Een merkwaardige proef.
STUDENTEN BIJ DEN NEUS GENOMEN!
Een ontwikkeld gehoor of een Ingewikkelde verbeelding.
(Radlobrief uit Amerika)
door onzen specialen correspondent
te New-York.
oen. werd er bekend gemaakt, dat de
»roef een weldoordachte bedriegen)
was. Er hadden in het geheel geen 4
verschillende ontvangers weerklonken,
doch slechts één. die door elk der vier
schakelaars kon worden aangezet.
De kwaliteit van het geluid was zoo
danig, als men verwachten kan van een
gewoon-goeden ontvanger, die eenige
gebreken vertoont bij de hoogste en de
laagste tonen, doch verder geen reuen
tot klachten geeft. Meenende. dat er
verschil moest zün. had echter 93 "i der
studenten gemeend, dit verschil te
hooren.
Verder bewees deze proef nog eens
ten overvloede, dat de meeste menschen
van vier hun voorgelegde dingen het
tweede kiezen en bijna evenveel het eer
ste. Dat er nog zoove'en het eerste ver
kozen was, min of meer een verrassing;
men had gedacht, dat het verschil in
percentage duidelijker gemarkeerd zou
zijn. Van beteekenis is in elk geval, dat
de beide eerste ontvangers tezamen
53 der uitgebrachte stemmen op zich
vereenigden. Waar telkens c.ezelfde
melodie weerklonk, was er echter wel
licht sprake van een verslapping van
gehoor en opmerkzaamheid.
Wat is nu echter de belangrijkste
conclusie voor de radio-industrie? Deze:
dat van de meer dan middelmatige be
gaafden nog 93 ncent. een verschil
in muzikale kwaliteit te hooren, waar
dit niet aanwezig is Het is niet waar
schijnlijk. dat diezelfde personen wer
kelijk bestaande, doch onbeduidende
verschillen kunnen waarnemen. Tot op
zekere hoogte is een verbetering van de
kwaliteit eer radiotoestellen dus in het
belang van den fabrikant, dcch wan
neer een bepaalde grens is overschre
den, zün de tijd en het geld. welke de
fabrikant besteedt aan een verdere ver
volmaking van zün product, verspild.
Het gaat er nu alleen nog maar om,
waar die grens ligt. Zü bevindt zich nict
zoo heel ver van de vclmaakthpid af,
doch waar juist de laatste finesses van
den fabrikant greote offers eisohen.
doet hij verstandiger om er zich n'et
mee in te 'aten, wanneer het kooreni
publiek ze toch n et meer kan appre-
cieeren.
Brrrr, wat een mooi weer hè met die
regen. Niks lollig vind ik dat want je
heb d'r niks aan en de inenschen zijn
ook al kwaad en m'n moeder ook want
as ik effe in een plassie op straat sta
te dansen, dan wordt m'n moeder al
kwaad want dan zeg ze dat ik verkou-
we word.
Nou, dat ben ik al zeg de meester
van de week, toen wjj geschiedenis had
den en toen was de meester aan 't ver
tellen van dat de watergeuzen tegen
de germanen aan 't vechten waren en
dat toen Willem de Zwijger (u weet wel
die meneer waarvan ze feest hebben
gevierd omdat ie 200 jaar dood is) dat
toen die meneer der bil kwam en 2pi
dat ze niet meer vechten moggen. 1\0'
zoo precies weet ik 't niet meer maai'
't leek der toch veel op en toen zei tl
meester In eenen tegen me: En
nou eens Wimple wat deeën ze toeip
En omdatte Ik niks wist zei ik niaar
datte ze toen een ijssie Dij Uan gin'
gen haaien en toen moest ik ineeiien
erreg hoesten en de andere .jongens ook
en daarom kreeg ik zoo maar 200 straf,
regels op van: „Ik mag niet hoesten as
ik niet verkouwen ben".
Nou. en toen zü ik tegen de meester
datte ik wel verkouwen was en toen 2eit
ie: Schrüf dan maar eens mooi üo»
keer „ik ben verkouwen en daarom
moet ik hoesten." Kwats hè.
De marine heb nou ook een niooi
ding gekregen om op te schieten «n as
ze dat nou doen dan gaan ik nok eens
kijken of ze 'm wel raken, want dat 23|
ik nou wel fjjn kenne zien want ik heb
een ouwe verreküker In de rom«r|.
kist op zolder gevonden en daar gaail
ik dan door küken. Der is wel
glaassie uit. maar dat geef niks want
dan zal ik m'n eene oog maar digstoj».
pon en dan ken ik toch lekker kjjken
en die nieuwe meneer van de politie is
der ook en die gaat nou de baas spo.
len en die meneer z'n vrouw waar i«
mee etrouwd is, heb een heelehoc»
bloemen gehad omdat die mevrouw
man nou de baas van de politie is gi-
worden en met de ontwapeningsconf).
rentie gaan ze nou ok weer beginnen
en dan gaan al die meneeren weer pra-
ten en as 't dan afgeloopen is dan we-
ten ze nog niks en dan gaan alle lan
den weer oorlogsschepen bouwen om-
datte liet vrede is en dan zeggen ze
maar datte ze datte gaan doen voor de
werrekeloosen want dun hebben <i'e
ook wat te doen en nou zeg m'n vader
ineens datte ie gaat rentenieren, om-
dat d'r alweer salarsaftrek komp.
Dat doet de minister nou want die
heb geen dikke portemenee meer >ii
daarom zeg ie maar tegen de amp e-
naaren datte ze weer minder krüg n
en nou mo.jten we belasting gaan b ia-
len op koffie en zeep en groene erten
en een heele hoop andere dingen en
nou hen ik maar lilü datte ie van dj
aappenootjes afblijft, dus die ken >e
dan nog lekker krügen voor 5 c.•nt.-n
een heele zak vol en as je nou be
lasting derop moest betplen zou dit
misschien wel 10 centen kosten en dst
ken Wimple niet betalen.
Of zou de minister ook van anppe-
nootjes houwen"? M'n zussie moppert
nou omdatte op de radio ook al belas
ting komp. maar dat kan mijn niks
soheelen want je heb d'r toch niks aan
behalve as 't voetballen is. Maar dan
mag ik d'r toch niks van hooren ot-
datte m'n zussie dan net'altijd muziek
wil hebben. Datte ze dan v< or mün pert
d'r maar belasting opzetten.
Daaaaag.
Geen mensch is zoo goed, dat hem
(iets ontbreekt, en ook niemand zoo
Jecht, dat hg tot niets zou deugea
moesten zij zich echter onderwerpen
aan een ontvangst door burgemeester
en gemeenteraad, een rondgang door de
zalen en salons van liet stadhuis en een
redevoering van den burgemeester.
Hier werden Lindbergh en zijn vrouw
ook begroet door Mrs. Owen, die hen
uitnoodigde, om den volgenden dag bij
haar te dineeren.
De uitwerking van het geval.
De houding van Lindbergh heeft uit
den aard der zaak in Kopenhagen en in
geheel Denemarken veel commentaar
en critiek uitgelokt. Het comité van
ontvangst heeft overal gekleurde strooi
biljetten laten verspreiden, waarin het
de bevolking van Kopenhagen zün ver
ontschuldigingen aanbiedt, omdat .iet
aan Lindbergh's komst bekendheid
heeft gegeven en er zoo toe bijgedragen
heeft, dat de menschen er op uittrok-
New-York. Sept. 1933
Aan de universiteit te New-York
heeft men een interessante psychologi
sche proef genomen met betrekking tot
den persoonlijken smaak van tien groe
pen studenten. De resultaten worden
van groote beteekenis geacht voor de
radio-industrie, die nu althans van een
oeel en in menig opzicht een toon
aangevend deel van de Amerikaan-
sohe luisteraars weet, welke eisohen zij
aan hun radiotoestellen zullen stellen.
Maar wist zij dit dan niet reeds uit ce
Verkoopcijfers? zal men vragen. Neen,
want daarbij spréken nog te veel an
dere factoren mee, zooals de prijs, het
uiterlijk van het toestel, de goede of
minder gelukkige reclame, die voor een
bepaald ontvangertype is gemaakt, de
naam van den fabrikant, enz. Ai die
overwegingen heeft men nu eens willen
uitschakelen: de keuze moest gedaan
worden op grond van niets anders dan
technische overwegingen, zooals de
kwaliteit van het geluid, de selectiviteit,
enz.
Bü een onpartüdig onderzoek komt
echter nog meer te pas. Zoo is het een
bekend psychologisch verschijnsel, dat
de mensch de neiging heeft om van vier
hem voorgelegde, ongeveer gelijke voor
werpen het tweede te kiezen. Van dit
versrhg'nsel is zelfs meermalen mis
bruik gemaakt door niet geheel bona
fide zaken. Deze en andere factoren,
welke den uitslag van de proef konden
vcrt'oebelen, heeft men echter zooveel
mogelijk geneutraliseerd. Voor de Droef
werden voorts bijna uitsluitend manne
lijke studenten uitgekozen, die afkom
&tig waren van hekend* middehre
s ho en en voor het meere-deel woon-
oer. te New-York of in de omg-vu.g
daarvan. Intelligentie-tests en andere
psychologische proeven badder, aan h -t
licht gebracht, dat deze st ideiiica in«-t
ten! begroette hg, terwgl hü ieder een
hand gaf en dan tot Dixy: dat je vader
je nou niet allang op kostschool heeft
gedaan dat snap ik niet.
En hoofdschudden keek hg naar
.Van.Driel.
Dixy stak haar tong uit Lekker,
vinnigde ze brutaal. U zult wel 's
meer niet snappen, denk ik!
Hoor me nou zoo'n kleuter eens
aan! lachte van Driel wel, wel....
die kinderen van tegenwoordig.een
babbels.... verschrikkelgk gewoon!
Als je eens wist, waa.voor ik van
avond hier kwam, zou je wat vriende-
delüker tegen we wezen
Nog vriendelijker? informeerde
Dixy terwijl ze een scheef gezicht trok.
Halbertsma glimlachte.
Kom op met je spullen verzocht
hg. zijn buurman aanziende en laat
die kinderen maar kletsen. Die hadden
trouwens allang naar bed moeten zijn.
Als het mijn kinderen waren...
Brrrr, rilde Dixy niet graag.
Van Driel stond op, schaterde nog
wat in een kast, dan zich oprichtend,
sprak hij eensklaps: Oogen dicht,
allemaal.... oogen dicht.
Wat krijgen we nou, vroeg zijn
vrouw vrwonderd 't is toch geen St.
Nicolaas?
Nou, het heeft er veel van, lachte
Halbertsma.
Nou alla dan maar, berustte me
vrouw Van Driel en ook Dixy deed
haar handen voor het gezicht.
ken om hem een enthousiaste ontvang. t
te bereiden en.... teleurgesteld wei
den. Kopenhagen is nu alweer zoo ver.
dat het over het geval kan lachen. Lind
bergh en zün vrouw wen en verder met
rust gelaten; in stilte konden zij ver
trekken naar Stockholm.- waar zü de
gasten waren van den kroonprins, in
Zuid-Zweden heeft Lindbergh driemaal
rondgecirkeld boven het dorpje Gard-
loese, vanwaar zün familie afkomstig is
en waarvandaan zün grootvader geëmi
greerd is om fortuin tc maken in Ame
rika. Vandaar ging het rechtstreeks
naar Stockholm, waar liet echtpaar geen
stormachtige ontvangst wachtte als in
Kopenhagen. Er was niemand anders
aanwezig dan een generaal als verte
genwoordiger van den kroonprins, een
paar afgevaardigden van de Koninklijke
Automobielclub. een paar monteurs en
eer.ige douane-ambtenaren.
betrekking tot him intelligent!en a!-
gemeene ontwikkeling behoorden tot
het beste derde deel van nut Ameri-
kaansche volk. Zü stonden in de'.1 heide
opzichten nog iets boven het gemiddelde
van den Amerikaanschen luisteraar n
wei-den daarom beschouwd als goede
vertegenwoordigers van die kringen,
welke als koopers van kwaüteitsont-
vangers in aanmerking kwamen.
Het verloop van de proef.
De studenten namen ais gewoonlük
in een collegezaal plaats. Voor zich za
gen zg' op het platform vier verschil
lende radiotoestellen achter een door
zichtig goröün met op den voorgrond
vier duidelük zichtbare schakelaars, ge
nummerd van 1 tot en met 4. De pro
fessor kon hiermee eenzelfde muziek
stuk ten gehoore brengen door de on
zichtbare luidsprekers achter het gor-
dün. Om verschillen in de muziek zelf
uit te schakelen, zou viermaal eenzelfde
gramofoonplaat van prima kwaliteit ten
gehoore worden gebracht, telkens met
precies eendere snelheid en hetzelfde
automatisch geregelde klankvolume.
Men verzocht den studenten, om slechts
hun persoonlg'ken smaak te laten be
slissen, een wetenschappelüke analyse
van de kwaliteit der muziek werd niet
gevraagd. Zouden zü door een slecht
gehoor, gebrek aan muzikale ontwikke
ling of andere redenen geen verschil op
merken, dan worden zü verzocht, dit
onomwonden mede te deelen. De proef
vond plaats en de studenten deelden
hun oordeel mece. 115 kozen den eer
sten. 138 den tweeden, 80 den derden
en 62 den vierden ontvanger, terwül er
28 verklaarden, geen veschil te kunnen
hooren. Op een totaal van 423 studen
ten, die aan de proef deelnamen, was
dit respectievelgk 27. 32, 19, 15 en 7
Eerst toen de stemming was afgeioo-
Je kgkt door je vingers, plaagde
Halbertsma.
Da's nietes! meende de achttien
jarige.
Even nu was het stil in het vertrek,
klonk een onderdrukt gegichel van
moeder en dochter, terwgl Jan, die in
een boek zat te lezen, kribbig zei:
Schieten jullie een beetje op?
Ja, komt er nog wat van? infor
meerde Dixy ik krgg er kramp van
in myn vingers.
Eerbiedige jeugd, grinnikte Hal
bertsma.
Nog even, stelde Van Driel zijfi
spruiten gerust nog éven.
En opeens, volkomen onverwachts,
speelde een vroolgke marsch door de
kamer.
De uitwerking was overweldigend.
allen sprongen op van de tafel. Dixy
was de eerste die sprak, alhoewel van
spreken feitelijk geen sprake was. Ze
danste, jubelde, juichte, dan stormde
ze op haar vader af, terwijl ze hem om
den hals viel: Oh papa, eenige,
liefste, beste, fijne, beste papa, wai
èènig, wat fijn, en ze gaf hem een
klinkenden zoen.
Van Driel wees on Halbertsma.
Zgn werk hoor, prees hg min
zaam een aftakking van zijn toestel,
snap je?
Dixy begreep het. Wat kon het haar
schelen, waar die muziek vandaan
kwam? als het maar kwam. En opgeto
gen vloog ze op Halbertsma af, terwijl
ze hem eveneens een klinkenden zoen
gaf.
Jawel, jawel, bromde deze goedig
jullie amuseert je maar verder! en
haastig, om verderen lof af te wenden,
verliet hg de kamer.
Den volgenden morgen speelde de
radio reeds «,m acht uur en zelden han
de familie Van Driel een vroolgker
ontbgt genuttigd.
Knal, vond Dixy nou kom ik
heelemaal niet meer naar kantoor.
Als je dan maar weet, dat het on-
middellgk verdwijnt, dreigde Van
Driel lachend
En ik doe den heelen dag niets
meer, vond mevrouw ik pak strak
jes, als jullie allemaal weg zgn, een
stoel en dan ga ik fijn zitten luisteren.
O, o! Van Driel hief met een thea
traal gebaar zijn beide armen omhoog,
wat ben ik begonnen, wat ben ik be
gonnen? Alles loopt hier mis. Ik maak
me sterk als ik hier met de koffie
thuiskom, dat 'r niet ééns koffie is.
Nee, daar zou ik me maar vast op
voorbereiden, meende mevrouw Van
Driel lachend, er is alleen nog maar
radio.
Nou, maar, dreigde Papa Van
Dnel opnieuw, dan is-Ie der morgen
niet meer. Vooruit kin'eren. opschie
ten. jü naar kantoor, jg naar schooi
jij naai de zaak, vulde mevrouw
En inderdaad, den gehpelen dan
schetterde de muziek v.-ooiyk door ue
kamer.... deed mevrouw opgewek er
haar werk, haar huishoudelijke bezig
heden. was de lunch een feestmaal,
waarbü ze elkander met verheerlü*'e
gezichten vertelden, hoe fün het wel
was en hoe leuk. En was voor mevrouw
dien middag omgevlogen met allehan-
de nuttige wenken, het huishouden be
treffende.
Tot dien avond, etenstgd
eigenlgk was het nog geen etenstijd,
nee dat is waar.
Dixy moest dit avondje naar ten
feestpartü en hoewel ze dit feestje
graag had willen afzeggen z°o'n
eersten avond met radio hadden
mevrouw en ook münheer Van Driel
erop gestaan, dat ze de eerste ge«v
oepteerde uitnoodiging zou nakomen.
Het was te onbeleefd, denzelfden dag
zooiets zonder reden af te zeggen.
En zoodoende werc er vroeg ge
geten. Heel vroeg zelfs. Dit kon, daff
zoowel meneer van Driel ais Dixy o"1
vijf uur uit kantoor kwamen.
Jammer, meende de laatste niet
een tikje spüt nou missen we onze
dinermuziek natuurlijk. Die begint pas
om zes uur.
Och, vond papa. tevreden
alles een lezing kan ook wel >n'e'
ressant ziln....
(Wordt vervolgd).
