H AMSTERDAMSCHEk
1 BRIEVEN
4/CbTl
De eigenlijke viering van het 300-jarig
bestaan der Universiteit, de kern waar
alles wat we in deze maanden aan feesten
organiseeren zich omheen groepeert, is
weer achter den rug. Die viering waarbij
in de eerste dagen de proffen, zooals het
behoort, vooraan gingen, werd besloten
met dagen waarop de studenten op den
voorgrond traden en het heft in handen
hadden. Ik zal u verder maar niet met
allerlei feest-verslagen aan boord komen en
slechts nog enkele woorden wijden aan het
Openluchtspel dat de studiosi onder leiding
van Adriaan Hooykaas op het voormalig
Paleis voor Volksvlijt-terrein den volke
voor-voerden. Over den inhoud van dit
spel, dat tenslotte, toen de oorspronke
lijk als auteur uitgenoodigde prof Jolles
met zijn tekst niet op tijd gereed kon ko
men, min of meer noodgedrongen door
den regisseur zelf met behulp van enkele
anderen, in elkaar werd gezet en waarin de
strijd verbeeld wordt die aan de stichting
van het Atheneum vooraf g;ng, doe ik
ook verder maar het zwijgen toe; van
bijster veel belang was die inhoud niet. Be
langrijk daarentegen was wel, dat men hier,
op dit oude Paleis-terrein, met behulp van
een zeer doeltreffende tooneelbouw en een
voortreffelijke schijnwerpers-installatie, be
nevens een goed toeschouwers-amphitheater
met een 300 tal zitplaatsen, een in vele
opzichten ideale openlucht-schouwburg tot
stand had gebracht, waarin de massa-be
wegingen van de groepen, waarmede in
dit Spel gewerkt werd, volledig tot hun
recht kwamen. De vraag dringt zich op,
en werd ook al reeds van verschillende
zijden in het openbaar gesteld, of het
niet.... zonde en jammer is deze goede
gelegenheid voor massa-tooneelspel nu
maar weer dadelijk op te doeken; of er
niet ernstig aan te denken valt deze goede
gelegenheid voorloopig in stand te houden
en beschikbaar te stellen voor vertoonin
gen met massa-regie, vertooningen die voor
een moderniseering en her-opbloei van de
tooneelkunst groote waarde kunnen heb
ben en waarvoor elders in de stad nergens
zulk een geëigend milieu te vinden is.
Laat ons, zeggen velen, deze gelegen-
heids-openluchiTtooneelbouw nu niet da
delijk, na een paar voorstellingen, die
daarenboven wegens de hooge entrée-prij-
zen (van 5, 6 en 7 gulden) door de groote
kringen niet bezocht konden worden,
weer gaan afbreken, maar hem voorloopig
in stand houden. Dat is in alle geval beter
dan het wederom geruimen tijd braak laten
liggen van dit terrein, daar aan het Frede-
riksplein, waar het anders toe komen zal.
Dat we, in deze tijden, spoedig zullen ge
raken tot een goede permanente bestem
ming van dit terrein, is vrijwel uitgesloten.
De plannen om daar een nieuw stadhuis te
bouwen, een opera-gebouw neer te zet
ten, een soort super-lunchroom te doen
verrijzen (er zijn wel eens zeer voorloopige
besprekingen in deze laatste richting met
Heek gevoerd) zijn, kan men gerust zeg
gen, voor afzienbaren tijd van de baan.
Daarom: doet uw voordeel met wat deze
studentenfeesten u daar in den schoot
hebben geworpen! Het denkbeeld is nog
zoo gek niet.
Van het andere Openluchtspel dat, ook
op de laatste dagen van de vorige week, in
het# Stadion ging. onder leiding van Frank
Luns en dat „de Wetenschap", als „Licht
des Vredes" bedoelde te symboliseeren, zij
alleen vermeld, dat het, voor het vrij ge
ringe aantal toeschouwers zoo nu en dan
wel een kleurig en oogen-verheugend
schouwspel opleverde, maar verder gevoe
gelijk buiten bespreking kan blijven.
Luieren en zwemmen.
Der waarheid getrouw kan men trou
wens zeggen, dat de hoofdstedelijke bevol
king over 't algemeen genomen, in deze
zomersche dagen, alle feesten en spelen
vrijwel buiten bespreking laat, er alleen
maar van in de krant leest en bij het voor
bijrijden van een „rood-bebokt" Senaats
rijtuig slechts even, terzijde, mompelde
„O! Ja, die studentenfeesten...." Ook
de intochten van diverse film-sterren, die
bioscoopdirecteuren, impressario's en....
•hotel-directies den laatsten tijd in een,
schier onafgebroken stroom doen houden,
trekken maar matig belangstelling. Evenals
b.v. het dansconcours en een nieuwe „Miss
Hol!and"-verkiezing die dezer dagen in
het Concertgebouw plaats had. Amsterdam
is min of meer immuum geworden voor
feesten en speciale attracties; in deze zo
mersche dagen doet het in hoofdzaak, en
in afwachting van betere tijden, niet veel
meer dan.... luieren en zwemmen. Het
Vondelpark komt, nu men er tegenwoor
dig ook op de meeste grasperken mag
neerzijgen en zich niet meer uitsluitend,
zooals vroeger, aan de gebaande paden er.
officieele zitplaatsen, dat zijn: de banken,
behoeft te houden, op zijn wijze aan de
behoeften dezer dagen tegemoet; en de ge
meentelijke zwem-gelegenheden, zooals het
Schinkelbad, die aan het Nieuwe Diep en
de drijvende ditos over Het IJ, doen dat
op hunne wijze ook. Hoe zwem-lustig de
hoofdstad geworden is blijkt wel uit de
cijfers; de vorige week gingen een 65000
Amsterdammers te water en het laat zich
aanzien, dat het deze week over de 70.000
zal worden!.... De nieuwe, groote ge
meentelijke zweminrichting aan den Zuide
lijken Wandelweg bij den Amsteldijk, die
in het begin van de volgende maand zal
geopend worden, behoeft niet bang te zijn
voor gebrek aan clandizie; blijft de zwem-
lust zoo toenemen als we dit de laatste
jaren hier te zien krijgen, dan komen zelfs
de vele tonnen gouds, die de gemeente
hier, naar het oordeel van de critici,
in het water smeet, spoedig uit dat water
weer naar joven....
Alleen de speciale attracties in de „bui
tenplaatsen", rondom Amsterdam, vermo
gen het in deze dagen nog wel min of meer
te doen. Zoo spelen, Zandvoort, Zaandam
en Muiderberg, die tegenover de stede
lijke bevolking op het oogenblik toch al
een goed spel in handen hebben, met
succes hun extra troef-kaarten uit, respec
tievelijk bestaande uit: de bezoeken van
den ex-Duitschen keizer, de schatgra-
verij van Madame Sylvia, en de open
stelling van een groot „gemeenschappelijk"
bosch, temidden waarvan men ook de be
roemde Echo aantreft, die reeds in de da
gen van den dichter Hooft een vermaak
voor oud en jong was.
Speciale attracties in den Raad.
Speciale attracties, als men het zoo
noemen wil, waren ditmaal: het snor
ders-debat, dat over de 12 millioen be-
zuinigings-eisch van Minister de Geer en,
als klap op de vuurpijl, het aannemen van
het reorganisatieplan voor de spoorwegen
in Oost. Wat het eerste betreft: de politie
is den laatsten tijd weer overgegaan tot
een verscherpte drijfjacht op onze witte en
gele banders, daartoe in staat gesteld door
een kleine wijziging in de politie-verorde-
ning die thans het „op den openbaren weg
te huur aanbieden van een auto "ver
biedtVroeger stond er, dat het „be
stuurder" verboden was zulks te doen; de
betrokken chauffeurs namen dan eenvoudig
een hulpje mee, die dat „te huur aanbie
den" bewerkstelligde, en daarmee was
dan op eenvoudige en afdoende wijze het
verbod.... ontdoken! Dat kan nu, bij de
nieuwe bepaling, die alleen maar van de
auto zelf spreekt, zonder verdere persoons
aanwijzing, niet meer. Het regent de laat
ste dagen dan ook processen-verbaal. Van
meerdere zijden, ook in den Raad, werd
deze nieuwe politiekruistocht tegen onze
„bandjes" gelaakt. Men behoeft geen refe
rendum te gaan houden om te weten, dat
onze goedkoope, snorrende benzine-aapjes
onder het publiek populair zijn; zij hebben
voor de breede lagen der bevolking het
taxirijden populair gemaakt. Zij mogen dan
wat minder puik in orde zijn dan de ondei
hooge controle staande, stationeerende
„geblokte" taxies, een derde van de, op
hen rijdende chauffeurs mag dan, volgens
de politie, uit „minder gunstige elementen"
bestaan, dat zij meer ongelukken op hun
geweten hebben dan hun hoogelijk offi
cieele maar tevens veel duurdere zusjes, is
nog nooit gebleken. Intusschen: ook al
veroordeelt men een algemeene drijfjacht
ais thans op hen gehouden wordt, eetv
zekere regeling moet er, ook voor hen,
komen; men kan ze niet volkomen laten
„vrij-buiteren" en elkaar eiken avond op
drukke punten, op Rembrandtplein en
elders, uit concurrentie-nijd letterlijk in
de wielen laten rijden.... Handhaving van
een algemeen verbod is zeker niet juist en
gaat tegen het klaarblijkelijk verlangen van
het groote publiek lijnrecht in; maar een
geheel vrijlaten is er ook naast. Wat dan?
Een schiften van de witte en de zwarte
schapen, zoo dat de witte een rijvergunning
wordt verstrekt en de zwarte niet.... Tot
een goede oplossing zijn we, ook na deze
laatste debatten, nog niet gekomen. De
kwestie is bijna even lastig naar een
geestig Raadslid opmerkte, als.... de
benoeming van een nieuw hoogleeraar in
psychologie!
Hoe komt men er toch bij dat Minister
de Geer nog eens een 12 millioen-bezuini-
ging op de begrooting van dit jaar van de
gemeente geëischt zou hebben? Aldus de
vraag die, toen het tweede attractie-punt
aan de orde kwam, gesteld werd. Het is
alleen maar een gerucht, dat door enkele
bladen" verspreid werd en uit de correspon
dentie over die begeooting door den Minis
ter met Gedeputeerden «1 deoe deze weer
met het Gemeentebestuur gevoerd, blijkt
niets van zulk een eisch! Ja, maar, ant
woordden daarop zij die destijds over deze
veronderstelde eisch alarm haden geblazen,
ja, maar, dan zouden we toch eerst
nog eens die h e e 1 e correspondentie en
niet maar en stukje er van (zooals tot nu
toe) onder oogen moeten hebben; mis
schien is de eisch dan wel niet met even-
zooveel woorden gesteld, maar we maken
ons toch sterk dat hij dan maar al te goed
en de duidelijk tusschen de regels in te
lezen stond. Hoe komt het anders dat niet
alleen enkele bladen, maar ook het col
lege van B. en W„ in zijn binnenkamei
(naar wij zeker meenen te weten) zich over
deze zaak druk en bezorgd heeft ge
maakt?.... Intusschen blijft dit alles,
wat er verder in dezen nog, al dan niet van
tusschen de regels in, aan het licht ge
bracht wordt, nakaarten. De eenvoudige
burger, die niet aan politiek doet, zegt
eenvoudig: laten we blij zijn, dat we er
voor d i t jaar tenminste, al dan niet tegen
de oorspronkelijke bedoeling van „den
Haag" in, af zijn; het volgend jaar zien
we dan wel verder....
Over het derde punt behoef ik, nu
ik die reorganisatie-planenen voor de spo
ren in Oost, met inbegrip van de verplaat
sing van het Weesperpoortstation hier al
eens uitvoerig besproken heb niet veel
meer te zeggen. Alleen dat de zaak nu
de desbetreffende voordracht zonder hoof
delijke stemming werd aangenomen, de
finitief in kruiken en kannen is en een
dezer dagen met de uitvoering, die min
stens een zevental jaren vorderen zal,
kan begonnen worden.
Nieuwe tram attracties gevraagd.
Waarnemend directeur dr. Lulofs van de
tram mocht wel wenschen dat hij met zijn
reorganisatie-plannen al even ver was.
Maar daar lijkt het nog niet op. En intus
schen daalt-, volgens de laatste gegevens,
het cijfer van het passagiers-vervoer weer
angstwekkend. De nieuwe attractie-punten,
zooals de vijf-minuten-dienst op enkele
lijnen en de nieuwe groote harmonica
wagens, „doen" het, ook al worden zij'
„dik" geadverteerd, maar even en ver
mogen weinig of geen redding te bren
gen. Nu zint men weer op het organiseeren
van een „stam-lijn" die elke minuut van
het Weteringsplantsoen naar het Centraal
station zou rijden en waarop alle passagiers
van de diverse lijnen uit de buitenwijken
die dit plantsoen aandoen, zouden worden
overgeheveld. Of dit helpen zal? Het is, ik
zei het al, op het oogenblik een slechte tijd
voor attracties en zelfs een man als dr.
Lulofs, die vroeger als leider van het elec-
triciteitsbedrijf toch wel blijk heeft gege
ven dat hij het publiek steeds weer nieuwe
dingen die er in gingen, weet voor te zet
ten, heeft er als tram-beheerder last ge
noeg van.
rwovswtfc-
„Heb je al van het nieuwe schoon
heidsmiddel gehoord?"
„Ja, ja, ik heb het ai geprobeerd!"
„O ja, ik heb direct gedacht, dat het
niets waard was"....
(„Muskete").
We hebben elkaar al eens eerder
ontmoet.
O ja, juffrouw? Ik herinner me
niet.
O ja, U deed' me in Augustus van
't vorig jaar een huwelijksaanzoek.
Dan ben ik door 't oog van een
naald gekropen.
„Werkelijk, er is geen gevaar", zei
de dokter, die probeerde den patiënt wat
te bemoedigen. „Ik heb zelf die ziekte
ook gehad."
„Ja", antwoordde de sombere zieke,
„maar u hadt niet denzelfden dokter."
Postbode (die een blauwtje heeft ge-
loopen): ,,'t Is toch wel hard! Alsof
't nog niet erg genoeg is, dat ze me de
bons heeft gegeven, moet ik haar ook
nog de minnebrieven van m#n mede
minnaar brenger»'"
Nee, dat vind ik nou niks niet mooi van
die meneer van de krant. Die heb mij d'r
nou heelemaal niks van gezeg dat de bur
gemeester (das die meneer met die mooie
ketting om) dat die meneer vees heb ge-
"had. As nou zoo iemand as ik, die ook in
de krant schrijve mag, nog niet eens weet
wat er allemaal gaat gebeuren hoe kan ik
dan in de krant schrijve en ik had dan ook
wel een versje willen opzeggen net zoo ie»
van lieve pa is jarig, O wat ben ik blij. En
nou heb ik niks opgezeg en ben ik d'r ook
nie bij gewees maar nou heb ik in de krant
geleeze dat d'r allemaal die menschen van
de harremonieen geblazen hebbe dus dat
zal wel mooi gewees zijn. Maar weet jullie
wat ik nou zoo jammer vind? Dat de bur-
regemeester nog nooit dat mooie pakkie
aan heb gehad. Nou as ik zoo'n mooi ding
had dan dee ik het vas iedere dag aan en
dan weet ik zeker dat dan ook alle matro
zen hun mus voor mij zouen afnemen.
En nou is de kerremis ook opgedoek.
Dat vind ik nou wel heelemaal jammer,
nou kenne me niet meer in de draaimoolen
en nou zijn ze allemaal maar een beetje aan
het kerremis maken maar het is toch lang
niet zoo lollig as anders 'en nou is het
alleen maar in Cassino en in de bioscopen
en speelt er een heele ouwe juffrouw die
heet geloof ik kniertje, maar daar geloof ik
niet veel van want die dingen kan je alleen
maar bij de slager krijgen dus dat zal wel
een smoesje weezze maar ze hebbe toch
gespeeld en ook dat stuk van de knot en
Wimpie is d'r niet gewees want ik had een
zeerre vinger en dat deed pijn. Dat vind ik
wel jammer want ik had dat ding, dat
kniertje ook wel eens willen zien. Maar
misschien komp dat nou ook nog wel eens.
Misschien komp de kerremis ook r.cg
wel eens want de draaiorregels zijn d'r ook
gewees en d'r is ook een duikboot wegge
gaan en d'r is een meneer mee met een
heele gekke naam en die wil een heele tijd
onder water gaan om wat op te meten staat
in de krant. Maar hoe kan dat nou? As die
wat moet opmeten dan moet ie d'r toch uit
en hij heb niet eens een zwembroekkie aan
en dat moet toch want hij ken toch niet
met z'n gëwoonne kleeren aan het water
in. Maar dat zal wel weer kwats weezze.
O ja dat zou ik nog heellemaal vergeette.
D'r heb toch laats een advertentie in de
krant gestaan dat een meneer een juffrouw
zoekt voor de kerremis om samen lol te
maken en dat die meneer een rose lefdoek-
kie in z'n zak zou stoppen en dan moest
die juffrouw een bloemmetje op der jurk
stoppen. Nou en toen heb ik met Heintje
afgesproken om d'r heen te gaan kijken en
toen heb Wimpie een lefdoekkie in z'n zak
gestop en zijn we 's avonds naar den Ka-
naalweg gegaan. Maar geloof U wel dat ik
hard heb moeten wegloopen want d'r
waaren veels te vee! juffrouwen en toen
durfde Wimpie niet meer sa Heintje heb
een wats op z'n oog van een van de juf-
frouwwe gekreegge omdat ie d'r uitlagte.
Nou as die juffrouwwe zoo slaanderig
zijn dan moette ze maar wegblijvve en toen
ik s'avonds thuis kwam toen kreeg ik al
weer op m'n kop omdat ik zoo laat ben
weggebleven maar we hebben toch lol
gehad.
En die meneer die met de haarringe-
wagen naar Brussel is gewees is d'r ook
weer en die heb nou geen vacantie meer.
Dus dat zal die wel niet lollig vinde en d'r
komp nou ook op het strand een nieuwe
straat. Nou hoef je niet meer over de
steene te looppe, dat is miar goed ook want
dat dee wel pijn. En nou zegge ze dat de
burregemeester dat ding dan zal openen
en omdat we nou op een badplaats zijn
moet ie dat op z'n blootte voeten doen om
dat de menschen d'r ook altijd met hun
blootte voeten over heen loopen. Dus dat
zal wel lollig weeze en ook makkelijk want
as je nou naar Laan toe moet om een
ijssie te haalle dan kan je dat lekker doen
en hoef je niet meer over die aakelige
steenen.
Het wordt nou al weer gauw vacantie
he en as ik nou maar over ga dan is het
goed maar as ik blijf zitte dan hoor je
m'n zuster weer maar zitte blijwe doe ik
toch niet want as ik laatter bij de krant
wil koomme zeg die meneer van de krant
dan mag ik niet blijve zitte dus dat zal dan
wel zoo weezze. Nou beste mensche ik
hou dat maar weer op tot de volgende
week. Daaaaaaag.
