IN DE SPAANSCHE SAHARA, TOB NOOIT HOEKJE Een dag temidden der gedeporteerden. >len sterkt er langzaam Reisindrukken van MARIA MASSAI. „Het beste! En tot ziens!" „Niet hier naar ik hoop, Don Al- fonso!" „O, zeker niet hier. In Europa. Dat spreekt vanzelf!" Don Alfonso van Bourbon en Leon, Markies van Squillace, een neef van Al- foiis XIII en kapitein bi,i de Spaansche luchtmacht, klom op het ïinkenviel van mijn vliegtuig, dat met den neus in den wind gereed stond om op te stijgen van het vliegveld van Villa Cisneros en schudde mij hartelijk de hand. Eerst nu, een week later, begrijp ik de diepere beteekenis van zijn woorden. Want Don Alfonso is ontvlucht. Menige vlucht is mislukt, maar de zijne niet. Daarvoor was zij te zorgvuldig voorbereid. Ik zou er zelfs om willen wedden, dat onder de 28 mannen, die zich met hem op zee be vinden, ook zijn onafscheidelijke vrien den Sanjurgo eh Don Jaime Arteaga Folguera, graaf van Serail, gezocht moeten worden. Nu zal voor hen de bal lingschap beginnen het is geen aan lokkelijke vrijheid voor mannen, die ge hecht zijn aan hun land doch er is tenminste een einde gekomen aan hun afschuwelijk bedrijf te Villa Cisneros. Er bevinden zich daarginds nog 110 mannen, die zullen boeten voor de vlucht der anderen, vooral nu Don Ramon Re- gueral als gouverneur van Rio de Oro is afgezet en voor den krijgsraad is ge daagd. Het is geen aangenaam lot, dat deze Spaansche grandes, deze hooge ambtenaren en officieren woht,. Van twee oleanders. Twee jaar geleden ben ik ook reeds te Villa Cisneros geweest met de „Aos- ta", die benzine en olie bracht voor het eskader van Balbo, en in die twee jaar- was mijn herinnering aan dit landschap nog niet verbleekt. Het heeft iets be klemmends over zich. Het geel van het steenachtige plateau der Sahara, 't felle blauw van den Atlantischen Oceaan, het witgekalkte fortje, een en al verla tenheid onder een verblindende zonne schijn. Vlak bii het fort zag ik de on zindelijke tenten van de Oelad Deüm, het reservoir voor het drinkwater, dat van de Canarische eilanden moet wor den aangevoerd, de barakken, waar de visch gezouten wordt en het vliegveld. Verder is er niets. Het is het toppunt van droogte en eenzaamheid. Bij die gelegenheid zag ik ook, hoe een paar van de Caranarische eilanden afkomstige soldaten met zorg een hand vol aarde begoten, die van Santa Cruz de Teneriffe hierheen was gebracht. Zij wilden in dit koninkrijk van de droogte, twee oleanders opkweeken, de eenige vertegenwoordigers van het plantenrijk op het geheele schiereiland van Durn- ford. Toen ik onlangs die twee olean- dertjes op de binnenplaats van het fort terugzag, constateerde ik, dat ze in die twee jaar gegroeid waren. De kennismaking met de „hidalgos". Maar nu zag ik nog iets anders te Villa Cisneros, n.1. de Spaansche poli tieke gevangenen, in wier gezelschap ik een etmaal heb verkeerd. Ik heb ge tracht ze objectief waar te nemen, zon der mij door mijn gevoelens te laten be ïnvloeden. Zij zagen mij overigens aan voor een eenvoudig Italiaansch militair en niet voor een journalist, dien zij de zaken zoo tendentieus mogelijk moesten voorstellen. Zij kwamen allen bijeen in de „socië teit" om ons te ontvangen met die on vermengde hoffelijkheid, welke de echte Spanjaard steeds tegenover zijn gasten in acht neemt. Don Alfonso stel de voor: „Mijn broeder. Don Francisco Maria de Bourbon y de la Torre, Her tog van Sevilla, luitenant-kolonel der infanterie". De beide broeders waren op dezelfde wijze gekleed: een linnen overall, tennisschoenen in zeer slechten staat en een mutsje van de Amerikaan- sche marine. Te Villa Cisneros hadden de Markies van Squillace en de Hertog van Sevilla in hun geheele garderobe geen overhemd, geen ondergoed, zelfs geen gewoon pak, en de andere gedepor teerden waren ongeveer in dezelfde om standigheden. Een bezoek aan het kamp. Na het voorstellen leidde Don Al fonso ons rond door het kamp der ge deporteerden. Hoe leven zij hier in ge vangenschap, van de rest der wereld gescheiden door zand en water en door reusachtige afstanden? In elke tent zijn er vier of vijf gehuisvest. Zij slapen op stroo, dat zü op eigen kosten van de Canarische eilanden hebben laten ko men, of op primitieve bedden, moeizaam getimmerd van hout, dat zij voor hoo- gen prijs kunnen koopen van de vis- schersbooten van Teneriffe, welke deze zeer vischrijke wateren komen opzoe ken. Ondanks hun pogingen, om gecivi liseerde menschen te blijven, eindigen zü er toch mee, in de tenten te leven op dezelfde wijze als de Oelad Delim, trou wens alles is gescheurd en vuil. De ge deporteerden waren daar toen al drie maanden geweest. Mannen van den ho'ogsten adel, Spaansche grandes, maar vooral hooggeplaatste officieren bevin den zich onder hen, en hier kunnen zij slechts trachten om door de meest ver schillende vormen van Samenwerking een samenleving te voorkomen, dat zij geheel en al afstompen. De republiek heeft ook hun persoon lijke bezittingen verbeurd verklaard. Slechts zü, die gelden in het buitenland hadden belegd, kunnen nog wel eens wat geld in handen krijgen. Dit deelen zü broederlijk met hun lotgenooten. Niet alle gedeporteerden leven overi gens in tenten. Tot in den minsten kroeg vindt men nog slaapplaatsen, pantoffels, oude kleeren en vooral foto's van geliefde personen. Madrid antwoordt niet. De Spaansche regeering geeft den gedeporteerden 2 pesetas en 19 centaves per dag, d. i. ongeveer 30 Hollandsche centen. Hiervan kunnen zü eten in een land, waar een blik petroleum als een bitter; „Men zou bijna wenschen, wer- kely'k schuldig te zijn, dan zou het niet zoo gewenscht onbillük wezen!" Doch. koppig als hy was en trotsch, bleef hy' in de stad, waar niemand hem meer scheen te kennen. Hij maakte slechts een klein reisje, ter ontsnap ping Verdroeg alle hatelijke blikken en de volkomen maatschappelüke iso latie, waarin hij gebracht was, met een masker van koude wilskracht op het gelaat. Hij interesseerde zich voor tooneel Bn liet zich niet afschrikken door nieuwsgierige blikken en gefluisterde opmerkingen. Hij sloeg zijn oogen niet neer voor oogen, die hem niet meer wilden zien. Maar naarmate de weken en maanden vergingen, werd de wond in hem dieper en pijnlüker. Soms nam hij zich voor, weg te gaan, maar zyn trots weerhield hem. Toen, als een donderslag kwam het bericht dat de moordenaar ontdekt was en reeds bekend had. Binnen enkele uren veranderde opeens de heele toe stand. Sondberg kwair hem op straat met uitgestoken hand tegemoet. Toen hij zich in den schouwburg vertoonde, waren de blikken en gefluisterde woor den van geheel anderen aard. En Maya schreef hem een lief briefje, dat zij in haar hart nooit aan hem getwijfeld had. Doch den volgenden avond stond in alle plaatselüke bladen de volgende zeer groote annonce: „Allan Bertin hoopt, dat hij in uw aller herinnering zal blüven leven als een waarschuwing tegen verhoovaardi- ging. Want tenschen hebben niet het recht te oordeelen en te veroordeelen. Allan Bertin vertrekt, hy heeft hier niets meer te zoeken, waar hü weet, dat er geen oprechte vriend v^i hem leeft, geen hart hem eerlijk genegen was." Hü vertrok met zyn goede tante, de eenige, die getracht had, slechts het goede te denken. En veel later, toen de wond was genezen, kon hü zeggen: „Ik ben blij, want als het nooit gebeurd was, zou ik Maya hebben getrouwd, zou ik hebben gebouwd op vrienden als Sondberg. Hemzelf bleef die vreeselijke pe riode, zyn leven lang, een les om niet te rechten. Als hy zich erop betrapte, een mensch slecht te beoordeelen, dacht hy eraan, hoe vaak hy zich tot mis dadiger gewenscht had, om het bittere onrecht minder wreed te voelen. Wenken voor heeren kelners. Hoe een varkenskop niet moet wor den geserveerd. („Vart Hem"). vermogen wordt beschouwd en waar men niets anders vindt c'an gezouten visch en zand. en weer zand. De banne lingen moeten maar vergeten, dat er op de wereld nog schoenen, kleeren, toilet artikelen en ondergoed bestaan; hun eten is een allegaartje, waar hun sol daten den neus voor hadden opgetrok ken. Maar dat is niet het ergste, zoo lang men gezond blijft. Wij hoorden, hoe 'n officier angina pectorjs had, een tweede periodieke aanvallen van blinde darmontsteking, een derde een ernstige bloedvergiftiging. Een 62-jarige mar kies, die reeds tuberculose was, had er pleuris bfigekregen; een luitenant was uit zy'n couchette gevallen en had daar door een schedelbreuk. Don Ramon Re- gueral, de thans afgezette gouverneur, heeft voor al die ongelukkigen naar Madrid getelegrafeerd om toestemming, ze naar Spanje terug te zenden of al thans ze te laten vervoeren naar een hospitaal te Las Palmas of Santa Cruz te Teneriffe. Op deze telegrammen is nooit geantwoord. En de officier van gezondheid in het fort doet wat hü kan, maar hy' heeft geen geneesmiddelen tot zijn beschikking Drie liter water per dag. Reeds jarenlang komt er om de twaalf dagen een boot van de Canarische eilan den te Vil'a Cisneros om water aan te brengen. De aankomst der gedeporteer den heeft de bevolking van dit droge schiereiland aanmerkelijk doen toene men, maar van de Canarische eilanden komt geen grootere hoeveelheid water Het water moest du9 gerantsoeneerd worden; de bannelingen krijgen drie liter water per dag om van te drinken, hun eten mee te koken, en ook zichzelf en eventueel hun kleeren te wasschen. De dood der persoonlijkheid. Men ziet dus, dat vele ontberingen het toch reeds moeilijke leven der ban nelingen kunnen verzwaren. Elke bal lingschap maakt den veroordeelde los van zijn land, zijn werkkring, zijn le venswijze, doch deze bannelingen mo gen zelfs niet door hun eigen kinderen worden vergezeld een verergering van straf, die zelfs het tsaristische Rus land zijn bannelingen in Siberië niet heeft opgelegd. Bovendien is Villa Cis neros de vernietiging van d-e persoon lijkheid, het geestelijk leven, ne men- schelijke waardigheid; men raakt ei' af gestompt. Die woestijn, die baai, dat fortje van Rio de Oro hebben mij twee jaar lang niet losgelaten, doch gedurig vervuld met een vage afkeer. Ik denk. dat dit de reden is, die mij er toe dreef om nog eens daarheen terug te keeren. En toen vond ik daar niet een van de meest verlaten streken ter wereld, doch een hel voor levende menschen. (Nadruk verboden"). Familie-groep, opgenomen door den Röntgenoloog der familie. („Ric et Rac"V 3 ATMOSFEER EN GEDACHTEKRACHT. Wij allen zyn voortdurend omrinj door de trilling van de kracht der flnr»ht.ftn rïprpfpnp.n dip nna dachten dergenen die ons omringen Deze verschillende strooniingen hek" ben een lietzü opbeurenden of neer drukkenden invloed op ons. De stei mingen die wij dikwijls toeschrijven aan gestelsstoringen of aan de weers gesteldheid zijn veelal enkel en alleen' teweeg gebracht doordat een van dez! trillingen contact vindt met een neer slachtige gedachte of met de herinn»' ring aan een mislukking, welke ziCK in ons onderbewustzijn bevindt, led», van ons draagt een eigen atmosfeer met zich mee, welke zich door middel van trillingen voortbeweegt en contact zoekt met gelijk gestemde trillingen Ons onderbewustzijn en suggesties van' buitenaf bezorgen ons een gevoel van harmonie of disharmonie, al naarmate het geval is. Gevoelige naturen zijn buitengewoon licht te beïnvloeden door de gedachtentrillingen die van een ander uitgaan. Ook zieke men- schen ondergaan in sterke mate den invloed van gedachten-atmosfeer. Zij hebben dikwijls de gewaarwording, dat de eene bezoeker licht en zonne schijn meebrengt, en een andere don kerte en gedruktheid. Deze gewaar wording openbaart zich reeds in hun gevoel, nog voor er een woord is ge wisseld. Hoe buigzamer en gevoeliger iemand's persoonlijkheid is, hoe ster ker hü dergelijke invloeden ondergaan zal. Overgevoelige hyper-nerveuze menschen ondervinden zelfs een uit- gesproken physiek onwelzyn in het bijzijn van iemand waarmede ze niet harmonieeren. De geest werpt zijn schaduw, evengoed als het lichaam. Verschillende dingen hinderen en drukken ons, andere beuren ons op en geven ons kracht. Maar wij hebben het hi eigen hand, in hoeverre' wij ons door de omstandigheden willen laten beïnvloeden. Wanneer men zich gron dig in zelfbeheersching heeft geoefend, kan men alle kwade invloeden weren en eventueele fatale gevolgen bij voor baat ontzenuwen. Verkeerde autosuggestie daaren tegen heeft in het algemeen een aller schadelijkst effect, op den mensche- lijken geest en kan ons op den duur tot een hulpeloos stuk wrakhout maken in de branding van het leven. Maar gelukkig beschikken wij over het ver mogen. om alle ongezonde en neer drukkende invloeden te weren. Wan neer wij ons geestelyk maar omrin- <ren met een sterke muur van vertrou wen Vastberadenheid, en wilskracht, kunnen de bovengenoemde invloeden op ons niet inwerken. Nemen wij eens een oogenblik dat u door overgevoeligheid en gebrek aan afwerende krachtgedachten gees telijk in een drukkende sfeer bent ge komen. Wel, wat doet u wanneer het programma dat u door de radio hoort, u niet bevalt? Wel u stelt eenvoudig uw ontvangtoestel in op een andeie golflengte. Welnu, geestelijk staat u precies'hetzelfde te doen, wanneer ge van uw gedruktheid bevrijdt wil wor den Bliif niet aangesloten staan op een golflengte waarlangs slecht® oe- nressie en ontmoediging tot u komen. Kiest een andere golflengte die u kracht, opgewektheid e" zelfverVoi- wen tegemoet voert w n znn allen kinderen van dezelfde natuur de natui"' geeft aan een ïedm kansen. Wanneer u dit maar m zien. en d« u gegeve" krachVn ande^ nn vooral intens-r wilt aphrmkem<hm znlt n zien. hoeveel n Wh' moeten eerst creesHnk eer zui heeld voor oo"on hebben van 'dat-me, wat wh gra«" zouden verwezenlnium. nvn werkelhk sriist ziet d° schermi die zh'n geni° wü »°an mak°n ni p 0 pnde liinen voor zhn geestesoog, bh in v-orVolUVhptd ,otfq no" n-- po 1-, Vipain hppft rrpmaakf met liet «r Wanneer uw "eo*t ctpWI vertrm i« rr-wprctpn met het beeld U roilrto (tori. zal het vprwezenh'ken V uw illusie u veel lichter vall-m Dr. Jos. de Cork. (Nadruk verboden). De piin en de zwelling van ,ns beten verminderen snel als men v olek wat vochtig zout legt.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1933 | | pagina 18