marine-brieven uit indië.
,Pi dat het, in goede samenwerking
tden R^d, ondanks de uiterst moei-
ïiike tijden, tot heil van de stad zou
'y rk/,aam zijn, en hii hoopte ook, dat
in Hp na:,s.te t/wtnnKl „int
Tmsterdani in de naaste toekomst niet
Onbestuurbaar" zou blijken te zijn
en dit *'as- z00iils lichte-
pessimistisch gesproken.
pn zoo begonnen we dan nu op het
rrn«enhof aan de kluif der begrooting
[q34 Met., lichtelijk pessimisme. Dat
laatste is jammer: want. behalve goede
arden en een sterke maag. m.a.w.
pen s'ag\ aardig verstand en uithou
dingsvermogen, zullen de hoeren en
dames in de raadzaal, wil het kluifje
-nad verteerd worden en althans eenig
uff^d aanzetten, ook rtog wel een
tikje., optimisme noodig hebben..,.
Onze openbare gebeurtenissen.
jn deze week van den Prinsjesdag,
dip dit keer na den Amsterdamsohen
Oranje-Zaterdag tot een Haagsohen
Oranje-Dinsdag werd. ligt het. mid
delpunt der openbare gebeurtenissen
piet in de hoofdstad, maar in de resi
dentie. Toch ziin we deze week ook in
Amsterdam en omgeving allerminst van
openbare gebeurtenissen gespeend ge-
beven. Daar hadden we dan Zondag de
„jeugd*'-demonstratie op het. IJsclub-
terrein, waar enkele duizenden jonge
ren uit de socialistische beweging bij
een kwamen, teneinde met vlaggen en
banieren en opschriften en ook door
middel van spreekkoren en dans-uit-
voeringen van hun trouw aan de roode
beginselen te getuigen. De Vrijdag
daarvoor hadden we de in gebruik-
stelling van de nieuwe Merwede-brug,
een feit dat door toedoen van de Kon.
Ned. Automobielclub eveneens tot een
ietwat feestelijke openbare gebeurtenis
werd gemaakt; tallooze Amsterdammers
hebben daarop Zaterdagmiddag en
vooral Zondag op hun eigen particu
liere wijze dezp brue ook nog eens' in
gewijd: duizenden togen per tram. fiets,
voet of auto brugwaarts. teneinde dit
welkome nieuwtje te aanschouwen en
op het hoogste punt van de brug van
het inderdaad schitterend panorama te
kunnen genieten. Welk een attractie
het voor de hoofdstad was. blijkt wel
uit het feit. dat er deze weekeind tai-
Jeoze tavis door de straten reden met
het opschrift: „Naar de Merwedebrug!"
Prof. Hymans en het „Recht
der Werkelykheld".
Maandag had. evenals in de an-
cere universiteitssteden, de overdracht
van het Rectoraat plaats, waarbij te af
tredende Rector Magnificus. in dit
geval Prof. I. H. Hymans, der tra
ditie getrouw, een verslag gaf van de
lotgevallen der Universiteit in het af-
geloopen jaar. Voor dat vers'ag bestond
dezen keer zeer zeker in wat uitgebrei
der kringen dan gewoonlijk het geval
is. belangstelling. Velen intcresseeren
zich voor de vraag, hoe het nu eigen
lijk, vooral ook in verband met de
naar ons land uitwijkende buitenlan
ders, staat met tien „storm-loop op
de wetenschap", waarover dezer dagen
steeds weer geruchten de ronde doen.
Nu, vo'g ns prof. Hümans. die
deze aang^l 'g.uilieid ook in zün rede
aanroerde, is er van zulk een „storm
loop" nog geen sprake, ook al is er
wederom een aanmerkelijke stijging in
het aantal Dieuw ingeschrevenen. 639
studenten werden ingeschreven tegen
611 in den vorigen cursus. Prof. Hü
mans, in zün (juridisch) vak een bekend
voorstander van het ..recht der werke-
ijkheid", (het is de titel van een zijner
^schriften), beziet Crok de aangelegen
heden onzer Universiteit met nuchteren
realiteitszin. Deze zin doet hem. en zelfs
si zou de toename van het aantal stu
denten niet aanzienlijk, maar slechts
?enng zijn, den eisch stellen: de Uni
versiteit (dit wil dan hier zeggen haar
hoofdgebouw) wèg uit de „benauwde"
e" eigenlifk reeds lang veel te kleine
mek, die Oudmanhuispoort heet. Piëteit
voor het oude schoone verleden mag
"is hier niet remmen: de „pleintjes-
lpreerders", gelijk hii de menschen
noemde, die het verhand Universiteit-
udmanhuispoort tegen alles in willen
nandhaven, moeten hun historische
n «esthetische gevoelens dan maar.
onder de Hoogeschool er in te betrek-
zien hot te vieren! De Universiteit
Ij06'' ."aar Amenkaanscb vonrbee'
ep bij tenslotte uit. naar buiten, naar
r.n ^gebreid terrein, met vele gehou-
In het negatieve, in de stelling
^^rize Universiteit eigenlijk" niet
n in de Oudmanhuispoort thiiN
1 liet onze hooggeleerde de st<
in j*PTkp!tjk"heid spreker. Maar nii.
m derp aQ„„„
wat een \oorbiuien van de werkelyk-
heid van den toestand dergemeen -
lelijke kas.
I^aat ons hierover echter onzen hoog-
geleerde niet te hard valen. Ook een
..prol zoekt nu eenmaal, als hij een
\ers:ag moet geven, dat zekere lengte
als minimum eisoht, wel eens naar
onderwerpen. En een .journalist is al
thans de laatste, die liier den eersten
steen mag werpen
onze hooggeleerde de sterf
ikheid spreken. Maar nü.
bren ^8crPn- de eisch naar vore1
dat we nu ook maar ire*''
Jsvis „buiten" een geheel nieuw- rom-
bersitairp modr'pehonwen moe-
neeraeHen. schijnt toch wel
LES IN PARAAT-Z1JN.
Heeft u zich nooit voorge
steld wat u doen zoudt als u
onverwachts voor moeilijke
omstandigheden van verschil
den aard zoudt komen te staan?
Begint er dan mee! Niemand
weet wat hem morgen kan
overkomen!
Men begrype ons niet verkeerd. Het
is geenszins onze bedoeling dat onze
lezers zich gaan verdiepen in een ge
detailleerde voorstelling van allerlei
onwaarschynlyke rampen die hen zou
den kunnen overkomen. Verre van
dien! Maar wel is het goed om geregeld
na te gaan, welke wendingen in onzen
levensweg tot de waarschynlijkheden
behooren en dan voor elk van deze ge
vallen uw gedragslijn vast te stellen of
b.v. om, wanneer men hoort van tegen
spoed die aan anderen is te beurt ge
vallen, zich eens kalm en ernstig af te
vragen: „wat zou ik in een dergelijk
geval doen?"
Men hoort maar al te dikwyls b.v.
zeggen: „als mü dat overkwam, zou ik
niet weten wat ik doen moest". Ja,
maar daar komt men niet verder mee.
Men kan weliswaar niet haarfijn van te
voren vaststellen hoe men onder den
indruk van een schok b.v. zal hande
len, maar toch staat iemand die de
mogelykheid van deze gebeurtenis al
eens onder de oogen heeft gezien, er
heel wat gunstiger tegenover dan een
ander die er volslagen door overvallen
wordt. En dan, er zyn zooveel din
gen die men wel had kunnen voorzien,
maar waarop men zich nooit heeft
voorbereid, omdat men er de voorkeur
aan gaf. ziende blind te zyn. Daar zijn
b.v. zy die in meerdere of mindere
mate boven hun krachten leven. Na
tuurlijk weten ze heel goed, dat dit den
een of anderen dag spaak moet loopen.
Waar afgaat en niet bijkomt, dat min
dert. Bezuinigen vindt niemand pret
tig, en daarom denken ze maar: „nu
ja, zoolang het gaat! Komt tijd, komt
raad". Tot op een dag alles op is. En
ja, dan moet er wel bezuinigd worden,
in veel grooter mate en dientenge
volge veel onaangenamer-merkbaar
dan als ze bytyds „geremd" hadden en
een nieuw budget hadden opgemaakt
om te zien wat ze zich wel en niet kon
den blyven permitteeren. Toen hadden
ze nog kunnen kiezen, welke uitgaven
te schrappen of te verminderen, en dan
is het daarvoor te laat en zyn ze plot
seling genoodzaakt van alles wat niet
strikt noodig is, afstand te doen.
Een ander voorbeeld is dat van
iemand, die ziet dat er op zyn kantoor,
wegens de tydsomstandigheden perso
neel ontslagen wordt. Zoo iemand deed
het best, met direct rekening te hou
den met de mogelykheid dat hy ook
ontslagen wordt, en een plan op te
maken voor de beste wyze om met een
andere betrekking te slagen. Deels uit
gemakzucht, deels uit zelfingenomen
heid, komen vele hier niet toe. Ze den
ken: „Nu ja, maar ik word niet ontsla
gen", zonder dat er eenige grond be
staat voor deze te optimistische gedach-
tengang. Al is u een goede werkkracht,
daarom kan het nog heel goed dat de
Directie, in een paniek van bezuini
ging, uw plaats laat innemen door een
nieuweling die met een kleiner salaris
genoegen neemt. Zorgt daarom dat u,
mocht het ontslag komen, iets anders
hebt om op terug te vallen dan veront
waardigde verbazing, Inplaats van
machteloos te tobben: „wat moet ik be
ginnen als dit of dat gebeurt?" make
men een practisch plan op voor den
uitweg of uitwegen als het zoover
mocht komen. Begint er eens mede. U
behoeft u niet voor te stellen dat mor
gen het dak boven uw hoofd zal instor
ten, of een cycloon losbarsten of der-
gelijke zeldzame rampen. Neen, juist j
et uzelf praetisch voorbereiden op
cel gewonen, dagelyks voorkomenden
"genslag. die iedereen kan over-
->men. zal u veel sterker doen staan in
et leven.
Dr. Jos. de Gook.
(Nadruk -rprWen).
Makassar, 1933.
Mijn waarde oollega.
Zooals je ziet een schrijven uit Ma
kassar, welke plaats ook jou, van je
vroegere eskaderreizen niet onbekend
zal zijn, maar aangezien we toen in
onze jeugdige celihataire onbezonnen
heid onzen vrijen tijd wel in de soos
zullen hebben doorgebracht zal je wel
even weinig van de stad kennen als ik.
Zooals ik je de vorige week al schreef
liggen we hier met een smaldeel Hr.
Ms. „Evertsen" en Hr. Ms. „Kortenaer"
benevens een divisie onderzeebooten.
Deze laatste zyn echter na een
Weekend vertrokken en oefenen nu
hier in de buurt, hetgeen de opvaren
den belangryk aan hotelkosten zal
schelen. Wy zelf houden hier met de
jagers de voorgeschreven maandelyk-
sche stilligweek en krijgen hierdoor
wat meer contact ook met den wal, zoo
dat er gevoetbald, gezwommen, geke
geld wordt door allen aan boord. Zoo
wist het elftal van de Jagers een 21
overwinning te behalen op het voetbal
team der Landmacht de Stormvogels en
zie je dagelyks menschen naar de bad
plaats Poeloe Merauw gaan om te gaan
zwemmen. Je hebt daar een soort
strandje (je weet hoe de Indische
strandjes zijn, als je je lichaam open
haalt aan een stukje koraal is infectie
een zeker gevolg) er zyn zonnebaden
en er is zelfs een tentje voor de Minoera
(drink>zaken, waar je je van zout en
zonnehitte verschrompeld keelgat kunt
verkwikken. Deze gelegenheid werd
tevens benut om de kweekschool voor
Inlandsche schepelingen te inspectee
ren, want zooals je w eet is deze school
thans opgeheven en is de eenigste ma
rine-man in Makassar een schipper die
het zaakje daar beheert. Ter jouwer
voorlichting (en voor die van andere
lezers geïntresseerd by de K.I.S.) be
zocht ik de school nog eens even. Een
zaam en verlaten ligt daar de motor
schoener „Het gouden zeepaard" aan
het steigertje, éénmaal een trotsche
oversteker, zonder den motor te gebrui
ken van Soerabaia naar Celebes, droo-
merig liggen daar de zes roeisloepen
te wachten, tevergeefs helaas, op de
lichtmatroosjes die het roeien moesten
leeren, maar die zulks nu doen met de
sloepen van M.K.O. te Soerabaia. Aan
de monumentale vlaggestok hangt geen
vlag meer, de gebouwen en leslokalen
liggen geheel verlaten, het wachtlokaal
aan de poort is bezet door de Land
macht die hier het terrein bewaakt, in
de gymnastiekzaal werd les schermen
gegeven aan soldaten, kortom als je de
K.I.S. gekend hebt zooals hy vroeger
geweest is dan wordt je droevig te
moede. De gebouwen zyn in onderhoud
by B.O.W. (Burgerlijke openbare wer
ken), en je vraagt jezelf onwillekeurig
af: „Zouden er hier wel weer ooit ma
trozen opgeleid worden." Maar ik zou
byna sentimenteel worden en daar is
overigens heelemaal geen reden voor
want Makassar zelf geeft het aanzien
van een abnormaal druk havenbedryf
ondanks de malaise. Nu is een der oor
zaken daarvan natuurlyk dat je in
Soerabaia alleen den buitenkant der
haven ziet, waar alleen de booten van
de Stoomvaart Maatschappij „Neder
land", de „Rotterdamsehe Lloyd" en de
blauwpypers liggen, terwyl het drukke
K.P.M. verkeer in de achtergelegen
havens plaats vindt, terwyl hier alle
schepen langs den buitenkant meren.
Nog dient vermeld, dat Makassar een
soort knooppunt is van alle vracht- en
passagierverkeer der K.P.M. en al hare
lijnen van den oosthoek hier samen
komen met die van het westelyk deel
van den archipel. Ja niet minder dan 15
lijnen komen hier samen, waarvan de
voornaamste, de sneldienst natuurlijk
(die je in twee dagen via Bali naar
Soerabaia brengt, en nog twee dagen
later in Batavia), verder de verbinding
met Floris, Soemba en Soembawa en
Pimor (ook Portugeesch). De lijnen
naar Ambon, Balik-Papan, Ternate en
naar het steeds meer belangrijk wor
dend Nieuw-Guinee komen hier langs
den kant. om niet te vergeten de booten
van de Java-Australië lijn.
En nu we het dan toch over de inter
nationale routes der K.P.M. hebben,
weet je mischien niet hoe of deze dienst
zich in den loop der jaren van jou af
wezigheid uitgebreid heeft tot twee
lijnen naar Afrika, een Mombassa aan
doende en een Kaapstad (in dit verband
is het misschien wel interessant nog
eens te wijzen op de reis van Hr. Ms.
„Van Galen" in den jare '31 vanuit de
West komende voor vlagvertoon deze
paatsen waar Hollandsohe handelsbe
langen zrm aandoende). Verder is er
een Saigon-Java-Australië lyn en eej»
verbinding van Belawan-Deli met Hon-
kong en met Kangoon. Je ziet wel wij
mogen momenteel veel varen, maar dé
stuurlieden van de Koninklijke paket-
vaart Maatschappij laten zich momen
teel ook niet onbetuigd. Na dit lesje in
de Aardrijkskunde, dat ik je zoo Ln
de gauwigheid gegeven heb nog even
wat over de hoofdplaats van Celebes.
Ter reede liggend trof my de typische
overeenkomst van bet uitwendige aan
zien van het fort „Rotterdam" en de
„Ütrabanda" in Cüracau. Waar ik aau
myn verblijf aldaar altyd nog de pret
tigste herinneringen heb, ben ik voor
de statistieken eens binnen de wallen
van het fort gaan kyken. Evenals daa»
aan den anderen kant van den aardbol
op de „Benedemvindsche" is het net of
je op een oud-Hollandsche kermis van
een tentoonstelling verzeild geraakt (jy,
die het bezoek van het Nedrlandsche
Eskader aan de Antwerpsche tentoon
stelling hebt meegemaakt, onder lei
ding van admiraal Quant, jy denkt na
tuurlyk direct aan een oud Belgisch
dorp, omdat jullie daar zooveel plezier
hebt gemaakt). Maar werkelijk als je
die voor de tropen zoo byzondere twee
verdieping huisjes ziet. met hooge trap
pen naar de voordeur, luiken, een kruit
huis en dat alles binnen de fortmuren
dan is het net oud Amsterdam en pre
cies het Waterfort op Curagau. 'tLykt
me anders behoorlyk warm om in te
wonen. Je hebt hier in Makassar ook
nog de oude gewoonte van het avond
schot om acht uur 's avonds, de zoo
genaamde langzaaam uit Indië ver
dwijnende „Poekoel Boem", waarbij
het aan ieder rechtgeaard huisvader
geboden is de soos te verlaten en naar
huis te gaan en daar desnoods nog een
paitje te pakken. Mij dunkt dat vele
dames in Nieuwedip er ook accoord
mee zouden gaan om bijvoorbeeld naast
de muziektent op de Hoofdgracht een
ouden achterlader neer te zetten en om
half zes een „poekoel boem" te laten
geven, want des Hartogs „het is ten
hoogste tijd heeren", helpt toch niet.
Vol verwachting ziet men hier en
vooral de Duitsche kolonie de komst
van de „Köln" tegemoet. Wy zijn hier
dan helaas al weer weg. Gisteren las
ik in de krant de Prióia van de Deutsche
Verein om naast de Duitsche vlag ook
de Hitlervlag te hyschen. Nu een der-
gelyke vlag heeft men hier in Makas
sar natuurlyk niet direct bij de hand,
alhoewel ik een paar dagen geleden
een der booten van de Deutsche Au
stralië Dampfschiffgesellschaft- met
een aan de voorraa zag binnenkomen.
Overigens staan er natuurlijk een
hoop feesten op het programma. Het
schip kiest na eenigen tyd verblijf
hier weer zee om schiet oefeningen te
houden en keert daarna weer op Ma
kassar terug. De recensie over de Pa
rade was uitermate gunstig, alleen
werd er op gewezen dat de aanwezig
heid van een inspecteur te paard zeer
gemist werd, maar dat is toch een
eisch, waaraan we by de Marine moei
lijk kunnen voldoen. Mischien bij
onze mariniers, maar dan zou het ge-
heele korps bereden gemaakt moeten
worden. Van paardrijden gesproken,
bestaat de landelyke ryvpreeniging
nog te Nieuwediep? Heusch beste Jan,
je laat me in den steek, niets hoor ik
meer van je en waar we hier aan boord
niet op het Juffertje geabonneerd zyn,
ben ik vrijwel ketelaar van nieuws uit
ons stadje. Eenige dagen geleden zag
ik een volkomen onherkenbare kiek
van de buitenhaven (vanwege de op
hoogingen langs den buitenkant) en
dat is toch wel wat al te brat, dat ik
niet meer zou weten hoe of Den Hel
der er uit zag.
Zoojuist hoorde ik vertellen dat een
der hoofdgetuigen in de Zeven-kwestie
ernstig ziek is geworden en dat daar
door de kans bestaat, dat het geheele
proces langer zal duren. Och. och, was
het toch maar van de haan, dan waren
we door dien moeilyken tijd heen.
Beste .Tan. uit Balik-Papan hoop fk
een brief over de olie te pennen, na
tuurlyk aangedikt met „sterke staal
tjes" uit de Marine.
Tot zoolang je makker
HENK.