WAARVAN HET EINDE?
Wol-aanbieding
T
NIEUWSBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, W8ERINGEN EN ANNA PAULOWNA
Buitenlandsch overzicht.
Wij breienalle soorten
Oost-Indië.
GARAGE MANSHANDEN
O. 7320 EERSTE BLAD
DINSDAG 29 AUGUSTUS 1933
61ste JAARGANG
Dreigt er gevaar in het Verre Oosten? - De sluiting
van het congres van de socialistische internationale.
HancJbreistersüïgebruikten
Bijna IV4 milliard Jen voor de
Japansche Defensie.
buitengewone
Casha-wol
Koord-wol
Man!el-wol
Zephir-wol
Fransche IJswOl
Pullover-wol
Zeer fijne Pullover-wol
Extra 3 kleurige
Pullover-wol
De overstrooming op Ambon.
Moderne Pullover-wol
TELEFOON 533
Stadsritten 50 ct met 6-7 pers. auto's
Buitenritten 7 cent per K.M
LAAN 44-46.
FEUILLETON
„Omdat jij mijn geluk bent".
Abonnement per 3 maanden bij vooruitbet.: Heldersche Courant f 1.50; voor
Koegras, Anna Paulowna, Breezand, Wieringen en Texel! 1.65; binnen
land f 2.— NederL Oost- en West-Indiö per zeepost f 2.10, idem per
mail en overige landen f 3.20. Losse nos. 4ct. ;fr.p.p. 6ct. Zondagsblad
resp 0.50 f 0.70, f 0.70,fl.—Modeblad resp. f 1.20,11.50, f 1.50, fl.70.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag.
Redacteur: P. C. DE BOER.
Uitgave N.V. Drukkerij vjh C. DE BOER Jk.
Bureau: Koningstraat 78 Telefoon: 50 en 412
Post-Girorekening No. 16066.
ADVERTENTIËN:
20 ot. per regel (galjard). Ingez. meded. (kolombreedte als redaction.
tekst) dubbele prijs. Kleine advertentiën (gevraagd, te koop, te huur)
van 1 t/m. 3 regels 40 ct., elke regel meer 10 ct. bij vooruitbetaling (adres
Bureau v. d. blad en met br. onder no. 10 ct. p. adv. extra) Bewijsno. 4ct.
Dreigt er gevaar in het Verre Oosten?
Wij stellen deze vraag naar aanleiding van
een artikel in het Hbl. en van een bericht
in dit nummer over een sterke bewape
ning van Japan. De Japansche regeering
wil n.l. 114 milliard jen uittrekken voor
defensie, voor aanbouw van nieuwe
schepen en moderniseering van oude.
Japan voert iets in het schild en wjj
mogen eigenlijk met spanning de gebeur
tenissen in het Verre Oosten volgen, om
dat die ook voor ons Indië wel eens van
groote beteekenis konden zijn.
Het „Hbl." was getroffen door de toe
nadering tusschen China en Janan. Het
blad. schrijft daarover en trekt eenige con
clusies. Wij nemen daar een en ander uit
over. Nadat het blad heeft geschreven
over de toenadering tusschen Frankrijk
en Rusland, zegt het blad o. m.:
Maar ook in het Verre Oosten schijnen
nieuwe politieke formaties in de maak, die
de aandacht verdienen, daar zij wijzen op
een groote verandering van déoors aldaar.
Zoo werd dezer dagen gemeld, dat vol
gens een verklaring van den woordvoer
der van het Japansche ministerie van bui
tenlandsche zaken de regeering zeer te
vreden was over de resultaten van een
gevoerd overleg met den president van
den politieken raad te Peking, generaal
Hoeang-foe, die het zijnerzijds met den
opperbevelhebber Tsjang-Kai-sjek en den
minister van buitenlandsche zaken Wang
eens was geworden over de te volgen poli
tiek met Japan, die voortaan gericht zou
zijn op de behartiging van de welvaart van
beidie landen.
Het blad wijst dan op de pogingen van
Japan tot voering van een zuiver nationale
politiek en in verband daarmee op het
tienjarenplan, waarover we do vorige week
in een overzicht hebben geschreven en
vervolgt dan:
Tegelijkertijd wordt uit Peking melding
gemaakt van geruchten, dat directe onder
handelingen tusschen China en Japan in
zake Mandsjoerije vóór de deur zouden
staan.
Het is nai.uui.ij.ik moeilijk na te gaan,
welke de juiste beteekenis is van deze ver
schillende berichten; maar het lijkt vol
strekt niet ondenkbaar, dat men hier te
maken heeft met een politiek, welke ge
richt is op het tot stand brengen van een
vergelijk tusschen China en Japan.
China toch bevindt zich in een toestand,
waarin het in laatste instantie volkomen
afhankelijk is van het overmachtige Japan.
Van buiten, van de zijde van den Vol
kenbond en de mogendheden, heeft het,
dat is nu wel duidelijk geworden, op
geenerlei daadwerkelijken steun te reke
nen. Het staat alleen tegenover zijn grim-
migen tegenstander. Men kan het China
onder deze omstandigheden niet kwalijk
nemen, indien hel de consequenties uit
den gang van zaken trekt en tracht tot
een schikking te komen met dien tegen
stander, wien het trouwens gedurende
de Mandsjoerijsche campagne en den
veldtocht in Jehol een niet al te hevig
verzei heeft geboden.
De in Juni gesloten wapenstilstand gaf
reeds aanleiding tot vermoedens, dat dit
de inleiding zou zijn tot een ommekeer in
de verhoudingen en dat een vergelijk zou
worden voorbereid, hetwelk zou leiden
tot een soort samenwerking tusschen de
twee groote rijken, waarmede wederzjjd-
sche belangen gediend zouden zijn. Japan
zou dan verder geen verzet meer te
duchten hebben van Chineesche zijde
tegen de vestiging in Mandsjoerije,
waarbij Nanking zich zou neerleggen,
zij het dan ook zonder positieve erken
ning van den nieuw geschapen toestand,
terwijl China wellicht op economisch en
politiek gebied van den Japanschen
vriend en beschermer voordeelen zou er
langen.
Mocht het inderdaad deze richting ullr-
gaan, als gevolg van het non possumus
der mogendheden zoo zegt het blad
dan beteekent dit dat de verwezenlijking
van een Aziatische Monroe-doctrine, on
der leiding van Japan, weer een stapje
nader zou zijn gekomen en dat de machts
positie van de Japansche gendarme in het
Verre Oosten duchtig zou worden ver
sterkt.
Een soort bondgenootschap tusschen
Japan en China zou voor de belangen der
Westersche mogendheden in de toekomst
wel eens ernstige gevolgen kunnen heb
ben: de „Keizerlijke Weg" toch wijst in
de richting van verwezenlijking dei
leuze: Azië voor de Aziaten!
een resolutie aangenomen, die in groote
trekken eenige overeenkomst toont
met het door Frankrijk ingmomen stand
punt. De resolutie begint met een ana
lyse van de oeconomische crisis, die de
grondslagen der democratie heeft doen
wankelen, zooals in de resolutie gezegd
wordt. De nieuwe vormen van het door
den staat georganiseerde en gecontro
leerde bedrijfsleven kunnen slechts als
een overgang van het kapitalisme naar
het socialisme beschouwd worden. Dezo
wollen Kleeding, ook Truien, kousen en sokken
(ook de allerfijnste) JAAP SNOR, Zuidstraat 19 (Let
op den gelen winkel).
onze Wol is best,
U weet de rest.
KONING BORIS VAN BULGARIJE,
die na zijn bezoek aan Rome, Je steden
Boekarest en Belgrado ook denkt te be
zoeken, aan welke reizen men groote
beteekenis hecht.
De sluiitng van het congres van de
socialistische internationale. Het congres
van de socialistische internationale
zoo meldde V.D. uit Parijs, is Vrijdag
met een nachtzitting gesloten Het stand-i
punt van Léon Blum en zijn aanhangers
en den uitersten linkervleugel (vorige
week door ons vermeld. Red. Held. Crt.)
is niet aanvaard. Twee resoluties werden
aangenomen, een van den Oostenrjjk-
sehen partijleider, Otto Bauer, en een.
van de gemengde commissie, waarin ook
het internationaal verbond van Vakver-
eepigingen vertegenwoordigd was.
Door het aanvaarden van deze beide
resoluties werd het voorstel van Léon
Blum, om te komen tot overeenstem- j
ming en eenheid met de Derde Interna
tionale, afgewezen, evenals de eisch van
algemeene staking in geval van oorlog,
geformeerd door den Franschen verte
genwoordiger Pivert.
Ten aanzier. van de Ontwapening werdl
THOMAS MANN,
de bekende Duitsche schrijver en bezitter
van den Nobelprijs, die in ballingschap
leeft, maar waarschijnlijk wel verlof zal
krijgen naar Duitschland terug te keeren.
revolutionnaire macht ma zich na haar
overwinning niet ertoe beperken, het
fascisme te breken, doch ook zijn voor
naamste basis, het kapitalisme, zal zij
moeten vernietigen en het groot-grond-
bezit ongedaan maken. De scheuring in
de arbeidersklasse kan voor de wereldge
schiedenis niet gerechtvaardigd worden.
De Tweede Internationale geeft daarom
uiting aan haar wil alles te doen om de
versnipperde krachten bijeen te brengen,
zonder echter daarom mede te werken
aan eenheidsfrontmanoeuvres, die niet
kunnen leiden tot grootere eenheid der
arbeidersklasse.
RICHARD BYRD,
de bekende Amerikaansche vlieger en ont
dekkingsreiziger, zal binnenkort voor zijn
nieuwe Zuidpool-expeditie vertrekken.
PROFITEERT NOG HEDEN
van onze
LAGE ZO MER PRIJZEN
U weet toch wel, dat onze Anthraciet
elactrisch gezeefd en automatisch wordt
afgemeten ZEGT U DIT NIETS.
Fa. BOOIJ Zn., Molenstraat 136.
Telef. 235 en 476.
HET BEVOLKINGSCIJFER VAN
ITALIË.
Het bevolkingscijfer van Italië be
draagt thans 43,520,000. De aanwas se
dert de telling in 1931 bedraagt ongeveer
900,000 zielen.
GANDHI EN DE ONDERKONING.
Gandhi heeft medegedeeld, dat hij op
nieuw zal trachten een onderhoud te ver
krijgen met den onderkoning van Indië.
Wanneer hem dit opnieuw geweigerd
wordt, zal hij het erop aanleggen, in de
gevangenis geworpen te worden. Het is
zijn doel metterdaad den vrede te herstel
len.
De instelling van een comité
inzake ontwapening.
Het z.g. aanvullingsprogram voor de
marine omvat, naar Reuter meldt, volgens
de Japansche bladen, 25 nieuwe oorlogs
schepen overeenkomstig de bij verdragen
aangegeven type's. 11 vaartuigen vrij van
verdragsbeperkingen en 8 luchteskaders,
waardoor in totaal zal worden uitgetrok
ken een bedrag van 670 millioen jen,
welke som over een periode van 4 jaar zal
worden verdeeld.
Onder de te bouwen vaartuigen zal ook
zjjn een vliegtuigmoederschip van 12.000
ton, ter vervanging van een oud model
van 7500 ton. Bovendien wordt 75 millioen
jen uitgetrokken voor de verbouwing en
moderniseering van slagschepen en krui
sers.
Met het benoodigde bedrag voor het
Departement van Oorlog, zullen de totale
kosten voor Japans nationale verdediging
in het nieuwe dienstjaar, indien de voor
stellen althans wordien goedgekeurd, niet
minder dan 1240 millioen jen bedragen.
Indien de 8 luchteskaders worden aan
gebouwd, bezit Japan in het voorjaar van
1938 39 marine-luchteskaders.
De genoemde bedragen overtreffen
verre de door de marine in het begin van
het jaar gemaakte berekeningen, hetgeen
wordt toegeschreven aan de stijging der
prijzen van het materiaal na de deprecia
tie van de jen en aan de noodzaak om de
laatste vindingen toe te passen.
Het ministerie van buitenlandsche za
ken is voornemens een inlichtingscomité
inzake de ontwapening te benoemen,
welks voornaamste taak zal zün met de
marine- en militaire autoriteiten samen
te werken ter voorbereiding van de vloot-
conferentie van Washington in 1935 en
ter herziening van de vlootovereenkomst
van Londen.
AFSCHAFFING VAN ADEL, TITELS
EN RANGEN IN DENEMARKEN.
Bestaande adel blijft echter ge
handhaafd.
Naar „Politiken" meldt, heeft een kleine
ministerieel© commissie, verleden jaar
door den premier Stauning ingesteld ter
onderzoek van de quaestie van de afschaf
fing van adel, titels en rangen, dezer da
gen haar verslag uitgebracht. Met de af
schaffing van ridderorden behoefde de
commissie zich niet bezig te houden, niet
omdat Stauning er niet voor is of althans
geen reorganisatie wenscht op dit gebied,
maar omdat het hier een koninklijk prero
gatief betreft.
Verwacht wordt, dat de premier in den
loop van de rijksdagzitting, die over een
paar weken begint, een wetsontwerp zai
indienen in den geest van het verslag der
commissie.
Vastgesteld zal worden dat er in de toe
komst geeu nieuwe adel kan worden ge-
sohapen; de bestaande adellijke geslachten
blijven gehandhaafd.
HET AMERIKAANSCHE
VLOOTBOUWPROGRAMMA.
Opdrachten voor vlootbouw.
Staatssecretaris Swanson heeft de in
dustrie opdrachten gegeven voor den bouw
van twee vliegtuigmoederschepen tegen
den prijs van elk negentien millioen dol
lar, van twee lichte kruisers, die elk elf
millioen 677 duizend dollar zullen kosten.
Deze opdrachten maken deel uit van het
Amerikaansche vlootprogram tot een be
drag van 238 millioen dollar.
NIEUWE GEVECHTEN IN DEN
GRAN CHAOO.
In het Gran Chaco-gebied aan de grens
van Bolivia is langs het geheele front
van Gondra tot Herrera opnieuw een
hevig evecht uitgebroken. In het offi-
cieele communiqué wordt medegedeeld,
dat de Boliviaansche troepen op alle
secties tot den aanval zijn overgegaan.
MEIN KAMPF IN HET LEGER.
Wolff meldt, dat de rijksminister van
weerbaarheid gelast heeft, dat Hitler's
boek Mein Kampf in alle kazerneboeke
rijen moet worden opgenomen. Ook kan
den soldaten de aanschaffing van het
boek in eigen bezit worden aanbevolen.
VERBOD VAN DE NAT.-SOCIALIS-
TISCHE PARTIJ IN DENEMARKEN.
Volgens een Wol ff-telegram uit Ko
penhagen melden de Deensche bladen
dat op instignatie van de sociaal-demo
cratische partij de nationaai-socialisti-
sche partij in Denemarken verboden zal
worden. Het verbod zou reeds het onder
werp van besprekingen in regeeirngs-
kringen uitmaken.
Ook de communistische partij in Dene
marken zou verboden worden.
KANNEWASSER1
150 gram, rose, zalm, groen, bleu, wit
Ct.
100 gram, korenblauw, bleu, groen geel,
rose, wit, zalm, terra, rood, beige, bruin,
licht-blauw
Ct.
zeer mooi, In 12 fijne kleuren, 100 gram
Ct.
in 20 kleuren, 50 gram
Ct.
in 10 kleuren, 50 gram
Ct.
Extra koopje, fijne kleuren, 100 gram
Ct.
moderne kleuren, 100 gram
Ct.
zeer fijn, 100 gram
Ct.
Sokken-wol
gemeUe^rd, in 10 kleuren, 70 lood
Ct.
Het aantal slachtoffers bedraagt
zeer sterk, 100 gram
Ct.
negen.
Amboina. De stad is Vrijdag door de
hevig bandjirrende Batoe Gadjah-rivier,
waarover alle bruggen zijn weggeslagen,
verdeeld in twee deelen, waar tusschen
communicatie alleen mogelijk is over zee.
In de negorij Galala spoelt de begraaf
plaats weg. De bevolking graaft de lijken
op teneinde deze op een veiliger plaats
weer te begraven.
De regenval is heden opgehouden, de
rivieren keeren tot hun normale beddin
gen terug. De drooggekomen deelen der
stad zjjn met een dikke sliblaag bedekt.
Het electrisch licht is hersteld. Het herstel
van de functionearing der waterleiding
werd Zaterdag verwacht.
Op plaatsen waar de bruggen over de
Batoe Gadjah rivier zijn weggeslagen on
derhouden prawtjes de communicatie.
In de negorijen Kilang en Nakoe blijkt
een gezin, bestaande uit man, vrouw en
twee kinderen, met huis en al bedolven te
zijn. De lijken van de meeste bedolven
1 personen zün nog net gevonden,
j Een steunooinité voor de slachtoffers
I van den watersnood binnen de grenzen Is
j opgericht onder voorzitterschap van den
burgemeester.
j De Ambonraad en de gemeenteraad van
Amboina voteerden steunbedragen.
1 Het totaal-aantal der slachtoffers be
draagt negen, allen buiten de hoofdplaats.
(Ancta).
Een Heldersche roman
door
WELLIARIS.
31)
Nog zooveel hebben ze elkander te ver
tellen. Maar hun keel, als toegeschroefd,
laat geen enkel woord meer door.
En als ze dan des nachts in hun kool
liggen, zonder nog te kunnen slapen, ver
schijnt een weemoedig lachje op hun ge
zicht, bij de gedachte aan alles wat zq
nog zoo graag hadden willen zeggen.
Zie de vaders, die voor het laatst hun
zoon de hand drukken. Zij trachten zich
goed te houden, maar de lippen trillen en
hun stem beeft.
En de moeders, die snikkend voor de
laatste maal hun kind omhelzen.
Zij vooral voelen het leed zwaar druk
ken op het moederhart.
En ook zij zullen des nachts^ den slaap
niet kunnen vatten om hun lievelingen,
die daar zwalken op de wereldzeeën.
Zie ook de verloofden daar staan.
Hun blikken zijn beneveld door tranen,
een waas hangt voor hun oogen en ze
nuwachtig snikkend knijpen de meisjes
hun zakdoekje tot een bal.
Zouden de luchtkasteelen, die ze samen
gebouwd hebben, zouden hun zoete toe-
komstdroomen werkelijkheid worden?
Zij allen zij weten het niet.
Voor jaren moeten ze hun geliefden af
staan. Zouden ze hen wel ooit terugzien?
In die jaren kan er zoo heel veel ge
beuren. Het is zoo lang, o, het is zoo vree-
selijk lang. Slechts de hoop op een weer
zien doet hen nog staande blijven.
Dan, bü de terugkomst, schijnt de zon
in hunne harten en zijn ze dubbel geluk
kig.
li
Er liep nog wat vloed in de Buitenha
ven van Nieuwediep.
De IJzeren Hertog lag hoog op het
water.
Straks zou de machtige oceaanreus
weer in zijn element zijn, om daar te slin
geren en te dartelen naar genoegen op de
witgekuifde golven.
Nu lag hq nog stil, zoo kalm als ging
al die drukte hem niets aan. Hij kende
geen weemoed en geen droefenis.
Als hem werd bevolen te gaan naar de
hooge noordelijke zeeën met de koude
sneeuw- en hagélbuien, of naar de warme
zuidelqke streken, waar de tropenzon
zijn dikke huid zou doen gloeien, dan
ging hij.
Hq kende niets dan zqn q'zeren plicht.
Het was 1 October, de vertrekdag van
den Herog. Na een half jaar op de werf
in reparatie te hebben gelegen, zou hij
nu weer zee kiezen.
Een enorme menschel menigte ver
drong zich op de kade voor het schip.
Duizenden belangstellenden kwamen
om afscheid te nemen van hun verwan
ten of kennissen, of alleen maar om het
schip mee uitgeleide te doen.
De admiraal had voor de laatste maal
insnectie gemaakt over de bemanning.
Hq werd uitgeleide gedaan door den
commandant van den IJzeren Hertog.
Nog een half uur dan was de tijd daar.
Vlak voor de valreep stond Hans met
Nelly aan zjjn arm. Naast hem stonden
de Kluif en Truus, die de kleine Flora
tusschen hen in hadden. De kleine meid
was hevig geschrokken van de zware
stoomfluit en huilde nog een beetje na.
Zq was warm ingepakt, want er stond een
koude oostenwind.
De vroolqke herfstzon scheen helder
en weerkaatste haar stralen op het blin
kende koperwerk van den Hertog en op
de woelige golfjes in de haven.
„Kqk ze die ouwe schuit toch eens
mooi opgeschilderd hebben Hansl Hij
glimt ervan. Het schip ziet er toch best
uit hoor," zei de Kluif, die als een goed
zeeman graag een mooi schip zag.
Vele jongens kwamen de vrienden
vaarwel zeggen. Allen vonden het erg
jammer, dat zq deze reis niet mee zouden
maken.
Vooral de Kluif hadden ze weer graag
aan boord gehad.
Zelfs de schipper kwam de valreep af
naar hem toe.
„U heeft die ouwe brombeer maar weer
eens fqn opgeknapt, schipper! Hij ziet er
keurig uit hoor. Daar kunnen jullie mee
voor den dag komen in 't buitenland."
„Ja Kluif, dat gaat best jongen. Al
leen spqt het me geweldig dat jullie niet
meegaan. Vooral jou zullen we erg mis
sen, vooruit. Die derdeklasse streken van
jou brachten nogal eens wat afleiding."
„Nou, die schuit zal zonder mij toch
ook wel blijven drijven, schipper?
Een schip kan me nu niet te mooi meer
zijn hoor. Ik heb mijn buik vol.
Trouwens, al zou ik willen, ik ben nu
immers een gebonden man! Mqn vrouw
houdt me aan mijn jasje vast en mijn
dochter aan mqn broekspijpen, 't Spijt
me voor jullie allemaal, maar ik ga niet
meer naar buiten."
„Nu we zullen hopen, dat hq blqft drij
ven, al ben jij dan niet meer aan boord,
Kluif. Gelukkig is dit voor mij ook mqn
laatste trip. Als ik nu terugkom, stap ik
dadelijk den burgerstand in. 'k Wou dat
bootsman Touw maar hier was, ik had
hem graag nogeens gezien.
Nu menschen, ik ga klarigheid maken
om te ontmeeren. Het woidt tqd."
Hij drukte hen allen stevig de hand.
„Dag Truus, jou ken ik al zoo lang,
doe je best op de braniekragen meid;
laat ze glimmen hoor. En pas maar goed
op je Kluifje.
En u juffrouw.... Berg zal ik maar
zeggen. Ik ben wel wat voorbarig, maar
u houdt hem zoo stevig bq zijn arm vast,
dat moet er toch wel van komen.
Ik wensch jullie veel geluk met je uit
verkorenen. 't Zjjn allebei brave jongens.
En jullie ook jongens, het beste hoor.
Ik hoop je nog wel eens weer te zien.
Dag kleine zus, zal je heel zoet zjjn!
Nu menschen, houd je maar taai."
„Dag schipper, vaarwel en behouden
thuiskomst in 't vaderland. Wjj zullen u
met veel belangstelling volgen in de
krant."
Het was een kwartier voor het vertrek.
Twee malen dreunde de zware toon van
de stoomfluit door de lucht.
Daar kwam de kolonel, die den admi
raal vergezeld had naar de directie,
weer terug. Voor op de valreep bleef lij)
staan.
„Zoo zoo daar zie ik Morein ook al on
der de belangstellenden. En Berg ook.
Jullie kunnen dus je oude schip nog niet
vergeten?
Ik denk zoo, dat de Morein wel weer
graag mee zou willen I"
„Neen kolonel," sprak de Kluif lachend,
„ik heb er twee prettige jaren aan boord
door gebracht en het altqd een goed
schip gevonden. Maar nu is er een heel
groote magneet hier en die heeft zooveel
aantrekkingskracht, dat ik er niet meer
toe kan komen om nogeens het zeegat uit
te gaan."
Die Kluif zei ook maar alles wat hem
voor zjjn mond kwam.
„Zoo zoo,' lachte de kolonel; „en is dit
die beroemde magneet, is dit je vrouw,"
vroeg hij, wjjzend op de hevig blozende
Truus.
„Ja kolonel, maar nu is ze mijn echte
echtgenoote hoor!
We zjjn nu wetteljjk getrouwd."
„Ja ja, dat weet ik Morein.
„Nu juffrouw Morein," zei de kolonel,
met een ondeugende schittering in zjjn
oogen. „Ik geef u den raad om zqn frok-
jes wat korter te maken, voor 't geval dat
hjj weer eens te laat mocht komen.
Mischien komt hjj er dan niet zoo
heel gemakkelijk af."
Hq gaf hen de hand.
„Zoo Berg, is dat je aanstaande?
Ik wensch jullie veel geluk met elkan
der menschen. Het is tjjd om te vertrek
ken. Het ga jullie wel."
„Dag kolonel, prettige reis en een be
houden thuiskomst in het vaderland."
„Brave man," mompelde de Kluif en
Hans knikte bevestigend.
De kolenel liep den valreep op en be
gaf zich regelrecht naar de brug.
Het was precies elf uur toen de fluit
voor de derde maal zqn diepen toon
deed hooren, als laatste groet aan het
vaderland.
Toen klonk het commando van de brug:
los voor en achter!
De sleepbooten trokken het zware
schip tot midden in de haven.
Langzaam voer de Hertog voorbq het
havenhoofd, waar de stafmuziek het Wil
helmus speelde.
Huilend, lachend en wuivend holden
de menschen mee langs den zeedijk.
Toen kreeg het schip te veel vaart en
bleven ze staren tot het aan den horizon
verdween.
De achterblqvenden keerden huiswaarts,
waar zq een leege plaats zouden aantref
fen, bq het zien waarvan zq telkens weer
herinnerd worden aan den afwezige.
Met frisschen moed begon de Hertog
de lange reis. om op de wjjde wereld
zeeën Nêerlands grootheid te toonen en
de nationale vlag te doen wapperen, bjj
het zien waarvan de vaderlanders op
vreemden bodem, het hart sneller zou
kloppen.
De „IJzeren Hertog" had de lange
reis aanvaard naar warmer streken.
HOOFDSTUK 12.
In het begin van November woedde
een krachtige storm, die de laatste, nog
aanwezige bladeren van de boomen rukte.
Het was Zaterdagavond en Nelly dacht
met blqdschap aan Hans. die straks zou
komen. Hq was een week weg geweest
met een der onderzeebooten.
..Maar vanmiddag zjin ze weer binnen-
gek men," gelukkig maar, dacht ze. „Het
zal nu wei iets verschrikkelijks zjjn om
op zee te wezen. Arme menschen, die
daar hun brood mee moeten verdienen,"
dacht ze medelijdend.
(Wordt vervolgd).
