HELDERSCHE COURANT
KANNEWASSER
NIEUWSBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS,
TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
Buitenlandsch overzicht.
OOST-INDIË.
IS ALTIJD GOEDKOOPER
OOK VOOR DAMES"CONFECTIE
De uitbarsting van den Merapi
in Midden-Java.
ROOMBOTER
DE JACHT OP
DE VEERTIG SCHEDELS
FQSTER'sMflflGPIlLENl
No. 6901 EERSTE BLAD.
DINSDAG 23 DECEMBER 1930
58ste JAARGANG
Abonnement per 3 maanden bij vooruitbetaling: Heldersche Courant
f 1.50; voor Koegras, Anna Paulowna, Breezand en Wieringen f 1.65;
binnenland f 2.Ned. O. en W. Indië p. zeepost f 2.10, id. p. mail cn
overige landen f3.20. Zondagsblad resp. f0.50, f0.70, f 0.70, f 1.
Modeblad resp. f 0.95, f 1.2$. f 1.25, f 1.35. Losse nos. 4 ct.; fr p p 6 ct.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
Redacteur: P. C. DE BOER.
Uitgave N.V. Drukkerij v/b C. DE BOER JR.
Bureau: Koningstraat 29 Telefoon: 50 en 412
Post-GIrorekenins No. 16066.
ADVERTENTIENi
20 ct. p. re»gol (galjard). Jng&z. xneded. (kolombreedte als redaction.
tekst) dubbele prijs. Kleine advert. (gevraagd, te koop, te huur)v. 1 t/xn 8
regels 40 ct., elke regel meer 10 ot. bij vooruitbetaling (adresBureau
v. d. blad en met br. onder no. 10 ct. p. adv. extra). Bewijeno. 4 et.
De moeilijkheden in de Engelsche mijnindustrie. -
Oorlogsschulden en een Kerstgedachte. - Duischlands
recht op koloniën. - Het Fransch-Belgisch militair
verdrag. - De republikeinsche beweging in Spanje.
ïine wordt niet overal gevolgd. Wel 1)1 lift
do onrust duren, maar de burgeerlijke re
publiek is nog een heel groot vraagteeken.
Slaagt men er op het oogenblik in defi
nitief met de republikeinsche poging af
te rekenen, dan hebben de republikeinsche
leiders waarschijnlijk hun kans verspeeld.
De moeilijkheden In de Engelsche mijn
industrie. De gedelegeerden van de delvers
uit Lancashire en Cheahire hebben Zater
dag met 820 tegen 168 stemmen het plan
van' den nationalen Insdustrieraad aange
nomen om een tijdelijke spread-over in
te voeren van VA uur in de eerste vijf
dagen de r week en 6 uur 's Zaterdags.
'De loonen behoeven bij dit voorstel niet
verlaagd te worden.
De dreigende staking is nu voorloopig
van de baan en de onderscheiden verzoe
ning»- of arbitrage lichamen kunnen nu
voortgaan met hun' pogingen om tot een
permanente oplossing te komen.
Oorlogsschulden en Kerstgedachte. Het
uitvoerend comité van den Bond van Ame-
rikaansche kerken, waarin bijna alle pro-
testantsche genootschappen vertegenwoor
digd züm heeft in een besluit, hetwelk
gericht is tot „de christ-broeders in
Dultsobland", verzekerd, dat het niet in
stemt met de theorie, dat uitsluitend
Duitschland schuldig zou zijn aan het uit
breken van den oorlog.
Inzake de annuleering der oorlogsschul
den en schadevergoeding werd vastgesteld,
dat men dergelijke kwesties dient aan' te
pakken van het standpunt der christelijke
naastenliefde en niet van dat der belangen
van het een of andere volk.
Dit is de eerste keer dat een officieele
en vooraanstaande kerkelijke gemeen
schap in het buitenland zoo openhartig en
ondubbelzinnig tegen den- leugen van
Duitschlandi's uitsluitende verantwoorde
lijkheid voor den oorlog opkomt.
Duitschland en het koloniale vraagstuk.
Dr. Ourtius, de Duitsche minister van
buitenlandsche zaken, ontving Vrijdag
een delegatie van de Duitsche Kolonial-
gesellschaft, die hem een motie overhan
digden, waarin de hoop werd geuit, dat
de regeering krachtig Duitschlands recht
op koloniën zou blijven verdedigen.
De minister verklaarde in een rede,
dat de regeering nog steeds het desbe
treffende memorandum van 1924 onder
schrijft, evenals de door Stresemann in
zake de koloniale quaestie afgelegde ver
klaring. Voorts' herinnerde hij aan zijn
op 26 Juni 1.1. in den rijksdag afgelegde
verklaring, dat Duitschland zijn recht op
koloniën steeds zal doen géiden.
Wl| BREIEN!! en RE-PAREEREN
alle soorten wollen Kousen en Sokken, ook de
allerfijnste. Voor nieuw werk zijn wij no. i.
JAAP SNOR, Zuidstraat 15.
Let op den gelen winkel. - Telefoon 251.
Depót voor geheel Texel: Wed. Schumaker, Den
Burg; voor Wieringen Wed. J. de Beurs te Hippo-
lytushoef; Jb. Kaleveld te Den Oever.
Verder neemt elke bode GRATIS de
reparatie of bestelling voor U mede.
Wij vragen leeillng-raachinebrelsters.
Het Fransch-Belgisch militair verdrag.
De socialistische leider en oud-minister
van buitenlandsche zaken, Vandervelde,
wijdt in „Le Peuple". van 21 December
een hoofdartikel aan het Fransch-Bel
gisch verdrag en het ontwapeningsvraag-
stuk. Vandervelde verzekert nogmaals,
dat het Fransch-Belgisch militair verdrag
van zuiver defensieven aard is, maar
voegt er aan toe, dat het Belgische socia
listische Kamerlid Mathieu dezer dagen
in een aan het Parijsche blad „L'OEuvre"
toegestaan interview terecht de aandacht
vestigde op het feit, dat er naast het
defensieve verdrag ook verdragen tus-
schen de Generale Staven bestaan, die
natuurlijk geheim blijven en in werkelijk
heid de heele Belgische binnenlandsche
militaire politiek en de heele Belgische
buitenlandsche politiek beheerschen.
Naar de meening van Vandervelde
vindt men den tekst van het verdrag van
Locarno terug. Deze vaststelling heeft
echter de vraag doen oprijzen, of het in
dergelijke omstandigheden wel gewenscht
is het Fransch-Belgische verdrag, dat ten
gevolge van een politiek van Generale
Staven België tegen zijn wil in inter
nationale conflicten zou kunnen mede-
sleepen, te handhaven. Deze punten zul
len naar Vandervelde verzekert op het
socialistisch congres in Februari grondig
worden besproken en waarschijnlijk ook
bij de behandeling van de begrooting
van buitenlandsche zaken in Kamer en
Senaat tot een debat aanleiding geven.
De republikeinsche beweging In Spanje.
Generaal Berenguer heeft aan' een Fran-
schen persvertegenwoordiger een verkla
ring afgelegd over den huldigen toestand
in Spande. Berenguer protesteerde er voor
eerst tegen, dat men hem een dictator
noemt. Hij zeide slechts een opdracht te
hebben, ml. het voorbereiden van nieuwe
verkiezingen voor het parlement.
Bij de verkiezingen, aldus de minister
president, kunnen de Spaansche republi
keinen hun vare kracht toonen en als een
voldoend aantal hunner in de volksverte
genwoordiging, gekozen is, kunnen zij alle
gewenschte voorstellen tot wijziging van
de grondwet dienen. Berenguer zeide ech
ter van- meening te zijn, dat de republi
keinen niet voldoende stemmen op zich
zullen vereenigen om wijziging in de
grondwet te brengen.
De Spaansche kabinetsraad heeft be
slist, dat de verkiezingen op de vastge
stelde data zullen plaats hebben.
Een medewerker van. de „Nw. Rott.
Crt" schrijft nog:
De meeming dat er aan' het snelle tot
stanjd brengen van de republiek wel het
een en andecr zou haperen, wordt door de
gebeurtenissen bevestigd. Jaca kwam te
vroeg, Franco vond te Madrid- niet de on
middellijke reactie, en de algemeene sta-
DROEVIG GEVOLG VAN
BIJGELOOF.
In de kampong Hakoeroeng, Bandjer-
masin, heeft zich naar de Borneo Post
meldt iets vreeselijks afgespeeld. Ï11
die kampong is een kindje van 9 maanden
uit de klamboe gestolen, terwijl eenige
dagen later het kinderlijkje in de Negara
rivier voor de woning van het districts
hoofd drijvende is aangetroffen. Het kind
was met een ijzeren ketting om den hals
in de rivier verdronken, terwijl gouden
sieraden, onder andere gouden polsrin
gen, nog aanwezig bleken. Na onderzoek
bleek, dat de tong uit den mond gesneden
was. Het was in de kampong bekend, dat
het een zwarte tong had en dit is voor
FEUILLETON
het kind zijn ongeluk geworden. Een tot
nu toe onbekend .persoon heeft de tong
uitgesneden om die later als talisman te
gebruiken, daar volgens een bepaald bij
geloof "het bezit van een zwarte kinder
tong hoogere machten schenkt.
VAARTUIGEN VERGAAN.
Elf menschen verdronken.
Medan, 19 Dec. De Maieische bladen
melden het vergaan van de motorboot
„Serimadjoe" uit Bagan-si-api-api naar
Pasir Pengarajan, waarbij zeven men
schen verdronken. Vijf Ujken zijn gevon
den.
Een Chineesche tongkang is nabij Ba-
toe-Pandjang vergaan. Vier opvarenden
verdronken, vier anderen zijn gered.
De zandbandjlr door het Blongkeng-ravfln tot dicht bij den grooten
weg van Moentilan genaderd. Bescherming van de oevers der Kali
Lamat ter voorkoming van bandjir in Moentilan. Paniek onder de
dessabevolking in het bedreigde gebied.
Magelang, 19 Deo. Het zand heeft
een geweldig hooge temperatuur, waar
door alles verkoolt, zoodat dientengevolge
de'geheele streek is gevuld met arang-
lucht (houtskool). De -lengte vari den
stroom wordt geschat op ten minste 6
K.M., de breedte op gemiddeld 200 M., de
dikte op enkele plaatsen op 25 M. De
zandstroom ligt momenteel onbewegelijk;
men hoopt dat hij via het Blongkeng-
ravijn zal afvloeien naar de Kali Progo,
in welk geval geen verder gevaar dreigt.
Mocht echter de stroom onverhoopt te
rechtkomen in de Kali Lamat, dan loopt
Moentilan ernstig gevaar.
De resident van Magelang, die Donder
dag het terrein verkende, constateerde
dat de bovenlaag van den zandlahar ge
deeltelijk verkoeld was, doch zoodra de
materie een klein beetje terzijde wordt
geschoven, is onmiddellijk weder een ge
weldige hitte merkbaar. Gistermiddag
vier uur, toen de resident en de regent
van Magelang nabij Maron waren, begon
de berg weder dreigend te grommen,
waarop de mantri van het seismografisch
schap het onverantwoordelijk achtte lan
ger te blijven. Momenteel worden maat-i
regelen getroffen om door middel van;
zoogenaamde „brond jon gans" (groote:
vierkante gevlochte staaldraadmatrassen,
gevuld met kalisteenen) de bedreigde
kanten van de Kali Lamat te versterken,
waartoe de hoofdingenieur van den Wa
terstaatsdienst te Poerwokerto, de heer
Meelhuyzen, heden naar het bedreigde
gebied is vertrokken. De resident, verge
zeld van den Gouverneur van Midden-
Java, is hedenmorgen negen uur even
eens weder naar het terrein vertrokken.
De uitbarsting draagt het karakter van
een ramp, welke in omvang grooter Is dan
die van 1920. Vele dessalieden hebben al
les verloren, zoodat steunverleening ge
boden is.
Er zijn nog geen rapporten binnen over
eventueel verlies aan vee.
Blzonderbeden.
Jogja, 19 Deo. De volgende bizonder-
heden worden nog gemeld: De resident
erkk
Aangezien juist geoogst was, is er vol
doende voedselvoorraad.
In den afgeloopen nacht werd te Kali
Oerang in het Jogjasche wederom een
dichte aschregen waargenomen, welk een
soort sneeuwlandschap schiep. De vul
kaan is nog onzichtbaar door de wolken
massa. De bevolking van Jogja is rustig,
hoewel verschillende inlandsche scholen
gisteren om elf uur gesloten werden, ter
wijl talrijke Europeanen van ondernemin
gen om elf uur de kinderen uit school
haalden. Overigens is niets te bespeuren
van een angstige stemming. Het bestuur
te Jogja trof maatregelen voor het even
tueel snel uitwijken der bevolking in het
Kali Oerangsche.
Jogja, 20 Deo. De hevig© stormen,
vergezeld door het gerommel van den
werkenden vulkaan, de verstikkende zwa
velachtige atmosfeer, en de over een uit
gebreid geheel vallende modderregens,
veroorzaakten een paniek onder de bevol
king, temeer waar deze verschijnselen
plaats vinden in een zeer groote duister
nis. De bevolking van verschillende dorp
jes zijn uit lijfsbehoud gevlucht naar de
steden. Hedenmorgen waren Magelang en
andere plaatsen bedekt met een laag
grijze slijk.
De werkende berg levert een fantas
tisch gezicht met de opschietende vlam
men uit de brandende dorpen en bos-
schen op de hellingen en gelijkt een ge
duchte rookende pilaar. Vele bergrivier
tjes zijn veranderd in razende stroomen,
die massa's modder van de bergen voe
ren. Op vele plaatsen zijn de verkeers
middelen gestoord. De vulkanologische
post te Maron is volkomen afgebrand.
Nadere bijzonderheden omtrent
den omvang van de ramp. De
vernieling van dessa's. Bruggen
weggeslagen.
Tengevolge van de nieuwe eruptie ls de
lijst der slachtoffers tot 89 gestegen, waar
onder 66 vermisten. Deze bevonden zich
binnen de gevaarlijke zone.
'De plaats, waar de meeste slachtoffers
vielen, was dezelfde waar in 1920 26 men
schen het slachtoffer, werden van den hee-
ten luchtstroom. De oppervlakte van de
hetzelfde was als des morgens vóór de
eruptie, maar sterker, waarop het gezel
station verklaarde dót het gegrom precies van Magelang verklaarde, dat het Blong-
kengravijn thans een nagenoeg gladde
oppervlakte is van dampende zandmassa,
waaruit hier en daar een brandende boom
steekt. Het geheel biedt den troosteloo-
zen aanblik van een verzengend land.
waar eerst zware maiskolven op het veld
te pluk stonden. De lahar strekte zich gis
teren uit tot de dessa Bedjoengan, 8 K.M.
stroomafwaarts, langs de Kali Blongkeng,
van Maron af. De breedte van den lahar
wordt geschat op 50 meter. De lahar bleef
in beweging tot "ongeveer 1 uur 's mid
dags, daarna hij tot stilstand is gekomen.
Voor fijnste kwaliteit
(KRUIWAGEN),
J. J. v. d. PLAAT,
Spoorstraat - Telef 420.
Comestibles Delicatessen.
(THE LURE OF THUNDER E3LAND).
Uit het En gelach
door
LEO WALMSLEY.
47)
De kapitein barstte in een bulderend
gelach uit. Van pret sloeg hij zich met
zijn vlakke hand op zijn knieën.
„Die is goed. Die is verdraaid goed",
prees hij me. „Ja, een commiió tot ver
betering van de sltewasie en de leden
bennen een zekero Trout en mijn per
soontje."
„En waar is het jullie in de eerste
plaats om te doen? Oin den toevloed van
spiritualiën te verbeteren?"
Hij hield op met grinniken en keek me
bewonderend aan.
„Voor iemand van jouw leeftijd, jong-
mensch," complimenteerde hij me, „ben
je deksels bij. Ja, om te beginnen is het
probleem whisky het verkrijgen van
een quantum whisky, groot genoeg om
de gezondheid van de twee personen, die
bij' het zoeken naar 't vermaledijde wrak
met zijn lading verrotte beenen de hoofd
rol spelen, te verzekeren. De whisky
staat dus nummer één. En vervolgens
komt de tijd.de regeling van de uren
datter gewerkt en de uren datter gedron
ken mag worden. Ik heb het tegen de
jonge meneer al gezeid, maar voor den
dokter hier zal ik het nog eens zeggen,
zooals' de toestand nou is, is 'et puur toe
val wie van ons tweeën het wrak 'et eerst
vindt. En wat heb je der dan an of je je
doodwerkt 't doel is niet wie 't wint,
't doel ls hebben. En als 't wrak der nis
zes jaar geleden heb, zal 't nou plotseling
niet de beene nemen. Daarom zeg ik:
laten we 't op onze sloffen af doen. Me
vrind Trout en ik hebben vanmorgen der
hoog en breed over zitten redeneeren en
't end is geweest, dat ik gezegd heb:
Goed, ik zal er met me mensohen over
praten, dan hoor je der wel verder van."
„En hoe staat het met de andere par
tij?" vroeg ik.
„Hebbe we al mee gesproken," gaf
Timms ten antwoord.
„En? Is 't resultaat bevredigend?"
„Nee, niet heelemaal. 't Kon beter, veel
beter. Het juffie zegt, dat ze ai den ster
ken drank over boord gegooid heb. Na
die geschiedenis van gisteren had ze der
sohoon gènog van, zee ze. Henry gelooft
't niet. Hij zei dattie is an 't zoeken zal
gaan. Maar dat is zijn zaak; as hij zoeken
wil mot hij weten. Hier gaat erom dat wij
in pesisie bennen, om onze chefs de wet
voor te schrijven. En daarom verklaar ik
hierbij, dat als het beheer van den ster
ken drank niet in onze handen die van
me vrind en mijn persoontje overgaat,
dat ik het dan als me dure plioht be
schouw om den raad te geven: staking
laten voortduren."
„Wat 'n nonsensl" barstte de dokter
doldriftig uit. „Wat mankeert je! Ben je
stapelgek geworden!".... Dan, wat kal
mer tegen mij. „Wat heeft de vent, Ole-
veland? Is hij dronken?"
„Nee," zei ik. „Maar hü wil het graag
zijn, dat is de choso.... En....," dit
tegen Timnis, „gesteld dat je eischen wor
den ingewilligd, hoe vaak zijn jullie dan
van plan te duiken...."
„Zoo, nou kommen we waar we wezen 1
motten," zei Timms tevreden. „Dat is 't.
'em juist, waar me vrind Henry en ik het
over gehad hebben. Want het is niet ons
doel om niks te doen. Zoo gek bennen we
niet. Maar rust motton we hebben. Met
werk als dit is rust even noodig as een
behoorlijke hoeveelheid te drinken. Daar
om hebben we zoo gezegd: om den ande
ren dag. En dio mot werken, krijgt over
dag niet meer dan tweemaal 'n oorlam.
En zoo gauw het wrak gevonden is, laat
de een die werkt 'et den ander die rust
weten we bonne dus om zoo te zeggen
een kombinasie en wanneer dan de
kist met beenen naar boven gebracht is
motten de belanghebbende pertijen er
om loten, wio 'em hebben mag: Kijkt u
nou maar niet zoo zuur" dit tegen den
dokter ,,'t is een behoorlijke regeling,
eentje waar niics op af te dingen is en as
u der rustig over nagedaoht heb zal u
me gelijk geven. En nou ga ik een beetje
kuieren, ondertusschen ken u samen
overleggen."
Met zijn handen Ln z'n zakken en tus-
schen zijn tanden door fluitend slenaerde
hij weg.
„Wat bedoelt de man?" vroeg de dok
ter. „Ben je er zeker van, absoluut zeker
van, dat hij niet dronken is?"
„Nee, dronken is hij niet," zei ik wat
twijfelend, omdat ik toen ik me omkeer
de om vriend Timms na te kijken, opeens
een donkeren flessohehals onder het kus
sen op 's kapiteins veldbed had zien ult-
Indien gij voortdurend last hebt van
schele hoofdpijn als gevolg van een
slechte spijsvertering, gebruik dan
eens een poosje Foster's Maagpillen.
het betrouwbare, zacht werkende
laxeermiddel.
Alom verkrijgbaar h f 0.65 per flacon.
steken. „Maar hü heeft al wel wat op,
daar kunt u van op aan."
„En nu het doel van dezen coup," ging
ik voort, Ja, dat ligt volgens mü voor de
hand. Zoo gauw het om whisky gaat is
Timms niet meer normaal. Dat heeft u in
't begin in Durban geloof ik, zelf ook ge
zegd, dokter. En wij hebben op het oogen
blik nog drie en een halve kist, dat weet
hij en dat maakt hem rusteloos, zoolang
zijn rantsoen tot niet meer dan een half
dozijn „oorlams" beperkt blijft. Hü is er
verslaafd aan.... dat moeten we niet
vergeten.en al is het op ander gebied
nu nog zoo'n goeie kerel, wat dit betreft
is hij abnormaal en daarom moeten we dit
voorstel van hem au sérieux nemen."
,,'t Is gewoonweg iemand het mes op
de keel zetten," protesteerde de dokter,
danig uit zijn humeur.
„Ja, dat is waar. Maar hü redeneert
natuurlijk zoo: Dit duiken naar het wrak
heeft een geheim tintje en daarom heb ik
ze in mün macht. En nu wil ik in het
midden laten of hü daarmee gelijk heeft
of niet, maar eeni feit is het, dat we hier
op een plek zitten, waar vandaan geen
communicatie met de buitenwereld mo
gelijk is, dat geheimhouding in ons voor
deel is en dat we, wat het vinden van het
wrak betreft, absoluut van zijn hulp af
hankelijk zijn. Nu zou ik zoo noodig wel
zelf naar benedén kunnen gaan, maar
omdat ik geen routine heb, zou dat de
kans op vinden verminderen."
„Ja, natuurlijk! Nee, dat gaat niet,*
stemde dr. Flint nadenkend toe, terwül
hü vlijtig het eind van zijn uitgedoofde
sigaar tot moes kauwde. „Ja, dan zullen
we tot een vergelijk moeten zien te
komen. Buitengewoon onaangenaam. Het
zijn mensohen om mee te onderhandelen.
Buitengewoon onaangenaam".
„Laat ik het maar eens probeeren, dok
ter", stelde ik hem voor. „Geeft u me car-
te blance wat de voorwaarden, waaronder
de vrede geteekend wordt, betreft?"
„Ja, natuurlek. Je mag doen wat je wil,
beloven, wat je goed dunkt. Zeg, dat hü
honderd pond krijgt zoo gauw hü het
wrak vindt. Geef hem het dubbele van
zijn loon, geef hem den heelen voorraad
whisky. Maar neen, dat zou ons van
den wal in de sloot helpen. -Enfin,
praat jij maar eens met hem, Cleveland,
allicht krijg je wat gedaan".
Ondanks mijn grootspraak, dat ik weer
zoo gezond als een visch was, voelde ik
me toch wat zwak op mün beenen, toen ik
me, bij die laatste woorden van den dok
ter, zonder aan mün ziek-zijn van den vo-
rigen avond te denken, uit bed liet glü-
den. Maar ik liet niets merken. Ik kleedde
me aan, zette mijn helmhoed op en wan
delde weg. Op een meter of twintig af
stand was Timms bezig met het aanma
ken van het kampvuur.
„Zoo, jongmensch", begroette hü me
familiaar, ,jhoe komen we? As afgezant
met de olijftak?"
„Als je dat boven een krans van win
gerdbladeren verkiest, ja", gaf ik ten ant
woord. „Maar alle gekheid op een stokje,
Timms. We moeten eens een verstandig
woordje met elkaar praten".
Ik trok mijn jas uit ln de zon was
het warm en ging op een van de pak
kisten zitten.
„Met alle soorten van genoegen", zei
hü kalmpjes. „Voor praten bin ik altijd
te vinden. En zoolang jullie m ij n netjes
behandelen, behandel Ik jullie netiea".
(Wordt vervolgd).
