ie muiterij op „De Zeven Provinciën".
inr
HELDERSCHE COURANT VAN DINSDAG 14 FEBRUARI 1933.
Inlichting van den Volksraad.
Kolonel F. W. Coster, die tijdelijk
het commando van „De Zeven Provinciën"
heeft overgenomen en die belast is met
de hoofdleiding van de commissie van j
onderzoek inzake de muiterij °P dien j
bodem.
Commentaar in de pers op den
afloop van het muiters-avontuur.
Het oordeel van oud-minister
Rambonnet.
De moord te Wanroy.
do
Onderzoek zoo snel mogelijk.
Europeesche gestraften gaan naar
Nederland.
Batavia. Maandag 20 Februari zal de
Volksraad door een commandant van de
zeemacht in Ned.-Indië worden ingelicht
omtrent de eerste uitkomsten van het on
derzoek met betrekking tot de gebeurte
nissen aan boord van „De Zeven Provin
ciën". Hierna zal gelegenheid worden ge
geven om verklaringen af te leggen.
Wat dti onderzoek betreft, vernemen
wij, dat dit op zoo snel mogelijke wijze zal
wo rdien voortgezet.
De berechting heeft in Ned.-Ind'ië plaats,
waarna de Europeesche gestraften naar
Nederland zullen worden gezonden voor
het ondergaan van hun straf. (Aneta).
De gearresteerden naar Onrust den eiseh zal stellen oogenblikkelijk ver-
Zondag zijn in den loep van den dag 100 blyfstoegang tot Indonesië te krijgen, ten
ongeboeide en 50 gebeide inlanders en 4 einde een onderzoek naar de gebeurtenis-
ongeboeide Nederlanders in sloepen op sen *e kunnen instellen, waarbij hij in de
het eiland Onrust afgezet. gelegenheid gesteld moet worden, zich
De meesten hunner waren weinig onder door een advocaat van de Internationale
den indruk. Roode Hulp tot bijstand van de beman-
De Europeesche gevangenen namen een ning van de „Zeven Provinciën te doen
houding van onverschilligheid aan. 1 vergezellen".
zyn
DE „ZEVEN PROVINCIËN" NIET
ERNSTIG BESCHADIGD.
De „Zeven Provinciën" blijkt niet ern
stig te zijn beschadigd.
Het schip stoomt op eigen kracht op
naar de reede van Tandjong-Priok. Het
uur van aankomst is nog niet bekend.
Zes sommaties van dé „D 11".
Batavia. Het Departement der Mari
ne deelt mede, dat het vliegtuig „D 11", i
geheel overeenkomstig de schriftelijke
orders welke aan dit vliegtuig waren ver
strekt, de muitende bemanning aan boord
van de „Zeven Provinciën" tot zesmaal
toe heeft gesommeerd, n.1. driemaal radio
grafisch op de 600 metergolf en driemaal
op de 475 meter-golf.
Hierna werd den muiters tien minuten
bedenktijd gegeven, welke werd misbruikt
door de driemaal herhaalde uitseining van
het bekende telegram, met de toevoeging:
„Ons niet hinderen".
Indien na het werpen van de eerste
bom de overgave niet zou zijn gevolgd,
dan zouden de vliegtuigen ten tweeden
male boven het schip zyn verschenen en
bommen hebben uitgeworpen tot een
totaal gewicht van 1200 kg.
De namen der gedeoéeti en ge
wonden.
Batavia. De volledige lijst der gedoo-
den aan boord van de „Zeven Provinciën"
bevat de volgende namen; volgens de
laatstbeschikbare voorloopige gegevens:
tamboers der 2e klasse P. Bakker en J. C.
de Bree, marinier der 2e klasse W. A.
Kroeskop, inlandsch korporaal-telegrafist
W. N. Rumambi, inlandsche matrozen
der le klasse Mohamed, Basir en F. Ka-
sehung, inlandsche matrozen der 3e klasse
Amir, Misman en Saltz, inlandsche licht
matrozen D. N. Keramas, O. H. Koluod,
F. G. Latupeirisse, Miskam, Soewardi,
alias Hanapi, inlandsche stoker der le
klasse Oomar, inlandsche stoker der 2e
klasse P. Aritonang, inlandsche jongen
Lila, alsmede nog vier ongeidentificeer- j
den.
Zwaar gewond zijn:
Een ongeïdentificeerde Europeaan.
De inlandsche matrozen der le klasse
J. K. Kawilarang, M. M. Paradja, de in
landsche matroos der 3e klasse Soegito, de
inlandsche lichtmatroos Sagino, de inland
sche leerling-stoker Soewatyo, een onge
ïdentificeerde inlander.
Een der zwaargewonden buiten
levensgevaar.
Volgens een bij de familie ingekomen
telegram, afgezonden door het hoofd
hospitaal te Batavia, verkeert de 22-jarige
marinier 2e klasse H. Visser, die tenge
volge van de ontploffing van de bom op
De Zeven Provinciën brandwonden en
een borstwond opliep, thans buiten
levensgevaar.
Lichtgewond zijn:
De luitenant ter zee der 3e klasse A. N.
baron de Vos van Steenwyk; de inland
sche korporaal-kok Sadri; de inlandsche
matroos-kok Gasim en Niti; de inlandsche
lichtmatroos J. E. Pelpessi.
Een nader telegram meldt: Desniette
min biyrt het totaal der dooden ongewy-
2iRd (Aneta).
Begrafenis der gesneuvelden.
De begrafenis van de Inheemsche ge
sneuvelden vond plaats op het Kerkhof-
eHand voor Tandjong-Priok, terwijl de
Europeesche gesneuvelden op het enand
Purmerend werden -begraven.
Indien blijkt, dat onder de gesneuvelden
zidh loyale elementen bevoncen, za! alsnog
voor beide groepen nader worden uitge
maakt op welke wijze zij aan hun laatste
rustplaats worden toevertrouwd.
Alvorens in de door soldaten bewaakte
barakken te worden opgesloten, werd
iedere gevangene in het Nederlandsch of
Maleisch ervan verwittigd, dat elke ver
storing van rust, elke poging tot ontsnap
ping feitelijk en op de plaats zou woorden
voorkomen.
Elk contact van buitenaf is voor ieder
een, behalve de deze week aankomende
commissie voor onderzoek, verboden.
Het eskader ligt nog steeds bii Onrust.
DE S.D.A.I». EN HET GEBEURDE OP
DE „ZEVEN PROVINCIËN".
„Geen muiterij, dcch slechts
een demonstratieve protestactie",
zegt ir. Albarda.
„Ook wij erkennen, dat geen regeering,
welke ook, muiterij kan dulden», aldus
sprak Zondagmorgen ir. J. W. Albarda
Nader wordt gemeld: Het eiland Onrust in Carré, «doch», voegde hij er aan toe,
is thans geheel onder militair commando ,daaroin keuren wy niet minder krachtig
van een kapitein der infanterie, bijgestaan de wreede methode af, welke blijkt uit
door een officier van gezondheid de ruwe en onvergeeflijke daad, Vrijdag
Tot de getroffen voorbereidingen behoo- teSen de protesteerende bemanning van
ren o. a.: oprichting van een tijdelijk radio- >De Zeven Provinciën* gepleegd. Deze
station, uitbreiding van den telefoondienst. zoogezegde «muiterijaldus de leider van
opvoering van proviand, inkwartiering van de S.-D. Kamerfractie, »had niets met
een voldoend aantal troepen, aanleg van revolutie te maken, dit was geen grijpen
prikkeldraadversperringen en verbeteringnaar de staatsmacht, doch slechls een
van verlichting en ventilatie. demonstratieve protestactie tegen de
Zondagmorgen arriveerden de gevange-jongste salarisverlaging en de gevange
nen in sloepen, welke door een motorboot neming van eenige honderden schepe-
werden getrokken. lingen.
Na de landing, welke onder scherp toe
zicht geschiedde, werden de gevangenen
onder gewapend geleide naar een viertal
barakken gebracht, die ancers voor bede
vaartgangei's werden gebruikt.
De regeling wordt toegepast dat in elke
barak een groepscommandant kan worden
aangewezen.
Op 7 Februari sprak de Nederlandsche
minister Beelaerts van Blokland te Ge-
nève zijn ernstige w oorden tegen het ge
bruik van bombardementsvliegtuigen in
oorlogstijd, dus tegen vijandelijke troepen
en schepen, doch twee dagen later werd,
in vredestijd, door een Nederlandschen
vlieger een bom geworpen op een Neder-
I landsch schip met niet anders dan Neder-
Het eiland Onrust, landsche onderdanen aan boord
I In oorlogstijd werd zelfs eerst nog een
Een welbekend eiland in de geschie- waarschuwingsschot voor den boeg langs
denis van de Oost-Indische zeevaart zal gegeven bij de aanhouding van een koop
tot tijdelijk verblijf dienen van een deel vaardijschip, doch hier was het, na eenige
der muiters van >De Zeven Provinciën», radiografische waarschuwingen, direct
Onrust, ook geheeten Poelan Kapal, het raak". (Gefluit en geroepmoordenaars!)
scheepseuand, een der kleine eilanden „Hier is", vervolgde spr. „zonder eenig
bij de W estelijke invaart van de baai van onderzoek en zonder mogelijkheid van
Batavia (het heeft slechts een oppervlakte verdediging de doodstraf toegepast",
van 9 ha), was reeds in Companie's-dagen Vervolgens ging ir. Albarda de oor-
in dienst van de scheepvaart gesteld en zaken van de ontevredenheid op de vloot
van werven en tuighuizen voorzien. Nadat na, om ten slotte te betoogen, dat op de
in 1800 de Engelsclien er alles plat had- autoriteiten de volle verantwoording van
den geschoten, heeft een kwarteeuw later het gebeurde rust.
gouverneur-generaal Van de Cappellcn De volgende spreker, dr. F. M. Wibaut,
er nieuwe etablissementen laten oprich- zeide dat er sedert Vrijdag reden is voor
ten en in 't midden der vorige eeuw heeft rouw, ergenis en verontwaardiging, doch
het eiland een drijvend droogdok gekre- dan in anderen zin dan prof. De Savornin
gen. De laatste twintig jaren wordt het Lobman het Dinsdag in de Eerste Kamer
uitsluitend gebruikt als quarantaine-sta
tion voor uit Mekka terugkeerende pel
grims, waaruit reeds volgt dat het erop
ingericht is groote groepen menschen
tijdelijk onderdak te brengen. Er zal nu
ruimte te over zijn, daar de Mekka-vaart
tot het uiterste is ingekrompen in ver
band met de crisis.
Achtergebleven bemanning van
de „Zeven Provinciën".
Reuter meldt uit Singapore:
Een aantel Europeesche en 66 inheem
sche leden der bemanning van „De Zeven
Provinciën", die aan land waren bij het
uitbreken van de muiterij te Olehleh, zijn
hier op het Nederlandsche schip „Van
Oubhocrn" aangekomen. Bijzondere voor
zorgsmaatregelen zijn door de politie ge- tische beWeging, die 10 Februari 1933
nomen om aan ongewenschte personen te nimmer 7al verneten «Fenkind kan men
beletten in verbinding met de bemanning -
te treden aan welke verboden is aan land met een ka™ats temmen», besloot hy,
te treden, aan welke \eroonen aan land »een volwassene kan men er mede tot
te gaan. razernjj brengen
De kaniteln-lttitenant ter zee De voorzitter> wethouder De Miran-
p da, die bij den aanvang van de by'een-
Eikenbccm. i komst den aanwezigen verzocht had, een
Batavia. De commandant van de minuut stilte te wijden aan de nagedach-
„Zeven Provinciën", de kapitein-luitenant tenis van de overleden muiters, las in
ter zee P. Eikenboom is van het comman- Z1j» slotwoord een lange motie voor,
do over dit schip ontheven. Hij bevindt waarin verontwaardiging wordt uitgespro-
zich thans aan boord van den kruiser ken ov'er de wreede wijze van optreden
„Java" in afwachting van de beslissing, jegens de opvarenden van „De Zeven
te nemen door de pas ingestelde commis-j Provinciën,en waarbij uitgesproken
sie van onderzoek aan boord van het es- wordt, dat er slechts sprake is geweest
I van een demonstratie en ten slotte gepro-
testeerd wordt tegen de houding van het
oen commandant ministerie, dat onnoodig een conflict met
bedoelde. „Het jegens de opvarenden ge
bruikte misbruik van macht moet aan de
kaak worden gesteld, evenals de verdier-
lijking, waartoe militaristisch gezags-
fanatisme leidt".
Het Tweede Kamer-lid, de heer W.
Drop, besprak vervolgens hoofdzakelijk
de taak van de organisaties van Marine
personeel, in het bijzonder in verband
met de salarisactie van den laatsten tijd.
Als laatste sprak de Indonesiër, L. N.
Palar, met langdurig applaus begroet.
Hij constateerde, dat de vloot «als machts
middel van de koloniale imperialisten
onbruikbaar is gebleken», en noemde
deze muiterij een ondubbelzinnig symp
toom daarvan. Het gebeurde met »De
Zeven Provinciën» zal een krachtige
prikkel blijken voor de jonge nationalis
kader.
Bezoek van
der zeemacht.
De commandant der Zeemacht, schout
bij-nacht J. F Osten, bezocht Zondag
morgen, vergezeld van den chef-mate
rieel. het eskader voor het opnemen der
aan De Zeven Provinciën toegebrachte
schade en voor het houden van een con
ferentie met den eskader-comandant, ka
pitein ter zee Van Duim. De schade valt
mede.
Verbod van deelneming aan
politieke vergaderingen.
De „Javabode" verneemt, dat deelneming
aan politieke vergaderingen verboden is
aan aile marinepersoneel.
de Kamer heeft geforceerd,
Dergelijke vergaderingen werden in
verband met den grooten toeloop gelijk
tijdig gehouden in „Bellevue" en „Hand
werkers Vriendenkring"; hier voerden
resp. het woord de heeren dr. W. Ban
ning en Ed. Polak, en Cramer en E.
Boekman.
Het partijbestuur formuleerde
standpunt in volgende motie:
»l)e openbare vergadering,belegd door
de S.D.A.P. op Zondag 12 Februari 1933,
naar aanleiding van het voorval met het
oorlogsschip »De Zeven Provinciën»
spreekt haar diepe verontwaardiging
uit over de wreede wijze, waarop de
regeering het oorlogsschip onder het
marinebevel heeft teruggebracht;
stelt vast, dat de muiterij van de be
manning het gevolg is geweest van de
politiek, door de Nederlandsche regeering
in Indië tegenover de bevolking in het
algemeen en tegenover de marine schepe
lingen in het bijzonder, gevoerd en van
de verregaande zorgeloosheid van de be
velvoerende officieren;
stelt voorts vast, dat de muitende be
manning herhaaldelijk heeft verklaard,
slechts een demonstratie te bedoelen en
niet tot geweld te willen overgaan;
dat zij ook geen geweld heeft gepleegd
en dat dus aan de muiterij op andere
wijze dan door het gebruiken van het
vreeselijkste oorlogswapen en ten koste
van een aantal menschenlevens een einde
had moeten worden gemaakt;
waarschuwt tegen het opzweepen van
de nationalistische hartstochten, die in
Nederland en onder de Nederlanders in
Indië zijn losgebarsten, en die slechts
verhooging van de spanningen kunnen
te weeg brengen en andere ernstige ge
beurtenissen kunnen te voorschijn roepen:
protesteert tegen de houding der re
geering, die wegens een aangelegenheid
van zeer ondergeschikt belang een con
flict met de Tweede Kamer heeft gefor
ceerd en zich daardoor in ernstige dagen
aan de verantwoording tegenover de ver
tegenwoordiging des volks poogt te ont
trekken;
roept de arbeidersklasse van Nederland
op, om, ook in geval een Kamerontbin
ding mocht volgen, met al haar kracht
onder de leiding der sociaal-democratie
den strijd te voeren voor de vrijmaking
van het Indonesische volk en tegen het
militarisme.»
De regeering
ders handelen.
mocht niet an-
Interpellatie-aanvrage van
heer Albarda.
den
„Het Volk" meldt nog omtrent de
interpellatie-aanvrage van den heer Albar
da, dat de aanvrager meent te moeten
i aannemen, dat het Kabinet, ondanks
politieke crisis, niet zal weigeren voor
Europeesche marinier Bom zegt een interpellatie in de Kamer te verschij-
nen en gestelde vragen, raar aanleiding
de witte vlag te hebben geheschen. yan hpt gebeurde met de ;Zeven provin-
Batavia. De door de bom gewonde ciën" te beantwoorden, indien de Kamer
Europeesche marinier Bom verklaarde, den wenscli daarover uitspreekt,
dat hij degene is geweest, die op de De heer Albarda heeft tevens aan den
„Zeven Provinciën" de witte vlag heeft president der Tweede Kamer verzocht,
geheschen. Deze mededeeling wordt nader in een vergadering der Kamer het wets-
geverifieerd door een speciale commissie voorstel van mr. v. d. Bergh (de z.g. uit-
van onderzoek aan boord van het eskader, winningswet) aan de orde te stellen, bij
De hoofdleiding van dit onderzoek is op- de behandeling van welks voorstel de
gedragen aan den kapitein-ter-zee F. W. aanwezigheid van een of meer ministers
Uoster, die tevens tijdelijk het commando voor noodig is. De sociaal-democratische
over de „Zeven Provinciën" waarneemt.Kamerfractie acht de behandeling van dat
voorstel, waardoor o a. hypotheek-plich
Een interpellatie door het
communistische Kamerlid De
Visser aangevraagd.
Het Tweede Kamerlid L. L. H. de Vis
ser heeft het volgende schrijven tot den
voorzitter van de Tweede Kamer ge
richt:
tige boeren tegen executie kunnen worden
beschermd, spoedeischend.
Verklaring van het partijbestuur
en S.D.A.P.
Zaterdag 11 Februari is, naar „Het
Volk" nn ldt, een spoedvergadering van
„Namens de Communistische Kamer- het partijbestuur der S.D.A.P. gehouden,
fractie verzoekt ondergeteekende de Aanleiding tot de bijeenkomst w aren, zoo
Tweede Kamer oogenblikkelijk byeen te wordt in dat bericht medegedeeldde
roepen ter behandeling van een door on- belangrijke politieke gebeurtenissen van
dergeteekende te houden spoed-interpel- deze week: de parlementaire situatie,
latie over de bloedige gebeurtenissen, die ontstaan door het aannemen van de motie-
zich hebben voltrokken by het onderdruk-' Boon in de Tweede Kamer en de ont
ken van den opstand op de „Zeven Pro- zettende onlknooping van de geheurte-
vinciën", waarbij ondergeteekende tevens nissen met de „Zeven Provinciën".
Nu het avontuur van de muiters in
Ned.-Indië ten einde is, geven eenige
binnen- en buitenlandsche bladen weder
om hun commentaren op hetgeen is voor
gevallen.
De „Nieuwe Rotterdamsche Courant"
schrijft, na vastgesteld te hebben dat met
de weinige thans beschikbare gegevens
de psychologie van het zoo ongewone ge
val nog niet is te doorgronden, het vol
gende:
„Verdiepen wij ons niet verder in deze
dingen. Ons eskader, dat het muiterschip
tegemoet voer, heeft gehandeld zooals het
in de gegeven omstandigheden handelen
moest tegenover Lieden diie ziohzelven bui
ten de wet hebben gesteld.
„De actie van ons eskader is met be-
heerschte beslistheid geschied en met ge
bruikmaking van den ten slotte lichtsten
vorm van een onvermijdelijk gebleken ge
weld.
„Met één slag is het avontuur hiermede
uit geweest.
„Het wettige gezag heeft eenvoudig zijn
plicht gedaan.
„De schuldvraag komt hierna aan de
orde. Zij is diepgaand en veelzijdig. Zij
moge in denzelfden geest van bezonnen
heid worden gesteld en afgedaan, zonder
aanzien des persoons, met geen andere
overw egingen dan om recht te doen.
„En als groot probleem rijst dan ach
ter deze trieste historie de vraag: hoe
bouwen wij een nieuwe marine op, waarin
mogelijkheid is voor herleving van den
geest, welke het aanzien aan die andere
„Zeven Provinciën" gaf, het vlaggeschip
van hem, wiens naam voor ons Nederlan
ders een embleem van nationale zelfver
trouwen is geweest?"
Geen actie van Marinebonden.
Het heeft „Het Vaderland" veel genoe
gen gedaan, dat de regeering a priori
had verklaard niet te zullen onderhande
len met muiters. Nu de orde hersteld is,
staat der regeering volgens het blad dit
te doen:
„Het eerste wat nu te doen staat is de
Marine te zuiveren van alle onbetrouw
bare elementen.
„In de tweede plaats moet de onduld
bare actie van de Marinebonden onmoge
lijk gemaakt worden, zoolang deze niet
tevreden willen zijn met wat zij wezen
mogen, te weten lichamen, die langs den
wettigen weg van verzoekschriften, langs
den voorgeschreven hierarehischen weg.
de regeering in kennis stellen van hunne
wenschen en hun grieven.
„In de derde plaats zal „last not least"
de verantwoordelijkheid van ieder, die
met het gebeurde annex was, moeten wor
den vastgesteld, en niemand die zich aan
plichtsverzuim schuldig maakte, hoog of
iaag, ontkome aan zyn gerechte straf, ter
wijl tevens ernstig onderzoek zal moeten
worden gedaan naar de vraag of het ge
zag ook fouten heeft begaan, die voor
het vervolg kunnen worden vermeden. In
één woord: er moet met alle kracht wor
den aangestuurd op het: Eens maar nooit
weer!
Geen weifeling.
„Het gebeui-de toont duidelijk, aldus
„De Nederlander", hoe noodzakelijk het
in de gegeven omstandigheden was, dat
met kracht werd opgetreden. Had de com
mandant, overeenkomstig liet advies der
socialistische pers, een eenigszins weife
lende houding aangenomen, dan zonden
de gevolgen allicht nog ernstiger zijn ge
weest. Dan zou het gezag der Nederland
sche overheid ernstig zijn geschaad; bo
vendien zouden dan de muiters uit de
moe9t er gewéld worden gebruikt,
maar het bloed, dat hier vloeide, komt
over de hoofden der muiters. En niet al
leen over hun hoofden: ook over die van
hen, die het personeel opruien en opsto
ken en die zelf veilig buiten schot blijven,
ven.
Achttien dooden! Als ons volk maar
goed begrijpt, dat ons gezag hier niets
anders heeft gedaan dan zyn plicht, zijn
zwaren, zijn moeilijken, maar zijn eer
lijken plicht.
bezoek «ra twist. Daarbij ia de 22-jarige A.
J. uit Emmen met een mes in de borst ge
stoken. In ernstigen toestand werd de ge
troffene naar zyn woning overgebracht.
POGING TOT DOODSLAG.
De rechtbank te Maastricht heeft giste
ren J. A. van den H., te Heerlen, de in
den nacht van 3 op 4 November uit
noodweer zyn broer met een bijltje had
geslagen zoodal hy in het ziekenhuis
,De Zeven Provinciën" vaart weer on- n> overleden vrijgesproken,
der onze vlag. Maar de achttien dooden De isch lu lde 5 maanden gevangenis-
zullen een aanklacht blijven tegen hen, straf,
die voor dergelijke avonturen direct of in-1
direct verantwoordelijk zijn".
Atjeh's medewerking.
Een redacteur van de Deli-Courant had
te Koetaradja een interview met den Gou
verneur van Atjeh, den heer Van Aken.
Deze verklaarde, dat de geheele toestand
na het uitbreken van de muiterij gunstig
is. Het leger is paraat en alleszins vol
doende uitgerust. De Gouverneur roemde
het schiterende werk van leger, post, tele
graaf en haven-autoriteiten, die allen
blijk gaven van paraatheid. De Atjeh-
spoor zorgde dat zoo spoedig mogelijk een
locomotief op stoom stond voor vervoer
van troepen, terwijl voorbereidingen wer
den getroffen voor uitgebreide eventueel
noodige maatregelen.
De Gouverneur beantwoordde de vraag
of het doorsnijden van telefoondraden
nabij Sibreh verband hield met de ge
beurtenissen aan boord van de De Zeven
Provinciën ontkennend, daar anders wel
de interloeale l.?n verbroken zou zijn, ter
wijl de geleiding bij Sibreh slechts dient
voor de Atjeh-spoor.
Inlandsche persstemmen over
de bom.
Solo. Het gematigd nationalistisch dag
blad „Darrno Kondo" van 11 Februari be
spreekt de innerlijke kracht der muiters,
welke alleen reeds door een bom van 50 kg
is vernietigd.
Het Islamietisch dagblad „Adtil" schrijft,
dat het doel der muiters geen geweldactie
was, doch alleen een protestdemonstratie.
Het blad1 verzoekt de families van de
slachtoffers onderstand te verleenen.
Soerabaja. De heer Saroen, reizend jour
nalist, schreef uit Batavia aan de „Soeara
Oemoem": „Gezien de behoorlijke behan
deling van de officieren van „De Zeven
Provinciën" en het feit, dat tot het einde
geen geweld werd gebruikt, van een echte
muiterii weinig sprake is". De schrijver
noemt het geval een ongepaste grap met
een dramatischen afloop.
„Voor de jenge officieren die
niet begrepen hebben wat zij te
doen hadden, is het eenige
excuus dat zij neg zoo jong
waren".
Aan een onderhoud niet oud-minister
Rambonnet, dat „De Telegraaf" heeft
gehad, naar aanleiding van de gebeurte
nissen in Indië,ontleenen wij het volgende
Deze heele geschiedenis is beschamend
en in één woord verschrikkelijk, was het
oordeel van Z. E. Staatsraad J. J. Ram
bonnet, vice admiraal en oud-minister van
Marine, nadat hij kennis had genomen
van de nadere en nauwkeuriger berichten
over de wijze, waarop de muiters zich
meester hebben kunnen maken van „De
Zeven Provinciën". Voor de jonge offi
cieren, die niet begrepen hebben wat zij
te doen hadden, is het eenige excuus, dat
zij nog zoo jong waren. Maar als de be
richten juist zijn, dat de commandant
gewaarschuwd was, dat er op zijn schip
iets broeide, begrijp ik niet, dat hij niet
onmiddellijk geschorst is. Even onbe
grijpelijk is het voor mij, dat hij vier
dagen lang achter zijn schip heeft aan
gevaren en dat hij zich heeft laten intï-
mideeren door de bedreiging, dat de
muiters zouden schieten, als hy probeerde
aan boord te komen.
Wy vroegen den heer Rambonnet of
hij dus van meening was, dat de officieren
gehandeld hebben in strijd met hun plicht
en hun eed, door den muiters hun woord
te geven, dat zij zich van gewapend
verzet zouden onthouden.
Daar behoeven wij niet eens over te
praten, aldus de heer Rambonnet. Een
daad van persoonlijken moed kan in zulke
omstandigheden de situatie redden. Een
excuus is slechts, dat zij nog zoo jong
zijn en dat zij klaarblijkelijk verkeerd
geleid zyn. De oorzaak van een dergelijk
verschijnsel zit echter dieperde nationale
opvoeding vertoont ernstige gebreken.
BRANDSTICHTING.
Voor de arrondissementsrechtbank te
Maastricht heeft gisteren terecht gestaan
A. W. te Kerkrade, gedetineerd, ter zake
van Brandstichting.
Op 15 December heeft verdachte to
11$ uur zyn woning verlaten om naar
Aken te gaan. Tegen 5 uur ontdekte een
buurman brand. Deze is over het dak
op den zolder geklommen en heeft het
begin van brand gebluscht. Men vond
den zolder vol papier, kaarsen, proppen
met petroleum doordrenkt. Verdachte
bleek bij zijn terugkomst de brandpolissen
bjj zich te hebben. Hy had zyn huisje
voor f 4000 en zijn meubels voor f 1506
verzekerd.
Het O.M. heeft 2 jaar gevangenisstraf
geëischt.
In hooger beroep voor het
Bossche Hof.
Het gerechtshof te 's Hertogenbosch
behandelde gisteren in hooger beroep
de strafzaak tegen den 22-jarigen P. H.
van der Veengel te Oosterhout, assistent
op een zuivelfabriek, die door de recht
bank te 's Hertogenbosch is vrij gesproken
van doodslag, gepleegd te Wanroy op
18 April 1931 op zijn oom P. van der
Vleugel, directeur der zuivelfabriek to
Wanroy. Deze was dien dag teruggekeerd
van een driedaagsche reis en had zich
des avonds om half elf naar de kippen-
kooi achter zyn huis begeven, om vooi
de kippen te zorgen. De verdachte, die
gedurende de afwezigheid van zyn oom
het beheer over de fabriek had gevoerd,
volgde hem. In het kippenhok was de
verslagene bezig met de broedmachine,
toen hem een slag met een flink ijzer
op het hoofd werd gegeven, zoodat hy
neerviel. Zyn kleeren werden met petro
leum overgoten en in brand gestoken.
Volgens verklaring van den gemeente
veldwachter, wras de verdachte des nachts
hem komen wekken voor de in overspan
nen toestand afgelegde mededeeling, dat
hij zijn oom had geslagen en deze mis
schien wel dood was. Hij vroeg gevangen
genomen te worden. Na anderhalven dag
vreeseljjke pijnen geleden te hebben is
de heer Vleugel overleden, nadat hij aan
een verpleegster te kennen had gegeven,
dat zijn neef hem niets gedaan had.
Volgens de psychiaters Dr. Casparie
en Dr. Janssen heeft de verdachte waar
schijnlijk in een droomtoestand, ontstaan
door schrik, gehandeld. Hij was niet in
staat zijn wil te bepalen en bewust zulk
een beestachtige daad te plegen. Ver
klaarbaar is, dat de verdachte gedurende
dagen zijn geheugen kwijt was tengevolge
van den schrik, dat hij in dien toestand
toch logisch handelde en naar den veld
wachter ging.
Bij de behandeling van de strafzaak
in eersten aanleg eischte de officier van
justitie vier jaren gevangenisstraf wegens
mishandeling den dood ten gevolge heb
bend en teekende appel aan na het vrij
sprekend vonnis.
Door het hof werden 24 getuigen ge
hoord, waarbij de verdachte werd bijge
staan door zijn raadsman Mr. P. van
Zinnicq Bergmann te 's Hertogenbosch.
JONG FASCIST GEWONI).
Na een vergadering van
S.D.A.P. te Arnhem.
Binnenland.
ONBEWAAKTE OVERWEGEN.
Een wielrijder
gedood.
door een trein
Te Arnhem is Vrijdagavond in Musis
Sacrum een vergadering gehouden in
verband met het gebeurde met de Zeven
Provinciën, welke vergadering belegd
was door de federatie van de S. I). A. P.
te Arnhem.
Gesproken hebben de heeren Molt-
maker, lid van de Eerste Kamer, en
Cramer, lid van de Tweede Kamer.
De vergadering had een zeer rustig
verloop. Agenten en marechaussee waren
aanwezig in het gebouw.
Ongeveer half 11 ging de vergadering
zeer rustig uiteen. Onder de naar huis
gaande bezoekers mengde zich een jeug
dig fascist in uniform, die met gehoon
begroet werd. Voor de politie het kon
voorkomen, werd hy achtervolgd door
een joelende menigte. Toen de politie
hem bereikte, was hij reeds van zijn fiets
geslagen en lag hij met een bloedende
hoofdwond op de straat. De politie Irad
krachtig op en wist met den gummistok
de menigte te verspreiden. Er werden
gevoelige klappen uitgedeeld. De jongen
is ter plaatse verbonden en naar zijn
woning vervoerd.
BOOTEN TOT ZINKEN GEBRACHT.
Een belooning uitgeloofd.
Zondagavond is de 54-jarige W. Schaap. In den nacht van 24 op 25 Januari en
uit Wapserveen, op den onbewaakten in den avond van 31 Januari zijn in het
overweg te Kallenkote, nabij Steenwyk, haventje van de werf van P. Smit Jr„
onder den uit Meppel komenden trein, die te Rotterdam, twee sleepbooten van de
om 9 uur 53 te Steenwijk zou aankomen, Nederlandsche Rijnvaart-Vereeniging ge-
geraakt en te taal vermorzeld. De trein zonken. Daar vry wel vaststaat, dat beide
kreeg ongeveer een kwartier vertraging booten opzettelijk tot zinken zijn gebracht,
j wordt een belooning uitgeloofd van f250
SMOKKELARIJ.
Zaterdag heeft de |x>litie te S binnen
i v- j Ar. 4, -j i twee personen met 110 kg Duitsohe niar-
zwakte der Necerlandsche Overheid nieu-, aangehouden,
we kracht hebben geput.
„Tot nn toe kan gelukkig worden ge-1
eonstatrerd: het gezag is gehandhaafd. Al!'
is het diep te betreuren, dat daarbij men-!
schenlevens zyn verloren gegaan".
DE GRIEP.
Wegens de griep zijn
Valkenburg gesleten.
aile schol n te
Blced over de heefden der
muiters.
Het feit, dat er zoovele dooden zyn ge
vallen, betreurt ,.I)e Avondpost" i i de
eerste plaats. Daarna vervolgt het blad:
aan de(n)genc(n), die dusdanige inlich
tingen kunncn(kan) verstrekken, welke
leiden tot ontdekking en bestraffing van
de(n) dader(s). Hun,die inlichtingen kun
nen geven, wordt verzocht zich hetzy
mondeling, hetzy schriftelijk te vervoegen
laan liet bureau van de rivierpolitie aan
'de Schiehaven.
DE OVERVAL TE SOMMELSDIJK.
VECHTPARTIJ.
De politie te Middelharnis heeft twee
twee personen aangehouden, K. te Mid-
afloop van een bal. delharnis en B. te Dirksland. verdacht
Na afloop v u e n bal kre-vn Zei ag- van den overval op de wed. Moovaart te
nacht ouder Klein ijk geni. Oaoorn, eenige Sommelsdijk.
Na
