TOBRALCO
NIEUWSBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WiERINGEN EN ANNA PAULOWNA
Buitenlandsch overzicht.
Oost-indië,
mwumk
Dc machtigingswet in Duitschland aangenomen met
groote meerderheid van stemmen. - Geen uitstel van
de ontwapeningsconferentie.
De Britsche ingenieurs in
Rusland.
Bezuiniging bij Defensie.
in 50 dessins,
kleur-eoht, - wasch-echt,
55? §15 per ejt
GEMBERBROOD
Alleen bij C0R KRIGÉE. f 0.25.
Verdraag geen rugpijn.
FEUILLETO'N
7253. EERSTE BLAD
ZATERDAG 25 MAART 1933
CQURAriT
Abonnement per 3 maanden by vooruitbet.: Heldersche Courant fl.50; voor
a"'°'vna' Breezand, Wieringen en Texel f 1.65 finnen-
and 2. Nederl. Oost- en West Indië per zeepost f 2.10, idem per
mail en ovenge.landen f3.20. Losse nos. 4ct.; fr.p.p.flct. Zondags!lad
resp. O.oO 0.,Q, f 0. i0,f 1.Modeblad resp. f 1.20, fl.50, fl.50, f 1.70.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag.
Redacteur: P. C. DE BOER.
Uitgave N.V. Drukkerij v/h C. DE BOER Jr.
Bureau: Koningstraat 78 Telefoon: 50 en 412
Post-Girorekening No. 16066.
ADVERTENTIËN:
20 ct. per regel (galjard). Ingez. meded. (kolombreedte als redaction.
tekst! dubbele prijs. Kleine advertentiën (gevraagd, te koop, te huur)
van 1 t/m. 3 regels 40 ct., elke regel meer 10 ct. bij vooruitbetaling (adres
Bureau v. d. blad en met br. onder no. io ct. p. adv. extra) Bewjjsno. 4ct.
De nieuwe Duitsche regeering weet van
aanpakken, dat is ongetwijfeld een van
haar goede eigenschappen. Om kwart
0ver drie Donderdagmiddag werd de
niiddagzitting van den Duitschen Rijks
dag, die precies een uur en een kwartier
had' geduurd, geschorst tot 's avonds 8
uur om het Centrum in de gelegenheid
te stellen zich te beraden over de regee
ringsverklaring van Hitier, die hij dien
middag had uitgesproken en zijn stand
punt te bepalen tegenover de machti-
wet, sloot Göring de vergadering met de
volgende woorden:
in Duitschland werd overhandigd om de
uit Duitschland gevluchte Amerikaan-
sche Joden in Palestina op te nemen.
De Amerikaansche rabbijnen hebben
Maandag 27 Maart a.s. tot vastendag ver
klaard. Maandagmiddag zal een protest
demonstratie worden gehouden met een
groote openluchtmeeting in Madison
Square Garden.
Het Verbond van Christelijke kerken
heeft eveneens een protest naar liet Anie-
gingswet. Het resultaat van een en ander en gingen, het Horst Wessel-lied zin-
is geweest dat het (entrum s avonds gend, uit elkaar. Voor de Krollopera had
voor de machtigingswet heelt gestemd, zich een groote menschenmenigte verza-
zoodat deze met441 tegen 94 stemmen in meld. Hitier verscheen op het balkon van
derde lezing definitief werd aangenomen, het gebouw en hield een korte toespraak.
Er tegen waren natuurlqk de sociaal- Hij werd langdurig toegejuicht,
democraten. I Later hield de Duitsche Rijksraad een
In zijn regeeringsverklaring heeft Hit- vergadering ter behandeling van de
Ier o.a. gezegd, dat hij de kwestie van het machtigingswet, waarin eenstemmig deze
herstel der monarchie, gezien den heer- Wet werd goedgekeurd
schenden nood onder het volk, niet ge
schikt voor discussie acht.
Een poging tot oplossing van dit pro
bleem op eigen houtje in de afzonderlijke De ontwapeningsconferentie wordt
landen zou hij als een aanslag op de een- niet uitgesteld zooals
„De Duitsche Rijksdag van het nieuwe rikaansche Staatsdepartement gezonden,
nationale Duitschland, heeft in effectie- Bijna alle Joodsche zaken zullen Maan-
ven arbeid in enkele uren een prestatie ('aR gesloten blijven. De boycot-actie van
volbracht waartoe een vroegere Rijksdag1 Duitsche goederen blijkt in de practjjk
in jaren niet in staat geweest zoii zijn.niet zoo makkelijk uitvoerbaar te zijn, aan-
De president bedankt alle fracties die
deelgenomen hebben aan dezen opbou-
wenden arbeid.
De nationaal-socialisten brachten den
Rijkskanselier na zijn succes een ovatie
gezien de Amerikaansche export naar
Duitschland grooter is dan de Duitsche
import in Amerika. Wèl zijn hij de Duit
sche scheepvaartmaatschappijen tal van
boekingen voor passage of bevrachting
ingetrokken.
Ook een groot gedeelte van de Ameri
kaansche radioprograms zullen Maandag
a.s. aan de anti-semistische vervolgingen
in Duitschland zijn gewijd.
post voor de vertraging geen schuld trof.
„Er is bljjkbabar een censuur ingesteld"
schreef hij want een paar dagen
geleden ontving ik een viertal pakken
tegelijk; „toegelaten" stond er op den
adresband.'
De redactie van de Nw. Rott. Crt. tee
kent hierbij aan, dat art. 164 al. 2 van
de Indische Staatsregeling luidt: „In Ne
derland gedrukte stukken worden onbe
lemmerd toegelaten, behoudens ieders
verantwoordelijkheid, volgens regelen bij
ordonnantie te stellen."
Engeland dreigt met een in-
BE VERJAARDAG VAN PRINSES
JULIA NA.
heid van het rijk beschouwen.
we Donderdag -
meldden. De algemeene commissie van devoorwaardelyke invrijheidstelling van de burgerlijke rqksdienaren.
Op 1 Mei na 1 uur 's middags
Zondagsche dienst bij leger en
vloot.
In de Legerorders is opgenomen een
verband met de viering van den verjaar-
winisterieele kennisgeving,. waarbij in
dag van Prinses Juliana dit jaar op 1
voervcrbod voor Russische goe- ^ei' *s bepaald, dat dien dag na 1 uur
i dienst als op Zondag zal worden verricht.
Hetzelfde geld voor de onder het de-
Naar Reuter meldt, zal alleen de on- partement van Defensie ressorteerende
Het is de taak der regeering om zoo- j ontwapeningsconferentie is Donderdag-
wel in liet belang van Duitschland als ochtend bijeengekomen om overeenkom-
geheel de wereld het communisme uit te stig het voorstel van president Hender-
roeien. Dit is echter een interne aange- son te beraadslagen over verdaging van
legenheid van Duitschland. 1 <je conferentie.
Particulier initiatief moet bevorderd Toen Henderson de mogelijkheid ter
worden en alle valuta-experimenten zul- discussie bracht om de werkzaamheden
len vermeden worden. De regeering zal van de conferentie tot na Paschen op te
den Duitschen boer steunen en alle noo- schorten, vroeg tot groote verrassing nie-
dige maatregelen ter bestrijding van de mand het woord.
werkloosheid nemen. De Rijkskanselier Henderson liet toen stemmen en onder
zag het belang van den uitvoerhandel groote hilariteit van de geheele vergade-
stellig in. j ring werd vastgesteld, dat geen enkele
De eer der natie, de eer van ons leger, gedelegeerde zijn stem voor opschorting
het ideaal der vrijheid moeten voor het der werkzaamheden had uitgebracht. m„de diplomatieke betrekkingen.
Duitsche volk weer heilig worden, zoo Henderson verklaarde daarop, dat de
zeide de rijkskanselier. Het Duitsche werkzaamheden voortgezet worden en
volk wil met de wereld in vrede leven, dat Vrijdag de algemeene discussie over
Daarom juist wil de regeering strijden het Britsche ontivapeningsplan zou be
tegen een scheiding der volken in twee ginnen.
categoriën die der overwinnaars en die De corr. van de „Nw. Rott. Crt." te
gevangen genomen Britsche ingenieurs
in Rusland zonder dat zij zich aan een
vonnis zullen hebben te onderwerpen,
door de Engelsche regeering beschouwd
worden als een bevredigende regeling
van het geschil met de Sowjet-unie dien- j
aangaande. Indien deze bevredigende
regeling niet tot stand komt, overweegt 0Dnieuw met on da„.n vpr]pn„d
de Engelsche regeering een invoerverbod°Pmeuw met M üaëen verlengd
te leggen op goederen uit de Sowjet-unie,
ingaande 17 April te middernacht, wan
neer het handelsverdrag tusschen beide
landen zal zijn afgeloopen. Dit behoeft
niet noodzakelijk te leiden tot een breuk
DE ZAAK-SNEEVLIET.
De gevangenhouding weer ver
lengd.
Naar men aan de Nw. Rott. Crt. meldt,
is de gevangenhouding van Sneevliet
HERDENKINGSPOSTZEGEL.
Ook in Ned.-Indië, Suriname en Cura-
Qao zullen postzegels verschijnen, gewijd
aan de herdenking van Willem den Zwij-
- iÖO]1
De Engelsche regeering is steeds van
oordeel geweest, dat de heele zaak door
de Russische regeering om redenen van
staat is uitgevonden, en dat de gearres
teerden volslagen onschuldig zijn.
Het Russische gezantschap deelt mee,
WETSONTWERP OP OPENBARE
VERVOERMIDDELEN.
De minister van Waterstaat heeft
uk5 uun. van ue „rvw. rvuii. v^n. ie dat wpt«nntwnrn hp-
der overwonnenen. De nationale regee- Genève meldde Donderdagavond aan zijnI (a Sowjets hebben aangeboden om iTrctr^Pn tp ^npr1in 1
ring is bereid elk volk de vrienschaps- j blad: drie van de vier gearresteerden, die zich ,e„e5_SlSJl_do® „!n. de
hand te reiken dat bereid is het treurigej De redenen waarom van verdaging tot n°S in hechtenis bevinden tegen borg-
verleden eindelijk definitief af te sluiten, na Paschen is afgezien, zijn niet ver te tocht op vrije voeten te stellen
Slechts indien weder vertrouwen zal zoeken. De omverwerping van de ver
heerschen onder de volken, kan de nood dagingsplannen is toe te schrijven aan
der volken worden gelenigd. Daarvoor de ontstemming die de kleine entente en
acht de regeering noodzakelijk: Polen tegenover het plan van Mussolini
1. een volledige autoriteit wat betreft en MacDonald gevoelen. Zooals vandaag
de politieke leiding in hinnenlandsche j bekend werd, had Henderson dezer dagen
aangelegenheden ten einde het vertrou- j het kleine bureau der ontwapeningscon-
wen in de stabiliteit der verhoudingen teferentie over een verdaging geraad-
herstellen. pleegd, niet op eigen initiatief doch op
2. De verzekering van den vrede door grond van een telefonisch verzoek hier-
de werkelijke groote naties op langen toe van Sir John Simon na zijn terug
termijn door het onderling vertrouwen heer uit Rome.
tusschen de mogendheden. in het officieele communiqué aan de
3. De besliste overwinning der grond- pers over de biieenroeping dei' algemeene
slagen van het gezond verstand op econo-1 commissie vanochtend was bovendien
misch gebied en een algemeene interna- aangeduid, dat een verdaging wensche-
tionale vermindering van de herstelschul- j ]p zou kunnen zijn in verband met de
den en onmogelijke financieele verplich- besprekingen van Rome en waarschijn-
tingen. I lijlc nog volgende gedachtenwisseling
De regeeringsverklaring, waaruit we tusschen eenige mogendheden,
hier en daar een greep genomen hebben,
was over het geheel
genomen verzoe
ningsgezind.
Een knappe prestatie is ongetwijfeld
geleverd, waarvan een heel wat verheffen
der indruk uitgaat dan van de Rijksdag
zittingen onder het vorige regiem, toen
de heeren elkaar met stoelen en inktpot
ten bombardeerden en elkaar uren lang
BE JODENVERVOLGINGEN
IN DUITSCHLAND.
Amerikaansche actie.
Donderdag werd! door 20.000 Joodsche
oudstrijders te New-York een protestbe-
stonden uit te schelden, waardoor prac-1 tooging gehouden naar het Raadhuis,
tisch werk onmogelijk werd. I waar den burgemeester van New-York een
Na de stemming óver de machtigings- protestmotie tegen de Jodenvervolgingen
TOEZICHT OP SOCIAAL-DEMO
CRATISCHE LECTUUR.
Het Volksraadlid De Dreu heeft in
verband met de late ontvangst van Het
Volk en de tijdschriften de Sociaal-Demo^
craat en Socialistische Gids aan de regee
de
richting van gelijkmaking van concurren-
tievoorwaarden voor openbare middelen
van vervoer, zijn departement heeft ver
laten.
STEUN AAN ROGGE.
Een wetsontwerp tot het verleenen van
steunuitkeeringen aan roggeverbouwers
is ingediend. Vier millioen gulden is uit
getrokken.
STEUN VOOR FRUIT EN
GROENTENKWEEKERS.
Ingediend is een wetsvoorstel houden
de een garantie-regeling voor fruit- en
Commissie van onderzoek in
gesteld.
Blijkens een legerorder is bij beschik
king van den minister van defensie, ten
einde te doen nagaan, in hoeverre bij de
door het departement van defensie res
sorteerende diensten en inrichtingen enz.
van de landmacht de organisatie van het
burgerpersoneel (ambtenaren, werklie
den enz.) kan worden verminderd, een
commissie van onderzoek ingesteld.
In de commissie zijn benoemd: gep.
luit. kolonel der artillerie J. Kloosterhuis;
luit. ter zee le kl. J. W. A. Heijdt, werk
zaam bij het departement van defensie
en de hoofdcommies bij het departement
van defensie B. J. Hoogewoning.
De opdracht aan deze commissie luidt:
le. na te gaan:
a. hoe de organisatie als bovenbedoeld
voor de verschillende diensten, inrichtin
gen, enz. van de landmacht zou behooren
te zijn;
b. welk personeel den dienst zou be
hooren te verlaten;
c. welk personel eventueel in de plaats
zal moeten komen van personen die voor
i vrijwillige dienstverlating in aanmerking
wenschen te komen.
j 2e. hare bevindingen telkens, naar-
1 mate zulks mogelijk is, aan den minister
'mede te deelen.
NIEUWE BAD- EN
ZWEMINRICHTING TE ALKMAAR.
Naar wij vernemen zullen B. en W. in
de op 30 dezer te houden gemeenteraads
vergadering voorstellen doen om met de
N.V. maatschappij voor Zwembadenhouw
te Amstei'dam voor den duur van 50 jaar
een overeenkomst aan te gaan voor het
stichten en exploiteeren van een nieuwe
bad- en zweminrichting met gelegenheid
voor het nemen van luchtbaden. De ex-
plotatie sluit in ontvangsten en uitgaven
op 18.000. Buiten den grond, die voor
een canon van enkele guldens wordt op
genomen zullen de stichtingskosten met
inbegrip van een restaurant en een wo
ning voor een badmeester 110.000 be
dragen.
De inrichting zal worden aangelegd
nabij het Sportpark op een terrein van
ongeveer 1 ha. Het bassin zal 25 bij 75 m
zijn, te verdeelen in drie gedeelten, ter
wijl er voorts een afzonderlijk bassin
voor kinderen, van 15 bij 25 m zal wor
den aangelegd. Het Prov. Waterleiding
bedrijf zal dan het water leveren, aange
zien het bronwater, dat van een diepte
van 40 m wordt verkregen door de ge
zondheidscommissie ongeschikt word ge
acht. Er zal gelegenheid worden gegeven
voor afzonderlijk baden voor dames en
heeren, maar ook voor gemengd baden.
Verkrijgbaar bij:
Let op naam op den zelfkant
Vraagt onze Stalen-collectie
ring gevraagd of deze bladen eerst door gr0entenkweekers. Productiebeperking
de politie in worden gezien, zoo ja, welke in het uitzicht gesteld,
nummers niet aan de abonné s mogen
worden uitgereikt en op grond van welke
bepalingen de aanhouding dezer druk
werken plaatsvindt. In de schriftelijke
STEUN VOOR KIPPENHOUDERS.
vraag wordt de wettigheid van dezen
maatregel betwijfeld en verzocht aan de
toepassing een einde te maken.
In de sociaal-demacratische pers hier
te lande is enkele dagen geleden plaats
gegeven aan een briefkaart van een
abonnée te Soerabaja, die meedeelt over
het niet ontvangen van Het Volk gerecla
meerd te hebben, waarbij bleek dat de
Ingediend is een wetsvoorstel houdende
een garantie-regeling voor kippen- en
eendenhouders; een garantie van 5 mil
lioen uit te betalen als de eierprijs be
neden 2.80 daalt.
UITVOERING GELDSCHIETERSWET.
Bij gemeentelijke geldschiet-1
banken geen hoogere interest
dan bij particuliere instellingen.
De minister van hinnenlandsche zaken
heeft aan de verschillende colleges van
Ged. Staten een brief gezonden betref
fende de uitvoering van de op 1 Maart
j.1. ten volle in werking getreden Geld-
schieterswet. Aan dezen brief ontleenen
wij het volgende:
Ik moge, voor zooveel noodig, onder
uw aandacht brengen, dat bij Kon. be
sluit van 13 Januari j.1. een algemeenen
maatregel van bestuur is afgekondigd,
houdende vaststelling o.m. van de inte
resttabellen, bedoeld in art. 31, en van de
maximum-informatie-kosten, bedoeld in
art. 32 der wet.
In verband met de omstandigheid, dat
de reglementen van gemeentelijke geld-
schietbanken de goedkeuring van uw col
lege behoeven, moge ik als mijn meening
te kennen geven, dat het alleszins aan
beveling zou verdienen, in dien uw col-
j lege er op toezag, dat de in die regle
menten opgenomen bepalingen omtrent
de voorwaarden, waarop geldsommen ter
leen zullen worden verstrekt, niet er toe
zouden kunnen leiden, dat de geldleener
in bepaalde gevallen meer zou hebben
j te betalen, dan de particuliere geldschiet-
I banken ingevolge bovenbedoelde tabel
len in overeenkomstige gevallen mogen
i vorderen. Tiet behoeft geen betoog, dat
zulks al heeft de wet de gemeentelijke
geldschietbanken niet aan bepaalde in
terest-maxima willen binden hoogst
ongewenscht zou zijn.
VECHTENDE JONGENS.
Te Amersfoort geraakten Donderdag
avond twee 15-jarige jongens aan het
vechten. De 15-jarige H. kreeg van een
vriendje een mes en stak daarmee den
evenouden G. in den buik. Ernstig ge
wond is G. naar het St. Elisabeths-zie-
kenhuis gebracht.
Blijf flink en gezond! Verdraag geen rug
pijn, aanvallen van duizeligheid, onnatuurlijke
vermoeidheid, rheumatiek, isschias, spit, urine-
stoornissen, blaaszwakte, bezinksel in de
urine! Deze verschijnselen wijzen er op, dat
het bloed niet behoorlijk gefiltreerd wordt en
dat gij dringend Foster's Rugpijn Pillen noo
dig hebt.
Verwaarloozing maakt de zaak erger
urinezuur en andere schadelijke onzuiverhe
den kunnen zich dan in het bloed ophoopen
en schade aanrichten in alle kwetsbare deelen
van het lichaam.
Gij kunt niet gezond worden, alvorens de
verzwakte organen in den rug, welke zorg
dragen voor de zuivering van het bloed, weder
gezond en sterk zijn. En het beste middel daar
toe zijn Foster's Pillen.
Dit speciale middel heeft duizenden hun
gezondheid hergeven. Waarom zoudt gij hmi
voorbeeld niet volgen?
Foster's Rugpijn Pillen zijn verkr. bij alle
drog'sten enz. a I.1.75 en 3.per doos.
door
MARTIN JOHNSON.
13)
We kwamen in een vallei, de inboor
lingen verdeelden zich in groepen en
hier geloofde ik voor de eerste maal, dat
er kans van slagen zou zijn. Zij gingen de
gorilla's omsingelen, twee derde van het
gezelschap ging in het oerbosch, terwijl
2U' die bleven, ongeveer honderd meter
^PR, aan de bergzijde, gingen vrijmaken.
nder het werk praatten zij aan een stuk
°oor. Na een half uur konden we de ja-
Rers hooren, die de plaats hoe langer hoe
«Tm lnsl.?ten- Zij kwamen dichter en
hter bij, er was echter nergens een
gorilla te bekennen. Toen kwam een in
boorling haastig vertellen, dat er zich
menschapen bevonden op een mijl afstand
van de achterhoede. We haastten ons
terug te keeren en toen we op den af
stand gekomen waren, dat we hen kon
den hooren, werd er wéér een poging
gedaan om de kolonie te omsingelen.
Echter steeds geen gorilla's te zien! We
derom een nieuw bericht! De gorilla's
waren gevlucht over een hoogen hfeuvel
op een verren afstand; Osa en ik wilden
er mee uitscheiden, doch de inboorlingen
waren nu zóó opgewonden, dat ze geheel
vergeten schenen te zijn, dat we al ver>
scheidene uren aan het loopen waren.
We dachten, dat we op grooten afstand
van ons uitgangspunt gekomen waren en
ziende, dat de geheele jacht een misluk
king was geworden, gaven we Pawko be
vel, de jachtexpeditie stop te zetten. We
gingen den terugweg aanvaarden en be
reidden ons voor op een langen tocht.
Doch in minder dan een half uur waren
we al in het kamp. We hadden schijnbaar
steeds in een crkel rondgeloopen. De
Witt was rustig thuisgebleven en kwam
le voorschijn om onze gevangen gorilla's
te „bewonderen", doch ik keek hem j
slechts even doordringend aanhet
geen voor het oogenblik voldoende was....
Den volgenden morgen regende het'
nog steeds. We brachten onzen tijd nut
tig door met het onderzoeken van gorilla
schedels, die men ons te koop had aange
boden. Ik nam een half dozijn mee, voor
't Amerikaansche Museum voor Natuur
lijke Historie. Des middags namen we
een wagen en reden ongeveer tien kilo
meter ver. We lieten den auto stoppen
en gingen zonder gids het oerwoud in.
Na tien minuten vonden we een troep
gorilla's, die, zoo gauw ze ons roken, de
vlucht namen. We deden geen moeite ze
te volgen, doch maakten opnamen van de
prachtige bergpanorama's, de begroeide
heuvels en ook van het oerwoud. De drie
dagen, die nu volgden, patrouilleerden
wij vergezeld van onze gidsen zeven-en-
veertig mijlen langs de wegen, en overal
in het kreupelbosch vonden wij gorilla
sporen. Eenmaal zagen we drie troepen
op onze wandeling, die drie uren ge
duurd had. We kwamen moeilijk vooruit
en ik geloof, dat we niet meer dan zes
mijl in dien tijd hadden afgelegd. Men
kan feitelijk niet meer dan twee mijl per
uur in dit moeilijke bergland loopen.
Blanken waren in deze streken een
vreemd verschijnsel. Inboorlingen kwa
men van mijlen ver geloopen met speren,
pijl en boog en horen, om ze te verkoo-
pen. Twee stamhoofden kwamen uit ver
schillende richtingen. Ieder zeide, dat
er op zijn terrein een aantal gorilla's
woonden. Ik begon nu te begrijpen, dat
dit gorillaland zich veertig mijl van Oost
naar West uitstrekte en ongeveer zeven
en—veertig mijl van Noord naar Zuid. Dit
beduidde meer dan achttienhonderd vier
kante mijlen menschapenland. Er moes
ten wel minstens twintigduizend gorilla's
in Alumbongo huizen.
Op zekeren morgen hadden wij een on
aangenaam avontuur. We zagen een
plant, die mij bekend voorkwam, en
waarvan ik den wortel uitrukte, om even
te proeven. Osa nam ook een stukje. Ter
wijl we op den wortel kauwden, was het
alsof onze mond plotseling in vlammen
stond. We spuwden den wortel dadelijk
uit, maar het brandende gevoel werd
steeds erger. Ook onze keel scheen al
aangedaan. Door wat water te drinken,
om den mond te verfrisschen, werd de
pijn dragelijk. We hoorden later, dat er
menschen gestorven waren door het eten
van deze plant, die er zoo onschuldig
uitzag. Een hoeveelheid geconcentreerd
sap van dezen wortel wordt door de in
boorlingen gebruikt om hun pijlen mee
te vergiftigen.
HOOFDSTUK XIV.
In het volgend hoofdstuk vertellen de
reizigers, hoe zij erin slaagden twee go
rilla's levend te vangen. Hun doel is, ze
mee naar Amerika te nemen, ten behoeve
van wetenschappelijk onderzoek. De Bel
gische regeering zij bevinden zich in
Belgisch Congo gaf later toestem
ming ze te behouden.
Nadat de dieren gebonden waren, aldus
gaat de verhaler verder, deden ze geen
pogingen meer om te ontsnappen. Ze wa
ren eerder angstig en ze keken ons smee-
kend aan. Twee pracht-èxemplaren wa-
ren het, in een schitterende conditie, de
grootste die men tot nu toe heeft kunnen
vangen. Ze wogen meer dan honderd
pond. Onze jongens kwamen er zonder
ook maar een schrammetje af. Wij had-
I den prachtig werk geleverd, de dieren
waren tusschen takken gehangen en zoo
naar de vrachtauto's gebracht. In het
kamp maakten we een flinke kooi voor
hen, in een auto. De jonge gorilla's na-
j men het geval nogal filosophisch op. We
gaven hun te drinken, werder wat aard
appels en ander voedsel en het smaakte
hun best. We moesten maar steeds naar
de dieren kijken en we begrepen nauwe
lijks dat het ons werkelijk gelukt was ze
te vangen. Indien het ons zou gelukken de
gorilla's levend naar Amerika te brengen,
wisten we, dat we hoogst belangrijk ma
teriaal verzameld hadden voor vergelij
kende zoölogische studies. Dien avond
was het feest in het kamp. De jongens
kregen 'n flinke fooi en we tracteerden po
thee, suiker en sigaretten. De stemming
was vroolijk, behalve voor onze arme Tum-
bu, die wel trachtte mee feest te vieren,
doch veel tez wak was. Ze kroop in Osa's
armen en bleef daar rustig liggen. We
wisten nog steeds niet wat het arme dier
j scheelde en vonden geen enkel medicijn,
waarop het reageerde. Den geheelen
nacht hoorden we weer gorilla's bij het
kamp. Ze sloegen zich op de buik en
riepen de gevangen dieren. Deze gaven
antwoord. Het gesprek duurde den ge
heelen nacht, het was voor ons een be
wijs, dat de apen er werkelijk een taal
op 11a houden. Hetgeen ons ook verwon
derde, was de aanhankelijkheid, die de
dieren elkaar onderling betoonden. Een
paar leden hunner familie waren verdwe-
nen en de overigen stelden ernstig be
lang in hun lot. Gedurende den nacht
liepen Osa en ik op den weg, toen we j
steeds gorilla's in het bamboe hoorden.
methode hadden gevolgd. Men schiet ge
woonlijk het moederdier dood en maakt
zich dan meester van de jonge dieren.
Deze hadden we echter gevangen, zonder
mensch of dier ook maar een haar ge
krenkt te hebben. Met tegenzin verlieten
we den volgenden morger. het kamp om
verder te filmen. De jonge gorilla's aten
met smaak bananen en aardappelen. Ze
keken tevreden rond en lieten zich zMfs
door ons, door de tralies heen, over den
rug streelen. Spoedig daarna verlieten we
ons kamp en vingen vroolijk den terug-
toch aan, ons verheugend in de aanwinst
van ons gezelschap.
Dit was eigenaardig, daar menschapen
ides avonds gewoonlijk al slapen. Wel
jzesmaal gingen we nog naar de jonge
gorilla's kijken. Voor een deel was dit
wel de trots van den eigenaar, doch ik
moet tevens bekennen, dat ik bevreesd
was voor een massa-overval, uit wraak
van de overgebleven dieren, op ons, hun
belagers. Vermoedelijk hadden we het
vangen der gorilla's vlugger ten uitvoei
kunnen brengen, indien we de gewone
Wij eindigen hiermede deze reisbe
schrijving. De film, die naar aanleiding
van deze reis ontstónd, en waarvan wij
bij het begin van deze publicatie reeds
een en ander vertelden, zal binnenkort
alhier worden vertoond.
EINDE