Kannewasser
verkoopt uit
DE ONZICHTBARE HAND.
NIEUWSBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
Buiëenlandsch overzicht
Nr. 6994. EERSTE BLAD
DINSDAG 28 JULI 1931.
59ste JAARGANG
President Hoover en de ontwapening. - Spionnage
een element in de vergiftiging der internationale be
trekkingen. - Onzekere toestand in Spanje. - De pre
sident van Chili afgetreden.
jaap snor
zuidstraat 19.
ON
De gevolgen van de
geldschaarschte.
De troebelen in Spanje.
GEMENGD NIEUWS.
Eer> windhoos over Durgerdam.
De Dageraad in Limburg.
ssi'r ...:v
Abonnement per 3 maanden bij vooruitbet.: Heldersche Courant f 1.50; voor
Koegras, Anna Paulowna, Breezand, Wieringenen Texel f 1.65; binnen
land f 2.—, Nederl. Oost- en West-Indië per zeepost f 2.10, idem per
mail en overige landen f 3.20. Zondagsblad resp. f 0.50 f 0.70, f 0.70,
f 1.—. Modeblad resp. f 0.95, f 1.25, f 1.25, f 1.35. Lossenos. 4 ct.; Ir.p.p.6ct.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag.
Redacteur: P. C. DE BOER.
Uitgave N.V. Drukkerij v/h C. DE BOER Jr.
Bureau: Koningstraat 78 -- Telefoon: 50 en 412
Post-Girorekening No. 16066.
ADVERTENTIEN:
20 ct. per regel (galjard). Ingez. meded. (kolombreedte als redaction
tekst) dubbele prijs. Kleine advertentiën (gevraagd, te koop, te huur)
van 1 t/m. 3 regels 40 ct., elke regel meer 10 ct. bij vooruitbetaling (adres
Bureau v. d. blad en met br. onder no. 10 ct. p. adv. extra). Bewijsno. 4ct.
President Hoover en de ontwapening.
Zooals men weet heeft het ontwapenings-
vraagstuk de warme belangstelling van
den president van de Vereen. Staten. Bij
de jongste crisis was het ook Hoover die
zoo ernstig waarschuwde tegen de bewa
pening van verschillende Europeesche
landen. Bewapening toch berooft de schat
kist en vergiftigt de internationale be
trekkingen. De belangstelling van den
president schijnt, nu de Londensche con
ferentie achter den rug is, uit te gaan
naar de komende ontwapeningsconferen
tie, die van zoo groote internationale be-
teekenis zal worden.
Naar verluidt, is president Hoover het
vrijwel op alle punten oneens met de
Fransche wenschen, en hij zou niet voor
nemens zijn aan deze wenschen tegemoet
te komen. Men gelooft in Amerikaansche
regeeringskringen, dat Hoover de Euro
peesche mogendheden zal wijzen op de
verplichtingen, die zij hebben en dat hij
ze voor de keus zal stellen, te ontwape
nen of te betalen.
In verband met het steeds toenemend
tekort op de Amerikaansche begrooting
heeft Hoover de hoofden der verschillen
de departementen nogmaals aangemaand
om alle uitgaven zooveel mogelijk te be
perken. Deze circulaire van den president
heeft vooral bij het departement van
marine verbazing gewekt. Men verwacht,
dat de marinebegrooting belangrijk zal
worden verlaagd.
Mocht dit goede voorbeeld van Ameri
ka dan maar ter harte genomen worden
in Europa opdat er een sfeer van vertrou
wen kome, die voor het slagen van de a.s.
conferentie van zoo groot belang is.
Spionnage. Die sfeer van vertrou
wen, waarover wij het hierboven hadden,
ontbreekt echter momenteel nog ten
eenenmale in Europa, er is integendeel
éen element dat de internationale betrek
kingen vergiftigt en dat element is hier
boven aangeduid met het kleine woordje
„spionnage". In de „Nw. Rott. Crt." vijl
den we daarover een interessant artikel,
waaraan wij het een en ander ontleenen:
Telkens bereiken ons uit de grenslan
den van Rusland berichten over de ont
dekking van voor Moskou werkende or
ganisaties van spionnen. Heel erg was
een geval, dat eenige weken geleden in
Polen ontdekt werd. Een majoor van den
generalen staf bleek daar in dienst van
de spionnage der sowjet-regeering te
staan. De majoor beweerde uit communis
tische overtuiging te hebben gehandeld.
Ware dit juist, dan had men te Warschau
tenminste dezen troost, dat een dergelijk
geval zelden zal voorkomen. Het lijkt ons
echter weinig waarschijnlijk.
Wel hooren wij nu uit Duitschland, dat
daar een aantal gewezen officieren van
<ie rijksweer tot de communistische partij
zijn overgegaan; maar hier moet sterken
nadruk vallen op het „gewezene" dier
heeren en op hun waarschijnlijk wan
hopige oeconomische omstandighedeii.
Dat echter een actief majoor van den staf
i/i het geheim aanhanger van het strij
dend communisme is, zal zeker wel tot de
uitzonderingen blijven hooren in landen,
waar niet alles op zijn kop staat. Wij
vreezen dan ook veeleer, dat de zaak van
dien majoor behoorde tot de, in den laat-
sten tijd merkwaardig vaak gemelde ge
vallen, waarin Oost-Europeesche men-
schen in belangrijke, ja zelfs in hooge
positie niet ontoegankelijk bleken voor
steekpenningen.
Nu weer zoo vervolgt het blad
bereiken ons berichten uit Roemenië over
uitgebreide spionnage-complotten voor
Rusland, waarbij eveneens officieren be
trokken heeten.
Zoomin in Roemenië als in Polen be-
hooren dergelijke ontdekkingen tot de
zeldzaamheden. Ook de andere randstaten
kunnen ervan meepraten Rusland is nu
eenmaal een land, waar meer dan in an
dere landen van Europa het militarisme
in zijn onaangenaamste vormen naar
voren komt; en van deze vormen is de
spionnage by de buren de onaangenaam
ste.
4>
Dit alles lijkt weinig op de ontwapening
waarvan de Russen den mond vol nemen,
zoodra het erom gaat anderen te verma
nen of te critiseeren.
Het moet helaas worden gezegd, dat in
dit opzicht ook de westelijke mogend
heden verre van, vrij van schuld zijn. Af
en toe meldt men ons uit Frankrijk, Bel
gië en Polen, dat men Duitsche spionnen
heeft betrapt.
4"
ook wollen Badpakken.
Let op den g^eo wintej.
Voor TewelWed. SCHUMAKER.
Een avontuur van don Parijsehen
Meestor-Detecttve Mare Miehel.
Naar het Fransoh van
SYLVAIM RRNARD.
(Nadruk verboden.)
4
Mare Michel was juist in zijn kleine,
rustig gelegen villa in Suresnes terug
gekeerd. Dit verheugende feit was mij
gemeld m 6en laooniek-gestelde brief
kaart, die tevens een invitatie in hield om
q en avond niet later dan zeven uur in
bovengemelde kleine villa te verschijnen.
Mare Michel had, zooals slechts ik en
nog eenige intieme vrienden wisten, de
afgeloopen drie weken in de Dauphiné
doorgebracht, maar méér dan dat wist
geen van ons. Mare Michel was een ge-
moten man, die niet eerder sprak, of hij
moest klaar zijn om te spreken. En als het
zoover was, ontvingen ik en zijn drie an
dere intimi: Dumoulin, Marohand en Le
brun, een briefkaart of een telegram met
do uitnoodiging om bij hem te komen..
Nooit mankeerde iemand van ons viertal
In zoo'n geval op het appèl, want we wis
ten dat Mare zich, na een uitstekend-
verzorgd diner, behaaglijk zou neervlijen
in z/jn grooten armstoel, een pijp zou aan
steken (een uitzondering, want anders
rookte h(j steeds een ongetelde menigte
régie-sigaretten) en, als ook wij ons ge
De toestand in Spanje is nog steeds on
duidelijk, schrijft het „Hbld." Van de on
langs bijeengekomen Cortes, het resultaat
van de eerste parlementaire verkiezin
gen, die sedert de staatsgreep van Primo
de Rivera weer in Spanje werden gehou
den, verneemt men niets meer na de me-
dedeelingen over de openingszitting. Maar
wat men wel uit Spanje verneemt dat zijn
berichten over oproer en onlusten, die <^e
guardiacivil van generaal San Jurjo, het
eenige bolwerk dat Spanje nog van revo
lutie en anarchie scheidt, voorloopig nog
wel meester schijnt te kunnen worden,
maar die dan toch wel toonen hoe groote
gevaren de Spaansche republiek op den
weg naar hare consolidatie nog loopt.
Het gevaar voor Spanje ligt op het
oogenblik niet in de monarchistische re
actie, al schijnt ook deze den loop van
zaken niet werkeloos te zullen toezien,
doch in de sociaal-revolutionnaire bewe
ging, welker leiders thans na de republi-
keinsche omwenteling hun kans schoon
meenen te zien.
Voorloopig kan die beweging nog wel
worden onderdrukt met geweld, maar de
rust zal in Spanje toch eerst duurzaam
verzekerd kunnen worden als men de
oorzaken, welke tot deze sociale onrust
leiden, zoo veel mogelijk wegneemt.
En dat zal alleen kunnen geschieden
als het mogelijk zal blijken in het thans
zoo hopeloos verdeelde Spanje een krach
tig bewind in te stellen.
Onrust in Zuid-Amerika. In Zuid-
Amerika is het den laatsten tijd ook lang
niet rustig, men heeft dat in de berichten
onder buitenland de laatste weken kun
nen lezen. Een telegram uit Santiago de
Chili deelt mee dat de president van
Chili, Carloz Inbanez del Campo, die 21
Juli 1927 tot staatshoofd was gekozen,
Zondag is afgetreden. Als een komische
noot wordt in dit telegram vermeld, dat
de stad is bevlagd en versierd. Zoo ver
gaat de heerlijkheid der wereld. De me
nigte trachtte het politiecordon, voor het
regeeringsorgaan „La Nacion" te ver
breken. Men verwacht dat een junta het
bewind zal aanvaarden.
Zaterdag hadden opnieuw relletjes in
de hoofdstad plaats, waarbij zeven per
sonen werden gedood en velen gewond.
Door het aftreden van den president
hoopte men dat de algemeene staking,
die gisteren (Maandag) zou beginnen, zou
worden voorkomen.
Men verwacht dat de president van den
Senaat belast zal worden met het voor-
loopige presidentschap der republiek.
Naar verluidt zijn er 34 personen
tijdens de jongste relletjes gedood.
Slechts het noodzakelijkste ge
kocht. Versobering der levens
wijze.
De op het oogenblik te Berlijn heer-
schende geldschaarschte is van grooten
invloed op het economische leven. Na de
angst en crisis van de eerste dagen, toen
men het algemeen geraden achtte zijn
geld in waren en goederen vast te leggen,
is nu volkomen rust ingetreden. Tot het
allernoodzakelijkste, waartoe men zich be
perkt bij zijn inkoopen, zoo lezen we in
de „D. Allg. Z.", behooren natuurlijk in
de eerste plaats levensmiddelen. Maar de
verkoop van „Kuchen", gebakjes en taar
ten is minder geworden, evenals die van
vleesch en melk. In de winkels van kolo
niale waren bemerkt men dat de goed-
koopere kwaliteiten meer gevraagd wor
den, b.v. koffie.
Nadat de rookers hun gehamsterde
voorraden hadden gebruikt, is de tabaks-
handel weer normaal geworden, terwijl
mindere kwaliteiten hier geen voorkeur
genieten. Luxe voorwerpen, evenals da
mes oonfectiekleeding, worden bijna niet
meer verkocht. Ook in de bloemenwinkels
is het heel stil.
Het hamsteren van meubels is sterk
afgenomen. Wel koopt men nog veel lin
nengoed, tafellakens, gordijnen en vloer-
kleeden.
Van de restaurants en café's lijden die,
waarin de middenstand gewoonlijk ver
keert en ook de kleine, niet zelfstandige
kooplieden, het meest onder den toestand.
Behalve het aantal der bezoekers gaat ook
de omvang hunner consumptie achteruit.
De stamgasten blijven, maar eten eenvou
diger. Het publiek dat, staande aan het
buffet, even twee of drie glazen Bier
drinkt, mankeert bijna heelemaal. Wie
vroeger een flesch wijn van 3 Mk. dronk,
neemt er nu een van twee. De kreeften-
majonaise is vervangen door een Ita-
liaansch slatje.
Maar, de danslokalen blijven goed be
zocht! Ook het bezoek aan variété's is
normaal evenals dat in de bioscopen, ten
minste als er behoorlijke films vertoond
worden.
Deze kenteekenen, naar de „D. Alg. Z."
verdqr meldt, zijn in alle deelen der stad
gelijkelijk op te merken.
Zeer roemt men de rust en bezonnen
heid, die het publiek overal weet te be
waren. Dat is het oordeel van politie
agenten, van loket-beambten van spaar
banken en van kooplieden. En, schiet ook
al de scherpe tong van den Berlijner eens
uit, in het algemeen toont het publiek
zich bezonnen en beheerscht.
Do rust te Sevüla teruggekeerd.
De minister van binnenlandsche zaken
heeft verklaard, dat het te Sevilla nu
rustig is. Tengevolge van de onjuistheid
van zekere dagbladberichten heeft de
militaire gouverneur een censuurbureau
ingesteld.
Een 20-tal lieden, die in het bezit van
wapens waren, zijn gearresteerd, maar
anderzijds zijn 450 syndicalisten, die op
gepakt waren, omdat men dacht, dat het
leden van de nationale federatie van den
arbeid waren, in vrijheid gesteld.
De gendarmerie heelt met geweervuur
een troep mensenen uiteen moeten drij
ven, die de gasfabriek wilden bestormen.
Daarbij werd één man gedood. Op het
oogenblik zijn er 50 gewonden in .zieken
huizen opgenomen.
Kolonel Macia, de Catalaansche leider,
heeft verklaard, dat hij zich zou verzet
ten tegen de ontbinding van de nationale
federatie van den arbeid, evenals van de
algemeene unie van arbeiders. Macia is
principieel tegen de door de regeering
afgekondigde maatregelen tot verdedi
ging van de rupubliek.
VEREINIGTE STAHLWERKE.
Verdere stopzetting van bedrijven.
De Vereinigte Stahlwerke zullen wegens
de steeds grooter wordende moeilijkheden
bij den afzet in Augustus eenige bedrij
ven van den mijnengroep Hamborn moe
ten stop zetten. In verband hiermede is
aan ongeveer 1000 man ontslag aange
zegd.
Binnenland.
Een dosis Poster's Maag pillen
's avonds bi] het naar bed gaan
genomen, veriekert een goede
nachtrust en verschaft 's morgens
volkomen normale stoelgang.
f 0.65 pet flacon.
makkelijk geïnstalleerd hadden, zou be
ginnen te vertellen.
Dien avond was ik de eerste, die ver
scheen. Mare Michel zat natuurlijk met
een sigaret in den mond rustig in de
courant te lezen. Hij stond op, drukte me
hartelijk de hand, wees naar een stoel en
ging weer zitten zonder één overtallig
woord te hebben gesproken.
Ik zei evenmin iets. Ik kende hem te
goed om hem met vragen lastig te val
len of zinlooze opmerkingen te_ maken
over het weer; dus ging ik rustig zitten
en stak eveneens een sigaret aan. Weldra
versohenen ook de drie anderen en toen
zetten we ons aan tafel.
Marc's huishoudster had alle eer van
het exquise menu en de oude Bourgogne,
waarmee het diner besproeid werd, mocht
er ook wezenMijn vriend de detec
tive is een levenskunstenaar
Na den eten zette hij zich in den groo
ten stoel, stak zyn traditioneele vertelpijp
aan en blies een poosje zwijgend rook
wolken uit, terwijl hij peinzend voor zich
uitstaarde. We kenden dat en geen van
ons die het waagde de stilte te verbreken.
Eindelijk stak onze vriend van wal;
„Ik ben juist teruggekomen van het
kasteel van Charles de Martignac, Chó-
teau Martignac in de Dauphiné, in de
buurt van Valence. Daar hebben zich
allermerkwaardigste dingen afgespeeld
en Paul de Martignac de oudste zoon,
telegrafeerde me om over te komen en te
probeeren de mysteriën te ontraadselen.
Natuurlijk ging ik.
Bij mijn aankomst zag ik direct dat
aan het kasteel een oude kapel was vast- j
gebouwd, waarvan, zooals ik al spoedig
hoorde, beweerd werd dat het er spookte'
Tevoren had blijkbaar nooit iomand over
matig veel aandacht aan dat oude bijge
loof, zooals men het noemde, geschonken
en men scheen te vinden dat bij zoo'n
middeleeuwsche kapel eigenlijk een spook
en een collectie griezelverhalen hoorde.
Maar den laatsten tijd waren de Martig-
nac's toch genoodzaakt geweest om dat
familie-spook au sérieux te gaan noemen,
want het begon bepaald gevaarlijk te wor-
lenl Levensgevaarlijk zelfs, gezien het
feit, dat de oude kamerdienaar van Mon
sieur de Martignac op een avond in die
kapel b/jna doodgestoken was met een
eigenaardigen ouden dolk.
Juist die dolk vormde het middelpunt
van de spookverhalen, die omtrent de
kapel in omloop zijn. Er bestond een tra
ditie in het geslacht der Martignacs, dat
deze dolk lederen vijand der familie die
zich na zonsondergang in de kapel waagt,
zou aanvallen. En het gebeurde me» dien
ouden valet de chambre kregen zelts
de niet bijgeloovige huisgenooten. toen
het sinistere gevoel dat er hoe moe t
de hemel weten wel eens een element
van waarheid kon schuilen in deze ov -
levering en de vrees had zoozeer de o\
hand op hun gezond verstand
dat de bewonera van het kasteel half en
half geneigd waren aan te nemen dat net
mysterieuze wapen den ouden man ge
troffen had of in beweging was gebrom,
door een onverklaarbare, ingeschapen
eigen kracht of door de hand van een
onzichtbaar wezen, dat daarvoor uit im-
materieele sferen was opgedoken.
Door ervaring geleerd, helde ik voor
mij voorloopig nog over naar het stand
punt dat de „valet" aangevallen was door
een stoffelijk en tastbaar, misdadig ïndi-
vidu, dat zich goed had weten te verber-
gen!
In e«n oogenblik van tien wo
ningen alle pannen weggeveegd.
Het oude visschersdorpje Durgerdam
ana het Buiten-lJ, tegenwoordig onder de
hoofdstad ressorteerend, heeft Zaterdag
den schrik van een windhoos beleefd. Te
ongeveer kwart over twaalven 's middags
kwam er uit de Zuiderzee een zware on
weersbui opzetten. De lucht zag grauw en
het werd onheilspellend donker. Velen,
die zich nabij den waterkant bevonden,
zochten in allerijl een goed heenkomen,
want de eene fele bliksemstraal volgde al
spoedig op den anderen, met ratelende
donderslagen.
Tijdens het noodweer kwam de hoos
opzetten. De wervelwind veegde in een
ommezien van ongeveer tien huizen en
huisjes, in het westelijk deel van het dorp,
de pannen van de daken. Ze werden er
als het ware alle tegelijk afgeschoven en
vielen in stukken op den dijk en op de
erven tusschen de huizen. Van een per
ceeltje werden ook verscheidene ruiten
ingedrukt. De hoos vernielde voorts nog
twee vrij groote hooischelven en had o.a.
ook ten gevolge, dat dicht bij Ransdorp
een wagen, zwaar beladen met hooi par
does te water ging. Nergens echter wer
den persoonlijke ongelukken veroorzaakt.
De Durgerdammers, wier daken zoo
deerlijk gehavend waren, togen dadelijk
aan het werk om de schade te herstellen.
Des avonds reeds was alles al weer geheel
in orde.
DE BRAND TE HEENVLIET.
Omtrent den brand te Heenvliet, waar
bij drie kinderen om het leven zijn ge
Mijn eerste werk was dan ook, om de
mogelijkheid van een zuiver-menscheljjk
ingrijpen te onderzoeken en ik begon alle
personen, die van het tragische voorval
op de hoogte waren, een scherp verhoor
af te nemen.
Het resultaat van mijn onderzoek was
in hooge mate verrassend: er waren
werkelijk goede redenen om te gaan ge-
looven dat ik hier gestuit was op een
van die buitengewoon zeldzame gevallen,
waarin niet de bangste menschelijke ver
beelding spoken ziet, maar waarin wer
kelijk duistere, bovenmenscbelijke krach
ten aan het werk zijn!
De feiten waren aldus:
Den afgeloopen Zondag hadden de
hulsgenooten van Monsieur de Martinac
zooals gewoonlijk in de kapel de avond
godsdienstoefening bijgewoond. De gees
telijke van het nabijgelegen dorp komt
eiken Zondag tweemaal op het kasteel om
in de kapel een dienst te leiden, nadat hij
zijn functies in de op drie mijl afstand
gelegen officieele dorpskerk heeft ver
vuld.
Na afloop van den avonddienst ston
den de landheer, zijn zoon Paul en de
priester nog een paar minuten met elkaar
na te praten, terwijl André Roland, de
valet, de kapel rondging om de kaarsen
uit te blazen.
Opeens herinnerde de pastoor zich, dat
hij dien morgen zijn brevier op het altaar
had laten liggen; hij draaide zich om en
vroeg den bediende het even voor hem te
halen, vóór hij alle kaarsen uitblies.
Ik vestig jullie bijzondere aandacht op
deze situatie, omdat daaruit blijkt dat er
op dit oogenblik een zeer bijzonder
oogenblik, zooals jullie direct blijken
zal, goed-ontwikkelde getuigen aan
komen, wordt nader gemeld, dat het be
vel tot aanhouding van I. den B. door den
substituut-officier van justitie mr. Reu-
mer, met 2 maal 24 uur is verlengd. De
verdachte houdt zijn onschuld aan het
stichten van den brand op de meest stel
lige wijze vol.
Sterke tegenactie.
Uit Venlo meldt men:
Vrijdagnacht werd de aangewezen lei
der van het „comité van verweer" te
Venlo verwittigd uit Nijmegen dat de
reeds lang aangekondige propaganda-
tocht van de Dageraad in aantocht was.
Direct was Venlo in actie. Alle leden-vrij
willigers kwamen bij elkaar, en ongeveer
4 uur werd de eerste touringcar met
Dageraadsleden tegemoetgereden in de
richting Arcen, door een 30 auto's, met
opschriften als: Christus voor Lim
burg en Limburg voor Christus,
en Besmettingsgevaar! Half Venlo
was op de been. De touringcar werd ge
volgd tot Fegelen over den rijksweg, al
waar het plaatselijk comité en honderden
inwoners stonden opgesteld, alsmede een
30-tal auto's kris en kras door elkaar,
zoodat geen doortocht mogelijk was. In
arren moede is de Dageraad langs bin
nenwegen naar het station Venlo gere
den, steeds door de auto's en menigte
gevolgd, alwaar men met den trein van
5 uur naar Heerlen vertok. Een tweede
auto kwam circa half acht te Venlo. Aan
de inzittenden werd dezelfde ontvangst
bereid. Ook deze auto moest te Tegelen
wegens versperring van den rijksweg
terug, gevolgd door het comité van ver
weer. Op de grens van Venlo werd de
menigte opgewacht door een inspecteur
van politie en agenten per flets. Vooraf
gegaan en gevolgd door ongeveer 1000
inwoners ging men naar het station Ven
lo teneinde om 11.43 naar Amsterdam
terug te keeren.
Op het station hadden de stationschef
en de politie doeltreffende maatregelen
genomen voor de orde. Met perronkaarten
kwamen echter toch zeer velen op het
perron. De autoriteiten scheidden de
menschen op het perron en de wachtka
mer 3de klas bleef voor de Dageraads
leden, terwijl voor perronkaartjes de 2de
klas wachtkamer werd aangewezen, be-
waakt door politie en personeel. Alles
bleef rustig. Het comité wachtte hier tot
de Dageraad was vertrokken.
Uit Heerlen wordt geseind
Ongeveer acht uur zijn een aantal Da-
geraadsmenschen per trein te Heerlen
aangekomen. Een vrij groot aantal politie
mannen was op de been. De Dageraads
lieden zijn naar het socialistisch Ons Huis
gegaan aan den Valkenburgerweg. Om
streeks half elf zijn de veertig personen,
die in Ons Huis vertoefden, in de rich
ting van het station te Heerlen gegaan.
Daar was veel publiek en politie, benevens
de heer van Grunsven, burgemeester van
Heerlen. Op een gegeven oogenblik kwam
een aantal auto's van het anti-Dageraad-
comité met de pauselijke kleuren op hun
wagens van onder de tunnel uit uit de
richting Sittard. Deze auto's zijn door de
politie gesommeerd een andere richting
te nemen, hetgeen zij ook gedaan hebben.
De lieden van de Dageraad verspreidden
brochures en z/jn gedeeltelijk in de rich
ting Eikenderveld vertrokken en gedeel
telijk per tram naar Brunssum gegaan.
In Heerlen zelf waren veel ingezetenen
met de pauselijke kleuren getooid.
wezig waren. Toen de pastoor zich om
draaide om zijn verzoek tot Roland te
richten, hadden de Martignacs, vader en
zoon, zich natuurlijk óók omgekeerd in
de richting van den valet en het was op
dót oogenblik, dat de oude man voor hun
oogen gestoken werd, in het volle, heldere
licht der nog brandende kaarsen!
Den morgen na mijn aankomst had ik
direct een onderhoud met den pastoor,
nadat ik Paul de Martinac ondervraagd
had. De jongeman had mij inplaatst van
zijn vader te woord gestaan, omdat de
landheer zich in een zeer zenuwachtigen
toestand bevond en zijn zoon hem zooveel
mogelijk opwinding wilde besparen.
De beschrijving, die de eerbiedwaardige
geestelijke van het geval gaf, was helder
en duidelijk, ofschoon ik goed kon mer
ken, dat ze het meest-verbysterende en
raadselachtige was, dat hij in zijn lang
leven had aanschouwd. Hij gaf mij een
plastische schildering van de toedracht.
André, die in de nis bij het altaar stond
en absoluut alleen wasen toen de
stoot, als komende uit het ledig, zooals
hij het noemde, die met onbegrijpe
lijke kracht den ouden man in zijn volle
lengte achterover in het schip van de
kapel deed tuimelen. Het was alsof hij
een trap van een reusachtig, onzichtbaar
paard gekregen had, zei de vriendelijke,
grijze pastoor.
De laatste, die ik ondervroeg, was de
kamerdienaar zelf. Hij was de psychische
en physieke gevolgen van den geheim-
zinnigen stoot nog niet te boven èn rots
vast overtuigd dat er een bovennatuur
lijke macht in de kapel aan het werk was
geweest. Wat hij vertelde kwam overi
gens woordelijk overeen met wat ik van
de andere getuigen had gehoord. Hy was
VERDRONKEN.
Zaterdagmorgen omstreeks 10 uur is da
28-jarige A. v. Hees bij het zwemmen in
de haven te Goes, in de buurt van het
z.g. Zwemplekje, verdronken.
Vrijdagnacht is de 25-jarige machinist
H. J. Prins uit IJmuiden, thuis behoord
hebbende aan boord van de motorboot
Texel, die Zaterdagnacht in de Leuve-
haven te Rotterdam lag, bij het aan boord
gaan overboord geslagen en verdronken.
De rivierpolitie heeft het lyk opgehaald.
DE BLIKSEM INGESLAGEN.
In Zeeuwsch-Vlaanderen zijn Vrijdag
morgen de landbouwschuren van M.
Buysse te Draaibrug en van J. Verhage
te Zuidzande door den bliksem getroffen
en afgebrand.
Zaterdagmorgen, omstreeks 8 uur is de
bliksem geslagen in den pinakel, welke op
den Zuidelijken gevel van de St. Pieters
kerk te Leiden staat. Een groot stuk van
het torentje werd onder oorverdoovend ge
raas weggeslagen Stukken steen, waar
van sommige de groote hadden van een
vuist, stortten in de Kloksteeg en de
Heerensteeg uiteen. De politie zette on
middellijk een gedeelte van de Kloksteeg
af, en dadelijk werden pogingen in het
werk gesteld om hetgeen er nog van het
torentje was overgebleven, weg te halen
of zoo te schoren, dat het geen gevaar
meer kon opleveren.
In de aangrenzende kosterie der kerk
werden de telefoon en een radiotoestel
beschadigd.
Zaterdagnacht ls te Houtingehage
(Friesland) de boerenhuizinge Oud Lucht
en Veld door den bliksem getroffen en
afgebrand.
ERNSTIG GEVAL VAN
VERWAARLOOZING.
Men meldt uit Amsterdam:
Hier ter stede is een gezin, bestaande
uit vrouw en drie kinderen, wegens huur
schuld uit haar woning in de 2e Witten-
burgerdwarsstraat gezet. Daarbij bleek,
dat de vrouw, die aan toevallen leed, over
spannen was, zoodat zij naar het Wilhel-
minagasthuis werd overgebracht. De kin
deren werden in een ernstige staat van
vervuiling aangetroffen, terwijl zij den
indruk maakten van ondervoed te zijn. Zij
zy'n naar de Quarantaine-inrichting op
Zeeburg overgebracht, om gereinigd te
worden.
EEN VREEMD GEVAL.
Vrijdagnacht om 4 uur is een nachtwa
ker op het politie-bureau aan den Berg-
singel te Rotterdam komen meedeelen, dat
op den Bergweg voor pand 365 een be-
wustelooze man in een bloedplas lag en
dat deze man geheel naakt was. Terstond
heeft de politie een onderzoek ingesteld.
Het bleek, dat de naakte man een gebro
ken neusbeen en een kaakfractuur had.
Bovendien bloedde hij hevig uit een ern
stige hoofdwond. Hij is naar het zieken
huis gebracht, waar hij is opgenomen. Za
terdagmorgen was zijn toestand nog zoo,
dat hij niet gehoord kon worden. Men weet
dan ook nog niet, wie hij is. Van het pand,
waarvoor de man lag, stond het erker-
raam op de tweede verdieping wijd open.
De politie is het huis binnengegaan en
trof in het huis twee mannen aan, die ook
zoo goed als geheel ontkleed waren. In
de kamer met den erker waren sporen van
naar binnen gegaan om de kaarsen uit te
blazen en het brevier van den priester te
krijgen, toen iets hem plotseling een
heftigen stoot tegen de linkerborst had
gegeven, een stoot, die hem languit in
het schip van de kerk had doen neer
storten.
Het onderzoek had uitgewezen, dat hij
getroffen was door den dolk, waarvan ik
jullie, tusschen haakjes, straks méér zal
vertellen, die altijd boven het altaar hing.
Het wapen was gelukkig een paar
centimeter boven het hart het lichaam
binnengedrongen, juist onder het sleutel
been, dat door de geweldige kracht van
den stoot gebroken was. Het lemmet was
recht door het lichaam heengegaan en aan
den achterkant bij het schouderblad weer
naar buiten gekomen.
Veel praten vermoeide den armen ke
rel en ik bleef dan ook niet te lang bij
hem, maar uit wat hij mij vertelde bleek
zonneklaar, dat zich geen levende 4ziel
binnen verscheidene meters afstand van
hem bevond toen hij was aangevallen, en
dit feit werd bevestigd door drie getui
gen aan wier intelligentie en helderheid
van geest ik geen oogenblik hoefde te
twijfelen.
Wat ik nadat ik deze bijzonderheden
had gehoord, in de eerste plaats te doen
had, was de kapel aan een nauwkeurig
onderzoek te onderwerpen. Deze is klein
en oer-oud, buitengewoon massief ge
bouwd. De toegang wordt uitsluitend ge
vormd door een verbindingsdeur, die uit
het kasteel erheen voert en waarvan mon
sieur de Martinac altijd zelf den sleutel
heeft; niemand van het personeel bezit
een duplicaat.
(Wordt vervolgd).
