Ingezonden
Van der Lubbe
terechtgesteld.
Wat felpecv goed
LUCHTVAART
Nat. Luchtvaartfonds.
Het doek valt.
De „Zilvermeeuw".
De „Postjager" nadert
Schiphol
De vlce-presldent van de Kamer
afgetreden.
Hesse, vice-president van de Kanier, is
afgetreden. Als reden daarvan heeft hij
opgegeven, dat hij eertijds er in toege
stemd had om voor Stawisky te pleiten.
Nog een arrestatie.
Er is een mandaat tot inhechtenis
neming uitgevaardigd tegen Hayotte, di
recteur van vermaaksgelegenheid Empire
te Parijs.
De lijkschouwing te Chamonix.
Een te Chamonix gehouden lijkschou
wing heeft bevestigd, dat Stawisky zelf
moord heeft gepleegd.
De brieven van Stawisky.
In tegenwoordigheid van mevr. Sta
wisky, heeft de rechter van instructie te
Chamonix de drie door haar man ge
schreven brieven geopend. Een was ge
adresseerd aan zijn vrouw, de twee andere
aan zijn zoon en dochtertje.
In de brieven geeft Stawisky zijn voor
nemen te kennen om zelfmoord te plegen
wegens den toestand waarin hij zich be
vond en waaruit hij geen uitweg meer
wist. Door te verdwijnen, schrijft hij, kan
ik u het beste blijk geven van mijn ge
negenheid. Van zijn zaken maakt Sta
wisky met geen enkel woord gewag.
Kamerfracties eischen streng
optreden.
Alle Fransohe Kamerfracties, die gister
hebben vergaderd, spraken zich uit voor
een krachtig optreden der regeering in
liet schandaal van Bayonne, en eischten
dat de schuldigen zonder aanzien des
persoons ter verantwoording worden ge
roepen.
De door het Rijksgerechtshof op 23 De
cember 1933 veroordeelde Hollandsche
metselaar M. van der Lubbe, stichter van
den brand in het Rijksdaggebouw is,
daar de rijkspresident geen gebruik heeft
gemaakt van zijn recht om gratie te ver-
ieenen, gistermorgen te half acht op de
binnenplaats van het gebouw door middel
van de valbijl terechtgesteld.
Pijnlijke indruk in Nedcr-
landsche kringen.
Ket bericht over de onverwachte
executie van Marinus v. d. Lubbe
heeft in Nederlandsche kringen een
pijnlijken indruk gemaakt. De plotse
linge terechtstelling is te meer verras
send omdat men, na de bemiddelende
démarche van de Nederlandsche re
geering, van gezaghebbende Duitsche
zijde meermalen de verzekering had
gegeven, dat het doodvonnis van
v. d. Lubbe zeer vermoedelijk wel Zou
worden gewijzigd in levenslange ge
vangenisstraf.
De beslissing der rijksregeering om
den brandstichter ter dood te laten bren
gen, is pas na lange beraadslagingen tus-
schen bevoegde Duitsche instanties ge
vallen. Ook in vooraanstaande nationaal-
socialistische kringen en in kringen der
Duitsche overheidsinstanties was men van
meening, dat het verzoek der Nederland
sche regeering om de straf te verzachten,
zou worden ingewilligd.
Omtrent de motieven tast men nog in
het duister.
Ongunstige indruk ln Frankrijk.
In Fransche officieele kringen is men al
heel weinig geneigd zich over de, ofschoon
verwachte, toch plotselinge executie van
v. d. Lubbe uit te laten. Gezien de deli
cate internationale onderhandelingen, die
thans gaande zijn, onthoudt men zich daar
meer dan ooit van elke uitspraak, die cri-
tiek op de Hitler-regeering behelst of die
als een inmenging op het terrein van
Duitschland's binnenlandsche aangelegen
heden zou kunnen worden opgevat.
Toch lijdt het geen twijfel, dat de in
druk, door deze terechtstelling gemaakt,
door die Fransche kringen, die de gebeur
tenissen in Duitschland in het licht der
wereld-evenementen beschouwen, bepaald
slecht is te noemen.
Van der Lubbe is in Frankrijk nooit an
ders dan als een zieke beschouwd; men
zou hem hier in een gesticht hebben opge
sloten. Anderzijds moet men niet ver
geten, dat v. d. Lubbe terechtgesteld is
krachtens een wet, die eerst na zijn mis
drijf is afgekondigd. Dat is een verkrach
ting van het recht.
Ook in Frankrijk wordt de daad der
rijksregeering tegenover den Hollander,
vooral na de interventie van onze regee
ring te zijnen gunste, als e<?n uiting van
moreele zwakte bij de regeerders van het
Derde Rijk beschouwd.
Eerst enkele uren voor het tijdstip, dat
voor de terechtstelling van v. d. Lubbe
was vastgesteld, heeft de Duitsche regee
ring de Nederlandsche autoriteiten in ken
nis gesteld van de genomen beslissing.
Over de gronden welke tot deze beslis
sing hebben geleid zijn geen nadere mede-
deelingen gedaan.
Na de uitvoering van het vonnis zijn
gisterenmorgen de Nederlandsche autori
teiten verwittigd van het feit, dat -de dood
straf aan hem is voltrokken.
Het is niet waarschijnlijk, dat de Neder
landsche regeering zal besluiten nog
cenigen stap in deze kwestie te doen. In
regeerings- en departementale kringen
heeft men van den aanvang af voor oogen
HELDERSCHE COURANT VAN DONDERDAG 11 JANUARI 1 934.
gehouden, dat het een dubbeltje op zijn
kant zou zijn, indien het zou gelukken
gratie voor v. d. Lubbe te verwerven.
De snelheid, waarmede het vonnis is vol
trokken, heeft in de residentie natuurlijk
groote verrassing gewekt. Op sttaat, in
trams en bussen is de executie het onder
werp van aller gesprek. Ook in politieke
kringen is de verrassing groot.
„UITERLIJK KRACHTSVERTOON"!.
Aldus karakteriseert ,,De Telegraaf de
terechtstelling.
Het blad schrijft:
Slechts de sterke is grootmoedig, en een
daad van grootmoedigheid was de te
rechtstelling van de menschelijke hoop
ellende, die den naam Marinus van der
Lubbe droeg, niet.
Op den buitenstaander maakt dit uiter
lijke krachtsvertoon slechts een indruk van
innerlijke zwakheid, zooals het geheele
Rijksdagbrandproces er niet toe heeft bij
gedragen het prestige van het nieuwe
Duitsche bewind te verhoogen.
Men heeft te Berlijn van den Rijksdag
brand, die feitelijk niet veel meer was dan
een groote binnenbrand, een tragedie ge
maakt als gold het den ondergang van
de eerste wereld.
De brand van den Rijksdag moest
méér zijn dan de daad van een dwaas, hij
moest worden opgeschroefd tot een daad
van hoogverraad,.
En verder:
Het Rijksdagbrandproces en de
terechtstelling van Van der Lubbe
moeten gerekend worden tot de eerste
en wildste perioden van het Hitier-
régime.
Het buitenland moet er zich toe beper- j
ken de hoop uit te spreken, dat de kal-
meering der geesten in Duitschland snel j
vorderingen moge maken. Indien dat ge- j
beurt, zal er in het Duitsche Rijk weer
plaats zijn voor grootmoedigheid en zal
men daden van uiterlijk en leeg krachts-
vertoon, zooals deze terechtstelling kun-
nen missen.
Laatste levensuren van den
veroordeelde.
De procureur-generaal dr. Werner is
Dinsdagavond zelf aan v. d. Lubbe de j
tijding gaan brengen, dat rijkspresident
Von Hindenburg, na kennis te hebben j
genomen van het rapport van den rijks- j
minister van Justitie en van de verschil- j
lende gratie-verzoeken, geen gebruik j
wenschte te maken van zijn recht tot het
verleenen van begenadiging.
Dr. Werner zette nog eens uiteen, om
welke redenen de senaat v. d. Lubbe ter
dood heeft veroordeeld en stelde hem er
daarna van in kennis, dat de straf j
Woensdagmorgen bij het aanbreken van
den dag zou worden voltrokken.
Marinus van der Lubbe gaf op geen
enkele wijze blijk, dat de mededeelingen
van den procureur-generaal eenigen in-
druk op hem maakten. Hij bleef volmaakt1
kalm en gaf met een enkel woord te ken- j
nen, dat hij den zin van dr. Werner's
ipededeelingen had begrepen.
Daarop stelde dr. Werner aan den
veroordeelde de vraag of hij, nu de laatste
uren van zijn leven waren aangebroken,
nog bepaalde wenschen had.
Marinus antwoordde hierop ontken
nend en gaf ook een afwijzend antwoord
op de vraag of hij het bezoek begeerde
van den gevangenis-geestelijke.
Vervolgens werd v. d. Lubbe voor het
laatst door een arts onderzocht, die ver
klaarde, dat hij geestelijk normaal was.
Woensdagmorgen in de vroegte, had
op de binnenplaats van het gerechtshof de
executie plaats.
Om zes uur werd de veroordeelde ge
wekt; hij werd geschoren en vervolgens
door den directeur der gevangenis naar
de binnenplaats gebracht.
Traag en stompzinnig, als een ver
suft dier, zoo seint de United Press-
correspondent, schuifelde Marinus
van der Lubbe de trapjes op van de
guillotine, die door den beul Görde-
ler, uit Maagdenburg, in den afge-
loopen nacht was opgesteld. Met ge
bogen hoofd, in dezelfde houding die
hij ook gedurende het proces voort
durend heeft aangenomen, bleef hij
daar staan.
Tot het laatst toe bleef hij zoo
staan; geen spoor van aandoening
was er te bespeuren, toen dr. Werner
nog eens met luider stemme het von
nis voorlas en de formule, die ge
bruikelijk is bij de voltrekking van
een doodvonnis.
Toen hem gevraagd werd, of hij nu,
in de laatste oogenblikken van zijn leven,
nog iets te zeggen had, antwoordde Van
der Lubbe op zijn gewone, moeilijk-ver
staanbare wijze, met een simpel neen, ter
wijl hij tevens het hoofd schudde.
,,Beul, doe uw plicht", sprak daarna dr.
Werner. En in den killen, halfduisteren
morgen werd het mes luid-krakend om-
hooggeheschen in de houten stellage,
waarin het is gevat. Enkele oogenblikken
later kwam het neer met een doffen slag,
die echode over de binnenplaats; aan het
leven van Marinus van der Lubbe was
een einde gemaakt. De terechtstelling had
dertig seconden geduurd.
Als bijzonderheid wordt in het telegram
nog medegedeeld, dat de beul volgens het
voorschrift, gekleede jas en hoogen hoed
droeg!
In Rotterdam en Amsterdam heeft de
politie een extra bewaking van het Duit
sche consulaat ingesteld.
getrainde spieren,
als longen en hart niet meewillen
Hoofdvoorwaarde bij sportpres
taties is een goede ademhaling.
Keel en strottenhoofd moeten,
dus worden ontzien, want de
geringste verkoudheid bemoei
lijkt de ademhaling.
Wybert behoort daar
om tot de uitrusting
van den sportsman.
Verlaagde prijzen
dien hoogen hoed en die zwarte hand-1
schoenen. Die gaat zijn plicht doen!
Over enkele oogenblikken is het nu ten
einde, dit spel van opgezweepte harts
tochten en vreemde politiek.
Tot op het laatste oogenblik ziet hij
nog verbaasd naar de toebereidselen van
den beul.
Dan als een bliksemstraal schiet het
mes naar benedengierend en suizend.
I Het zwart-gelokte hoofd van Marinus van
der Lubbe valt terzijde.
Goddank Marinus is dood en Justitia
gered
v. K.
DE MEDEA, HET JACHT VAN DEN
EZ-KEIZER.
De Medea, het jacht van den Duitsehen,
ex-keizer, waarmee hij in 1902 naar Tan-
ger is gestoomd, welk feit toen bijna een
i Europeeschen oorlog had veroorzaakt, is
Dinsdag verkocht aan een groep Ween-j
sche studenten, die het zullen restauree-
ren en voor zomeruitstapjes gebruiken.
WANHOOPSDAAD VAN TWEE
KINDEREN.
Waarschijnlijk uit vrees voor straf,
hebben Maandag twee broertjes van 13
net ,en 14 jaar zich in de buurt van Dresden
consul aldaar meegedeeld, dat indien de;door een trein laten overrijden. Beiden
familie van Van der Lubbe prijs stelt op werden op slag gedood,
het stoffelijk overschot van den terecht-1
gestelde, dit te harer beschikking zal wor- TERECHTSTELLINGEN IN VERBAND
Door tusschenkomst van de burgemees- MET DEN MOORD OP NADIR CHAN.
ters der gemeenten, waar de familie van!
Van der Lubbe verblijf houdt, is deze
Het stoffelijk overschot aan de
familie overgelaten.
Naar de Nw. Rott. Crt. verneemt, heeft
het Reichsgericht te Leipzig aan onzen
De 14 personen, welke 4 Januari te Ka
boel ter dood zijn veroordeeld wegens
medeplichtigheid aan den moord op Nadir
I Chan, zijn Dinsdag in tegenwoordigheid
'van den minister van oorlog terecht ge
steld.
TWEE BOEREN BOOR WOLVEN
VERSCHEURD.
Op hun terugweg naar huis van de stad
Cluj (Klausenburg) zijn vier boeren door
wolven overvallen. Twee hunner werden
door de dieren verscheurd; de beide ande
ren slaagden er in te ontkomen.
mededeeling aan haar overgebracht.
Onze corr. te Breezand schrijft ons:
In een onderhoud, dat we, met den hier
wonenden halfbroer van Van der Lubbe,
den heer P., hadden, zeide deze ons o.a.,
dat het onverwachte bericht van de te
rechtstelling verschrikkelijk geweest moet
zijn voor de zuster, bij wie v. d. Lubbe
langen tijd heeft ingewoond en voor de
andere familieleden, die al hun hoop ge
vestigd hadden op het ingediende gratie
verzoek. De heer P. werd zelf, zonder
eenige voorbereiding, door iemand, die
het door de radio gehoord had en zijn
familieverhouding tot van der Lubbe niet
kende, op de hoogte gesteld. En na de
laatste krantenberichten, die hoop gaven
op inwilliging van het gratieverzoek, was
natuurlijk ook hij diep getroffen door de
ontstellende tijding, die zoo plotseling tot
hem kwam. Toch kwam die tijding voor
hem niet geheel onverwacht. Hij toch had
nooit geloofd, dat iets bereikt zou worden
met een gratieverzoek. Bovendien heeft
hü langen tijd in tweestrijd gestaan, of
hij zijn handteekening wel onder dat ver- Huldiging van de bemanning van de
zoek zou zetten, omdat het zoo moeilijk
was uit te maken, of men daar den ver
oordeelde inderdaad wel mee hieldp
Zelf wilde v. d. Lubbe geen gratie ver
zoeken en, zoo redeneerde hij, zou inder
daad levenslange gevangenisstraf onder
het bestaande regiem in Duitschland mil
der zijn, dan het onmiddellijk afbreken
van den lijdensweg, dien het wrak, dat
was overgebleven van den eens zoo
levenslustigen Marinus, zou moeten gaan?
Tenslotte gaf de overweging, dat in
Duitschland nog eens een andere regee-
ringsvorm kon komen, waarbij de kans
op vrijlating van Van der Lubbe mogelijk
was, den doorslag. Ook P. teekende dus
het gratieverzoek, maar verwachtingen
had hij er niet van. Voor hem stond vast,
dat nu het proces is verloopen, zooals we
dat allen hebben kunnen lezen, het hui
dige bewind Van der Lubbe niet zou laten
leven, dat hij moest vallen.
Veel vertelde de heer P. ons uit het
leven van z'n halfbroer en hoe hij zich
voorstelde, op welke wijze deze de stum
per geworden is, die hij tijdens het proces
was. Ook hoe de heer P. tot de conclusie
kwam, dat er geen kans op inwilliging
van het verzoek was. Het zou ons te ver
voeren, dat alles weer te geven en veel is
den lezer daar ook al van bekend, door
wat daar vroeger over is geschreven.
De heer P. deelde ons nog mede, dat hij
pogingen zal aanwenden om het stoffelijk
overschot ter beschikking van de familie
gesteld te krijgen.
Pelikaan.
De vorming van een Pelikaan-comité
De voorzitter van het Pelikaan-comité
tot vorming van een Nationaal Lucht-
vaaitfonds, gep. generaal C. J. Snijders,
heeft in de gisteren gehouden installatie
vergadering in het Koloniaal Instituut
te Amsterdam een groote rede uitge
sproken, waarin hij hulde en dank bracht
aan die vier dappere en bekwame man
nen! De Natie zal hen op waardige wijze
eeren, al verklaarde ook de Pelikaan-
commandant, dat zij »slechts hun plicht*
hadden gedaan, zoo zeide de generaal.
Door tal andere sprekers werd het
viertal gehuldigd, terwijl ook het publiek
niet achter bleef.
In de groote wit-marmeren hal, n.1. van
het gebouw, was het publiek toegelaten,
dat gedurende langen tijd langs de vier
Pelikaan-vliegers gedefileerd heeft. Hon
derden en honderden waren er die, al
kenden zij hen niet, de gelegenheid aan
grepen om hun persoonlijk de hand te
drukkendat in die lange rijen van ge-
lukwenschers de jeugd, ook de nog tame
lijk prille van de lagere en middelbare
schoolbanken, niet ontbrak, laat zich
denken; en dat gaf er nog een bijzonder,
buitengewoon aardig karakter aan.
Over de vorming van het Pelikaan
comité heeft generaal Snijders o.m. gezegd:
Het doel dezer organisatie zal zijn,
door bijdragen van alle Nederlanders een
Nationaal Luchtvaartfonds te vormen,
t bestemd tot het bevorderen en steunen
Ja, het spel is uit het doek gevallen, --vTJiJi.il.* *.-
en met het doek het hoofd van Marinus !van Nederlandsche luchtvaart, hier
van der Lubbe. t ;te lande en in de rijksgebieden buiten
Het was een voorstelling, nu eens - Europa, in den meest algemeenen zin, ten
emotievol en heftig als een laaiend vuur,
dende beteekenis te hechten, noem
ik: het steunen of financieren van
bijzondere vluchten, welke voor den
vooruitgang der luchtvaart vau bij
zonder belang zouden kunnen zijn
het doen verrichten van studiereizen
op luchtvaartgebied; het steunen of
financieren van belangrijke weten
schappelijke of technische proefne
mingen het uitschrijven van prijs
vragen het toekennen van onder
scheidingen voor bijzondere verdiens
ten op luchtvaartgebied; e.m.a.
De oprichting van het Pelikaan-Comité
heeft reeds terstond in den lande groote
belangstelling gewekt. Het behaagde
Hare Majesteit de Koningin-Moeder onzen
voorzitter hoogstderzelver volle instem
ming met het doel van ons comité te
doen betuigen, onder aankondiging vau
een aanzienlijke bijdrage voor het fonds.
Vele groote en kleine bijdragen kwa
men reeds binnen.
Voor de huldigiging van de Pelikaan
bemanning is deze met twee auto's afge
haald van de woning van den heer Smir-
noff in de Beethovenstiaat. Tusschen een
dichte haag van belangstellenden en voor
afgegaan en gevolgd door motorpolitie,
gingen de beide wagens naar het Kolo
niaal Instituut.
dan weer grauw en vervelend en passieloos.
Wij hebben geapplaudisseerd, als de
spelers gaven, wat wij van hen verwachtten,
en gefloten in die momenten, als zij flaters
begingen, en den souffleur van noode
hadden
Maar nu is het dan toch definitief af-
geloopen, en Marinus is dood. Gedoofd
is de eens bruisende en borrelende vul-
caan van samengeperst leven en gistende
plannen, gebluscht voorgoed.
Ja Marinus, het kan raar loopen in de
einde den Nederlandschen ondernemings
geest op dit gebied aan te wakkeren en
te steunen, en aldus nog lange jaren de
nawerking van de huidige geestdrift en
vaderlandslievende gezindheid aller lucht
vaartvrienden te verzekeren.
Er valt reeds in de allernaaste toekomst
op luchtvaartgebied onnoemlijk veel te
doen en er openen zich voor een onbe
vangen en vooruitziend oog grenzelooze
mogelijkheden voor de uitbreiding, den
Geruchten omtrent mislukking
uit de lucht gegrepen.
Het »Utrechtsch Nieuwsblad* heeft
dezer dagen een bericht gelanceerd (door
ons opgenomen in het nr. van Dinsdag
Red. H. C.) waaruit moet worden gecon
cludeerd, dat het met de »Zilvermeekw«
de Fokker F XX van de K.L.M. volko
men uit zon zjjn.
De zaak is echter zoo, schrijft het Hbl.:
De »Zilvermeeuw«-motoren zijn, dade
lijk na de pech voor het vastgestelde ver
trek naar Indië afgenomen en naar de
K.L.M. werkplaatsen te Rotterdam ver
voerd. Daar draaien die motoren proef
op de bank, daar worden ze door de des
kundigen tot in de kleinste kleinigheden
onderzochtzoodat, als ze teruggaan, ze
menschelijker wijze gesproken o. k. kun
nen worden genoemd.
Tengevolge daarvan staat de «Zilver-
meeuw* thans in de loods. Op blokken
omdat men het landingsgestel eveneens
voor een nauwkeurige revisie ook heeft
afgenomen.
Zoo staat het met de «Pelikaan*.
Natuurlijk. Want de nauwkeurig tot in bij
zonderheden werkende Technische Dienst
der K.L.M. is het niet in hoofdzaak
daaraan dat de maatschappij haar wereld-
roep dankt gaat niet over één nacht
ijs. Onderzoekt, bestudeert, neemt proe
ven enz.
Wat daar van zij: »de Zilvermeenw*
komt in bedrijf. Natuurlijk nu niet. Dade
lijk heeft geen zin, omdat er voor dit
snelle vliegtuig een bepaald emplooi is
uitgezocht: den dienst te onderhouden
tusschen Londen en Berlijn!
En dat zal dan gaan gebeuren met
ingang van 1 Maart of van 1 Mei. Het
welk ten slotte een quaestie van organi
satie is.
Het Persbureau Vaz Dias ontving
van het Studiecomité »Snelpost Ne-
derland-Indië* bericht, dat de Post
jager hedenmorgen om 8 uur 23
Amsterd. Tijd van Marseille was
vertrokken. De weersomstandigheden
waren gunstig en tusschen half twaalf
en 12 uur werd het vliegtuig op
Schiphol verwacht.
Om 10.20 uur werd Vitry,
ongeveer 180 km ten oosten
van Parijs, gepasseerd.
(Buiten verantwoordelijkheid van de redactie.
Niet geplaatste stukken worden
niet teruggezonden.)
wereld, jongen. Jij, die dacht deze maat-1 technische» vooruitgang en de oecono-
schappij om te vormen en een lans voor mische beteekenis der wereldluchtvaart
in hare verschillende vormen. Om dezen
vooruitgang in zijne toekomstige ont
plooiing krachtig te stimuleeren en te
voorkomen, dat daarbij de nationale be
langen in verdrukking zouden komen,
zal veel geld worden vereischt.
je kaste, je proletariaat, te breken. Hoe
vreeselijk moet je nu je vergissing boeten
Wat blijft nu over van al je groot-
scheepsche ideeën betreffende Mensche-
fijkheid en Recht en Geluk en Gemeen
schapNiets, Marinus, niets! Arme ver
dwaalde avonturier.
Hoe zal het daar vanbinnen geweest
zijn vlak voor het grootste moment in
ieders menschenleven Toen de deuren
geopend werden voor de laatste maal en
de wachters je haalden, stil en bleek.
Zeker moet je die revue en grand
spectacle wel wonderlijk-dwaas en bizar
gevonden hebben. Die geheele beweging,
om jou, om jou alleen. Üm jou de drukte
van getahberde rechters en geleerden,
om jou de spanning tusschen staten
onderling en om jou het maandenlange
Mogelijke werkzaamheden
Niet altijd zal de regeering in staat of
bereid zijn de noodige fondsen hiertoe
beschikbaar te stellen. In zulke gevallen,
waarin het particulier initiatief baan
brekend en voorbereidend werk zal kunnen
doen, kan een hationaal fonds onbereken
baar nut slichten, door deelneming van
nationale krachten aan dien geestelijken
of practischen arbeid geldelijk mogelijk
te maken. Hierbij sta voorop, dat slechts
geschrijf in de Wereld-pers. En nu d i tbevordering van algemeene nationale of
nog. wetenschappelijke belangen beoogd wordt
en iedere begunstiging of bevoordeeling
De laatste dag wordt géborén:'grauw van particuliere personen of oom mer
en troosteloos en zonder zon. Op dejclee ondernemingen uitges
binnenplaats staat het toestel, de valbijl. „i,kq1.j i
lang en groot als een huiveringwekkend Als voorbeelden van denkbare I -
uitroepteeken. moeiing van het Nationaal hon is,
I Daar staat de beul, Marinus, daar, met echter zonder hieraan eenige biu-
De warme en van groote sympathie ge
tuigende belangstelling door de heeren
Boels en De Croos, in dit blad voor het
Marine-Bondsgebouw betoond, geven mij
aanleiding tot een enkele opmerking.
Beperkte de heer Boels zijn wenschen
tot een streven om den naam van het
Marine-Bondsgebouw te diskwalificeeren,
de „heer" De Croos eischt doeltreffender
maatregelen.
Na op ondubbelzinnige wijze de „ge
zagsdragers" Michels en Verstegen voor
de door hen althans naar het oordeel
van een blijkbaar kindsch-wordende-oude-
zure-torpedist bedreven schandaden aan
de kaak gesteld te hebben, decreteert dit
J heer aan de Overheid, dat er maatregelen
I moeten worden getroffen om het Gebouw
.aan de rechtmatige eigenaresse te doen
teruggeven.
1 Ais men niet wist hier te doen te hebben
roet een geestesproduct van den „heer"
De Croos, dan zou men ongetwijfeld ver
stomd staan van de groote virtuositeit,
waarmede zooveel nonsens in enkele 'In
ner. is saamgeflanst.
Voor de Overheid moet het wel zeer
vereerend zijn om van een dergelijk,
oogenschijnlijk-trouw-gezag-dienend scri
bent opdrachten tot het treffen van be
paalde maatregelen te verkrijgen.
Veel weten leidt ten deze echter ook tot
veel vergeven.
We herinneren ons namelijk, dat de
„heer" De Croos al eens eerder, m. n. in
de „Heldersche Post" van September '33,
over de „geheimzinnigheid met het roode
opvoedings-gesticht" (zoo noemde hij toen
het Marine-Bondsgebouw, waarin hij
thans koo gaarne het marinepersoneel
wenscht bijeen te zien komen) zijn hart
heeft gelucht.
Ook toen werd geïnsinueerd, dat Mi
chels en Verstegen de raddraaiers waren
en was deze leugen noodig om te trachten
langs dien weg achter de waarheid te
komen.
Evenmin als hij die gelegenheid hebben
wij ook thans behoefte om des heeren De
Croos' nieuwsgierigheid te bevredigen.
Liever geven wij de voorkeur aan een
goede toepassing van de Nederlandsche
Wetgeving, waarbij ook de goede naam
van de socialistische gezagsdragers tegen
vuile lasteraars en volksbedriegers be
scherming dient te vinden.
Daarnaast achten wij het indachtig
aan de meening, dat zelfs de leugen, in
dien die maar lang genoeg wordt volge
houden, wel eens gehoor kan vinden
wei van belang op enkele punten van de
zaak nader de aandacht te vestigen.
In de „Heldersche Courant" van 22 Juli
1933 werd o. m. opgenomen de mededee
ling van den Commandant der Marine van
21 Juli d.a.v., waarbij duidelijk tot uit
drukking werd gebracht, dat het Marine-
Bondsgebouw over was gegaan in handen
van de Stichting „Het Marine-Bondsge
bouw" en het bestuur van deze Stichting
werd gevormd door de heeren P. S. van
der Vaart, G. W. Groothof, W. Helfen-
stein, W. H. Meijer en L. C. Geerling.
Natuurlijk is deze mededeeling, waar
van aan de juistheid, gelet op de autoriteit
van den berichtgever, zeker niet zal wor
den getwijfeld, ook aan den „heer" De
Croos bekend. Trots dat wordt echter ge
lasterd, dat de heeren Michels en Verste
gen zouden hebben bevorderd, dat een
schepeling het gebouw aan hen verkwan
selde.
En al moge nu worden aangenomen, dat
een dergelijk leugenachtig bericht uit de
pen van den „heer" De Croos niemand
zal verbazen, we! wekt het verbazing en
bittere teleurstelling, dat de Redactie van
de „Heldersche Courant", zonder eenige
restrictie een dergelijke eerroovcrij in
haar blad toelaat.
Voorts is in het blad „Het Anker", het
welk in eenige duizenden exemplaren hier
in de stad is verspreid, bü herhaling be
toogd, dat het doel van de Stichting „Het
Marine-Bondsgebouw" alleen en uitslui
tend is het Marine-Bondsgebouw ten be
hoeve van het Marinepersoneel te exploi-
teeren.
Het beheer en de exploitatie moet
ingevolge het bepaalde in de Stichtings-
acte geschieden met inachtneming van
dt beteekenis en het karakter, dat door
de grondleggers van het trotsche bouw
werk is bepaald.
Dat door de onverwacnle en ongemoti
veerde verbödsorder van den Comman
dant der Marine, waarbij het Marineper
soneel is verboden het gebouw te bezoe
ken, de doelstelling niet in den directen
zin van het woord kan worden nage
streefd, wekt natuurlijk teleurstelling,
doch zal het Stichtingsbestuur en vooral
de groote groep van trouwe en offervaar
dige kameraden niet weerhouden hun
doel, namelijk om de trotsche Burcht voor
Janmaat in stand te houden, met toewij
ding te blijven nastreven,
j Alle gezwam van kwaadwillige critikas-
iters over winstgevende bijbaantjes en
emolumenten ten spijt, wordt naast
den financieelen steun van een steeds
groeiende groep van donateurs geheel
belangeloos de noodige arbeid verricht
om het gebouw nu het Janmaat als be
zoeker moet missen zoo goed mogelijk
te exploiteeren.
Daarvoor is er een begin gemaakt voor
het inrichten van een lunchroom- en res
taurantbedrijf; terwijl het gebouw boven
dien als hotel een goede logeergelegen-
heid biedt.
Zoo staan thans de feiten. En met een
gerust geweten richten wij ons tot een
ieder die het goed en oprecht meewt met
het Marinepersoneel en óók tot een ieder,
die van een goede gelegenheid voor ver
kwikking en ontspanning wenscht ge
bruik te maken, met het dringend verzoek
om mede door een geregeld bezoek aan
het Marine-Bondsgebouw te helpen be
vorderen, dat dit schoone bouwwerk on
geschonden voor het Marinepersoneel be
houden blijft.
Het giftig gedaas van den „heer" De
Croos, welk heer thans ook durft gewagen
van de offervaardigheid, die Janmaat in
het verleden heeft betoond met het stich
ten van het gebouw, doch zelf voorheen
nimmer eenige interesse daarvoor beeft
getoond, zal zonder ons te deren
evenals ander vies water haar weg naar
't riool wel vinden.
Zoolang de bevoegde autoriteiten niet
hebben leeren inzien, dat de uitgevaar
digde verbodsorder een zeer onbillijke en
hoogst onrechtvaardige vrijheidsbeper
king voor Janmaat bevat, zoolang zal ook
de heer Boels zich moeten blijven ergeren
aan het feit, dat de forsche burcht aan het
Julianapark draagt den symbolischen
naam:
„Het Marine-Bondsgebouw".
Aan de Redactie hartelijk dank voor de
verleende plaatsruimte.
P. S. VAN DER VAART.
Onzerzijds een enkele opmerking inzake
,den scherpen aanval van den heer Van
[der Vaart op ons blad. Wij hebben bij het
vorige ingezonden stuk al uiteengezet,
dat wij den inhoud geheel voor rekening
'van inzenders laten en dat ons blad een
[publieke tribune moet zijn, toegankelijk
ivoor ieders meening. Wij voegen er thans
|bij „ook al blijkt die later foutief
1 te zijn". Wani in vele gevallen kun-
j nen wij zelf niet voldoende beoor-
deelen of een bepaalde, in zoo'n in-
j gezonden stuk gelanceerde, meening, al
dan niet juist is, en blijft die dus uit den
aard der zaak voor rekening van den
schrijver.
Wii geven den heer Van der Vaart de
verzekering, dat het stuk van den heer
De Croos zonder diens onderteekening
niet ware opgenomen. Thans krijgt hijzelf
de volle maat en bovendien zijn er nog de
stukken van den Korporaalsbond, den
Onnderofficiersbond en een dat nog op
toestemming vacht om daaronder even
eens den naam te mogen publiceeren.
Zoodat dus de zaak ruimschoots recht
gezet wordt.
