publiek verwacht en eischt steeds iets
nieuws op het programma? zooals vroe
ger, toen men herhaaldelijk met dezelfde
stukken op de proppen kwam, dat wil
men niet meer. En terecht. Maar dat kost
geld en de gelegenheid is nu juist zeer
gunstig om de vele muziekliefhebbers aan
te sporen om donateur van een onzer mu
ziekcorpsen te worden. Hoe meer geld in
kas, des te beter is men in staat de ver-
eeniging naar binnen en buiten op
peil te houden en haar te steunen in haar
streven met steeds nieuwe programma's
voor den dag te komen.
De zomerconcerten in de tent mochten
zich steeds in een groote belangstelling
en een dikwijls aandachtig gehoor verheu
gen. Jammer alleen, dat in vele gevallen
de temperatuur allerminst zomersch was.
De indeeling dezer concerten liet, jam
mer genoeg, veel te wenschen over; ook
onze criticus heeft er herhaaldelijk op ge
wezen, dat we tijdens de periode van de
kunstreis van de stafmuziek drie van
de vier directeuren onzer plaatselijke
corpsen zijn aan de stafmuziek verbonden
ten eenenmale van deze concerten ver
stoken zijn, terwijl dan na terugkomst van
het corps wederom alles achter elkaar
moet worden afgewerkt, waardoor we
soms drie concerten in één week hadden.
De groote moeilijkheid is natuurlijk, dat
men geen plaatsvervangenden dirigent
heeft, maar deze moeilijkheid zou o.i. kun
nen worden ondervangen, indien alle mu
ziekcorpsen gezamenlijk één plaatsver
vanger aanstelden en deze dan bij afwe
zigheid de verschillende concerten leidde.
Met wat goeden wil en vooral met samen
werking is in deze, dunkt ons, veel te be
reiken en het publiek, dat, zooals we bo
ven zeiden, deze concerten zeer op prijs
stelt, was er mee gebaat. Is hier nu geen
weg te vinden? De toestand is nu toch zóó
geworden, dat in den loop der jaren deze
vier corpsen tot een vast deel onzer ge
meenschap zijn geworden, dat wij niet
gaarne meer zouden willen missen. Ja,
wij zouden verder willen gaan en consta-
teeren, dat wij ze niet kunnen missen!
.Hiermede samen hangt ook de kwestie
van de subsidieering, waarop wij in dit
overzicht overigens niet nader in zullen
gaan. Maar wel zouden wij er op willen
wijzen, dat naar onze meening langzamer
hand de tijd is aangebroken, dat de hier
boven genoemde abonnementsconcerten
en misschien ook de abonnements-
tooneelvoorstellingen recht hebben op
een subsidie van gemeentewege. Indien
de entrée-prijzen, en dit geldt in het bi
zonder voor de concerten dienten
gevolge verlaagd konden worden, zouden
er ongetwijfeld meerderen van de presta
ties van deze artisten profiteeren. Dat
men goede muziek op prijst stelt, bewijst
wel het bezoek, dat steeds de periodieke
winterconcerten van de stafmuziek ge
niet.
Tenslotte laten wij hier de voornaamste
gebeurtenissen volgen van elk corps af
zonderlijk.
„Stedelijk Muziekcorps", dir.: Joh. F.
Peda.
25 Februari: Winterconcert in Casino.
(De ouverture „Phèdre" genoot een
knappe vertolking).
9 Juni: Nationaal Concours te Baarn.
2e prijs in de Superieure (hoogste af dee
ling, met welke prijs men het volstrekt
niet eens was. Ie prijs Marschwedstrijd.
Het eerste concours onder den heer Pala.
14 Juni d.a.v. vond in Casino een extra-
concert plaats, naar aanleiding van het te
Baarn gepresteerde. Huldiging van den
directeur en vertolking van de concours-
nummers.
Augustus: Het 40-jarig bestaan op
sobere en toch feestelijke wijze herdacht.
14 Augustus de oprichtingsdatum
met een concert in de tent in het Plant
soen en 16 Aug. in Casino met een Feest-
concert eh attracties.
29 Nov.: Ie Winterconcert van het
nieuwe seizoen in Casino. Een zeer goed
concert, waarvan vermelding verdienen
de ouverture „Orpheus aux Enfers",
(Offenbach) en het „Andante" uit de
5e Symphonie van Beethoven.
Het „Stedelijk" gaf 7 concerten in de
tent in het Plantsoen, waaronder i aan
geboden door „Helders Belang", naar
aanleiding van diens 40-jarig bestaan.
„Helder's Fanfarecorps", dir. Th. C.
Lugtenburg.
15 Maart. Concert voor donateurs en
genoodigden in Casino.
6 Juli: Een dag van groote glorie voor
Held. Fanfarecorps! Nat. Concours te
Haarlem. Afd. Uitmuntendheid. Ie prijs
335punt (op één na het hoogste aantal
van alle deelnemende Fanfarecorpsen
over de drie dagen), en 3e prijs Marsch
(van de 6 die toegekend werden). De
Haarlemsche bladen bevatten schitteren
de critieken over het optreden van het
Heldersche corps en in „Musica" gaf de
jury eveneens een loffelijk getuigenis van
directeur en corps. 19 Juli d.a.v. werd
naar aanleiding van dit mooie succes een
Feestconcert in Casino gegeven, waar het
corps op recht hartelijke wijze gehuldigd
werd door de zusterverenigingen en an
dere corporaties. Om het in 7 jaren tot de
Eere-afaeeling te brengen, is inderdaad
een meer dan gewone prestatie.
20 Dec. Omtrent dit concert valt een
inzinking te constateeren, waaromtrent
wij in het no. van 23 dezer uitvoerig be
richtten.
Harmoniekapel „Winnubst", dir. H. B.
Schenkels.
24 Februari: Donateursconcert in, Casi
no, met medewerking van het Dubbel-
Mannenkwartet „Inter Nos".
22 Juni: Nationaal Concours te Velsen.
Ie prijs met lof in den Marschwedstrijd
(max. punten), le prijs in de 2e afdee-
ling en 2e prijs in den Eere-wedstrijd voor
de Harmoniecorpsen. Ook deze verrich
ting mocht er wezen, vooral als men in
aanmerking neemt het zeer groot aantal
deelnemers aan dat concours, wat drie
dagen in beslag nam.
13 November: Het 30-jarig bestaan in
Casino herdacht met een Feest-concert,
wat in alle opzichten prachtig slaagde.
„Oranje-Harmoniekapel", dir.: Joh. Dol.
29 Mei: Concours van den Chr. Bond
van H.- en F.-corpsen in Noord-Holland,
te Wormerveer. le prijs le Afdeeling en
le prijs Marsch. Het laatste concours
onder den heer Haanstra, die in Augus
tus opgevolgd werd door den heer Joh.
Dol, te Schagen.
27 November: Concert in Casino, met
medewerking van de heeren G. Schilder
(tenor), Th. Ramler (bariton) en A. J.
Leewens (piano).
Onze recensent gaf een minder gun
stige critiek van dit concert, wat het eer
ste was onder den nieuwen directeur.
Dit corps gaf maar enkele concerten
we meenen van twee in de tent.
Andere vereeniglngen.
De drukbezochte concerten, die de
stafmuziek in het winterseizoen geeft,
noemden wij reeds hierboven; behalve
deze kregen we op muzikaal gebied nog
de periodieke orgelconcerten, door den
heer Asma en sedert kort ook door mej.
Kamp gegeven, welke concerten zich
eveneens mogen verheugen in groote be
langstelling. Het bezoek van het muziek
korps van het Londensche heilsleger, dat
in de Greformeerde Kerk een drukbe
zochte uitvoering gaf, behoorde mede tot
de belangrijkste gebeurtenissen op muzi
kaal gebied, die in het afgeloopen jaar
plaats hadden.
Zangvereenlglngen.
In het laatst van Januari gaf de Ger.
Zangvereeniging „Hallelujah" een goede
uitvoering van Mendelssohn's oratorium
„Athalia".
De Zang- en Reciteervereeniging „Har
monie" gaf in Februari een opvoering
van de operette „de-Klokken van Cor-
neville", in April van de operette „Regi
mentsdochter" van Offenbach, terwijl
nog eerst kort geleden de operette „Fran-
chemont de Marskramer" van Mart.
Schuil is opgevoerd.
De afdeeling „Toonkunst" kwam voor
het voetlicht met een concert in het laatst
van Februari, waar de bekende sopraan
Jo Vincent als soliste optrad. Het was het
eerste concert, dat na de crisis, die deze
afdeeling heeft doorstaan, kon worden
gegeven. O.a. werd een koorwerk van
Liszt uitgevoerd.
Omtrent „Helder's Mannenkoor" valt te
vermelden, dat in April en November van
dit jaar concerten werden gegeven, bij
welk laatste tevens de heer Van Weelde,
die 25 jaren werkend lid van deze ver-
eeniging is, werd gehuldigd. De zang
vereeniging „Morgenrood" kwam even
eens met twee concerten, namelijk in Mei
en in het begin dezer maand, "oor haar
leden en donateurs.
De Muziekschool „de Toonkunst",
directeur de heer de Hoogh, gaf in Juni
een uitvoering, terw:ijl hier volledigheids
halve ook melding wordt gemaakt van
onzen oud-stadgenoot, den heer Boelens,
die in Mei nog een revue-opvoering gaf
en daarvoor nog steeds veler belangstel
ling genoot. Tenslotte worde hier het ten
behoeve van een stadgenoot georgani
seerde Weldadigheidsconcert genoemd,
waarop de heer Spoel uit Den ïiaag
medewerking verleende.
Tooneel.
Op tooneelgebied valt te vermelden,
(behalve wat wij reedshieromtrent rele
veerden), dat o.a. werd opgevoerd het
interessante stuk van den Engelschen
schrijver Somerset Maughan, „De heilige
Vlam". De leerlingen van de Handels-
school-vereeniging gaven een goede ver
tolking van van Eeden's „De student
thuis", waarvan de baten in de kas van
het marine-monument werden gestort.
Het gezelschap Bouber kwam hier voor
het Instituut v. Arbeidersontwikkeling
met Richard Duschinsky's „Geef ons Ar
beid". Het eenige maanden later gegeven
blijspel „Nathan heeft mazzel" door het
zelfde gezelschap, bleek een betere keus
te zijn dan het eerstgenoemde. Behalve
de abonnementsvoorstellingen en de daar
tusschendoor nog gegeven tooneelavön-
den moet nog vermeld worden, dat onze
plaatselijke tooneelvereeniging „Tavenu"
wederom verdienstelijke voorstellingen
gaf, terwijl ook het R.K. Gemengd Too
neel voor haar leden en donateurs voor
het voetlicht trad. Nap de la Mar trad
hier, eenige maanden slechts vóór zijn
dood, met de van „Merijntje Gijsen"
welbekende Siska Kremer op in „Fliere
fluiters Oponthoud".
Belangrijke films.
Van de verschillende, in den loop van
het jaar vertoonde, min of meer belang
rijke films is bij de groote verscheiden
heid daarvan, eene opsomming onmoge
lijk. Toch dienen enkele belangrijke film-
vertooningen te worden gereleveerd. Wij
bedoelen allererst die van Joris Ivens,
„Wij bouwen", welke een aanschouwelijk
beeld geeft van den arbeid der Zuider
zeewerken. Nog dezer dagen is deze film
voor de tweede maal vertoond voor de
leden van den Bouwarbeidersbond. De
afdeeling „Djerenbescherming" gaf een
filmavond ter propageering van haar
denkbeelden, ook de Vredeskring gaf een
filmavond waarbij tevens de gelegenheid
was het standpunt van dezen kring uiteen
te zetten. Ook worde hier genoemd de
Zuiderzeefilm. Met een vermelding van
het tienjarig jubileum van de Tivoli-
bioscoop willen wij deze korte opsomming
besluiten.
Diverse belangtljie feiten.
1 Januari: 25-jarig bestaan van de Am
bachtsschool.
2 Febr.: Herdenking 10-jarig bestaan
afd. Den Helder Ned. Ver. v. Huis
vrouwen.
3 Febr.: Herdenking 60-jarig bestaan
Chr. Bewaarschoolstichting.
4 Februari: Mutaties Chr. School, Ka-
naalweg. Aan den heer P. Storm,
hoofd der u.l.o.-school met den Bijbel,
wordt met 1 Febr. eervol ontslag ver
leend. In zijn plaats werd benoemd de
heer E. H. Bos.
4 Maart: Aan den heer A. G. A. Ver
stegen wordt bij gelegenheid van zijn
vertrek uit de gemeente een geschenk
album overhandigd.
5 Juni: 40-jarig bestaan badpaviljoen
Huisduinen.
5 Juni: Herdenking 40-jarig bestaan
„Helder's Belang". Elders is melding ge
maakt van het door de burgerij bij deze
gelegenheid aangeboden geschenk.
6 Juli: Vertrek van Hr. Ms. Nautilus
naar Jan May en-eiland voor het over
brengen van den gedenksteen.
7 Sept.: Overlijden pastoor B. F. de
Jong (H.H. Petrus- en Paulusparochie).
8 Sept.: In de plaats van wijlen pastoor
De Jong werd benoemd pastoor A. Koop
man.
9 Oct.: 25-jarig bestaan Chr. Turnver-
eeniging „Turnlust".
10 Nov.: Vertrek van pastoor P. J.
Jans, van de oud-Katholieke gemeente.
Intrede van den nieuwen pastoor Th.
Moleman.
18 Dec.: 10-jarig bestaan Ned. Meisjes-
gilde, afd. Den Helder.
Diverse.
Tenslotte hoort onder deze rubriek nog
thuis de tentoonstelling, welke de Wereld
bibliotheek organiseerde van haar uit
gaven en die zich in een druk bezoek
verheugen mocht alsmede die door
den Noorder Kunstkring georganiseerd,
welke in verschillend opzicht belangrijk
was en getuigde van groeiende belang
stelling in dit opzicht.
DE MARINE IN 1930.
Wanneer we hieronder in het kort
even de voornaamste gebeurtenissen
aanstippen, welke er in het afgeloopen
jaar voor de Koninklijke Marine, met
uitzondering van den Marinevliegdienst,
van belang zijn geweest, dan mogen we
reeds dadelijk concludeeren, dat het ach
ter ons liggend jaartijdperk, rustig ver-
locpen is. -
In de tweede helft van Januari 1930
vertrokken achtereenvolgens, de omge
bouwde opiumpjager „Arend" en Hr. Ms.
„Van Galen" naar West-Indië, ten einde
daar voorloopig gestationneerd te blijven.
Hr. Ms. „Hertog Hendrik", die na den
beruchten overval op Cura^ao in Juli
1929 met spoed daarheen was vertrok
ken, kwam, evenals Hr. Ms. „Witte de
With" daarna naar Holland terug, al
waar zij respectievelijk in Mei en Juli
aankwamen.
In de eerste week van Augustus had
een vlagvertoonreis naar Antwerpen
plaats bij de gelegenheid van de aldaar
gehouden Wereldtentoonstelling, waar
aan deelgenomen werd door Hr. Ms.
„Jacob van Heemskerck", H. Ms. „Witte
de With". benevens de Onderzeebooten
Hr. Ms. „O 9" en „O 10", onder bevel
van den Vice-Admiraal L. J. Quant,
Commandant der Marine. Deze reis be
antwoordde volslagen aan het beoogde
doel. zooals o.a. mocht blijken uit de
waardeerende artikelen welke hierover,
zoowel in de Belgische, als in de Nedér-
landsche pers, verschenen.
Ongeveer tegelijk met deze reis, ver
toefden de groep Z-booten te Hamburg,
alwaar den opvarenden, evenals zulks te
Antwerpen het geval was, een buiten
gewoon hartelijke ontvangst ten deel viel.
Omtrent de fusie van de beide Depar
tementen van Oorlog en Marine, tot een
Departement van Defensie", valt weinig
op te merken. Er treedt weinig van deze
samenvoeging naar buiten, hetgeen ten
slotte ook geen verwondering behoeft te
wekken, aangezien er naar onze meening,
van een eenigszins doorgevoerde samen
voeging van verschillende afdeelingen
moeilijk sprake kan zijn.
Of men er in de toekomst in zal slagen,
om tot een meer intensiever fusie tus-
schen de heterogene bestanddeelen te
komen, waaruit de vroegere Departemen
ten van Oorlog en Marine waren samen
gesteld, zal slechts de tijd kunnen leeren.
Voorloopig maakt het den indruk, dat
door de praktijk, de vroeger met klem
aangevoerde voordeelen van de samen
voeging, nog niet bevestigd wordt.
Een belangrijke gebeurtenis, die in
meer dan één opzicht veel stof heeft doen
opwaaien, was de suppletoixe b'egrooting,
welke de Minister van Defensie indien
de, om te komen tot den aanbouw van
een kruiser voor Oost-Indië en een flot-
tieljevaartuig voor West-Indië. Indien
wij 's werelds gebeurtenissen nuchter be
schouwen, en we trachten vrij te blijven
van de voorloopige, helaas ideale wen
schen betreffende een toekomstig beeld
van de wereld, zooals ieder mensch zich
dat wel eens droomt, dan kunnen wij
ons land en de Koninklijke Marine in het
bijzonder gelukwenschen met het door
den Minister genomen initiatief.
De nieuwbouw voor onze oorlogsvloot
was in den loop der jaren te erg ver
waarloosd, en met de aanname van de,
door den Minister voorgestelde plannen,
is met deze inzinkingsperiode gebroken.
Maar behalve dit, achten wij hét ook een
gelukkig denkbeeld van Zijne Excellen
tie, dat door hem duidelijk werd uitge
stippeld de richting waarin de Regeering
in de eerstvolgende jaren haar vloot-
politiek denkt te voeren.
Alvorens dit overzicht te sluiten, mogen
we hier nog op wijzen, dat in het afge
loopen jaar krachtige maatregelen wer
den genomen, om aan het heerschende
personeelstekort tegemoet te komen. De,
in deze aanlegenheid foutief gevoerde
politiek van Minister Lambooy, wordt
gelukkig niet verder voortgezet, en over
eenige jaren zullen de nadeelige gevol
gen. die tengevolge van deze politiek
ontstonden, voor het grootste gedeelte
overwonnen zijn.
De verblijdende gebeurtenis van het
weder in dienst stellen van Hr. Ms. „Gel
derland", vormt hierbij een belangrijk
onderdeel, aangezien de opleidingen voor
kanonniers, korporaals-konstabel, offi-
cier-vuurleider enz., die gedurende eenige
jaren slechts op uiterst gebrekkige wijze
werden in stand gehouden, nu weer met
kracht konden worden ter hand genomen.
Gemaakte fouten in kwesties betreffen
de de wijze, waarop het geheele Marine
personeel behoort te zijn sapaengesteld,
werken immer langdurig na, en zijn
slechts geleidelijk weder te herstellen.
Alles samengenomen, luidt onze con
clusie. dat 1930 voor de Koninklijke Ma
rine geen ongunstig jaar is geweest.
H.
BEKNOPT JAAROVERZICHT
VAN DEN MARINE-VLIEGDIENST
Veel, dat tot voldoening stemt.
Wanneer de Marine-vliegdienst op
verzoek der Redactie van dit blad over
het afgeloopen jaar een verkorte balans
opmaakt, is er veel, dat tót voldoening
stemt.
Niet alleen, dat het dreigende fusie-
spook, telkenmale in ander kleed gehuld,
na taaien strijd voor goed verdreven
schijnt, doch ook het resultaat van de op
leiding tot zeevlieger voorzooverre het
de officieren betreft tevens tot zeewaar
nemer tot welk doel de Marine-vlieg
kampen in vredestijd hoofdzakelijk be
stemd zijn, was succesvol te noemen.
In totaal toch werden afgeleverd 16 ge
brevetteerde officieren en onderofficieren,
terwijl boven dit aantal 15 officieren en
onderofficieren hun vlieger-opleiding op
landvliegtuigen grootendeels of geheel
voltooiden, doch dit jaar niet meer in de
gelegenheid konden worden gesteld het
zoo fel begeerde Marinevliegbrevet te be
halen, wegens het sluiten van het vlieg
kamp „de Mok" den len November j.1.
Helaas eischtè ook dit jaar de dood
wederom zijn tol.
Den 2en Mei 1930 kwam bootsman H.
Klaver, een gebrevetteerd, zeer veel be-
loveiid vlieger tijdens duikoefeningen op
een veronderstelde schijf boven het vlieg
veld „de Kooij" met het jachtvliegtuig
D. 21, dat motorstoornis kreeg op het
oogenblik, dat het vliegtuig zich uit den
duik wilde verheffen en ten gevolge van
eene foutieve manoeuvre, die wegens de
geringe hoogte helaas onherstelbaar bleek,
noodlottig om het leven.
Verscheidene verbeteringen
doorgevoerd.
Nu van hoogerhand algeheele samen
voeging der vliegdiensten van Zee- en
Landmacht niet langer schijnt nage
streefd te worden, konden verscheidene
verbeteringen, welke in afwachting eener
beslissing in deze aangelegenheid, tijdelijk
uitgesteld waren, worden doorgevoerd.
Zoo werd de beschikking verkregen over
een krachtige bergingsauto, geschikt om
bij noodlandingen zoo spoedig mogelijk
hulp te kunnen verleenen. Ook een
moderne brandweerauto is in bestelling
en zal eerstdaags opgeleverd worden,
zoodat bij brand op het zoo uitgestrekte
vliegterrein met de vele brandbare objec
ten, snel krachtig bluschmateriaal ter
plaatse kan zijn; het kamp beschikt be
halve deze auto over een stationnaire,
electrisch aangedreven brandpomp met
toebehooren en snelbluschmateriaal.
't Ligt in de bedoeling met deze brand
weerauto, waaraan een aanhangwagen,
voorzien van modern schuimbluschappa-
raat, kan gekoppeld worden, hulp te ver
leenen bij branden in de gemeente, on
verschillig of het maritieme inrichtingen,
dan wel particuliere woningen betreft.
Zooals steeds doorkruisten de vlieg
tuigen op hunne oefeningen het geheele
land en langzamerhand schijnt het ein
delijk tot het publiek door te dringen, dat
er, behalve van de Luchtvaartafdeeling
van de landmacht te Soesterberg, ook
nog landvliegtuigen van den Marine
vliegdienst zijn; vooral de demonstratie-
groep, genaamd „vijf teenen aan een
voet" heeft zich door zijn evoluties in de
lucht bij parades, vliegdemonstraties, enz.
bekendheid verworven.
Noodlandingen, ongevallen enz
Dat de verschillende oefentochten door
het land, welke hoofdzakelijk gemaakt
worden door leerlingen, niet alle vlot
verliepen, zal ook den leek begrijpelijk
zijn.
Een toestel kwam o.a. terecht te We-
velghem in België en verscheidene an
dere moesten met interneeringsauto's op-
gevischt worden tot in het Zuiden van
het land.
Een van de merkwaardigste noodlan
dingen, die dit jaar gemaakt zijn, was
wel die van de F. 8, bestuurder de leer
ling-vlieger, sergeant-vliegtuigmaker (H)
D. Jacobs, met als passagier den sergt.-
vliegtuigmaker (M) P. Mager, welk toe
stel door motorstoornis genoodzaakt
werd tot landen in de onmiddelijke nabij
heid van het vljegveld te Gilze-Rijen,
waarbij het vliegveld juist niet gehaald
kon worden. Geland werd op een klein
terreintje in die gemeente, waarbij het
toestel opsprong en vervolgens tegen een
woonhuis aanbotste, waarbij de muur, die
de huiskamer begrensde, grootendeels
bezweek.
Hoewel vlieger en passagier zich bij
wijze van spreken in de huiskamer uit
de verbogen cockpit wrongen, verliep dit
ongeval op wonderbaarlijke wijze, daar
zich niemand in de woning bevond en
vlieger en pasagier geen letsel van «enig
belang bekwamen.
Geregelde oefenvluchten
en hun resultaten.
Behalve deze overlandvluchten der
leerlingen, hadden geregeld oefeningen
plaats in groepvliegen, mitrailleurschieten
en bommenwerpen uit vliegtuigen, terwijl
voorts het nachtvliegen geregeld be
oefend werd, niet alleen het starten en
landen op het door de Braam van Vloten
installatie verlichte vliegveld, doch ook
zonder die inrichting, waarbij een oogen
blik voor de landing „wingtip flares"
electrisch ontstoken worden (een soort
van voetzoekers onder de vleugeleinden).
Verschillende beproevingen uit land
vliegtuigen hadden plaats, waarvan ge
noemd mogen worden: beproevingen van
korte-golf stations, lanceeren van tor
pedo's en het leggen van nevelschermen.
Omtrent het lanceeren van torpedo's
uit vliegtuigen in het buitenland lekt wei
nig uit.
Voorzooverre echter gegevens ter be
schikking staan» schijnt .hét. .bij ..den Ma
rinevliegdienst tot nu toe verkregen
resultaat in geen enkel opzicht, eer het
tegendeel, achter te staan bij dat, bereikt
door de groote Mogendheden.
De beproevingen in het leggen van
nevelschermen door middel van vliegtui
gen hebben tot dusverre de daaraan ge
stelde verwachtingen overtroffen.
Aan de herfstmanoeuvres van de vloot
werd deelgenomen door een groep van
5 jachtvliegtuigen, welke te Rotterdam
op Waalhaven tijdelijk gestationneerd
werd en door 8 watervliegtuigen; aan de
jaarlijksche vliegdemonstratie op Konin-
ginnejaardag door 21 water- en land
vliegtuigen.
Gelijk vorige jaren werd ook nu weer
gastvrijheid verleend aan eenige esca
drilles van Soesterberg, welke hunne
schietoefeningen en oefeningen in bom
menwerpen kwamen houden boven de
Vliehors. De gezamenlijke beproeving
met de Luchtvaartafdeeling van de Land
macht van het bommenrichttoestel Weem-
hoff leidde tot.een voor dit toestel uit
muntend resultaat.
De personeelsorganisatie. -
Het materieel.
De personeelsorganisatie van den Ma
rinevliegdienst is of wordt gewijzigd in
zooverre, dat van nu af aan ook officie
ren-vlieger der 2e klasse, na afgelegd
examen bevorderd kunnen worden tot
hoogeren rang en wel dien van officier-
vlieger der le klasse, terwijl voorts een
nieuw korps onderofficieren-vlieger werd
geschapen, zoodat gebroken wordt met
den tot nu toe gevolgden regel onder
officieren-vlieger te recruteeren uit de
onderofficieren van de andere diensttak
ken, waardoor deze wier opleidingen
veelal zeer kostbaar zijn aan hunne
oorspronkelijke bestemming worden ont
trokken.
Een tiental van deze nieuwe onder-
officieren-vlieger is reeds in opleiding en
volgt in de wintermaanden de kader-
school. In het verloop van dit jaar werd
het vliegtuigmaterieel van het vliegkamp
„De Mok" uitgebreid met 5 nieuwe Fok
ker C VII W toestellen. Deze onder
scheiden zich van de W.A. toestellen
door gunstiger vliegeigenschappen, twee
maal grooter actieradius, terwijl de ge
kielde drijvers, waarmede deze toestel
len zijn uitgerust, beter bestand zijn tegen
harde landingsstooten dan de platbodem
drijvers van het oude type.
De zeewaardigheid, waarmede bedoeld
wordt de stabiliteit op het water en de
start- en landingsmogelijkheden bij ver
schillende gesteldheid van wind en zee.
is iets grooter dan die van de oude
W.A.'s. Ook H. Ms. kruisers „Java" en
.Sumatra", benevens de nieuwe torpedo-
bootjagers in Indië worden uitgerust met
dit type toestel, dat hen in staat zal stellen
