OF» EN OM
Spanning omtrent het kortingswetje. -
Nog onbeslist. - Onthulling van den heer
Roon. - Vertrouwenskwestie. - De Zui-
derzee-steunwet.
WQ/n
ook wel een beetje de plicht voelt haar vocd-
sterlingen de geblokte, stationneerende taxi's
die zij met haar voorschriften op hooge kos
ten jaagt en die dus een vrij hoog tarief hand
haven, te beschermen tegen die bandelooze
concurrentie der veelkleurige „banden",
vond deze week dat het nu genoeg was en er
maar eens moest worden ingegrepen. Het
stokje dat zij er voor stak, was gesneden
uit het hout van den rechterlijke beslissing,
waarbij het „kennelijk te huur aanbieden van
rijdende taxi's strafbaar wordt gesteld". Nu
was dat te huur aanbieden den laatsten tijd
inderdaad wel zeer kennelijk geworden en
men van de vaagheid van dit begrip niet veel
last meer had. Groote transparanten, hel
verlicht, met die aanlokkelijke 40 en 30 ct.,
groote opschriften „Vrij" en „Goedkooper
aan de tram", enz. kwamen al meer en
meer in de mode. En toen de laatste weken
ook nog meerdere gevallen geconstateerd
werden van chauffeurs die 's avonds, op eigen
houtje met de auto van hun baas, voor eigen
rekening gingen snorren, was de politie-
emmer vol.... Dinsdag begonnen onze orde
bewaarders dan ook een ware drijfjacht om
en nabij het Rembrandtplein, een razzia
die tot een groot aantal processen-verbaal
leidde en in de avondlijke uren heel wat op-
schuddings in dat amusements-ccntrum ver
wekte. Een tegen-actie van de belaagde snor
ders bleef niet uit: zij vormden eindelooze
auto-slierten, zetten hier en daar, teneinde
het verkeer te saboteeren, hun wagens dwars
over de tramrails of midden op drukke
kruispunten en protesteerden, al claxonnend,
met helsch kabaal.... Leven en beweging
genoeg! Maar zoo zal dr. de Hartogh het
met zijn „fleuriger Amsterdam!"-comité dan
toch wel niet bedoeld hebben!Dq Am
sterdammers intusschen hopen niet al te
vurig op een volslagen succes van de politie;
een volledig uitroeien van hun gele en witte
bandjes zou hun aan het hart gaan, vooral
waar die bandjes een goede prikkel zijn voor
de officieele geblokte collega's om hun ta
rieven, in verlagenden zin, te herzien. Juist
werd aangekondigd dat die dure „geblokten"
inderdaad wat billijker zullen gaan rijden en
bleek hieruit de vrijbuiters zeer zeker ook ten
bate van onze portemonnaie aan het werk zijn
geweest.
Overigens gaat de gemeentetram het nu
ook met snorren voor de theaters probeeren,
een methode die men b.v. in Den Haag
reeds lang kent. Er zullen n.1. buiten de ge
regelde diensten om, theatertrams komen te
loopen die de schouwburgbezoekers van en
naar de comedie zullen voeren. Als proef is
men begonnen met een drietal extra wagens,
^die de letter T tusschen de beugel hebben,
om en nabij half acht van het Willems
parkstation te doen rijden naar de Plantage-
buurt, waar men ze, na uitgang van de
theaters weer térug zal vinden om er langs
dezelfde route mede huiswaarts te keeren. Al
dus krijgen we weer een (theater)-tram-ver-
binding Stadion-buurt-Plantage, die sedert
het opheffen van lijn 15 ontbrak. Of het
theater-bezoek er heel veel door zal stijgen
blijft zeer de vraag; dat bezoek, elders ook
al niet groot, blijft daar in die Plantage, die
er voor den Amsterdammer nu eenmaal al
sinds jaren „uit" is, vrijwel chronisch onder
nul Boven nul schijnf het er welhaast niet
meer te kunnen komen, ook al restaureert
men den Holland,schen Schouwburg nog zoo
terdege en met nog zooveel smaak. En ook
weer iets geheel nieuws waar de voortdurend
in gang zijnde reorganisatie-pogingen van de
Kon. Vereeniging het Ned. Tooneel den laat
sten tijd weer het uitzicht openen, een
soort wedergeboorte n.1. van het Oost Neder-
landsch looneel onder Defrense en Van Dal-
suin, dat hier dan een permanent tehuis zou
krijgen, zal, vreezen wij, niet veel helpen.
Veel gemakkelijker dan naar de Plantage
krijgt men de menschen naar het R.A.I.-ge
bouw, vooral als daar een tentoonstelling
wordt gehouden van een dergelijken omvang
en een dergelijken interesse als de tentoon
stelling Moeder en Kind. die in Juni a.s.
geopend wordt, naar nu al wel te zeggen
valt, zal zijn. Reeds vroeger hebben we'enkele
tentoonstellingen op dit gebied gehad,
maar deze komende zal hen allen, ondanks
de ongunstige tijdsomstandigheden, in be
langrijkheid overtreffen. De tentoonstelling
wordt opgebouwd (architecten zijn A. Kra
mer en L. Kalff) uit de volgende groepen:
De rijpere jeugd; De vrouw in het maat
schappelijk leven; De moeder; Moeder en
kind; De zuigeling; De Kleuter; Het school
gaande kind; Kind en ziekte; Het gezins
leven; Het abnormale kind; Moeder en kind
in de koloniën. Uit binnen- en buitenland
zijn vele toezeggingen voor belangrijke in
zendingen ontvangen en zoo zal deze een po
sitie, die onder leiding van dr. Joh. Salomons
tot stand komt, en die mede ter opluistering
van de dezen zomer te houden Universiteits
feesten moet dienen ongetwijfeld een beziens
waardigheid worden die bij een bezoek aan
de hoofdstad niet mag worden overgeslagen.
fPONIEK
Het heeft deze week niet aan spanning
ontbroken op het Binnenhof. Naar de mee
ning van verschillende ingewijden was de
„wet" niet meer of minder dan.... het
ministerieele leven van minister De Geer!
Men weet, dat j.1. Dinsdag in de Tweede
Kamer aan de orde kwam het wetsontwerp-
„tijdelijke korting op de Rijksuitkeeringen
aan de Gemeenten", waartegen in den lande
een „storm van verontwaardiging" was ont
ketend. Het wetje beoogt gedurende drie jaar
de uitkeering van het Rijk aan de Provincies
en de Gemeenten te verminderen met 3 pet.
van het bedrag, dat door genoemde organen
aan salarissen wordt besteed.
De bedoeling is om de gemeenten en de
provincies in de richting van salaris-vermin
dering te dringen. Men zou misschien met
den heer v. d. Tempel kunnen zeggen, dat de
regeering deze gestie beschouwt „als een
zoenoffer" voor de Rijksambtenaren, die im
mers reeds een veer hebben moeten laten en
zich verongelijkt achtten ten aanzien van hun
collega s, in provincialen- en gemeentedienst.
De storm, die in ons land tegen dit ont
werp opstak, werd vooral aangeblazen met
het argument, dat de gemeentelijke autonomie
in deze met voeten wordt getreden. De re
geering ontkent dat.
In de Memorie van Antwoord zegt zij, dat
geenerlei dwang wordt uitgeoefend. „Wilt gij
royaler zijn betoogt zij o.a. dan wij ons
kunnen veroorloven, en ondanks den nood
der tijden en de daling van het indexcijfer,
uwwedden handhaven, 't zij zoo; maar dan
is 't toch niet redelijk, dat wij, die onze
wedden noodgedwongen besnoeien, u daar
toe in staat stellen".
Het debat over deze kwestie liep hoofdza
kelijk over de principieele vraag of het wets
ontwerp al of niet de gemeentelijke autono
mie aantast.
Er openbaarde zich een zeer sterke, voor
den minister waarlijk verontrustende oppo
sitie. Het groote struikelblok bleek te zijn de
gemeentelijke autonomie, die men in gevaar
zag.
Van r.-k. zijde is geen bepaalde steun toe
gezegd. Van de anti-rev. was het slechts de
heer Smeenk, die verklaarde te zullen vóór-
stemmen. Zijn partijgenoot De Wilde zei ..een
praelabel bezwaar" van zeer ernstigen aard
tegen het wetsontwerp te koesteren. Dat be
zwaar is, dat de Regeering de autonomie der
gemeenten aantast door middel van finan-
cieele pressie. „Zij zet de wet van de finan-
cieele verhouding tusschen Rijk en Gemeen
ten op een verkeerd spoor!" riep de afge
vaardigde uit. Hij waarschuwde de Regee
ring zich niet „in een wespennest" te steken.
De katholiek Goseling was erg tegen, de heer
Van Vuuren wat minder heftig (hij noemde
de wet „niet onlogisch") doch ten slotte for
muleerde hij verscheidene bezwaren o.a.
dat het ontwerp niet alle gemeenten op ge
lijke wijze behandelt waardoor hij meende
genoodzaakt te zijn het ontwerp, zooals het
daar'ligt, niet aannemelijk te noemen.
De soc.- en de vrijz.-democraten zijn una
niem tegen. Daarentegen hebben de liberalen
verklaard minister De Geer in dezen te wil
len steunen. Dr. Bierema achtte wat de Re
geering wil „volkomen terecht". Van de amb
tenaren wordt niets onbillijks gevergd,
zei hij eerder is er plaats voor dankbaar
heid. De verlaging van den levensstandaard
heeft verre de korting overtroffen. Ook van
c.h.-zijde is geen volhardende oppositie naar
voren getreden. De heer Rutgers van Rozen
burg noemde de wet „niet fraai", doch was
ten slotte door een kleine concessie van den
minister voor het ontwerp gewonnen.
Toen minister De Geer aan het woord
kwam, vond hij dus een zéér sterke oppositie
tegenover zich. Men vroeg zich af of hij er
wel in slagen zou de zoo omvangrijke en
schier-onoverkomclijke bezwaren grooten-
deels te overwinnen. Het ging in deze voor
namelijk om de houding van de katholieken.
Als de helft van de katholieke fractie een
spaak in het wiel wenscht te steken, dan was
het ontwerp wel veroordeeld. Nu giste men
naar de consequenties, welke de ministei zou
trekken uit een eventueel „votum". Eenig
portefeuillegeramme!" had hij niet laten hoo-
ren, doch aan de andere zijde mocht toch niet
worden aangenomen dat mr. De Geer een
eventueele verwerping „naast zich neer" zou
leggen. In de Memorie van Antwoord staat
toch geschreven, dat „aan intrekking van het
wetsontwerp niet te denken valt, om tal van
redenen".
Minister De Geer heeft het ontwerp knap
verdedigt, ontkennend dat hier sprake is van
het schenden eener belofte, en eveneens, dat
de wetsvoordracht strijdig zou zijn met de
gemeentelijke autonomie. Z.Exc. wees erop,
dat de enorme stijging van de Rijksbijdrage
in de uitkeeringen van het Gemeentefonds-
salarisverlaging der Rijksambtenaren noodig
maakten. De minister noemde het een on
duldbare „wantoestand" als de salarissen van
het Gemeentepersoneel toch onaangetast ble
ven. Mr. De Geer hield dus stevig vast aan
het nauwe contact tusschen de korting en de
salarissen. Toen kwam de minister met een
concessie. Z.Exc. verklaarde geen over
wegend bezwaar te hebben tegen een unifor
me korting van zes pet. op de Rijksuitkee-
ring (waarom de heer Rutgers van Rozen
burg had gevraagd) inplaats van 3 pet. op het
salarisbedrag. Ontheffing van de korting voor
gemeenten die meer dan 40 opcenten op de
gemeentefondsbegrooting heffen en de salaris
sen reeds met drie of meer procent hebben
gekort zou toch gehandhaafd moeten blijven.
's Ministers tegemoetkoming deed geen der
tegenstanders toehappen. Zij bleven star-af
wijzend. De hegr Marchant (v. d.) zei, dat
de regeering nog moet bewijzen dat de meeste
gemeente-ambtenaren zooveel meer salaris
dan hun collega's in Rijksdienst genieten.
Bij den aanvang der zitting van Donderdag
middag j.1. zou de beslissing moeten vallen.
Edoch: men heeft het nog niet aangedurfd.
Er is een amendement van de heeren Van
Vuuren (r.k.) en Rutgers van Rozenburg
(c.h.) ingediend, strekkend om de eventueele
korting van 3 pet. op de salarissen te vervan
gen door een algemeene korting van 6 pet.
op de uitkeering.
De Kamerleden werden door dit amende
ment dermate „overrompeld", dat tot schor
sing der beraadslaging moest besloten wor
den en a.s. Dinsdag de zaak voortzetting
vindt. Het mag de vraag worden genoemd of
nu het middel gevonden is om de felle tegen
stand tegen het kortingswetje te breken. De
minister zal wel niet onvriendelijk tegen
over het amendement staan (gezien zijn „con
cessie) maar: hetzelfde had hij ongeveer reeds
goedgekeurd en toch bleef men hardnekkig
tegen! 'n Vreemde geschiedenis....
We hebben de radio-interpellatie-Boon over
de voorgeschiedenis van het Zendtijdbesluit
alweer achter den rug.
De eenige waarlijke sensatie, die zij heeft
opgeleverd, was ongetwijfeld de mededeeling
van mr. Boon, dat de man, die indertijd het
publiceeren van het geheimen advies van den
Radio-raad in „Het Handelsblad" mogelijk
maakte, niemand anders was, danmr. v.
d. Deure, de voorzitter van de N.C.R.V.ü!
Mr. Boon verklaarde tot deze onthulling
verplicht te zijn, omdat men hem en mevr.
Boon die lid is van den Radio-raad van
de indiscretie verdacht.
Overigens is de praterij uitgegaan „als een
nachtkaars". Voor het uitvoerig relaas ver
wijs ik naar de verslagen. Resumeerend zou
ik kunnen opmerken, dat men minister Rey-
mer moet vertrouwen, of niet. Te „bewijzen"
valt er zoo weinig. De minister verklaarde
„naar eer en geweten" te hebben gehandeld.
Hij is natuurlijk niet verantwoordelijk voor
den brief, hem door de heeren Perquin en
v. d. Deure geschreven. Maar argwaan heeft
gewekt het feit, dat mr. Reymer niets op de
zeer onbehoorlijke aanbiedingen heeft geant
woord en.... geheel naar het „advies in
het schrijven gegeven, handelde.... Hierop
zinspeelde mr. Boon in zijn „laatste woord
er bij voegende: „Men voelt in het land dat
hier geen zuivere atmosfeer in deze zaak is'
En ondanks de meest stellige verklaringen
van den minister, zal dat gevoel wel niet
wijken. Dat is het ongeluk van dingen, die
nu eenmaal niet meer tot volle klaarheid kun
nen worden gebracht!
Nog zij even gereleveerd, dat op Vrijdag
12 dezer het Zuiderzee-steunwetje in de Twee
de Kamer werd aangenomen, nadat door vele
afgevaardigden in de Kamer, van zeer „di
verse pluimage", om een royale en soepele toe
passing werd gevraagd.
Hetgeen minister Reymer hoopte te kun
nen doen. Voorts verklaarde hij dat met de
twee reeds uitgevaardigde K B 's „het laatste
woord" nog niet gesproken was. De bewinds
man vroeg de zaak nog even aan te zien.
Alzoo geschiedde.
Parlementariër.
„Zie je dien jongeman daar? Die
maakt geweldig groote ski-sprongen!''
„Ja, dat is een familietalent!"
„Een familietalent? Hoe zoo dan?"
„Wel zijn vader was eigenaar van
een vlooientheater."
Ik heb de vorige week nog wat vergeete.
U weet wel datte ik toen gevraag heb of
de menschen veel geld voor de werekeloozen
wilden geve. Maar nu is er de vorige week
ook een vergadering gewees voor de men
schen van T.B.C. en de meester heb daarvan
ook op school verteld. Dat is wel mooi ge-
wees zooals hij datte allemaal verteld heb,
want dat zijn heel errige menschen die nooit
meer beter worden en waar bij ook veel kin
deren zijn. Nou dat vind ik niks prettig en
nu wou ik dan ook vragen of U dan ook om
die arreme kindertjes willen denken, Ja.
Vrijdagavond ben ik ook naar kassieno
gewees. Nou en nu weet ik nog niet of dat
mooi was. Er was een meneer met een sikkie
op het toonneel en die was maar de heele tijd
aan 't zingen en toen ik aan Jaap vroeg
waarom die man toch zoo'n groote mond
opzette toen zeit Jaap tegen me datte ie dat
maar alleen doet omdat hij die juffrouw daar
aan de andere kant wil hebben, en even later
toen ze heel zaggies aan 't zingen waren toen
vroeg ik waarom ze dat nou zoo zacht doen
en seg ie datte die juffrouw dat niet mog
hooren en toen ik zei dat ikke het wel kon
hooren of die juffrouw dan doof is toen zeit
ie dat zich dat allemaal zoo maar verbeeld en
toen ik vroeg waarom dan toen zeg ie
weer datte ik m n mond moes houwen.
Nou as ik nog geen eens wat mag
vragen, dan vond ik het toch veel lolliger bij
de googelaar Bellaardie daar ben ik ook
gewees. En d'r mochten allemaal menschen
helpen en op het tooneel komme en de eerste
die daar op mocht komme was een juffrouw
en die had een heele rooie jurk aan en een
heele groene hoed op 't hoofd, nou dat was
mooi en Belardie dee van alles en was op
het laas heelemaal as een sjinees gekleed,
maar het was nog geen echte wat de echte
zijn nog altijd allemaal aan 't vechten en nu
er tog zooveel over sjineezen gepraat word
heb ik er een mooi teekeningetje van
gemaak. -P
Mooi hè!
En woensdag middag was het ook mooi
toen was Bellardie allemaal pannekoeken in
een hoed aan 't maken, hij gooide meel en
suiker en een ei en omdat ie geen boter had
gooide ie wat van een kaars d'r in en toen
ik kon nergens geen ei vinden, en toen ik
er eindelijk een gevonden had, had ik 'm
zoo lang op een stoel gelegd en toen is
Jaap d'r op gaan zitten, en toen kreeg ik
alweer op m'n kop net of dat mijn schuld
is dat die suffert daar boven op is gaan
zitten.
En in Musis Sakrum is zooiets te doen
gewees van mense die geen bier drinken, je
mag er tegen een keek an slaan en er zijn
allemaal tentjes en een hoop bloeme en Jaap
het nu alweer kiespijn endaar kent m'n zuster
maar niet tege en Heintje seg dat ik maar
niks moet segge want heintje z'n vader zeg
altijd datte je maar niks tege die vrouwen
moet segge want datte je toch geen gelijk
krijg en er zijn ook twee mense die een auto
gegap hebbe en toen hebben ze hem zoo maar
weer op de weg daar bij de stortplaats van de
o de klonje wagen neer geset, datte dat alle
maal maar zoo mag. Jammer is het tog wel
datte we geen schaatse hebben gereden en op
andere plaatsen wel maar daar zijn ook een
hoop menschen in het water gevalle, nou dat
zal wel koud geweest zijn he, enne ik heb in
de krant geleze datte die meneer Puck ge-
schreve heb datte er twee marinemenschen
zoo maar een fiets in de hoek hebben ge
gooid en toen ik bij de krant op kantoor
was en die meneer was d'r ook toen heb ikke
gevraag of ie dan ook wel eens zooveel bief
heb gedronke. Nou ik moet weer ophouw*
maar dan moet u eers nog even weten dat
er Zaterdagmiddag in de Spoorstraat in bot
militaire huis een tentoonstelling is van het
Nut en datte daar allemaal van die we-V-
stukkies komen. Dat zal wel mooi 7'n
enne ik ga d'r ook naar toe. Nou ik
op tot de volgende week dan maar
daaaag.
k
ji
