-X-.
Ingezonden dc noot Dndi'é
BUITENLAND
LUCHTVAART
Eerste Kamer.
De Amerikaansche vloot.
Wat voor weer vandaag
De Postvluchten van en
naar Indië-
Het vliegveld in het hartje
van Londen.
De moord te Alkmaar.
HFi nFRSCHE COURANT VAN DONDERDAG 8 MAART 1034
ONTSPAN NINGSLOKALITEIT VOOR
WERKLOOZEN.
Door eenige werkloozen werd het vol
gende schrijven aan het College van B.
en W., gericht:
Geacht College,
Ondergeteekenden, sprekende namens
zeer vele werkloozen hier ter plaatse,
verzoeken beleefd Uw aandacht voor het
navolgende.
In verschillende plaatsen van ons land
lijn de Gemeentebesturen er toe overge
gaan om voor de werkloozen lokalen be
schikbaar te stellen, waarin zij zich over
dag kunnen bezighouden. Momenteel is
dit in onze Gemeente niet het geval,
hoewel er toch dringende behoefte bestaat
aan een dergelijke localiteit. De werk
loozen staan thans heele dagen op hoeken
van straten en bij bruggen te praten en
te hangen en weten van verveling niet
wat zij moeten doen. Herhaaldelijk worden
zij door de politie verdreven en zoeken
dan weer ergens anders een plaatsje. Dit
komt ons zeer ongewenscht voor en wij
zouden daarom gaarne willen, dat ook in
onze gemeente een lokaliteit beschikbaar
werd gesteld en werd ingericht voor de
verpoozing der werkloozen, zoodat zij van
de straat af kunnen.
De inrichting van een dergelijk lokaal
zou eenvoudig kunnen zijn en door werk
loozen in werkverschaffing kunnen wor
den uitgevoerd. Voorts zouden er de
noodige spelen van Gemeentewege be
schikbaar gesteld kunnen worden, evenals
abonnementen voor kranten, tijdschriften
en dergelijke. Vanzelfsprekend zou in
een dergelijk lokaal behoorlijk toezicht
moeten zijn en zou er streng op moeten
worden toegezien, dat de orde er behoorlijk
bleef gehandhaafd. Hiervoor ware een
bestuur te kiezen uit de werkloozen, die
voor den gang van zaken in het lokaal
verantwoordelijk gesteld zouden kunnen
worden.
Om het bezoeken van het lokaal te
bevorderen zou er ook kunnen worden
beslist, dat alle werkloozen in dat gebouw
zouden moeten stempelen. Wij brengen
deze k westie, die natuurlijk nog in finesses
zou moeten worden geregeld, onder Uw
aandacht, in de hoop, dat er voor ons
een dergelijk lokaal zal worden beschik
baar gesteld.
Met de meeste hoogachting verblijvend,
J. VISSER,
2e Vroonstraat No. 8.
J. WARMERDAM. R.K.
OPENBARE LEESZAAL EN
BIBLIOTHEEK.
In de maand Februari werd de Lees
zaal bezocht door 1474 mannen en 86
vrouwen, totaal 1560 personen.
Uitgeleend werden 2284 romans, 2022
kinderboeken en 1189 studiewerken,
totaal 5495 banden.
De navolgende werken werden aange
schaft:
van Arkel, De held Israëls; Belinfante,
e.a., De triomf van het wanbegrip; v. d.
Boom, De moderne houtsnede in Neder
land; Binnendijk, Het andere land; den
Doolaard, De wilde vaart; Engelman, Het
venster; Grimm, Micliel Angelo; Hamann,
Geschichte der Kunst; Jones, Stanley,
Christus en het menschelijk lijden; Nij-
hoff, Vormen; Rapport van de Herzie
ningscommissie van de S.D.A.P.; Rogge,
Smit Mallinckrodt, Latijnsch thema- en
vertaalboek; Schmitz, Als een bloem in
den wind; Stap, Een bundel humor;
Thomas, 't Slop; Tokoenaga, Straat zon
der zon; Traven, Dag Totenschiff; Wolf,
Onsterfelijkheid als wijsgeerig probleem;
Jaarboek voor berechting en reclassee-
ring, 1934; Statistiek van de sterfte in
Nederland over .1932; Statistiek over de
loop der bevolking in Nederland over
1932.
Ten geschenke ontvangen:
Geestelijke richtlijnen (Barchembladen
Dec. 1933); Ketner, Goed en slecht; von
Mises, Fluglehre; Vogelsang, Die stabili-
sierung der Flugzeuge; Nat. soc. bewe
ging in Nederland, Staatsleer; Nat. soc.
beweging in Nederland, Programma met
toelichting; Prospector, Een nieuw pro
gram; Onze gemeentelijke gebiedsindee-
ling, dl. 4; Statistiek van de samenstelling
der Nederlandsche koopvaardijvloot over
1933; Gids van Heerlen.
VERSLAG VAN DE GEMEENTELIJKE
ARBEIDSBEURS.
Over de maand Januari 1934.
M annen.
Aanbiedingen kwamen in van:
1 bakschipper, 2 banketbakkers (1 ben.
18 j.), 6 bankwerkers, 1 betonwerker, 1
bloemistknecht, 1 boekbinder, 1 boekdruk
ker, 3 bollenarbeiders, 17 chauffeurs, 1
conciërge, 3 electriciens (1 ben. 18 j.), 73
grondwerkers, 1 incasseerder, 1 kantoor
bediende, 3 kappers (1 ben. 18 2 kell-
ners, 3 kleermakers, 52 landarbeiders, 1
letterzetter, 4 loodgieters, 6 loopknechts
(3 ben. 18 j.), 3 machinisten, 1 machine-
houtbewerker, 1 magazijnbediende, 1 ma
troos, 21 metselaars, 1 meubelmaker, 4
monteurs, 11 opperlieden, 1 opzichter-
teekenaar, 1 plaatwerkersleerl. (ben. 18 j.),
1 reiziger, 24 schilders (1 ben. 18 j.), 1
slager, 2 smeden, 1 stoker, 2 straatma-
kersl.1. (ben. 18 j.), 1 stucadoor, 1 stuur
man. 7 tellers, 39 timmerlieden (1 ben. 18
j.), 86 transp.arbeiders, 1 tuinman (ben.
18 j.), l verpleger, 2 wachters, 125 losse
Werklieden (1 ben. 18 j.).
Totaal 522 personen.
Aanvragen kwamen in om:
1 chauffeur, 100 grondwerkers, 2 hulp-
ïitters, 1 incasseerder, 1 kantoorbediende,
1 kellner, 4 loopknechts (1 ben. 18 j.), 1
metselaar, 1 schilder, 13 straatmakers (8
ben. 18 j.), 7 tellers, 4 timmerlieden (3 ben.
18 j.), 147 transp.arbeiders, 2 tuinlieden
(ben. 18 j.), l verpleger, l voorman, 1
Wachtsman. 210 losse werklieden.
Totaal 498 personen.
Geplaatst werden:
1 bakschipper (te Den Oever), 1 chauf
feur. 100 grondwerkers, 2 hulp-fitters, 1
kantoorbediende, 1 kellner, 4 loopknechts
(1 ben. 18 j.), 1 metselaar, 1 schilder, 13
etraatmakers (8 ben. 18 j.), 1 verpleger, 1
voorman. 1 wachtsman, 210 losse werklie
den, 7 tellers, 4 timmerlieden (3 ben. 18 j.),
347 transportarbeiders, 2 tuinlieden (ben.
18 j.1.
Totaal 498 personen.
Vrouwen.
Aanbiedingen kwamen in van:
1 aardappelschilster, 16 dagdienstboden,
18 dagmeisjes (ben. 18 j.), 3 dienstboden
(intern), 1 dienstbode (intern ben. 18
2 hulpen i. d. huishouding, 2 kantoorbe
dienden, 1 kapster (ben. 18 j.), 1 naaister,
I noodhulp-dienstbode, 1 noodhulp-dienst
bode Cben. 18 j.), 7 winkeljuffrouwen (4
ben. 18 j.).
Totaal 69 personen.
Aanvragen kwamen in om:
14 dagmeisjes (ben. 18 j.), ^agdienst-
boden, 5 dienstboden (i'dern), 2 hulpeni.
d. huishouding, 1 huishoudster, 1 tonder
juffrouw, 5 uoodh. dienstboden (lben. 18
i naaister, 1 tweede meisje ben. 18
II werksters, 1 winkeljuffrouw (ben. 18 j.).
Totaal 49 personen.
Geplaatst werden:
4 dagdienstboden, 6 dagmeisjes 1
dienstbode (intern), 2 hulpen i. d. huishou
ding 1 huishoudster, 2 noodh.-dagmeisjes,
1 noodhulp-dienstbode, 12 werksters.
Totaal 28 personen.
In de zitting der Eerste Kamer is voort
gezet de behandeling van hoofdstuk So
ciale Zaken der rijksbegrooting voor 1934.
De heer Knottenbelt (lib.) uit zijn
instemming met de houding van den mi
nister, die zich principieel heeft schrap
gezet tegen den wensch des heeren Ku-
pers om de arbeidersorganisaties in te
schakelen in de toepassing van de Veilig
heidswet.
De minister noemt het werk van Genève
een kostelijk goed, maar het heeft tot dus
ver niet de resultaten gehad, die men er
van mocht verlangen.
Het doet spr. genoegen, dat de minister
een principieel geluid heeft doen hooren
nopens de quaestie van bindendverklaring
van collectieve contracten.
De minister trede op ten aanzien dei-
gemeentepolitiek in verband met bouwrijp
maken van grond en bebouwingsvoor
schriften. Hij meent, dat desbetreffende
gemeentelijke regelingen de huren over
het algemeen niet hooger maken, maar is
te optimistisch.
Wat betreft de werkloosheidsverzeke
ring, de regeering acht haar een sociale
noodzakelijkheid, maar dan moet zij ze
ook toegankelijk maken voor ieder, die
zich daarbij wenscht te verzekeren.
Verkeerd is, dat georganiseerden bij de
steunregeling gunstiger worden behan
deld dan de ongeorganiseerden.
Spr. keurt voorts af, dat arbeidsbeurzen
geen arbeidsbemiddeling verleenen bij
staking. In onze tegenwoordige werkloo-
zenzorg schuilen groote fouten, gelijk uit
al deze dingen blijkt. „Werk in plaats van
steun" moet het parool zijn. Wordt het
loonprobleem aan partijen overgelaten,
dan zal ongetwijfeld spoedig blijken, dat
er in Nederland nog heel wat werk te vin
den is, en dan zal de werkloosheid belang
rijk verminderen.
De heer W i b a u t (s.-d.) bespreekt de
toelating van woningbouwvereenigingen.
In verband met wat de heeren Ter Haai
en Knottenbelt over de woningvoorziening
hebben gezegd, merkt spr. op, dat het
lijkt, alsof het hier gaat alleen om een fi-
nancieele regeling, waarbij de hoogste
eisch is een sluitend budget.
Als de huur wordt verlaagd door verla
ging der rente voor woningvoorschotten,
komt dit niet te vroeg, maar veel te laat.
Mevr. Pothui sS m i t (s.-d.) be
spreekt de vervanging van vrouwelijke
door mannelijke werkkrachten. Waar
moeten de vrouwen en meisjes heen?
Tienduizenden harer trouwen niet.
De heer N i v a r d (r.k.) bespreekt de
bestrijding van geslachtsziekten onder
schepelingen. Het subsidie is verlaagd en
daarvoor is geen goede reden.
De heer Van der Hoeven (c.h. be
spreekt de quaestie van steun aan werk-
looze kunstenaars.
Minister Slotemaker de Bruine
acht zich niet gerechtigd, gemeenten te
verplichten, een woningbeurs en -sta
tistiek te hebben.
Spr. zal aan een behoud van het arbeids
week van Genève zooveel mogelijk mee
werken. Duitschland's uittreding maakt
ratificatie van verdragen moeilijker, maar
met de internationale organisatie moeten
wij niet breken.
Spr. is verbaasd over de vrees, dat hij
het woningtype zal omlaag drukken Voor
die vrees is geenerlei reden.
Dertig percent der arbeiders is werk
loos, naast intellectueelen, boertjes, mid
denstanders enz. Rijk en gemeenten sa
men hebben uitgegeven in 1933 alleen
voor werklooze arbeiders, aan werkloos-
heidskassen, wachtgeldregeling, werkver
schaffing, steunregeling en kleine posten
bijna 140 millioen. Er schijnt nu wat
licht, althans wat bemoediging te komen.
Er komt nu zoo al geen verzachting, dan
toch een ophouden van de verergering.
De bevolking neemt nog steeds met
100.000 zielen per jaar toe. Emigratie is
er niet.
Er is nog een normaal werkend bedrijfs
leven, waarvan het bewaren moeite kost,
maar dat bewaard moet blijven.
Mevrouw PosthuisSmit vroeg, waai
de ontslagen meisjes heen moeten. Maar
waar moeten de werklooze jongens heen?
Werkloosheid voor jonge mannen is er
ger dan voor meisjes, omdat meisjes werk
in het gezin kunnen doen en perspectief
hebben als dienstbode.
Ter zake van de 40-uren-week verklaart
spr., een onderneming er niet toe te dur
ven verplichten, omdat hij te zeer over
tuigd is van de breekbaarheid der onder
nemingen en omdat hjj ook sociale eischen
aan de ondernemingen wil blijven stellen.
Het 60 millioen-plan is bij den Raad
van State. De regeering zal daarbij een
teekening geven van het gansche crisis-
beleid, dat zij geboden acht.
In het 60 millioen-plan zit ook wat voor
de jeugd. Spr. doet een poging, jongens,
die zeevarenden moeten worden, in de ge
legenheid te stellen, wat te varen, maar
dit plan is nog niet rijp.
Eind 1933 waren er 598.000 verzekerden,
die 8J millioen aan premie hadden gestort.
In 1933 zijn er gesteund 139.089 gezins
hoofden en kostwinners.
Een plan voor groote gezinnen.
.Uitgewerkt wordt een plan om een zoo
danige regeling te treffen, dat de groote
gezinnen en de zeer lage loonen het in
zake steun iets minder moeilijk hebben.
De percentages, die steun van loon vor
men, in ons land steken gunstig af bij de
Zwitsersche.
Een pijnlijke beslissing te wachten.
Daalt het loon, dan moet ook de steun
dalen. In dit opzicht zal spr. één der eerst
volgende dagen een pijnlijke beslissing
hebben te nemen.
Begrooting goedgekeurd.
De Kamer keurt tenslotte het wetsont
werp zonder hoofdelijke stemming goed.
De Senaat te Washington heeft het
wetsontwerp op de vlootuitbreiding, waar
voor een crediet van 770 millioen dollar
was gevraagd, aangenomen en het ont
werp teruggezonden aan het Huis van
Afgevaardigden, dat nu de amendemen
ten zal onderzoeken, door den Senaat
aangenomen. Deze amendementen be
palen o.m., dat er voor contracten voor
vlootbouw ten hoogste 10 pet. aan voor
deden voor particulieren mag worden
uitbetaald. Bovendien is er een bepaling,
dat de regeering van het totaal aantal te
bouwen vliegtuigen ten minste een kwart
zelf zal bouwen. Het totaal aantal dier
vliegtuigen bedraagt over de 1000. Be
oogd is de bouw van zes kruisers, een
vliegtuigmoederschip, 30 duikbooten en
65 torpedojagers. Er zal 5 jaar aan deze
schepen worden gebouwd.
Het besluit over den vlootbouw werd
aangenomen met 65 tegen 18 stemmen.
DE BROQUEVILLE'S REDE IN DEN
SENAAT.
De rede van den Belgischen premier De
Broqueville (zie ons buitenlandsch over
zicht. Red. Held. Crt.) heeft op de Belgi
sche openbare meening een buitengewoon
diepen indruk gemaakt. Slechts enkele
Belgische bladen leveren er reeds com
mentaar op, van welke „De Standaard"
de rede met warme instemming begroet.
De rede zou nog voor zijn dood door
koning Albert goedgekeurd zijn.
PAUL HYMANS IN DEN BELGISCHEN
SENAAT.
Thans heeft ook de Belgische minister
van buitenlandsche zaken Hymans in den
Senaat over de ontwapeningsquaestie ge
sproken en evenals De Broqueville den
nadruk gelegd op de noodzakelijkheid
voor België om tot een vergelijk te komen,
opdat het niet ten tweede male het slag
veld van Europa wordt.
KONING LEOPOLD VOOR DE
MICROFOON.
Gisteravond heeft koning Leopold III
van België voor de microfoon in het
Fransch en het Vlaamseh zijn dank uit
gesproken tot zijn volk voor de vele be
wijzen van deelneming en medeleven bij
het overlijden van zijn vader, koning
Albert.
DE STAAT VAN ALARM IN SPANJE
AFGEKONDIGD.
100.000 arbeiders staken te Madrid.
Reuter meldde gisterenavond uit Ma
drid, dat de regeering den staat van alarm
heeft afgekondigd.
Het aantal stakers te Madrid bedroeg
gisteravond 100.000.
Den Helder, 7 Maart 1934.
Mijnheer de Redacteur, mag onderge-
teekende eenige regels plaatsen in uw
blad? BÜ voorbaat dank!
Ondergeteekende bedankt ieder, die iets
eegeven heeft voor de moeder en het kind,
zoowel voor w ieg als iets anders. Ook na
mens de moeder en vader bedankt.
A. GOIJJER, Californiestraat 71.
EEN STOREND APPARAAT.
Wil de persoon, wonende in den omtrek
Parallelweg—Sluisd.iikstraat, die eiken
dag van 17 u. 15 min. tot 17 u. 45 min. met
een zeer de radiomuziek storend apparaat
werkt, om de politieverordening dezer ge
meente denken, n.1. dat het van 13 u. tot
24 u. verboden is, met zoo'n apparaat te
EEN OPMERKER.
CORRESPONDENTIE.
„Dierenvriend". Wij hebben uw klacht
overgebracht aan de politie, waar zij beter
op haar plaats is dan in onze krant. De
politie zal het geval onderzoeken en zoo
noodig maatregelen nemen om het paard
onderdak te laten brengen.
(Red. Held. Crt.).
Naar waarnemingen verricht in den
morgen van 8 Maart.
Medegedeeld door het Koninklijk
Meteorologisch Instituut.
Hoogste stand 763.8 te Dijon.
Laagste stand 735.7 te Nordöyan.
Verwachting:
Matige tot zwakke, later wellicht weer
toenemende Z.W. tot Z. wind, tijdelijk op
klarend, aanvankelijk weinig of geen
regen, lichte vorst des nachts, overdag
zachter.
VLIEGTUIG-ONGELUK TE
PETERSBURG. (ILLINOIS).
Vier dooden.
Naar uit Petersburg in Illinois wordt
gemeld, is aldaar Dinsdagavond geduren
de een hevigen sneeuwstorm een vliegtuig
gevallen. De vier inzittenden, waaronder
de luchtvaart-deskundige van de Chicago-
Tribune werden op slag gedood.
u.nibe-huisaOvcrkus.
I)e „Snip" is Woensdag 7 Maart van
Batavia vertrokken en dien dag te Sin
gapore aangekomen.
Indertijd hebben wij in woord en beeld
gewag gemaakt van het stoute plan om
midden in Londen een vliegveld aan te
leggen door een conglomeratie van toren
huizen, door dakbanen verbonden, boven
deuitgestrektestationsterreinenvanKings
Cross en St. Pancras. Een heelen tijd
had men niets meer van dit plan gehoord
maar nu meldt de officieele draadloozé
dienst, dat men vrijwel gereed is geko
men met de voorbereiding van het wets
ontwerp, dat bij het parlement moet wor
den ingediend om goedkeuring voor het
plan te krijgen. De combinatie, welke het
vliegveld wil aanleggen, schat de kosten
op 5 millioen pond sterling. Het werk
zal eenige jaren lang werk verschaffen
aan 9000 arbeiders. Men verwacht op dit
nieuwe luchtvaartstation tenminste 1000
passagiers per dag. De ministeries van
luchtvaart en van vervoerwezen en de
voornaamstespoorwegmaatschappjjenheb-
ben hun goedkeuring aan het plan ge
hecht.
ARRONDISSEMENTSRECHTBANK
TE ALKMAAR.
Meervoudige Strafkamer.
Zitting van Dinsdag 6 Maart. Uitspraken
vorige zitting.
Petr. Herm. van V., Amsterdam (ge
detineerd) oplichting. Eisch 1 jaar gev.,
6 maanden gevangenisstraf.
Jac. v. d. G„ Alkmaar, mishandeling,
10 boete of 10 dagen.
Hendrik Izak M„ chauffeur, Bergen.
Hooger beroep vonnis Kantonrechter
Alkmaar, ter zake overtr. art. 22 M. en
R.-wet, 40 boete of 30 dagen. Vonnis
bevestigd, doch opgelegd 25 boete of
10 dagen.
Jan Willem de Gr., chauffeur, Enkhui
zen, toebrengen van ernstig lichamelijk
letsel (schuldmisdrijf). Eisch 100 boete
of' 60 dagen. Vrijgesproken (verdediger
was mr. v. d. Loos).
Pieter O., koopman, Amsterdam, dief
stal van motorhandschoenen, 2 maanden
gevangenisstraf.
Arie K, en Klaas St., Egmond aan Zee.
Hooger beroep vonnis K.G. wegens stroo-
pery, 14 dagen principieele hechtenis.
Vonnis bevestigd, doch aan KI. St. opge
legd 20 boete of 8 dagen. Lantaarns
worden teruggegeven, omdat verbeurd
verklaring niet op de wet steunt.
Een Urker oproerkraaier.
De Urker visscher Andreas V., reeds
eenmaal opgeroepen, doch verhinderd
wegens ijsgang, verscheen heden in zijn
traditioneel gewaad personolijk voor de
strafkamer, ten einde zich te verantwoor
den terzake het hem ten laste gelegde feit
van opruiing, door tegen zekeren Fokke
Hoekstra, wiens kuilnet gevaar liep in be
slag genomen te worden, toe te brullen:
Fokke, geef je kuilnet niet af, ik zal je
komen helpen, verzet ie er tegen, want
de minister heeft zijn bloedhonden losge
laten. De rijkspolitie, met de uitvoering
der wet belast, was natuurlijk niet ge
sticht over deze brute inmenging en nam
de vrijheid tegen den losmondigen
visscher proces-verbaal op te maken ter
zake het hierboven gereleveerde mis
drijf, gepleegd op 31 Augustus op het
IJselmeer.
De bewuste Urker, 'n gunstig uitziende
stoere visscherman, bleek thans in heel
wat meer deemoedige stemming te ver-
keeren. De zenuwachtige toestand waar
in hij verkeerde, was oorzaak van zijn
onoordeelkundig optreden en hij verklaar
de thans spijt te hebben van het gebeurde.
Majoor van Drimmelen, belast met het
Zuiderzee politietoezicht, een der politie
mannen in kwestie, gaf heden verslag van
het voorgevallene en bevestigde voorts
het door hem opgemaakte proces-verbaal.
Verdachte had in zijn overspanning ook
nog een Nederlandsche vlag in een roode
veranderd, teneinde van zijn momenteele
communistische gezindheid blijk te geven.
Later is zijn kleur weer afgezakt en had
hu zijn verontschuldiging aangeboden.
Mr. Schenkeveld opponeerde voor den
visschersman als raadsman en verdediger
en had ook nog een getuige-deskundige
doen dagvaarden.
Pleiter trachtte twijfel te wekken, of de
verdachte wel opzettelijk was komen aan
varen, ten einde zich in het conflict der
politie met bokke Hoekstra op bovenom
schreven wijze te bemoeien.
De heer Rikel Brants, getuige-deskun
dige, voorzitter der Urksche visscherii-
belangen, gaf op verzoek van verdediger
een duidelijke uiteenzetting van den toe
stand der visscherijbelangen in verband
met het noodige consent, dat echter niet
Van onzen bijzonderen medewerker.
IV*)
Op den dag van het vertrek zullen
eenige gasten ons uitgeleide dowi tot de
Baai van Cascaes.
De Minister van Marine toonde zich een
enthousiast bewonderaar der booten, en
wilde niets liever dan een tocht onder wa
ter mede maken; de Nederlandsche Zaak
gelastigde zal gaarne van de partij zijn.
Te 2 uur 's middags zal op Hr. Ms. „K.
XV" de standaard van den Minister om
hoog gaan, nadat Zijne Excellentie met
zijn Staf zich heeft ingescheept.
„Los voor en achter", het bezoek aan
Lissabon is geëindigd, met 13 miilsvaart
gaan wij de Taag af, om buiten de terri
toriale wateren de gasten het onderwater-
bedrijf te toonen.
Van de Onderzeedienstkazerne waait
het sein „Goede reis", vanaf de gistfabrek
wordt gesalueerd met de Nederlandsche
vlag.
Weldra komt het sein „klaar maken
voor onderwater" en „verspreiden", de
beide booten gaan op eenigen afstand van
elkaar onder water.
Zijne Excellentie is niet te vermurwen
de centrale te verlaten, alles schijnt hem
belang in te boezemen; het dieptesturen
heeft zijn bijzondere aandacht. Weldra
klinken onderwater kloksignalen, de com
municatie tusschen beide booten wordt
tot stand gebracht. Het sein „A quelle
profondeur êtes vous?" met als antwoord
„80 mètres, and still going strong" leidt
tot Zuidelijke uitbarstingen van spontani
teit. Aan het einde van den tocht worden
de gasten afgehaald door een Portugee-
sche onderzeeboot.
De Ministervlag wordt neergehaald, en
opgeborgen in een daartoe behoorende
hoes. Vlak voor het afsteken der sloep
wordt de vlag aangereikt. Zijne Excellen
tie blijkt echter niets van dit ceremonieel
gemist te hebben, want op het moment
dat de vlag wordt overgegeven aan den
stuurman van de sloep, grüpt ïiii in, neemt
de vlag over, en werpt deze terug aan
boord van de „K. XV", met enkele harte
lijke woorden te kennen gevend, dat deze
als souvenir bedoeld is.
De gasten waren vele malen „En-
chanté" over den tocht; zij wuiven en
zwaaien tot de booten uit zicht raken.
De koers wordt gesteld naar Kaap St.
Vincent, met bestemming naar de Mid-
dellandsche Zee. Het weerbericht is niet
ongunstig, hoewel het weer, dat de Golf
van Biscaije bood, niet te verwachten is;
in de Middellandsche Zee waait het hard.
De weerberichtendienst is in deze streken
niet zoo goed verzorgd als meer naar het
Noorden, plaatselijke berichten zijn
schaarsch.
De bergen kunnen een verraderlijke rol
spelen, door een onderbreking van de
bergketens kan de wind ongenadig hard
doorstaan. Weldra blijkt, dat de weer
goden besloten heebben de koppen bü el
kaar te steken en deze twee notedopjes
hun vet te geven; in de Golf van Biscaüe
waren zü aan het oog ontsnapt.
Op de hondewacht begint het al, na de
luwte van St. Vincent aanwakkerende
Oostenwind met vrij veel zee. De barome
ter begint te dalen, eenige uren later gaat
deze met dezelfde snelheid weder stijgen,
zoodat blijkbaar een actief minimum werd
gepasseerd wind en zee nemen toe, op
de dagwacht gaat een reddingboei ver
loren, eerste teeken van veel overkomend
meer werd verleend na de afsluiting van
het IJselmeer. Men moest toen in 't bezit
zijn van een groote vischacte. Voorts wa
ren de visschers verplicht hun visch-
methode te wijzigen, wat groote kosten
meebracht. Omdat de visschers niet in het
bezit waren van een vergunning '32, wer
den zij niet in de gelegenheid gesteld, ten
einde een vergunning '33 te verkrijgen.
Tot het geven van voorlichting werd
ook nog gehoord de technisch visscherij-
opziener, de heer v. d. Good, die moest
erkennen, dat de visschers met al die
wetswijzigingen slecht waren ingelicht, en
dienaangaande veel verwarring heerschte.
De heer Brants was in Den Haag op
diverse ministeries op audiëntie geweest,
teneinde besprekingen te voeren in het
belang der Urker en andere visschers en
het gevolg was, dat de visscherii gedu
rende eenigen tijd oogluikend werd toe
gestaan.
De officier hield een welwillend gesteld
requisitoir en wilde zich in casu bepalen
tot het requireeren van een voorw. straf,
mede ter bijzondere preventie. Gevorderd
werd 6 maanden gev. voorwaardelijk met
3 proefjaren.
Mr. Schenkeveld was nogal content en
was zoo genadig een flink deel van zijn
pleidooi te schrappen en achtte het alsnu
alleen nog noodig de kwestie van acte en
vergunning meer uitvoerig toe te lichten.
Pleiter schilderde treffend de verbitterde
stemming, die was ontstaan onder de Ur-
kers en daarop komende op de materieele
feiten, die een ongewenscht gevolg waren
der geschapen omstandigheden. Verdach
te kwam niet op voor zichzelf, doch voor
een collega, die onrecht werd aangedaan
Voorts viel pleiter aan de dagvaarding
die naar zijn meening niet was in over
eenstemming met de feiten en achtte pl.
ten dien aanzien de dagvaarding niet vol-
.edig en concludeerde pl. ontslag van
rechtsvervolging subsidiair refereerde hij
zich aan het oordeel der rechtbank.
Op enkele punten van pleiters betoog
werd door den officier gereplioerd en
uocr verdediger op zi.in beurt wmi beant
woord.
(Vervolg van Dinsdag).
Zooals door praemature publicaties was
te verwachten, was de z.g. publieke tri
bune propvol met nieuwsgierigen naar de
behandeling van een zoo zeldzaam voor
komend sensatieproces.
De eerste getuige was natuurlijk de
criminal-anatomist Dr. Hulst, wiens ka
rakteristieke verschijning steeds duidde
water. De oppasser beneden is gelukkig
zeevast, hoewel hij met geen mogelijkheid
bevaren genoemd kan worden. In de Golf
van Biscaüe waren de slingerlatten door.
loopend opgetuigd, waarschijnlijk afgaan-
de op de reputatie, echter in dit weer
zochten theekopjes en bordjes speelsch
een uitweg naar beneden, gehoorzamend
aan de eeuwige wet der zwaartekracht
ongehinderd door slingerlatten of andere
nuttige uitvindingen. Boterhammen wer
den zonder menschelijke hulp gesmeerd
en belegd, echter niet volgens de ons be
kende normen.
Wind en zee nemen hand over hand
toe, stormkracht wordt bereikt. Het is een
fantastisch gezicht de andere boot haar
neus er in te zien steken, ver slaan de
schroeven boven water, bij het opheffen
van den kop zijn er momenten, dat wij
de kingston van tank I kunnen bewon
deren. Het aantal omwentelingen is reeds
lang tot een minimum teruggebracht, (]e
peiling van een licht op 15 mijl 'stand
verandert per wacht negen graden, het
behoud bedraagt een half a driekwart mijl
per uur.
Het blijkt echter, dat de booze opzet dei-
weergoden bezig is te gelukken. De ach-
terduikroerleiding heeft het zwaar te ver
antwoorden, als dit zoo doorgaat is averij
onvermijdelijk.
Wii maken ons los van de geweldige
dynamiek der golven, en begeven ons in
de welhaast statistische rust der hekbuis-
kamer. Het is nauwelijks te gelooven, dat
Natuur en Techniek hier een verwoeden
strijd voeren, een strijd om het behoud
of de vernietiging van het werk van men-
schenlianden.
Zwaar werkt de stuurleiding elk oogen-
blik dat de roeren, opgelicht door de hoo-
ge zee, het water weer bereiken. Stutten
en schoren worden geplaatst om de schade
tot een minimum te beperken.
De draadloozé is druk in de weer, beide
booten blijken met dezelfde moeilijkheden
te kampen te hebben, dezelfde maatrege
len te hebben genomen.
Onder lij van de kust, op weg naar
Cadiz. De stuurleiding heeft het niet ge
houden, hoewel de schade mee blijkt te
vallen, het eigenlijke herstellingswerk zal
niet meer dan eenige dagen vorderen,
echter het woord onderzeeboot is in-
haerent aan weinig ruimte het demon-
teeren en weder monteeren van onderdee-
len die in den weg zitten, zal meer tijd
vorderen.
Telegrammen zijn heen en weer ge
gaan, het voorgenomen verblijf te Cadii
werd gemeld en goedgekeurd.
De eisch van veiligheid geschiedt on,
de duikroerleiding ook buitenboord te
onderzoeken, waarvoor dokken noodzake
lijk is. Een voorloopig onderzoek en de
betrekkelijk lichte aard der beschadiging
doen echter hopen een hoop die be
waarheid werd dat hier niets nieuws
aan het licht zal treden.
Ondanks de opgeloopen schade luidt
het eenstemmig oordeel: „Prachtige zee
schepen, geschikt voor elk weer af te
riiden. na voorziening in deze averij ei
opheffing der oorzaken een stap voorui'
in de goede richting. Eenige dagen op
onthoud, een groote teleurstelling, bul
never say die, we komen er wel.
Het derde artikel werd opgenomen ii
ons nummer van Zaterdag 3 Maart.
B.
op de lugubere omstandigheid, dat op den
achtergrond een lijk staat.
De deskundige bevestigde hier zijn
uiteraard griezelig rapport met de con
clusie, dat de verslagene Jan Oldenburger
overleed als gevolg van het hem aange
dane uiterlijk geweld, aangezien andere
physieke afwijkingen niet werden aange
troffen. De slag werd vermoedelijk ont
vangen in gebukte houding.
Daarop werd gehoord verdachte Dirk
Gr., die niet ontkende geslagen te hebben.
Hij kende den verslagene zeer oppervlak
kig en was met hem in aanraking geko
men omdat hij een huishoudster zocht, op
welke betrekking reflecteerde mej. A. de
Haan, de huishoudster van Oldenburger.
De man scheen wel zenuwachtig, dat de
juffrouw zou vertrekken. Op 2 Januari
kwam de juffrouw met de bus en tot 8
Januari hadden zij genoeglijk samen ge
leefd. In den nacht van de misdaad was
hij met zijn huishoudster op visite geweest
bij zijn broer op het Zeglis. Thuisgeko
men zaten ze nog wat te praten en hoor
den zij een knal. Aanvankelijk hoorden zii
niets, doch eensklaps werd een ruit kapot
gegooid. Dirk Gr. wapende zich toen met
een stuk hout en ging, voorzien van een
zaklantaarn, naar beneden. Bedoeld stuk
hout, beslagen met twee uitstekende ijze
ren hengsels, was ter zitting aanwezig.
Buiten gekomen zag Dirk Gr. een persoon,
die, naar hij dacht, een wapen in zijn han
den had en in zijn schrik en overspanning
sloeg hij op hem los. De man kwam wel
oji hem toe, maar zeide niets.
Verdachte ontkende een bepaalden opzei
te hebben gehad den man te vermoorden,
maar hij was bevreesd voor een aanval.
Ben jij zoo'n bange kerel? vroeg mr.
Ledeboer, de president.
Ik heb niet eens gezien, wat ik in m'n
handen heb gehad, repliceerde de ver
dachte.
Het gezicht van dien man was ver
schrikkelijk, zei verdachte half huilend,
ik heb niet gewild dien man dood te slaan.
De zwaarte van het massieve stuk hout
had volgens Dr. Hulst veel bygedragen
om de kracht van den slag te bevorderen.
Verdachte verklaarde geheel uitzinnig
met het stuk hout naar het politiebureau
te zijn gerend. Hij wist niet hoe liii op het
bureau was gekomen en had daar gezegd,
dat er in de Bloemstraat wat was gebeurd
en daar een man lag.
De 34-jarige Annegie de Haan, de be
wuste huishoudster en ongewilde oorzaak
van het bloedige drama, was eenige jaren
huishoudster geweest bii Oldenburger.
Had men aanvankelijk trouwplannen, la
ter werd de verhouding minder prettig als
