POPULfsIR COURAtft De Amerikaansche zakenwereld corrupt? TWEEDE BLAD. VAN ZATERDAG 16 JAN. 1932. (AUTEURSRECHTEN VOORBEHOUDEN) 521 Een opzienbarende mededeeling van een Engeisch econoom. Het gebrande teeken. door Professor HAROLD J. LASKI, Hoogleeraar a.d. Universiteit te Londen. Professor Harold J. Laski van de Londensche Universiteit, een bekend econoom, die ook her haaldelijk de Vereenigde Staten heeft bezocht, heeft een scherpe critiek uitgeoefend op de Ame rikaansche zakenwereld en daar mee natuurlijk veel commentaar uitgelokt, vooral in Amerika zelf. Zijn mededeelingen lijken ons van zeer groot belang, ook om de indirecte gevolgen, die zij kunnen hebben. Hoover voorspelde bij zijn ambts aanvaarding in 1928, dat er spoedig geen armoede en werkloosheid meer zou bestaan in Amerika. Die toekomst droom van Hoover is niet in vervulling gegaan, integendeel, de wereldcrisis kwam tusschenbeide en de werkloos heid, die in 1928 reeds bijna overwon nen was, veroorzaakt nu groote moei lijkheden. Het aantal Amerikaansche werkloozen staat niet vast, omdat er geen officieele statistieken bestaan, doch hun aantal wordt geschat op 8 a 11 millioen. In Juni j.1. zag ik zelf een stoet van werkloozen, 1200 meter lang en zes man breed, wachten voor de particuliere arbeidsbeurs op Broadway in New-York. In elke afdeeling zag ik niet slechts een klerk, die de menschen te woord stond, doch ook een recher cheur met een revolver. Ik dacht, dat deze maatregel slechts de persoonlijke veiligheid van de ambtenaren ten doel had, doch later vernam ik, dat het aan tal zelfmoorden uit wanhoop over fi- nancieele moeilijkheden zoo verontrus tend toenam, dat de afgewezen sollici tanten tegen zichzelf beschermd moe ten worden. Ondanks de werkloosheid heerscht echter in de Vereenigde Staten nog steeds het misbruik van den kinder arbeid. In enkele staten worden kinde ren tusschen 10 en 15 jaar gebruikt om op het land te werken; dit wordt ver goelijkt met het voorwendsel, dat de kinderen dan in de zon en de buiten lucht komen. Het is echter een feit, dat in Amerika de gezondheidstoestand der kinderen op het platteland slechter is dan die der stadskinderen en het feit, dat er ruim een millioen dezer kinde ren werken op het land, is hieraan na tuurlijk niet vreemd. Nu laat de ge zondheidstoestand in Amerika over het algemeen veel te wenschen over, in tegenstelling met de populaire opvat tingen. Terwijl in Engeland en de meeste andere Europeesche landen de levenskans voortdurend toeneemt, is zij in Amerika sedert 1920 aan het da len, terwijl het aantal sterfgevallen aan hart- en nierziekten en beroerte ver ontrustend is, vooral in de grootere steden. In vele steden w.o. enkele tot de rijkste steden ter wereld behoo- ren lijden 20 der jongens en 23 der meisjes aan ondervoeding! Het volksvermogen. De verdeeling van het volksvermo gen is dan ook zeer ongelijk: 10 der Amerikanen bezit 1/3 en 1 hunner bezit 1/8 van het volksvermogen. Er wordt jaarlijks 57 millioen dollar ver diend door personen, die productief werk verrichten, doch daartegenover staan 43 billioen dollar, die vloeien in de zakken der tusschenhandelaars. Het percentage der volksinkomsten, dat door de armere volksklassen werd ver diend, nam tusschen 1914 en 1921 toe, omdat Europa toen geen rol speelde in het economische leven van Amerika Na 1921 zijn de inkomsten der armeren echter gestadig achteruitgegaan verge leken met die van het rijkere gedeelte der bevolking. Ook is de „inefficiency", m.a.w. het verlies door ondoelmatige werkwijze, in vele bedrijven te groot, n.1. 33 in het bouwvak en de textiel industrie, 67 in de schoenenindustrie en 75 in de metaalindustrie. Dit ver lies is voor niet minder dan 50 te wijten aan slechte organisatie, voor nog geen25 aan tekortkomingen der arbeiders en voor de rest aan oorzaken, die buiten de betrokken bedrijven liggen. Het invoeren van machines op groote schaal heeft ten gevolge gehad, dat de bevolking in toenemende mate een werkkring zoekt op het terrein van verkooporganisatie en reclame. Het gaat in Amerika niet aan, zonder meer muizenvallen te gaan verkoopen. Neen, dan moet er eerst een nationale cam pagne worden gehouden om aan te toonen, hoeveel schade er veroorzaakt wordt door ratten en muizen, gepaard gaande met dringende raadgevingen om zich toch van deze indringers te ontdoen. Er zou een film worden aangericht, om de huisvrouwen tot het besef van deze feiten te brengen. De meest popu laire radiozender zou een lezing over het onderwerp op het programma plaatsen, een lezing, die telkens door muziek werd onderbroken. Daarna zou er een muizenweek worden gehouden en de val zou worden gelanceerd, voor zien van een aanbeveling van Mary Pickford. Dat is wat men in Amerika verstaat onder verkooporganisatie. Het zakenleven in de Vereenigde Staten is corrupt. Dit is een logisch gevolg van de verkapte trustvorming en de beschermende rechten, evenals deze laatste een uitgebreide smokkelarij ten gevolge hebben. De olie, de radio industrie, de openbare werken zijn cor rupt. Geïmporteerde goederen werden verkocht voor het viervoudige en soms zelfs het tienvoudige van de waarde. Hierbij komt nog de invloed van de in- dustrieele aristocratie, een gevaar, dat reeds door De Tocqueville voorspeld is. Toen deze industrieele aristocratie op kwam, kwamen twee dingen aan het licht. Het eerste was, dat een maat schappij, waar werkelijke gelijkheid heerscht, ondenkbaar is; de rijke Ame rikanen gaan zelfs zoo ver, dat zij de gewoonten van de Europeesche aristo craten imiteeren. Dat zou nog niets zijn, als deze aristocratie niet haar in vloed deed gelden op de opvoeding der jeugd zoowel als op de politiek. Het politieke stelsel is zoo geheel en al ge baseerd op de belangen der handels wereld, dat deze de lijnen voorschrijft, waarlangs de politieke ontwikkeling zich moet bewegen. Zoo werd er een wetsvoorstel inge diend om in een der Zuidelijke staten alle kinderarbeid te verbieden. Hier- „Hoe staat het met uw eerlijkheid?" De sollicitant: „U kunt u op mij ver laten, mijnheer. Ik was tien jaar werk zaam in een badinrichting en nooit heb ik een bad genomen al dien tijd!" Everybody's Weekly"). tegen werd als argument aangevoerd, dat dan de negerkinderen, die nu op het veld moesten werken, in de gele genheid zouden komen om naar school te gaan. De voorstanders van het wets voorstel bleven er echter aan vasthou den, dat alle kinderarbeid zonder uit zondering verboden moest worden en dit had tengevolge, dat het wetsvoorstel „in strijd met dé grondwet" werd ver klaard. En wat de opvoeding betreft, zoowel de karaktervorming als de ideeën, die het onderwijs beheerschen, worden zorgvuldig in overeenstemming gebracht met de wenschen der kopstuk ken uit de zakenwereld. Aan de jeugd wordt de veilige stelling geleerd en uit gelegd, dat de macht in handen moet blijven van hen, die haar thans bezit ten. En als een buitenlandsoh geleerde aan zoo'n school een lezing komt hou den, zal hij als natuur- of scheikundige, als ingenieur of mathematicus vrijuit kunnen spreken, doch wanneer hij eco noom is, zal hü dat niet kunnen doen, tenzij dat hij voorzichtig is en zwijgt, totdat zijn reputatie zoodanig gevestigd is, dat men niets tegen hem durft te beginnen. Natuurlijk heb ik ook in Amerika veel idealisme gevonden, misschien zelfs meer dan ergens anders, doch er bestaat groot gevaar, dat men daar te lande iemand met liberale opvattingen niet voor vol aanziet en hem slechts beschouwt als een excentriek intellec tueel. Individueele meeningen en die groote verscheidenheid, waarvan de bloei van elke samenleving afhankelijk is, worden in Amerika onderdrukt. Meer werkelijke vrijheid zou daar te lande veel kunnen verbeteren; het zou ook geen slecht idee zijn. als Amerika eens iets wilde aannemen van Europa, West-Europa dan en niet Sovjet-Rus land, waarop tegenwoordig zelfs de millionairs het oog gericht houden in de hoop, dat zij er nog wel iets van kunnen leeren. Zij maken plannen voor zoo en zooveel jaar. En in Amerika vindt men intusschen een toenemend scepticisme jegens de tradities van macht, die er nu nog heerschen; wan neer de beheersching van het geheele land door de zakenwereld geen mildere vormen aanneemt, zal er zelfs een vloedgolf van liberalisme opkomen, zooals Amerika niet meer heeft beleefd sinds de dagen van Jefferson's demo cratie. „Wie is die leelijke ouwe geit eigen lijk, waarmee je zoo lang stond te praten?" „Wat deksel, kerel dat was mijn zuster!" „Oooooooo, neem me niet kwalijk! De treffende gelijkenis had mij ook direct moeten opvallen!".... door K. HOKKERS. Peinzende rimpels doorploegden het gelaat van William Sinith, door zijn vrienden algemeen Lucky Bill ge noemd, sedert zijn met succes geslaagde pogingen om het wankele huwelijks bootje te deelen met de dochter van den Texasser veekoning, Peters. Aan den ouden Peters had het anders niet gelegen, dat hij zich kon meester maken van zijn dochter, zelfs had hij hem eens in bepaald onkuische termen verteld, dat hij als Bill nog lang om zijn ranch zou blijven rondhangen, vol doende luchtgaatjes in hem zou schie ten, dat hü daardoor een acute verkoud heid met doodelijke gevolgen zou op- loopen. Veel kans om zijn bedreiging ten uitvoer te brengen kreeg de oude echter niet, doordat hij enkele weken later zelf een verkoudheid opliep, echter door natte voeten, waardoor hü het tijdelyke met het eeuwige verwisselde. Toen was het woord aan Lucky Bill en met een zucht van verlichting kon hij afstand doen van het hersenpijni- gende werk, hoe hij Mary z'n primi tieve liefdesbrieven in handen moest spelen. Lucky Bili's brieven muntten niet bepaald uit door langdradigheid, maar konden toch voldoende werken op de verbeeldingskracht van het meisje, dat er dan ook heel tevreden mee was. Meer verwachtte zij niet van hem: im mers een cowpuncher (koeienhouder), die goed met de pen kon omgaan, kon nu eenmaal geen goede cowpuncher zijn! De tegenspoed in Bül-s lief desaan gelegenheid had hij kort en kernachtig weten uit te drukken door een hart te teekenen, waardoor een pijl stak. Nu was Lucky Bill drie jaar ge trouwd en rezen de eerste moeilükhe- den, die zijn vriend Red in duidelijke woorden voor hem geformuleerd had. Als je met een koningin trouwt, dan ben je een koning. En een koning regeert! Lucky Bill knikte langzaam. Ja, dat was het: een koning regeert. Bedachtzaam schoof hij z'n reusach tige vilten hoed achter op z'n hoofd, schonk zich nog een glas whisky in en ledigde het met één teug, zonder het gebruikelijke scheldwoord voor den caféhouder, die gewend was aan de ge moedelijke insinuaties van z'n klanten, over de verhouding van prijs tot kwa liteit van den door hem geschonken alcohol. Een oogenblik later wierp Lucky Bill zich in het zadel en galoppeerde naar zijn ranch. Op de veranda stond Mary en Bill ging voor haar staan met de voeten wijd van elkaar als wilde hü zich schrap zetten tegen een orkaan. Strak kijkend in haar oogen zei hij langzaam: „Als een koning dood gaat, dan wordt zijn dochter koningin. Als die dochter trouwt, is haar man koning. En het werk van koningen is regeeren!" Verbaasd keek Mary haar echtge noot aan. „Voel ie je misschien niet erg lek ker?" informeerde zij vriendelijk. Bill negeerde deze vraag. „Hier op deze ranch regeert de ko ning niet, maar doet de koningin het", begon hij weer. Bili's duistere toespelingen irriteer den Mary en scherp kwam het over haar lippen: „Doe niet zoo dwaas. Jarenlang heb ik al het beheer over deze ranch gehad, zelfs toen vader nog leefde. Van hem heb ik precies geleerd welke de beste transacties zijn. En bovendien, er moet toch iemand zijn, die toezicht houdt op het buitenwerk, wat niemand beter kan doen dan jij!" Een koppige blik verscheen in Bili's oogen. Cowpuncher spelen kan ik op eèfee

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1932 | | pagina 13