progJra>.mfn&
Weer boerderijen verbrand.
Fabrieksbrand te Zaandam.
Het vergaan van de Niobe.
Kijkjes uit mijn venster.
De verdediger, mr.
clementie.
Uitspraak 30 Juli.
H. Bavinck, pleitte
„Doorloopen! Er wordt geschoten!" Een beeld uit den Duitschen burger
oorlog 19311932.
van kunnen opmaken. Doch wij kunnen
wel reeds een voorloopige balans opstel
len en nagaan, hoeveel slachtoffers er
reeds in deze enkele maanden zijn ge
vallen. Volledige cijfers voor geheel
Duitschland zijn niet te verkrijgen, doch
in Pruisen heeft men wel eenigszins een
overzicht van den toestand. Het Pruisi
sche ministerie van binnenlandsche zaken
publiceert bijv. elk jaar een verslag van
de werkzaamheid der Pruisische politie.
Zoo'n verslag is meer dan een droge
statistiek; het is tevens een gedenkteeken
van hen, die vielen als slachtoffer van
hun plicht bij het handhaven van orde
en recht. Men vindt er een lijst in met
35 namen, welker dragers rust hebben
gevonden na een leven van trouwe
plichtsvervulling. En dan ziet men tot
zijn ontsteltenis, dat die namen slechts
over de laatste vijf jaar verdeeld zijn.
In 1927 vielen 1 politieagent en 3 land-
jagers, in 1928 zelfs 8 politieagenten, 4
landjagers en 3 beambten van de crimi-
neele politie. Van de vijf jaar was 1928
het ergste, want in 1929 vielen 1 politie
agent en 1 landjager, in 1930: 1 politie
agent, 2 landjagers en 1 beambte van de
crimineele politie en in 1931 reeds 8
politieagenten, 2 landjagers en 1 beambte
van de crimineele politie. Dit jaar is dus
bijna zoo erg geweest als 1928. De cijfers
voor het eerste halfjaar 1932 kon men
ons nog niet verstrekken, doch men kon
ons reeds als vaststaand mededeelen, dat
zij in elke categorie het totale aantal van
de vijf voorafgaande jaren zouden over
treffen!
De onlusten van de laatste jaren heb
ben alleen reeds de Pruisische politie 35
dooden gekost. Hoeveel slachtoffers zijn
er nu gevallen onder de bevolking zelf?
Binnenland.
Donderdagmiddag half-één is brand
ontstaan in de boerderij van de weduwe
Noort, bewoond door haar zoon, gelegen
aan den Kennemer Straatweg bij Alk
maar, gemeente Heiloo. De bewoners
waren in den voormiddag aan het hooi-
spitten geweest; tijdens het middaguur is
waarschijnlijk lucht gekomen bij de
bi'oeiende hooimassa. Weldra stond alles
in lichte laaie. De brandweer van Alk
maar, die spoedig ter plaatse was, kon
alleen een aangrenzende schuur behou
den. Twee paarden en eenig huisraad
konden worden gered; al het overige is
verbrand.
De boerderij was verzekerd bij de On
derlinge Verzekering te Schermer, die
rju in ongeveer een week tijds drie van
'bij haar verzekerde boerderijen zag ver
branden.
In den Horn, gemeente Aduard (G:'o-
hingen), is de boerderij, bewoond door
den heer J. Muller, eigenaar de heer R.
Dijkhuis te Leek, tengevolge van hooi-
broei afgebrand. Alles was verzekerd.
I e Zaandam is Donderdagochtend
vroeg de brandweer gealarmeerd voor
een feilen uitslaanden brand aan de Pie-
ter Ghijsenlaan in de nabijheid van de
geehaven. De brand woedde in de kisten
fabriek van de Gebr. Happe.
Kort nadat de brand ontdekt werd,
stond de. fabriek, welke grootendeels van
üput was opgetrokken, in lichte laaie, en
gas het te zien, dat de fabriek niet be
houden zou kunnen worden.
De brandweer, die heel spoedig met
materiaal aanwezig was, tastte het
JKfur krachtdadig aan en slaagde er in,
brand tot de fabrieksgebouwen te
beperken.
fDe brand werd het eerst waargenomen
por de echtgenoote van den heer Happe,
ie, toevallig ontwakende, het gevaar be
merkte. Slechts met moeite gelukte het
de bewoners, te ontkomen.
De fabriek is zoo goed als geheel af
gebrand.
De firma Happe is tegen brandschade
verzekerd, echter niet zoo hoog. dat de
geleden schade geheel wordt vergoed,
ongerekend het nadeel als gevol- van
het stilliggen van het bedrijf
Daarover zijn natuurlijk in het geheel
geen volledige gegevens beschikbaar.
Het volgende staatje heeft alleen be
trekking op de gerapporteerde gevallen.
In Duitschland zijn bij politieke onlusten
doodgeschoten, doodgeslagen of doodge
stoken:
van Maart tot Sept. 1930.: 18 menseden,
van Oct. tot Dec. 1930: 8
van Jan. tot Dec. 1931: 36
van 1 Jan.18 Juli 1932: 104
Dat zijn dus 166 dooden in nog geen
anderhalf jaar. Daarnaast zijn gerappor
teerd 614 zwaar- en 2781 lichtgewonden.
Al deze getallen zijn echter onvolledig.
Er zijn honderden, ja duizenden gewon
den, die zich niet aangemeld hebben, die
door een kennis verbonden zijn en thuis
hun wonden laten heelen of die zoo licht
gewond zijn, dat het niet de moeite waard
is, de zaak aan de groote klok te hangen.
De voorloopige balans van den Duit
schen burgeroorlog 19311932 luidt dus:
35 dooden bij de politie, 166 dooden bij
de bevolking, 614 zwaar- en 2781 licht
gewonden. Over Duitschland luiden de
doodsklokken, een verwijt aan de extre
misten van links en van rechts, die op
den burgeroorlog aansturen. Eenmaal zal
het nageslacht rekenschap vragen va»
deze 201 dooden en 3395 gewonden, wier
aantal nog dagelijks toeneemt.
Wat bij dit alles vooral bitter stemt,
is, dat het geen oorlog is, waarin ge
vochten wordt als een vanzelfsprekende
plicht en op bevel van hoogerhand, doch
dat de extremisten vechten uit eigen be
weging, om hun eigen haat en moord
lust te koelen. Dit is eigenlijk nog erg*»!-
dan het feit, dat het hun eigen landge-
nooten zijn, die zij aanvallen.
IN AANRAKING MET DEN
ELECTRISCHEN STROOM.
Donderdagmorgen omstreeks half-elf
is de ongeveer 30-jarige G. Klokgieters,
eigenaar van een electrische timmer
fabriek te Oss, in zijn fabriek in aanra
king gekomen met den electrischen
stroom. In levensgevaarlijken toestand is
hij naar het St. Anna-ziekenhuis ver
voerd.
VERDRONKEN.
Woensdagmiddag is het 9-jarig zoontje
van den heer H. Rykenberg te Purme-
rend spelenderwijs te water geraakt en
verdronken. Zijn vriendje, die het onge
val zag gebeuren, is naar huis gewandeld
en heeft niets gezegd, 's Avonds heeft
een lid van de Purmerender reddings
brigade het lijk van het jongetje opge
haald.
Buitenland.
Het bergingswerk.
De bergingswerkzaamheden aan het
gezonken opleidingsschip „Niobe" zijn
Donderdagochtend voortgezet. Om 6 u. 50
is een duiker naar het wrak afgedaald,
om 7 uur nog één en om 8 u. 45 een
derde. Het wrak ligt bijna horizontaal op
de bakboordzijde. De toegang tot de rui
men is door een groote wirwar van zeilen
en touwen op het oogenblik nog steeds
niet mogelijk. Tot nu toe zijn geen
dooden geborgen.
Op de plaats van het ongeluk ligt het
bergingsvaartuig „Simson" met een
sterke tros aan de groote mast van de
„Niobe" bevestigd.
Donderdagmorgen zijn nog meer tor
pedoduikers uit Flensburg met het
stoomschip „Mürwik" naar de plaats des
onheils vertrokken.
De kruiser „Köln" en de snelvarende
booten, die nasporingen naar wrakstuk
ken van de „Niobe" hebben gedaan, zijn
naar Kiel teruggekeerd.
Berging der dooden vooreerst
onmogelijk.
Naar luitenant t. z. Ie klasse Boie, de
leider van het bergingswerk, meedeelt,
is, volgens den stand der werkzaamheden
van Donderdagmorgen, de berging van
de in het wrak opgesloten dooden van de
„Niobe" voorshands onmogelijk.
Deelneming van den koning
van Engeland.
De koning van Engeland heeft Hin
denburg een betuiging van deelneming
gezonden met het verlies van de Niobe.
Eerst over zeven dagen kunnen
de lijken geborgen worden.
Omtrent het bergen van het wrak van
de Niobe wordt nog uit Kiel gemeld, dat
men, in het gunstigste geval voor zoover
het weer betreft, pas over zeven dagen
in het binnenste van de Niobe zal kunnen
doordringen en aan het bergen der lijken
denken. Zooveel tijd heeft men noodig
om de takelage van het schip te verwij
deren, wat eerst moet gedaan worden.
NOG EEN VAARTUIG VERGAAN?
In verband met het vergaan van de
Niobe, wordt te Kopenhagen gevreesd
dat tijdens den storm, welke Dinsdag
plotseling in de Oostzee kwam opzetten,
nog zes menschen om het leven zijn ge
komen. Het lichtschip Gjedser meldt n.d.
dat een vaartuig, dat twee dagen lang by
Gjedser had gelegen, Dinsdag kort voor
dén opkomenden storm zee had gekozen.
Na den windstoot was het vaartuig plot
seling verdwenen, zoodat men denkt, dat
de opvarenden, een uit zes personen be
staande familie, om liet leven zijn geko
men.
EEN DIPLOMATIEK „INCIDENT".
Naar de correspondent van de Times
te Kaïro aan zijn blad meldt, heeft zich
te Alexandrië een gewichtig diplomatiek
„incident" voorgedaan. Aan het strano
aldaar heerscht een strenge tucht. Don
derdag woei de zwarte vlag ten teeken, gen.
dat er wegens de ruwe zee niet gebaad
mocht worden. Niettemin verscheen er
toch een bader, baron Versbach, de Oos-
tenryksche gezant. De inspecteur van de
zeebaden, de Kanaalzwemmer Isjeik Ef-
fendi Hilmi, verbood hem heftig te wa
ter te gaan. Er ontstond een woordenwis
seling en het slot was, dat de diplomaat
in zijn pvama werd opgebracht naai liet
politiebureau. Daar haastte men
verontschuldigingen aan te bieden, doch
de booze excellentie was niet voldaan en
heeft voeling gezocht met zyn regeenng.
Het is misschien maar goed, zegt ae
correspondent van de Times, dat Oosten
rijk geen oorlogsschepen meer heeft.
EEN POLITIEKE SCHIETPARTIJ.
Eén doode.
Bij een schiet pa itij tusschen een com
munistische en nat.-soc. groep plakkers
is het in de nabijheid van Eilendort tot
een schietpartij gekomen, waarbij een
nazi is doodgeschoten.
EEN WELRIEKEND THEATER.
Een der Loiidensche schouwburgen,
London Pavillion, heeft iets nieuws be
dacht. Langs het balcon is een groote
pijp met fijne gaatjes aangebracht, waar
door men welriekende wateren de zaal in
laat stuiven. Bij iedere handeling op het
tooneel krijgt men een bijpassende odeur.
Zoo slaat men twee vliegen in één klap,
men houdt de lucht zuiver en men brengt
de menschen in de goede sfeer voor het
genieten van het vertoonde. De vraag is
nog maar, welke odeurs men de zaal in
moet werpen. Smaken verschillen en zijn
vaak afhankelijk van opvoeding en be
schaving. Men overweegt daarom in het
Pavilion twee verschillende luchtjes tege
lijk te verspreiden, een voor de ..voor
name" bezoekers en een voor de „galerij"
De veelbeproefde schouwburgdirectie
heeft nog andere zorgen gehad voor zij
haar sproei-apparaat in werking stelde.
Zij moest odeurs vinden, die onontvlam
baar waren. Zij verzekert daarin geslaagd
te zijn.
Niet alleen het publiek mag van de
geurtjes genieten. Ook in de kleed
kamers zijn sproeiers aangebracht, om de
artisten in de gewenschte sfeer te bren-
KON GEEN KNIE BUIG'
Invalide door zenuwpijnen.
By het schrijven over de pijneni en ui
gemakken, die zij leed door neuritis, ver
r..i, .i„,„l- 111w zii zich hieivan
telt deze vrouw ook, hoe zij zich li
bevrijdde.
„Ik heb Kruschen Salts genomen tegen
neuritis en het heeft zonder twylel een
wonderbaarlijke uitwerking gehad Myn
knieën deden erge pijn en het werd my
onmogelijk ze te buigen. \V aar ik myn
heele huishouden zelf doe kunt l1 zien
wel indenken, wat dit voor mij beteekent.
Twee maanden geleden begon ik kru
sdien Salts te gebruiken en ik zou nu
werkelijk voor geen geld ter wereld myn
flesch Kruschen in huis willen missen
Ik beweer dat Kruschen zyn gewicht
waard is in 22-karaats goud.
Neuritis, evenals spit, rheumatiek en
ischias, is het gevolg van een aanwezig
heid van vlijmscherpe, steenhaide uiine-
zuur-kristallen die de zenuwen doorbo
ren en die stekende pijnen veroorzaken.
Kruschen Salts werkt direct m op deze
kwellende kristallen en zet ze 0111 m een
onschadelijke oplossing, die daarna vol-
kojnen verwijderd wordt langs^ den na
tuurlijken weg: de nieren. En omdat
Kruschen Salts de inwendige organen
zoo regelmatig in werking houdt en vrij
van gistende afvalstoffen, kunnen zulke
lichaamsgiften als urinezuur nooit meer
de kans krijgen zich opnieuw op te
hooipen.
Kruschen Salts is uitsluitend .verkryg-
baar by alle apothekers en drogisten a
0.90 en 1.60 per flacon. (Adv.)
EEN SCHIP VAN DE
OOST-INDISCHE COMPAGNIE.
ERNSTIG MOTORFIETSONGELUK.
Donderdagochtend 7 uur is op de
vaarlijk» bocht van den Wintraekerberg
nabij Sittard een ernstig motorfietsonge
luk gebeurd. Een motorfiets, afkomstig
uit Heerlen, botste tegen een personen
auto. De duoryder, de 28-jarige onge
huwde L., uit Heerlen, werd van de mo
torfiets geslingerd en kwam terecht onder
de electrische tram, rydende in de rich
ting Heerlen. De man werd gegrepen en
op slag gedood. De bestuurder van de
motorfiets, K. uit Heerlen, ook onge
huwd, liep een zware hoofdwond op en
werd in bewusteloozen toestand naar het
hospitaal te Sittard vervoerd. Voor zijn
leven wordt gevreesd.
OOODELIJK ONGELUK MET EEN
IJZEREN DEUR.
De 12-jarige C. Bruggeling uit Mon
ster kreeg by het spelen in het veilings
gebouw aldaar, een zware ijzeren deur
op het lichaam. De jongen werd op slag
gedood.
VERDUISTERING VAN F 12.6é#.
Voor de Rotterdamsche rechtbank
heeft Donderdag terecht gestaan de 32-
jarige kantoorbediende T. P. v. d. D.
gedetineerd, wien ten laste was gelegd',
dat hij zich in den loop van de jareu
1929 tot 1932 zou hebben schuldig ge
maakt aan verduistering in dienstbetrek
king door gelden, die hy voor de firma
Bütz Co., waar hij in dienst was, ont
vangen had, niet af te dragen. Subsidair
wordt hem ten laste gelegd twee gevallen
van oplichting door zich door het aanne
men van een valsche hoedanigheid gel
den, die bestemd waren voor anderen
door de eassière van Blitz Co. te doen
uitbetalen.
Verdachte legde een volledige beken
tenis af. Vele geïnde kwitanties heeft
verdachte niet verantwoord en het ont
vangen geld heeft hy in zijn zak gesto
ken. Ook met remboursementkwitanties
knoeide verdachte en eveneens is het
voorgekomen, dat verdachte zich gelds
bedragen deed uitbetalen op kwitanties
van anderen, die reeds door de kas wa
ren betaald.
In totaal heeft verdachte zich onge
veer 12.000 toegeëigend.
Getuige J. Blitz moest bij zijn verhoor
egeven, dat de controle op de boekhou
ding niet in orde was geweest. Het was
„ewoonte, dat kwitanties met een naam
stempel werden geteekend. Alle bedien
den konden zich in het bezit stellen van
dit stempel.
Het O.M. wilde er rekening mee hou
den, dat het verdachte wel zeer gemak
kelijk is gemaakt te knoeien, evenals
u u-.e omstandigheid, dat verdachte
zich by de politie heeft gemeld, toen hii
geen uitweg meer zag. Dat alles neemt
ei liter niet weg, dat een ernstig mis
bruik van vertrouwen heeft gemaakt, een
einel, dat in den laatsten tijd weer sterk
voorkomt. Verdachte was niet gehuwd.
Al het verduisterde geld heeft hij te
eigen pleziere aangewend. Het OM' ziet
weinig verzachtende omstandigheden en
Het eischt 1 jaar gevangennistraf.
ZONDAG 31 JULI.
Hilversum, 1875 M.
9.0012.00 VARA. 12.005.00 AVRO. s.00
6.00 VARA. 6.008.00 VPRO. 8.0012.00
AVRO.
9.009-05 Postduiven- en Voetbalberichten.
9.05 Tuinbouwhalfuurtje S. S. Lantinga.
9.30 Orgelspel John Brookhouse Ms. Carthy.
10.00 VARA-klein-orkest o.l.v. H. Wiggelaai.
10.30 Literair halfuurtje door A. M. de Jong.
11.00 Vervolg VARA-klein-orkest.
11.30 Toespraak door G. J. Zwertbroek.
12.00 Haagsche Toonkustenaars-orkest o.l.v.
Henri Zeldenrust. In de pauze: Grammo-
foonpl.
2.00 Boekenhalfuur.
2.30 Han Beuker en Wouter Denijs (Jazz
pianisten).
3.00 Uit het Kurhaus te Scheveningen: Resi
dentie-orkest o.l.v. Ignaz Neumark, m.m.v. Jo
HendrichsZalsman (zang). In de pauze:
Grammofoonpl.
4.30 Dansmuziek uit het Palais de Danse,
Scheveningen.
5.00 Concert. Kinderkoren „De kleine Stem"
o.l.v. J. A. Sturm en H. Stolp, en Grammo
foonpl.
6.00 Boekbespreking.
6.45 Wijdingsuur uit de Studio, m.m.v, mevr.
Corrie KummerHeeroma (zang) en Hen-
riette Bosmans (piano).
8.00 Vaz Dias.
8.15 Utr. Sted. Orkest o.l.v. A. van Raalte,
m.m.v. Jacques Urlus (tenor), o.a. uit „Die
Meistersinger" en „Lohengrin", Wagner.
9.00 Voordracht door Mr. A. W. Kamp.
9.25 Vervolg concert, o.a. Ouv. „Le Roi d'Ys",
Lalo en aria's uit „Tosca", Puccini.
10.30 Liedjes a. d. vleugel door A. de Haas.
11.0012.00 Grammofoonpl.
Hulzen, 296 M.
8.30 KRO. 9-30 NCRV. 12.15 KRO. 5.00
NCRV. 7.45—11.00 KRO.
8.30 Morgenwijding.
9-30 Orgelspel L. Blaauw.
9-50 Kerkdienst uit de Ger. Kerk H. V. „Park-
kerk" te Amsterdam.
11.30 Orgelspel L. Blaauw.
12.15 Sextetconcert.
I.40 Lezing.
2.00 Grammofoonpl.
2.10 Causerie.
2.30 Koorzang.
3-00 R.K. Bijeenkomst te 's-Hertogenbosch.
4.00 Vervolg koorzang.
2.30 Zickenhalfuurtje.
5.00 Kerkdienst in de Ned. Herv. Kerk te
Vlaardingen. Hierna: Gewijde muziek.
7-45 Lezing.
8.10 Sportnieuws.
8.1510.40 Orkestconcert, m.m.v. soliste,
ca. 9.30 Vaz Dias.
10.4011.00 Epiloog.
MAANDAG 1 AUGUSTUS.
Hilversum 1875 M.
Algemeen programma, verzorgd door de
AVRO.
8.00 Grammofoonpl.
10.00 Morgenwijding.
10.30 Voordracht door Mr. Ph. La Chapolle.
II.00 Orgelconcert door Frans Hasselaar
m.m.v. Di Moorlag (sopraan).
12.00 Concert door het ensemble Rentmeester.
In de pauze: grammofoonpl.
2.00 Pauze.
2.15 Amsterd. Damestrio (viool, cello, piano).
0.00 Max tak: Humor in de muziek (met
grammofoonpl.)
400 Pianorecital door Herman Kruyt.
4.30 Kinderuurtje.
5.30 Manders doedelzaktro en mej. Slavn
Rezmckkova (zang).
6.30 Boekenhalfuur.
7.00 Draaiorgelmuziek.
7-30 U. G. de Bas: De Fransche tijd.
8.00 Omroeporkest o.l.v. Albcrt van Raalte
Marche lorraine,
9.00 Grammofoonpl.
io.oo Vaz Dias.
10.10 Vervolg concert, o.a. Albumblatt, Wag
ner en Fragm. „Coppelia", Delibes.
11.0012.00 Dansmuziek uit het Palais de
Danse te Scheveningen door Ambrose's Blue
Lyres.
Huizen, 296 M.
Uitsl. NCRV-uitzending.
8.00 Schriftlezing.
8.159-30 Grammofoonmuziek.
10.30 Ziekendienst.
11.00 Chr. lectuur.
11.30 Grammofoonpl.
12.15 Pianorecital door mej. P. J. Bevoort.
12.30 Orgelconcert Jan Zwart.
2.00 Grammofoonpl.
3-15 Knipcursus.
3-303.45 Hoedenmaakcursus.
4.00 Ziekenuur.
5.00 Concert. II. Hermann (viool), T. G. v. d.
Haar (viool), H. v. d. Horst Jr. (cello) en
mevr. R. A. v. d. Horst-Bleekrode (piano).
6.30 Vragenuurtje.
7-45 Ned. Chr. Persbureau.
8.00 Concert. Meisjeskoor o.l.v. Louis
Schwirtz, m.m.v. mej. Corrie Bijster (so
praan).
9.00 Carillonbespeling door J. Vincent.
10.00 Vaz Dias.
10.10 Vroolijk programma.
11.0011.30 Grammofoonpl.
DINSDAG a AUGUSTUS.
Hilversum, 1875 M.
AVRO-uitzending. 7.007.30 R.V.U.
8.00 Grammofoonpl.
10.00 morsenwijding.
10.15 Grammofoonpl.
10.30 Concert. Mej J. C. v. Riemsdijk (piano)
en Martha Rolloos (zang).
11.00 Causerie door mevr. L. M. Pierson.
11.30 Vervolg concert.
12.00 Tuschinkski's Select Salon-orkest o.l.v
Max Tak.
i-30 „The Two Hodlars" (accordeon en zang)
2.00 Pauze.
2.15 Grammofoonpl.
2.30 Kon. Milit. Kapel o.l.v. Kap.t C. L. Wal-
ther Boer.
3.30 Uit het Kurhaus, Scheveningen: Ivinder-
Matinée.
4-30 Baarnsch Meisjeskoor o.l.v. Jacob Hamel.
5.00 Uit het Palais de Danse, Scheveningen:
Ambrose s Blue Lyres.
6.00 Tokkel-octet o.l.v. Bram Kwist.
700 R.V.U. Dr. J. v. d. Hoop: Over ons Ge
voelsleven.
7-30 Joodsche liederen door Cantor Samuel
v'Koda A. d. vleugel: Egbert Veen.
K40 D. Hans: De Koningin-Moeder
9.oo Omroeporkest o.l.v. Ignaz Neumark.
0.a. Fragm. „Le Lac des Cygnes" Tsrh-,;
Strauss Wa'S "DCr Roscnk'lvalicr". R
10.00 Vaz Dias.
'°-45 Grammofoonpl.
11.0012.00 Dansmuziek ut
sterdam.
„La Gaïté", Am-
Huizen, 296 M.
Uitsl. KRO-uitzending.
8.009^15 Grammofoonpl.
10.00 Grammofoonpl.
ii.30 Godsd. halfuurtje.
12.15 Trioconccrt.
'•45 Grammofoonpl.
2.00 Vrouwenuurtje.
30°3-30 Grammofoonpl.
3-45 Grammofoonpl.
s.00 Orkestconcert.
Koo Onderwijsfonds Binnenvaart
b.30 Vervolg concert.
7-'o Lezing.
7-45 Causerie.
8.0011.00 Orkestconcert
pauze voordracht.
Dat in 1678 in de Tafelbaai is
gezonken.
Reuter meldt uit Kaapstad:
Mr. G. E. Austin zal trachten, het in
1678 gezonken schip Haarlem II, van de
Oost-Indische Compagnie, te lichten en
de lading: zilveren staven, ivoor en Clii-
neesch porselein, te bergen. Het wrak
ligt in de Tafelbaai, diep onder zand,
zoodat duikers het niet kunnen bereiken.
Austin is voornemens een baggermolen
te gebruiken om het zand te verwijderen.
Eenige weken geleden heeft hij met een
dreg een groot ijzeren stuurwiel van een
zeilschip opgehaald, dat van de Haarlem
II afkomstig moet zijn. De baggermolen
kan onder gunstige omstandigheden in
één dag 1000 ton zand wegbaggeren, zoo
dat het wrak vermoedelijk in enkele uren
bloot zal liggen.
Uit oude papieren blijkt, dat het Chi-
neesche porselein aan boord van het
schip goed was verpakt in. kisten.
Hèlcne". OffcnbacK"" °UV> »U «"M^Vaz Dias..
11.0012.00 Grammofoonpl.
m.m.v. solist. In de
China in Den Helder.
Aan het station is een gezellige drukte
van vacantiemenschen en onder de
vreemde gezichten op het plein zijn er
die van twee Chineezen, die heen en
weer wandelen, min of meer in zeer
levendige discussie met elkaar. Zij dra
gen groote koffers. De een heeft meer
van een kluchtspelfiguur dan van een
zwerver uit het millioenen-rijk, van eer)
koopman, die behoort tot de klasse der
brave zwoegers, die niet anders verlan
gen dan hun kostje op eerlijke en heuseh
niet altijd gemakkelijke manier langs
den weg by elkaar te scharrelen. Hy
heeft geelkleurige wangen en een heel
onsmakelijk gebit en een verknepen
vriendelijk gezicht en vroolijke wijze
lachjes. En de ander is een type met
smalle schoudertjes en kortgeknipt jon
genshoofd. In zijn schuingezakt, schuw
uiterlijk heeft hy een grijzende stoppel
baard en met vreemde droomgebaren
kijkt hy uit zijn oogen. Een intelligent
klein mannetje, dat er uitziet als iemand,
die een vermaarde buitenlandsche zaak
heeft verspeculeerd.
Waar de nieuwsgierigen zoo snel van
daan gekomen zijn, is een raadsel, maar
het zijn een paar Chineezen zonder
zenuwen, want zy stellen daar op
eens rustig in het publiek hun
•agage op, zonder zich iets te bekomme
ren om het feit, dat men hun den door
gang verspert.
Zoo blijven ze dan maar lijdzaam
wachten.
Een locomotief strooit zyn veilige ver
trouwde klanken over de buurt van den
1 arallelweg.
Dan komt er een stampende trein bin-
finf vf'l 0 het talryke reisgezelschap,
at het perron afkomt, springt het meest
in het oog tusschen het kakelende volk
een lange, magere Chinees, die na een
ontzettend vermoeiende tournée van
maanden door Rotterdam en Amsterdam
0I1f ,ei\ HaaS> n°g glimlachen kan en
ratelend praten over duizend dingen die
blykbaar niet ophouden de andere twee
landgenooten t,e interesseeren.
•,nn u6 (^hine,ezen> afgezakt naar dit oord
aan de Noordzee, om hier hun toevlucht
te zoeken en wat geluk te beproeven
„aan aanstonds de Spoorstraat in en'
steken over naar de Keizerstraat
,J\PaS 5earriv<*rde slaakt een kreet
Den Sr 6"?', m heeft ont(lekt, dat
Den Helder vele buurten bezit met stra
ten en huizen - een nieuwe wereld
«aai vat uit te halen is.
Het streelt den waren Nieuwediener
"e« eroote rijk o^='an
vanwege onze st.arl „„-l - s uiiim»
jn visc-
vanwege onze stad en het spOt ons allee,"
dat we er niets van verstaan
Daar komt een Urker achter zi
kar, die nog trouw zijn nationale
mond en zweetend en fier in den nek Hii
schreeuwt zyn vischkreet over de straat
en de Chineezen letten speciaal op zyn
levendige mimiek .en intonatie en schjj-
nen zeer te genieten van dezen Helder-
sc'hen straathandel en schudden mede
lijdend de hoofden over de wijde broek,
een zonderlingheid, welke juist Holland
bekend maakt in den vreemde.
Een der Chineezen stapt vrijmoedig op
den Urker toe en met beminnelijkheid in
formeert hy in een soort Engelsch, wat
voor soort visch in den wagen wordt ver
kocht. Een Chineeséh houdt veel van
visch, maar by voorkeur oud van dagen
en gedroogd. DoCh zij, tuk op handel,
harken met hun handen on de schol en
bot en met onbewogen gelaat voelen en
knijpen ze in de dikke vette visch. Grom
mend en lijzig laat de Urker de Chinee-
sche belangstelling maar oogluikend toe.
„Yuan-tsi-kai-mi?"
„Yes," zei de Urker en wist er geen
betere verklaring voor.
„Y un-Y at-sen-ki-wian
„Yes". En schouderophalend ging de
Urker er vandoor, met het onschuldigste
gezicht van alle omstanders.
Een Chineesch is een uiterst beleefd
mensch. Ze knikten vriendelijk en liepen
vlug een kookwinkel binnen. Zij spreken
niet luid en gebaren rustig. Een oude
marine-matroos staat ook voor de toon
bank, bedenkt zich eerst en helpt dan een
handje by de discussie. En de juffrouw
die er eerst mee zat, heeft aardigheid in
den tolk en de klanten van Hong-Hing,
die een scherpe lucht bij zich hadden en
zy ademde verlicht in de onverstaanbare
atmosfeer.
Weer buiten, nam Den Helder het
drietal opnieuw met verdere belangstel
ling op en de Chineezen gaan onver
stoord hun weg. Een kuiert de Bree-
waterstraat in en een ander zoekt de
Weezenstraat op. Ze schreeuwen niet
langs de huizen. Wanneer ze ergens hel
len of kloppen, hoort men een vriende
lijk, zangerig geknauw van klanken en
voor uitvoerige conversatie zijn ze ontoe
gankelijk. Als ze iets verkoopen, toonen
ze groote blijdschap en hebben ze geen
succes, dan is het of ze moedeloos terug
zinken en zwijgen en zich vergenoegen
met een glimlach.
Maar onder de laatste der drie de
lange Chineesch, die zich niet verder in
liet met de andere twee en er alleen op
afging schuilde een interessant figuur,
een Chineesch met ware kunstaspiraties.
Hij heeft lang in de groote steden van
ons land geworsteld en nu brengt hy
hier de sporen van zijn troosteloos zwer
versleven. Zijn koffer is dik en zwaar van
eigen, oorspronkelijke composities en
aardige voorstellingen uit zyn oude
vaderland.
Als een aan lager wal geraakt kunste
naar, die vroeger nog wat in zyn mars
had, verkocht hij deze verzameling voor
een appel-en-ei en zijn werk vond nogal
afnemers. Doch een zelfportret, hier en
daar verveegd als door een regenbui, had
weinig of geen aftrek. En toch was dit
een wonderlijk portret, dat hem in zijn
tegenspoed overal vergezelde. Het was 'in
Engeland en Frankrijk en Duitschland
en Holland geweest. En nu keken de
menschen in Den Helder er naar, die er
eigenlyk geen speciaal oog voor hadden.
Gp dit Chineesche gelaat lag de geschie
denis van lijden en strijden, van teleur
stellingen en verijdelde geknakte hoop.
Hed was het gezicht van den schilder
bedelaar, die, hoewel de harde maat-
si happy hem onder den voet heeft gp-
100pen, zyn schoonheids-idealen niet ver
loren heeft.
„PIPS" WAS VE.RHWAAL& T
„EN HAK 'TOIURWN P^OOMEN
„&AT Hy OPEEN ADVERTENTIE T
„WEER TERECHT 2 OU I^OMEN
