ONDER HET LICHT
n L-ANGE LJAAP
GARAGE MANSHANDEN
N DIN?
HELDERSCHE COURANT VAN DONDERDAG 6 JULI 1033.
io-|oro0r&>mmex
De valsche Engelsche bank
biljetten van 10 pond.
De aardbeving in Zuid-Sumatra.
Van nature bent U vroolijk
TELEFOON 533
Stadsritten 50 ct met 6-7 pers. auto's
Buitenritten a 7 cent per K.M.
LAAN 44-46.
EEN PLESANTE SPEELREIS.
Maar de frankskes waren
spoedig op.
Len koopman uit Antwerpen had een
paar cagen geleden kwestie met zijn
vrouw gekregen en uit louter baloorigheid
is liii er van door gegaan, met den auto,
met den chauffeur en met vrijwel al het
geld, dat hij in zijn woning te vinden wist.
Men ging naar Amsterdam en om-at men
toch niet den heelen dag kan kniezen of
gramstorig kan blijven, ging de koopman
daar heel gezellig uit, met den chauffeur,
omdat het alleen zoo eenzaam is. Op dat
uitstapje geraakte het koppel in Rotter
dam, waar het immers ook zoo jent en
jolig zijn kan, totdat de koopman ontdekte,
dat hij zijn portefeuille met al zijn franks
kes kwijt was en seffens besefte hij, dat
het met de speelreis gedaan was. Men ging
naar de politie en vorderde een onderzoek
naar de portefeuille. Maar dat onderzoek
zal niet gemakkelijk zijn, want de koopman
noch de chauffeur kanden bij benadering
opgeven, waar in Neerland het ding teloor
gegaan zou kunnen zijn of hoeveel er zoo
wat in gezeten kan hebben.
De koopman heeft toen een idee gekre
gen. Hii is afgereisd naar Antwerpen, waar
hjj zal trachten de ruzie met zijn vrouw
bij te leggen.... („Nw. Rott. Crt.").
AUTO TEGEN EEN HUIS GEREDEN.
Maandagavond reed een bestelwagen
van de Biscuitfabriek- „De Lindeboom"
uit Mijdrecht, vermoedelijk door een de
fect aan de stuurinrichting te Welsum
van den dijk. De wagen sloeg om en
kwam terecht tegen een huis, bewoond
door den landbouwer Spesseling. De bei
de passagiers konden zich door het por
tier in veiligheid brengen en waren on
gedeerd. De auto werd flink beschadigd.
De voorgevel van het huis vertoonde
OHT»p-p
SMOKKELARIJ.
Belgische douanebeambten hebben
aan de grens bij Tudderen (Limb.) een
partij margarine, bestaande uit 325 kg.
welke frauduleus uit Duitschland was
binnengesmokkeld, in beslag genomen.
De smokkelaars wisten te. ontkomen.
Belgische douanebeambten hebben
aan de grens bij Stampdoy (Limb.) vier
runderen in beslag genomen, welke op
frauduleuze wijze werden vervoerd. De
smokkelaars wisten te ontkomen.
BETAAL JE HUUR!
De deugd wordt beloond.
De gemeenteraad van Duiven heeft be
sloten voor huurders van gemeentewo
ningen, die hun huur geregeld betalen,
de huur met 10 pet. te verminderen, om
dat de meeste huurders de huur ongere
geld betalen en er zelfs zijn, die sedert
1931 hun huur niet betaald hebben.
DE EEN EN VEERTIGSTE.
De inbreker T., die Maandag in de
Bildt is gepakt, is ook door de Bussum-
sche politie gehoord. Het staat thans reeds
vast, dat hij aan veertig inbraken, die in
de laatste jaren in Bussum en omgeving
zijn gepleegd, schuldig is.
EEN MYSTERIEUSE VANGST.
Zondag zat een woonwagenbewoner te
visschen nabij Steenwijk in het kanaal
langs den weg SteenwijkFrederiksoord.
Op een zeker oogenblik bleef de haak
vastzitten; zoetjes-aan, met kleine, voor
zichtige rukjes probeerde de vreedzame
visscher den buit op te halen, vast over
tuigd eea „knaap" op den wal te zullen
trekken. Hoe groot was echter zijn vei>
bazing, toen geen visch, doch een pakje
met patronen naar boven kwam! De buit is
naar de politie gebracht; deze tracht nu
het raadsel op te lossen.
KANO AFGEDREVEN.
Men meldde Dinsdag uit Hoek van
Holland:
Uit Oostvoorne is een bemande kano
naar zee gedreven. De motor-reddingboot
President Wiersma is van hier ter op
sporing vertrokken.
Een uitgebreid complot.
Vrijdagmiddag is het aan de Haagsohe
recherche gelukt te 's-Gravenhage een
Rus en een Nederlander te arresteeren,
die valsche biljetten van 10 pond uitgaven
en in hun bezit hadden.
Blijkens een artikel in de Daily Mail
heeft men hier te doen met een complot
van valsche munters, die hun bedrijf over
geheel Europa hebben uitgestrekt. De
mannen moeten al geruimen tijd aan het
werk zijn geweest, zonder dat de politie
er achter kon komen, uit welken hóek de
wind waaide. De valsche Engelsche bank
biljetten kwamen het eerst in omloop in
Engeland zelf en wel in zoo'n groote ge
tale, dat de Bank van Engeland als het
ware door deze papieren overstroomd werd
en zich in hooge mate ongerust begon te
maken. Deze bankinstelling heeft daarna
reeds eenigen tijd geleden Sootland Yard
in den arm genomen, die haar onderzoe
kingen krachtig voortzette, zonder er
eerst veel wijzer van te worden.
Slechts werd het langzamerhand duide
lijk, dat de valsche biljetten ook in andere
landen ter betaling werden aangeboden,
zoodat aangenomen kon worden, dat de
mannen zoo brutaal mogeliik te werk gin
gen en er niet voor terugschrikten overal,
waar zij er de kans toe kregen, hun val
sche geld in goede munt om te wisselen.
Sootland Yard heeft toen een uitgebreide
organisatie in het leven geroepen, om, ten
koste wat het wil, de vervaLschers op het
spoor te komen. Een organisatie, die voor
geen enkel misdrijf van den laatsten tijd
zoo'n grooten omvang had aangenomen.
Er werd contact gezocht met de politie
autoriteiten van tal van Europeesche lan
den, rechercheurs werden naar de hoofd
steden gestuurd, om in samenwerking met
de politie van die plaatsen een onderzoek
te gaan beginnen, dat met kennis van
zaken werd uitgevoerd en dat meer en
meer materiaal opleverde, zoodat ten slotte
tot bovengenoemde arrestatie kon worden
overgegaan.
]>e mannen van Scotland Yard hébben
had gewerkt, hetzij zelfstandig, hetzii met
medewerking van andere politiemannen.
Ze stonden in voortdurend (jontact met het
hoofdbureau in Londen, waaraan ze steeds
hun gegevens- toestuurden. Zoo'n groote
waarde werd er dikwijls aan die gegevens
toegekend, dat er eenige malen speciale
vliegtuigen door de recherche gecharterd
werden om hen 's nachts naar Londen
over te brengen, waar ze dan op de snelst
denkbare manier hun rapporten uitbrach
ten.
Deze politie-speurders waren van tevo
ren met de grootst mogelijke zorg ge
kozen. Allen spraken ze drie of vier talen.
Zij waren experts op het punt van ver
mommingen en zij waren door en door be
kend met de gewoonten van hen, dei in de
„onderwereld" leven.
De inlichtingen, gedurende de laatste
twee weken links en rechts van den weg
verzameld, wezen er op, dat men in Neder
land wel eens succes zou kunnen hebben.
Het terrein van de speurders werd daarna
verplaatst naar Amsterdam en Den Haag,
waar van'de plaatselijke politie-autoritei-
ten alle medewerking werd' ondervonden
en waar het spoor inderdaad steeds
vstere vormen begon aan te nemen.
Zoo kon dan Vrijdag in Den Haag tot
de arrestatie worden overgegaan van twee
mannen. Eén van hen i9 een Duitsch
sprekende Rus van ongeveer 40 jaar oud,
die voorgaf Louis Brouwer te heeten.
Voor Nederland een heel gewone en veel
voorkomende naam dus. De andere heet
J. M., is ongeveer even oud en uit Rotter
dam afkomstig. Ze moeten reeds verschei-
I dene valsche bankbiljetten in Nederland
I uitgegeven hebben. In hun bezit werden
niet minder dan 480 valsche biljetten van
10 pond aangetroffen.
Volgens de aanwijzingen, die de politie
in den loop der laatste weken verzameld
heeftt moeten oe biljetten of in Frankrijk
of in Engeland gedrukt zijn. Het moeten
staaltjes van de meest getrouwe naboot
sing van de geldige 10-pondsbiljetten zijn.
De politie zet het onderzoek met kracht
voort, want men gelooft niet, dat door deze
arrestatie een einde aan dit complot zal
zijn gemaakt.
Buitenland.
DE BLANKE ZEEROOVERS.
De namen der vijf schurken, die in de
buurt van Tangkoe buitengaats zich
meester maakten van een schip en diie
eenige Chineezen vermoordden, zijn thans
i bekend. Het zijn: Herman Tardien (de
aanstichter), Arthur Gautschi, Wester-
man (te hopen, dat dit maar geen Neder-
L.nder blijkt te zijn Red.), Sohuyler en
I Muller. Een der daders, Gautschi, pochte
na zijn arrestatie nog als volgt:
1 „In den nacht dat wij het schip vermees
terden, doodde ik zelf een paar Chineezen,
maar ik heb den marconist niet neerge
schoten en ik weet niet wie den kapitein
doodde. Na ze gedood te hebben smeten
wij de „stijven" overboord."
Een der andere boeven. Muller, vertelde,
dat „de Chineesche bemanning zoo bang
was als de hel".
Nog een fraaie streek van de schurken
was, dat, toen het vermeesterde schip op
de rotsen liep, vier van de boeven in een
schuit naar den wal vluchtten en hun
kapitein, Tardien, aan boord achterlieten.
DE WERVELSTORM OP CUBA.
•25 dooden.
Het aantal menschen, dat ten gevolge
van den wervelstorm op het eiland Cuba
om het leven is gekomen, bedraagt vol
gens de laatste berichten 25.
DOOR EEN AUTO AANGEREDEN
EN GEDOOD.
Maandagavond is de 19-jarige P. J. de
Jong te Breukelen op den Rijksstraat
weg nabij villa Ortwaranda" aangereden
door een auto. De jongen liep inwendige
kneuzingen op. De autobestuurder reed
door. Een half uur later is de jongen op
I den weg gevonden. Hij is naar zijl»
ouderlijk huis vervoerd, 's Nachts is hij
aan zijn verwondingen overleden.
DE VRIJGELATEN ENGELSCHE
INGENIEURS UIT RUSLAND TERUG.
De beide Engelsche ingenieurs van de
Vickers Maatschapij, MacDonald en
Thornton, die, zooais men weet, in Rus
land gevangen hebben gezeten als ver-
i dacht van spionnage, en die dezer dagen
in vrijheid zijn gesteld, zijn Dinsdag
avond op hun doorreis naar Engeland
door Rotterdam gekomen. Zij waren in
gezelschap van mevrouw Thornton en
den heer Cox, vertegenwoordiger van de
Vickers Maatschappij.
Zij verklaarden over hun ervaringen
in Rusland niets te willen mededeelen,
maar ze zeiden blij te zijn dat de zaak
achter den rug was. Hoewel beiden den
indruk maakten goed gezond te zijn,
klaagde MacDonald over zijn maag, wat
hij toeschreef aan de gevangeniskost in
Moskou.
DE VOLKSTELLING IN
DUITSCHLAND.
VROUWENGALERIJ VAN EEN
MOSKEE INGESTORT.
Onder den dienst is de vrouwengalerij
in de 400 jaar oude moskee van Vlascnitz
nabij Serajewo ingestort.
Verschillende vrouwen liepen kwetsu
ren op, en tien mannen, die onder de ga
lerij hadden plaatsgenomen, werden ern
stig gewond.
HET MIJNONGELUK TE RECKLING-
HAUSEN.
10 dooden.
Het aantal dooden tengevolge van de
ontploffing in de mijn General Blumen-
thal is tot 10 gestegen. In den loop van
den avond zijn Maandag nog twee ge
wonden overleden. Nog twee zwaarge
wonden zijn stervende.
Waarschijnlijk is een ontploffing van
kolenstof als de oorzaak van de ramp te
beschouwen.
BRAND IN EEN BROUWERIJ
TE BROOKLYN.
5 dooden.
In de Michel-brouwerü te Brooklyn is
tengevolge van een ammoniakontploffing
een brand uitgebroken, die spoedig groo
ten omvang aannam. Van de 60 arbeiders,
die tijdens de ontploffing in den kelder
aan het werk waren, slaagden 5 er niet
meer in zich in veiligheid te stellen. Men
vreest dat zii gestikt zijn. Ondanks alle in
spanning was het vuur na geruimen tijd
nog niet gebluscht, daar 8000 vaten den
vlammen volop voedsel boden.
DOOR YVEL DLAWNURG
Volgens de voorloopige resultaten van
de volkstelling van 16 Juni telde het rijk
toen 65.3 millioen ingezetenen; met de
1 ongeveer 830.000 inwoners van het Saar-
1 gebied komt men tot 66.1 millioen tegen
67.8 millioen in het geheele rijk voor den
oorlog. Vergeleken bij de volkstelling
van 1925 is het inwoneraantal met 2.7
millioen gestegen. Er zijn 31.7 millioen
mannen en 33.6 millioen vrouwen. Naar
het absolute cijfer is Duitschland na Rus- j
land het volkrijkste land van Europa.I
1 Pruisen telt 39.958.073 inwoners
(19.448.340 mannen en 20.509.733 vrouwen)
tegen 38.241.405 voor den oorlog.
BIJ HET ZEILEN VERONGELUKT.
Vermoedelijk zes menschen
verdronken.
Ondanks een z war en Noord-Wester
storm hebben zich Dinsdagmiddag zes
volwassen met 5 kinderen in een zeilboot
in den mond van de Weser gewaagd.
Even voorbij Geestemünde sloeg de boov
om. Een sleepboot heeft drie volwasse
nen, een ander schip twee volwassen ge
red. Vermoedelijk zijn de zesde volwasse
ne en de vijf kinderen verdronken. Twee
kinderlijkjes zijn reeds gevonden.
HET WILDE WESTEN.
VERHOOGING VAN OPCENTEN
OP DE VENNOOTSCHAPS
BELASTING.
Van 40 tot 100.
De Java-Bode meldt, dat een voorstel
is te verwachten tot verhooging van de
opcenten op de vennootschapsbelasting
van 40 tot 100, zoodat dan de winsthef
fing tot 20 pet. stijgt, ingaande 1 Januari
1934.
Bevolking ingeënt.
Aneta meldt uit Ranau (Palembang):
Maandag is de vaccinatie van de- bevol
king tegen epidemische ziekten georga
niseerd.
Eerste rapport uit Marga Soewoh.
Het eerste raport uit de Marga Soe
woh. welke eveneens zeer geleden heeft,
meldt dat daar 22 personen werden ge
dood. De bevolking is door een patrouille
onder leiding van den inspecteur van po
litie Jahn gerustgesteld en van eerste
hulp voorzien.
De huizenbouw.
HOOFDSTUK XXI.
Wat de oudste inwoonster van
Den Helder verder over haar
jeugd vertelde. Met „Potver
teren" kregen de jongens van
hun meisjes liet jawoord. De
dienstbooie uit den goeien ouwen
tijd.
Toen ik nog jong was, stong de
bakker vaak op Zaterdag op c'en hoek van
de straat, vervolgde de oude vrouw haar
verhaal, en dan blies ie op een hoorn en
riep teuge de menschen, dat ie yersehe
bollen had. Daarvan is nou nog zeker dat
liedje:
De bakker op den hoek
Die heb vannacht geblaze,
De veile van ze broek,
Die hange voor de glaze.
Tjonge, as je nou nagaat, dat ik al
bij na honderd jaar hen, van 1835, toen was
't ok niet alles pais en vree, das vaar. In
de ouwe tijd was 't ok vechten en onrust,
daar weet ik ok nog heel best van mee to
praten.
Me vader heb nog smartegeld gekre
gen van Koning Willem I. Die was com
mies bij de belasting. Bü het beleg van de
citadel in Antwerpen, was hii ook nog.
Met 't afschieten van zijn geweer, heb ie
een paar vingers van zijn hand verloren.
't Gong vroeger ook heel anders als
tegenwoordig. As de winkels nou wat aan
te bieden hebben, zetten ze een adver
tentie in de Heldersche krant, maar die
was er nog niet in die dagenD'r was
wel een blaadje, ik meen van Giltjes,
hiette-ie. De Jutter is pas veul later ge-
komme. Toen ik nog jong was, ging de
omroeper met een paar blikke deksels
door de straat en die sloeg daarmee dat
hooren en zien je verging, dan sting ie
stil en schreeuwde ie met een keel as een
omroeper, dat er visch. of'vleesch te koop
was.
Te Prestonburg, in den staat Kentucky, Het groot aantal ongelukken in het
is tijdens verkiezingen voor een school- dardbevingsgebied is zonder twijfel het
raad een wilde schietpartij ontstaan, gevolg van de slechte aanpassing Van
Hierbij werden 8 personen gedood. ,den huizenbouw.
SLECHTE TIJDEN.
In een beroemde revue, die de ouderen
onder ons zich nog wel uit verblijf of be
zoeken uit Amsterdam herinneren, zijn
ons twee onsterfelijke versregelen bijge
bleven, n.1. de diep tragische, van innig
levensleed getuigende klacht van Pucky
Puck: Ja, het binne sulke slechte tjje en
foora-1 voor de mindiere man: niemand
cenkt er meer an rite en een dubbel neutje
git er niet meer an. Deze tragische stem
ming schijnt op het oogenblik ook geko
men te zijn over die bandieten van Chica-
go. Na zich in het bezit te hebben gesteld
van den voortvluchtigen Britschen finan-
cier Factor, eischten ze van diens familie
een losgeld van 200.000 dollar. Maar de
tijden zijn overal in de Ver. Staten slecht
i en ook met de fnanciën van den heer
Factor is het niet gunstig gesteld. De fa
milie gaf dan ook te verstaan, dat 200.000
dollar als losprijs wel heel veel is. Dit heb
ben de bandieten, die blijkbaar zelf om
cash hard verlegen zitten, ook als billijk
erkend. Ze hebben dus in een discreet
telefoontje aan de familie te verstaan ge
geven, dat zij met 75.000 dollar in papier
geld van laag bedrag zullen genoegen
nemen. Maar zelfs 75.000 dollar scheut
voor de familie Factor een te hoog bedrag
te zijn. (Nw. Rott. Ct.)
VERDENKING VAN SPIONNAGE
TEGEN RUSSEN IN JAPANSOHE
WATEREN.
Japansche politie heeft op open zee, ten
Zuid-Oosten van Paramoesjiro, een 4000
ton groot Sowjet-Russisch stoomschip en
een Russische visschersboot van 100 ton
inhoud in beslag genomen.
De uit dertig personen bestaande be
manning werd gearresteerd.
De politie was ter oore gekomen, dat
Sowjet-agenten spionnage bedreven op de
Koerillen-eilandien. Politiebeambten wer
den daarop uitgestuurd om een onderzoek
in te stellen.
De gevangenen en de beide vaartuigen
zullen worden gebracht naar Nemoero od
het eiland Hokkaido.
De Russische gezant eisclit liet vrij
geven der in Iieslag genomen schepen.
De Japansche regeering heeft de vrijla
ting der beide schepen van de hand ge
wezen en verklaard, dat alle gearresteerde
Russen voor een rechtbank zullen worden
gedaagd.
VRIJDAG 7 JULI 1933.
Hilversum, 1875 m.
8.00 VARA. 12.00 AVRO, 4.00 VARA, 8.00
VPRO en AVRO, 11.00 VARA.
8.00 Grammofoonplaten.
10.00 Morgenwijding VPRO.
10.15 Declamatie J. v. Oogen.
i 10.30 Orgelspel C. Steyn.
11.00 Keukenpraatje P. J. Kers.
11.30 Grammofoonplaten.
12.00 Grammofoonplaten.
12.30 Kovacs Lajos en zijn orkest. Refrelnzang:
Bob Scholte.
2.00 Causerie door P. J. Schenk.
2.20 Grammofoonplaten.
3.00 Voordracht door R. Flink.
3.30 Grammofoonplaten.
4.00 VARA-Klein-orkest o.l.v. H. de Groot,
4.30 Voor de kinderen.
5.00 Vervolg concert.
5.30 De Notenkrakers o.l.v. D. Wins.
5.50 Orgelspel J. Jong.
6.10 Vervolg orkestconcert.
6.30 Zang door Yvonne Fabré m.m.v. R. Schoute
(plano)
7.15 De Flierefluiters o.l.v. J. v. d. Horst.
8.00 Causerie M. Beversluis.
8.30 Uit het Kurhaus te Scheveningen: Residentie
orkest o.l.v. C. Schurlcht. In de pauzes: Cau
serie door Dr. N. A. Bruining, Vrljz. Godsd.
Persbureau en Vaz Dias.
10.15 Declamatie L. Saalborn.
10.45 Grammofoonplaten.
11.0012.00 Grammofoonplaten.
Huizen, 296 m.
Algemeen Programma, Verzorgd door de
NCRV.
8.00 Schriftlezing en meditatie.
8.159.30 Grammofoonplaten.
10.30 Morgendienst o.l.v. Dr. W. Lodder.
11.00 Friesche liederen door Jans Bierma, m. m. v.
Baartscheer (piano).
12.15 Grammofoonplaten
12.30 Trio v. d. Horst m.m.v. J. H. v. Glnkel
(klarinet).
2.30 Chr. Lectuur.
3.00 Huish. Raadgevingen.
3.30 Concert P. Berghout (harp) en T. Berghout
(viool)
4.30 Voor amateur-fotografen.
5.00 Rinke Tolman: Vogelleven.
5.30 Concert. C. Dekker 6 T. Vcrwey (accor
deon), J. Smit (drum-xylofoon) en Grammo
foonplaten.
6.30 Causerie A. J. Herwig.
7.15 Ned. Chr. Persbureau.
7.30 Literaire causerie.
8.00 Dameskoor „Cantemus" o.l.v. A. d. Vink
Verschoor, m.m.v. A. Schellevls (piano).
9.00 Causerie door J. Keessen Dzn.
9.30 Harmonie „Meyerbeer" o.l.v. A. Bielen, ca.
10.00 Vaz Dias.
11.0011.30 Grammofoonmuziek.
ZATERDAG 8 JULI 1933.
Hilversum, 1575 m.
VARA-uitzending.
8,00 Orgelspel J. Jong.
8.30 Grammofoonplaten.
1.00 Morgenwijding VPRO.
10.15 Voor Arb. in de Continubedrijven: De No
tenkrakers o.l.v. D. Wins, VARA-tooneel o.l.v.
W. v. Cappellen, Hetty Beek (declamatie) en
Grammofoonplaten.
12.00 VARA-Kleinorkest o.l.v. H. de Groot.
12.45 Orgelspel J. Jong.
I.15 Vervolg orkestconcert.
2.00 Zenderverzorging.
2.15 Grammofoonplaten.
2.50 Causerie J. v. d. Kieft.
3.00 Amsterdamsch Salonorkest o.l.v. D. Kiekens.
3.40 Literaire causerie A. M. de Jong.
4.00 Vervolg orkestconcert.
4.45 De Flierefluiters o.l.v. J. v. d. Horst.
5.30 Kinderuurtje.
6.30 Ged. Dubbelkwartet „Clio" o.l.v. H. Duinker.
6.45 Orgelspel C. Steyn.
7.00 Vervolg kwartetconcert.
7.15 Vervolg orgelspel.
7.30 Causerie S. S. Lantinga.
7.59 Herhaling SOS-bcrichten.
8.00 VARA-orkest o.l.v. H. de Groot.
8.45 Vaz Dias en VARA-varia.
9.00 Snoek zingt aan den vleugel.
9.15 Vervolg Orkestconcert.
10.00 Bob Snoek zingt.
10.15 Vervolg orkestconcert.
II.00 Grammofoonplaten.
Huizen, 296 m.
KRO-uitzending.
8.009.15 en 10.00 Grammofoonplaten.
11.30—12.00 Godsd. halfuur.
12.451.45 Sextetconret en Grammofoonplaten.
2.00 Voor de jeugd.
2.30 Kinderuur.
4.00 Orkestconcert en lezingen.
7.15 Lezing Grammofoonplaten,
7.50 Causerie.
80011.00 Gevarieerd avondprogramma.
In de pauze Causerie, ca. 8.30 en 10.30 Vaz-
Dias
11.0012.00 Grammofoonplaten.
Nu, zooveel drokte en beweging as nou
hadden wij niet. Een honderd jaar geleje, toen
de nachtwacht in de straten van Den Helder
waakte, liepen de meisies niet in de Spoor
straat te flirten.
Of ik wel deres op reis ben geweest?
Natuurlijk, maar dat was heel wat! D'r
kwam altijd een reiswagen bü de „Post
hoorn", dat was een café, dicht bij de werf.
Ik ben later ok wel met een bersie van
Goedkoop over water naar Amsterdam ge
gaan'. Zoo'n bersie was een schuit en die
wier door paarde an de kant getrokken,
langs 't jaagpad. Dat was een heele reis,
maar we verveelden ons niks.
- Wat deed u dan op die reis, 't lijkt
mij vrij vervelend, zeg ik, zoo'n heele dag
niets te doen!
Nou, wat zalle vrouwe, die de tijd
hebben doen? Net wat ze nog doen, prate,
en nog eres prate over dit en dat en soms
een dominosteentje leggen. Nou gane ze
's Woensdags met de Gorter-trein effe
naar Amsterdam en toen, toen.duurde
't een heele dag-en soms nog wel lan
ger, maar toen hadde de menschen geen
haast.
Denk je, dat Wjj, as al dat jonge goedje,
avond an avond op straat zwalken moch
ten? Alleen met kermis, dan gonge we uit
en dan kwamme de .ionges netjes thuis
vrage, of we mee ginge, kermis houwe en
dan, veertien dage later, was 't potvertere.
Als die jongen 't meissie, waarmee ie ker
mis gehouwe had, geschikt en aardig vond,
wanneer ie verliefd op d'r was geworre,
zijn hart an 'r verloren had, dan kwam ie
veertien dagen later weer vrage, om de
overgeblevene kermiscente met 'm te ver-
tere._ Dat beteekende precies hetzelfde, als
dat ie d'r vroeg, zijn vrouw te worre, en
dan maakte ze 's Zondags een verlovings
feest. Nee zooveul drokte, as de lui teuges
woordig op d'r lijf hebben, hadden wü
met. We leefden veel eenvoudiger en veel
gelukkiger in die tijden dat de nachtwacht
over ons waakte. De menschen waren ook
met veel minder tevreden.... en nedriger,
ze waren meer één as nou. Ik zal niet zeg
gen, dat toen alles goed was. Als één d'r
van kan meepraten ben ik het. want ik
T' man dood was, een klein
kwamm6 '"a* V^elstr«at gehad en'dan
Kwamme ze daar om een half -onsje boter
°am ve*- Toen werd er ook heele
groote armoede geleden. Veel erger dan
Een oogenblik zwijgt de oude vrouw.
T?6" s}aren re°ht en strak
oor zich uit. In gedachte ziet ze 't verle-
bijna een eeuw oud' voorbijtrekken.
YrO0g«r 'iepen de dienstbooie rtog
Zn Jw T88,'?8 toen bleef een
dienstbooie bu d r mevrouw, tot ze uit d'r
d'rd 1? m0'' as ze niet trouwde, tot
di dood toe. Teugeswoordig houwe ze het
soms geen dag uit.
ie de dienstbooie nou zien. in d'r
zue kjeere. met d'r zije kouse! Ze zijne
Piekfuner gekleed, as d'r mevrouw zelf.
't zijn geen booie meer, ze kenne geen
hand in koud water steke. En de mevrouws
zijn ok de mevrouws niet meer van vroe
ger, die kenne ok vaak niet veul van liet
huishouwe en 't is nik9 geen wonder,
datte ze geen booie kenne houwe. Allebei
zijne ze veranderd.
De lippen van de oude vrouw zijn nu
stijf opeengedrukt- 't Is net of ze zeggen
wil: Zie je, zoo is 't en zet dat maar in
de krant.
U is dan toch maar lekker de oudste
van Den Helder, herneem ik, op een ander
onderwerp stappend.
Dat ben ik, zegt ze met trots. Ik heb
een paar jaar geleden ruzie gehad met een
andere juffrouw, die zee, dat ze 14 dagen
ouder was dan ik, nou ik heb het direct
laten naküke zooiets laat ik 111e niet
zegge maar ik won 't, en nou ben ik
het zeker, want die andere ouwe juffrouw
is een paar jaar later gestorrevenee
zooies laat ik niet op me zitten. Ik ben de
oudste.
Er is een zekere trots in de stem van
de oude vrouw, 't Is of ze zeggen wil: Ik
heb de anderen lekker knock out met mijn
leeftijd. Neen, dat zegt ze toch eigenlijk
ook niet, want in eene klinkt het ootmoe
dig: Met den wil van onze Lieve Heer
mocht ik zoo oud worden.
Dan vervolgt ze: 't Was veel zuiniger
v roe gei dan nou. Toen krege we alleen op
Zondag wat extra. Dan ginge we naar een
café, 't'hiette ,,'t Haasie" en daar dronke
we een koppie.... melk en daar zatte we
dan as meissies in een eenvoudig jakkie
met een schootIk heb ook rokken
met hoepels gedragen en ook zoo'n wolle
doorgewerkte goudgele doek en dan had
ik daarbij de Hollandsche kap op, met zil
ver ijzer en de rest van goud. Zoo brach
ten we onze Zondag deur en we genoten
meer dan de tegenwoordige jongelui. Je
zal zien en beleven, het gaat verkeerd. As
de cente op binne is 't koken gedaan. Ze
zijne te verspilziek teugeswoordig. Ik heb
nooit zitten kniezen, misschien dat ik daar
door zoo oud geworden ben, dat is vast een
goed middel er voor!
Ik weet neg dat Willem I op het strand
hier is geweest, in Huisduine, dat was een
heele drokte. Ik heb alle drie koningen
gekend en Wiiheimientje as klein kind ok.
Ze sting altijd op 't plafond van JU paleis
op de Dam.
Op 't plafond? vraag ik verwonderd.
Nou ja, ik bedoel 't belkon, 't zijne uk
zulleke rare woorde.. late ze Hollandsche
woorde gebruike, die vreempies make je
maar in de war en gestedeerd heb ik niet.
U zal 't non wel heelemaal heel
anders vinden met dtie vliegmachines en
auto's en gas en electra, zeg ik.
Och man, praat me d'r niet van. As
wij vuur moesten maken, dan namme we
de zwavelstok, dat was een stuk hout, an
twee kante in de zwavel gestopt, en dan,
hadden we altijd een comfoor. met een
glimmend kooltje. Als we de kachel an
moesten maken, of de kaars ansteke, dan
stake we die zwavelstok in dat kooltje en
kregen we vuur. Later kwamen lucifers
met rooie koppen. Je kocht zoo'n bossie
van tien zwavelstokken voor 2Vi cent.
Nou gaat alles electriseh, je draait maar
an een knoppie.
Alles gaat electriek.vanzelf....
maar met al die vooruitgang zit de wereld
dik in de misère en ze kunnen zich niet
meer schikken in de zuinige levenswijze»
van vroeger.de mensche ziin verwend,
dat is 't ergste van alles.
En toch, ce wereld draait haar eeuwige
kringloop. Er is niets nieuws onder de
zon.
Er komt bezoek bü de oude vrouw. Een
gehuwde kleindochter met haar jongste
spruit.
Tegenover de oude, bijna honderdjarige
vrouw, met sneeuwwit haar, gerimpeld ge
zicht en blauw-beaderde beefhanden staat
een klein kind.met van jeugd stralende
oogen.... tintelend van levenslust, jeugd
en verlangen.
Achter de vrouw ligt een eeuw. Zjj heeft
doorleefd een mensehenleven. Liefde.,
haat., geluk en ongeluk heeft zij op haar
langen levensweg ontmoet.. Vreugde en
smart heeft zij gekend. Haar levensboek
is nu bijna afgesloten.
Het kind is nog als een onbeschreven
blad
Eens wellicht zal het kind zijn wat de
oude vrouw nu isWant de tijd cirkelt
voort. Er is geen stilstand in het leven..
Alles verandert.de tijden.... de men
schen.... maar de wereld draait haar
eeuwigen kringloop. Er is niets nieuws
onder de zon.
Menschen komen, groeien en verwelken
en gaan heen.... Of de mensch één dag
leeft, of honderd, of duizend jaar.... wat
beteekent het in de eeuwigheid?
m»ar dat U soms neerslachtig en
nerveus bent, komt alleen, door
dat U een eenvoudig dagelijksch
middel ter opwekking en ver
kwikking mist; U hebt iets
noodig, dat U nieuwe energie
geeft, dat Uw geest frisch houdt;
U hebt behoefte aan KING Peper
munt. De origineele KING is geen
„pepermunt" zonder meer. Neen,
door het edele natuurproduct,
waaruit het bereid is, vormt het
een lekkernij en medicijn tege
lijk!
KING Pepermunt.
