RASPOETIN
DE VERTROUWELING VAN „VADERTJE CZAAR"
DE DEUR....
WAS HIJ EEN HEILIGE OF EEN DUIVEL?
Tot zelfs ministers gingen bij hem te biecht
Braspartijen en baochanalen vervulden zijn bestaan
ZOO NU EN DAN KWAM HIJ „TOT INKEER"
als zijn snelle maatacliappelijke stijging
tot kringen, waar men vroeger nooit
van hem had gehoord.
Raspotin had één zéér groot voor
deel: hij geleek sprekend op de tradi-
tioneele voorstelling van den Christus.
Deze gelijkenis had hij vroeger aller
minst, toen hij nog als molenaar
trachtte aan den kost te komen. De on
derstelling is derhalve niet al te ge
waagd, dat hij deze gelijkenis zorgvul
dig cultiveerde en zichzelf zooveel mo
gelijk meer en meer aan het origineel
gelijk wist te maken.
Kleeding en manieren hield hü zoo
eenvoudig mogelijk, zelfs in die dagen,
dut hij een invloedrijk man aan het Rus
sische hof wasv ge worden. Misschien zal
nooit helder aan den das komen, in
welk percentage geloof, opwinding, be
rekening. machtswellust en ongebrei
delde zinnelijkheid in hem waren ver
mengd.
Aanvankelijk was zijn arbeidsveld
beperkt tol Kazan. Samara en Kiöf. Zoo
leerde liii den Archimandriet te Kazan
kennen, één der grootste waardigheids
bekleders van de Russische Staatskerk.
Dak deze kerkelijke dignitaris liet
zich door Raspoetin verblinden en in
troduceerde hem te St. Petershurp. Zoo
geraakte de monnik uit Siberië eerst in
hofkringen, later aan het Hof zelf.
Ozaar Nico laas geloofde in spiritisme
en voelde zich zwaar gedrukt door liet
feit. dat ce Russische Kroonprius, de
Tsarovitch, ziekelijk was en bleek, zon
der dat dé bekwaamste geneesheeren
hem konden beter inaken. Toen onge
veer in het jaar 1905 Raspoetin te Sir.t
Petersburg aankwam, wist hij weldra
Gravin Ignatiev, die veei invloed aan
het Hof had. in zijn netten te verstrik
ken. In dien tijd was de Russisch-Ja-
pansehe oorlog uiteebroken. Ken tiid
van crisis heerschte door geheel Rus
land en ook het Hof bleef er niet van
verschoond. Dreigbrieven werden ge
vonden tot in de particuliere vertrekken
van den ('zaar en de Czarina. De Tsaro
vitch. geboren in 1904. was doodziek en
wiens einde ieder oogenblik te vreezen
was.
Toen kwam Raspoetin ten hove, de
dreigbrieven hielden op en de Kroon
prins herstelde. Raspoetin's naam was
gemaakt.
Blindelings volgde de Czaar de voor
stellen van den monnik. Het duurde
niet lang of Raspoetin hield de teugels
der regeering in handen. En als hij ann
die teugels trok. dan dansten aller
overeenkomstig zijn wenschen. Dit
duurde tot het jaar 1909. toen Ras
poetin het zóó bont had gemaakt, dat
een kerkelijke rechtbank hem veroor
deelde en hij genoodzaakt werd Sint
Petersburg te verlaten. Doch do-»- de
smeekbeden van sommige getrouwste
volgelingen van Raspoetin liet te
Czaar. die niet meer zonder hem kon
leven, Raspoetin weldra naar de hoofd
stad terug komen.
Eenmaal weer in genade aangeno
men, was het voor den machtswellusti-
gen monnik een klein kunstje er 'ang-
zamerhand voor zorg te dragen, (lat al
zijn vroegere tegenstanders geleidelijk
uit hun hooge betrekkingen werden
ontheven. Natuurlijk droeg hij er te
vens zorg voor. dat in hun plaats be
trouwbare vrienden van den ex-monnik
werden benoemd, waardoor hij twee
vliegen in één klap wist te slaan. Zijn
vijanden waren machteloos en door zijn
dankbare beschermelingen wist bij zich
voortaan omringd.
De Antichambre voor zijn werkkamer
in bet paleis was drukker bezocht dan
die van cenig minister. Daar hij tevens
een zeer bekaam zakenman mocht
heeten, legde hem dit in het corrupte
Rusland geen windeieren in die dagen,
zoodat hij spoedig een welgesteld man
was.
Doordat hii den Czaar geheel naar
zijn wil wist te zetten, moesten zelfs
de ministers hij hem terecht komen,
wanneer zij iets wilden bereiken. Een
man van erkende bekwaamheid en in
vloed als Graaf Witte moest bij hem te
biecht gaan. zoo liU den Czaar voor zijn
regeeringspJannen toegankelijk wilde
vinden. Werd er een groote naamlooze
vennootschap opgericht, dan wist men
niet beter te doen dan aan Raspoetin
een groot bedrag aandeelen gratis ter
hand te stellen, opdat alles naar wensch
zou verloopen.
Toen de wereldoorlog uitbrak, was
Raspoetin toevallig niet te Sint Peters
burg aanwezig. Velen beweren thans
nog. dat hij in staat zou zijn geweest
door Br. R. S. Van Tongeren
Geen man heeft in het Czaristische
Rusland van het begin der twintigste
eeuw zooveel invloed gehad als de mon
nik. die door een gelukkig toeval vat
wist te krijgen op den Russischen kei
zer en die later, zij het achter de scher
men. een positie zou gaan innemen, die
de Russische G root vorsten hem moes
ten benijden.
Een merkwaardig man. in wien
machtswellust, sluwheid en iutrigue
samen gingen, onder het mom van een
heilige. Godsdienst speelde hij immer
als grootste troef uit. Erotiek kende
hjj als geen ander. Santen gesmolten
wrocht hij uit den Godsdienst en Ero
tiek een politieke tooverstaf. die van
hem den machtigsten en den invloed-
rjjksten man van het Czaristische Rus
land maakte. Zijn onbeschaamdheid
was grenzenioos. Ieder wist hij naar
zijn hand te zetten. Zelf kon hij zich
in duizend .iHic hten w ringen. Maar het
einde van alles was toch steeds, dat zijn
getrouwe vazallen alle naar ziin pijjien
hadden te dansen. Hij was de per-
soonlijking van alles, wat men zich aan
wereldsehe slechtheid kan denken.
Maar men zag hem steeds in een stra
lenkrans gehuld. Men zou zich nog
kunnen indenken, dat deze Russische
monnik duizend jaar geleden had kun
nen leven. Maar hoe het voor hem
mogelijk is geweest omstreeks het jaar
19Cft tot zoo groot een macht uit te
groeien, moet een ieder verbazen. Een
revolverschot maakte een einde aan het
kloppen van zijn pikzwarte hart. Eeu
wen geleden zou hij, of als heilige zijn
bijgezet of. wat juister is op den
brandstapel zijn gestorven.
C't verborgen schuilhoeken had hij
steeds gewerkt en slachtoffers ge
maakt. Uit een schuilhoek is hii neer
geschoten. ZUn leven was riik aan
overwinningen, zonder tal van onge
kende grootte. Na ziin gewelddadigen
dood behaalde hü een nieuwe overwin
ning. Zijn grootste en machtigste te
genstander. de Russische minisler-pre-
s'dent. Trepoff. moest ra zijn dood. af
door
CHARLES DELAMBIER.
treden. En na Trepoff kwam de méést
reactionaire partij aan het bewind,
waarvan de vertegenwoordigers zich
behaaglijk in de zachte fluweelen mi-
nisterieele zetels nestelden.
Raspoetin, hierboven even in grove
en groote trekken gekenschetst, heette
natuurlijk niet Raspoetin. Zijn werke
lijke raam was Grigori Jefimovitsch.
In een klein ciorDie. niet ver van To-
bolsk in Siberië is hij geboren. In dat
dorpje. Petronovsko.ve genaamd, hield
treil de registers van den burgerlijken
stand blijkbaar niet bü.
Bij ziin dood schatte men ziin leeftijd
op 4:1 jaar oud. doch hijzelf gaf zich
voor vü"f jaar ouder uit. Zün vader was
een Rus uit Siberië, ziin moeder uit de
stam der Satnojeden, die nog duizend
jaar terug staan in beschaving en nog
volkomen oaganistisoh denken. Drank
en vrouwen zijn de idealen van het Si
berische vo'k. dat daar verspreid leeft:
drank en vrouwen hebben Raspoetins
leven geheel vervuld.
Hii trouwde een vrouw uit den stam
der Toengoezen. gekocht van een zwer
venden stam. tal van kinderen schonk
zijn vrouw hem. waarvan een paar later
in Sint Petersburg van zich zouden
doen spreken. Na woeste drankgi lagen
hield hü ervan tot inkeer te komen,
nam tijdelük ziin intrek in een Rus
sisch klooster, waar hü veelvuldig bad
en nieuwe krachten verzamelde voor
nieuwe excessen.
De Russische kerk wist hem tenslotte
tot zirh te trekken, dertig jaar oud word
hü monnik. Een religieuse crisis
maakte een ander mensch van hem.
Drank, vrouwen, rooken liet hij varen.
I/ater ging hü als reizend monnik door
het land en zün hypnotische blikken
dwongen de mensehen hem jn een soort
extase a'les te offeren, wat zij slechts
konden missen. Later wist hü door zün
krachtige hypnotische gaven mensohen
te genezen. Daardoor vestigde hü zün
naam als wonderdokter. Hier is ook het
begin van ziin wonderlijke roem, even
dreigbrief ontvangen in drukletters ge
schreven. waarin stond, dat de beroem
de robün, die „Het Oog van het Cos-
ten" genoemd wordt, in vroeger tijd
gestolen werd uit een Ohineesch af
godsbeeld. en dat ik den steen moest
teruggeven.
Ik moest hem uit de ketting laten
halen en naar een bepaalde plaats
brengen.
Maar ik hield dien brief voor een
misplaatste grap.
Heeft u het schrijven nog?
Neen. ik verscheurde het, geër
gerd door zoo'n flauwe mop. Gisteren
zou. behalve mijn moeder en de vfoomte
de Rosema.v ook een Amerikaansche
bekende van mijn man hier komen om
te dineeren, zün naam is Farredy. doch
hii was niet aanwezig, toen het gebeur
de. Op verzoek van miin man ging ik
naar mijn kamer, om het halssnoer te
halen, waarin tiet „Oog van het Oosten
was gezet. Mijn man. mijn moeder en
de vieomte zaten in déze kamer hier op
ine te wachten. Farrady was nog niet
gearriveerd, die kwam later in de a!ge-
meene verwarring. Wel. ik opende die
deur zü wees maar opeens ging
het licht uit. ik voelde een greep aan
mijn hals. ik schreeuwde en viel flauw.
Toen ik bijkwam, was het halssnoer
verdwenen en liet bleek, zooals mijn
man en de vieomte dadelijk vaststelden,
dat de misdadiger of misschien wa
ren hetnieerdere door de achterdeur
was binnengedrongen, die anders altijd
gesloten is. Ze stond namelijk nu open
en aan een spijker was dit blüven han
gen. zü reikte den inspecteur een lapje
geborduurde züde.
Van een of ander Oostersch cos-
tuuni, zei de vieomte.
De inspecteur bekeek het aandachtig
en vroeg toen geheel onverwachts:
Was het halssnoer véél waard?
Het was van onschatbare waarde zei
de graaf.
En het was hóóg verzekerd.
Ja, het was verzekerd voor vijftig
duizend gulden zei de graai' ietwat
korzelig.
De inspecteur stond op.
Wilt u zoo goed zün me precies te
wijzen, waar u stond, mevrouw de gra
vin. En dan zou ik die deur graag zien.
Ze gehoorzaamde en ging op de
plaats staan waar zü gisteren geslaan
had naast de geopende deur.
Toen bekeek hii aandachtig de ach
terdeur.
Was deze deur dus altijd gesloten?
vroeg hij.
Ja, sinds jaren, zei de graaf, er
was een andere achteruitgang. Het huis
is namelijk geheel verbouwd, en deze
deur werd niet meer gebruikt.
Litaud bekeek het slot en den sleu
tel, opende en sloot eenige malen de
deur en keek toen naar den spijker,
waaraan het lapje stof was gevonden
en zei: Dan zou ik graag weten waar-
deze meneer Farrady logeert.
De graaf fronste even de wenkbrau
wen.
U vergist zich, wanneer u mocht
denken.
Litaud keek hem aan niet uitdruk-
kingslooze oogen.
Ik denk niet zóó vlug, zei hü. maar
waar liet hier om zoo'n kostbaar stuk
gaat, mogen we niets verwaarloozen.
De graaf gaf het hotel van zün vriend
op. Litaud ging er heen en had een
onderhoud met den Amerikaan, een ty
pisch voorbeeld van zijn landgenooten:
een vrij slecht gemanierd, zakelijk ge
sprek. kortaf met een zweem van aar
zeling, hetgeen echter den politieman
niet ontging.
- Ja, hii zou dineeren bij den graaf
en kwam er aan, toen het geheele huis
op stelten stond over den diefstal. Hij
had den graat' door toeval ieeren ken
nen. iemand uit diens kringen had hem
voorgesteld, (Slot volgt).
Inspecteur Litaud bevond zich in een
der vorstelijke vertrekken van het kas
tel van den graaf ('bandelier, tegen-
°ver den graaf zelf en diens mooie
vrouw Léontine. Verder waren aan
wezig een onnoozel uitziend heer. die
logé bleek te zün. de vieomte de
•tosemar en een oude dame, Léontine s
moeder.
jonge gravin vertelde op verzoek
van den inspecteur Litaud precies, hoe
de diefstal had plaats gehad, die zooveel
^l'zien baarde, speciaal door liet Oos-
jerschp tintje, dat eraan kleefde en de
brutaliteit, waarmede de daad begaan
»as.
Ik had ©en week geleden een
