MARINE-BRIEVEN UIT HNDlC.
meer permanente reclame middelen.
Van sommige zijden werd het idee van
de z-S- vWelkom"-wagens te berde ge
bracht die men b.v. in een groot aan
tal steden van Amerika aantreft, Deze
wagens zijn groote bestel-auto's, voor-
zjeI1 van het woord „Welkom" die in
die Amerikaansche steden bij iederen
inwoner die zich nieuw ia komen
vestigen den eersten dag voor de deur
rijdt, volgeladen metcadeaux
pie presenten voor de nieuwe stadge-
nooten bestaan dan uit brood, suiker,
boter, meel, eieren, peper, zout. enz.,
enz., benevens flinke monsters van
schuurpapier, waschmiddelen, bad
handdoeken, schoensmeer, in een
woord alle zaken waaraan direct be
hoefte bestaat. Een en ander gaat dan
vergezeld van een lijst van winkels
waar die artikelen kunnen gekocht wor
den. Het zijn alle artikelen van na
tionaal fabrikaat en de verschillende
fabrieken maken op deze wijze geza
menlijk reclame. Het denkbeeld is
zeker niet kwaad en men kan zich
voorstellen, dat men hier wel eens
denkt aan „ook zoo iets". Maareen
dergelijke methode van reclame ma
ken is alleen mogelijk als alle betrok
ken personen tot samenwerking bereid
zijn; coöperatie van zoowel de fabrie
ken, als van de winkels in de stad,
de Kamer van Koophandel, de agent
van de auto-fabriek (voor de wagen),
alsmede ook van de publiciteits firma's,
is hier tot op zekere hoogte geboden.
De politie zelfs kan aan deze coöpera
tie ook nog deelnemen! Dat geschiedt
dan ook dikwijls daar in Amerika,
waar de Commissaris van Politie bij de
cadeaux van die Welkomst-wagens een
welkomst-briefje voegt metde ge
ruststellende verzekering, dat zijn corps
..betrouwbaar iS en dag en nacht
klaar staat om. eventueel zelfs met
eigen levensgevaar, lijf en goed van de
nieuwe inwoners te beschermen!!"
Of we hier ooit, teneinde deze goede,
moderne Nederlandsch Fabrikaat pro
paganda in werking te stellen, zulk een
samenwerking zullen weten te berei
ken, is natuurlijk de vraag. Erg Veel
vertrouwen hebben wij er, gezien de
afgescheiden hokjes-geest waaraan we
als volk lijden en die op industrieel en
winkelgebied zeker niet het minst is,
niet op!
Coöperatie met de peïitie.
Samenwerking met de politie zou
waarschijnlijk nog wel gaan. Zij, onze
gemeentelijke ordebewaarders, toonen
zich tenminste den laatsten tijd lang
niet afkeerig van samenwerking met
particuliere lichamen. Nog niet lang
geleden zag men haar, ter gelegenheid
van de z.g. Voetgangers-week. in coö
peratie met de Ver. Veilig Verkeer op
treden en dezen Woensdag heeft zij
wederom den A.N.W.B. de hand ge
reikt doordat zij niet minder dari
50.000 „Rijdt Veilig" brochuretjes, die
onze Toeristenbond over het land ver
spreidt, onder het chauffeerende,
fietsende en wandelende publiek
brachtZij hielp daarmede „ver-
keers-opvoedkundige" waarheden als
daar zijn. „Het is nog altijd beter om
twaalf uur thuis te zijn, dan om elf in
een ziekenhuis te liggen", die de,
A.N.W.B. bij wijze van „slagzinnen"
den weggebruikers mee wil geven,
aan den man te brengen!
Met het bovenstaande is niet gezegd,
dat onze politie ook niet zonder samen
werking haar mannetje niet zou staan.
De mannetjes die zij inderdaad de laat
ste dagen op flinke en cordate wijze
stond, waren de snorders, die nog altijd
doorgaan met zoo nu en dan op den
pubiieken weg actie te voeren en daar
mede verkeersopstoppingen en oploop
jes verwekken. Nu de houding van die
snorders min of meer uitdagend blijft
en zij blijkbaar niet genegen zijn rus
tig af te wachten wat de van gemeente
wege onlangs opnieuw ingestelde
..kleine commissie" inzake de regeling
van het taxi-probleem zal beslissen,
heeft de politie besloten in dezen korte
metten te maken. Komt het wederom
nD een of ander punt van de stad, tot
een „verkeersblokkade" door die snor
ders, zooals we er den laatsten tijd
enkelen hebben meegemaakt, dan
zal aanstonds aan beide zijden van die
blokkade de straat worden afgezet,
zoo, dat geen enkele protesteerende
snorder meer ontsnappen kan en tegen
t®^er van hen afzonderlijk proces-ver-
baal kan worden opgemaakt.
Stads-schoon - Wok kade.
Het is jammer, dat de politie ook
niet tegen de, in deze verkiezings
dagen hand over hand toenemende
blokkade van het stads-schoon even
doortastend en streng kan optreden.
Maar er is nu eenmaal, met de meer
derheid van een stem in den Raad be
vist, dat heeren klodders en ververs,
die door de diverse partijen met den,
toch wel wat al te vereerenden titel
„onze energieke, kranige werkers"
plegen te worden aangeduid! hun
gang mogen gaan en ook de politie
kan nu eenmaal weinig inbrengen
tegen de wijsheid van de uitspraken
van „de helft plus één"... Intusschen
heeft de gemeente, nu de verkiezings
straat-reclame dan toch door den Raad
is „vrijgegeven", er nog maar het beste
van gemaakt wat er van te maken valt
en stelt zij. tegen „billijke vergoedin
gen" haar brugleuningen, enz. ter be
schikking waaraan nu allerwegen de
rood-wit-blauwe, roode, groene, gele
borden worden bevestigd, die de lof der
diverse lijstaanvoerders uitbazuinen.
Zoo komt er dan tenminste nog wat
extra geld in het laadje, hetwelk in
deze tijden meer dan welkom is.
Concertgebouw. Aiüs-
premieleening.
Ook nog op andere wijze is d-e ge
meente van plan zich wat extra geld te
verschaffen, in dit geval speciaal
ten bate van het Concertgebouw en
Artis, welke beide instellingen zij 'be
schouwt als voor Amsterdam te zijn
„van cultureele beteekenis" en die,
naar wethouder Polak het uitdrukte
„de roem der stad zijn". Waar men de
subsidies aan deze beide instellingen
niet voortdurend kan blijven verhoo-
gen, heeft men gezocht naar een ander
middel om de „voor een kleine reeks
van jaren" zeker te stellen, zoodat zij
door de tijdsomstandigheden niet elk
oogenblik voor moeilijkheden komen te
staan. Men meent nu dit middel gevon
den te hebben in het uitgeven van een
3 procent premie-leening, die onder
den naam van Concertgebouw-Artis-
leening onder het publiek zal gebracht
worden. Gezien het feit dat de z.g.
Olympiade-leening eertijds door de ge
meente uitgegeven een „gezocht papier"
bleek te zijn, hebben Burg. en Weth.
alle hoop dat men op deze manier in
derdaad op afdoende wijze beide ge
noemde instellingen zal kunnen hel
pen, totdat de tijden weer beter wor
den en zij wederom grootendeels op
eigen beenen zullen kunnen staan.
Van Olympiade gesprokenDe
komende Olympiade van 1936 zal, al
heeft zij dit keer dan in Berlijn plaats,
hier in de stad op 25 Juni e.k. haar
schaduw vooruit werpen. Op dien dag
zal, op initiatief van het Ned. Olym
pisch Comité een z.g. Olympischen Dag
in het Stadion plaats hebben, een
sportgebeurtenis waaraan verschillende
sportbonden zullen medewerken, waar
op men van een gevarieerd program
ma wieier-, athletiek-, voetbal- en hip
pische wedstrijden zal kunnen genieten
en waarvan de opbrengst voor een
groot deel ten goede zal komen aan de
uitzending van Ned. sportlieden naar
Berlijn. Het plan bestaat daarbij om
zulk een Olympischen Dag in de ko
mende drie jaren te herhalen. Ten be
hoeve van de uitzending, waarvoor
men dit keer geen Rijkssteun wil vra
gen. komt er dan nog een speldjes
dag, terwijl men ook van plan is een
film van de Spelen te Los Angeles te
gaan draaien, die naar men hoopt
tevens een flink bedrag voor het
goede, sportieve doel zal opleveren.
Het tooneel zit „op de blaren".
Wordt er aldus voor de dieren (in
Artis), voor de muziek en voor de
sport (die men bovendien nog met een
Sportpaleis aan den Amstelveensohen
weg wil gaan verblijden, voor welk
plan reeds enkele tonnen bijeen zijn)
den laatsten tijd nogal zooiets gedaan,
voor het tooneel doet men voorloo-
pig niet bijster veel. Wat gezien de,
in vele opzichten meer dan ergerlijke
ondervindingen van de laatste jaren,
niet geheel en al onbegrijpelijk is. In
alle geval denken B. en W. er niét
over het komende seizoen in den Stads
schouwburg weer opnieuw met een
vasten bespeler te beginnen. Zij willen
het ook voor het komende seizoen 1233
'34 nog maar weer eens een jaartje
aanzien en het dit seizoen g,evolgde
systeem van verhuur-per-avond voor-
lóopig handhaven. Eerst willen zij
„eens zien hoe zich de gang van zaken
op financieel en artistiek gebied bij de
verschillende Amsterdamsche tooneel-
gezelsohappen ontwikkelt".
Men schreeuwt daarover van sommi
ge zijden ook hier en daar in de ste
delijke pers, moord en brand. Vindt
het niet te pas komen; spreekt van de
schandelijke behandeling door de ge
meente van „het tooneel"Maar wie
nuchter en zonder voor-oordeel de zaak
beschouwt, moet wel zeggen: „het too
neel" heeft 't er in de voorafgaande
jaren dan ook naar gemaakt en dat bet
nu eenigen tijd „op de blaren" moet
zitten, heeft 't aan zichzelf te wijten. Op
de blaren zitten kan trouwens ook wel
eens een gezondmakend iets zijn!...
HET ONTSTAAN VAN EEN
HEIDENSCHEN GODSDIENST.
Indianen vereeren een Schot
sehen dokter.
door
Dr. M. W. STIRLEvG.
Ethnoloog Smithsonian Inst#»t<io-n.
De mensch kan door zgn goede
daden, onvergetelijk worden voor het
nageslacht en dat soms op een vreemde
manier. Een van de meest fantastische
voorbeelden daarvan vormt de Schot-
sche medicus William Patterson, die
zich als aanvoerder van een groep ko
lonisten in 1698 vestigde aan de golf
van San Bias. Door zijn bekwaamheid
wist hij het vertrouwen van de Indianen
te winnen, die met de kolonisten op
vriendsehappelijken voet stonden en
den dokter als een wonderdoener ver
eerden. Na eenige jaren moesten de
kolonisten wijken voor den tegenstand
der Spanjaarden, maar de Indianen
konden zijn langen neus, zijn hoogen
hoed en zijn groene jas niet vergeten.
Hij was voor hen een god, die eenige
jaren in hun midden had verkeerd en
nu maakten zij beeldjes van hem, die
als knop dienden voor de tooverstaven
van hun medicijnmannen.
Soerabaja, 16-3-'33.
Beste Jan.
Teruggekeerd uit de bergen, hebben
wij Soerabaja natuurlijk dubbel warm
teruggevonden. De volle Westmoesson
staat nu door, d.w.z. dat plotselinge
windstooten 's avonds opeens je sche
merlamp doen omwaaien, je de courant
niet meer buiten kunt lezen en plotse
ling zware doode takken uit de boomen
op je „kepalla" komen vallen echt
weer het moge gek klinken uit In-
dië om kou te vatten, maar voor
Soerabaja is het iets koeler en het
„koperen dingetje" blijft tenminste ge
durende een braaf deel van den dag
verscholen achter de wolken.
De bewolking der marine-hemel lijkt
mii iets minder. Weliswaar nog geen
parade-zonnetje, maar al dat geschrijf
in de courant nam tenminste een eind.
Óver het algemeèn reageerde het korps
officieren niet op allen smaad, die het
werd toegeworpen, slechts één ingezon
den stukje van een luitenant ter zee,
die voor zijn korps opkwam, verscheen
in de Soerabajaan. Op een gegeven
oogenblik dreigde er nog een zeer on
verkwikkelijk incident, toen een burger
van den wal aansloeg op de al of niet
gemotiveerde houding van 3 officieren
M.S.D. op de „Zpn.". Zooiets is jam
mer, want meer dan ooit hoort het
korps marine-officieren zich één te
voelen. Gelukkig trok Jantje Kaas er
zich niets van aan. Thans doet de ver
dediging der naar den krijgsraad ver-
wezenen nog al wat stof oprakelen.
Slechts een officier mag de delinquen
ten verdedigen. Natuurlijk staan deze
ik reken H.H. officieren van admi
nistratie en enkele in de rechten ge
studeerde marine-officieren er niet
bü in rechtskennis achter bü een
meester in de rechten. Maar bovendien
zijn er geen liefhebbers voor te vinden
denk ik, want dit dienstweigeren is,
dunkt me, door een officier moeilijk te
verdedigen.
Uit een van je brieven hoorde ik
weer verheugend nieuws over onze
Jutterstad. Is het werkelijk waar, krij
gen we een villapark? En staat er nu
bii Tivoli ook al zoo'n mooie betonnen
lantaarn voor de deur? Geeft dit laat
ste geen moeilijkheden met het ver
keer als de werf uitgaat? Het zal anders
een waar lichtpuntje zijn voor de stak
kers, die 's Zondagsavonds met den
laatsten trein thuiskomen en ze ten
minste aan het eind van de Spoorstraat
een lichtje zien.
Ja, die laatste trein is iets wat we
hier gelukkig niet hebben. De „een-
daagsche" komt 's avonds om half acht
binnen vanuit Batavia en drt is vrij
wel de eenigste trein die met donker
rijdt. Maar wat wel prettig is, ais die
trein de mail uit Holland bii zich heeft,
wordt deze daarna nog op het post
kantoor uitgezocht en tegen midder
nacht bezorgd. Nu, je begrijpt wel, hoe
of we dien avond lang opblijven om de
mail nog te lezen. Want 's ochtends is
alles gehaast en prozaïsch, omdat je
om bafcf zeven weer beoecSeti moet zijfn.
Deze stokken vindt men meermalen
in Panama en het Noordelijk gedeelte
van Zuid-Amerika. Sommige zijn zeer
primitief, maar het gezicht is altijd te
herkennen. De mooier bewerkte staven
laten ook bijzonderheden van zijn klee
ding zien, zooals vest, das, overhemd,
boord en knoopen. Zijn jas wordt groen
of zwart geverfd. Dr. Patterson wordt
zelfs vereerd door de Indianen van het
Choco-gebied in Columbia, wier voor
ouders nooit met hem in aanraking
kunnen zijn geweest. Het menschlie-
vend werk van Dr. Patterson heeft dus
een heidenschen godsdienst doen ont
staan en zelfs een, die zich meer an
meer uitbreidt.
Dezer dagen verrichtte een luitenant
ter zee een prestatie met zijn twoseater
het merk weet ik niet dus maak ik
geen reclameHij moest zich mel
den op het departement in Batavia en
moest daartoe met de eendaagsche hier
uit Soerabaia weg. Z.W.E.G. mistte
dezen trein, ging terug naar huis en
ging met zijn two-seater op weg. Vol
gens verhalen haalde hij 4 lekke ban
den, maar was op tijd op het departe
ment.
Wil je wel gelooven, Jan, terwijl ik
hier aan je zit te schrijven en ik steeds
gehinderd wordt door een stijve Weste-
wind, wil je wel gelooven dat het een
tikkie op Holland begint te lijken.
De zee hier ziet er niet zoo. onheilspel
lend uit als de Texelree soms. Grauw
grijs, kopjes op de golven. Weliswaar
zie je bij jullie geen P. W. (pyrotech-
nische werkplaats) op Texel en geen
„hooge kroonboomen", „waaierboom"
of „Kemiri", maar wel zie je hier even
goed als daar jagende grauwe wolken
en Dorniers en andere vliegtuigen, en
hoor je hier net als bii jou thuis de
gesloten ramen en deuren rammelen
en voel je ze tochten. Trouwens weet
je wat me laatst plotseling ook aan
Nieuwediep deed denken? Bij Hellen-
doorn kun je warme saucijze broodjes
en amandelbroodjes krijgen en taartjes.
Weliswaar voor 30 cent en 121/» cent.
Maar weet je nog wel hoe of we op het
„gesticht" in de toko van die dingen
op Zaterdagmiddag na „sporten" smul
den, en hoe we met volle monden na
de bioscoop via „Heyman" of de „Hel-
dersche eetsalon" over de Hoofdgracht
naar het „Instituut" gingen (en wat
een smeerboel van eierschillen, visch-
graten en papier- konden we daar op
de galerij maken).
Maar kerel het worden op die manier
geen Indische Marine-brieven meer,
maar 't is ook lang niet makkelijk om
zoolang de C. Z. M. (Commandant Zee
macht in Batavia) het verboden heeft
om over de schepen te schrijven, wat
copy bij elkaar te krijgen en zoo doen
de vervallen we in oude herinnerin
gen.
Wij maakten om zoo te zeggen de
„muiterij" voor de 2e maal mee, toen
we de „Juttertjes" kregen. Wat zal
Nieuwediep in opschudding geweest zijn
en wat zal het vol gestaan hebben ;n
de Koningstraat voor de drukkerij van
„de Boer", trouwens dat schreef je me
al, dat er geen doorkomen aan was. Ik
hoop dat mijn brieven, Jan, al waren
ze niet zoo vlug als de telegrammen je
toch nog eenig nieuws gebracht heb
ben en ze je een indruk hebben gege
ven hoe of het hier was en Jantje Kaai
er toch nog niet zoo slecht aan toe jl
als dat uit sommige ingezonden stwSÏ
ken je had mogen blijken.
Saluut ik ga op mijn „nachte&jlMl
ronde, opdat er niets, er niet* ge-beu
ren zal" Tot de volgeiwie week en
hartelij-ken groet je owrte „fuselier"
Henk.
W k Mw»»e-operette
(^"'aaoa m111
VZVVTOMT t
