woord. Vervolgens ging hij naar
buiten en kwam terug met twee soldaten,
die links en rechts van mü gingen staan.
„U heeft het zegel van den brief ver
broken. U weet, dat verraad met den
dood gestraft wordt".
Ik toonde mijn zadeltasch en veront
schuldigde mij door slechts de waarheid
te vertellen. Hij glimlaohte echter iro
nisch.
„Die riemen kunt u wel opzettelijk be
schadigd hebben om uw onschuld aanne
melijk te maken. Ik verklaar u hierbij tot
gevangene. Het spijt mij".
Ik werd door de twee soldaten wegge
voerd' naar de gevangenis, een kelderge
welf, dat aan catacomben deed denken.
Er waren reeds een tweehonderd gevan
genen aanwezig, allen mannen, die voor
het grootste deel tot de betere standen be
hoorden. Het eerste, wat mij opviel, was
dat deze menschen komische gesprekken
voerden. Daar begreep ik niets van. Ik
in de machinekamer, brand ontstaan.
De brand was niet ernstig en werd in
een half uur door materiaal van de werf
gebluscht.
Schade werd zoo goed als niet ver
oorzaakt
VRIENDSCHAPPELIJKE WEDSTRIJD
Tusschen 20 leden van de Vereeni-
ging Damlust uit Zuid-Scharwoude en
de Held. Damclub zal een vriendschap
pelijke wedstrijd worden gehouden a.s.
Maandag 8 Dec., 's avonds 8 uur, in het
Kegelhuis in de Prins Hendriklaan. Voor
iedereen is er vrije toegang.
Voor dezen wedstrijd is door de Held.
Damclub een medaille beschikbaar ge
steld.
LEZING OVER PALESTINA.
Men schrijft ons:
Palestina vraagt om verschillende rede
nen onze aandacht.
In de eerste plaats lezen wij van dit
land door de Zionistische beweging. Na
den wereldoorlog werd Palestina voor de
Joden, die in verschillende landen een
moeilijk bestaan hadden, opengesteld, zoo
dat honderden er zich sindsdien vestig
den. Kolonies werden gesticht en in zeer
korten tijd werd het woeste land herscha
pen in vruchtbare streken. Steeds meer
Joden vestigden zich, zoodat geheele dor
pen en steden werden opgebouwd, en ver
schillende industrieele bedrijven werden
opgericht. Ook te Jeruzalem vestigden
zich de Zionisten, waar zelfs een He-
breeuwsche Universiteit werd geopend.
Het is begrijpelijk, dat velen daarom
met belangstelling volgen, wat ginds
plaats heeft. Weinigen zijn echter in de
gelegenheid dit alles van nabij gade te
slaan. Om evenwel toch iets meer van dit
land te kunnen vernemen, noodigde de
Chr. Vereeniging voor Jonge Mannon
alhier den heer Ds. A. Verwaal, van Alk
maar, uit, hierover een lezing te houden.
Genoemde predikant heeft dezen zomer
een studiereis door Palestina gemaakt,
zoodat wij mogen verwachten, dat het een
leerzame avond wordt. De lezing zal ver
duidelijkt worden door een aantal licht
beelden.
Als een bijzonderheid valt nog te ver
melden, dat Ds. Verwaal dezelfde lezing
te Alkmaar gehouden heeft, waar de be
langstelling zoo groot was, dat er drie
avonden noodig waren om alle belangstel
lenden in de gelegenheid te stellen de
lezing bij te wonen.
Voor bijzonderheden verwijzen wij naar
de in dit nummer voorkomende adver
tentie.
Visscherij.
De garnalen zijn thans talrijk als het
zand der zee. Overvloedig, buitengewoon
overvloedig blijven de vangsten en haast
begrijpelijk is, dat de prijzen daardoor
zeer zijn gedaald, zoodat, ondanks die
groote vangsten, het bedrijf ternauwer
nood loonend iu.
Is het niet om de nagels af te bijten, dat
er hier geen bedrijf is, dat het mogelijk
maakt de prijzen wat meer stabiel te
maken?
Waar blijft de garnalen-pellerij, die
hier veel handen werk en veel monden
spijs zou kunnen geven?
Groote hoeveelheden zaad, dat zijn kleine
garnalen, worden uitgezeefd. Grooten-
deels zijn die dood en dus slechts geschikt
voor puf. Lang niet gaat deze hoeveelheid
als puf naar elders, doch wordt als waarde
loos overboord gezet.
Waar blijft het pufbedrijf of de gar-
nalendrogerij?
We weten: aan dat vraagstuk zitten
ook 2 kanten. Maar regelend optreden
zal ook die 2 kanten tot bevredigende
oplossing kunnen brengen.
Het geheele visschergbedrijf schreeuwt
hier om een gefundeerde organisatie, om
overhfcids-bemoeiing, om bedrijfskapitaal.
Wachter wat is er van de nacht?
knoopte met eenigen hunner een gesprek
aan en hoorde zoodoende, dat zij gijze
laars waren, die tot een bepaalden datum
in hechtenis gehouden moesten worden.
Daardoor wilde men hun familieleden
dwingen tot het betalen van een onge-
hoorden losprijs.
De meeste gevangenen wisten, dat hun
familie de voor hen gevraagde som met
geen mogelijkheid bij elkaar konden
brengen en dan wisten zij tevens, dat de
officieren van het roode leger door niets
ter wereld konden worden bewogen tot
het matigen van hun eischen. Er volgde
onverbiddelijk een terechtstelling. Toch
bleven zij dag en nacht hopen op uitkomst.
Doch op den achtergrond van hun ge
dachten stond onophoudelijk het schrik
beeld van den dood, dien zij wel niet zou
den kunnen ontloopen. Enkelen werden
er bijna krankzinnig van. Anderen spra
ken over volmaakt onverschillige dingen
en handelden alsof zij thuis bij den war
men haard zaten en geen levensgevaar
te duchten hadden.
Na twee dagen kwam de officier, die
mij gevangen had laten nemen, bij mij en
deelde mij mee, dat ik vrij was. „Wij
hebben geen geloof kunnen hechten aan
uw mededeeling, dat de riemen van uw
'zadeltasch vanzelf gescheurd zijn. Het is
'echter gebleken, dat de betrokken brief
geen streng geheim bevel bevatte. Daar
om is uw overtreding minder ernstig en
kunt u zich bij uw eigen compagnie mel
den voor uw straf".
Inderdaad kwam ik er af met drie
dagen arrest. Nu is dat nog erg genoeg,
want arrest beteekent in het roode leger
onafgebroken werken zonder nachtrust.
En het valt niet mee, twee en zeventig
uur in het zadel te zitten. Toen mijn straf-
dienst achter den rug was, viel ik dan ook
van uitputting van mijn paard en viel da
delijk op den grond in slaap. Men heeft
mij moeten wegdragen en het heeft eeni
gen tijd geduurd, voordat ik weer dienst
kon doen.
Als Gij hoest, als Uw ontstoken keel U
het spreken moeilijk maakt, als Uw borst
i vol slijm zit, dat niet los wil komen, als
U 't slapen wordt belet door hoestbuien
of bet gevoel alsof er een blok op Uw
borst ligt: dan hebt Gij Abdijsiroop
noodig. Een balsem voor Uw borst.
Abdijsiroop heeft door haar overtuigende
resultaten zich vanzelf een weg gebaand. 1
Wordt door bare aanaenaam slijmoplos-
sende, verzachtende, hoeststillende werking
i geroemd bij: Hoest, Bronchitis, Asthma.
Voor de Borat
Alom verkrijgbaar. Prijs Fl. 1.50, Fl. 2.75. PI. 4.90
i Gebruik bullenshuls Abdllslroop-Bonbons
(60 cl). Dan bespoedigt Ge Uw genezing.
ABDIJSIROOP-BONBONS (Gestolde Abdijsiroop)
Overal zoekt men naar nieuwe mogelijk
heden tot bedrijfsontploolïng. Hier ligt
het haast voor het grijpen. De leidende
hand wordt met spanning verwacht.
Sardien wordt er haast niet aange
bracht. Enkele manden van zeer uiteen-
loopende soort kwamen ter markt. De
opbrengst was niet groot. Aan de Bel
gische kust schijnen groote hoeveelheden
te worden gevangen en eigenaardig hier
bijna niets.
Verleden jaar hier tamelijk veel sardien
en niet zooveel garnalen. In het Zuiden
toen juist andersom.
Is daartusschen verband? 'Wat is de
oorzaak?
Haring wordt weinig gevangen. De
bestede prijs is bevredigend.
VOOR DE KINDEREN.
RAADSELS.
Oplossingen der vorige raadsels,
I. Sint Nicolaas.
Anna, Nico, stal, list, lans.
II. Voor wat hoort wat.
Nieuwe raadsels.
L Het loopt, heeft echter geen voeten,
het heeft armen, dodh geen handen. Wie
of wat ben ik?
H. Waar hebben de rivieren geen
water?
(Ingezonden door T.PL).
III. Welk spreekwoord staa thier?
a- -m-de t m— -i-.
(Ingezonden door P. O. V.).
POST- EN TELEGRAAFKANTOOR
DEN HELDER
Tweede helft November 1930.
Lijst van onbestelbare brieven en brief
kaarten, waarvan de afzenders onbekend
zijn.
Brieven Binnenland:
Nationaal Arbeid-Secretariaat?; Beuge
link W. K., Arnhem; Bureau K. S., Noord-
wijk Binnen; N.V. Handelmjj. Colgate,
Amsterdam; Hazebroek, Haarlem; Hof
Hoekstra Laterna, Amsterdam; Mator
Compagnie, Rotterdam; Boderhuis, Rot
terdam; Raad van Arbeid, Alkmaar;
Woude v. d. J., Koegras.
Mijn eerste boodschap gold weer dezelf
de plaats, waar ik gevangen had gezeten
en denzelfden officier. Ik had een nieu
wen zadeltasch gekregen en was zoo voor
zichtig mogelijk, om geen aanleiding te
geven tot nieuwe klachten. Op mijn plaats
van bestemming aangekomen, hoorde ik,
dat de betrokken officier naar de naast-
bijliggende stad vertrokken was voor een
terechtstelling. Hij was juist weg en als
ik snel reed, zou ik hem nog met gemak
kunnen inhalen.
Ik gaf dus mijn paard de sporen en zag
na eenigen tijd in de verte twee vracht
wagens. Naderbij gekomen ik was er
toen een honderd meter van verwijderd
zag ik, dat zij waren volgepakt met ge
heel naakte menschen. De wagens reden
voort over den landweg omgeven door
kozakken ter bewaking. Ik zal nooit dit
schouwspel vergeten van die arme men
schen, die den dood voor oogen hadden
en voor wie een vlucht absoluut buiten
gesloten was. Hun handen waren boven
dien op den rug samengebonden.
Plotseling begon een oude man met een
grijze baart als een gewond dier te hui
len. Anderen stemden met hem in en er
steeg een gebrul op, dat aan een helsche
marteling deed denken. Doch al gauw
kwamen enkele kozakken naar de wagen
toe en sloegen de menschen met hun kar
watsen op de bloote lichamen. Het werd
dadelijk doodstil; men hoorde hier en
daar nog slechts een zwak gekreun.
Eenigen tijd later begon een der gevan-
fenen te bidden; de meesten baden mee.
lechts de kozakken hoorden hen, want
in de straten was geen mensch te zien.
Alle winkels waren gesloten en waar men
rolluiken voor de vensters had, waren
deze neergelaten. Want het is niet goed,
zoo'n optocht medelijdend na te zien. De
kogels der kozakken vliegen soms in
vreemde richtingen.
Plotseling moesten de wagens stilhou
den. Zij waren tamelijk hoog en de eerste
gsvangaas, dia «r af moest springen.
PREDIKBEURTEN
ZONDAG 7 DECEMBER 1030
DEN HELDER
Ned. Herv. Gem. (Nw. Kerk, Weststraat).
's Morgens 10.30 u., Ds. H. A. Enklaar
Onderwerp: «Overwinning der moei
lijkheden* (Luc. 19:3)
Ned. Herv. Gem. (Westerkerk, Westplein)
's Avonds 6.30 u., Ds. F. W. J. v.d.
Poel. Onderwerp: «Tot wie de Ver
losser komen zal*.
Geref. Kerk (Spoorstraat).
's Morgens 10 uur, Dh. F. Tollenaar
Voorbereiding H. Avondmaal
's Avonds 5.30 uur, Ds. Joh. Meijnen,
van Zalk.
Geref. Kerk (Hulpkerkd. Chr. Mil. Tehuis)
's Morgens 10 uur, Ds. Joh. Meijnen
's Avonds 5.30 uur, Ds. F. Tollenaar
Voorbereiding H. Avondmaal
Oud Geref. Kerk (Hoogstraat).
's Morgens 10 u. en 's middags 5.30 u.,
de heer N. v. d. Kraats.
Donderdagavond 7.80 uur, de heer
N. v.d. Kraats
Chc Geref. Kerk (Steengracht).
's Morgens 10 u. en 's avonds 6 uur,
Leesdienst
Herst Evang. Luth. Gem. (Weezenstr.)
's Morgens 10 uur, Ds. B. E. J. Bik,
van Enkhuizen.
Maandag 8 December nam. 8 uur
Ds. P. H. Borgers. Bijbellezing
Onderwerp: Psalm 11, 12 en 18.
Donderdag 31 December n.m. 8 uur,
Deutscher Verein.
Doopsgez. Gem.
Geen dienst.
Evangelisatie (Palmstraat).
's Morgens 10 uur, Ds. E. R. Damsté
's Avonds 5.30 uur, Ds. R.C.W.J. Hoek
Geb. Jongemannen vereen., Spoorstr. 7-9.
's Morgens 10 uur, Jeugddienst
Ds. R.C. W. J. Hoek. Onderwerp:
«Verwachting*
Leger des Hells.
's Morgens 7 uur, Bidstond,
's Morgens 10 u.Heiligingsmóeting
'sMid. 3.30 u
's Avonds 7.30 uur, Verlossingssamsn-
komst.
Kerk van Jezus Christus.
(Van de Heiligen der laatste dagen).
Jansendwarsstraat 8.
's Morgens 9.30 en 's avonds 6 uur
Samenkomsten.
Apostolische Gemeente.
's Morgens 10 uur en 's avonds 5 uur
in de bovenzaal van het Algemeen
Militair Tehuis, Spoorstraat.
HUISDUINEN
Ned. Herv. Gem.
Geen dienst
Briefkaarten Binnenland:
Fellinga, Dordrecht; Jiskool E., Ko-
blenz a/Rhein.
Briefkaarten Buitenland:
Demmeme L., Colmar.
Vergaderingen, vermakelijkheden
enz.
Zaterdag 6 December:
Soirée Leerlingen Dansinstituut Polak.
Musis, 8 uur.
Dinsdag 9 December:
Operette-uitvoering Zang- en Reciteer-
ver. „Harmonie". Casino, 8 uur.
Woensdag 10 December;
Marine-Concert Casino, 8.15 uur.
deinsde hiervoor terug met het oog op
zijn gebonden handen. Een slag met een
geweerkolf deed hem van den wagen tui
melen. Langs den weg zag men graven,
die ongeveer een meter diep waren. De
gevangenen moesten voor hun eigen graf
neerknielen. Enkelen trachtten nog op
het laatste oogenblik in wanhoop te
vluchten; deze werden echter door de ko
zakken met geweerkolven neergeslagen.
De anderen, die berustend voor hun graf
neerknielden, werden doodgeschoten of
met dolken doodgestoken.
Tenslotte waren alle slachtoffers ge
dood. Er waren er enkelen onder, die ik
in de gevangenis had leeren kennen en
ik huiverde bij de gedachte, hoe licht mij
eenzelfde lot had kunnen treffen. Doch ik
moest nu mijn boodschap overbrengen.
De soldaten begroeven de lijken en de of
ficier stond er bij, alsof er niets gebeurt
was en rookte een sigaret. Ik ging naar
hem toe en hij reikte mij de hand. Ik
voelde mij medeplichtig aan de terecht
stel'ing, toen ik zijn handdruk beant
woordde.
Later trachtte ik te eten. Doch ruim een
etmaal lang was mij dat onmogelijk. De
gevangenschap, de drie etmalen te paart
en de terechtstelling hadden mij gebro
ken. Doch één ding stond bij mij vast: ik
zou mijn betrekkingen met het roode
leger verbreken en ontvluchten, zoodra
mij daartoe de gelegenheid werd geboden.
In verband met dit besluit vroeg ik na
mijn terugkeer eenige dagen verlof. En
spoediger, dan ik het had kunnen ver
moeden, kwam mijn kans. Op een klein
station vond ik een transport Duitsche
gevangenen en voegde mij bij hen. Dit
ging zooveel te gemakkelijker, omdat
mijn naam een Duitschen klank heeft en
ik de Duitsche taal ook goed machtig ben.
Een maand daarna trok ik eindelijk over
de Russische grens. Ik was vrij!
(Nadruk verbodan).
