TOCHTVRIJ
OW WONING
VAN WILLIGEN
3 hoofdredenen
VAN WILLIGEN
wKSsssss
DIAMANT
VERLOOFDEN
bekleede tochtlatten
tochtdekens
koperen banden
viltstroken
Omzetbelasting
Weeldebelasting
Grondstcffen-
verhaoging
KOOPT NU
D0UWE EGBERTS
sas-wsfasa»
'Ssfia
'T IS HEFRI IJK ETEN
HELDERSCHE COURANT VAN DONDERDAG 2 NQVf'^BER
MAKEN VAN
6Ui»!IVtl tochtband
Anna Paulowna.
Texel.
Wielingen.
De berechting van de zaak tegen de
muiters van Hr. IVEs. „Zeven Provinciën"
PAARSMERK
Bak- en Braadvet
Depot DEN HELDER
M. A. GRUNWALP
waarom een prijsstijging
niet kan uitblijven.
wacht niet met den aan
koop van Uw inrichting,
doch
en laat het bij v. Willigen
tijdelijk opbergen.
7 Februari heeft uit-
commandant alsnog
NED. HERV. GEMEENTE.
Staat er financieel slecht voor.
Het staat er niet de Ned. Herv. Kerk in
onze gemeente slecht voor, omdat zij niet
alleen heeft te lijden door de crisis, maar
meer nog doordat zeer vele leden weiger
achtig zijn hun financieel? verplichtingen
na te komen.
De hoogere kerkelijke instanties, die al
meermalen kerkvoogden en notabelen tot
strenger optreden hebben aangemaand en
over dezen gang van zaken allerminst te
spreken zijn. redeneeren zoo: Volgens het
kohier, opgemaakt in overeenstemming
met de Riiksinkomstenbelasting. moet de
kerkelijke gemeente zooveel belasting ont
vangen. en komt dat bedrag niet binnen,
dan neemt het kerkbestuur zijn verplich
tingen niet behoorlijk in acht. want wei
geren de leden hun aanslag geheel of ge-
v^ltelijk te betalen, dan moet tot gerech
telijke vervolging worden besloten.
De financiën zijn thans van dien aard,
dat kerkvoogden en notabelen zich voor
de keus geplaatst zagen, het bijltje er bij
neer te leggen of aan den aandrang van
de hoogere colleges gevolg te geven.
l'i de op j.1 Maandag gehouden gecom
bineerde vergadering, is nu besloten tot
liet lautste over te gaan en een gerechte
lijke vervolging tegen de wanbetalers in
te stellen, omdat kerkvoogden en notabe
len algemeen van gevoelen waren, dat zij
in deze een roeping hebben te vervullen
en zooveel als in hun vermogen ligt de
kerk in eere dienen te houden, en dat
vooral uit piëteit tegenover de eerste be
woners van onzen polder, die met groote
opofferingen en zorgen de Ned. Herv.
Kerk in dezen polder gesticht hebben.
Het Kerkbestuur besloot zich tot Mr.
Buiskool te Behagen te wenden en hem te
verzoeken zich met de uitvoering van dit
besluit te wil'en heiasten.
LOOP DER BEVOLKING.
Ingekomen personen: J. P. Hogevcen en
gcz. van Den Helder: mej. N. Tijsen, van
Wieringen.
Vertrokken personen: Mej. G. di Fabio,
naar Amsterdam: mej. G. van Helden,
naar Den Haag: mej. W. van der Peet.
naar SchoorI: D. MalleeSmit en kind.
naar Den Helder
Burgerlijke Stand van Anna Pauiowna.
GEBOREN: Jan, z. v. A. G. van Eek
en J. Hooimeijer: Eiisabeth. d. v. D. de
Vr es en E. Bakker; Cornelis, z. v. N. F.
Hartman en E. Gillet.
GETROUWD: H. Westerdijk en C.
de Laat: K. Wisse en T. Elzinga.
OVERLEDEN: H. Vos. 3 weken; G.
Borst. 65 jaar.
leent en zal opvoeren „Pan tof fel pijn", tra
gisch blijspel in drie bedrijven, door P.
A. Bruinsma, terwijl de Kleine Kapel voor
afwisselende muziek zal zorgen, zoodat een
gezellige avond voor de deur staat.
UITSLAG
OPENBARE VERKOOPING.
Mr. J. W. v. d. Heide te Alkmaar heeft
Dinsdag in hotel Texel publiek verkocht:
Een huis, schuur en erf in den Binnen-
burg, te Den Burg, groot 0.02.55 H.A., be
nevens een pakhuis en elf aldaar, groot
0.03.86 H.A., eenige perceelen land in
Waalenburg, groot T 0.81.30 H.A., idem in
de Mars, groot 14.47.48 H.A., 2 perceelen
in Dijkmanshuizen, groot 3.01.60 II.A., één
perceel Lang waal, groot 1.35.10 H.A., en
1 perceel Ongeren, groot 1.4.450 H.A., al
les eigendom van den heer M. Langeveld
te Den Burg.
Kooper van alles, de heer H. P. Keijer
Pz., gedeeltelijk q.q., voor 22.700.
WEER EEN NEGENTIGJARIGE.
Zaterdag zal onze plaatsgenoote, Mej
F. BusselmanPuiman, haar negentigsten
verjaardag herdenken. Mej. Bii9selinan,
die een buitengewoon inspannend en
werkzaam leven geleid heeft, geniet nog
een vrij goede gezondheid, enleeft in
de laatste jaren onbezorgd.... bü haar
dochter en kleinzoon in. Een rustige oude
dag, die de werkzame vrouw in alle op
zichten verdiend heeft. Moge 't haar ge
geven zijn nog eenigen tijd van deze rust
te genieten.
De Cocksdorp.
„EGYPTE EN DE EGYPTE-
ZENDING".
Maandagavond werd alhier voor de
Zondagsschoolkinderen een lichtbeelden
avond gehouden over het onderwerp
..Egypte en de Egypte-zending". De heer
F. P. de Haan. van Oosterwierum. ver
telde bij ongeveer 80 plaatjes over den
arbeid van de Nederlandsche Zending in
Egypte. Met groote aandacht luisterden
de kinderen naar wat er bij de mooie beel
den verteld werd over de zendelingen, de
scholen, de Bijbelverspreiding en den ge
neeskundigen dienst.
Na een woord van dank door Ds. W.
A. Plug en het zingen van Gez. 245 1 en
2. werd de samenkomst door den heer De
Haan met dankgebed gesloten.
geneeskunde. Hij gaf aanwijzingen vol
gens het bü bedoelde toestellen gevoegde
voorschrift. Wel had hij de families Mod
der en De Graaf bezocht en de toestellen
gedemonstreerd. Garanties voor eventueele
genezing had appellant niet gegeven.
Apellant bleek niet meer in dienst van
de „geneeskunde" en was werkloos. De
heer officier achtte alleen geneeskundige
raadgeving bewezen, doch dat was juist
verboden. Omtrent de waarde van liet in
strument wilde de officier geen oordeel
uitspreken, doch meende, dat het gebruik
dan alleen deugdelijk kon zijn onder nauw
keurige contróle van een geneesheer. Zoo
als het nu werd aangewend achtte de offi
cier fataal en requireerde hij bevestiging
van het gewezen vonnis te Medemblik.
Mr. Sehenkeveld memoreerde den tegen
spoed in de hooger beroeps aanteekening
en hield daarover een uitvoerig betoog,
waarin hij er zijn voldoening over uit
sprak, dat het element „oplichting" uit
het proces was weggelaten. Pleiter deed
het naar voren komen, dat het hier betrof
een onschuldige vorm van kwakzalverij.
Het gewraakte briefje van dokter Pool
wees daar alreeds op. Voorts bracht plei
ter eenige juridische uitspraken naar
voren en concludeerde per saldo tot vrij
spraak.
EI e r I a n d.
EGYPTE-AVOND.
De Zondagsschooljeugd van Eijerland
had Dinsdag haar Egypte-avond. Met een
autobus reisden de kinderen naar De
Cocksdorp. waar de heer F. P. de Hein
van Oosterwierum op boeiende wijze bij
lichtbeelden vertelde van het oude en
nieuwe Egypte, de zeden en gebruiken der
Koptische kerk en van het Mohamme
danisme. Onder doodsche stilte luisterden
de kinderen naar wat verteld werd over
de ervaringen van de zendelingen Spille-
naar. Bijl en anderen, werk van de Bijbel
vrouw Litt Om me Ghalil en van den oog
arts. Groote belangstelling was er ook
voor de toestanden op schoolgebied. Een
der onderwijzeressen sprak een woord van
dank. waarna de samenkomst op gebrui
kelijke wijze werd gesloten.
De Want
NAGEKOMEN PREDIKBEURTEN.
Donderdag half acht, Bijbellezing te
De Waal.
De Koog.
Dinsdag is aan het Noorderstrand een
belangrijke nartij bout aangespoeld. o.a.
ulaten en battings. Het hout was voor
't grootste gedeelte gemerkt „Ulev" en
ook gedeeltelijk „Kurt en A—E."
ROODVONK.
Een zoontje van den heer D. Tijsen
Wzn.. te Den Oever, is lijdende aan rood
vonk.
VEREENIGINGSGEBOUW.
Naar wij vernemen zal de afd. Wierin
gen van de S.D.A.P. alhier thans over
gaan tot de oprichting van een vereni
gingsgebouw aan den Betonweg, nabij
Hippolytushoef.
MOND- EN KLAUWZEER.
Nieuwe gevallen van mond- en klauw
zeer zijn geconstateerd onder het vee van
de heeren J. Kooy Gzn., Westerland, N.
Bakker. Gemeenelandsweg: F. Lont, Ge-
meenelandsweg; Jac. Lont Dzn., Stroe; P.
Hellingman. Hofstraat; M. Heyblok. Ak-
kerweg en bij den heer D. Pijper aan den
Oeverschen weg in den Wieringermeer-
polder.
Hippolytushoef.
EEN ALGEMEENE
VERGADERING.
Naar wij vernemen, houdt de „Burger
brand waarborg-vereeniging Wieringen".
op Donderdag 2 November a.s., in het café
van den heer C. Scheltns, te Hippolytus
hoef. des avonds 8 uur haar jaarlijksche
algemeene vergadering.
EEN FEESTAVOND.
Zondag 5 Nov. a.s.. des avonds 7.30 uur,
houdt de afd. „Wieringen" van den R.-K.
Volksbond een feestavond in de bovenzaal
van het café van den heer Veerdig, waar
bij de R.-K. Gemengde, Tooneelvereeniging
„St. Hippolytus" haar medewerking ver-
A R ROXDISSEM ENTSRECHT B A N K
TE ALKMAAR.
Meervoudige strafkamer.
Zitting van Dinsdag 31 October.
Uitspraken:
P. D„ directeur N.V. „Chemica" te Den
Helder en J. J. W„ schipper te Den Hel
der: Te 2 maal 2 maanden gevangenisstraf,
2e 3 maanden gevangenisstraf.
J. J. S. J.. chauffeur en koopman, te
Rotterdam. Uitlokking en verboden ver
voer, 6 maanden gev.
J. V., Alkmaar, gedetineerd, diefstal,
2 iaar gev.
B. K„ te Enkhnizen, zedenmisdrijf. 12
maanden gev., waarvan 8 voorwaardelijk
met 3 proefjaren.
R. ten D.. in voorarrest, rijwieldiefstal,
1 jaar gev.
H. A. O., gedetineerd, en R. A., beiden
Noord-Scharwoude, vischdiefstal en mede
plichtigheid: 1e 6 maanden en 2e 2 maan
den gevangenisstraf.
Kwakzalverij met hoogfrequent ie
apparaat.
De ex-vertegenwoordiger Pieter V.,
woonachtig te Velsen, was door den kan
tonrechter te Medemblik veroordeeld, ter
zake overtreding der wet op de genees
kunde. tot 100 boete, subsidiair 20 da
gen, en tegen dit vonnis in hooger be
roep gekomen. Evenals in de eerste in
stantie werd de beklaagde bij de behan
deling van dit appèl ter zitting als raads
man en verdediger bijgestaan door mr.
Sehenkeveld. Apellant zou dan met een
z.g. hoogfrequentie apparaat behandeld
hebben getuigen mej. A. Modder en J
van der Graaf, die indertijd een of andere
ongesteldheid hadden. De verdachte ont
kende, dat zijn bemoeiingen met bedoel
toestel ressorteerden onder de wet op de'
VERKIEZINGEN VOOR HET
HOOGHEEMRAADSCHAP
NOÓRDHOLLANDS
NOORDERKWARTIER.
De candidaatstelllng
Dinsdag had de candidaatstelling plaats
voor bovengenoemde verkiezing, wegens
periodieke aftreding van alle Hoofd
ingelanden en Hoofdingelanden-plaatsvei
vangers in alle districten.
De volgende candidatcn zijn gesteld in
het District Den Helder:
(Te verkiezen zijn: 3 H.l. en 3 Plaats
vervangers.
Hoofdingelanden:
Jimmink Hz., J.. Barsingerhorn; Kaan
N., Oudkarspel: Peereboom. P. J., Broek
in Waterland; Sluijs, van der. G„ Scha-
gerbrug (Zijpe); Tromp Sr., P.. Heer-
hugowaard; Zeeman, P., Alkmaar.
Plaatsvervangers:
Blaauboer, P., Kolhorn (Barsingerhorn):
Kooijman Jr„ W., Barsingerhorn; Nieu-
wenhuis, E., Lisse; Veer, de, J.. Schagen:
Waiboer Jbzn., P. J.. Anna Paulowna;
Wit Cz„ D., Nieuwe Niedorp.
(Gedeeltelijk opgenomen in het „Adver
tentieblad" van gisteren).
Het openingswoord van lult.-
kol. Dorren.
Socrabaia. 31 October 1933.
Aneta mei* ons:
Heden werd alhier de zitting van den
Zeekrijgsraad geopend ter berechting van
de muiters van Hr. Ms. „De Zeven Pro
vinciën".
De President, luit.-kol. der mariniers,
C. J. O. Dorren, opende de zitting met een
inleidend woord, waarin hjj het ontstel
lende bericht omtrent het uitbreken van
de muiterü aan boord van dat schip me
moreerde. Spreker vervolgde met de
woorden: „De behandeling is ingeleid
door de massabetooging te Soerabaia. De
smaad is voltooid en die, aangedaan aan
een van Hr Ms. oorlogsschepen wekte
diepe verontwaardiging". Verder zeide
bü: „De feiten duiden op een zekere ver
wording, welke de krijgstucht dieper
ondergraaft, dan men wel wil erkennen"
n lies loot: „Moge de berechting, welke
thans aanvangt, bijdragen tot de opkla
ring en de verdediging van de juiste,
onvervreemdbare begrippen van gezag en
lucht en geve God ons wijsheid om <h>ze
zaken tot een beslissing te brengen, welke
een goede justitie vordert".
Getuigenverklaringen.
Hierna werd voorgelezen de getuigen
verklaring van een schildwacht, waarin
verklaard wordt dat de Inlandsche kwar
tiermeester Tuhumena, onder een voor
wendsel, de geweren laadde vóór de mui
terij.
Uit een verklaring yan den gezagvoer
der van de „Aldebarau" blijkt, dat de luiL
ter zee le klasse. Fels, van „De Zeven
Provinciën" des avonds aan boord van
dit stoomschip is gekomen en bü deze ge
legenheid meldde, dal de muiterij op „Dc
Zeven Provinciën" was uitgebroken. Dc
officier was bg deze gelegenheid zoo op
gewonden, dat men hem zijn revolver
heeft afgenomen uit vrees, dat hij daar
mede zelfmoord zou plegen. In de verkla
ring wordt voorts gezegd, dat de beman
ning van de „Aidebaran" di? der „Zeven
Provinciën' niet kon overrompelen omdat
de „Aldeharan" geen troepen aan boord
had
Daarna wordt een verklaring voorge
lezen van den luit. ter zee. 2e kl., H. L.
van Boven. Deze officier stelt vast, dat
het bekend was, dat vooruit twee groepen
gewapende kweekelingen in hinderlaag
waren die beschikten over ten voorraad
munitie (handgranaten).
De telegrafist Ramelan, inl. matr.
der derde klasse, heeft Moradja gelast op
de officieren te schieten, waarbij hij de
woorden gebezigd had: „Als je niet schiet
zal ik je neerschieten!"
Het requisitoir.
De fiscaal eisciite tegen de eerste groep
van 19 beklaagden van de muiterij de vol
gende strafen:
Kawilarang, inl. matroos le kl., 18 jaar;
Tuhumena, inl. kwartiermeester, 10 jaar;
Manuputty, inl. matroos le klasse, 14
jaar; Soedijana, inl. matroos le klasse,
15 jaar; Parinussa, inl. matroos le klasse,
8 jaar; Wahap, inl. matroos le klasse,
6 jaar; Mohamad Sarif, inl. matroos 2e
klasse, 9 jaar; Posumah, inl. korp.-mon-
teur, 8 jaar; Ramelan, inl. matroos 3e
klasse, 6 jaar; Soewarso, inl. matroos-te-
legrafist, 6 jaar; Ardani, inl. matroos 2e
klasse, 8 jaar; Saleh, inl. matroos schrij
ver, 8 jaar; Mintje, inl. stoker-olieman, 16
jaar; Hendrik J., inl. stoker-olieman, 16
jaar; Sophardjo, inl. stoker 2e klasse- 14
jaar; Abdulkarin, inl. stoker le klasse,
7 jaar; Achmad, inl. stoker le klasse, 9
jaar; Ali, inl. stoker le klasse, 7 jaar;
Tatatipikulahan, inl. stoker le klasse,
9 jaar Alles onder aftrek van preven
tief, ontslag uit den militairen dienst en
ontzegging uit de bevoegdheid om verder
bg de gewapende macht te dienen.
Het pleidooi
De raadsman van 17 beklaagden, de
officier van adin. 2e kl. H. O. v. 't Hof,
concludeerde tot vrijspraak van de be
klaagden Manuputty en Soedijana. In
beide gevallen op grond van formeele
juridische bezwaren. Voorts vraagt hg
vrijspraak van Kawilarang, Posumah,
Ali en Tatalipikulahau in al deze geval
len op grond van onstrafbaarheid in den
zin van artikel 19 van het Wetboek van
Strafrecht. De verdediger vraagt vrij
spraak van Saleh van de hem ten laste
gelegde deelneming aan het opvoeren
van mitrailleur patronen, aangezien zulks
niet wettig en overtuigend is bewezen,
terwijl het overige hem ten laste gelegde
uiet strafbaar is. Voorts vraagt hij vrij
spraak voor Tuhumena, Parinussa,
Wahap, alle op grond van onstrafbaar
heid in den zin van artikel 19 van het
Wetboek van Militair Strafrecht, c.q. on-
strafbaarheid als hebbende in overmacht
gehandeld.
Verdediger vraagt vrijspraak voor
Ramelan van de hem ten laste gelegde
l>oging tot doodslag of zware mishande
ling.
Verdediger verzocht den Krijgsraad
om onder alle omstandigheden bij het
toemeten van de straffen rekening, te
houden met zijn pleidooi.
Morgen (hrden) komt de tweede ver
dediger aan het woord om zijn pleidooi
voor de beide andere verdachten te hou
den. Vervolgens zullen re- en dupliek
plaats vinden. Uitspraak waarschijnlijk
over acht dagen.
Verschillende Mzondcrheden.
In het Requisitoir van den Fiscaal
wordt gezegd dat van de vier ontwerpers
van het plan om „De Zeven Provinciën"
te doen opstoomen naar Soerabaia. er
drie zijn overleden bij het ontploffen van
den bom uit het vliegtuig, terwijl de vier
de gedurende den nacht van 4 Februar^
te Kota Radja aan den wal is gebleven.
Van deze perste groep van 19 beklaagt
den nam de eerste beklaagde, de inli
niatr. 1p kl. J. K. Kawilarang deel aan de
besprekingen van de vier ontwerperi,
terwijl 1'. Mintje en J. Hendrik, beiden
inl. stoker-olieman direct hun stem heb
ben toegezegd, waarna de inl. matr. der
le kl. Soedijana en de inl. stoker 2e kl.
Soehardjo, die in het bezit van de sleu
tels waren, hebben uitgeroepen: „Gewe
ren halen en attacheereni", waarna zij
gevolgd door een groot aantal schepelin
gen naar de wapenkamer zijn geloopen.
Het initiatief is uitgegaan van de
terechtstaande inlandsche schepelingen,
hoewel een groot deel van de Europee-
sclie schepelingen en bijna alle inlandsche
schepelingen van de plannen kennis heb
ben genomen en gedragen.
Gebleken is, dat de Inlandsche schepe
lingen niet verzekerd waren van de me
dewerking hunner Europeesche mede
schepelingen, doch dat zij mochten ver
moeden, dat zij geen tegenwerking van
die zijde zouden ontmoeten bg het uitvoe
ren van hun plannen, gezien de demon
stratie die door de Europeanen op 26
Januari te Sibolga was gehouden, de ver
gadering die op 28 Januari daarop was
gevolgd te Sabang, het gepleegde overleg
op 30 Januari en tenslotte het weigeren
van het laden van kolen te Sabang op
2 Februari.
Uit het vervolg van het requisitoir
blijkt, dat na het bekend worden van de
dienstweigering van 400 inlandsche sche
pelingen te Soerabaia het voornemen is
ontstaan om het schip te overmeesteren
en naar Soerabaia te varen om vrijlating
van deze dienstweigeraars te vragen.
De voorgenomen poging tot bevrijding
van de gearresteerde kameraden te Soe
rabaia geeft het ernstig karakter van deze
onderneming aan. Het doorzetten van de
daad is ook bewezen door het tijdens de
vaart houden van de vergadering, waar
in de korporaal Bosschart, om het ver
trouwen der muiters te herwinnen, zeid»-
dat, als de inlanders zoo gaarne' Soera
baia in elkaar wilden schieten, hij het eer
ste schot zou lossen.
Grond voor het doorvoeren van de
daad is ook hierin gelegen, dat aan het
bevel tot overgave niet is voldaan terwijl
ook de sommatie van het eskader niets
uitgewerkt heeft en het uitzenden van
het bericht: „Val ons niet lastig."
1/avx, 10
fl orhA óh uiZjuiacuicc\
fc oCulMz 2 V££Agh
20 0 (M, o„,
,0« P 'ilM»
ICHTE FRIISCHI HEER EN-BAAI
VtlSCHAM U WOUlN VAN OfNQI
Uitgaande vanjden
berechting van nu amenlijke opzet
nen de grenzen van g yoor
(,e mededaders «f^^ilgen 'daarvan,
elkanders daden en de gevoigou
ZI'Sge e'd.
heele gebeurde ten laste woruen g
Tweede zittingsdag ZeckrUgsraad.
Soerabaia 1 Nov. (Aneta). Hedenmorgen
klasse B.G. A. Mahieu, bepleitte vrijspraak
voor dén Intandsjh m.iroM-WW.gg
Soewarso, als zijnde onschuldig aan
hem ten laste gelegde.
Voorts pleitte de verdediger de uitmate
clementie voor den beklaagde Aidai
alias Digdodarmo, inlandsch matroos dei
tWSpr6 zeUiMiiteen dat beide beklaagden
gehandeld hebben onder den dwang van
hm. leiders. Hg wees op den verderfe-
Iijken invloed van de Kweekschool voor
inlandsch Marine-personeel te Makassai
op het karakter van de Inlanders en be
toogde: »Mct ethiek vormt men geen
militairen uit Inlandsche kweekelingen'.
Na een breedvoerige repliek van den
fiscaal, den officier van administratie der
tweede klasse L. P. van Boven, verzoekt
de raadsman uitstel van dupliek, hetgeen
wordt toegestaan.
Morgenochtend voortzetting.
Bijzonder heden ovei het proces.
De berechting van de muiters van de
De Zeven Provinciën* in de zitting van
den Zeekrjjgsraad van Dinsdag leverde
nog de volgende bijzonderheden op
De 19 hoofdschuldigen komen onder
strenge bewaking de rechtszaal binnen.
Toen hunne nameu werden afgeroepen
riepen zij om beurten «Present* en ver
volgens ramen zg plaats op vier banken
tegenover de tafel, waaraan de Krijgs
raad gezeteld was.
De beklaagden zjjn allen jong. Hunne
eeftijden varieeren tusschen de 20 en
34 jaar.
Alleen de tweede bt-klaagde, de Inland
sche kwartiermeester R. Tuhumena is een
man van boven de 30.
Klokslag negen uur weerklinkt het cotn- aan boord te nemen,
mando «Geeft acht*. L I,e flscaa' ^at da a,le.n*
Op dit commando staan alle aanwezi- d'* PüKe» *ich verachonen door te
gen in de zaal op. ook de beklaagden °P de uitgeoefende bedreiging
en brengen het militaire saluut.
De luitenant ter zee tweede klasse H.l,
van Boven wees er de muiterij-leiders
Paradja, J. Hendrik en den korporaal Bos-
schart Zondagmorgen 5 Februari up, dat
z|j Soerabaja met de »De Zeven Provin.
ciën* nimmer zouden bereiken, waaropin
den namiddag van dienselfden dag liet
bekende radio-gram werd gezonden,
waarin werd gezegd dat de muiters in
overleg met de officieren besloten hadden
voor Soerabaja het schip over te geven
en den commandant met vollen eerbied
aan boord te ontvangen.
De fiscaal acht echter hierdoor de doel-
stelling, n.1. het bewerkstelligen van de
bevrijding der te Soerabaja gearresteerde
kameraden nog niet opgegeven.
Dit blijkt, aldus het reuuiaitoir ook uit
den aandrang, dien de korporaal Bos
schart op Dinsdag
geoefend om den
De President van den Zeekrggsraad,
kupitein-luitenanl ter zee C. J.C. Dorren,
geeft hierop het sein dat men zal plaats
nemen.
De toespraak waarmede de President
de zitting opeul wordt door de gcheele
zaal onder de grootste stilte aangehoord,
o deze redevoering heeft de President
ook het feit besproken, dat straks geoor
deeld zal moeten worden over de officie
ren. Eu hij zeide daarbjj dat. hoewel
normaliter van iedereu officier moet ge-
ischt worden dat de plicht tot handha-
ing tol in den dood b|j hem te allen tjjde
het zwaarst moet w»-gen. toch veel ge
raagd zal worden van de wijsheid van
den Zeekrijgsraad om bü de waardeering
an de sohuldvraag de betrokken persoon
lijkheden en de heerschende omstandig
heden op de juiste beteekenis te schatten.
Ook in de weermacht, aldus de Presi
dent. braken nieuwere denkbeelden haan,
maakten velen zich het begrip eigen dat
avec la discipline il y a des accomode-
ments*.
De beklaagden luisteren aandachtig
naar de toespraak van den President en
de voorlezing van de ten laste legging.
Er is een tolk aanwezig, die desge-
wenscht geraodpleegd kan wonlen.
Alleen de beklaagde Wahap, Inlandsch
matroos der eerste klasse, verzoekt voor
houding in de Maleische tanl.
Uit de voorlezingen blijkt nog, dat de
Inlandsche kwartiermeester Tuhumena,
toen „De Zeven Provinciën" teOleh-Leh
lag, een geweer heeft genomen en dit
met scherp heeft geladen, onder het
zeggen van de woorden: „Ik zal jullie
kisjongens, die nog niet zoo bedreven
zijn. eens laten zien hoe je je geweer
moet laden". (Vermoedelijk is met kis
jongens bedoeld jongens, afkomstig van
de Kweekschool voor Inlandsche Marine-
Schepelingen).
Geen van de beklaagden heeft opmer
kingen van principieelen aard. Slechts
een enkele rectificatie wordt bepleit.
Uit de verklaringen, afkomstig vari den
luitenant ter zee der 2e kl. H. L van
Boven blijkt nwg dat de officieren aan
boord van „de Zeven Provinciën' met
verlangen hebben uitgezien naar de komst
van het eskader dat liet muiterschip tece-
moet zou varen, en dat deze officieren
door liet lange uitblijven van dit eskader
en door hunne onzekerheid omtrent de
situatie te Soerabaja vreesden voor een
verergering van den toestand.
Naarmate de verklaringen zijn voor-
gelezen worden die achtereenvolgens door
de beklaagden onderteekend.
Hierop wordt een pauze gehouden.
Vervolgens wordt medegedeeld, dat de
.ïscaal de verdedigers en de raadsleden
de zaak voldoende onderzocht achten.
Nadere bijzonderheden uit het
requisitoir.
tolr' vim fiscaal l
'1' lil eerste b.kla.2' vil™,
uiteenzetting bevatten ueersteen
het iiitbIHven vanP£ aUha,,s °P
der Europeesche ,geilf?fan(l va" de zijde
slaagde zooals het ®«Wngen- Het Pla"
den grooten invioeri >amd' 'lank
h'ndsche schenel n Va" de ouder« In-
roede dank zü het feit °rt r jon«ere e"
en onderofflriPi-er. u officieren
groote overmacht der"^001^ door de
Weid over te gaan.
niet geweld, zich beroepen op reeds over
leden personen.
Alleen de beklaagde Kumelan, Inlandsch
matroos der derde klasse, noemt in dit
verband deu korporaal Bosschart.
Bij de afmeliug van de straf verzoekt
de fiscaal rekening te houden met het
feit.datde eerste beklaugde.de Inlandsche
matroos der eerste klasse J. K. Kawila
rang, met een pistool was gewapend, toen
hij op Zondag Februari van den luite
nant ter zee der tweede klasse H. L. van
Hoven de uitleveing van eenige schepe
lingen vorderde, dal toen de Inlandsche
kwartiermeester K. Tuhumena de navigatie
voerde, de Inlandsche matroos der eerste
klasse Manuputti voorzien was van een
geladen pistool.dat de Inlandsche matroos
der derde klasse Kumelan een schot met
scherp uit een geweer loste toen eenige
officieren over liet tentdek snelden om
zich naar voren te begeven.
Ten aanzien van de strafmaat betoogt
de fiscaal, dat met vrijheidsstraf als
hoofdstraf kan worden volstaan, nu aan
geen der aanwezige officieren of onder
officieren eenig letsel is toegebracht.
BiJ/onderhedea uit het plridooL
In zijn pleidooi heeft de verdediger van
de eerste 17 heklssgden, de offlrier van
administratie der tweede klasse H.C. van
't Hof, uiteengezet, dat de kwalificatie
van het misdrijf 'muiterij aan boord
van een oorlogsschip, zich ergens be
vindend, waar geen onmiddellijke hulp
verkrijgbaar is«, onjuist moet worden
genoemd, aangezien in de onmiddellijke
nabijheid vsn Oleh-Leh wel degelijk zeer
behoorlijke hulp te verkrijgen was.
Pleiter kwalificeert deze muiterij niet
als revolutionair, doch als een onbezonnen
daad. begaan door menschen met een
vergiftigden geest, waarbij hun inzicht
in de militaire plichten is vertroebeld.
Bovendien zouden deze Inlandsche be
klaagden niet tot huu daad z|jn gekomen,
indien z|j niet hadden kunnen rekenen
op de afzijdigheid van de Europeesche
schepelingen.
Het verloop heeft aangetoond, dat die
afzijdigheid overging in een daadwerke
lijke hulp. Tenslotte wgst de verdediger
er op, dat de beïnvloeding door de per-
8oneelsbonden voor Inlandsch Marine
personeel wellicht nog funester gevolgen
had als bij het Europeesche personeel-
lieten weerhouden tot ge
wat met
„Diamant" bak
en braadvet i'
bereid «ven
voedzaam,sma
kelijk als lich»
verteerbaar.
„Diamant" v<'
geeft een heer
lijke, bruine ju5»
welke niet stol'
op het bord.
45 P- pond - 2 2 J ets p. ha» P«nd
