RECLAMEMANTEL naar maat
LEV
lil
Zoo'n droge Kuch
BINNENLAND
BUITENLAND
Laat SIEGERS
uw reparateur zijn
Geen terugkeer tot de
R. K. kerk.
^iXaaï efaan wc ideen?
Quaker DniJC blijven
heldersche courant
sl zaterdag 21 april 1934.
tweede blad
5
ONZE
J.J. H. KOOPMAN, Weststr.1.'
havermout dun j geldig
DE VERJAARDAG VAN
PRINS HENDRIK.
Ter gelegenheid van den verjaardag
van Prins Hendrik waren Donderdag
van alle openbare en van tal van particu
liere gebouwen de vlaggen uitgestoken.
De Marine had des middags vrijaf.
I ■■■■■[■■IIIIWIIIM I —IM
voortgezet lager onderwijs, het handwer
ken bij het gewoon lager onderwijs als
vakonderwijs, het teekenen en zingen op
de scholen voor uitgebreid lager onder
wijs, het onderwijs in de stenografie en
de gemeentelijke vormschool.
Voorts ligt het in de bedoeling een
scherpe selectie toe te passen op de toe
lating tot de H.B.S.-en, de taalcursussen
aan, de scholen voor voortgezet lager on
derwijs op te heffen en de voeding en
Meeding aan kinderen van behoeftige
ouders sterk in te perken.
f;KV BRUIN BOEK VAN DIMITROFF.
Binnenkort zal verschijnen „Dimitroff
contra Doering (Bruinboek (11). Het be-
vat onthullingen over de werkelijke
brandstichters van den Rijksdag, inge-
jeid door dr. D. N. Pritt, kings counselor.
Bijdragen van Roiuain Rolland, Theodor
Dreiser, Lion Feuchwangèr en Georgij
Dimitroff. Opgenomen zijn: tot dusverre
nergens gepubliceerde donmmenten, ver
klaringen, brieven en foto's, een uitvoe-
rjge Dimitroff-hiografie en de eerst ge
publiceerde bijdrage van Georgij Dimi-
trofi: „Wat beoogden de Nationaal-Soeia-
jisten met den Rijksdagbrand?"
Uitgeefster is de N.V. Uitgeversmaat
schappij „Ge Gulden Ster".. Amsterdam.
LAWAAI IX DE CORTES.
In de Spaansche Cortes zal een krach
tige electrische bel worden geplaatst,
wélke in werking zal worden gesteld, als
bij stormachtige zittingen de stem van
den voorzitter niet meer te vernemen is.
De voorzitter zal deze bel van af zijn
zetel kunnen bedienen en de installatie is
zóó gemaakt, dat de bel blijft luiden tot
dat. de gemoederen der afgevaardigden
gekalmeerd zijn.
Was misschien voor Nederland hier en
daar ook wel goéd.
GENERAAL SMUTS EN DE JODEN.
Generaal Smuts heeft de plechtikheid
verricht van de eerste steenlegging voor
een nieuwe synagoge in een der voor
steden van Kaapstad.
Hij hield daarbij een rede, waarin hij
verzekerde, dat elke anti-Joodsche agita
tie zou stuiten op het verzet der Zuid-
Afrikaansche regeering. De Joodsche
kwestie is een kwestie van het Christe
lijk geweten en de wereld kan niet dul
den dat de Joden vertrapt worden. Ook
anderen zullen dan vertrapt worden.
Zuid-Afrika zal het laatste land zijn waar-
het anti-semitisme succes kan hebben.
DE DUITSCHE JEUGD AAN DEN
TAND GEVOELD.
1.200.000 personen geëxamineerd.
Het Duitsche Arbeidsfront heeft te sa
men niet de Hitler-jeugd in de afgeloopen
week jeugdige leden van deze organisaties
op de proef gesteld hoeverre Bun kennis
strekte aangaande onderwerpen, welke in
het tegenwoordige Duitschland van be-
iairg worden geacht.
Den jaatsten dag werden jonge men-
schen.die in administratieve betrekkingen
waren, aan den tand gevoeld; typisten,
klerken, enz.
3Der Montage geeft een beschrijving
van dien dag, waarop meisjes tussehen
14 en 1(3 jaar werden ondervraagd.
Eerst hadden zij algemeene vragen te
beantwoorden als: »Wat is de beteekenis
van de Hitlerjeugd voor mij?* Daarna
werden vragen gesteld betreffende bet
besturen van de huishouding, eerste hulp
bij ongelukken.
De examinandae moesten o.a. gaten in
kousen stoppen, knoopsgaten maken e.d.
Ten slotte moesten zij proeven afleggen
omtrent de kennis en vaardigheid in haar
eigen vak en vragen beantwoorden als
deze: «Wat zoudt u doen als u naar een
bank werd gezonden met een chèque, en
die onderweg verloor?*
Winkelmeisjes werden problemen van
tact voorgelegd, als: »Hoe zoudt u op
treden jegens een moeder en dochter, die
het niet eens konden worden over een
mantel van dé dochter?*
In het geheel werden in de afgeloopen
week 1.200.000 personen getoetst.
(Hbl.).
NATIONALE VROUWENRAAD.
Pensionneering van onderwijzers.
De Nationale Vrouwenraad van Neder
land verzocht aan de regeering een on
derzoek te doen instellen naar de moge
lijkheid om aan onderwijzend personeel
op hun verzoek op 60-jarigen leeftijd pen
sioen toe te kennen.
In een tweede adres komt de N. V. R.
op tegen het feit, dat de werkende vrouw
thans in vele opzichten wordt achter
gesteld bij haar mannelijken collega, en
haar moeizaam verkregen recht op vrije
beroepskeuze en betaalden arbeid daar
door wordt aangetast.
DE LOONSVERLAGING IN DE
ZAANSTREEK.
Nu de pogingen van den rijksbemidde-
laar, den heer S. de Vries Czn., niet tot de
gewenschte overeenstemming hebben ge
leid, zullen de arbeiders, althans de mo
dernen )de christelijke en katholieke or
ganisaties hebben de patroonsvoorstellen
aanvaard) zich opnieuw beraden. De firma
Polak en Schwartz heeft aan de fabriek
aangeplakt, dat de verlaging in twe° etap
pen zal worden ingevoerd, namelijk twee
en een half "procent bij de eerste beta
ling en nog weer twee en half procent in
Juni.
DE AMSTERDAMSCHE RAADSLEDEN
TEGEN DE STEUNVERLAGING.
De gemeenteraad van Amsterdam heeft
Donderdagavond, na uitvoerige beraadsla
gingen met een meerderheid van 24 tegen
12 stemmen aangenomen een motie-Van
Eek, luidende:
„De Raad, van oordeel, dat bij de te
genwoordige kosten van het levenson
derhoud verdere verlaging van den
steun aan werkloozen niet verantwoord
is, wijl hij anders beneden de grens van
van een minimum-bestaan zou dalen,
noodigt B. en W. uit, alle mogelijke
pogingen bij de regeering aan te wen
den, ten einde de voorgenomen ver
slechtering van de normen van steun-
verleening te, voorkomen."
Voor deze motie stemden: de sociaal
democraten, de communisten, de heer
Kitsz (r.s.p.), de beide katholieken Schlich-
ting en Steinmetz, de anti-revolutionnaire
oud-wethouder Douwes, de heer Ketelaar
(v.d.) en de partijloozë dr. De Hartogh.
ONDERWIJS A FBRAAK
Rotterdamsehc plannen.
Hardnekkige geruchten omtrent ingrij
pende bezuinigingen op het onderwijs
doen te Rotterdam de ronde, o.a. over het
opheffen van het voorbereidend onder
wijs en de openbare leeszalen.
Eveneens schijnt een maatregel te ver
wachten, om alle boventallige onderwij
zers te ontslaan en hét thans aanvaarde
maximum van 42 leerlingen per klasse
om te zetten in een van 50.
DE SPELLING-MARCHANT.
Hoe het voorstel zou zijn.
Het compromis-voorstel inzake een ver
eenvoudigde spelling, zooals dit door mi-
1 nister Marchant is overgenomen, is thans
verschenen. In 't kort gezegd ziet het er
als volgt uit:
1, De naamvals-n verdwijnt.
2. De dubbele ee verdwijnt uit de open
lettergrepen, behalve aan het eind van de
woorden en in de uitgangen eelen en
eeren.
3, De dubbele oo verdwijnt uit de open
lettergrepen, behalve in een paar woorden
(loochenen en nog enkele).
4. De ch verdwijnt waar ze niet ge
hoord wordt, behalve in den uitgang isch
(logisch, historisch, etc.).
(Het onderstaande is in de nieuwe
spelling geschreven.)
Invoering in September?
I De commissie stelt zich voor, dat de
nieuwe schrijfwijze zoo spoedig mogelijk
zal worden yoorgeschreven voor alle stuk
ken, die van de Regering uitgaan, en
dat zij bij het begin van de cursus, die
met September t1934 aanvangt, wordt in
gevoerd op alle scholen, waarvoor de Re
gering bevoegdheid heeft dit voor te
schrijven.
Men mag aannemen, dat, wanneer de
Regering met haar ambtelijke stukken
voorgaat, de andere overheidsorganen
zich daarbij zullen aansluiten.
Hetzelfde mag worden verwacht van
de pers.
Ook kan er op worden gerekend, dat de
overgrote meerderheid ook van die scho
len, waarvoor de nieuwe regels niet kun
nen worden voorgeschreven, zich spoe
dig daarnaar zal richten.
Aangenomen mag worden, dat de Re
gering in staat zal zijn te voorkomen, dat
het invoeren van de nieuwe spelling voor
het onderwijs te grote kosten met zich zal
brengen.
C RI SI SST EU N VOOR DEN
LANDBOUW.
Melkveehouderij.
De vooruitzichten voor de melkveehou
derij zullen de allergrootste zorg bieden,
indien de desbetreffende kringen niet ten
volle doordrongen zijn van de noodzake
lijkheid, dat de voorgenomen afslachting
met 210.000 stuks een minimum is en de
volgens de ontworpen teeltregeling toe
gestane aanfok van 350.000 stuks vaars-
kalveren een maximum is, waaraan onder
alle omstandigheden de hand moet worden
gehouden.
Zoo'n blaffende, doffe, pijnlijke hoest,
die Uw borst verscheurt en U niet al
leen overdag, maar vooral 's nachts
zoo kwelt, wordt veroorzaakt door
slijm, die zich heeft vastgezet en niet
wil loskomen. Die raakt Ge binnen
24 uur kwijt, als Ge Akker's Abdijsi
roop neemt. Abdijsiroop woelt die
slijm los en bevrijdt Uw luchtpijpen
van ziektekiemen. De Abdijsiroop be
strijdt met kracht de gevolgen van ge
vatte koude, voorkomt ernstiger aan
doeningen. Neem vandaag nog .bij:
Hoest-Griep-Bronchitis-Aslfma
Positie der landarbeiders.
De minister kan niet ontkennen, dat in
het algemeen de loonen der landarebiders
geenszins hoog zijn te noemen. Maat
regelen ter verbetering zijn in voorberei
ding, waarbij aan de gesteunde landbouw
bedrijven de verplichting wordt opgelegd
de door den minister nader te bepalen
voorwaarden betreffende de verhouding
tussehen werkgevers en arbeiders in acht
te nemen.
WATERLEIDING IN N.-HOLLAND.
Tariefverïaging met 1 Januari.
In de afd. van de Prov. Staten van
N.-Holland is de vraag gesteld of de ook
door Ged. Staten gewenschte tariefsver
laging niet vertraagd zou worden door
het ten volle ten laste van het P.W.N.
brengen van de kapitaalslasten der duin
terreinen, kon het lid van Ged. Staten
eene geruststellende mededeeling dóen.
De verwachte gunstige ontwikkeling heeft
zich voortgezet en Ged. Staten hebben
dan ook reeds kunnen besluiten om met
ingang van I Januari 1935 de tarieven
voor het leidingwater te verlagen.
De omvangrijke voorbereidende werk
zaamheden bij het P.W.N. zijn bereids
begonnen, maar reeds nu kan worden
medegedeeld, dat de verlaging volgens
den oppervlaktegrondslag, gemiddeld over
alle perceelen, ongeveer 16 pet. zal be
dragen.
De totale inkomstenvermindering, die
het P.W.N. zich kan veroorloven, wordt
voor 1935 op rond f 400 O OO begroot.
„VEILIGHEIDSLAAN" IN ALKMAAR.
Wat is dat? vraagt de lezer natuurlijk,
en dan kunnen wij antwoorden, dat dooi
de'Kon. Ned. Automobielclub (KNAC) is
ingesteld een examen voor de betrouw
baarheid van auto's, een soort „veilig
heidsexamen" dus. Iedere wagen, die deze
proef met succes heeft doorstaan, krijgt
daarvoor een wimpel, den oranjewimpel
van de KNAC, hetgeen gezien den ernst,
waarmede de auto's worden ge"test",
waarlijk een onderscheiding mag worden
genoemd. Iedere automobilist, die zich aan
deze proef onderwerpt, krijgt een kaart,
waarin verschillende gaatjes worden ge-
Dagelijks Witte Bioscoop", (7.30 uw):
Dagelijks „Tivoli-Theater", (7 uur):
Zaterdag 21 April.
Feestavond Korfbalclub E.L.T.O., Musis,
8 uur.
Gymnastiek- en Excercitie-vereeniging
,,Pro Patria", Soirée Dansante, Casino,
8 uur.
Varicté-avond, Kegelhuis, 8 uur.
Zondag 22 April.
The Ramblers, Casino, 's middags en
's avonds.
Variété-avond Kegelhuis, 8 uur.
Uitvoering Gemengde R.K. Tooneelver-
eeniging „Excelsior"„Als 't verleden
spreekt", Gebouw R. K. Volksbond,
8.15 uur.
Dinsdag 24 April.
Tooneelverecniging „Taventi", uitvoering
voor donateurs, 's avonds 8.30 uur,
Casino.
Donderdag 26 April.
Tooneelvereeniging „Tavenu", openbare
uitvoering van Haar andere man",
's avonds 8.30 uur. Casino.
Oranje-Concert van Geref. Zangvereen.
HallelujaGeref. Kerk, ]ulianapark,
8.15 uur.
knipt voor goed- of afkeuring. Daaruit zal
dan moeten worden opgemaakt of de
wagen den oranjewimpel inderdaad krijgt.
Wij kunnen wel zeggen, dat dit slechts
met een klein percentage der onderzochte
wagens het geval is.
Wij hebben dezer dagen van zoo'n proef
kunnen lezen; de auto's moeten in een
bepaalde laan een proefrit afleggen, van*
daar de naam „veiligheidslaan". Van 21
tot 29 April zal zoo'n Veiligheidslaan in
Alkmaar worden gehouden en wij raden
autobezitters ten sterkste aan hun wagen
aan deze testproef te onderwerpen.
EEN A.N.W.B.-BIJKANTOOR TE
MAASTRICHT.
De A.N.W.B. Toeristenbond voor Ne
derland, die verleden jaar te Arnhem zijn
eerste bijkantoor opende, vond in de daar
verkregen resultaten aanleiding over te
gaan lot de vestiging van een tweede
bijkantoor, dat op Dinsdag 1 Mei a.s. zal
worden geopend te Maastricht, Sta
tionsstraat 3, tegenover het station.
Dezelfde overwegingen, welke hebben
gegolden bij de instelling van het bij
kantoor te Arnhem, hebben ook geleid
tot het vestigen van het kantoor te Maas
tricht, waarvan als leider benoemd is de
•heer A. Dorren te Valkenburg. In een
toeristisch centrum, tevens centrum voor
grensverkeer, wil de A.N.W.B. zijn leden
het gerief verschaffen, dat zij hun grens-
docuraënten rechtstreeks, dus niet via
het kantoor te 's Gravenhage of Amster
dam, kunnen ontvangen, dat zij zoo noodig
daar op kunnen wachten, dat zij hier ook
gratis gebruik kunnen maken van den
reisinlichtingsdienst welke de Bond hun
biedt en dat hier ook alle Bond.suitgaven
direct geleverd kunnen worden.
Behalve de bewoners van Zuid Limburg
vormen ook de talrijke zomergasten van
Valkenburg en omgeving een categorie
toeristen, welke eveneens vanhetnieuwe
bijkantoor gebruik zal maken.
VRIJGESTELDEN VAN ORGANISA
TIES VAN GEMEENTELIJK
PERSONEEL.
Naar vernomen wordt is op het oogen-
blik bij den ministerraad een wetsontwerp
in overweging tot wijziging van de Kies
wet, de Gemeentewet en de Provinciale
wet en waarvan de strekking is, dat aan
vrijgestelden van organisaties van ge
meente- en provinciaal personeel de ver
kiesbaarheid voor den gemeenteraad resp.
de Provinciale Staten wordt ontnomen.
TROTZKI NOG TE BARBIZON.
Het bericht, dat Trotzki nog te Bar
bizon zou zijn,- is onjuist gebleken.
Woensdag had hij zijn villa nog niet
verlaten.
Waarheen Trotzki zal gaan, weet nog
niemand. Hij zelf wellicht ook niet, om
dat hij in vele landen een ongewenschte
gast is.
Spanje werd genoemd, maar uit Ma
drid wordt bericht, dat de Spaansche mi
nister van binnenlandsche zaken aan
Reuter heeft meegedeeld, dat er nog geen
verzoek van Trotski, 0111 zich in Spanje te
vestigen, was ingekomen en dat een der
gelijk verzoek kans zou hebben te wor
den afgewezen, omdat Trotski, gezien de
omstandigheden waarin Spanje verkeert,
een bron van onrust zou kunnen worden.
HET ENGELSCHE WITBOEK
VERSCHENEN.
Wat het inhoudt.
.Woensdagavond is het Engelsehe wit
boek verschenen, dat de diverse memories
bevat, die tussehen 14 Februari en 17
April'gewisseld zijn.
Het witboek bevat de zienswijze van de
Duitsche regeering over het Engelsehe
mémorandum van 29 Januari. Deze uit
eenzetting is het resumé van enkele be
langrijke wijzigingen, welke de Duitsche
regeering als voorbehoud stelde bij het
aanvaarden van het Engelsehe memoran
dum, met name het bezit van een defen
sieve luchtmacht zonder bommenwer
pers gedurende de eerste vijf jaren van
de ontworpen conventie, gelijkheid van
luchtmacht aan het einde van de tweede
vijfjarige periode, het aannemen van een
nieuwe regeling tot verzekering van het
onmilitaire karakter van S.A. en S.S. met
waarborging van een controlestelsel en
ten slotte aanvaarding van het uitstel
der strijdkrachten van de andere naties
tot het einde van de eerste vijfjarige pe
riode met de bepaling, dat de maatregelen
tot ontwapening, door Engeland voor
gesteld, in de tweede periode van vijf jaar
hun beslag zouden krijgen.
Van de 600 Duitsche predikanten.
In ons nummer van Dinsdag hebben
we een bericht opgenomen over de be
keering van 600 Duitsche Luthersche
predikanten tot de R.K. kerk. Bij dit
bericht schijnt de fantasie den bericht
gever nogal parten te hrbben gespeeld.
De Nederlander (christ.-hist.) noemt het
verhaal n.1. «humbug* en «sensatie*.
Het blad vertelt dan dat de z.g.
leider van de beweging, de prof. in
de theologie, dr. Karl Thieme in
November 1932 is gestorven.
De man, over wien het thans gaat, is
zijn zoon en beet ook Karl Thieme maar
hij is verbonden geweest „professor"
heet dat in het Duitsch aan het
Lehrerseminar te Ebing. In het voorjaar
van 1933 is bij daar ontslagen wegens
politieke redenenthans is hij zonder
ambt of positie. Hij is bovendien niet
theoloog doch paedagoog. Dat maakt al
eenig verschilHoe staat het met zijn
aanhang
Daarmede staat het even droevigde
schare van 60ü predikanten bestaat niet.
Hij heeft dit, volgens een zooeven door
ons ontvangen bericht, zelf laatstleden
Zaterdag te Berlijn medegedeeld.
Thieme zelf is inderdaad overgegaan
tot de r.k. kerk, doch het doel van zijn
beweging is echter niet, volgens de door
het blad ontvangen inlichtingen, een
massale overgang tot de r.k. kerk, doch
het streven naar eenheid van de christe
nen, met behoud van de bestaande kerken
en liturgieën.
DE ONAFHANKELIJKHEID DER
PHILIPPIJNEN.
Reuter meldt uit Washington
Senator Borah heeft een voorstel ge
daan, 0111 aan de Philippijnen volledige
onafhankelijkheid toe te kennen binnen
twee tot drie jaren, inplaats van de in de
betrokken wet voorgestelde periode van
tien tot twaalf jaar.
Alleen dan zou het z. i. mogelijk zijn
een heffing van 3 cents per pond te leggen
op den invoer van palmpitten, olie, enz.,
die nu nog vrij ingevoerd worden tot
groote schade van Amerik. producenten.
TE AMSTERDAM.
Wij lezen in Het Volk:
I11 verhand met de noodzakelijkheid de
begrooting voor het jaar 1935 sluitend te
maken, acht het gemeentebestuur het ge-
wenscht, opnieuw belangrijke bezuinigin
gen toe te passen, ten 'einde hetgeschat
tekort van 11.000.009 te overbruggen.
De wethouder van Financiën, de heer
Rustige, heeft naar a'anleidng van dit
voornemen een nota doen toekomen aan
den wethouder voor onderwijs, dr. Vos,
waarin niet minder dan 26 punten van be
zuiniging worden vermeld.
De basis van déze nota wordt gevormd
door het voorstel, dat alle onderwijsvoor
zieningen, die niet dwingend door de wet
worden voorgeschreven, zullen worden
opgeheven. Het ligt in de bedoeling, in
dien deze plannen werkelijkheid worden,
deze bezuinigingen met ingang van 1
Januari 1935 te doen plaats vinden.
De zwarte lijst.
Zouden de in deze nota genoemde be
zuinigingen worden uitgevoerd, dan zou
in Amsterdam worden 'afgeschaft en op
geheven: het Montessori- en Dalton-on
derwijs, het instituut vakonderwijs op de
scholen voor gewoon, voortgezet en uitge
breid lager onderwijs, de handenarbeid
en het handwerken op de scholen voor
i' Verschenen is de Memorie van Ant-
Tweede Kamer betreffende de wetsont-
1 Tweede aKmer betreffende de wetsont-
1 werpen: wijziging en verhooging van het
Ve hoofdstuk der rijksbegrooting 1933
(wijziging, verhooging en invoeging van
artikelen, in verband met de instelling
van het landbouwcrisisfonds); begrooting
van het landbouwcrisisfonds voor 1933;
Adem yoor 1934.
Met vele leden is de minister van mee
ning dat de tijd voor de opheffing der
steunmaatregelen nog niet is gekomen.
Dit beteekent echter niet dat de landbouw
blijvend op den huldigen steun kan blij
ven rekenen. De tendenz naar een lager
levensniveau zal ook de landbouw moeten
volgen.
aangename pasvorm
mooie stoffen
prima bewerking
„Reken maar, ga ik dezelfde avond met
m'n ineissie uit, zitte we same op een ban
kje, zeg ik tegen der: „Ruik es wat een
fijne odeur ik voor je meegebracht heb en
meteen douw ik het lieve kind me zakdoek
onder der neus. En laat nou net die stom
me polkabrok der in zitte, met room. Was
dat effe wat?"
Het heele gezelschap plunjewasschers
is het er over eens dat dat heel wat was.
«Vooruit manne, 't is tijd; we motte dek-
schrobbe!"
Vlug wordt de gewasschen plunje uit
gewrongen en voorloopig op stapels ge
logd. De balies worden geleegd, schoon
gemaakt en opgeborgen.
Spoedig daarna is de wasch opgehan
gen en vervolgt de „Nautilus" zijn koers,
de bak met de wapperende plunje ver
sierd tot aan den tijd van droog want.
Negen dagen later zijn we weer terug in
Nieuwediep.
Het is herfst, omstreeks half October.
Be „Nautilus" ligt gereed haar zooveel-
ste reis naar het vischterrein op de Noord
zee aan te vangen. Het is opvallend hoe
veel bekijks ons scheepje van de wande
lende of lanterfantende of boodschappen
doende goegemeente heeft. Zeker, de
„Nautilus" is een mooi schip en de beman
ning mag er wezen. De schoone lijnen
en het ranke voorkomen boeien den voor
bijganger. En niet in 't minst de roman
tiek, welke van-het vaartuig afstraalt.
Is dit niet het schip, dat wind en weer
trotseert om te midden der grootste ge
varen te doen wat tot de plichten van een
politiekruiser behoort?", vraagt men el
kander en blijft staan.
Een nuchterling, tegenover wien ik in
bovenomschreven bewoordingen mijn ver
onderstelling over dit enthousiasme uitte,
keek me meewarig aan en zei: „Je bent
niet lekker; 't komt omdat we vlak bij de
Texelsche boot liggen."
Je hebt nu eenmaal altijd mensehen, die
volkomen van romantiek zijn gespeend.
Enfin, hoe het zij: de belangstelling bij
ons vertrek is er en ook de straatbengels
op het vlot ontbreken niet die, bij het ont-
meren willen helpen en dus in den weg
loopen.
„Voor en achter!" schalt voor de zoo-
veelste maal de stentorstem van den kolos
sale, zoodat ieder het hoort Niet één, die
op zijn post moet zjjn bij het ontmeren of
inhalen van de plank, zal een eventueel
mankeeren kunnen verontschuldigen met
de mededeeling, dat-ie niets heeft ge
hoord. Er ontbreekt dan ook niemand op
zijn plaats; de trossen worden losgegooid,
dé plank ingehaald, in de machinekamer
rinkinkt de telegraaf en wederom ver
laat de „Nautilus" de buitenhaven van,
Nieuwediep, nagestaard door vele leden
van Helder's burgerij.
De schoone zomer van 1933 behoort tot
het verleden. De arme mildheid der voor
bije Septemberdagen is verdwenen en de
Noordwestenwind, met de kracht van een
stijve bries, de golven niet schuimende
kammen teekenend, voert in zijn killen
adem de voorboden van den naderenden
winter mede. A
De reeds laagstaande zon zendt haar
stralen over de branding op de Razende
Bol henen, de zandbank met zijn wit
schuimende, immer veranderende rand
van bruisende koppen. De lucht is helder,
behalve aan den westelijken horizon, waar
donkergrijze wolken op de zee staan, ge
reed om de dalende zon te grijpen en in
te spinnen in hun zware nevelsluiers ge
lijk 'n spin haar prooi. Weldra is dan ook
de zon achter het grauwe floers verdwe
nen en het helle middaglicht gaat over
in het grijze, egale, diffuse licht van den
herfstdag. De helle glans der schuimende
koppen heeft plaats gemaakt voor een mat
wit. En met deze monotone kleuren: grijs
grauw en wit, breken de deinende golven
op het Huisduiner strand, dat helaas zoo
veel gebied aan de opdringende zee heeft
moeten afstaan. Van onze plaats gezien is
het slechts een zeer smalle strook zand,
welke de zee scheidt van de duinen met
de schilderachtige landhuisjes en het bad
hotel op hun kruin.
Zoodra de „Nautilus" de uiterton van
het Schulpengat is gepasseerd, krijgt de
deining van de groote zee invloed op het
ranke vaartuig en het dobberen begint.
De wind waait met matige kracht en is
krimpende.De bewolking neemt toe.
Op het achterdek, bij de trawllier
staan de Stille en de Puike, ,,'t Wordt
slecht weer" meent de laatste. „De baro
meter gaat langzaam achteruit."
Maar de Stille schudt z'n hoofd. „Zal wel
losloopen, harder dan windkracht 6 krij
gen we niet." De Stille kent de Noordzee
als zijn broekzak. Van jongsaf heeft hij
haar bevaren, in storm en ontij, met wind
stilte en zonnebrand, in hagelstormen zoo
wel als in sneeuwjachten.
,,'t Zal wel losloopen." Het jongmaatje,
Men spreekt van krimpenden wind
als verandering van windrichting tegen
zon geschiedt, in het tegenovergestelde
geval van ruimende wind.
dat in de nabijheid staat, vindt het zoo
ook al erg genoeg. Hjj kent de „Nauti
lus" en de Noordzee alleen nog maar van
den mooien zomer, die achter hem ligt.
Storm heeft hij op zee nog niet beleefd
en hij meent dat het er thans al veel van
weg heeft. En nu hoort hjj tot zijn ver
bazing dat het nog slecht moet worden en
dat hét nog wel zal losloopen.
„Een fijne gelegenheid 0111 het net uit te
zetten, maatje", zegt de Puike, terwijl hij
in zijn domein, de schippersbergplaats
afdaalt. „Kê je mooi bij helpe, goed tegen
de zeeziekte."
De commandant is ten aanzien van hel
net uitzetten van dezelfde meening, tot
vreugde van Je geheele bemanning, de of
ficieren incluis.
„We zullen het nu nog maar waar
nemen, morgen kan het misschien niet
meer."
Weldra is het een en al bewegelijkheid
op het dek aan bakboord. Het visehtuig
weidt gereed gemaakt. Op het achterdek
geniet de vischlier veler belangstelling.
Hij wordt van twee kanten tegelijk onder
handen genomen: er wordt stoom in zijn
binnenste toegelaten, kenbaar aan de
witte wolken, welke uit de geopende af
tapkranen ontsnappen en tegelijkertijd
worden de touwen aangeslagen, welke
moeten dienen voor het uitzetten van het
net en het hijschen van de vischborden.
Wat gaan we nou doen, gaan we nou
zelf haring vangen?" vraagt het jong
maatje aan zijn zeevader.
„Van alles! alles wat er maar in wil
komme," antwoordt de Puike. „Haring,
schol, bot, griet, tong, schelvisch. Maar
schelvisch zal je nou niet vangen hier, die
zit noordelijker."
„Wat een touwe," zucht het jong
maatje bewonderend. „Hoe kê je dat nou
allemaal uit mekaar houwe?"
„As je nou niet zoo lodderig kijkt," zal
ik je de zaak uitlegge," belooft de Puike.
„Maar je moet goed oplette en niet zee
ziek worde, want anders praat ik voor
tjoema."
Het jongmaatje belooft goed te zullen
opletten en te probeeren niet zeeziek te
worden. De bleekheid rond zijn neus en
zijn waterige oogjes doen echter vermoe
den, dat hem dit niet eenvoudig zal af
gaan.
„Nou, kijk dan es hier. Hier heb je dan
allereerst de achtergalg en gunter voor
bij de smederij, de voorgalg.
„Ik dacht dat de doodstraf was afge
schaft bij de marine," valt hei maatje hem
in de rede, een flauwe poging doende met
een grapje een opkomende weeheid weg
tc schertsen.
„Leg niet te klesse, die dinge heete
galge en daaraan hangen deze groote
planken, de vischborden. Zie je die beu
gels? Ze zitte uit de midden, daar komme
de buiktouwe van het net an te zitten en
as nou aans het net te water leit, giert
het voorbord door de vaart van het schip
den eenen kant op en het achterbord den
anderen kant en zoo wordt het net open
gehouden. De borde „scheppe" dan zoo
gezeid."
(Wordt vervolgd).
