HELDERSCHE COURANT VAN DONDERDAO 8 DECEMBER 1932.
China en Japan.
Autobusdienst over den
afsluitdijk.
De Volkenbondsraad,
Het vraagstuk van de schulden.
Amerikaansche begrooting
ingediend.
De moord op mevrouw Rijkhof.
Vechtpartij in de Rijksdagzitting.
TWEEDE KAMER
bij geprojecteerd, waar o.m. zouden wor
den gebouwd en aangelegd: een groot
„sportpaleis" (lang 100 m, breed 80 m)
met wielerbaan en tribunes, dat behalve
voor sport ook voor groote vergaderin-
fen, tentoonstellingen e.d. zou gebruikt
unnen worden, een grasbaan voor mo
torraces, lang 650 m en breed 30 m, een
voetbalveld van internationale afmetin
gen met twee oefenvelden en tribunes,
negen open en twee overdekte tennisba
nen, een overdekte cricketkooi, autopar
keerterreinen met ruimte voor tweedui
zend automobielen en een benzine-, olie-
en servicestation met schrijfkamers, toi
letten, badcellen enz. De wielerbaan in
het hoofdgebouw zou een lengte krijgen
van tweehonderd meter, de tribunes zou
den plaats bieden aan achtduizend per
sonen. Verder zouden in dit hoofdgebouw
een café-restaurant en een oefenzaal voor
sch,ermen, boksen en worstelen ingericht
worden.
Naar vertegenwoordigers van het syn
dicaat ons hebben verzekerd, zijn op dit
oogenblik reeds het geheele sportpaleis,
de motorracebaan, de wielerbaan, eenige
tennisbanen, de autoparkeerterreinen,
de rijwielstalling en een hangar verhuurd
wat voor het welslagen van het plan uit I
den aard der zaak van belang is.
De totale kosten zijn op anderhalf mil-
lioen gulden geraamd. Aan dit bedrag
ontbreekt op het oogenblik nog vier ton.
Gedeputeerde Staten van Friesland heb
ben ook aan de Algemeene Transporton
derneming vergunning verleend voor een
autobusdienst AlkmaarLeeuwarden over
den Afsluitdijk.
Het cenflSct tusschen Paraguay
en Bclivië.
De Volkenbondsraad heeft vanochtend
voor den tweeden keer in zijn huidige zit
ting het conflict tusschen Bolivië en Pa
raguay behandeld. Op voorstel van den
voorzitter werd besloten zoo spoedig
mogelijk een onpartijdige commissie met
uitgebreide volmachten naar Zuid-Ame-
rika te zenden om ter plaatse een onder
zoek in te stellen. In een lange discussie
bleek, dat beide staten principieel accoord
gaan met het zenden van zulk een com
missie.
MacDonald en Herriot naar
Parijs; een ontmoeting met Ne-
ville Chamberlain.
Naar aanleiding van een telefoonge
sprek met de overige leden van zijn kabi
net heeft MacDonald gister besloten te
zamen met Herriot naar Parijs te vertrek
ken, waar hij den Engelschen kanselier
van de schatkist, Neville Chamberlain, zal
ontmoeten. Heden en Donderdag zal Mac
Donald op de Britsche ambassade te
Parijs belangrijke besprekingen hebben
met Chamberlain over de Engelsch-Ame-
rikaansche schuldenkwestie, die van zoo
groot belang is, dat alle andere vraag
stukken ervoor moeten wijken. MacDonald
hoopt Donderdagavond weer uit Parijs te
vertrekken en Vrijdagmorgen te Genève
terug te keeren.
De Engelsche draadlooze dienst deelt
nog mede, dat ook de Fransche minister
van financiën, Germain Martin, aan de
beraadslagingen te Parijs deelneemt. Het
gaat om de overeenkomsten van Lausan-
ne. De Engelsche regeering is er zeer op
gesteld, dat het te Lausanne verrichte
werk niet ongedaan gemaakt wordt, maar
in haar nota aan de Ver. Staten heeft zij
op het gevaar gewezen, dat ontstaat door
de houding van de Ver. Staten ten aan
zien van de betalingen van 15 December.
Men legt er den nadruk op, dat deze
besprekingen te Parijs niet de vorming
van een gemeenschappelijk front ten aan
zien van de oorlogsschulden beteekenen.
HET FINSCHE KABINET
AFGETREDEN.
Het Finsche kabinet is afgetreden, aan
gezien de president van de republiek ge
weigerd heeft, de wet tot regeling van de
pandbriefrente te onderteekenen.
Voor wat betreft het Haagsche Hof
van Arbitrage, de anti-trustwet en de
talrijke binnenlandsche hervormingen
verwijst Hoover naar zijn vroegere Bood
schappen.
De details ven het oeconomisch pro
gramma worden tegemoetgezien in een
speciale Boodschap, die men eerstdaags
verwacht.
Nieuwe belastingen, handhaving
van oude; bezuiniging op leger en
vloot.
Gisteren is de Amerikaansche begroo
ting over het budgetjaar 193334 aan
het congres voorgelegd. Zij beloopt
4.218.808.344 dollar, waaronder 309 mil-j
lioen voor de marine en 272 millioen voor
het leger, een vermindering van resp. 20
en 16 millioen. Er blijkt uit dat met de
ontvangst der oorlogsschuldbetalingen
door de geallieerden rekening is gehou
den. De openbare schuld was aan het
begrootingsjaar 1932 met 2.685 millioen
toegenomen. Drastische bezuinigingen
worden aangekondigd, een nieuwe verla
ging der ambtenarensalarissen, een pro
ducentenbelasting van 2i/4 Begrooting
is 580 millioen minder dan die van het
vorig jaar. (Hb!.)
De actie der Japanners in
Mantsjoerijc. Soe Ping-wen ge
vlucht op Russisch gebied.
Reuter meldt d.d. Dinsdag uit Moskou:
In den nacht van den 5den December
zijn ongeveer 1000 Chineesche soldaten
van het station Mantsjoeli per trein naar
Sowjet-gebied gevlucht.
Zij werden daar door de Russische
grenswachten ontwapend en geïnterneerd.
Onder hen bevonden zich ook de com
mandant van Mantsjoeli, generaal Soe
Ping-wen, met zijn geheelen staf.
De generaal had zich met zijn tronen
naar het station van Mantsjoeli begeven
en aan den station-chef gevraagd hen naar
Russisch gebied te transporteeren.
De station-chef had echter geweigerd,
waarop de Chineesche manschappen zelf
een trein, bestaande uit niet minder dan
43 wagons, in gereedheid brachten en
daarmede naar Russisch gebied vertrok
ken.
In den trein werden tevens meegevoerd
Chineesche en Japansche beambten van
den staat Mantsjoekwo, die op het door
generaal Soe Ping-wen bezette gebied
woonden. Zij worden echter op last van
de Russische autoriteiten naar Mants
joekwo of Japan teruggebracht.
Een deel van de troepen van generaal
Soe Ping-wen, dat geen plaats in den
trein had kunnen vinden, begaf zich te
voet naar Russisch gebied, waar het bij
aankomst ontwapend en geïnterneerd
werd.
De actie der Japanners in
Noordwest Mantsjoerije.
Reuter meldt uit Tokio, dat generaal j
Ma Tsjansien met Soe Ping-wen mee over j
de grens was gevlucht naar het Russische
gebied. Ma was bij die vlucht vermomd
als koelie.
Met de beide leiders van het verzet te-
gen de „officieele" Mantsjoerijsche troepen
-a -s.*
Binnenland.
DIEFSTAL?
en de Japansche troepen in Mantsjoerije
voorloopig en misschien blijvend van
de baan staan de Japanners er daar op
het oogenblik heel wat sterker voor dan
eenige weken geleden het geval scheen te
zijn.
De Chineesche luchtmacht.
I
De bladen melden, dat sinds het voor
jaar 1932 uit de Vereenigde Staten in
China 150 vliegtuigen zijn ingevoerd. Het
zijn leger toestellen. Er worden nog steeds
zendingen ontvangen. Een groot aantal
Amerikaansche vliegers geeft instructies
in China.
Een tunnel van den Chineeschen
Oosterspccrweg in de lucht ge
vlogen.
De Daily Express verneemt uit Harbin,
dat de tunnel van den Chineeschen Oos
terspoorweg in het Sjingangebergte giste
ren is vernield. Er zou zich op dat oogen
blik een Japansche troepenafdeeling in den
tunnel hebben bevonden, die niet is terug
gekeerd. Een bevestiging van dit laatste
bericht kon niet worden verkregen.
HÖOVERS BOODSCHAP AAN HET
CONGRES.
Een speciale boodschap inzake
de schuldenkwestie.
Nader meldt men nog aan de Nw.
Rott.Crt.:
Heden (Dinsdag) heeft president Hoover
in het Congres de gebruikelijke jaarlijk-
sehe Boodschap voorgelezen.
Wat betreft de ontwapening verklaart
Hoover, dat de regeering der Vereenigde
Staten er naar streeft, dat de sterkte van
de verdedigingswapening der andere mo
gendheden wordt verhoogd, de sterkte
der aanvalswapening daarentegen ver
minderd. Daardoor zou de stabiliteit in
het wereldgebeuren worden bevorderd,
evenals de algemeene welvaart.
Hoover behandelt ook de schulden
kwestie en maakt daarbij in het koTt
melding van de Engelsche en Fransche
nota's, alsmede van het antwoord van de
Amerikaansche regeering. Hij verklaart,
dat hij aan de debiteuren heeft medege
deeld, dat hij het Congres wegen zal aan
bevelen, waarlangs desnoods tijdelijke
transfermoeilijkheden in verband met de
Decemberbetalingen zouden kunnen wor
den opgeheven.
In dit verband kondigt Hoover een
speciale boodschap aan, die de kwestie
der oorlogsschulden uitvoerig zal be
handelen.
Dader tot levenslang veroordeeld.
Gisterochtend heeft de Landraad te
Batavia een aanvang gemaakt met de be
handeling van de zaak tegen den 25-jari-
gen Abdoelgani bin Bagong, beschuldigd
van den moord op mevrouw Rijkof. Bekl.
bekende, verklaarde dat hij voor alles
alleen stond en „sakit lati" was: later er-
I kende hij met het moordplan te hebben
rondgeloopen, doch ontkende het plan te
hebben gehad om diefstal te plegen. Bekl.
j was sedert een jaar gescheiden en wilde
hertrouwen. Hij kreeg na den moord het
idee om den diefstal te plegen.
Get. Rijkhof verklaarde dat bekl. was
aangenomen op een getuigschrift dat
valsch is gebleken. De vermoorde was de
goedheid in persoon, de huisjongen kreeg
nimmer standjes en het is uitgesloten, dat
I hij geslagen zou zijn.
De Landraad heeft den bekl. wegens
l moord, gevolgd door diefstal, tot levens
lange gevangenisstraf veroordeeld. Be-
I klaagde vroeg revisie aan.
Een late ontdekking.
De heer M. Huisman, eigenaar van het
IJzerhuis in de Westzijde te Zaandam, is
dezer dagen tot de ontdekking gekomen,
dat op onverklaarbare wijze uitzijn pak
huis aan de Heerens*t. het voormalige
Werkhuis, een *al koopmans
goederen zijn vei wenen
Hieronder bevii 8 waschmachi-
nes, 7 steriliseerkeieia, verder kachels,
kachelplaten, emmers en verscheidene
andere artikelen.
Deze goederen, worden sedert Januari
1930 vermist, zoodat de diefstal zou loopen
over een tijdvak van twee jaar.
Omtrent de wijze waarop deze goederen
verdwenen zijn, bestaat geenerlei aan
wijzing.
ONTVLUCHTE ARRESTANT
AANGEHOUDEN.
Te Hedel (N.-Br.) zijn eenigen tijd ge
leden twee mannen, die waren gearres
teerd wegens verschillende treindiefstal-
len, uit arrestantenlokalen aldaar ont-
vlucht.
Te Enschede is Maandagnacht een van I
de ontvluchten, een zekere de B., aan
gehouden. De man, die ten huize van zijn
broer in Enschede vertoefde, is van zijn
bed gelicht en is Dinsdag naar Hedel
overgebracht.
POGING TOT DOODSLAG.
De rechtbank te Leeuwarden heeft gis
teren den 30-jarigen boerenarbeider J. F.
te Wijnjeterp wegens poging tot doodslag
op den jachtopziener Idzinga veroordeeld
tot 5 jaar gevangenisstraf. Het O. M. had
8 jaar gevangenisstraf geëischt.
VERMISTE MINDERJARIGE
TERECHT.
Uit Amsterdam is gisteravond aange
bracht de sinds 25 October vermiste
Cicilia de Zoete, wonende in de Bussum-
schestraat in Den Haag.
HOTEL „AMELAND" AFGEBRAND.
Verstoord St. Nicolaasfeest te Nes.
Dinsdagavond, toen de bevolking van
Nes op Ameland St. Nicolaas vierde, werd
de feestvreugde verstoord door brandge-!
roep. In Duinoord bleek het hotel „Ame-
land" van den heer Ponten in brand te
staan. Het hotel brandde gedeeltelijk uit.
De bijgebouwen bleven gespaard. Verze
kering dekt de schade.
MAN VERBRAND.
Gisteren heeft men in het bosch te
Oenkerk het lijk van den 22-jarigen A.
de Vries gevonden. De man woonde bij
zijn oom R. Feitsma te Oenkerk in. Ver-j
moedelijk is hij om het leven gekomen,1
doordat bij het aansteken van zijn pijp,1
zijn kleeren hebben vlam gevat. Naast
hem lag zijn jas, die hij voor mogelijke
afwering van het gevaar heeft uitgetrok
ken, benevens een pas gestopte pijp. De
overige kleeren waren totaal van zijn
lichaam afgebrand. De politie stelt een
onderzoek in.
DOOR VRACHTAUTO
AANGEREDEN.
Op den Ziendeweg bij Alfen a. d. Rijn
is de straatmuzikant J. G. uit Nieuwveen
aangereden door een vrachtauto. Ernstig
verwond hij bleek o. m. eenige ribben
te hebben gebroken, is G. naar het aca
demisch ziekenhuis te Leiden gebracht.
Buitenland.
Verscheidene rijksdagleden gewond.
In de rijksdagzitting van gisterenmid
dag zijn nat.-soc. en communisten op de
tribune met elkaar slaags geraakt. Ver
scheidene rijksdagleden werden gewond.
De zitting werd drie kwartier geschorst,
waarna de parlementaire arbeid op regel
matige wijze werd hervat. De aanneming
van de nationaal-socialistische voorstellen
betreffende de vervanging bü verhinde
ring van den Rijkspresident en de ophef
fing van eenige gedeelten van de nood
verordening van 4 September is ver
zekerd.
SLEEPBOOT VERMIST.
Negentien menschen omgekomen.
I
De New Yorksche sleepboot „Sand-
beach", die werkte op het wrak van den
Engelschen kruiser „Raleigh" op de kust
van Labrador, is, naar men vreest, Vrij
dagavond in den storm vergaan. Zij had
een bemanning van 19 koppen; twee
lijken van opvarenden zijn reeds opge-
vischt.
BEKENTENIS VAN EEN GIFMENGER
De schoenmaker Just, die te Görlitz
terechtstaat wegens moord op zijn tweede
vrouw en van anderen, heeft vanochtend
een bekentenis afgelegd. Hij heeft de
menschen met arsenicum uit den weg ge
ruimd en beweerd zijn tweede vrouw om
het leven te hebben gebracht omdat zijn
schoonmoeder telkens dreigde haar doch
ter bij hem vandaan te halen.
AUTO-ONGELUKKEN DOOR DE
GLADHEID.
In Noord-Engeland zön gisteren eenige
verkeersongelukken gebeurd, tengevolge
I van de gladheid van den weg. Een auto-
j bus, waarin 24 personen waren gezeten,
is even later op de zelfde plaats over den
kop geslagen. Vier menschen zijn gewond.
BRAND TE PORT SAID.
Een hevige brand heeft het hoofdma
gazijn voor levensmiddelen van de Suez-
kanaalmaatschappij te Port Said verwoest.
De schade wordt geraamd op 1.350.000
franken.
DE KAPITEIN VAN DE „EUROPA"
OVERLEDEN.
Commodore Johnson, kapitein van de
„Europa" van den Nord-Duitschen Lloyd
t is gisterenochtend, naar uit New York
gemeld, aan de gevolgen van de operatie,
welke hij op volle zee heeft ondergaan,
bezweken.
LEERLING-VLIEGSTER
DOODGEVALLEN.
Donderdagmiddag is in de buurt van
het vliegveld Staaken (bij Berlijn) een
vliegtuig neergestort en ernstig bescha
digd. De inzittende, mej. von Loewen,
werd naar het ziekenhuis overgebracht,
waar zij aan haar ernstige verwondingen
is overleden. Het slachtoffer had voor de
eerste maal alleen gevlogen.
DE GEZONKEN DUIKBOOT „M 2".
De laatste poging tot lichting van het
wrak van de gezonken duikboot „M 2" I
is gister in de zee bij Weymouth begon-j
nen. Als zij heden niet slaagt, zal zij niet1
hervat worden.
Vergadering van Dinsdag.
Aan de orde is het wetsontwerp tot
regeling van den invoer van versch of
gekoeld rund- of kaifsvleesch en van
bevroren rund- en kaifsvleesch.
De heer Braat (p.b.) bespreekt ver-
laging van het contingenteeringspercen-
tage.
Het beste acht spr. het, dat de grenzen
geheel voor vleeschinvoer gesloten wor
den.
De heer v. Voorst tot Voorst
(R.K.) bespreekt de prijzen, in verband
waarmede hij opkomt tegen de in de
M. v. A. gegeven voorstelling, die een
verkeerden indruk wekt.
De heer IJ z e r m a n (s.d.) zegt even
eens, dat de vleeschprijzen, ondanks de
contingenteering abnormaal laag geble
ven zijn. Er is voor spr. geen aanleiding
om tegen te stemmen.
De Minister v. Economische
Zaken, de heer Verschuur, zegt,
dat wij bij de contingenteering het eerst
op het oog gehad hebben geen overma
tige», geen onbeperkten invoer te ver
krijgen, geen toestanden, zooals wij ze
op de internationale markt aantreffen.
De Kamer keurt, het wetsontwerp zon
der stemming goed, waarbij de heer
Wijnkoop (c.p.) verklaart, dat zijn
fractie geacht wil worden tegen te hebben
gestemd.
Aan de orde is het wetsontwerp wijzi
ging en verhooging van het achtste
hoofdstuk der rjjksbegrooting voor 1932
(uitkeeringen aan de z.g. mobilisatie
slachtoffers).
De heer W ij n k o o p (c.p.) critiseert
de uitvoering van de regeling voor de
mobilisatie-slachtoffers.
Hij dient ten slotte twee moties in.
In de eene spreekt de Kamer uit, dat
uit de wet van 3 Dec. 1931 de datum van
1 Jan. 1925 geschrapt moet worden. In
de andere motie wordt de regeering uit-
genoodigd het rapport-Aalberse alsnog I
te publiceeren.
Spr. dient een motie in waarin de Ka-
mer uitspreekt, dat in het stelsel der i
wet geen bevrediging bereikt kan worden
en de regeering uitnoodigt te bevorderen,
dat de rechten van de mobilisatie-invaliden
en van hun weduwen en wezen geregeld
worden bij een afzonderlijke pensioenwet. I
De heer J o e k e s (v.d.) geeft een over
zicht van de regeling der uitkeeringen.
De heer Schaepman (r.-k.) zegt lof
te hebben voor de wijze, waarop de rege
ling wordt uitgevoerd.
De heer L a n g m a n (c.h.) zegt, dat er
veel onsympathiek is in de actie van den
bond welke een propaganda voert, die I
heel wat geld kost
Minister Deckers, zegt, dat de agi
tatie van de z.g. mobilisatieslachtoffers
nog geen einde heeft genomen. Dit is niet
de schuld van Kamer of regeering, maar
van de organisatie der z.g. mobilisatie
slachtoffers. Zonder deze organisatie ware
er al rust gekomen.
In 1930 kregen 738 menschen uitkeering,
tot een totaal bedrag van f 206.000; in
1931 884 menschen met f 232.000; en in
1932 (tot 1 Dec.) 1400 menschen met
f 692.000. Van deze 1400 menschen waren
er 476, die z.g. bijzondere gevallen waren,
die zich voor 1 Jan. 1925 niet hadden
aangemeld.
Spr. acht publicatie van het rapport-
Aalberse ongewenscht.
De heer K. terLaan (s.-d.) repliceert.
De goede bedoeling van den minister
erkennend, houdt spr. vol dat tal van
mannen niet zijn geholpen. Kan de mi
nister ontkennen dat de wet onvoldoende
werkt? Spr. handhaaft zijn motie.
De heer Wijnkoop zegt, dat de mi
nister zelfs nog den moed heeft om den
bond van mobilisatie-slachtoffers aan te
vallen. Zonder den bond zou er volgens
den minister rust zijn onder de slacht
offers; zeker de rust van het graf. Deze
menschen zouden zonder dezen bond cre-
peeren
De heer Wijnkoop zegt, dat er meer
dan 2200 afwijzingen zijn geweest.
De eerste motie-Wijnkoop (schrapping
datum 1 Januari 1925) wordt verworpen
met 55 tegen 30 stemmen (soc. dem., vrijz.
dem., comm.).
De tweede motie-Wijnkoop (publicatie
rapport-Aalberse) wordt verworpen met
55 tegen 30 stemmen (soc. dem-, vrijz
dem., comm.).
De motie K. ter Laan wordt verworpen
met 54 tegen 30 stemmen (soc. dem., vrijz.
dem., comm.).
Het wetsontwerp aangenomen.
Het wetsontwerp wordt z.li.st. aange
nomen.
Na de discussie over hulp aan mobili
satieslachtoffers wordt behandeld het
wetsontwerp tot verlenging van den gel
digheidsduur van tijdelijke bepalingen
betreffende de vaccinatie.
Mevr. de V r i e sB r u i n s (v.d.) ver
klaart, met een bezwaard hart te zullen
voorstemmen. Spr. betoogt, dat de leeftijd
beneden één jaar een zeer gunstige leef
tijd is voor vaccinatie, en waarschuwt den
meest gunstigen leeftijd voor vaccinatie
niet voorbij te laten gaan en men op den
duur zal moeten overgaan tot verplichte
vaccinatie beneden één jaar met mogelijk
heid van uitzondering in geval van ge
moedsbezwaren. Met maatregelen daartoe
mag men niet al te lang wachten, ook
om redenen van internationalen aard.
Men onderschatte den ernst van den toe-
stand niet.
De heer Kersten (staatk. ger.) be
schouwt de vaccinatie als een moord.
Eenmaal moet er een eind komen aan het
uitstellen der opheffing van den onver-
antwoordelijken vaccinedwang in het
eerste levensjaar.
De heer Z ij 1 s t r a (a.r.) zou geen be
zwaar hebben tegen vaccinatie als de
noodige vrijheid bleef bestaan. Spr. acht
vaccinatie niet noodzakelijk er zijn wel i
andere middelen.
De heer Vos (lib.) zal met het wets
ontwerp medegaan. Er is echter geen
reden voor pessimisme. Spr. hoopt dat
de regeering er echter niet tegen zal op
zien, bij eventueel gevaar de thans gel
dende bepalingen direct te wijzigen.
De heer Slotemaker de Bruine
(c.h.) constateert dat de heer Kersten
ten onrechte heeft gesproken van een
storm van verontwaardiging tegen den
vaccinedwang en overdreven heeft in zijn
schildering van de gevolgen daarvan.
De regeering handhaaft dentijdelijken
maatregel niet uit gebrek aan durf doch
omdat de oorzaken er van nog bestaan.
Minister ltuys zegt dat aan dit en de
desbetreffende voorafgegane wetsont
werpen elk principieel karakter ontbreekt,
en daarom zal spr. op principieele punten
niet ingaan.
Het wetsontwerp wordt z.h.st. aange
nomen.
Voortgezet wordt daarna de behande
ling van hoofdstuk V (Binnenl. Zaken)
der Rijksbegrooting voor 1933.
Bij afd. VI (werkverschaffing en steun-
verleening) bespreekt de heer de Visser
(comm.) het werkloozenvraagstuk. Naar
spr.'s meening worden tallooze werkloozen
verwaarloosd door de in het kapitalisti
sche stelsel toegepaste middelen. De
werkloosheid wordt vaak kunstmatig nog
vergroot; en wat gebeuren moest, wordt
nagelaten. Spr. dringt aan op het doen
uitvoeren van een aantal werkobjecten
als het wegnemen van verkeersbelem-
meringen in de groote steden, het ver
beteren ven stationstoestanden, wegen-
en kanaalaanleg, bevordering van den
woningbouw, inrichten van sportterreinen
enz., op belangrijke verkorting van den
arbeidstijd in het bijzonder, op verhoo
ging van den schoolplichtigen leeftijd.
De heer De Visser dient tenslotte
vier moties in: le. om ouden van dagen
en jeugdige personen niet van de werk
verschaffing uit te sluiten2e. om een
arbeidsduur van 40 uur per week in te
doen voeren3e. om in de week vóór
Kerstmis aan werkloozen een dubbele
uitkeering te verschaffen; 4e. om bij con
flicten geen werkloozen uit te sluiten en
ingevoerde loonsverlaging voor werkloo
zen ongedaan te maken.
De moties worden niet voldoende on
dersteund en maken dus geen punt van
beraadslaging uit.
De heer Zandt (staatk. geref.) bepleit
betere afwatering van landerijen ter ver
betering van den bodemtoestand b.v. in
Noord-Brabant en Drente. Voorts dringt
spr. aan op bruggenbouw, verzwaring van
dijken en uitvoering van andere objecten
van werkverschaffing, zonder de kassen
van rijk, provinciën en gemeenten te be
zwaren met onproductieve werkverschaf
fing, alsmede op een algemeen verbod
om des Zondags te varen.
De heer Van Rappard (lib.) be
spreekt de werkloosheid onder landar
beiders.
Spr. dringt aan op eenige mogelijke
verbeteringen bij de werkverschaffingen.
De heer B e u m e r (a.r.) spreekt den
wensch uit, dat een adres van de con
tact-commissie voor natuurbescherming
de noodige aandacht zal hebben met het
oog op het karakter van het Nederlana-
sche landschap.
Dinsdagavond begrooting Posterijen.
De heer Slotemaker de Bruine
(c.-h.) betoogt, dat de zendtijdverdeeling
voor de radio-uitzendingen velen niet be
vredigt.
De heer Schaepman (r.-k.) betoogt,
dat het belang van het bedrijf domineert
boven dat van het publiek, wat blijkt uit
de beperking van het aantal postbestellin- j
gen en uit de slechte postverbindingen.
De heer Boon (lib.) verheugt zich over
het gebeurde met de Phoni, doch merkt
op, dat de A.V.R.O. nog steeds niet
's ministers sympathie heeft en niet in j
's ministers kabinet toegelaten wordt. Spr. j
dringt er op aan, dat de minister de rege
ling der hoogtijdagen zal wijzigen. Vervol
gens oefent spr. critiek op verschillende
beslissingen ten aanzien van radio-uitzen-
dingen. Spr. betoogt, dat de V.A.R.A. een
zuiver politieke uitzenoing is, wat blijkt
uit Teun de Klepperman, Wakker en Tro 1
penduit, e.d.
De heer Van der Bilt (lib.) bepleit
o.a. verbetering van den luchtpostdienst.
De heer v. d. Bilt (r.-k.) gelooft, dat
de dienst van de posterijen een beetje top
zwaar is. De inkrimping der bestellingen
j is voor het publiek een groote last. Ten
I plattelande inzonderheid zijn de bestellers
tiovendien te zwaar belast. Spr. schetst;
I den last dien forensen er van hebben, dat
jze hun eerste bestelling niet meer tijdig
ontvangen en bepleit vervolgens verschil-
I lende personeelsbelangen,
j De heer Van Braambeek (s.-d.)
I wijst op den last en de schade door in- j
krimping van het aantal bestellingen en
op de te geringe personeelsbezetting aan
verschillende postkantoren.
1 De heer Bakker (c.-h.) behandelt per
soneelsaangelegenheden, in het bijzonder
die van kantoorhouders ten plattelande.
De heer Oud (v.-d.) klaagt over te
groote soberheid van de Mem. van Ant
woord
Men gaat het postbedrijf zoo bekrimpen
dat particulieren in meer dan één opzicht
zich zelve trachten te redden. Zoo spant
men de paarden achter den wagen.
Ook spr. behandelt de radio-uitzendin
gen. Spr. heeft niet de minste bewonde
ring voor 's ministers beleid dienaan
gaande. Tegen haar zin in is de A.V.R.O.
naar voren gebracht als vertegenwoordig
ster der vrijzinnigen. Tegen een bepaalde
dagen heeft spr. geen bezwaar.
Maar er is één politieke richting, welke
maar dag in dag uit haar beginsel door
de radio uitzendt, en dat is de V.A.R.A.
Dit is in strijd met het algemeen belang.
Noch de K.R.O., noch de N.C.R.V. doen
zoo in die mate; zjj beperken zich ten
minste.
Spr. houdt vol, dat de groote omroep-
vereenigingen zeer wel tezamen het alge
meene programma zouden kunnen be
hartigen. Spr. hoopt dat pratjjen door
dit debat weer wat nader tot elkaar zullen
komen.
De heer Faber (s.d.) bespreekt even
eens een aantal personeelsaangelegen
heden in het bijzonder te lange werk
tijden, nachtdiensten enz. als ook te lage
belooningen, en dat nog wel bij een der
meest bloeiende staatsbedrijven.
Mevr. BakkerNort (v.d.) acht het
niet te verdedigen dat er zoo ruw wordt
ingehakt in een voorheen zoo voortref-
felijken dienst, b.v. wat aangaat de post
bestellingen.
De heer Amelink (a.r.) brengt hulde
aan de leiding van het bedrijf, om ver
schillende redenen, o.m. in het bijzonder
om den goed functioneerenden postvlieg-
dienst op Indië.
De heer de Wilde (a.r.) bespreekt het
voornemen tot naasting van gemeentelijke
telefoonnetteh.
De heer Krijger (C.H.) richt zich
tegen de gewijzigde bestellingen, waar
door veel nadeel wordt ondervonden. Spr.
constateert, dat het Zendtjjdbesluit al zeer
weinig bevrediging heeft gebracht. Nu
de minister niet wil medewerken om te
komen tot een waarlijk algemeene zend
tijdverdeeling, is het wel heel sober toe
gelicht Spr. bepleit een nationalen om
roep volgens het rapport der commissie-
Ruys.
De heer Zijlstra (A.R.) betoogt, dat
de bezuiniging eenerzijds te zwaar drukt,
anderzijds is er bezuiniging onvoldoende.
De heer Teulings (R.K.) verklaart.dat
menigeen in het buitenland ons om ons
systeem van omroepen benijdt.
Wat betreft de politiek in den aether
daar staat spr. huiverig tegenover. Het
trekken van de grens tusschen levens-
beschouving en godsdienst in een on
doenlijke taak. Rechtstreeksche aanval
der politiek van anderen in de radio
acht spr. niet toelaatbaar. De verwijten
van den heer Boon jegens den minister
acht spr. onjuist.
De heer De Visser (C.P.) verwijst naar
het protesteerend postpersoneel. Het
postbedrijf is geen instelling meer voor
het publiek, maar een middel om de
schatkist te vullen en hen uit te buiten
die er gebruik van moeten maken.
Spr. dient een motie in om uit te spre
ken, dat bij de P.T.T. geen ontslagen
mogen worden verleend ter bezuiniging
en zij, die een jaar werkzaam zijn geweest,
een vaste aanstelling moeten krijgen
voorts een motie, inhoudend, dat geen
loonsverlaging mag worden toegepast bij
de P T.T., op salarissen beneden f 6000 en
de reeds toegepaste verlagingen ongedaan
worden gemaakt. Geen van beide moties
wordt voldoende ondersteund.
De heer van D ij k (A.R.) stemt vol
komen in met de critiek, geoefend op de
Vara, wier uitzendingen niet altijd dema
gogisch zijn, maar ons volksleven ver
giftigen.
De Vara is een politiek instrument ge
worden van de S. D. A. P. en dat is nooit
de bedoeling geweest.
Minister Reymer zegt dat de
crisis ook de post-en telegrafie aangreep.
Men moet het niet voorstellen, alsof de
posterijen er maar op uit zijn om winst
te maken en de belangen van het publiek
verwaarloozen.
Spr. komt er tegen op, dat er maar
bezuinigingen zouden zijn ingevoerd
zonder rekening te houden met de be
langen van het publiek. Er is bezuinigd
er moest bezuinigd worden, maar inmid
dels zijn maatregelen genomen ten bate
van het publiek. Nachttreinen, autover
voer, automatiseering telefoondienst.
Wat de luchtpostdienst betreft, hand
having is een nationaal belang.
Wat den zendtijd betreft, spr. heeft
naar eerlijkheid en billijkheid verdeeld.
Men heeft spr.'s overtuiging te dien aan
zien te aanvaarden. Spr. heeft geen partie
pris tegen de A.V.R.O. Deze heeft ge
weigerd samen te werken met de andere
omroepvereenigingen; dit is de schuld
van de A.V.R.O. en van de A.V.R.O.
alleen. Het zendtijdbesluitis geen beletsel
om tot eenheid te komen.
Was de 8 November voor de S.D.A.P.
een hoogtijdag, uit andere hoofde heeft
spr. ruiling van zendtijd niet kunnen
bevorderen.
Wat de quaestie van den zenderbouw
betreft, het zou verkeerd beleid zijn niet
eerst het resultaat van de conferenlie
van Madrid af te wachten. Spr. ver
wacht het rapport van de Nederlandsche
delegatie nog deze niaand.
De quaestie van de politiek in den
aether is uitgangspunt geweest voor
spr.'s besluit. Spr. is bereid wetswijziging
te bevorderen, waardoor de politiek in
den aether meer dan tot nu toe wordt
voorkomen.
Daarna wordt voortgezet de behande
ling van de werkloozenzorg.
Jhr. mr. J. Ch. R. Ruys de B e e-
renbrouck, Minister van Binnenland
sche Zaken, vervolgt «ie beantwoording
van de beschouwingen in eerste instantie.
Gevraagd is om meer eigen toezicht
naast dat der Heidemaatschappij, Het ii
hier een kwestie van practijk.
Het personeel van de Heidemaatschap
pij heeft geen invloed op de loonen en
voorwaarden bij de werkverschaffing)
het heeft zich te houden aan de voor
schriften en de contröle van de rijks
inspectie. De algemeene contróle van d*
Heidemaatschappij echter is eveneena
onmisbaar. Het is niet doenlijk den ge
meente in deze vrije hand te laten.
