MARINE-BRIEVEN UIT INDIË.
V
lende partij-instanties van de S.D.A.P.
worden thans geraadpleegd over de
houding die de minderheid van B. en
W. nu zal moeten aannemen. Het wach
ten is dus thans op dit advies, hetwelk
gelijk staat met een bevel
Ver. Rembrandt 50 jaar.
Er zit voor veler gevoel iets tegen
strijdigs in het feit, dat, terwijl de ge
meenschap, zoowel de gemeentelijke
als de landelijke met millioenen tekor
ten zit en niet weet hoe zij aan geld
moet komen, een aantal leden van die
gemeenschap vrij groote sommen bijeen
brengen tot aankoop van schilderijen,
die, in musea opgehangen, in zekeren
zin als luxe aandoen die de samenle
ving zich in deze tijden nog minder
dan anders kan veroorlooven. Zoo ach
ten velen het, op z'n zachtst gezegd:
min of meer vreemd, dat een vereeni-
ging als de vereeniging Rembrandt,
die onlangs haar vijftigjarig bestaan
vierde, kalm voortgaat met haar werk,
het uit particuliere gelden aanschaf
fen van kunstwerken ten behoeve van
de gemeenschap, en nu dezer dagen
weet twee Rembrandts ter plaatsing
in het Rijksmuseum aanbood, een
aanbieding waarbij vele vertegenwoor
digers van Rijk en Stad tegenwoordig
waren. Men kan dit echter ook niet
vreemd, maar uitermate gelukkig
achten en wel in de eerste plaats hier
om, het was minister Marchant die
het bij deze gelegenheid opmerkte,
omdat in deze tijden de Overheid heel
weinig voor de kunst doet (de Rijks
uitgaven foor kunst bedragen anders
toch al niet veel meer danV*
van de geheele begrooting!) en het
„goed is, -dat als de Regeering zich
bijna terugtrekt, er menschen zijn die
in dezen haar taak overnemen." En
wat de overbodige luxe voor de ge
meenschap betreft die in Museum-be
zit zou gelegen zijn, kan men, met den
Rijksmuseum-directeur Schmidt Dege-
ner, die ook niet nalaat dit bij deze
gelegenheid te doen, wijzen op het
feit, dat de belangstelling in de musea
teMoskou en Leningrad zeer
groot is!
De Vereeniging Rembrandt heeft
ongetwijfeld in haar 50-jarig bestaan
zeer veel voor onze musea, en niet het
minst voor onze Amsterdamsche musea
gedaan. Als een sluitstuk op haar mach
tige werk, in vijftig jaren verricht,
zeide burgemeester de Vlugt, is thans
deze overdracht gekomen van de twee
grootsche scheppingen van Rem-
"brandt's genie: „De verloochening van
Petrus" en de „Titus in monniks
dracht". Amsterdam bergt hierdoor
na lange jaren wederom twee stukken
binnen zijn muren die ook in Amster
dam zijn ontstaan, als dank van Am
sterdam werd bij deze gelegenheid aan
den Voorzitter van de Ver. Rembrandt
de gouden medaille der stad aangebo
den.
De Stem van den Reus gaat
vliegen.
We leven overigens, dit moet
worden toegegeven, wel in tijden van
nieuwe zakelijkheid, die voller zijn van
de luide maar leege stemmen op straat
(de luide stem van het verkeer, van
de reclame, van de propaganda) dan
van de stille, rijke stemmen der kunste
naars, die via hun werken in museum
zalen spreken... Wat zeg ik: op
straat?We zullen weldra ook moe
ten gaan spreken vanboven de
straat. „De stem van den reus", die
ons tot nu toe nog maar alleen op
straat, uit publiciteits-auto's, zijn recla
me-teksten toebrulde, zal ons weldra
ook vanuit de lucht, vanaf een publici-
teits-vliegtuig gaan bestoken. Hij is
zich op het oogenblik, een Ita-
liaansch vliegtuig kwam daar eenigen
tjjd geleden met deze nieuwigheid aan
gevlogen, op Schiphol al aan het
oefenen. Spoedig zullen we niet alleen
door vliegende reclame-verzorgers
woorden als „Heinekens Bieren",
„Vim", enz. tegen het hemeldak zien
schrijven, maar zullen ons ook van
uit de wolken schoone liederen worden
toegebruld als:
Hallo, hallo, hier is beschuit Verkade,
Van de koek, biscuit en chocolade
Verkade's producten, het is een feit,
Staan bovenaan in smaak en kwaliteit.
Aangenaam vooruitzicht! En van een
Anti-Lawaai-bond gesproken!Mis
schien zullen er nu toch wel meerde
ren komen, die, met mij, de stille stem
der reuzen in de musea verkiezen
boven deze, nu ook tot het luchttoeris-
me bekeerde Stem van den Reus
Strijd tram-taxi.
Laten we echter dezen keer, de
Reus zwijgt nu gelukkig nog, nog
maar op straat blijven en daar den con
currentiestrijd tram-taxi, den laatsten
tijd feller dan ooit ontbrand, in oogen-
schouw nemen. Zij zijn beiden, naar
men weet, met hun tarief naar beneden.
Maar terwijl de tram (die nu ook, in
ir. W .B. J. Hofman haar nieuwen di
recteur kreeg) met haar 6 ets. kaartjes
voor korte afstanden, haar vereenvou
digd (maar nog lang niet eenvoudig
genoeg!) overstap-systeem, haar nieu
we, goedkoope dagkaarten, enz. van dit
„afkomen" tot nu toe nog niet veel re
sultaat ziet in den vorm van een sterk
toenemend passagiersvervoer, heeft
het nieuwe 40 ets. taxi-tarief reeds be
werkt, dat het aantal bestellingen voor
blokbandwagens ongeveer verdubbeld
is! In de drie eerste weken na invoe
ring van dit nieuwe tarief werden niet
minder dan 63.122 telefonische bestel
lingen utigevoerd, tegen 34.320 in de
overeenkomstige periode van het vori
ge jaar onder het oude tarief. Op de
spitsuren ontvangt de taxi-centrale niet
minder dan twee a drie bestellingen
per minuut en per telefonist, van wie
er op zulke uren meestal vijf in dienst
zijn. De vraag is echter of dit uiterst
lage tarief op den duur wel gehand
haafd zal kunnen blijven, ook al nemen
de bestellingen nog meer toe dan ze
reeds deden. De vraag is, of er, na deze
extra goedkoope reclame-periode niet
weer een zekere prijsverhooging zal
moeten plaats hebben. Maar dan heeft
Amsterdam, aldus redeneeren thans
de ondernemers, tenminste de gewoon
te van het taxi-rijden dusdanig te
pakken, dat zij er toch niet meer af
kan. En in die redeneering steekt wel
iets waars
„Wij zijn nu vijf jaar lang getrouwd,
en houden nog evenveel van elkaar als
op den trouwdag!"
„U hebt toen toch zoo'n ruzie ge
maakt?"
„Ja, dat maken we nu nog!"
HUISHOUDELIJKE WENKEN.
Porceleinen kommen, kannen, wasoh-
bakken, die moeilijk zijn schoon te
maken, reinigt men met een doekje met
vloeibare parafine, daarna met een
schoone doek nawrijven en met warm
water naspoelen.
Schoonmaken van pluche en
fluweelen gordijnen.
Indien men in een teiltje met lauw
water een scheut ammoniak doet,
maakt men hierin een schoonen doek
vochtig en wrijft over de weefsels heen
van boven naar beneden, daarna in de
zelfde richting met een drogen doek
nawrijven.
Bij groene gordijnen neemt men in-
plaats van ammoniak azijn en voor ge
bloemde stoffen gordijnen zeepsop,
waaraan ammoniak is toegevoegd. Men
drenkt een borstel in deze vloeistof
vochtig en borstelt stevig over de gor
dijnen; naborstelen met schoon water.
KEUKEN WENKEN.
Melk behoeft zelfs in het warme
jaargetijde niet zuur te worden indien
men ze kookt, zoodra men ze in huis
krijgt onder toevoeging van 1 lepel sui
ker per iter.
Teervlekken verwijdert men door de
plek goed in te wrijven met een pakje
van wijnsteen-poeder en water, dit er
een half uurtje op laten intrekken en
nawassen met warm water en zeep. Kan
het kleedingstuk niet met warm water
gewasschen worden, dan smeert men
reuzel op de plek, daarna zeep en laat
dit eenige uren liggen, daarna met
water uitspoelen en zoonoodig met ter
pentijn nawrijven.
Aangebrand vleesch doet men met de
jus in een schoone pan, nadat men de
donkerste kanten eraf gesneden heeft
en voegt er een weinig dubbel kool-
zuur-soda bij, waardoor de onaange
name smaak haast niet te proeven zal
zijn.
Waarde collega,
Na eenige jaren stil liggen, is de
kappal „feliflaan" (Hr. Ms. „Pelikaan")
wederom in dienst gesteld en onder be
vel van den kolonel Koster, naar On
rust opgestoomd ten einde de muiterij
van de „Zeven Provinciën" verder te
gaan onderzoeken. Er zijn me daar
eventjes zes officieren commissaris aan
boord om het onderzoek in te leiden
en verder naar den zeekrijgsraad te
verwijzen. Bij elkaar belooft het toch
nog een onderzoek van een maand of
twee te worden alvorens alles berecht
is en al dien tijd staat de marine nog
maar bloot aan op- en aanmerkingen
van buitenaf. Was het toch maar nooit
zoo ver gekomen met onze Navy," want
hoeveel tijd zal er niet verloopen voor
deze blaam uitgewischt is!
Zeker de stafmuziek verrichtte weer
wonderen tijdens een werkloozen
sportfeest, iedereen was er overuit dat
ze zoo goed speelden en het zal de
marine ook wel goed doen, maar er is
voor ons meer voor noodig dan muziek
maken om onzen goeden naam hier in
den Oriënt goed te maken als te voren.
Overigens heeft de „Handel" zich
hier in de couranten beklaagd over het
lawaai dat de tamboers maakten van de
marine, landmacht en politie als er een
troep door de stad trok. Gelukkig werd
dit de pers toen wat al te bar en kwam
men voor „das Militair" op, met een
„gelukkig dat we nog militair vertoon
kunnen geven" en bijgaand wekelijksch
gedichtje van „Brammetje" in het Soe-
rabajaasch Handelsblad moge je een
indruk geven hoe men er hier op rea
geerde. Het doet me wel even denken
aan een discussie eenige jaren geleden
in de Heldersche Courant gevoerd over
het rooken van de Z-booten in de haven
van Nieuwediep, waardoor het wasch-
goed, dat in de tuintjes te drogen hing,
weer vuil werd.
Eigenwijze liedjes.
Met slaande trom!
Met Slaande Trom. Wij hebben op onze
verkeerswegen hier in Soerabaja lawaai ge
noeg, al was het maar alleen door het onnoo-
dig vele getoeter der auto's, het donderend
geraas der zonderlinge .voertuigjes als de
Demmo en andere van hetzelfde gehalte, dan
dat het noodig is, dat marine, leger en politie
met slaande trom door de handelswijken trek
ken. Wij behoeven niet te wijzen op de nadee-
len, welke daarvan b.v. telefonische gesprek
ken ondervinden.
Wij maken de autoriteiten dan ook attent
op het wenschelijke om in de handels- en
winkelbuurten leger- en politie-afdeelingen,
met stille trom te doen marcheeren.
„Soer. Handelsblad" 29 Mei.
Kom, kom, kom
Moet nu die slaande trom,
De trom van de soldaten
In onze handelsstraten
Gaan zwijgen? En mag de tamboer
Denk aan les trois jolis tambours!
Niet meer met maatbegaafde hand
Z'n kalfsvel met vergulden rand
Beroeren?
Denk aan dat H-ed van Litiencron,
Was er toen a-1 een telefoon?
Die Musik komt!Toen kreeg de stad
Zooiets van „ik en weet niet wat"
Wanneer Herr Hauptmann met z'n stoet,
Door alle maagdelijns begroet,
Z'n stafmuziek met vol geluid,
Al barstte soms een vensterruit,
Liet roeren!
En Heine dan! Das Bueh Le Grand:
Die tamboer, door wiens rataplan
Het leger van Napoleon
Ontwaken en herrijzen kon 1
Zoo'n tamboer sloeg een Epopée
Uit wijlen heel la grand' Armée!
En Heine Weltschmerz! Prikkelbaar!
Liet dag aan dag dien trommelaar
Tamboeren!
En nuaih, teeken van een tijd
Van louter zenuwachtigheid!
Nu klinkt de trom te ongewoon
En overstemt de telefoon,
En slaat het is zoo razend druk!
De laatste zenuwvezels stuk
Van hen, die 't in een handelsstraat,
En dus van huis uit desperaaat,
Nog boeren!
Kom, kom, kom
Die ééne slaande trom?....
En moeten die soldaten
In stilte en gelaten
Als schimmen door de straten gaan?.
En mag die trom betoel niet slaan?
En hindert het trompetten?....
Kom, kom, kom
Probeer nu eens tabletten
an Bayer, of wat Nervociet!
Maar scheld den braven tamboer niet
En laat die laatste trommen
Nu niet opeens verstommen!
Wees dankbaar, dat zoolang het duurt.
Zelfs door een drukke handelsbuurt f
Nog 's ochtends slaande trommen gaaa
En blazende trompetten
En denk aan de tabletten!!....
Brammetje.
De druk der werkloosheid houdt nog
steeds aan hier in Indië en ik geloof,
dat het hier in Soerabaja wel heel erg
te merken is. Mijn huis is tenminste
stampvol met tandenborstels, tand
pasta, enveloppen, zeep en wat al niet
meer waarmede die arme stakkers hier
rondloopen en ware onze portemonnaie
net zoo gewillig als ons hart, dan zou
den wij ook wel een winkeltje van al
die kramerijen op kunnen zetten. Het
gouvernement doet ook het zijne, nu
wordt aan iedere werklooze die ergens
in een andere plaats gaat solliciteeren
vrij reizen gegeven, omdat, waar het
vervoer hier over die groote afstanden
nogal duur is, een treinreis met de
daaraan verbonden kosten misschien
een beletsel zouden zijn. dat een „right
man on the right place" zou worden
geplaatst.
Groot opzien baarde hier in de pers
het gedrag van de Radja van Insane,
daar ergens in midden Timor, welke
dignitaris zijn onderhoorigen werkelijk
op ergerlijke wijze mishandelde. Door
het optreden van een jong aldaar pas
geplaatst gezaghebber kwam aan het
licht, dat deze Radja zich schuldig
maakte aan afperserij van vrouwen,
vee en geld; twee vrouwen liet dood
hongeren in zijn eigen particuliere ge
vangenis en een man verdacht van
hekserij liet verbranden. Zijn het geen
middeleeuwsche toestanden, Jan, dat
zooiets kan gebeuren. In de stukken in
de courant proef je een licht verwijt
aan de regeering dat zooiets onder de
hedendaagsche bestuursregeling nog
kon voorkomen, maar jij en ik die som
mige afgelegen oorden in den Oriënt
bezochten (en dan nog niet eens de af-
gelegendste) wij begrijpen, dat in een
afgelegen oord, met onder angstdwang
zittende inlanders zooiets niet behoeft
bemerkt te worden, of behoeft uit te
lekken tot het bestuur. Maar het nare
van het geval is bovendien nog dat
deze, thans tot twintig jaar veroordeel
de Radja een koninklijke onderschei
ding had wegens... trouw en ver
dienste! Deze knaap heeft nog getracht
om zich van kant te maken, maar dat
is hem mislukt.
Dat aan het Gouvernement het lot
van den inlander heusch wel aan het
hart gaat, moge blijken uit het vol
gende:
De Fransche regeering had eenigen
tijd geleden bij de Nederlandsch-lndi-
sche regeering verzocht om een groot
aantal koelie's te mogen aanwerven
voor hun kolonie Reunion. Alvorens
hierin toe te stemmen, stuurde het Hol-
landsche gouvernement eerst een amb
tenaar B. B. er op uit om ter plaatse
eens een kijkje te nemen en naar aan
leiding van het door dien bestuursamb
tenaar uitgebrachte rapport werd be
sloten deze emigratie niet toe te staan.
Het nemen van miltpunctie bij van pest
verdachte overleden inlanders brengt
ook heel wat beroering. Er werden ge
heel met puntige bamboe versterkte
kampongs aangetroffen. De bevolking
wil er niet aan, voelt het waarschijnlijk
als lijkenschennis en begraaft zijn doo-
den clandestien zonder het bestuur er
in te kennen en toch is het noodig want
het aantal pestgevallen begint toe te
nemen hier in de Oost.
Wij prijzen ons gelukkig dat het con
flict met de K.L.M. weer bijgelegd is
en wij weer op onze wekelijksche vlieg
verbinding met het moederland kun
nen rekenen. Hier heeft de K.N.I.L.M.
weer voor den tjjd van drie jaar een
subsidie gekregen van een halve ton,
ook wordt de zuinigheid er gelukkig
niet betracht door het aantal lijnen te
verminderen, maar door net als bij
ons in de marine wel gebeurde, geen
nieuwbouw meer te beginnen. Ook hier
geldt het bij de luchtvaart „houden wat
je hebt" al was het alleen al vanwege
de te verwachten concurrentie. Maar
om je een voorbeeld te geven hoe goed
of die zaak hier gaat, het volgende:
Een Siameesche prins, Z.K.H. Pariba-
tra, liet zich met een gevolg van acht
tien menschen per vliegtuig van Soe
rabaja naar Batavia vervoeren.
Beste Jan, nu weet je weer vrijwel
alle nieuws uit ons warme landje hier.
Tot de volgende week,
Je kameraad
