Persii
25 cent
PersllbiijftPersil
per pakje
wordt
goedkooper,
kost vanaf
1 Januari 1931
nog slechts
Ook in den postdienst te De Koog
kwam in 't badseizoen belangrijke ver
betering. 't Aantal telefoonaansluitingen,
vooral dat te Den Burg, nam zeei toe.
Aangesloten zijn thans 92 abonné i te
Den Burg. 1 Januari 1930 was dit amtal
75. Te Cocksdorp steeg het vai 16
tot 17, te Oudeschild van 10 tot 16, te
De Koog van 7 tot 12, te Oosten Tan 6
tot 12, te Eierland van 4 tot 5, en :e De
Waal, waar men vórig jaar alleen 'tpost-
station kon opbellen, kwam dit jaar de
eerste aansluiting tot stand.
Landbouw.
De crisis in den landbouw liet ook
Texel niet onberoerd. Vooral de b<uw-
bedrijven in den polder gevoelen ge»uc-ht
de gevolgen van de lage prijzen dei pro
ducten. Slechts voor één artikel aard
appelen) kon een behoorlijke prfc be
dongen worden. De opbrengst en cwali-
teit der aardappelen is over 'tgeheel
goed. terwijl de gewone ziekte iet zoo
heel veel schade heeft aangericL Alle
andere landbouwproducten zijn óo laag
in prijs, dat de teelt onmogelijkloonend
kon zijn. De opbrengst was bevedigend,
de vele regens in den zomer kbben de
werkzaamheden, aan de oogst vrbonden,
zeer belemmerd, doch ten slott»kon alles
in behoorlijken toestand wordn binnen
gehaald. Wel heeft het graei van het
natte weer geleden, doch nietiooveel als
zich eerst liet aanzien, 't Zal echter be
zwaarlijk gaan zaaigraan van leste kwa
liteit machtig te worden.
Mond- en kuwxeer.
In den zomer kwam één geal vdn deze
ziekte voor onder rundvee, at te Waa
lenburg in de weide liep. it bleef be
perkt tot één geval. 14 O- hrak deze
veeziekte opnieuw uit. Veelmallen kwa
men niet voor; thans is i bijna geheel
geweken.
Veeteelt.
Het veebedrijf was oV 't geheel niet
ongunstig. De grasgroei'as iQ het afge-
loopen jaar ver boven K gemiddelde. In
den herfst konden verstillende perceelen
worden gemaaid voor uilgras. De hoe
veelheid hooi zal ruim oldoende zijn om
het vee den langen wter op stal ruim
schoots te voederen.
De prijzen der lamoren en oude scha
pen waren bevredigeb Het aantal lam
meren was niet zoonoot als in vele
andere jaren. Gedubde de vijf groote
lammeren-markten /aren aangevoerd:
21987 lammeren, tect 26001 op dezelfde
markten in 1929. Dep^zen waren echter
beduidend hooger. V jaar liepen ze van
22.tot 28.:óvijl de noteeringen
in 1920 van 15.50-24.waren. Beide
jaren waren de prijz» gedurende de twee
eerste groote lazeren-markten het
hoogst.
De wolprijzen z? ongekend laag ge
weest. In 't begin an 't jaar bedroegen
zij 80 cent. later s-hts 65 per K.G., ter
wijl thans geen e^ bod gedaan wordt.
In 1929 bedroegede prijzen 1.55, later
1.30 per K.G.
De opbrengst ket melkvee gaf min
der aanleiding t- bevrediging. De zuivel-
prijzen zijn laa<an in verband hiermede
kunnen de mel^zen niet hoog zijn.
De prijzen varkens-bewogen zich
steeds in dale'e hjn.
Al mag het^geloopen jaar over 't al
gemeen voorat veebedrijf niet bepaald
zoo zijn, dat verliezen geleden werden,
de toekomst'Üjft zeer onzeker, en men
mag er zicb>P voorbereiden, dat de in
komsten ziZ1 dalen.
In verb^ hiermede bewegen zich de:
pachten in sterk dalende lijn. Bij de
in het laB* van het jaar gehouden pu
blieke -vrhuringen waren de prijzen be-
duidemlager aan bij dezelfde verhurin
gen z©aren geleden. Dit was ook wel te
verwagen, daar vele pachten ver boven
norm/1 waren, en vele dit nog zijn.
Bijc in Juni van dit jaar gehouden
lamtuwtentoonstelling bleek, dat de
veetPcl °P Texel in 't algemeen in 10
jarctijd iets grooter geworden was.
Jt aantal schapen, lammeren, enz. be-
drg thans 54900 tegen 46255 bij de
vcge telling. Dat niet alleen de kwanti-
te doch ook de kwaliteit der Texelsche
sapen omhoog ging bleek dit najaar,
fn op de wereld-tentoonstelling te Ant-j
>rpen. de Texelsche schapen bekroond
erden met 4 eerste, 4 tweede en een
erde prijs.
De rundveestapel was vermeerderd van
3760 in 1921, op 4581 in 1930.
Het aantal varkens was thans 2214, en
du3 iets minder dan in 1921 toen dit 2338
bedroeg. Paarden waren er in 1921 1444
stuks, doch thans was dit aantal gedaald
tot 901, terwijl op heel Texel slechts 55
bokken en geiten gevonden worden. In
1921 waren hiervan nog 200 exemplaren
aanwezig.
Pluimveeteelt,
De vooruitgang in de pluimveeteelt
spreekt mede uit de cijfers der landbouw
telling. Bedroeg het aantal kippen bij de
vorige telling 33781, thans waren er niet
minder dan 102206 van deze gevleugelde
bewoners op Texel te vinden. Dat dit
getal zeker met dit jaar sterk vermeerderd
was, bleek uit den aanvoer aan de eieren-
veilingen der Coöp. Pluimveever. „Texel"
U.A.
Werden in 1929 op deze veilingen
tmÓM ruim 3| milliocn aangevoerd, dit
Hallo!
het zelfwerkend
Waschmiddef,
jaar was dit nog ongeveer een millioen
meer. De hoogste aanvoer had plaats op
14 April, de laagste op 24 November.
De cijfers luidden respectievelijk 161761
en 20692.
Over het algemeen waren de prijzen
aanmerkelijk lager dan vorig jaar, en
hoewel ook de voederprijzen sterk ge
daald zijn, zullen de uitkomsten van deze
bedrijven veel minder zijn.
Bloembollen.
Het bloembollenbedrijf breidt zich op
het eiland Texel in de laatste jaren be
langrijk uit; ook dit jaar, zij het niet in die
mate als in 1929. valt uitbreiding te con-
stateeren. Vooral op het kweeken van de
narcis legt men zich hier toe.
Het afgeloopen jaar gaf voor dit be
drijf reden tot tevredenheid, ofschoon en
kele soorten, zooals crocussen, aanmer
kelijk in waarde achteruit gingen. Ook
tulpen bleven niet prijshoudend. Voor
narcissen, vooral voor Sions en Golden
Spur, twee hier veel gekweekte soorten,
werden goede prijzen gemaakt. De kwali
teit had iets beter kunnen zijn. De uit
komst van het bollenbedrijf is goed te
noemen, maar ook voor dit bedrijf blijft
de toekomst onzeker.
Visscherij.
In hoofdzaak werd de garnalenvangst
in deze gemeente uitgeoefend. De uitkom
sten van dit bedrijf waren van Januari tot
Mei niet gunstig.
Van Mei tot Sept. staat dit bedrijf stil,
doch van September tot December waren
de uitkomsten vrij goed.
T entoonstellingen.
Op 3 en 4 September werd een Land
bouwtentoonstelling gehouden, die buiten
gewoon geslaagd is. Temidden van da
gen van slecht weer en regen, waren de
tentoonstellingsdagen juist bij uitstek
mooi, welke factor in geen geringe
mate medewerkte, tot het zoo prach
tig slagen van het geheel. Bovendien
werkten alle invloedrijke personen en or
ganisaties, te zamen (iets wat in onze ge
meente niet dikwijls het geval is). Het
beste van het beste werd naar voren ge
bracht, en, hoewel de toegang geheel kos
teloos was, kon de commissie, die met de
leiding belast was, de rekening sluiten
met een prachtig batig saldo.
Verder werden eenige kleinere ten
toonstellingen gehouden van „Volks
onderwijs" 12 en 13 April; Wereldbiblio
theek, 16 Juli; Floralia te de Cocksdorp,
2021 Sept. en een Missie-tentoonstel
ling op 1 en 2 November te Den Burg.
Dijken en duinen.
In verband met de afsluiting der Zui
derzee werdenvan Rijkswege be
langrijke werken aan de dijken verricht.
M*>t Juni werd een aanvang gemaakt
met de verzwaring en verhooging van
den zeedijk van den Pr. Hendrikpolder;
de kosten van dit werk, dat in Dec. vol
tooid was, bedroegen 110.811.
In Augustus werd begonnen met het
verzwaren en verhoogen van den zeedijk
v. d. 30 Gem. polders, tusschen den P. H.-
polder en de Rijks zeewering te Oude
schild.
Dit werk is nog niet voltooid; de kos
ten hiervan zullen 111.850.bedragen.
Door het Waterschap „de 30 Gem.-
polders" werd de steenglooiing van den
zeedijk tusschen H M palen 112114
vernieuwd van Noorsche en bazaltstee-
nen, en de bestaande klinkerglooing tus-
sche H M palen 127129 vervangen
door een van betonblokken.
Het Waterschap „Polder Eierland"
liet een zanddijk maken, tusschen de peil-
raaien VIII en X aan de N.O. kust van
Texel. De kosten van uitvoering hiervan
bedroegen 11.700.(Bij den storm van
22 November werd deze dijk ernstig be
schadigd.)
Een zandverhooging en -verzwaring
liet ditzelfde polderbestuur aanbrengen
aan de binnenzijde van den duinregel bij
strandpaal 33 aan de N.O.kust van Texel.
Een rij perkoenpalen werd door het
Polderbestuur Eierland langs een ge
deelte van den buitenberm van den zeedijk
geplaatst; terwijl werd aangebracht een
zandverhooging en verzwaring aan de
binnenzijde van den duinregel in de om
geving van strandpaal 33 aan de N.O.
kust van Texel.
Gedurende den storm van 22 Novem
ber werd groote schade aangebracht aan
de duinen achter de Westen en bij het
badpaviljoen te De Koog.
Ontwatering.
In September werd. naar aanleiding
van het beroep bij de Kroon, door H. M.
de Koningin vernietigd het besluit van
Ged. Staten van Noord-Holland, om geen
goedkeuring te hechten aan het besluit
van het Polderbestuur van Waal en Burg,
om de bemaling van dien polder door
middel van ruwolie-motoren te doen ge
schieden.
Op 17 November kwam bij genoemd
Polderbestuur de goedkeuring van Ged.
Staten in om een oliebemaling te stich
ten; op 25 November de goedkeuring om
hiertoe een leening van 57.000 aan te
gaan.
Direct daarop werd tot aankoop yan
de benoodigdheden voor deze bemaling,
de benoodigdheden voor deze bemaling
overgegaan, zoodat binnenkort deze
Behalve, dat verscheidene uitstekende
betonnen duikers werden gelegd, werden
door de verschillende polderbesturen vele
tochtslooten vergraven en uitgediept.
Het belangrijkste werk op dit gebied
werd uitgevoerd voor het Waterschap
„de 30 Gem.-polders". Gemaakt werd
voor dit waterschap een verbindingstocht
sloot oost- met het westelijk gedeelte ach
ter Oudeschild met 2 belangrijke duikers
onder de wegen BurgOüdeschild en
OudeschildWaal, resp. 16 en 9 M. met
doorstroomingsprofiel van 2 M„ uitge
voerd geheel in gewapend beton.
Gemeentewegen enz.
Van gemeentewege werd aangelegd het
laatste gedeelte van de Emmalaan, zon
der beharding, de kosten hiervan bedroe
gen 9000.Het eerste gedeelte van die
laan werd behard en trottoirs hier langs
aangelegd, kosten 3375.—.
Verder werden aangelegd: een rijwiel
pad langs het Westerslag, 3100.een
rijwielpad langs den Koogerweg van Tu-
bantia naar de Koog 5700.
Verbreed werd de Schilderweg bij de
woning van den heer P. Pooij, 600.
de Hoornderweg van Den Burg tot den
Zuid-Hoffelerweg, f 8800.en een ge
deelte van den Koogerweg van den
„Strooppot" tot bij de woning van Bui-
tenlust, 4500.
Waterschap 30 gem.polders.
Aangelegd en behard werd een weg
door Gerritsland, kosten 1790.
Gedeeltelijk verbreed de Kruisweg, ten
westen van den Hoornderweg, 616.
Marsweg gedeeltelijk verlengd, 684.
Hoornderweg gedeelte verbreed nabij
Weezenspijk, 930.
Verbreeding gedeelte Zuid-Haffeler-
weg nabij Wed. Vermeulen, 200.
Vanneweg, laatste gedeelte behard.
1095.—.
Noorderbuurtweg, idem 311.
Verbreeding weg door de Nes, gedeelte
Domineesweg. Beharding weg Nieuwlan-
derdijk, gedeeltelijk, tusschen Burger-
Nieuwland en Waalenburg, en
verbreeding gedeeltelijk Ongerenweg
en Tienhovenweg.
De Waalderweg werd verbeterd met
teersteen, slagmortel 600 M.; de Kooger
weg 700 M. en de Hoornderweg vanaf
den Hoorn 300 M„ terwijl verder steén-
slagwegen zijn ingewalst het resteerend
gedeelte Waalderweg, weg WaalOos
terend en Hoornderweg tot Weezenspijk.
Waal en Burg.
De Westerboersweg vanaf Ongeren tot
den Middenweg^ werd verbreed tot 7 M..
kosten 1850.—.
Prins Hendrik-polder.
Gedeelte van den Molenweg werd
voorzien van puinverharding, kosten
7500.—.
Behalve de hierboven genoemde ver
beteringen zijn nog enkele minder belang
rijke werken tot stand gebracht. Het
wegennet in deze gemeente is zeer groot
(ruim 280 K.M. beharde weg) en eischt
op vele plaatsen nog veel verbetering.
Op de begrooting voor 1931 zijn o.a.
gelden uitgetrokken voor verbetering van
den weg BurgOudeschild.
Sport
Integenstelling met het vorige jaar heeft
in het afgeloopen jaar, tengevolge van
den zachten winter 1929'30 geen enkele
dag gelegenheid bestaan tot schaatsen
rijden; wel stonden de verschillende per
ceelen bij de dorpen in onze gemeente,
die bij vorst voor ijsbanen dienen, onder
water (evenals thans weder het geval is),
doch de vorst bleef achterwege. Een
strop voor de talrijke liefhebbers van de
ijssport in onze gemeente.
1 De sporfrver. „Texel" is gedurende het
geheele jaar, onder leiding van haar kra
nig bestuur sterk in bloei toegenomen.
Ook de stijving der kas, het vorig jaar,
tengevolge van de fancy-fair „Oostersche
stad", heeft tot dien bloei niet weinig
bijgedragen. In het voorjaar verspeelde
het eerste elftal leelijk de goede kans op
het kampioenschap in de N.-H.V.B., afd.
C, in een ongelukkigen wedstrijd tegen
Helder II, die met 10 Texel sloeg op
eigen terrein, terwijl Texel met gelijk
spel reeds kampioen was geweest.
Tijdens de thans loopende voetbal-com
petitie is het Texelsche elftal steeds ster
ker geworden, waardoor de kans op het
kampioenschap in de C-klasse weer groot
is.
In den afgeloopen zomer is te Den Burg
een korfbalclub opgericht. Deze oprich
ting heeft tengevolge gehad, dat reeds te
De Koog en te Den Hoorn clubs zijn ge
vormd; ook te De Cocksdorp zijn tot op
richting reeds stappen gedaan, terwijl ook
vermoedelijk te Oudeschild een club zal
worden opgericht.
In September zijn de jaarlijksche paar-
densportfeesten gehouden, die, vooral ook
tengevolge van medewerking van de rij-
vereenigingen uit Anna Paulowna en
West-Friesland, schitterend zijn verloo-
pen. Wat tijdens de feesten de Texelsche
rijvereeniging onder leiding van den heer
Vethman heeft gepresteerd, dwong ieders
bewondering af.
De Texelsche rijvereeniging heeft in het
afgeloopen jaar veel geoefend, doch de
moeilijkheden met het verkrijgen van een
goeden instructeur hebben zeer remmend
gewerkt. Zeer te betreuren is het vooral,
dat de heer Brouwer, tengevolge van zijn
ambt niet langer met de leiding belast kon
zijn.
Kerkelijk leven.
In de leiding der verschillende kerk
genootschappen kwam in den loop van
dit jaar geen verandering. Wel nam in
Dec. de laatst beroepen predikant zijn be
roep bij de Ned. Herv. Gemeente aan,
doch Ds. F. Visser is nog niet in functie
getreden.
Ds. Oskamp werd twee maal beroepen
tot predikant te Hall. en een maal te Den
Burg. Ds. v. d. Leer te Rhoon, Ds. Buskes
te Zaandam. Voor al deze beroepen werd
bedankt
Kerken.
Te Oosterend werd een nieuw kerk
gebouw gesticht voor de Ger. Kerk H.V.;
de toren van de R.-K. kerk te Den Burg
werd grondig verbeterd. Ook aan de
torens van andere kerkgebouwen werden
verbouwingen verricht of klokken in deze
geplaatst.
Jubilea.
De roomsch-katholieken te Oosterend
vierden 25 Oct. het zilveren jubileum van
de R.-K. kerk aldaar.
Mej. FormerBoonacker te de Waal,
was 40 jaren organiste in de kerk aldaar.
De heer J. Witte vierde zijn zilveren
jcosterjubilé van de R.-K. kerk te Den
Burg.#
Raadsvergaderingen.
De Raad dezer gemeente hield acht
openbare vergaderingen. Niet altijd was
de toon even eendrachtig. De regenten-
vérkiezing voor het Alg. Weeshuis bracht
de gemoederen der vroede vaderen zeer
in beweging, en was vaak oorzaak tot
heftige discussie.
Ook de belastingkwestie maakte de
gemoederen warm.
In de samenstelling van den raad "kwam
geen verandering. Wethouder Keyser
was door ongesteldheid 3 raadsvergade
ringen afwezig, terwijl de heer A. Boon.
om ons onbekende redenen reeds 4 maal
afwezig was.
Behalve de onder andere rubrieken
reeds vermelde besluiten, gaf de raad
1 Maart B. en W. crediet tot aankoop
van een nieuwe rol voor de wegen-wals;
kosten 900.
In dezelfde vergadering werd de z.g.
„Aardappelverordening vastgesteld.
3 Mei werd het aantal vergunningen