S. KROM, Alkmaar.
20 korting
IS ALTIJD
DE STRIJD DM WEEHEN.
NIEUWSBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
Buitenlandsch overzicht.
op de verlaagde prijzen.
OOK VOOR DAMES
Luchtvaart.
China en Japan.
Visscherskousen:,jgi::"te<,«
No. 7224. EERSTE BLAD
DINSDAG 17 JANUARI 1933
61sto JAARGANG
Italië voor de 40-urige arbeidsweek. - Agrarische
demagogie in Duitschland. - De toestand in het
Verre Oosten.
VERVERIJ en CHEM. WASSGHERIJ
Telefoon 1525.
Winkel: Keizerstraat 31. - Tel. 473.
FOSTER'sMAAGP/UFt
FEUILLETON
HELDERSCHE COURANT
Abonnement per 3 maanden bij vooruitbet.: Heldersche Courant f 1.50; voor
Koegras, Anna Paulowna, Breezand, Waringen en Texel f 1.65; binnen
land f 2.Nederl. Oost- en West-Indië per zeepost f 2.10, idem per
mail en overige landen f3.20 Losse nos. 4ct.; fr.p. p. 6ct. Zondagsblad
resp. f 0.50 f 0.70, f 0.70,f 1.Modeblad resp. f 1.20, f 1.50, f 1.50, fl.70.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag,
liedacteur: P. C. DE BOER.
Uitgave N.V. Drukkerij v/h C. DE BOER Jr.
Bureau: Koningstraat 78 Telefoon: .50 en 412
Post-Girorekening No. 16066.
ADVERTENTLËN:
20 ct. per regel (galjard). Ingez. meded. (kolombreedte als redaction.
tekst) dubbele prijs. Kleine advertentiën (gevraagd, te koop, te huur)
van 1 t m. 3 regels 40 ct., elke regel meei 10 ct. bij vooruitbetaling (adres
Bureau v. d. blad en met br. onder no. 10 ct. p. adv. extra) Bewijsno. 4 ct.
Italië voor de 40-urige arbeidsweek.
I11 ons vorig overzicht hebben we een
Duitscher aan het woord gelaten op de
voorbereidende conferentie tot verkorting
van den arbeidstijd, die op het oogenblik
te Genève wordt gehouden. We zullen in
dit overzicht een en ander vermelden uit
het betoog van den Italiaanschen regee-
rings-gedelegeerde, de Michaelis, die Za
terdag aan het woord geweest is en voor
wiens redevoering groote belangstelling
bestond.
Nadat de Michaelis een meeningsver-
schil in den boezem der Italiaansche dele
gatie verdoezeld had door er op te wijzen,
dat allen voorstanders van een ernstige
vrije bespreking van het vraagstuk zijn,
en dat dit ook de eenige strekking van
het Italiaansche regeerings-initiatief is
geweest, heeft de Michaelis in het verdere
verloop van zijn rede geen twijfel hier
over laten bestaan, dat de Italiaansche re
geering de technische bezwaren van de
Italiaansche werkgevers tegen de 40-urige
arbeidsweek volstrekt niet deelt, en zich
in deze „technische" kwestie geheel aan
de zijde der arbeiders schaart. De Itali
aansche regeering wenscht, dat de groot-
industrieele landen een internationale
conventie tot verkorting van den arbeids
tijd zullen sluiten.
De Michaelis zou echter desnoods het
Zwitsersche compromis-denkbeeld wel wil
len aanvaarden, dat niet een algemeene
conventie, doch verschillende speciale
voor bepaalde industrie-groepen gesloten
zullen worden.
De Michaelis gaf toe, dat de invoering
der 40-urige arbeidsweek niet het geheele
vraagstuk der werkloosheid zal oplossen,
doch geen middel mag nagelaten worden
dat althans eenige verzachting zal bren-
?:en. Vooral sinds het gebleken is, dat
inancieele overwegingen zich nog steeds
tegen het plan van Albert Thomas tot uit
voering van groote openbare werken ter
bestrijding der werkloosheid verzetten, is
de verkorting van den arbeidstijd het mid
del waarvan het meeste succes verwacht
worden kan. Geen der bestrijders heeft in
de debatten een ander onmiddellijk toe
te passen middel genoemd 0111 de werk
loosheid eenigszins te verzachten; toch
eischt de aanwezigheid van dertig mil-
lioen werkloozen, waardoor honderd mH-
lioen menschen moeten lijden, dringend
eenige noodmaatregelen.
De Michaelis is overtuigd, dat de algé-
meene invoering van de 40-urige arbeids
week 20, ja in sommige landen zelfs. 30
ï>ct. der tegenwoordige werkloozen weer
arbeid zou kunnen vinden.
Bij dit enorme belang, dat aan een ver
wezenlijking van het denkbeeld verbon
den is, weigert de Michaelis aan te nemen,
dat technische bezwaren, zooals de moei
lijkheid om arbeiders van de eene streek
naar de andere te transporteeren en te
huisvesten, de moeilijkh'eid van het ver
voer van arbeidersploegen, enz. niet zul
len kunnen worden overwonnen.
1 Met betrekking tot de groote strijd
vraag der loonen plaatste de Michaelis
zich eveneens principieel op het standpunt
der arbeidsgroep, betoogend, dat de ver
hoog ing der kostprijzen van de produc
ten, die het gevolg zou zijn van de invoe
rring der 40-urige arbeidsweek, het behoud
van de loonen voor 48 uren geen groot
nadeel voor de industrie en voor andere
deelen der bevolking zou opleveren.
Agrarische demagogie noemt de Nw.
Rott. Crt. de actie van den Duitschen
Landbond. Men weet dat deze bond, onder
den indruk van een plotselinge, door de
agrarische politiek der Duitsche regee
ring zelf teweeggebrachte overstrooming
1 met Deensche boter, een radicaal verbod
van den boterinvoer heeft gevraagd,
schrijft het blad.
Dit echter was slechts een daad uit pa
niek, die geen andere verklaring heeft
j bij een zoo onevenwichtigen gemoedstoe-
i stand als de heeren van den landbond in
jdeze dagen vertoonen. Hun aanval op dit
oogenblik heeft echter veel verder strek-
king. Daarbij denken zij wel degelijk in de
I eerste plaats aan Nederland als aan den
vijand.
Zij weten dat hun regeering Nederland
op het gebied der handelspolitiek als een
der allerbelangrijkste mogendheden voor
Duitschland beschouwt. Dat belang is ech
ter niet hun belang maar dat van de te
genwoordig meer dan ooit door hen ge-
hate nijverheid. Het is verbijsterend in de
agrarische hoofdorganen te lezen op hoe
kortzichtige beschouwingen en foute re
deneeringen de leiders van den Duitschen
j landbond nu dergelijke gevoelens en over
wegingen laten berusten. Men lyin be
toogd vinden dat de landbouw, als deze
maar het monopolie kreeg op de eigen
markt, heel goed in staat zou zijn de werk
loozen aan een bestaan te helpen, zelfs
de industriearbeiders die door de afslui
ting van het buitenland broodeloos zou
den worden incluis. Wat deze bewering
beteekent blijkt uit het volgende. Duitsch
land voorziet op het oogenblik voor meer
dan 90 pet. in eigen behoefte aan land
bouwproducten: de rest wordt ingevoerd.
De landbouw verschaft, hoog geschat, aan
5 millioen menschen als boer of als boe
renarbeider enz. bezigheid. Om de ont
brekende procenten aan te vullen zouden
naar schatting nog ongeveer 300.000 men
schen noodig zijn, inplaats van al die mil-
lioenen, waarvan te werk stelling wordt
beloofd.
Dit is niet "het eenige zotte aan deze
demagogische fantasiën.
Het staat natuurlijk verre van vast, dat
Von Schleicher zich naar dezen onstui-
migen wensch der heeren zal schikken.
Blijft Von Braun, dan zal hij waarschijn
lijk nog meer zijn best doen. Zijn streven
is, zoo goed mogelijk aangeschreven te
staan bij zijn agragische vrienden.
Of zal hij eindelijk beseffen dat met zijn
vrienden nu eenmaal geen land te bezeilen
is, wat men ook voor hen doet? Zon hij
tot deze overtuiging komen, dan zal hij
wellicht zelf niet langer wenschen op zijn
post te blijven.
4c
De toestand in het Verre Oosten heeft
sedert ons vorig nummer weinig verande
ring ondergaan. De „Times" meldt uit
Sjanghai, dat daar van Japansche zijde
officieel wordt medegedeeld, dat Japan
geen verdere ontwikkeling van gebeurte
nissen bij Sjanhaikwan wenscht en dat de
Japansche troepen niet in beweging zullen
komen, dan wanneer zij door Chineesche
provocatie daartoe gedwongen worden.
De Chineesche militaire leiders schij
nen overtuigd te zijn, dat een actie hun
nerzijds voor China noodlottig zou wor
den en zij schijnen de troepen aan het
front gewaarschuwd te hebben 0111 een
treffen te vermijden. De status quo kan
I echter gemakkelijk verstoord worden door
I onverantwoordelijk gezina'e groepen aan
beide zijden en de van overgrooten ijver
'blakende Japansche leiders zijn niet min-j
der gevaarlijk dan de Chineesche heet
hoofden.
De Japanners hebben met succes hun
operaties in het Oostelijk gebied van dep
Oosterspoorweg en in het Soengari-
district voltooid en zijn nu geheel vrij om
hun aandacht te geven aan Jehol; de gang
van zaken in deze provincie was de voor
naamste reden van de Japansche actie
tegen Sjanhaikwan.
De Chineesche publieke opinie is alge
meen geneigd tot een actie van Tsjang
Hsoe-liang in Mantsjoerije, wat het ook
moge kosten. Maar indien hij faalt, zal zijn
positie als deelgenoot van Nanking ver
loren zijn en de macht in Noord-China zal
dan in handen komen van generaals die
Nanking niet goed gezind zijn en die zich
wellicht onafhankelijk zullen verklaren,
waardoor de moeilijkheden van de cen
trale Chineesche regeering in hooge mate
zullen toenemen.
op den feitelijken oorlogstoestand waarin
China tegenover Japan verkeert en waar
in met nadruk het toepassen van de oec-o-
nomische boycot wordt gepropageerd als
een van de meest doeltreffende wapens
waarover China tegenover Japan be
schikt.
Japan tegen oecononiische boy
cot als politiek wapen.
Het executief comité van de Japans.-he
nationale oecononiische liga besloot aan
het te Weenen te houden congres van de
Internationale Kamer van Koophandel
een resolutie voor te leggen, waarin de
oecononiische boycot van goederen van
een andere mogendheid, bedoeld als po
litiek strijdmiddel, wordt verboden.
Nieuwe gevechten in Jehol.
Geslaagd tegenoffensief.
De gevechten in de provincie Jehol zijn
Zaterdag opnieuw begonnen. Van Chi
neesche zijde wordt medegedeeld, dat het
Chineesche tegen-offensief in verschil
lende sectoren langs de grens van de
provincie Jehol met succes voor de Chi-
neezen is ingezet.
Meer dan dertigduizend man Chinee
sche troepen zouden aan den tegen-aan-
val deelnemen, die geheel den vorm van
een guerilla heeft en den Japanners veel
schade berokkent. De aanvallende Chi
neesche troepen zouden Mantsjoerije ver
zijn binnengedrongen.
Chineesche troepen slaagden erin trei
nen met voorraden voor de Japansche
groepen aan te houden en eenige Japan
sche basiskampementen te veroveren. In
Chineesche kringen worden deze succes
sen beschouwd als het keeren van de
krijgskans. De Chineesche guerilla-troe-
pen, onder generaal Feng Sjang-hai steu
nen de meer geregeld optredende troe
pen van generaal Tang Joe Sin. De troe
pen van generaal Feng, die de grens
van de provincie Jehol hebben over
schreden, zouden Mantsjoerije zijn bin
nengedrongen tot dicht bij Taconan, waar
groote Japansche troepenconcentraties
gelegerd zijn.
De Chineesche troepen zouden kans
hebben gezien den strijd geheel te bren
gen op het gebied tten Noorden van den
Grooten Chineesclien Muur.
Te Tientnin, Peking en andere plaat
sen binnen oen Grooten Muur is alles
rustig en merkt men niets van het krijgs
bedrijf.
CHINA VOOR OECONOMISCHE
BOYCOT ALS POLITIEK
WAPEN.
De Chineesche Kamer van Koophandel
te Sjanghai heeft Vrijdag een schrijven
gericht aan alle commercieele en industri-
eele organisaties, waarin gewezen wordt
bij JAAP SNOR, ZUIDSTRAAT 19. (Let op den
gelen winkel). Ie klas reparatie-inrichting.
DE LUCHTVERKENNING VAN HET
NOORDPOOLGEBIED.
De sowjet-Russische luchtvaart-autori
teiten hebben, naar Reuter meldt, van
den bekenden Russischen vlieger Siep-
nef, die een onderzoekingstocht onder
nomen had in de gebieden aan de Siberi
sche IJszee, en van wien men sedert
April 1932 niets meer vernomen had,
draadloos bericht ontvangen, dat hij ge
zond en wel is en zijn arbeid tot een ge
slaagd einde heeft kunnen brengen.
In April 1932 vertrok Siepnef met me
dewerkers der burgerlijke luchtvaart
naar de kust van de Noordelijke IJszee,
om aldaar geschikte luchthavens en lan
dingsgelegenheden voor de toekomstige
Noordelijke luchtroete op te sporen.
Toen men negen maanden lang niets
meer van de expeditie vernomen had was
de vrees groot, dat Siepnef en zijn met
gezellen verongelukt waren.
Het thans ontvangen draadloos bericht
maakt hieraan een einde en Siepnef
deelde tevens mede, dat hij op sleden van
de monding van de rivier .Tenissel naar
Krasnojarsk reist, om vandaar de terug
reis naar Moskou te aanvaarden.
De expeditie heeft de volstrekt ontoe
gankelijke gebieden van de monding van
de Lena tot de rivier Hatanga aan de
Noerdenskjoeld-zee en den bovenloop
van de Jenissei onderzocht. Zij had on
derweg met buitengewoon groote moei
lijkheden te kampen.
Slechts heel zelden werden menschen
aangetroffen en zoodoende bleven alle
berichten over de verrichtingen der ex
peditie uit.
Een tweede expeditie, onder leiding
staande van den vlieger Landin, heeft,
naar Reuter verder meldt, het gebied on
derzocht van Kaap Wellen tot de mon
ding van de Lena.
Deze expeditie heeft ongeveer 6000 km
afgelegd en ongeveer 14 luchthavens en
12 landingsplaatsen opgericht. Door deze
beide expedities is zoodoende het geheele
Noordelijke gebied der Sowjetunie nauw
keurig onderzocht en men is een belang
rijken stap nader gekomen tot oprichting
van een geregelden luchtvaartdienst in
het hooge Noorden.
Het hoofdbestuur der burgerlijke
luchtvaart heeft besloten reeds in den
loop van dit jaar een proefvlucht te on
dernemen over het door beide expedities
onderzochte gebied, en deze vliegtocht
zal onder leiding staan van den vlieger
Landin.
Daarna zal beslist kunnen worden over
de mogelijkheid van een permanente
luchtlijn in het Noorden en over de in
stelling van een luchtvaartdienst over
het Noordpoolgebied, ter verbinding van
Europa met Amerika.
De Sowjet-Russische vliegtuigbouwers
zullen dan tot taak krijgen een nieuw
soort watervliegtuig, geschikt voor Pool-
vluchten, te construeeren, dat niet slechts
berekend moet zijn op het opstijgen en
landen te water, doch ook op sneeuw- en
ijsvlakten. (Nw. Rott. Crt.)
OP ZOEK NAAR BERT HINKLER.
Kapitein Heep denkt dat hij
reeds boven de Alphen pech heeft
gehad.
Kapitein Hope, de winnaar van den
Koningsbeker twee jaar geleden, heeft
van den minister van luchtvaart verlof
gekregen om Hinkler, die nu van vorige
week Vrijdag af vermist wordt, te zoeken.
Hij w as reeds Dinsdag met het plan voor
den dag gekomen, maar financieele moei
lijkheden, die iutusschen uit den weg zijn
geruimd, hebben hem belet voor Zater
dagmorgen te vertrekken. Hij is van plan
eerst naar Bazel te gaan en van daaruit
1 korte vluchten boven de Alpen te ma
ken, omdat Hinkler best in de Alpen
reeds verongelukt kan zijn en zich moge-
j lijk op een plaats bevindt, waar hij niet
vandaan kan. Omdat geen enkel betrouw-
baar bericht is ingekomen uit Brindisi of
Athene van een daar in de buurt gepas
seerd vliegtuig, is de kapitein overtuigd
dat Hinkler reeds boven het Alpenge-
bied een of anderen tegenslag getroffen
heeft.
MR. D. FOCK GAAT HEEN ALS
VOORZITTER VAN DEN
VRIJHEIDSBOND.
In een Zaterdag te Amsterdam gehou
den vergadering van de vrouwengroep
van den Vrijheidsbond heeft mr. D. Fock,
voorzitter van de Liberale Staatspartij
„De Vrijheidsbond", medegedeeld, dat hij
na de verkiezingen van dit jaar zal af
treden als algemeen voorzitter.
(Hbld.).
CANDIDAATSTELLING VOOR DE
TWEEDE KAMER.
Het referendum voor de samenstelling
van de Vrijzinnig-Democratische candi-
datenlijst voor de Tweede Kamer heeft,
naar de Vrijzinnig-Democraat meldt, den
volgenden uitslag opgeleverd voor:
Groep III (Kieskringen Den Helder,
Haarlem en Utrecht):
A. 1. Mr. H. P. Marchant; 2. Mr. P. .T.
Oud; 3. F. E. H. Ebels; 4. mevr. mr. B.
BakkerNort; 5. Th. M. Ketelaar; 6. mr.
A. M. Joekes; 7. Jan Schilthuis; 8. D.
Kooiman; 9. M. M. Cohen; 10. L. Willem-
sen; 11. mr. L. G. van Dam; 12. dr. A.
van Raai te; 13. K. Steyn; 14. J. v. d.
Brink; 15. P. van Meyer; 16. W. van Die-
sen; 17. W. K. D. Lustig; 18. mej. mr.
Ada Goudsmit; 19. P. Kostelijk Pzn.; 20.
Ant. Hofkamp.
UIT DE A.-R. PARTIJ.
Deputatenvergadering.
De „Stand." meldt:
De Deputatenvergadering zal gehou
den worden op Dinsdag 25 en Woensdag
26 April. De vergadering van Dinsdag zal
huishoudelijk zijn. Het ligt in het voor
nemen, de vergadering van dien dag te
bestemmen voor de behandeling der
voorstellen van het C.C. betreffende ver
kiezingsmanifest, candidaatstelling en het
voorstel tot wijziging van het Program
van beginselen, welke vergadering alleen
toegankelijk zal zijn voor de stemhebben
de afgevaardigden.
Op den volgenden dag zal dan de ge
wone Deputatenvergadering samenkomen
waarin de voorzitter van de partij zijn
Deputatenrede zal uitspreken.
DE PRODUCTIE VAN DE
LIMBURGSCHE MIJNEN IN
1932.
De netto-opbrengst der gezamenlijke
Limburgsche mijnen is in 1932 met bijna
150.000 ten gedaald. Het binnenlandsch
verbruik steeg met bijna een millioen ton.
OPBRENGST KINDERZEGELS IN
AMSTERDAM.
De verkoop van de Weldadigheidspost
zegels voor het kind heeft in Amsterdam
totaal opgebracht een toeslag van
19.792. Dit jaar werden 115.000 zegels
minder verkocht dan verleden jaar.
DE SMOKKELARIJ VAN WAPENS.
Nadere vragen van het Kamer
lid Albarda, thans aan den mi
nister van buitenlandsche zaken.
Het Tweede Kamerlid, Albarda, heeft
den minister van buitenlandsche zaken
de volgende vragen gesteld:
1. Heeft de minister kennis genomen
van de mededeeling vervat in het ant
woord van den minister van justitie op de
schriftelijke vragen van den ondergetee-
kende betreffende de smokkelarij van
wapens, die hier te lande op onregel
matige wijze worden ingevoerd en uit Ne
derland op onregelmatige wijze naar
Duitschland worden uitgevoerd, vermoe
delijk met bestemming voor daar te lande
bestaande particuliere gewapende corp
sen (Aanhangsel blz. 97), volgens welke
mededeeling de beteugeling van die smok
kelarij wordt bemoeilijkt door de om
standigheid dat in een naburig land prac-
tisch nagenoeg vrije wapenhandel be
staat?
2. Vindt de minister daarin geen aan
leiding om op die omstandigheid de aan
dacht van de regeering van dat naburige
land, waarmee geen ander land dan Bel
gië bedoeld kan zijn, te vestigen?
3. Acht de minister het ook niet ge-
wenscht aan het secretariaat en aan an
dere ter zake bevoegde organen van den
Volkenbond mede te deelen, hoe ook in
Nederland de feiten bewijzen, dat ver
scherping v„n het toezicht op den handel
in en het vervoer van wapens dringend
noodig is?
Over een aanhouding van tweo
te Antwerpen woonachtige Ne
derlanders.
Het Tweede Kamerlid, Albarda, heeft
den minister van justitie de volgende
vragen gesteld:
1. Is het waar, dat eenige weken ge-
Voor slechte spijsver
tering en verstopping
zijn Foster's Maagpil-
len het middel bij uit
nemendheid Zij pur-
geeren niet heftig, doch
werken zacht en zonder krampen.
Houdt steeds een flacon bij de hand.
Alom cerkrijgbaai d f 0.65 p. flacon.
Roman van
HUGO BETTAUER.
29)
Toen hij weer in zijn hotel was terug
gekeerd kwam Sam hem grinnikend en
opgewonden tegemoet.
„Master, groot geluk gehad. Ik zijn ge
worden chauffeur bij rijken meneer, die
beetje eigenaardigen naam van Zwiebdel-
bauch heeft. Ik krijg twee millioen maan
delijks en veel fooien. Van alles wat ik
verdien, zal ik Master de helft geven,
zoodat Master geen zorgen behoeft te
hebben."
Getroffen klopte Ralph den neger op
den schouder.
„Dank je wel, Sam, maar zoo erg is het
niet met me. Ik heb altijd nog genoeg 0111
behoorlijk te kunnen leven. Neem die
betrekking maar aan, maar ik hoop, dat
je spoedig weer bij mij terug zult kunnen
komen!"
Er werd geklopt en Korn stormde het
vertrek binnen. Hij stak Ralph beide
handen toe, trok zich bijna een lok haar
uit het hoofd en schreeuwde:
„O'Flanagan, het spijt me ontzettend,
dat ik niet meer bij je kan komen eten
noch ooit meer een glas van die heer
lijke whiskey met je zal drinken. Jij bent
nu net zoo'n bedelaar als ik, zij het dan
een bedelaar in dollars. Maar als je wer
kelijk in verlegenheid bent, sta ik ge
heel ter beschikking. Voor jou blijf ik.
als dat noodig is, aan heel Weenen geld
schuldigd!"
Ralph lachte vergenoegd.
„Korn, voorloopig behoef ik mij nog
geen zorgen te maken, al ben ik dan ook
geen Croesus meer en wij beiden zullen
met Kriegel eens beginnen mijn ver
mogen bij Cacher plechtig te begraven."
Den volgenden dag ging Ralph aan de
hand van een aantal adressen, die hij
van een woningbureau gekregen had, op
zoek naar gemeubileerde kamers, waar
bij hij eindelijk eenig begrip kreeg van
den woningnood in de Oostenrijksehe
hoofdstad. Met iets van ontzetting con
stateerde hij, dat de Weensche woonhui
zen niet voorzien waren van een badka
mer. Een verontschuldiging was daar
niet voor aan te voeren, want al de hui
zen waren reeds vóór den oorlog gebouwd.
Hoe was het mogelijk, dat de regeering
of het gemeentebestuur hiervoor nooit
een wet op verordening had uitgevaar
digd? En hoe afschuwelijk waren al die
huurhuizen gebouwd; bijna in alle ver
trekken was het even donker en ongezel
lig-
Nu leerde de Amerikaan de in Wee
nen heerschende ellende eerst recht ken
nen. Weduwen van hooggeplaatste offi
cieren en ambtenaren waren bereid met
haar kinderen in een donkere kamer te
huizen om door het verhuren der betere
vertrekken den honger wat te stillen.
Overal grijnsde hem het spook der bitter
ste ellende toe; gerafelde karpetten van
Perzischen oorsprong, kostbare meube
len uit den Biedermeiertijd, zijden be
hang, dat hier en daar aan flarden aan
den muur hing, onverwarmde kamers,
gebarsten en onbruikbare kachels, elec-
trische schellen, die niet functioneerden
en gebroken vensters. En overal onmis
kenbare teekenen van degeneratie bij de
bewoners, hopeloos verval en een onher
stelbare breuk met alle begrippen van
zedelijkheid en moraliteit.
In welk huis Ralph ook kwam, overal
kwam hem een lucht van slecht vet tege
moet. overal heerschten armoede en on
zindelijkheid, overal nood en ellende,
waar hij ook heen keek. Hem bekroop het
gevoel, alsof bij uit een feestelijk ver
lichte, vroolqke stad, waarin het wemelde
van geblaseerde,' goed gekleede men
schen in een andere kwam, waar de be
volking met inspanning van alle krachten
tegen ilm dood streed.
Liet Ralph zich tot een uitvoeriger ge
sprek met de verhuurders verleiden, dan
stuitte hij steeds op 'n fanatieke'1 haat
tegen de republiek, die van alles de
schuld kreeg. En steeds weer heette het
in alle toonaarden:
„Ja, vroeger, toen de monarchie er
nog was, toen was het anders, toen be
hoefden we geen kamers te verhuren,
toen ging het iedereen goed."
Een diep medelijih.i vervulde hem met
al die ongelukkigen, die niet wilden in
zien, dat alleen de oorlog de oorzaak
van hun lijden was en niet de met een
vreeselijke erfenis belastte republiek.
Laat in den middag vond Ralph ein
delijk wat hij zocht. In de Weimarstrasse,
slechts enkele huizen van de Wahringer-
strasse verwijderd, waren bij een bejaar
de dame, de weduwe van een dokter,
twee zindelijke, smaakvol gemeubileerde
kamers met badkamer te huur. Mevrouw
dr. Lunzer, die met haar zoon een uit
vier kamers bestaande woning had, ver
huurde niet zoozeer om er iets aan te
verdienen dan wel om een dreigende in
beslagneming door de huurcommissie te
ontgaan. Ralph vond den huurprijs be
lachelijk laag en kon nog denzelfden
avond zijn intrek nemen. Sam hielp hem
bij de verhuizing.
En nu begon voor hem een nieuwe
epoque. Hij was nu niet meer een „ge
distingeerde vreemdeling", doch een van
de velen, die in Weenen gevestigd zijn
en zich in deze stad van twee millioen
inwoners zouden kunnen bewegen, zon
der dat de publieke meening zich met
hen bemoeit.
Het eenige verschil was slechts, dat
hij een dubebl leven leidde. Want van
zjjn gemeubileerde kamers in Wahring
leidde zijn weg even zoo vaak naar de
hel verlichte stad der gefortuneerden,
als naar buiten, naar Herals en Otta-
kring, waar de menschen hun zwaren
strijd 0111 het dagelijksch brood streden.
De zoon van mevrouw Lunzer was
een jong ambtenaar der magistratuur,
een nette, sympathieke, opgewekte jonge
man, die zich door het gezelschap van
den Amerikaan zeer gestreeld voelde en
hem ook spoedig in zijn kringen intro
duceerde.
Ralph vond het uitstekend, want op
deze wijze leerde hij andere menschen
kennen en kwam hij eens uit het gezel
schap van Don Juans en plutocraten in
dat van den echten Weenschen burger
stand.
Hij merkte al spoedig dat deze burger
stand in twee groepen moest worden ge
splitst. De eene groep werd gevormd
door de winkeliers kleine fabrikanten
en neringdoenden, de andere bestond
bijna uitsluitend uit ambtenaren, onder
wijzers en leeraars, waarbij zich dan nog
de doctoren en advocaten aansloten.
I11 het eerste gezelschap was Ralph
spoedig uitgekeken. Hij dineerde eenige
malen aan de stamtafel in den „Wilden
Mann" en voelde zich allerminst op zijn
gemak. Een zekere gemakkelijke, zelfs
gracieuse levensopvatting scheen ook dat
deel der Weensche burgerij niet vreemd
te zijn, maar in alle politieke en cultu-
reele vraagstukken toonde zij zich ho
peloos achterlijk. Alles wat niet autoch
toon Weensch was, werd onder het de-
diteeren van de noodige hatelijke op
merkingen behandeld, onverschillig of
het Italianen, Tsjechen of Hongaren be
trof. Den eersten gaf men van alles
de schuld en voor de anderen had men
zijn vaste scheldnamen, waarmee men
zich onmogelijk in de nationaliteit kori
vergissen.
Geheel anders was het milieu cn de
toon aan de stamtafel in café Wahrin-
gerhof, waar Ralph door Pepi Lunzer
geïntroduceerd werd. Hier verzamelden
zich de ambtenaren en eenige leeraren
van Hoogere Burgerscholen. Beschaafde
mensohen, maar ontstemd en verbitterd,
buiten bezinning gebracht door de ver
warde toestanden en de veranderde in
zichten. Een der hier aanwezige ambte
naren was vroeger in de voorstad een
bekende persoonlijkheid geweest, eerlijk
en betrouwbaar in hoooge mate, wiens
salarieering weliswaar alles te wenschen
overliet, maar die in het vooruitzicht van
een spoedig pensioen en in de weten
schap de stad voor een lange reeks van
jaren trouw te hebben gediend e^p on-
bezorgden ouden dag tegemoet scheen te
gaan. Edoch, nu dwaalde het spook der
bezuiniging rond, onder de burgerij ont
stond een gruweljjken haat tegne alles,
wat ambtenaar was, dien men als ballast
beschouwde, hier en daar werden geval
len van corruptie ontdekt, bleek een der
vele noodlijdenden geen weerstand te
hebben kunnen bieden aan de verleiding
en dat alles maakte de menschen onze
ker, werd tenslotte oorzaak, dat men er
niet meer trotsch op was ambtenaar te
zijn, maar veeleer het gevoel kreeg het
genadebrood te eten van een arm, onge
lukkig volk.
(Wordt vervolgd).