Marine^brieven uit Indië
PAG. 5
Raadgevingen voor het wasschen van
zijden kousen.
La Lumanta Stelo
om tot een gemeenschappelijke haven_
tarieven-Politiek te komen, zeide hij;
van onzen kant, z«n ten volle be
reid daarover besprekingen te openen.
Waarop burgemeester De Vlugt hem,
min of meer officieel, reeds geantwoord
heeft, dat Amsterdam dat in principe
zeer zeker ook was, maar dat we dan
eerst toch ot overeenstemming moes
ten zijn gekomen met Rotterdam. Dat
laatste is. hoeveel pogingen burgemees
ter De Vlugt en zijn medebestuurderen
daartoe ook hebben aangewend, nooit
gelukt, om de eenvoudige, betreurens
waardige reden, dat de Rottestad zich
in dezen nooit tot vruchtbaar onder
handelen bereid heeft getoond. Laat
ons hopen, dat die bereidverklaring na
deze Antwerpensche woorden, die een
duidelijke invitatie inhielden om teza
men niet ons en Rotterdam aan de con
ferentie-tafel plaats te nemen, ons
thans spoedig zal komen verheugen..
Ons tweede Stadion.
Wie dezer dagen zijn journalistiek,
dan wel ander licht bij onze Antwerpen-
sch gasten moest gaan opsteken, had
zich daartoe naar het Amstel-hötel te
gegeven, waar zij hun intrek hadden
genomen. Het was de laatste jaren
meer en meer gebruikelijk geworden
zijn schreden vrijwel uitsluitend te
richten in de richting van het Carlton-
hótel als men den een of anderen be-
langrijken. al dan niet officieelen, gast
aan Amstel en IJ moest gaan intervie
wen. Het scheen langzamerhand wel
alsof dit laatstgenoemde hotel zich
door middel van allerlei, voornamelijk
uit reclamedoeleinden geboren tege
moetkomingen, het monopolie had toe
geëigend van alles wat, hetzij in den
vorm van logeergasten, dan wel in den
vorm van conferenties en bijeenkom
sten. in het oog van het groote publiek
loopt. Er is hierin evenwel den aller-
laatsten tijd, doordat het Amstel-hotel
loskwam uit zijn ouderwetsche, iet of
wat hooghartige gereserveerdheid en
zich nu ook meer is gaan aanpassen
aan dereclame-eischen des tijds,
eell zekere kentering te bespeuren.
Meer en meer begint nu ook het Am
stel-hotel aan den weg te timmeren en
zoo had dan zelfs het, naar men wel
mag zeggen, uiterst democratische
„Ajax" j.1. Zaterdagmiddag een pers
conferentie belegd in het eertijds
uiterst aristocratische Amstel-hotel...
Op die conferentie werden wii bekend
gemaakt het de bouwplannen voor het
„Ajax"-stadion in de Watergraafs
meer, plannen die reeds langen tijd
in een stadium van voorbereiding ver
keerden, maar waar nu dan toch ein
delijk schot in zal komen. Binnen af-
zienbaren tijd zal nu de grootste voet
balclub van de hoofdstad, en tevens
onder de breede lagen der bevolking
zeker verreweg de populairste, een
„sportbehuizing" rijk zün, die haar
waardig is.
Dit tweede Stadion van de hoofdstad
werd door architect Roodenburgh ont
worpen en zal 22000 toeschouwers kun
nen bevatten. Aan het hoofdspeelveld,
er komen tevens nog twee bii-speel-
velden, zal bijzondere zorg worden
besteeed. Zoo zal de aanwezige, iets te
f vette klei-aarde met bollengrond ver
mengd en met zand bedekt worden;
zullen er draineeringsbuizen in den
grond worden' gelegd en zal het voor
zien worden van zes lichtmasten, die
ook avondwedstriiden mogelijk zullen
maken. De onderhandelingen met de
aannemers zijn reeds in gang en met
den bouw, die wederom een groot
werk voor Amsterdam beduidt en als
„werkverschaffing" ongetwijfeld be-
teekenis heeft, zal in vlug tempo
worden doorgegaan. Als er geen bij
zondere tegenslagen komen, hopen de
„rood-witten" hun stadion, dat een
aanwinst voor de hoofdstad mag
heeten, reeds bü den aanvang van
het volgend voetbalseizoen, of anders
toch zeker voor het einde van het jaar
te betrekken.
Deze bouw mag een van de geluk
kige teekenen genoemd worden, dat
Amsterdams initiatief en vertrouwen
in de toekomst nog lang niet gebroken
zijn!
Wasch de kousen in lauw water en
werk zoo vlug mogelijk.
2. Gebruik geen scherpe zeep of bij
tende middelen.
3- Gebruik nimmer welk soort van
stijfsel ook.
4, Wrijf de kousen noch over de han
den, noch over de borstel. Ze mogen
alleen zachtjes in het water gekne
pen worden en uitgedrukt.
5. Wring de kousen nimmer, druk het
water tusschen duim en vlakke han
den weg.
6. Strijk de kousen pas als ze bijna
droog zijn. eerst op den verkeerden
kant, daarna pas op den rechten.
Hebt gij nieuwe kousen gekocht,
wasch ze eerst alvorens ze te dra
gen, het voorkomt ladders.
Tn den laatsten tijd las ik vele be
lichten in de nieuwsbladen, die er op
w ijzen, dat Esperanto zich hoe langer
lioe meer in de publieke belangstelling
mag verheugen.
O.a. dat, bij de op 15 Jan. j.1. te
Den Haag gehouden proefles van den
Lsech-cursus van 12 w eken door den
heer Andreo Osech, de zaal te klein
bleek voor alle belangstellenden. Men
was dus genoodzaakt nog een 2e proef
les, als begin van een parallelcursus, te
organiseeren.
Verder dat de Prins van Wales een
levendige belangstelling voor Espe
ranto toonde en er zelfs eenige lessen
in nam.
Dat de beweging in Parijs zoo leven
dig is, dat men deze stad naast „Licht
stad" thans ook „Esperanto-stad" zou
kunnen noemen.
Dat in den Haagschen Gemeenteraad
mej. Loeff voorstelde Esperanto in
plaats van een ander facultatief vak,
als zoodanig op de Ulo-seholen in te
voeren. De leerlingen hebben aan de
grondige kennis van het Esperanto
meer dan aan de oppervlakkige van
één der moderne talen.
In aansluiting met dit laatste be
richtje volgt het belangrijkste uit het
wekelijksche Esperanto-blad „Heroldo
de Esperanto":
„Van 19—24 Mei 1934 is georgani
seerd onder het devies: „Esperanto in
de school en in de praktijk", de Inter
nationale Conferentie van Weenen
1934.
De Conferentie zal plaats vinden on
der bescherming van den Bondspresi
dent van Oostenrijk, den heer Wilhelm
Miklas en onder het Eerevoorzitter-
schap van den kanselier Dr. Dollfuss.
Het Ministerie van Handel en Verkeer
stelde het noodige geld voor de voor
bereidingswerkzaamheden beschik
baar.
Aan eenige duizenden instellingen
op het gebied van handel en industrie
zullen uitnoodigingen gezonden wor
den.
Men zal op het Esperanto wijzen als
het doelmatige hulpmiddel in al die
instellingen en men zal zooveel moge
lijk materiaal verzamelen om den
eisch tot invoering in de scholen en
in de praktijk te ondersteunen.
O.a. zal men behandelen het punt:
Esperanto, de eerste vreemde taal als
basis voor liet onderricht in andere
vreemde talen."
Tot zoover in het kort de „Heroldo".
De meeste pogingen tot invoering
van Esperanto op de scholen zijn afge
stuit op de meening, dat het leerpro
gramma reeds te overladen is om er
nog iets aan toe te voegen.
Maar interessante proeven hebben
duidelijk bewezen, dat dit geen steek
houdend argument is. Integendeel!
B.v. in de Engelsche plaats Bishop
Aukland heeft men op een school 2
parallelklassen gevormd van meisjes
van 12 jaar. Aan klasse A onderwees
men het eerste jaar Esperanto, aan
klasse B Fransch. In het 2e jaar begon
A met Fransch en zette B de studie
ervan voort. In het 3e jaar werden
beide klassen vereenigd. En toen bleek,
dat de leerlingen uit klas A die van
B verre overtroffen in kennis van de
Fransche taal, hoewel zij een jaar
minder les hadden gehad.
Wijlen Dr. A. E. Scougal, hoofd
schoolopziener in Schotland, had dus
volkomen gelijk, toen hij zeide, dat het
toevoegen van Esperanto aan het leer
programma een tijdsbesparing is, om
dat het de andere vakken lichter
maakt.
Want niet alleen aan de talenstudie
maar ook aan de aardrijkskunde komt
het Esperanto-onderrieht ten goede.
Immers, de kinderen gaan al gauw
correspondeeren met kinderen uit an
dere landen, het gevoel van „vreemd
heid" verdwijnt en er komt een leven
dige belangstelling voor ligging, kli
maat, folklore enz. enz. van het ver
verwijderde land, waar de vriendjes of
vriendinnetjes wonen.
En ten slotte is gebleken dat kinde
ren, die geen andere talen kunnen lee-
ren, heel goed Esperanto leeren. (Kort
geleden nog vertelde een zeer ont
wikkelde dame aan mijn zuster, dat zij
nooit goed een vreemde taal had kun
nen leeren, maar wèl Esperanto, door
het bijna wiskundig logische principe,
dat er aan ten grondlsag ligt.)
Waarom zal men dan niet den tijd,
dien men anders verspilt met het bij
brengen van zeer onvoldoende talen
kennis, nuttig besteden met het Espe-
ranto-ondericht aan dergelijke kinde
ren?
Als we dit alles in overweging ne
men, kan het toch haast niet anders of
we wenschen de a.s. conferentie ia
Weenen van harte succes toe.
Daar ik in de toekomst nog graag
een of meerdere artikelen wil wijden
aan de tegenstanders van Esperanto,
zal ik het zeer op prijs stellen, als zij
mij van te voren over hun meeningen
in willen lichten. Misschien is het dan
niet onmgoeljjk om, volgens het Espe-
ranto-principe, tot een wederzijdsch
begrijpen te komen!
MOLLY KEISER,
2e Schuytstraat 155, Den Haag.
Beste Jan.
Een deel van de lnlandsche dienst
weigeraars is uit de gevangenis ont
slagen en deze mannen gedroegen zich
den eersten dag, dat ze buiten waren,
al zeer luidruchtig, terwijl zij zich een
toppie met een bijzonder kenteeken
lieten aanmeten. Thans zijn ze onder
gouvernementstoezicht terug naar hun
kampong, maar veel plezier zal de
kompenie wel niet van ze beleven denk
ik, want erg enthousiast zullen die
knapen wel niet zijn over den tijd,
dien ze in den boei hebben doorge
bracht. In ieder geval begonnen ze al
reeds met de aandacht van de Soera-
bajanen op zich te vestigen, zoodat
zulks in de courant werd gememoreerd.
Hr. Ms. „Sumatra" is van de proef
tochten teruggekeerd en nog niet ge
heel met succes. Geruchten loopen
thans, dat het komende jaar de „Java"
toch door zal blijven varen en reed3
spoedig haar stilligtijd zal opgeven,
want 8 Februari moet dit schip acte de
presence geven in Tandjong Priok, als
„Suffolk" en „Falmouth" daar zijn.
Daarna zullen deze twee Engelsche
kruisers via Soerabaja naar Bali gaan.
Zooals je ziet, valt er dus voor Mod
der lust (de Duitsche kruiser „Karls-
ruh" komt ook) een en ander te rege
len, om onze buitenlandsche collega's
een goede ontvangst te bereiden. In
Malang hadden de wedstrijden plaats
van den Ned.-Ind. Off. Schermbond,
waarop ook de marine vertegenwoor
digd was, onder aanvoering van den
luitenant der mariniers van Rhijn. In
de equipe-wedstrijden op sabel behaal
den v. Rhijn en de luitenants ter zee
Reiche en de Vries voor de Marine den
derden prijs, terwijl hun aanvoerder
zelf in de personeele wedstrijden op sa
bel een derden prijs verwierf. Woens
dagmiddag overleed in het hospitaal
in Malang de matroos eerst klas C. L.
den Hoed, welke schepeling van de K
VI met militaire eer werd begraven.
Als tragische bijzonderheid zij nog
vermeld, dat de man op het punt van
thuisvaren stond. Een van de mijnen
vegers, je weet wel, die bij jullie op de
werf te Nieuwediep gebouwd zijn, is
een reis gaan maken naar Bali, het
geen voor deze scheepjes een mooie
prestatie is en aardig bovendien, want
veel verder als Zaantjesdroogte en een
enkele keer de Gili's kwamen ze niet.
De natte moesson staat nu behoor-
lijk door, want iederen dag tegen twee
uur kun je bij het naar boven gaan al
op een zware bui rekenen. Het fietsen,
waar ik pecunia causa nogal een lief
hebber van was, heb ik er dan ook
maar aan gegeven en zitten we nu met
de fietsclub in een auto. Trouwens
momenteel in onze goede Krokodillen
stad fietsende, loop je steeds de kans
om aangehouden te worden, omdat er
een strenge controle op de fietsen-
plaatjes gehouden wordt. Je ziet, in
alles doen we Holland na en als ik je
nu vertel, dat je hier tegenwoordig al
baboe's op de speda ziet zitten, iets wat
toch in onze vorige term onbestaan
baar was, dan kun je begrijpen dat ook
deze belasting hel. Rijk heel wat pegu-
lijnen in het laadje brengt. Heel Soe
rabaja leeft momenteel mee in den „Mu-
ziekoorlog", welke op Toendjoengan is
uitgebroken. Twee eerzame muziek
handelaars bestrijden elkaar met loud-
speakers en trachten elkaar het leven
in de zaak onmogelijk te maken door
steeds luider hun toestellen over
straat te laten gillen en brullen tot
groote ergernis van de omwonenden en
het winkelend publiek op straat. Ge
lukkig heeft de politie ingegrepen en
de meest schuldige reeds veroordeeld,
maar dat neemt toch niet weg, dat zoo
iets alleen maar in deze gewesten kan
voorkomen en die menschen behoor
lijk het „Indië" hebben. Ziehier het
slot van een ingezonden stuk:
...met de neutralen hebben wij op
recht medelijden, wij voeren echtei
geen aanvals-, doch een verdedigings
oorlog en staken de vijandelijkheden
onmiddellijk, indien onze aanvaller ons
met rust laat.
Met dank voor de plaatsruimte,
Hoogachtend,
Muziekhandel „Lyra"
Is het niet heerlijk een echt staaltje
tropenwee, waar onze goede Bas Veth
zich weer aan verkneukelen zou.
Het in eerste instantie falen van de
Postjager is hier met gemengde gevoe
lens en dus met gemengde ontboeze
mingen in de couranten ontvangen.
Thans blijkt, dat er verscheidene stem
men waren, welke het niet met deze
onderneming eens waren. Men* liet het
bevliegen van deze route liever over
aan de te goeder naam en faam be
kend staande K.L.M., ja, men zegt
thans geen behoefte aan deze spoed-
verbinding te hebben. Echter blijft
men hier een groot respect hebben
voor de vliegers, welke hun naam aan
dezen tocht verbonden en men leeft
hier volkomen met hun tegenslag mee.
Voor de postzegelverzamelaars is het
echter in zekeren zin een strop, want
de afstempeling der zegels zal nu een
veel langer tusschenpoos aangeven.
Maar zelfs in de Kerstvlucht van de
Pelikaan ziet men een iïi gevaar
brengen van de safeheid en stiptheid
van de Hollands-Indische luchflijnëii,
omdat niet alle havens zooals gewoon
lijk aangedaan worden en er een
groote concurrentie berokkend wordt
aan den gewonen luchtdienst en we.
bovendien veel meer risico loopen. En
fin, tegen dat je dit schrijven onder
de oogen krijgt, is alles al achter den
rug en zullen we zien wie er gelijk ge
kregen hebben.
Het is niet mijn gewoonte, beste
vriend, om zaken, die rechtstreeks den
dienst aangaan, in mijn brieven te be
handelen, echter meen ik geen kwaad
te doen te wijzen op hetgeen ik uit de
couranten zoo meen op te merken, dat
er bij de ambtenaren in het algemeen
een toenemende onrust waar te nemen
valt aangaande de te nemen besluiten
en maatregelen van de salariscommis
sie-van Buuren. Men doet daar ver
schrikkelijk geheimzinnig mede, met
als gevolg dat de wildste geruchten
aangaande de toekomstige salarissen
de ronde doen. En een ieder zoude ik
zoo gaarne willen zeggen: Wacht toch
rustig af, want met al die sombere
praatjes jagen we elkaar maar op het
stangetje, terwijl zulks hier zeer onge
zond is in deze warme gewesten.
In Holland schijnt men daarentegen
weer zeer optimistisch gestemd aan
gaande kolonisatie naar Nieuw-Gui-
r.ea. Ook al blijft onze regeering zeer
gereserveerd in dit opzicht en belooft
zij alleen maar de betrokken immi
granten met alles te zullen helpen, zij
staat niet achter het plan, neemt de
verantwoording voor een eventueel
falen niet op zich en moedigt de kolo
nisatie geenszins aan. Toch blijft het
vooral in Holland een soort beloofd
land blijkbaar, want nu hoorde ik weer
dat men daar van plan is om een
schoener met immigranten uit te rus
ten, welke reeds een concessie aldaar
hebben aangevraagd. Nu het lijkt me
nogal een gewaagde onderneming,
maar ieder moet tenslotte weten wat
hij begint.
Daarom eindig ik maar Jan, want de
baggermolen van het M. E. kraakt en
schreeuwt weer vlak hij mijn ooren en
zooals je je nog wel zult herinneren, is
het dan geen doen om je hoofd hij je
werk te houden.
Saluut, ik hoop je met de K-booten
in Indië te zien verschijnen.
Je vriend
Hsmc.