Stadsnieuws
MANSLEV
BANKET
SLECHTHOORE^DEN
lat wilt 11
DE HEMITO.
-j-W/FEDË BLAD
nELDERSCHE COURANT VAN DONDERDAG 24 MEI 1934.
Qe nieuwe belastingonder
den naam van
precariorechten
at Poet le leur 1
icht
(Wordt vervolgd).
pon»
Vrijdag
Licht op
[ierdag ^4
voor alle voeriuigen
Mei
'20.28 uur
20.29 uur
7-oals het <ie lezers mogelijk bekend
hpeft de Itaad onzer gemeente in zijn
Ifpr»adering van '20 Februari 1934 be-
I ten op grond van ari'275 der Gemeente-
t onder den naam van Precario-rechten
In'nieuwe belasting te heffen.
I>e verordening waarin deze belasting
.i.,.. is geregeld, is bij Kon. Besluit
Dan '24 Maart 1934 no 48 goedgek-urd
n zal 1 Juni 1934 in werking treden.
6 peze belasting zal worden geheven voor
het gebruik of het genot van de voor
den openbaren dienst bestemde gronden
9„ wateren, en voor het hebben van voor
werpen onder, op of boven voor den
openbaren dienst bestemde gronden en
wateren, die uitsluitend aan de gemeente
in eigendom toebehooren. Gronden en
wateren, die de gemeente enkel beheert
el', onderhoudt zijn van precario-gelden
vrijgesteld. Zoo kan de gemeente b. v.
van de gronden aan de Zuid- rn West
straat, om maar enkele te noemen, die
eigendom van het Rijk zijn, geen precario-
gelden heffen. Wel vernamen wij ter
bevoegde plaatse, dat ook het Rijk reeds
lang precario-gelden heft en zich zooveel
mogelijk bij de gemeentp-verordening
zal 'aanpassen.
Ongetwijfeld zit in deze nieuwe belas
ting, die in tal van gemeenten in ons land
reeds jaren wordt geheven, veel goeds.
In de heffingsverordening van precario
rechten dezer gemeente, die inderdaad
heel soepel is geredigeerd worden in art. 2
verschillende objecten genoemd, waarvoor
vanaf 1 Juni a.s. pr"cario-rechten ver
schuldigd zijn.
Wij willen enkele van deze objecten
noemen en waar noodig er hier en daar
eeu kleine toelichting bijvoegen.
Het innemen van openbare ge
meentegrond langer dan een uur,
Hier valt het oog onmiddellijk op de
Zaterdagsche markt en de gronden buiten
het hek rond de groentenveiling aan de
Van Speykstraat Verder op diverse han
delaren, die op gemeentegronden soms
hun bedrijf of nering uitoefenen of hun
tijdelijk overtollige goederen uren, ja
soms dagen lan r op o.is aller grond depo-
neeren, zonder daarvoor één cent aan de
gemeenschap te beialen. Dit alles is na
1 Juni 1934* zonder het betalen van een
recht aan de genieenie niet meer toege
staan. Doet men het toch, zonder dat bij
de bevoegde instaniies aangifte en be
taling heeft plaats gehad, dan spreekt
art. 8 der heffingsverordening, dat het
verschuldigde recht met het viervoud kan
worden verhoogd. Wij wijzen hptroklcenen
hier met nadruk op
Het innemen van openodien gemeente
grond, voor zoover daarop bijzondere
tarieven niet van toeoassing zijn, bedraagt
het verschuldigde recht voor een dag of
geieelIe van een dag, langer dan een
uur f 0.10 per M2. Verder bestaat nog een
z.". abonnementstarief tegen gereduceer-
ueu prös voor een w-ek, mnand of jaar.
Re bezinepumpinstallaties of
-celijke Inrichtingen.
Voor ucm i.o'ientingen zal een recht
van f 15 per jaar in de gemeentekas
moeten vloeien. In vergelijking met het
recht geheven door het Rijk, nl. minstens
f 100 per jaar, is h<'t gAm°""totarinf zeker
billijk te noemen
Voor het innemen, oveiueKK.cn of op
eenigerlei wijze aan den openbaren dienst
onttrekken van gemeente water, b.v.
in het Heidersche Kanaal, met uitzonde
ring van vaartuigen, waarvoor kanaal-
geld verschuldigd is, zal voortaan ook
betaald moeten worden. In dit verband
denken wij aan de verschillende particu
liereaanlegsteigers. De belasting bedraagt
per jaar per M2 f 2.50, tot een maximum
van f 15.— per jaar voor een geheelen
aanlegsteiger.
Antennedraden of dergelijke ge
leidingen
zullen zonder vergunning en betaling
niet meer boven de openbare straten,
eigendom van de gemeente zijnde, ge
spannen mogen blijven. De particulieren,
die clandestien voor hun radio-ontvangst
maar een draad overeen straat gespannen
hebben, zullen vóór 1 Juni a.s. deze draad
moeten opruimen, daar het anders betalen
wordt naar een tarief van f 0.80 per jaar
per strekkende meter. Voor dezulken is
ons advies, draad zoo vlug mogelijk ver
plaatsen. Treffen de ambtenaren hem na
1 Juni nog aan dan is het onherroepelijk
betalen.
Nu de verschillende soorten
reclame-objecten, waarvan voor
al de hoofdstraten rijkelijk voor
zien zijn.
Wij bedoelen de lichtbakken, lantaarns,
neonlichtbuizen, letterreclame, uithang
borden, uithangteekens, uitstalkasten,
gevelborden, gevelplaten, enz.
Voor ieder dezer voorwerpen of in
richtingen zal belast worden de opper
vlakte in d.M2 berekend van de zijden,
die naar het publiek zjjn gekeerd. De
voorwerpen, welke 15 c.M. of minder
boven den voor den openbaren dienst
bestemden gemeentegrond of gemeente-
water uitsteken, alsmede zonneschermen,
balkons, erkers, luifels, dakgoten en
dergelijke uitbouwsels mits niet tot
reclame gebezigd, zijn vrijgesteld van
grecario-rechten.
Het tarief bedraagt per jaar voor elk
voorwerp of elke inrichting: bij een
oppervlakte van 30 d.M2 of minder f 1.—;
bij een oppervlakte van meer dan 30 d.M2,
doch niet meer dan 1 M.2 f 3.— bij een
oppervlakte van meer dan 1 M.2, per M.2
f 6. een en ander volgens meting of
schatting door of vanwege het Hoofd van
den Contröledienst der gemeentebelas
tingen.
Heeft men dus aan zijn gevel nog uit
steeksels waarop men geen prijs meer
stelt, ruimt ze onmiddelijk op, want na
1 Juni is het onherroepelijk betalen.
Als slot willen wij nog noemen de
automatische weeg- of verkoops
toestellen, die geplaatst zyn op of
boven den gemeentegrond. Hiervoor geldt
niet de vrijstelling, van 15 cM. of minder
uit den gevel, zooals voor de voorwerpen
dienende voor reclamedoeleinden. Het
belastbare object voorde automaten vormt
de grootste horizontale doorsnede van
ieder toestel afzonderlijk.
De belasting bedraagt per jaar voor elk
toestel wanneer de grootste horizontale
doorsnede van het toestel niet meer dan
5 dM2. bedraagt f 2wanneer de grootste
horizontale doorsnede meer dan 5 dM2,
doch minder dan 10 dM2. bedraagt f4.—
en wanneer de doorsnede meer dan 10 dM2.
bedraagt f 6.—. Een hooger bedrag dan
f 6.per jaar is men voor automaten
niet verschuldigd. Automaten geplaatst
in portieken, of die welke zijn ingebouwd
of niet geplaatst op of boven gemeente
grond zijn volgens de huidige bepalingen
voorloopig nog vrijgesteld.
Belanghebbenden kunnen zich voor
nadere inlichtingen wenden tot het Bureau
van den Controledienst der Gemeente
belastingen, Weststraat 40.
Onmiddellijk na 1 Juni a.s. zullen de
ambtenaren der gemeentebelastingen, met
speciaal voor de precariorechten door
heeren Burgemeesteren Wethouders vast
gestelde aangiftebiljetten, de werkzaam
heden aanvangen om de verschillende
daarvoor in aanmerking komende belas
tingplichtigen te gaan beschrijven.
Den 23en dezer slaagde onze plaats
genoot, de heer G. Moen, aan de Rijks
universiteit te Utrecht voor het Kerkelijk
voorbereidend examen.
INSPECTEUR LAGER ONDERWIJS.
In verband met de examens houdt de
Inspecteur van het Lager Onderwijs al
leen spreekuur op 6 Juni.
INSCHRIJVINGEN
HANDELSREGISTER.
Van 15—23 Mei 1934.
Schagen: R.K. Coöp. Leenbank W. A.,
Statuten gewijzigd.
Texel: Hotel Café „De Zeven Provin
ciën" (eig. D. C. Kooy), Texel, Oude-
schild 110.
BEZOEKT DE TENTOONSTELLING VOOR
IN „MU5IS SACRUM", KONINGSTRAAT
Geopend: 31 Mei van 3-6, 8-10. 1 Juni van 10-12, 2-6, 7'/2-10'/2
Zie verder aanplakbilletten
VERPLAATSING DEPOT.
Wij maken de koopers van losse num
mers van ons blad in het Tuindorp er
attent op, dat voortaan het depöt ge
vestigd is bij den heer A. J. Bakker,
Tuinstraat 60.
DE „DR. WAGEMAKER" IN ONZE
HAVEN.
De nieuwe T.E.S.O.-boot.
Daar lag hij, de „Dr. Wagemaker" de
nieuwe aanwinst van de T.E.S.O. aan de
bekende steiger, waar de oude „Dageraad"
zoo dikwijls gemeerd heeften vertrokken
is, daar lag hij, zich ten volle bewust van
zijn waardigheid, zijn gloed-nieuwheid t
Lustig draaiden de toppen op de lucht
kokers in den wind, het frissche zee
briesje vermocht nauwelijks de rood-wit-
gebaande Maatschappij vlag en de blauwe
scheepswimpel met in zilveren letters de
naam van het schip er op, te strekken...
Ja, daar zal de T.E.S.O. eer mee inleg
gen metdezeTexel-lij ner. Trotsch vermeldt
het schip op het bakboord, dat 1000 per
sonen vervoerd kunnen worden en dat
zijn gewicht 125000 kilogrammen bedraagt-
Een beduidende vooruitgang in vergelij
king met zijn voorganger!
Velen waren naar de haven getrokken
om het mooie schip te bekijken, dat heden
officieel in gebmik genomen wordt. Men
was juist bezig de eerewijn en de overige
genotmiddelen aan boord te brengen, die
heden bij de inwijding onontbeerlijk zijn.
Om 12 uur hedenmiddag is de „Dr.
Wagemaker" met aan boord de directie
van T E S.O. en vele officieele personen
en genoodigden gestart, om zijn maiden
trip te maken. Goeden reis i
Dat 't de TESO beloond moge worden, wat
door haar initiatief tot vergemakkelijking
en tot grooter genot van den overtocht
zoo prachtig in den „Dr. Wagemaker"
gebracht heeft.
In ons Zaterdag-nummer komen wij
uitvoerig terug op het nieuwe schip en
zijn officieele in-dienst-stelling.
Er zou, schreven we den vorigen keer,
Dinsdag begonnen worden met de inrich
ting der stands in het groote gebouw der
Heinito, dat op het weiland „De Ton" is
verrezen. En toen wij. gisterenavond daar
een kijkje gingen nemen, was er reeds
eenige teekening gekomen in het geheel
en kon men, met wat fantasie, zich een
voorstelling maken hoe het worden zou.
Enkele der standhouders waren reeds
bezig met de inrichting, maar de meeste
plaatsen waren nog alleen maar gemar
keerd, al zal als dit nummer verschijnt,
daarvan reeds meer zijn in beslag geno
men. Enorm is de ruimte van het gebouw
en zeker zal men, als men alles goed wil
bezichtigen, daaraan een uurtje kunnen
besteden.
Onmiddellijk aan de groote hal grenzen
de beide kleinere, bestemd voor dancing
en cabaret. Zeker zal hier in den avjnd
een gezellige drukte heerschen en naar
het zich laat aanzien, zal ook de tentoon
stelling zelve haar aantrekkingskracht
niet missen.
De toegelaten exposanten vertegen
woordigen handel en industrie, zoowel
landelijk als plaatselijk, Nederlandsch fa
brikaat en import.
Het is een jaarbeurs in het klein en
een demonstratie van vertrouwen in de
kracht der reclame.
Vele inzenders zijn meer dan royaal
voor den dag gekomen, industrieën in
werking verhoogen het attractieve geheel.
Het geheele gebouw, met zjjn zaalop
pervlakte van 1200 m2 is gevuld mol
voortbrengselen van eigen en vreemden
bodem. Er is tevens gedacht aan het
amusement van geregelde bezoekers in
een met goeden smaak ingericht cabaret
en dancing.
Aan de lijst der deelnemende exposan
ten moeten nog worden toegevoegd de
Onecta Jamfabriek le Amsterdam en de
Macvis Waschmachines en Stofzuigers.
De HEMITO is geopend tot 3 Juni.
MODESHOW HEMITO
DINSDAG 29 MEI 1934.
Deze show belooft zeer attractief te
worden. De firma Spruit heeft alle mede
werking van hare leveranciers.
O a. zullen zomertoiletten getoond wor
den, die zóó uit eerste Europeesche mode
huizen in Den Helderarriveereti,benevens
modelmantels en vossen, w.o. zilvervossen.
Ook is het de firma Spruit gelukt reeds
iets van de nieuwe wintermode te kunnen
laten zien in bontmantels. Murmel luipaard
enz. in allerlaatste snit. De show is van
belang als u nog iets heeft aan te schaffen
voor uw zomergarderobe en ook indien
u niets wenscht te koopen om op de
hoogte te zjjn van de laatste mode en
de aanlokkelijke prijzen van goederen
met verfijnd cachet^
Drie mannequinö*uit een der grootste
steden zullen u met charme al het moois
toonen.
De firma van KoningsBruggen, Keizer
straat heeft welwillend aangeboden de
bloemenversiering te verzorgen-
Kaarten zullen vanaf Vrijdag 25 Mei
te bekomen zijn a 50 ct. bij fa. H. Spruit
en aan de Cassa der tentoonstelling.
Met het oog op de te verwachten be
langstelling en het betrekkelijk kleine
aantal plaatsen, is het raadzaam u tijdig
van een plaatsbewijs te voorzien.
Een thé complet, dat de bezoekersters
zal worden aangeboden, is bij de toe
gangsprijs inbegrepen.
LAATSTE MARINE-CONCERT.
Woensdag 30 Mei a.s.
Het zal den bezitters van toegangs
bewijzen voor het 6e of laatste marine
concert, dat aanvankelijk was vastgesteld
op 21 Maart, doch door het overlijden
van Hare Majesteit de Koningin-Moeder
moést worden uitgesteld, verheugen te
vernemen, dat de datum hiervoor thans
is bepaald op Woensdag a.s., 30 Mei.
'Als soliste zal dan optreden de bekende
sopraanzangeres Hélène Cals, Amsterdam,
terwijl het programma, zooals dat reeds
in. het bezit is van de koopers van toe
gangsbewijzen, onveranderd geldig blijft.
Behalve mevr. Cals treden als solisten op
de heeren J. Pala en D. Steinroth, viool
(plano B. Steinroth), terwijl na de pauze
dè heer C. J. J. de Rooij een compositie
Van den directeur, den heer Leistikow,
voor Eng. hoorn, zal voordragen. Aan
vang half 9 precies.
EEN BELANGRIJKE TENTOON
STELLING VOOR SLECHT-
HOORENDEN.
Weet gü. waarde lezer(es), wat het be-
teekent doof te zjjn? Weet gij, dat inge-
wjjden 't er lang niet over eens zjjn, wat
erger is, doofheid of blindheid?
Weet gjj, dat de doove dikwjjls wordt
uitgelachen, terwijl de blinde met extra
tegemoetkoming wordt behandeld?
Weet gii, dat de doove Uw medelijdend
blikje naar Uw buurman, of Uw wrevelig
schouderophalen ziet, terwijl de blinde
gelukkig niet ziet, dat gii hem onvol
waardig vindt?
Weet gjj, dat blinden veelal opRewekte
menschen zjjn, terwijl men onder dooven
veel schuwheid, eenzelviRlieid en zwaar-
moediRheid aantreft?
Neen, rü Roedhoorende lezer, dat wist
Rjj niet! Maar rü dooven, die 't wél weet,
komt dan 31 Mei en 1 Juni naar „Musis
Sacrum"; daar wijzen wij U den weR naar
„Het volle Leven!"
Komt en ziet! De zaaldeuren staan wijd
open; lotRenooten en ook mede-voelende
Roedhoorenden treden U daar helpend
teRemoet.
En als wii U dan Reholpen hebben, U
uit Uw schuilhoek den weR naar het Volle
Leven hebben Rewezen, helpt rü dan ons!
Want nöR maakt Eendracht Macht.
Macht hebben wjj noodiR voor den uit
bouw van ons werk. In elke provincie één
school voor S.H. kinderen is wel een mi-
nimumwensch; wij tellen er voor onze
11(12) provinciën noR slechts drie.
Een Roed-werkende Rroepstelefoon in
elke kerk of vereeniRinRslokaal, opdat ook
zq, die in jaren en tientallen jaren de
stem van hun rabbi, pastoor of dominé
niet meer Rehoord hebben, den dienst
weer kunen volRen, of in hunne vereeni-
RinRslokalen weer aan het gemeenschaps-
leven kunnen deelnemen. Enz., enz.
Zevenduizend leden tellen wij, het aan
tal dooven en S.H. in ons land ligt zeker
tusschen 70.000 en 700.000!
Het Comité van aanbeveling voor de
tentoonstelling:
Den Helder: Doktoren W. J. Bakker,
J. Boosman, P. J. van Driel, A. Grunwald,
S. van Heerde, E. Loesberg, H. W. Melle-
ma, P. v. d. Nieuwenhuizen, J. B. Proost,
W. Reilingh, S. G. Rensing, M. J. W.
Rienks, A. J. F. Thorbecke, P. C. M. v. d.
Velde, M. S. Vroom, W. F. J. van Wave-
ren en H. C. van Hoek.
Anna Paulowna: G. J. Lovink, Burge
meester; J. C. J. Olree, arts.
't Zand: E. E. Oterdoom, arts.
Wieringerwaard: C. Haringhuizen,
burgemeester.
Wieringen: L. C. Kolff, burgemeester.
Wji wil en hier nog het volgende aan
toevoegen:
Op de hier 31 Mei en 1 Juni te houden
tentoonstelling bestaat voor de slechthoo-
renden gelegenheid kennis te maken met
de verschillende gehoor-instrumenten, dip
zij daar onder deskundige voorlichting
kunnen beproeven. Aan deze tentoonstel
ling, welke kosteloos toegankelijk is, zjjn
verder diverse attracties verbonden. Om
de kas der vereeniging, die dit alles be
kostigt, eenigszins tegemoet te komen, is
een verloting georganiseerd, waaraan tal
van aardige prijzen zijn verbonden. Dit
werd mogelijk gemaakt doordat vele leden
der Vereeniging van Slechthoorenden
hiervoor iets afstonden. Ook plaatselijke
winkeliers voldeden aan het verzoek der
vereeniging om iets af te willen zonderen,
zoo o. a. de firma's Grunwald, De Vries
en Elte, en ook van plaatselijke leden der
Vereeniging zijn geschenken toegezegd.
Willen dames en heeren leden der Ver
eeniging zoo vriendelijk ziin hetgeen zji
voor de verloting wenschen af te zonde
ren, te zenden naar Mevr. Teune, Spoor-
gracht 6? Voor deze verloting is door
heeren Burgemeester en Wethouders toe
stemming verleend voor den verkoop van
loten. Teneinde de deelname zoo groot
mogelijk te maken, worden de loten a 10
cents verkocht. Ze ziin te verkrijgen aan
de adressen van de leden van het uitvoe
rend comité: Mevrouw De BoerJong-
kees (adres Bureau Held. Crt.), Mevrouw
Van Waveéen—Störk, Hoofdgracht 50 en
Mevrouw Teune—v. d. Vijgh, Spoor-
graclit 6, en verder bii den heer Rootlieb,
apotheker. Binnenhaven 16 en Mevrouw
Kraande la Mar, Spoorstraat 42. Indien
er dames of heeren, leden der vereeni
ging, ziin, die zich beschikbaar willen
stellen voor den verkoop, laten zü dan
loten aanvragen bij Mevr. Van Waveren,
Hoofdgracht 50.
De aandacht wordt er speciaal op ge-
Buitenlandsch Overzicht pag. I
feuilleton1
Radio-programma2
Van links en rechts1
Auto te water bij het Beusichem-
sche veer. Twee menschen
verdronken. Dronkenschap
oorzaak2
Auto in het Kanaal van Terneu-
zenGent gereden. Twee
menschen verdronken2
Arrestatie van 736 communisten
in JapanI
Het aantal dooden van de mijn
ramp te Paturages tot 57 ge
stegen 2
Gespannen toestand in Tjsahar
(China)6
Jean Batten heetf de vliegtocht
EngelandAustralië in P/2 dag
minder afgelegd dan Anny Mol-
lisonJohnson7
Een nieuw veiligheidspact van
Litwinof6
De Amsterdamsche begrooting is
ten tweede male niet goedgekeurd
door Ged. Staten6
De K.L.M. zal met vier vliegtui
gen uitkomen in de luchtrace Lon
denMelbourne7
Gisterenmorgen is bij schietoefe
ningen te 's-Gravenhage een
dienstplichtige gedood 6
Omtrek-nieuws7
Marktberichten7
Marineberichten7
Sportnieuws7
Witte bioscoop, 7/ uur,
Tivoli bioscoop, 7 uur.
Donderdag 24 en Vrijdag 25 Mei.
Alledagkerk. Doopsgezinde kerk. Kerk
gracht 78 uur.
Zaterdag 26 Mei
Soirée Voetbalvereeniging „Heidersche
Boijs", Musis Sacrum, 8 uur.
Van 26 Me! tot en met 3 Juni
Middenstands-Tentoonstelling met Ca
baret en Dancing, van 1.30 tot 12 uur
vestigd, dat alles gratis geschiedt, en deze
tentoonstelling uitsluitend wordt georga
niseerd in het belang der slechthooren
den. Grati:: is de tentoonstelling toegan
kelijk, gratis kan men de verschillende
lezingen bijwonen, gratis ook de instru
menten beproeven, zonder eenige ver
plichting tot koopen. Voor een en ander
verwijzen wij naar de advertentie. Doel is
slechts het welzijn der slechthoorenden,
teneinde hen, zooals hierboven reeds werd
uiteengezet, terug te brengen „in het volle
leven".
Wü kunnen verder nog mededeelen,
dat ook op de HEMITO, de groote Mid
denstandstentoonstelling, welke Zaterdag
wordt geopend, de Vereeniging met een
stand zal vertegenwoordigd ziin. Deze is
door het Hemito-bestuur welwillend en
kosteloos voor het goede doel afgestaan.
NEDERLANDSCHE REIS-
VEREENIGING.
De N.R.V., Afd. Amsterdam, organi
seert in samenwerking met de vereeni
ging tot bevordering van het Vreemdelin-
genverker te Amsterdam ,,'t Koggeschip"
een grooten propaganda-vliegdag op het
vliegveld Schiphol. Onder deskundige
leiding zal een rondgang worden gemaakt
ter bezichtiging van het interesasnte be
drijf der K. L. M., verder zullen er
diverse attractie's zijn en kunnen dien
dag tegen lagen pry's vluchten worden
gemaakt. Iedere deelnemer ontvangt een
K.L.M-speldje. Na afloop autotocht door
Voor het Wjna ondenkbare geval, dat ge
'"et deze uiteenzetting geen genoegen
jieemt, moge ik 11 verwijzen naar den ge
teerde, die den vorigen zomer aan boord
van do „Nautilus" diepzeevischonderzoek
deed. Die weet nog meer. Vischkunde is
111 n vak niet en het zal mü dan ook niet
jukken, pagina's vol te schrijven over het
Kieuwsysteem van de bot en dat van de
piet, de schubben van de schol, nee, dat
j8 waar ook, een schol heeft geen schub-
011J0 oogen dan, de oogen en de staart
a" een schol en die van een tarbot en
erzelver kenmerkende verschillen. He
P ®erde kan u dat haar fijn vertellen. En
'"et alleen dat: ook de leefwijze en wat
"farmede verband houdt.
stof6 beerde had twee uitnemende as-
voci de Pa en de Puike. Het was
dut" onderzoek nog al eens noodig,
er 's nachts werd gewerkt, een mon-
n6r, feewater keuren b.v. Nacht of geen
('3t deed Pa. Hy temperatuurde,
Puit "le' e6n koortsmeter ditmaal. De
vso*f „raakte spoedig bedreven in het
of „1 ?n van het geslacht van de bot
len«o!1 schol, in het nieten van de
1), en hl het bepalen van den leeftijd.
Ono 'orma'e lengte van een schol is, laat
lö .PJpomeii; 20 centimeter, 't Kan ook
'lan j Kyn. Nauwkeurig nam de Puike
e lengte op: staart tusschen duim
en vinger, kop omlaag. Van den visch na-
tuurlyk. En dan den duimstok erlangs.
Ook het commentaar ontbrak niet
Daar hangt een exemplaar.
,,'n Vrouwtje 23 centimeter 'n
Reuze meid!"
Een andere. Mannetje 18 centimeter
- 'n Knul!"
De Puike had een eigen categorische
indeeling, welke niet in alle opzichten
met die van den geleerde strookte.
Toch verklaarde deze dat hy over zyn
assistent buitengewoon tevreden was.
Maar keeren we nog even tot de beun
terug.
Te ineten valt er niets. Ook interesseert
het niemand of het een mannétje of een
vrouwtje is, dat daar de mand in dwaalt.
Er kari ook niet gedoceerd worden, want
het jongmaatje heeft de worsteling met
het net niet overleefd en bestudeert thans
de binnenzyde van een emmer van meer
nabij Dat moet hy niet te lang doen, want
anders is de visch op. Desgevraagd geeft
hij te kennen, dat hem dat niks kan sche
len. Wat zoo'n jongen toch aan zoo'n em
mer ziet!
Als de visch voldoende is gesorteerd,
worden de manden weer weggesleept en
de achtergebleven exemplaren, welke van
wege de soort of de geringe afmeting
niet voor consumptie in aanmerking
komen, over boord gezet. Hiertoe belmo
ren in de eerste plaats de haaien, de roof-
visschen van de Noordzee. Ze zyn circa
1 nieter lang. Erg zachtzinnig wordt er
met deze gasten niet omgesprongen. Voor
dat ze over boord worden geworpen,
wordt hun eerst den kop tegen de ver
schansing te pletter geslagen.
Tusschen de lichtschepen „Smith Knoll"
en „Cleaver-bank" wordt de eentonigheid
van de witgekuifde golven en het grauwe
wolkenheir onderbroken door het sierlüke
silhouet der haringloggers. In dezen tyd
van het jaar (OctoberNovember! is hier
het belangrijkste vischterrein.
In het voorjaar zit de haring Noorde-
lyker. Tegen het einde van Mei, wanneer
de eigenlijke groote haringvisschery be
gint, bevinden de loggers zich op circa
58° N.B., de z.g. Noordvangst, welke zich
tot 61° N.B. uitstrekt. De andere, de Zuid
vangst loopt dan van 57° 30' N.B. naar
het Zuiden tot aan de Doggersbank. De
belangrijkste Noordvisschery is die ten
Oosten van de Shetlandsche eilanden,
welke daar van Mei tot einde Juli wordt
uitgeoefend.
Uit den aard der zaak is de „Nautilus"
in die streken geen onbekende. In Ler-
wiclc, op de Shetlandsche eilanden b.v
maar dat is al zoo lang geleden, we zit
ten nu onder de Engelsche kust tusschen
de Hollandsche loggers. Eenige dagen
zwalken wy daar reeds rond en vele log
gers zyn reeds gepraaid. Alles was wel
aan boord. Geen zieken, geen manke
menten aan motor of donkey-ketel. 1)
1) Stoomketel, welke de benoodigde
stoom voor het drijven van de vischlier
levert.
Ginds, aan den Noordelyken horizont,
ligt er een met twee vlaggen op, ten tee-
ken dat hy iets heeft mede te deelen.
Het is de Sch. 102.
„Hallo schipper, wat is er aan de
hand?" praait de commandant door de
megafoon.
„De reepschieter is geblesseerd, com
mandant. Kan ie geholpen worden?"
„Ik zal de jol even sturen!"
„Asjeblieft, commandant en kê je mis
schien ook effe 11a me radiotje late
lcyke?"
„Komt in orde!"
De jol wordt gestreken. De radio-offi
cier laat zich er in zakken, de Puike zit
aan 't roer en twee man hanteeren de
riemen.
Als de jol terugkomt, is de radio-offi
cier verdwenen en op zijn plaats zit de
reepschieter, 2) een flinke, stevige knaap
van een jaar of vijftien. Zyn gezicht is
ten halve bedekt met smoezelige pleisters.
Kalm en gansch niet verlegen klautert
hy binnenboord en stevent onvervaard
naar den ziekenboeg, waar hy door den
arts wordt onderzocht, 't Valt nogal mee.
Een losgeschoten reep was hem tegen
het gezicht geslagen en had' een flinke
ontvelling over rechterwang, neus en
linker ooglid teweeggebracht. Het oog
zelf was geheel gespaard gebleven.
Pa neemt wat gaas, pleisters en een
tubetje Inosepta en doet daar wonderen
mee.
Met een gansch nieuwe gelaatsbedek
king aanvaardt, de jeugdige reepschieter
den terugtocht.
2) Degeen, die hy het inhalen van het
net, de binnenboord komende reep in het
ruim opschiet.
Den volgenden dag is er ook wat met
de Sch. 72. Daar is Keesje aan boord.
Keesje is afhouder 3) en heeft erge kies
pijn. Zoo erg, dat hy het niet meer kan
uithouden. De dokter moet er aan te pas
komen. Keesje is echter wat verlegen en
beweegt zich niet zoo gemakkelyk als
onze reepschieter van de Sch. 102. Keesje
is bang voor dat vreemde schip en al
die vreemde mannen.
„Vèèder," zeit-ie, „gèè met me mee
naar die boot, want alleenig durf ik nie."
„Goed, in'n jonge, ik gèè mee."
En als het jolletje in de tamelyk hooge
deining door de Puike met groote behen
digheid langszü wordt gemanoeuvreerd,
verlaten vader en zoon hun schip en da
len af in de jol.
Daar zitten ze nu, naast elkaar op de
achterste doft. Keesje met een grooten
kiespijndoek op het hoofd en daar boven
op z'n pet.
Aan boord van de „Nautilus" breekt
het eerste angstige oogenblik aan. Keesje
klautert naar boven.... wat al vreemd
en raar volk staat daar om hem heen.
Angstig en schuchter kijkt hy voor zich,
niet wetend wat te doen.
De stille, zyn verlegenheid bemerken
de, gaat naar hem toe.
„Zoo m'n jonge, heb jy zoo'n kiespijn?
Kom maar mee, dan breng ik je wel effe
bij den dokter." Tegelijkertyd wil hy hem
hy de hand nemen, maar dat is Keesje te
veel. Verschrikt deinst hy achteruit en
draait zich om alsof hjj zoo weer in de
jol wil springen. Een angstige schreeuw.
„Vèèder!"
„Jèè, m'n jonge, hier is vèèder al."
3) Degeen, die by het inhalen van het
net door de stoomlier de reep afhoudt.
Meteen komt het oude, bezorgde, door
weer ziet, laat Keesje zich naar de zie-
ouden visseherman boven de verschan
sing.
Een weinig gerustgesteld, nu hy vader
weer ziet, laat Kiesje zich naar de zie
kenboeg brengen, waar de dokter even
wel veel tact en vriendelyke woorden
noodig heeft om hem binnen en op een
stoel te krijgen.
Vader moet eerst naar binnen. Buiten
voor de deur staan vier klompen, twee
groote en twee kleine, alle vier met stroo
en nanier gevuld als beschutting tegen
de kou.
Daar wordt plots het licht in den zie
kenboeg verduisterd, een groote scha
duw valt naar binnen, over Keesje heen.
In de deuropening staat de Kolossale.
„Moet ik soms assisteeren, dokter?"
Nu valt er een diepe, donkere schaduw
over Keesje's ziel; z'n oogen gaan wijd
open van ontzetting. Bleek en verschrikt
staart hij naar de gestalte tegenover hem.
I)e dokter kijkt op, Kijkt van Keesje naar
den Kolossale en dan weer naar Keesje;
schudt daarna het hoofd. „Neen, geen
assistentie noodig, wel bedankt."Weder-
cm komt iemand binnen. Het is de com
mandant. Hij ziet de reusachtige gestalte
naast het nietige, verschrikte ventje, dat
als een jong angstig hondje in den stoel
zit weggedoken en begrijpt. Geen die de
visschers zoo goed kent en peilt als de
commandant. Ook nu vindt hy' het juiste
woord.
„Keesje, als je nu niet huilt, krijg
een groot stuk koek van me."