HELDERSCHECOURANT
Kruiserbouw en de Indische middelen
jvibt nu cducïUeïm
GEMENGD NIEUWS.
VAN ZATERDAG 19 DECEMBER 1931.
VIERDE EN LAATSTE BLAD.
nf kerstdagen voor het
bakkersbedrijf.
EERSTE KAMER
TWEEDE KAMER
UIT DE PERS.
Mishandeling en berooving.
Hevige sneeuwstorm boven
Zweden.
Losse nummers van de
HELDERSCHE COURANT
zijn a 4 ei. te bekomen bij de
Den Burg
Uit het huis met de Blauwe Stoep.
Vredesavond.
Zij, die zich van
heden af, voor min
stens drie maanden op dit
blad abonneeren, ontvangen
de tot 1 JANUARI verschijnen
de nummers
GRUTÏS.
binnenland.
Aigemeene Bond en de Roomsch-
K-nooIieke Gezellenbond in het bakkers
bedrijf hebben zich onder bepaalde voor
waarden er voor verklaard, vergunning
te verleenen voor arbeid in broodbakke
rijen in den nacht van 23 op 24 Dec.
Ten eerste zouden de bakkerspatroons
op de Kerstdagen dan geen werk mogen
verrichten of laten verrichten. De con
trole van de zijde der Arbeidsinspectie
en Politie zouden de organisatie-besturen
zeer verscherpt willen zien en ter ver
gemakkelijking daarvan geven zij in
overweging, door middel van biljetten
van de zijde der Arbeidsinspectie, de
werkgevers te verplichten, niet alleen
in hun werklokalen, maar ook aan de
ramen hunner winkels, de werkwijze in
verband met de feestdagen aan het pu
bliek bekend te maken, zoodat uit die
biljetten moet blijken of in de bepaalde
onderneming op één der Kerstdagen al
of niet gewerkt wordt, het publiek zich
er naar zal kunnen richten en controle
daardoor voor de Arbeidsinspectie ver
gemakkelijkt wordt.
Het wetsontwerp tot verhooging van
het tarief voor invoerrechten werd Don
derdag door de Eerste Kamer met 24
tegen 13 stemmen aangenomen. Eveneens
dat tot tijdelijke heffing van een bijzonder
recht op benzine, en nog enkele andere.
Vergadering van Donderdag.
INTERPELLATIE ZENDERBOUW.
De heer V a n Dijk (A.-R.) verzoekt,
lettende op de omstandigheid, dat de ver
sterkte Hilversumsche zender niet aan de
verwachtingen heeft voldaan, aan den mi
nister van Waterstaat eenige vragen te
mogen stellen betreffende de maatregelen,
die de minister zich voorstelt te nemen
ten einde te bevorderen, dat zonder ver
spilling van gelden een aan alle tech
nische eischen voldoende zendapparatuur
tot stand komt.
Betreffende het hoofdstuk Onderwijs,
dat verder wordt afgehandeld, valt te ver
melden. dat o.a. gepleit wordt voor een
goede regeling van het ambachtsonderwijs
in verband met de vakopleiding en ter
wijl voorts een aantal wenschen en ver
langens naar voren komen op het gebied
van vakonderwijs.
De Minister zegt toe, dat in den
Onderwijsraad drie dames zullen worden
benoemd.
Op het verslag der Bezuinigingscom-
missie zal spr. niet diep ingaan; hij is het
niet in alle deelen daarmee eens, het zal
reet voorzichtigheid moeten worden gele
zen en toegepast.
De heer Ketelaar (V.-D.) dient,
naar aanleiding van 's Ministers woorden,
een motie in waarin de wensch wordt uit
gesproken dat de reorganisatie van het
avondnijverheidsonderwijs in geen gs-
val zal ingaan voor het begin van den
nieuwen cursus.
Mej. W esterman lib.zal trach
ten het esperanto onder de leervakken
opgenomen te krijgen.
De heer Va n Za delho f f (s.d.a.p.)
meent, dat wij over de resultaten van het
onderwijs tevreden mogen zijn en daar
voor komt lof toe aan hen, die hun krach
ten aan het lager onderwijs geven. Betere
resultaten zijn alleen te krijgen als het
achtste leerjaar er is, en er een goed ge
salarieerde onderwijzersstand zal zijn.
Ten aanzien van het lager onderwijs
sukkelen wij maar wat voort en dat is
sprekers groote grief tegen dezen Minis
ter. Van opbouw en uitbouw is geen
sprake.
De heer Loerakker (r.-k.) wijst er
op, dat de kinderarbeid in den land- en
tuinbouw groote afmetingen heeft, en wil
daarom de landbouwverloven opgeheven
zien, omdat de kinderarbeid in het nadeel
is van de kinderen en van de gezinnen.
Waarom kinderarbeid, zoolang er nog
volwassenen werkloos zijn.
Mej. Meyer (r.-k.) maakt opmerkin
gen over den leeftijd, waarop kinderen
tot de lagere school worden toegelaten.
Zij wil de kinderen niet vóór het
zesde jaar toegelaten zien, ook met het
oog op de latere aansluiting bij het mid
delbaar onderwijs.
Verschillende leden bepleiten invoering
van Friesch als leervak voor de scholen
in Friesland. Tal van onderwerpen, be
trekking hebbend op het l.o., worden be
sproken en verschillende wenschen geuit.
Vooral het punt betreffende lichamelijke
oefening vormt een onderwerp der dis
cussies.
De minister acht lichamelijke oefening
gewenscht op de scholen. De zaak van
het esperanto kan na de wijziging wor
den behandeld.
De heer Duymaer van Twist
(a.-r.) bepleit wederom behoorlijk onder
wijs aan schipperskinderen; de heer D e
Boer (s.d.a.p.) wil leerplicht voor hen;
de Minister is zeer verbaasd over
deze klachten, hij meende goed voor deze
kinderen te hebben gezorgd.
Afgehandeld worden dezen middag de
begrooting Onderwijs en voorts de Sche
penwet.
Vergadering van Vrijdag.
BÜ den aanvang van de gistermiddag
gehouden vergadering van de Tweede Ka
mer kwam allereerst aan de orde de stem
ming over de motie-Ketelaar, waarin de
wensch wordt uitgesproken, dat de reor
ganisatie van het avond-nijverheidsonder-
wüs in geen geval zal ingaan voor het be
gin van den nieuwen cursus.
De motie wordt verworpen.
Nu Jat de interpellatie-van Dijk inzake
den zenderbouw was toegestaan, werden
enkele wetsontwerpen goedgekeurd.
Vervolg» s is aan de orde het wetsont
werp tot regeling van den uitvoer van
bloembollen, dat na korte discussie wordt
aangenomen.
Nog een aantal wetsontwerpen worden
afgedaan, waarna de Kamer op recès gaat.
Binnenland.
Het Handelsblad wijdt onder dezen titel
een beschouwing aan de vraag op het,
nu de Defensiebegrooting is aangenomen
door de Tweede Kamer en de Eerste
Kamer wel volgen zal, en de Minister
dus alle vrijheid zou krijgen aan zijn
plannen tot aanbouw van den derden
Kruiser uitvoering te geven, onder
de tegenwoordige omstandigheden nog
wel geraden is daarmede te beginnen.
Allereerst is daar de motie van den
Indischen Volksraad, verder het bericht
omtrent het vertrek van de „Sumatra"
naar Nederland.
De Indische Regeering, aldus het blad,
zou tot dergelijke ingrijpende maatregelen
zeker geen voorstel doen als de nood
zakelijkheid daar niet toe zou dwingen.
Een algeheele herziening van den tegen-
woordigen opzet onzer defensie in moeder
land en koloniën is dringend noodig,
meent het blad. Het licht deze meening
als volgt toe:
De kruiser „Sumatra", het nieuwste,
grootste schip onzer marine, is wel onder
een ongelukkig gesternte van stapel ge-
loopen en vooral in de beide laatste jaren
moesten belangrijke bedragen voor her
stellingen tengevolge van onvoorziene
ongevallen worden besteed. Nog geen
twee jaren geleden onderging het schip
een belangrijke reparatie aan de turbines,
onmiddellijk na de geslaagde proeftochten
brak in Augustus 1930 een brand uit, die
herstellingskosten van pl.m. f 300.000
noodig maakte, in Mei van dit jaar strandde
het schip bezuiden Billiton, wat weer
f 220.000 aan herstellingskosten vereischte
en thans zijn blijkbaar weer nieuwe
reparaties noodig. Maar daarvoor alleen
is de terugkeer naar Nederland niet nood
zakelijk, en de voornaamste reden zal wel
gezocht moeten worden in de hierboven
vermelde aanzienlijke bezuiniging welke
uit dien terugkeer van schip en volledige
bemanning voor de 'Indische financiën zal
voortvloeien.
De jaailijksche exploitatiekosten van
een kruiser in Oost-Indië bedragen ruim
anderhalf millioen gulden, de kostbare
herstellingen hierboven genoemd niet
medegerekend. Allicht vraagt men zich
af waarom de Indische Regeering het
schip dan niet in Indië uit dienst stelt
om aldus die kosten te besparen?
Maar door zoodanigen maatregel alleen
zou geen voldoende bezuiniging ver-
h^e"worden, omdat dan het zoo kost-
hn<mm»upeesche personeel van dien
SootTnS L6,". laste <ler Indi^he be
de teru«zpnfH en daarentegen door
voltaTgflÏÏZe^ ïederland raeteen
ware autnm!,tiL>scl]e.bemanning als het
ware automatisch d-»t i
nat personeel naar
tekent!
ongeveer 300 koppen bësh,^"1^"!"^ uit
van één Europeesch schelf" d;lkaste"
Nederland wordt over Pers01
men dat de terugkeerendeh?0' ?ekent
onceveer ann hemannir
de Indische begrooting ontlasten d
ruim één millioen. """asten met
Voorwaar zeer verleidelijk man*
ZUn de consequenties van zóo'n 'ma^
"«fUAIlerMW .lat de sterkte deïïet
m Oost-Indië, nu op verzoek der
Indische Regeering ook de torpedoboot-
jager >Banckert« hier te lande zal blij
ven, daalt beneden de sterkte als mini
mum in de grondslagen voor de verdedi
ging aangegeven, terwijl verder de sterkte
van het personeel in Nederland stijgt
boven hetgeen voor den vredesdienst
noodig is. Ontslag van dat overtollige
personeel is krachtens het militaire amb
tenaren-reglement in het algemeen niet
mogelijk; op wachtgeld stellen zou mo
gelijk zijn als men de zeer ernstige ge
volgen daaruit voortvloeiend wenscht te
aanvaarden; maar aanhouding van het
personeel zal alleen daarom reeds noodig
zijn om het schip weer naar Oost-Indië
te kunnen uitzenden zoodra de interna
tionale omstandigheden zulks vereischen.
In overeenstemming met de grond
slagen voor de defensie van Nederlandsch-
Indië zou zijn dat de »Sumatra« in Indië
bleef, aldaar de noodige reparaties onder
ging en dat de thans aanwezige sterkte
van het Europeesch beroepspersoneel ge
handhaafd bleef. Maar hoe kan dit als
Indië niet in staat is een zoo talrijk per
soneel te betalen Zal men dan uit Indië
niet een voorstel kunnen verwachten om
de kosten van het Europeesch beroeps-
personeel, dat Indië niet betalen kan
doch dat het opper'bestuur aldaar noodig
acht, ten laste van het moederland te
doen komen, op gelijke wijze als men nu
de bouwkosten van den kruiser geheel
voor rekening van Nederland wil doen
geschieden
Vast staat nu wel dat Indië voorloopig
niet in staat is de koston te dragen die
voortvloeien uit een zeemacht, samen
gesteld volgens de in de grondslagen
voor de verdediging vastgestelde regelen
vast staat ook, dat de tegenwoordige
Rijksbegrooting 1932 het zonder belang
rijke verhoogingen voor Nederland niet
mogelijk maakt ongeveer 300 man be
roepspersoneel meer te betalen; en niet
minder vast staat ook dat, wanneer het
contract voor den bouw van den derden
kruiser gesloten wordt, in de eerst
volgende jaren een bedrag van 12.5 mil
lioen zal moeten worden besteed zonder
dat men weet of een vloot van de tegen
woordige sterkte In Indië binnen ons
financieel vermogen zal liggen.
De grondslagen voor de verdediging
zijn door het opperbestuur vastgesteld,
en dat verplicht het moederland bij te
In de kosten der vloot, indien
Indie daartoe volgens de thans geldende
nS KVeru ln,gniet in staat is- In dat
licht beschouwd zal de regeering de
consequenties, aan den bouw van den
derden kruiser verbonden, terdege moeten
bezien.
In zijn conclusie wijst het blad er op
dat Nederland wèl de maritieme defensie'
van West-Indië, 'niet echter die van
Oost-Indië in haar geheel betaalt. Indien
liet inderdaad blijkt, aldus het „Handels
blad", dat Indië niet meer betalen kan
en het moederland niet bereid is in de
kosten der vloot in Indië aanzienlijk
meer dan thans bjj te dragen is een al
geheele herziening van den tegenwoor-
digen opzet onvermijdelijk. In afwachting
(aarvan worde de bouw van een kruiser
opgeschort.
In het struikgewas langs het verhoogde
voedpad van den Scheveningschen Weg
i in Den Haag, ter hoogte van de Israë-
i lietische begraafplaats, heeft Donderdag-
avond omstreeks halfacht een loopjongen
een man in bewusteloozen toestand ge-
I vonden. Hij waarschuwde de politie, die
1 ter plaatse een onderzoek instelde.
Het bleek, dat de man verwondingen
had opgeloopen en vermoedelijk in het
struikgewas was geworpen, tengevolge
waarvan hij het bewustzijn verloren had.
I De geneeskundige dienst vervoerde hem
naar het ziekenhuis, waar zijn wonden
verbonden werden, en zijn bewustzijn
langzamerhand terugkeerde.
Bij zijn verhoor door de politie ver
klaarde hij een Franschman te zijn, 40
jaar oud en tijdelijk verblijf houdende te
Rotterdam. Hij deelde verder mee, dat
hij Donderdagavond omstreeks half zes,
toen hij op het voetpad wandelde, door
twee mannen werd aangesproken. Voordat
hij zich kon verdedigen, hadden zij hem
beetgepakt en met vuistslagen op het
hoofd en in de maagstreek neergeslagen.
Later hadden zij hem in de struiken ge
gooid. Zijn portefeuille was uit zijn zak
gehaald en op den grond geworpen.
De Franschman verklaarde dat er twee
biljetten van 1000 Fransche francs en
7 biljetten van 100 Belgische francs uit
waren gestolen. Voorts miste hij nog een
gouden horloge met ketting en een gou
den ring. Van de daders kon hij geen
enkel signalement opgeven,
i De verwondingen van den Franschman
i zijn onbeduidend.
Buitenland.
Honderdduizend boomen door
den storm geveld.
De sneeuwstorm, die gedurende den
meesten tijd de kracht van een orkaan
had, heeft ongeveer 48 uur boven het
grootste gedeelte van Zweden gewoed,
zoowel het verkeer te land als de scheep
vaart ondervonden groote moeilijkheden
en waarschijnlijk zijn vooral op zee tal
van ongelukken gebeurd.
In den afgeloopen nacht is de storm
gaan liggen. Vooral het Oostzee-eiland
Gotland is door den storm getroffen. De
eenige stad op het eiland, Wisby, kwam
geheel in donker te liggen, doordat de
electrische leiding door den storm werd
vernield. Op Ootland zijn honderdduizend
boomen uit den grond gerukt of afge
knapt, zoodat een ware vernieling in de
bebossching van het eiland heeft plaats
gehad.
WINTER IN DUITSCHLAND.
Veel sneeuw en strenge vorst.
Woensdagnacht heeft de winter tame
lijk onverwachts zijn intocht in Duitsch-
land gedaan. Overal is veel sneeuw ge
vallen. In de hooggelegen streken was het
Woensdagnacht zeer koud; zoo werd van
de Zugspitze, het hoogst gelegen punt
van Duitschland, een temperatuur van
23 gr. Celsius beneden het vriespunt ge
meld, terwijl het Donderdag slechts 12
gr. vroor. In Oost-Pruisen en Zuid-
Duitcshland vriest het 7 a 10 gr. In het
gebied van den Rijn is het weliswaar iets
warmer, maar overal blijft het kwik be
neden het vriespunt. Te Berlijn vroor het
Woensdagnacht 3 gr. en in de buitenwij
ken 6 gr. Donderdag steeg het kwik we
der tot op een halven graad onder nul. In
den voormiddag moesten ongeveer drie
duizend man worden uitgezonden om de
straten schoon te vegen, daar het ver
keer door de dichte laag sneeuw die
overal lag zeer moeilijk was geworden.
EEN AFSCHUWELIJKE MOORD.
Sinds Maandagavond werd te Londen
een 11-jarig meisje vermist, het ecnig
kind van een spoorwegarbeider te Not-
ting Hill. Het kind was voor het eten
even naar een tante geloopen die een
paar huizen verder woont. Het had do
tante spoedig weer verlaten om naar
huis terug te keeren doch is daar niet
aangekomen. Woensdag heeft een melk
boer het lijkje van het kind gevonden in
den voortuin van een huis in den omtrek.
Het kind bleek schandelijk mishandeld
en vervolgens geworgd te zijn. Men ver
moedt dat zij door iemand met een fiets
ontvoerd is. Dit is het vierde geval van
een dergelijken moord in dit jaar. Men
vermoedt dat men steeds met denzelfden
moordenaar te doen heeft.
OMDAT uw advertentie door
duizenden gelezen wordt.
OMDAT onze advertentieprijzen
tijdens de reclame-campagne
niet verhoogd zijn.
OMDAT uw zaak in den malaise-
tijd meer bekendheid moet
krijgen.
OMDAT u met de Heldersche
Courant alle gezinnen in
den kop van Noord-Holland
bereikt.
EEN HEVIGE AARDBEVING IN DE
VEREEN. STATEN.
In zeven staten van de Unie is gis
teravond een hevige aardbeving gevoeld.
De schokken waren zoo sterk, dat de
huizen, vooral te Birmingham (Alabama),
Memphis (Tennessee) en Helena (Arkan-
sas) op hun grondvesten trilden.
JACK DIAMOND, t
Door onbekenden doodgeschoten.
Jack Diamond is gisterenochtend te
Albany (staat New-York) een paar uur na
zijn vrijspraak doodgeschoten door twee
onbekend gebleven lieden die waren bin
nengedrongen in de kamer waar Jack
Diamond zich ophield. Dit was reeds de
derde aanslag op zijn leven. Met Diamond
verdwijnt een der beruchtste revolver
bandieten van de Vereenigde Staten. Hij
was pas 36 jaar en zijn leven was een aan
eenschakeling van misdaad geweest.
Firma W. C.
Een verlamde voet- en een slappe
handrem.
De 53-jarige Heer Jb. V., emeritus
landbouwer en nog 'n stevige baas,
wonende te Callantsoog, liad zich op 9
December te Bergen voortbewogen in
een bejaard chevroletje, verkeerende in
(Je gerustheid des harten, dat zijn kar
retje met alle op en depenties in de beste
orde verkeerde, toen echter een snuffel-
grage politieman dien zielsvrede wredelijk
kvratii verstoren me de na onderzoek ge
dane mededeeling dat de voetrem absoluut
geen en de handrem minder dan middel
matige dienst verrichte. Deze toelichting
werd op de meest onprettige wijze aan
gedikt door een lijvig procesverbaal. De
bestuurder, 'n veteraan van den weg met
eenonbesmetstuurkransdraaiersverleden,
haaste zich hevig verschrikt, in de tekort
komingen van zijn machinale plezier-
wagen te voorzien en dank zij die voor
zorg werd hij heden slechts met f 12.
boete of 12 dagen bedacht.
De visch moet zwemmen en de wielrijder
was in de olie.
In den avond van Zondag 4 October,
na afloop van de motorraces te Alkmaar,
reed op den Helderschen weg, nabij den
Koedijker vlotbrug, een auto met be
zoekers van den wedstrijd en bestuurd
door den heer Corn. Snijder van Haren-
carspel, eensklaps aan tegen een wiel
rijder, die op bedenkelijke wijze over den
rijweg balanceerde, geheel links van den
weg reed en nota bene ook niet van licht
was voorzien. Het rijwiel werd aan puin
gereden, doch de fletser, zekere heer A.
de V., uit Alkmaar, die zich had geamu
seerd met visschen en er kennelijk den
moed had ingehouden door het gebruik
van een stevigen borrel, bleek ongedeerd
te zijn. Wel was hij geweldig uit zijn
humeur, omdat men geen rekening had
gehouden met zijn kubistische opvattin
gen omtrent de verkeersregels en gaf
hij het voornenen te kennen aangifte te
zullen doen.
De heer Sneiders bleef natuurlijk ook
niet achterwege en met het meer gun
stige resultaat dat de heer A. de V. heden
werd veroordeeld tot f 5.— boete of 5
dagen en betaling der toegebrachte schade
aan de auto, 'n kapotte lamp enzoovoort,
tot een bedrag van f 7.Voorts werd
hem nog opgelegd f 12.boete of 12
dagen wegens het links rijden. Totaal
f 24.—, ongeacht de consumptie. Ja, de
visch wordt wel duur betaald 1
WiERINGIEN.
AANBESTEDING
ONDERHOUDSWERKEN.
Op 13 Januari 1932 zal ten kantore van
de Directie der Zuiderzeewerken te Den
Haag worden aanbesteed liet onderhou
den gedurende het jaar 1932 van:
I. Wieringermeerdijk met toebehoo-
ren;
II. den zeedijk van den proefpolder
nabij Andijk, met toebeliooren.
Raming perceel I 53.900; perceel II
4700. Bestek no. 138 Z. W. te bekomen
bij de Alg. Landsdrukkerij.
Inlichtingen bij de ingenieurs J. F. R.
v. d. Wall te Den Haag en J. C. N. Rin
geling te Den Oever.
Door een aantal bewoners van de Elft
is een adres gezonden aan het gemeente
bestuur, om bij de nieuwe school een
brandslang te plaatsen, daar de ondertee
kenaars voortdurend watergebrek heb
ben en bjj vorst niet uit de slooten kan
worden gehaald.
AUTOBUSDIENST
ALKMAAR-LEEUWARDEN.
De N.V. Alg. Transport Onderneming
te Utrecht heeft aan Ged. Staten van
Noordholland concessie gevraagd voor
een autobusdienst van Alkmaar over St.
Maartensvlotbrug, De Kooy, Van Ewqck-
sluis en Den Oever naar Harlingen en
Leeuwarden, dus over den nog onvoltooi-
den afsluitdijk.
In de Ned. Herv. Kerk te Hippolytus-
hoef is Donderdagavond een vredesavond
gehouden, van algemeen karakter, d.w.z.
verschillende groepen welke allen de
vredesgedachte overstaan, hadden in een
combinatie dezen avond georganiseerd.
Als spreker trad op den heer W. L.
van Weermelo, Blaricum, Mevr. v. d.
VeenWilson, Alkmaar, declamatrice en
Jeanne de Vos, Piano, Anna Paulowna.
De avond wordt ingeleid door den heer
Jb. Boon, welke er zijn bevreemding over
uitspreekt dat het Doopsgezind kerkbe
stuur ter elfder ure de beschikking over
het kerkgebouw weigerde.
Spr. dankte het bestuur van de Ned.
Herv. Gemeente, welke geen bezwaar
maakte.
Uit het groote aantal belangstellenden
(de kerk was geheel gevuld) maakt
spr. op dat de vredesgedachte op Wie-
ringen ook reeds gaat doorwerken.
Mevr. v. d. Veen—Wilson, declameerde
hierna, op voortreffelijke wijze een anti
oorlogsgedicht van Martien Beversluis,
een paradox op de 10 geboden.
De heer Weermelo ving hierop zijn
rede aan.
Spr. had met genoegen de verre reis
van Blaricum naar Wieringen gemaakt,
om het vredes-idee te propageeren.
Spr. kan zich hoofdzakelijk bepalen tot
het voorleggen van feiten. En wijst op een
tegenstelling tusschen de laatste oorlog
en die van 1870.
Na 1870 is de oorlog steeds verheerlijkt,
na de laatste groote oorlog, niets dan
walging en afkeer.
Tot aan 1914 heeft men steeds de
meening ingang doen vinden, dat deze
oorlog werd gestreden voor hooge idealen,
bescherming der democratie, bescherming
der kleine naties, enz.
Na de vrede van Versaille is er wel
duidelijk gebleken dat van hooge idealen
geen sprake is geweest.
De wereld ligt hopeloos in elkaar, de
haat tegen andere landen wordt systema
tisch ingeprent, generaals welke oorlogs
herinneringen schrijven, schrijven rond
uit, dat de verhalen over wandaden van
Duitschers alleen zijn verzonnen om haat
te kweeken.
In Parijs was een atelier ingericht waar
wassen beelden werden gemaakt, waar
photo's van werden gemaakt, die naar de
pers werden gezonden ter reproductie,
welke dan een bevestiging moesten zijn
van de leugens welke werden verspreid
over mishandeling van vrouwen, kinderen,
priesters, enz. Zoo kweekte men haat.
Duitsche jongens hingen in prikkel
draad, wat in eigen land gemaakt was,
Franschen lagen met verbrande longen
van de gifgassen uit eigen land, welke
de Duitschers was geleverd door Fransche
kooplieden van een neutraal land.
De handel alleen kende geen lands
grenzen, zij leverde aan iedereen, vriend
of vijand, als er maar winst werd gemaakt.
Millioenen levens zijn vernietigd, opge
offerd aan de grootste leugens. Want zij
zijn er nog niet het ergst aan toe, zij zijn
nog gestorven met het ideaal voor oogen
voor het vaderland gestorven te zijn. Maar
de invaliden, de verminkten, die terug
zijn gekomen, zij komen tot de ontstellende
gewaarwording dat alles leugen \\ras.
Deze oorlog was een industrie-oorlog.
Met tal van voorbeelden toont spr. dit
aan en schildert iri al de schrille beelden
voor onze oogen de ontzettende afslach
ting, welke heeft plaats gehad onder de
menschheid.
Spr. wijst tevens op den nieuwen oorlog,
welke nog grooter zal zijn, en nog on-
menschelijkei' zal zijn dan de voorgaande.
Het voorspel speelt zich reeds af in
Mantsjoerije.
Tenzij de menschheid tot bezinning
komt en dat zal plaats hebben als de
haat plaats maakt voor de liefde.
De vrouw, zoo spr., is de beste voor
lichtster der liefde, op haar zullen wij
moeten bouwen.
Wanneer de vrouw haar man en kin
deren niet meer af wil staan aan het
militairisme, dan gaan wij mannen ook
niet mee, de vrouw dat is het zwakke
punt" in ons mannen, voor haar doen
we alles, voor haar gaan we het vuur in,
doch voor haar blijven wij er ook uit.
De vrouw, die door de emancipatie
haar vrijheid heeft verkregen, daar hou
den wij ons oog op gericht.
Wij mannen maken de wetten, maai
de vrouwen de zeden.
Tot nog toe hebben de mannen trots
Volkenbond en alle vredesconferenties
geen wet op den vrede kunnen maken.
Spr. doet een ernstig beroep op alle
vrouwen, mede werken aan de vredes
idee, opdat de liefde zal heerschen in
plaats van haat.
Sprekers rede, die l'/2 uur duurde,
werd onder doodsche stilte aandachtig
aangehoord.
Na de rede werd nog wat met anti-
oorlogslectaur gecolporteerd, welke een
gretige afname had.
Mej. de Vos speelde op bescheiden
wijze een Largetto van Gounod.
Waarna mevr. v. d. Veen het gedicht
„Te wapen" declameerde.
Met een kort woord werd deze goed
geslaagde avond door den Heer Jb. Boon
gesloten.
KERSTFEEST VOOR DE
ZONDAGSCHOOLKINDEREN DER
VER. TOT EVANGELISATIE
„REOBOTH".
Op den len Kerstdag, Vrijdag 25 Dec.
a.s., des avonds 5 uur, zal in het Kerk
gebouw »Reoboth« met de Zondagschool
kinderen van bovengenoemde vereeniging
het Kerstfeest worden gevierd.
ADM. HELD. CRT.
Op -en ondergang van Zon- en Maan
en tijd van hoogwater (Texel).
Wintertijd.
Maan
Zon
Hoogwater
Dec.
op:
ond.:
op: ond:
sm.
nam.
Z
20
12.50
3.18
8.04 15.48
5.01
5.31
M
21
13.05
4.33
8.04 15.48
5.58
6.24
D
22
13.27
5.51
8.04 15.48
6.49
7.12
W
23
13.57
7.06
8.05 15.49
7.33
7.53
D
24
14.43
8.16
8.05 15.49
8.12
8.32
V
25
15.46
9.14
8.06 15.50
8.52
9.11
Z
26
17.04
9.55
8.06 15.51
9.30
9.50
Licht op
voor alle voertuigen:
Wintertijd.
Zaterdag 19 Dec16.17 uur
Zondag 20 16.18
Maandag 21 16.18
Van denWieringer-voorraad is ongeveer
de helft reeds toegewezen, terwijl er alle
reden is te verwachten dat de gemeente
ook dezen voorraad kwijt zal zijn voor
het nieuwe seizoen begint. Voor de zee
grasmaaiers alzoo een gunstig teeken.
POLITIE.
Verloren: een portefeuille, inhou
dende brieven en foto's.
Inlichtingen enz. bij den Gemeentebode
te Hippolytushoef.
DenOever.
1
KERKDIENSTEN GEREF. KERK.
Men deelt ons mede dat de kerkdiensten
der Ger. Kerk te Den Oever en te Hippo
lytushoef, met ingang van 25 Dec. a.s.,
tot nadere aankondiging, gecombineerd
worden en voor beide kerken dan één
dienst te Den Oever wordt gehouden, zoo
wel des morgens als des namiddags. Dit,
met het oog op de Kerstvacantie, daar
velen zich dan naar elders begeven.
DenOever. f
KERSTFEESTVIERING.
Men deelt ons mede, dat het Kerstfeest
der Herv. Kerk Ver. te Den Oever ge
houden zal worden op Zondag 20 Dec.
a.s., des avonds 7 uur, in de Kapel te
Den Oever. Met het oog dat velen met
Kerstvacantie gaan is het Kerstfeest
vervroegd.
I
VOOR HET KERSTFEEST DER
BEHOEFTIGEN.
Door de Marthavereeniging te Den
Oever zal met Kerstmis bjj behoeftige
families pakjes, inhoudende diverse goe
deren, worden bezorgd. Bij de vereen,
is nog behoefte aan ondergoed en vooral
aan baby-goederen.
Zij, die genegen zijn goederen be
schikbaar te stellen, kunnen dit aan do
vereeniging zenden.
J
PREDIKBEURTEN.
Ned. Herv. Gem. (Hippolytushoef).
's Morgens 10 uur, Ds. van Beek
Ned. Herv. Gem. (Oosterland). j
'sMiddags 2 uur, Ds. van Beek
Hervormde Kerkelijke Vereeniging j
(in de kapel te Den Oever)
's Morgens 10 u., fle heer Franck.
's Avonds 7 uur, Kerstfeestviering
Evangelisatie (Ned. Herv. Gem., H.Hoef)
's Morgens 10 uur, de heer O. Deen
van Stadskanaal.
Ger. Kerk (Beltstraat). Hippolytushoef
's Morgens 10 uur, Cand. P. Robbers
'sMiddags 2.30 uur, Leesdienst
Geref. Kerk. (Den Oever). j
's Morgens 10 uur, Leesdienst.
'sMiddags 3 u., Cand. P. Robbers
WIERINGERMEERPOLDER.
GEMAAID ZEEGRAS.
Naar wij vernemen heeft de Gemeen
telijke Zeegras-Exploitatie den geheelen
zeegras-oogst te Texel verkocht.
.dl
Hervormde Kerkelijke Vereeniging jj
Sluis I bij da Haukes - locaal
's Morgens 10.30 Cand. Finkensieper
In da Landbouwschuur
sMiddags 3.15 de heer Finkensieper
ANIMA PAULOWNA.
TWEEDE LEZING OVER INDIË. 1
De heer Zuidervliet, voor leden en
introducé's van de afdeeling der Holl.
Mq. v. Landbouw vertellend van zijn
reis naar Indië, moest de vorige week
z n verhaal afbreken, toen hij zoover
gekomen was, dat hij te Medan op Su
matra aankwam. Op dezen tweeden avond
z'n verhaal vervolgend, vertelde hij over
de eerste indrukken, die opgedaan wer
den en z'n verdere bevindingen in Medan
en in dat deel van Sumatra dat door
hem bereisd was.
Zoo volkomen vreemd staan wij, Euro
peanen, tegenover het leven in Indië,
het is daar zoo geheel anders dan bij
ons, zei spr., dat het voor hen, die voor
de eerste maal in onze Oost komen,
eigenlqk een sterven en weder opstaan
is. Iedere wijk van Medan (voor 60 a 80
jaar nog oerwoud1» heeft haar eigen be
volking, iedere bevolking haar eigen
beroep. Zoo is een Kling altijd melkboer
of groenteboer, een Chinees timmerman,
een Maleier chauffeur, en elk ziet met
verachting neer op het beroep van den
ander. Als men één dag in Medan is en
de verhoudingen ziet, aldus spr., begrijpt
mer», dat de leus »lndiëlos van Holland»
onzin is. Het Hollandsch bestuur houdt
de menschen bijeen en in toom. Zou
daaraan een einde komen, dan viel ge
heel Indië uiteen in een onnoemelijk
