HELDERSCHE COURANT VAN DINSDAG 17 OCTOBER 1933. Wieringer waard. Wieringen. DE BERECHTING DER MUITERS. Phosforvergiftiging. Manifest van de R.K. Staatspartij. De slachtoffers van vlieg-ongeluk. het Brandstichting? X De regeeringscontrole op de bezoldigingsregelingen der lagere organen. De ten laste legging. Een onderhoud met Meier. luit. ter zee NUTSAVOND. De eerste Nutsavond te Den Burg is thans definitief bepaald op Dinsdag 24 Oct. in hotel „De Oranjeboom". Tholen en Van Lier zullen dien avond voor het Departement Texel optreden. De zeer goe den naam die dit duo zich hier heeft weten te verwerven, zal het Nut wel een volle zaal bezorgen. FILM HER WONNEN LEVENSKRACHT". Op Maandag 23 October wordt in Pen's Bioscoop een propaganda-film gegeven voor de r. k. vereen, tot bestr. der t.b.c. „Herwonnen Levenskracht". De entreeprijs bedraagt slechts 25 cent. Burgerlijke Stand van Texel van 1416 October. OVERLEDEN: Mart je weduwe van Jan Witte POLITIE. Bakker, 83 j.. Gevonden: een zak bloembollen. Zaterdagmorgen geraakte het paard van de Gebroeders Vader uit den Lot- weg op hol. Ongeveer bij de Smidsbrug wist een van de gebroeders achter van den wagen te komen, terwijl de bestuur der trachtte het paard nog te houden. Bij de Kaasfabriek botste de wagen tegen een telefoonpaal, waardoor het paard los raakte en verder holde. De bestuurder viel voorover op den weg doch bekwam gelukkig geen letsel. Behalve eenige schade aan den wagen liep dit ongeval dus nog goed af. Het paard werd later gegrepen. MOND- EN KLAUWZEER. Wederom zijn in deze gemeente eenige gevallen van deze gevreesde ziekte gecon stateerd, thans onder het vee van de hee- ren S. Klein en D. Lont. DE HOLLANDSCHE MOLEN. Naar wij vernemen, heeft ook de Ver- eeniging tot behoud van molens in Nede-r land „De Hollandsche Molen", pogingen aangewend tot behoud van de drie wind molens resp. gelegen in den Westerlan- derkoog, den Stroeërkoog en den Oever- schenkoog, die voor afbraak zouden wor den verkocht, als gevolg van de invoering van een electrische bemaling. In haar schrijven aan het Hoogheem raadschap Wieringen alhier, dringt zij aan op instandhouding der molens als reservemaal werktuigen. BOUWVERGUNNINGEN. Burgemeester en Wethouders hebben vergunning verleend aan de fa. J. Krij- tenburg te Harlingen tot het bouwen van een woonkeet op het sluisterrein te Den Oever; aan M. Kat tot het bouwen van een woonhuis aan den Koningsweg; aan P. de Jong tot het bouwen van een stal aan de Klieftstraat; aan de fa. Dekker en Lont tot het bouwen van een pakhuis aan de Belt; aan N. Wagemaker tot het bou wen van een bakkerij aan de Elft; aan mej. T. Hennink tot het bouwen van een Vrouwenmishandeling. Op 2 Juli jl. durfde de arbeider Simon D. het bestaan om mej. A. Leijding, huis vrouw van den heer Degeling tegen de schouder en op den grond te stompen naar aanleiding van het feit/ dat het hondje van die juffrouw achter de scha pen van zijn baas zat. Ook wierp hij de flets van de dame in de sloot. De ver dachte maakte het wat al te gortig met zijn afweermiddelen en werd veroordeeld tot f15 boete of 15 dagen. Met de bijl gewerkt. De niet verschenen verdachte Pieter K. te Zijpe, die met een bijl de schutting van den evenmin aanwezigen getuige K. Slikker had beschadigd, werd veroor deeld tot f 15 boete of 15 dagen. Flux de Bouche. De niet verschenen mevrouw Maria T., te Den Helder, had zich op 7 Mei tot taak gesteld haar stadgenoot, mevrouw Veenhuizen geboren Kramer, de les te lezen in uitgelezen termen, niet woorde lijk te vertalen. Eisch f 15.boete of 15 dagen. Vonnis conform. Neg iets in dit geval. Ook madamme Lena B. geb. B., te Den Helder, had het aan den stok gehad met een ander gehuwd lid van het zwakke geslacht, mej. J. W. Vroome, gehuwd met den heer Hoequé. Deze dame was door Lena gewichtig gekrenkt. Werdge- requieerd als voren. Uitspraak f 10. boete of 10 dagen. Nog steeds in dienzelfden geest. De los-werkmaa Izak H. te Den Helder had op 16 Juli zijn mond leelijk voorbij gepraat en niet alleen mej. Lena B., doch ook den agent Bas van Tol beleedigd, door dezen ambtenaar een kwajongen te noemen, nota bene verscheen van Tol nog wel als vredestichter, doch werd slecht beloond voor zijn edel streven. Eisch 'n dubbele portief 25 boete of 25 dagen. Vonnis conform eisch. Hardhandige Jutter. De 27-jarige heer Jacob Kr. te Helder woonachtig had op 13 Juli den heer J. Geervliet tegen de vlakte geslagen. Een behandelingdie dezen metselaar uiteraard niet aangenaam en welgevallig was. Het eclatante feit had plaats op het kruispunt Nieuwstraat en Bassingracht ten gevolge van een aanrijding tusschen beide heeren, die zich per rijwiel hadden voortbewogen. De flets en het pak van Geervliet waren beschadigd en hij kreeg nog op zijn kop toe. Het was te bar en werd dan ook opgelegd f 30.— boete of 30 dagen. VERZET TEGEN DE POLITIE TE PERNIS. Veldwachter licht gewond. Zaterdagavond is het te Pernis tusschen een troepje jongens van ruim twintig jaar en de gemeentepolitie tot een botsing gekomen. Gedurende ruim een uur waren zij reeds bezig, geweest de door de ge meente surveilleerende veldwachters te sarren. Toen zij voor de woning van een van de veldwachters begonnen te zingen, werden zij gesommeerd uit elkaar te gaan. Eenigen voldeden hieraan, maar een paar jongens bleven weigerachtig. De politie maakte daarna gebruik van den gummi stok en sommeerde tot doorloopen. Toen ook dit niet hielp werden ver schillende klappen uitgedeeld. De veld wachter Driesprong raakte daarbij slaags met een der belhamels, waarbij de veld wachter een zoodanigen trap tegen het onderlijf kreeg, dat hij zich onmiddellijk onder geneeskundige behandeling moest stellen. Hij zal de eerste dagen geen dienst kunnen doen. De dader is daarna vrij willig meegegaan en aan een verhoor onderworpen. Men heeft hier waarschijn lijk te doen met een haat tegen de politie. Binnenland. MOTORRIJDER TEGEN EEN BOOM GEBOTST. Aan de gevolgne overleden. Zondagmorgen is de 24-jarige D. v Zandbergen uit Stiens, die per motorfiets w oonhuis aan den Koogerweg; aan J.1 langs den Meester Pieter Jelles Troeistra- Takes Dzn. tot het bouwen van een woon huis aan den Poelweg. Naar men ons mededeelt hebben zich voor deelneming aan den talencursus welken dezen winter alhier wordt gehou den tien leerlingen aangemeld. weg te Leeuwarden huiswaarts keerde, vermoedelijk doordat hij het stuur kwijt raakte, met groote snelheid tegen een boom gebotst. De rijder smakte op het rijwielpad, terwijl de motorfiets op den berm van den weg nog een zes meters doorschoof en daar in aanraking kwam met drie meisjes, die daar meenden veilig te zijn. De motorrijder liep een schedel breuk op. De kinderen werden licht ge wond. De ernstig gewonde motorrijder overleed spoedig. Zijn stoffelijk overschot werd naar het stadsziekenhuis te Leeu warden vervoerd. MOTORRIJDER GEDOOD. Te Soesterberg is Zondagmiddag om streeks vijf uur de motorrijder J. de G. Een vergissing, ten gevolge had. die den dood Een geval van phosforvergiftiging heeft zich Zaterdag j.1. in het gezin van de J., wonende de la Reyweg te 's-Gra- venhage, voorgedaan. Op dokters voorschrift moesten de kinderen van den heer van de J. lever traan met phossor innemen. De lever traan werd in een apothekerswinkel ge- melo. Huiskens en de 12-jarige jongen W. H. van Dongen uit Nijmegen, die op de duo zat, werden tegen den weg ge slingerd. De jongen werd ernstig gewond en is even later in het Canisius-zieken- huis overleden. Buitenland. De partij stelt zich met beslist heid te weer tegen eiken vorm van dictatuur. De R.K. Staatspartij heeft zich in een manifest, opgenomen in de katholieke bladen van gisteravond, tot alle mede standers, in het bijzonder tot alle katho- i lieke Nederlanders gewend, opdat ieder 66 dooden of gewonden. zal weten, »hoe zij haar plaats bepaalt Nederland, EEN BRAND VERWOEST TWEEDUIZEND HUIZEN. Een groote ramp in de Foenakawa heeft, volgens een mededeeling van het Japansche ministerie van binnenland- sehe zaken, 2000 huizen ten prooi doen vallen aan de vlammen. Tot dusverre 66 dooden en gewonden geborgen. MEJ. H. S. S. KUYPER. t In den ouderdom van 63 jaar is te Bazel overleden mejuffrouw H. S. S. Kuyper, bekend publiciste en oudste dochter van wijlen dr. A. Kuyper. Teraardebestelling van jhr. J. M. van Asch van Wijck. H. Gisterenmorgen is op het familiegraf kocht, doch een familielid, die als ver- te Woudenberg bijgezet het stoflelijkoyer- VOOR DEN A LKMA ARSCHEN POLITIERECHTER Middagzitting van Maandag 16 October. De veevoeder representant ongerust? Het leek er veel op, of vandaag den inhoud van een compleet boerendorp in den getuigensalon was leeggeschud,want uh Maartensdijk op den hoek van de niet minder dan 35 getuigen waren voor j Banningstraat bij café Het Zwaantje* deze matiné gedagvaard Als nummer één door een auto, komende uit de richting van de circa 20 invités voor het zondaars-Amersfoort, aangereden en aan de ge- bankje startte de heer Klaas K. te Schager- i volgen ter plaatse overleden. Zijn ver- brug, 'n depothouder van delicatessen loofde, die op de duo zat, kreeg ernstige voor het vee, die niet tot financieel ge noegen van zijn leverancier den heer Serrarens te Goes had gewerkt, met ge volg dat hij op 18 September moest terecht staan ter zake verduistering van f 3120, en bij verstek werd opgemonterd met 2digheid dat de beide bestuurders elkan- maanden. Het was hem te peperig en her verkeerd hebben begrepen. wonden en werd naar het ziekenhuis De Lichtenberg vervoerd, waarheen ook het lijk van den motorrijder is overgebracht. De oorzaak van het ongeluk schijnt ge zocht te moeten worden in de omstan- pleegster werkzaam is, beloofde voor de phosfor te zullen zorgen, welke zij bij'n chemicaliëngroothandel hier ter stede, in haar kwaliteit als verpleegster bestelde. Deze bestelling werd telefonisch opge geven en daarbij heeft zich een vergis sing voorgedaan en is een aantal gram men instede van het voorgeschreven aantal milligrammen afgeleverd. Deze hoeveelheid werd door de levertraan ge mengd en daardoor werd den kinderen een duizendvoudige dosis phosfor toe gediend. Het spreekt vanzelf dat een dergelijke noodlottige vergissing niet zonder gevolgen kon blijven. De beide kinderen zijn in zorgwekken- den toestand naar het Ziekenhuis aan den Zuidwal gebracht. Daar is het 4^-jarige zoontje aan de gevolgen van deze vergiftiging overleden. Het tweede kind is eveneens ernstig ziek, maar men hoopt dat dit, een 2-jarig jongetje, in het leven gehouden kan worden. De politie stelt een onderzoek in, in hoeverre hier van schuld sprake is. Daartoe is het lijkje in beslag genomen. Wel staat echter vast dat van kwaad willigheid geen sprake is. De verpleegster, door wier bemidde ling de phosfor is besteld, is radeloos en verkeert in zeer overspannen toe stand. In hoeverre de telefonische be stelling niet goed verstaan is, wordt' thans nader onderzocht. Kapitale boerderij te Yugiit afgebrand. Gisterennacht is brand ontstaan in de kapitale boerderij annex café, van den landbouwer L. van Oorschot, te Vugtbij 's-Hertogenbosch. De boerderij ging ge heel in vlammen op. Slechts de woning inventaris kon worden gered. Zes koeien, twee kalveren en ruim 400 kippen kwamen in de vlammen om. Boschwachters, die op hun ronde het vuur ontdekten, hebben met geweer- en revolverschoten door de vensters het vee in den brandenden stal afgemaakt. De gemeente-brandweer van Vught ver scheen met een autospuit ter plaatse, doch kon wegens gebrek aan water niets uitrichten. De heele oogst, welke in de schuur was opgeslagen, ging verloren. De schade wordt geraamd op over de f 10.000. Naar verklaring van de boschwachters en van de bewoners van het huis zouden er gronden aanwezig zijn om brandstich ting te vermoeden. Het 12-jarig dochtertje had n.1. vluchtende schaduwen gezien, onmiddellijk waarna de brand met groote hevigheid uitbrak. De boschwachters waren een onbekende op de binnenpaden tegen gekomen, die in groote haast weg fietste. INBRAAK TE OSS. kwam hij in verzet, dat heden verwerkt werd. Verdachte reclameerde nu een tegemoetkoming en wilde dat de pl. Rech ter dat bedrag van Serrarens zou vorderen. Met andere woorden, dat de Rechter de rooie pet moest opzetten en als schuld schot van den dezer dagen bij het vlieg ongeluk te Lienden om het leven gekomen reserve-eerste-luitenant-vlieger jhr. J. H. J. M. van Asch van Wijck. Om 11 uur kwam de stoet op het kerk hof aan, nadat eerst ten huize der familie een rouwdienst was gehouden. De baar, waarop de kist schuil ging onder het dun doek en een groot aantal kransen, werd gedragen door tien collega's van den over ledene, allen officier-vliegers te Soester berg. O. m. was aanwezig een deputatie van de marine-basis Den Helder en van het vliegveld De Kooy. Begrafenis der sergeant-vliegers. In tegenwoordigheid van een zeer groote schare belangstellenden is giste renmiddag 12 uur op de Eerste Alge- meene Begraafplaats te Utrecht ter aaide besteld het stoffelijk overschot van den sergeant-vlieger W. C. van Hardeveld, die als slachtoffer van de vliegramp te Lienden is gevallen. De marineluchtvaart had zich doen vertegenwoordigen door de officier-vliegers A. W. C. den Ouden en K. W. A. Meesters, namens de onder officieren was aanwezig sergeant-majoor Langeraar. De baar werd gedragen door tien onder officieren-vlieger, die als slippendragers den stoet van het militair hospitaal te Utrecht begeleid hadden. Ze was overdekt met kransen en bloemen. Achter den stoet volgde nog een wagen met kransen. Begfafenis jhr. Van Coehoorn van C H De begrafenis van jhr. H. W. M. van Coehoorn van Sminia, reserve-luitenant van de huzaren en luitenant-vlieger, die bij het vliegongeluk te Lienden het leven verloor, trok gisteren veel belangstelling uit de kringen van het leger en van aan zienlijke families uit Brummen en om geving. Van den marinevliegdienst was aan wezig een deputatie, bestaande uit officier vlieger Wessel, sergeant-vliegtuigmaker Bakker en korporaal-vliegtuigmaker Schouten. De stoet bestond uit negen koetsen, terwijl een rijtuig met kransen werd meegevoerd. Teraardebestelling sergeant majoor Vermeulen. Gistermiddag is op de Nieuwe Alge- meene Begraafplaats te Zeist ter aarde besteld het stoffelijk overschot van het vierde slachtoffer, den sergeant-majoor opzichter derde klas B. Vermeulen. De met bloemen bedekte baar werd gedragen door hoofdwerktuigkundigen en werktuigkundigen. De officier-vlieger Schapers sprak aan de geopende groeve namens den marinevliegdienst. in het staatkundig leven in en aan welke beginselen zij onvoorwaar delijk zal vasthouden». Wij ontleenen aan dit manifest het volgende: De Katholieke partij houdt vast aan de altijd door haar beleden waarheid, dat de wettige Overheid met macht be kleed is en gehoorzaamheid kan en moet eischen van allen, omdat haar gezag uit God is. In de lijn van een groote traditie erkent de Katholieke Staatspartij de souvereine rechten van het Huis van Oranje en de eigen taak van het Koningschap, dat zij beschouwrt als ons hoogste nationale bezit en welks eigen recht zij wil zien geëer biedigd. Zij heeft dat altijd gewild en ook metterdaad getoond. Voor de Katholieke Partij is souvereini- teit echter geen absolutisme. Zij beseft, dat de ministerieele verantwoordelijkheid een weldaad is voor de Kroon, die geen werktuig in handen van ministers is,maar integendeel hun controleerend geweten. Omdat, zeker in Nederland, de taak der overheid niet behoorlijk kan worden ver vuld zonder gezonden volksinvloed, wil de Katholieke Partij vasthouden aan een vertegenwoordiging des volks. De samenwerking van Overheid en Volk, toegepast met wijze beperking, moet verzekeren een goed geordend me dezeggenschap en de openbare behande ling der openbare zaak. Juist om deze groote volksgoederen in hun wezenlijke beteekenis te behouden, zullen in prak tijk en wetgeving de wijziging moeten worden gebracht, waardoor uitwassen worden afgesneden en het waarachtig volksbelang wordt gediend. Een regeeringsvorm echter, waarin elke parlementaire zelfstandigheid als verzet -wordt beschouwd, verwerpt de Katholieke Partij, als volkomen in strijd DOOR EEN WAGEN OVERREDEN EN GEDOOD. man er optreden. Besluit Januari 1934. Loslippig Sehagertje. Gisterenmorgen wilde de 10-jarige G. C. van Leeuwen, uit den Oostsingel, op den uitstel tot 151 Overschieschen weg te Schiedam op een i rijdenden mestwagen klimmen. Hij glee uit en kwam onder den wagen terecht, j waarbij twee wielen hem over het hoofd gingen. Hij was onmiddellijk dood. Het Een los werkman,uitSchagen gedrosclit, lijkje is naar de ouderlijke woning ver- Gerrit Hendr. M., beleedigt op 21 Julivoerd. den Secretaris van het Burg. Armbestuur, den heer Zondervan, door dezen heer eenige zeer onhebbelijke scheldwoorden toe te voegen. Hij wilde den Secretaris wijs maken, dat hij slechts f 1 had ver diend, terwijl dit bedrag f 12 was. Eisch f 10 boete of 10 dagen. Vonnis f 5 boete of 5 dagen. met de geschiedenis en den aard van ons volk. Zulk een regeeringsvorm is een gevaar voor gezag en vrijheid beide. Daarom stelt de Katholieke Partij zich met beslistheid te weer tegen eiken vorm van dictatuur. De memorie van antwoord. Verschenen is de memorie van ant woord op het voorloopig verslag over het wetsontwerp Wijziging en aanvulling van de artikelen 125 en 126 der Ambtenaren wet 1929. Is nu met de voorgestelde wijziging het oorspronkelijk stelsel van de Ambtenaren wet 1929 verlaten? De regeering meent dit te mogen ont kennen. Hoewel het nimmer in de bedoe ling heeft gelegen, door de invoering van de ambtenarenwet te komen tot een starre en volslagen uniformiteit van regeling, mag niet worden voorbij gezien, dat steeds in de wet een tendenz heeft gelegen tot het bereiken van een eenheid. De regeering verheelt niet, dat de fi- nancieele noodtoestand de indiening van het wetsontwerp heeft geïnfluenceerd. De bemoeiing der regeering, welke zich voorstelt successievelijk alle regelingen te bezien, zal slechts incidenteel plaats vin den. Blijft een bestuur ook na het met de re geering gevoerd overleg weigerachtig om de door de regeering noodig geachte wij ziging of aanvulling in de regeling aan te brengen en acht de regeering ook na de voorlichting van Gedeputeerde Staten en voormeld bestuur deze niettemin noodig, dan geschied deze wijziging of aanvulling door de Kroon. Geenszins ligt het in het voornemen der regeering om door deze haar te verleenen bevoegdheid tot ingrij pen te geraken tot eene starre, doodende uniformiteit tot een algemeen stelsel van bezoldiging van het Overheidspersoneel in zijn geheelen omvang. Strijdvaardige dame. Mej. Jannetje M., de echtgenoote van den heer A. de V., is niet voor de GROENTENH ANDELAAR MET WAGEN AANGEREDEN. ZIJN Aan de gevolgen overleden. Zaterdagmiddag omstreeks half drie wilde de groentenhandelaar E. Hofman uit Bussum, den Rijksweg Naarden Muiden bij het kruispunt Karnemelksloot- Meersteeg met zijn wagen oversteken, toen uit de richting van Naarden een auto naderde die derhalve den voorrang poes, als zij in drift geraakt, althans gafhad. De automobilist, de heer J. Raben ïij daarvan duidelijk blijk door op 30 Juniuit den Haag, gaf signalen, doch H. stak niettemin plotseling den weg over. De heer R. remde maar koii een aanrijding haar dorpsgenoot Simon Lont, die haar ontevredenheid had opgewekt en wat on behouwen om verschuldigd geld verzocht, een trekpot en nog andere huishoudelijke voorwerpen naar het hoofd te slingeren. Voorts presenteerde zij hem aan het mes te zullen rijgen. Eisch f 25 boete of 25 dagen. Uitspraak f 10 boete of 10 dagen. niet voorkomen. H. viel op den grond en is met een hoofdwonde en hersenschud ding naar.de Majellastichting vervoerd. Zijn toestand was ernstig. Zondag is hij aan de gevolgen van het ongeluk over leden. Zondagnacht hebben onbekenden zich door verbreking van een ruit, toegang verschaft tot de woning van een 70-jari- gen timmerman aan de Usselschestraat te Oss. Een doosje, inhoudend 400 aan contanten, dat zich onder de bedstede van den ouden man bevond, is gestolen. De oude man, die hardhoorend is, heeft van I de inbraak niets bemerkt. LIEFHEBBERS GENOEG. V oor de betrekking van veldwachter 2e kl. (nachtwaker) voor welke vacature een oproeping in het Algemeen politie blad heeft gestaan, hebben zich 265 ge gadigden aangemeld. Aan de betrekking is een salaris van 800 per jaar verbon den. DOOD GEVALLEN. Gisterenmorgen is de 34-jarige timmer man H. W ieringa uit den nok van een landbouwschuur van den heer J. Bs. Westerdijk, te Uithuizermeeden gevallen. De man was onmiddellijk dood. Hij laat een vrouw en vier kleine kinderen ach ter. BOTSING TUSSCHEN MOTORFIETS EN AUTO. De duorijder ernstig gewond en overleden. Zondagmiddag is op den Graafschen- bij de brug over het Maas-Waalka naal, te Nijmegen, een aanrijding ge schied tusschen den motorrijder J. J. Huiskens uit Nijmegen en een auto, be- istuurd door F. J. J. M. ten Bos uit Al- EEN NIEUWE PADVINDERSORGANISATIE. Opgelicht door hen, die zich met de Engelsche beloften niet kunnen vereenigen. Zaterdagmiddag is te Utrecht de op richtingsvergadering gehouden van een nieuwe padvindersorganisatie. Op de den 25sten Mei 1.1. in Den Haag gehouden bijeenkomst der Nederlandsche Padvindersvereeniging was een voorstel tot wijziging der statuten aangenomen, waartegen men in verschillende plaatsen van ons land verzet had aangeteekend. De heer C. Beets te Hengelo, die de vergadering leidde, herinnerde in zijn openingsrede aan de bezwaren, welke tot deze afscheiding den stoot hadden ge geven. Spr. wees erop, dat hij de ver diensten van het hoofdbestuur steeds had erkend. Steeds heeft ook hem de eenheid der beweging voor oogen gestaan. Men wenscht de Engelsche belofte, zooals deze bekend is gemaakt, niet te aanvaarden. Spr. las vervolgens de zeven punten voor, die de basis vormen van het be sluit tot afscheiding, in het kort hierrp neerkomende, dat tegen het afleggen der belofte-Baden Powell door kinderen van 12 jaar bezwaar wordt gemaakt. Ook een Groningsche afdeeling. De afdeeling Groningen van de Neder landsche Padvindersvereeniging heeft zich in haar geheel aangesloten bij de te Utrecht gestichte Nieuwe Nederland sche Vereeniging van padvinders. Aneta meldt ons uit Soerabaia: De ten laste legging voor de eerste groep van de muiters aan boord van de De Zeven Provinciën» is heden aan de beklaagden beteekend. Deze ten laste legging houut in primair dat deze eerste groep onder den Inland- schen matroos der eerste klasse I. K. Kawilarang opzettelijk en in vereeniging de aan boord van de »De Zeven Provin ciën» zich bevindende officieren en onder officieren van hun vrijheid van handelen beroofde en/of zich met bedreiging met geweld tegen hen verzette en/of op de zelfde wijze hen hebben gedwongen hun diensten als zee-officier, officier van den Marinestoomvaartdienst of onderofficier na te laten door, uitvoering gevend aan een beraamd plan om met het schip eigen machtig tegen den wil van den comman dant en officieren onder stoom te gaan en naar Soerabaja terug te keeren, zich door gewelddadige verbreking van de geweerrekken en forceering der afsluiting van de voormunitie-bergplaats van wape nen en munitie meester te maken. De ten laste legging richt zich tegen het openlijk dragen van wapens, het bezet houden van voor- en middenschip, toe gangen tot het voorschip, machinekamers, stookplaatsen en brug, tegen het gewapend verrichten van schildwachtdiensten, ter wijl nog wordtopgemerkt dat de bedreigng met geweld niet weinig wordt versterkt door een geweerschot bij nadering van eenige officieren, die gedwongen werden zich uitsluitend op het achterschip op te houden. Voorts wordt ten laste gelegd dat zij het schip onder stoom hebben gebracht en gehouden en de officieren en onder officieren vijf achtereenvolgende dagen in een gedwongen positie aan boord hebben gehouden. Den hoofdman Kawilarang wordt be paaldelijk ten laste gelegd het voeren der navigatie, het leiding geven bijhetsloep- hijschen, bedreiging met een pistool van den luitenant ter zee der tweede klasse H. L. van Boven, daarbij van dezen offi cier vorderend eenige schepelingen die zich bij de officieren hadden gevoegd, uit Ie leveren. Ook den kwartiermeester Tuhumona wordt ten laste gelegd de navigatie te hebben gevoerd, althans tijdens de vaart van de »De Zeven Provinciën» op de brug wacht te hebben geloopen en geweren met scherpe patronen te hebben geladen. De matroos der eerste klasse Manu- putty wordt er o.a. van beschuldigd den luitenant ter zee der derde klasse P. Cool en den officier van den Marinestoomvaart dienst der tweede klasse G. Smits met zijne wapens te hebben gedwongen de campagne niet te verlaten en een pistool te hebben gericht op den sergeant-botte lier Roemer. Den anderen beklaagden wordt deel name aan het sioephijschen, ankerlichten en dienstdoen als roerganger ten laste gelegd. De matroos der t weede klasse Mohamad Sarif wordt beschuldigd van deelname aan den inval door eenige gewapende schepelingen in het verblijf der officieren met het doel eenige geweren van de offi cieren terug te vorderen. De matroos der derde klasse Ramelan wordt beschuldigd van deelname aan het opvoeren van patronen voor het 7'/2 cm. geschut en het beletten aan de aanwezige officieren en onderofficieren de brug te bezetten of naar het voorschip door te dringen, hetwelk door de luitenants ter zee Van Boven. Dekker, De Vos van Steenwijk, Koppen, Ritsema, Van Eek en Agelink van Rentergem werd geprobeerd, terwijl genoemde Ramelan bovendieneen scherp schot uit een geweer loste, het welk slechts geen doel trof door onzuiver richten. De stoker der tweede klasse Soehardjo wordt er van beschuldigd de luitenants ter zee Cool en Stegeman gevankelijk uit hun hut te hebben gelicht en w eggevoerd onder bedreiging met wapens. Behalve de primaire ten laste legging is nog een subsidiaire uitgebracht tegen tien dezer negentien beklaagde, waarin hun opzettelijke behulpzaamheid aan di verse strafbare handelingen wordt om schreven. De eerste zitting van den Zee- krijgsraad 31 October. Het ligt in de bedoeling Dinsdagmorgen 31 October a.s. de eerste zitting van den Zeekrijgsraad inzake de muiterij aan boord van de „De Zeven Provinciën" te doen aanvangen. „Het was volstrekt niet bekend dat er iets onder dé broeide" bemanning Met het m.s. «Sibajak» van den Rot- terdamschen Lloyd is gisteren te om streeks 1 uur de luitenant ter zee eerste klasse, de heer Meier, een van de offi cieren van »De Zeven Provinciën», in ons land teruggekeerd. De Rotterdamsche correspondent van »De Telegraaf» heeft een kort onderhoud met den heer Meier gehad. Wij ontlee nen daaraan het volgende: Het is absoluut niet waai', aldus de heer Meier, dat wij als officieren te voren hadden kunnen weten, dat een deel der bemanning aan het muiten zon slaan. „In het geheim georganiseerd". Men moet de mentaliteit der inlanders kennen om te weten, dat zq in hun eigen taaltje complotten kunnen smeden, terwijl men er als het ware bij staat. En deze gebeurtenis heeft wel duidelijk bewezen, hoe verkeerd het was steeds meer in landers aan boord van oorlogsbodems toe te laten en op te kweeken tot solda ten waarop men niet kan rekenen. Alles was achteraf zoo in het geheim georganiseerd, dat wij er werkelijk niets van wisten en ook zeker niet aan een eventueel uitbreken van ongeregeldheden hadden gedacht, toen wij van boord zijn gegaan. Toen commandant Eykelenboom op den bewusten dag 's morgens van boord ging, zeide hü mij zoo en passant: 'Vanavond zullen wij elkaar wel in de soos vinden». Ook hierin ligt tevens het bewijs, dat zelfs de commandant op dat moment zeker niet kon vermoeden, dat er onder- de bemanning iets broeide. Achteraf beschouwd is het o zoo ge makkelijk oordeelen te vellen over de gebeurtenissen, maar u begrijpt toch wel, dat wij zeker niet van boord zouden zijn gegaan, als wij ook maar even had den getwijfeld. Ik weet werkelijk niet in welk opzicht ik mijn plicht zou hebben verzaakt. Ook zij, die aan boord achtergebleven waren, hadden niet het minste vermoeden van wat er zou gaan gebeuren, want anders hadden zij toch stellig mij van deze dingen in kennis gesteld. Het is niet waar, dat ik thans geschorst ben, want bjj mijn vertrek naar Nederland heeft men de tijdelijke schorsing doen opheffen en daaruit mag ik misschien een bewijs putten, dat thans ook wel zij, die de zaak reeds ten deele hebben be recht, van mijn onschuld overtuigd zijn. Maar ik zal den dag loven, waarop een onverpolitiekte jury een eerlijk en oprecht oordeel zal vellen. Meer heb ik u niette zeggen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1933 | | pagina 7