Degoede modellen
ROND DE OUDE MIDDELZEE
S&3S B«S
HONIG'S BOUILLONBLOKJES thans 6 voor 10 ct.
HERMAN NYFELS'
Kleeding magazijnen
HERMAN NYPELS'
Kleedingmagazijnen
Uit het politie-rapport.
HERMAN NYPELS'
Kledingmagazijnen,
riELDERSCHE COURANT VAN ZATERDAG 2 JUNI 1934.
De vertrouwde prijzen, dat wil
zeggen Waar voor Uw geld.
Gewaarborgd in
Het volle licht,
de ruime paskamers,
iO
r<n bij voor *ie de aanloop van de
fOJi?\ds taraehjl dure instrumenten
vo«' a' de electnsche zijn met goedkoop
wei bezwaarlijk was. Als men lid wordt
van de Vereemging. krijgt men reductie
©p de prnzen: ook kan men biivoorbee.c m
een afdeeling biervoor een regeling maxen
waardoor ook muider gegoeden zich zoo n
toestel kunnen aanscbaiien.
COLLECTE VOOR DEN
GE WAPENPEN DIENST.
Te beginnen met Maandag 4 Juni, zal
de jaarlnksche collecte gehouden worden
voor liet fomis, tot aanmoediging en onder
steuning, van den gewapendeit dienst (oud
st rijders) in ons land.
Het doel van dit fends is, om daar uit
steun te verleenen aan oud-militairen, die
den leeftijd van zestig jaar bereikt heb
ben en wier pensioen een vast bedrag
niet overschrijdt.
Velen zullen zeker sympathiseeren met
dit doel en zullen graag hun gave offeren.
Burgemeester en Wethouders van L>en
Helder hevelen deze collecte, omdat zij
strekt tot steun aan verminkte en op
andere wijze hulpbehoevende gewonden,
zijnde militairen en oud-militairen, gaarne
san bij de ingezetenen der gemeente.
Gemeenteraad
Ruiling van grond.
Voorgesteld wordt tot ruiling van grond
mei H. Riemers Jr. alhier, ten behoeve
van den bouw van 6 woningen, nl. 3 aan
den Koningsweg en 3 aan de Oude School
straat. Deze ruil betreft een perceel ter
grootte van circa 35 M*.
Voorgesteld wordt voorts met N. P. Krul
e.q. D Bonselaar aan te gaan een ruiling
van grond aan den Koningsweg. Aan de
Gemeente wordt afgestaan 945 Ms grond,
en door de gemeente wordt afgestaan
225 M:.
Deze transacties zijn nader omschreven
In de B'ilagen No. 80 en No. 88.
Verkoop gedeelte steeg.
Voorgesteld woidt aan M. H. Klercq
voor de som van f 80.te verkoopen
een gedeelte van een steeg nabij de Spoor
straat en dit aan den openbaren dienst
te onttrekken.
Ruiling van grond met de Wees-
inriehttng te Huisduinen.
Door K. Klein, te Huisduinen, is ver
zocht een 6tuk grond, gelegen vóór het
aan hem toebehoorende perceel van de
gemeente te mogen koopen, wanneer zy
dat stuk. dat thans aan de Weesinrichting
te Huisduinen behoort, te eeniger tijd in
handen krjjgt. Voor de gemeente bestaat
evenwel, naar B. en W. mededeelen, geen
aanleiding om te trachten dit gelieele stuk
in eigendom te verkrijgen. Wel is het
gewenscht, dat de gemeente een gedeelte
daarvan te harer beschikking krijgt. Het
trottoir langs de Noordzijde van de Bad
huisstraat, «lat in het algemeen een breedte
heeft van 3 15 M., is n.l. belangrijk min
der breed ter plaatse, waar dit langs het
meergenoemde stuk grond van de Wees-
inrichting loopt. Voor de voetgangers be-
teekent zulks een ongerief.
Van gemeentewege zijn daarum bespre
kingen gevoerd over afstand van een
strook ^grond, benoodigd voor de verbree
ding van het trottoir. Over deze aange
legenheid is verder enkele malen gecor
respondeerd, met als resultaat, dat het
bestuur van de Weesinrichting bereid is
den benoodigden grond gratis af te staan,
wanneer de genieenteop haar beurt afstand
doet van een stukje grond, als noodig is
om een voortuin over de volle breedte van
het huis te verkrijgen. Beide partijen zijn
met de ruiling gebaat, waarom er naar
de nieening van B. en W. alle reden is
aan de totstandkoming daarvan mede te
werken.
Een besluit van deze strekking is ter
goedkeuring aan den raad voorgelegd.
Regeling hoogspnnnings-verzorglng.
Door de Directie van het P.E.N. werd
onlangs overwogen, om, in verband met
de uitbreiding, welke het hoogspannings
net in deze gemeente, tengevolge van de
stichting van verschillende transforina-
torstations, in den laatsten tijd ondergaat,
alhier een üjnweiker aan te stellen.
Door B. en W. werd voorgesteld, dat
aan een hulpmonteur van de gemeente de
bedoelde werkzaamheden zouden worden
opgedragen en dat diens bezoldiging dan
voor de helft ten laste van het P.E.N. en
voor de andere helft ten laste van het
G.E.B. zou worden gebracht. Met een der
gelijke regeling heeft de Directie van het
P.E.N. zich vereenigd.
Alvorens een definitieve overeenkomst
aan te gaan, verzoeken B. en W. den
Raad, aan het vorenstaande zijn goedkeu
ring te willen verleenen.
Watervoorziening Marine-Hospitaal.
Reeds in Aug. 1932 werd door den Com
mandant der Marine ter kennis van B. en
W. gebracht een klacht van den Chef van
het Marine-hospitaal, betreffende den wa
terdruk in genoemde inrichting, welke
druk te eenenmale onvoldoende zou ziin,
hetgeen reeds tot ongewenschte toestan
den aanleiding zou hebben gegeven en in
verband waarmede werd verzocht, maat
regelen te treffen, opdat deze toestand
me Hanger bestendigd zou behoeven te
bluven. Een verzoek van gelüke strekking
van den heer dr. P. Feenstra Kuiper be-
tii'l College omstreeks denzelfdcn
In Bijlage 86 wordt door B. en W. een
uitvoerige uiteenzetting gegeven van den
gang van zaken van het naar aanleiding
hiervan ingesteld onderzoek.
De werkzaamheden, voor zoover deze
van gemeentewege zullen worden uitge- I
voerd en bekostigd, zullen bestaan in:
let maken van een waterzinker door
het werfkanaal nabij de Westpoort, waar- I
door een verbinding wordt verkregen tus- i
bos,aande buisleidiiigen in de
Westatraat en die in het terrein van de
Rijkswerf;
2. het maken van een verhindingslei-
ding tusschen de leiding in het terrein i
van de Rijkswerf nabij de. Noordpoort en
de aansluiting van het Marine-hospitaal.
welke verbimiingsieiding wordt ge
langs het gebouw van het KoninJtUi*
stituut voor de Marine;
3. bet maken van een nieuwe toevoer-
leiding vanaf de bestaande leiding iiaoy
de Noordpoort naar het Directiegebouw
der Marine.
De kosten van een en a S\ y**"
door den Directeur der water- en «icnUie-
drijven geraamd op f 3835, voor be-
drag thans aan den Raad een cr«-diet
wordt aangevraagd.
Commissie van onderzee* Gemeente
werken.
In verband met de besprekingen in be
sloten zitting van 24 April j.1. over ge
ruchten. die er loopen omtrent 'ommige
handelingen bij den Dienst van Gemeen
tewerken. deelen B. en W. mede. dat door
hen een Commissie is benoemd, met op
dracht ter zake een onderzoek in te stel
len.
Deze Commissie bestaat uit de heeren
Ir. S. Visman, hoofd-ingenieur van
's Rijkswerf. P. H. Pesman, inspecteur
van 's Rijks belastingen en A. G. M
Boost, kapitein-ingenieur der Genie, allen
alhier.
Sluitingsuur feestwee-b.
B. en W. stellen den Raad voor om
gedurende de feestweek van Maandag 2
t/m Zondag 8 Juli, het sluitingsuur voor
winkels (onder „winkels" verstaat de win
kelsluitingswet o m. alle open of besloten
ruimten, waar of van waaruit voorwerpen
of stoffen aan het publiek in het klein
plegen te worden verkocht af afgeleverd,
dus ook ramen e.a.te bepalen op 12 uur
middernacht met uitzondering van den
Zaterdag en den Zondag, voor welke
dagen het sluitingsuur wordt bepaald op
1 uur na mid'/rnacht (d.i. respectievelijk
Zondag en Maandag 1 uur v.m.).
VergceciSng art. 13 L.O.wet 1920.
Voorgesteld wordt aan J. H. de Wit en
B. Vink te Koegras voor den verderen
duur avn het schooljaar 1933'34 en voor
het schooljaar 1934'35, een vergoeding
van de kosten van vervoer hunner kinde
ren naar de bijzondere school te Koegras
u t te keeren, berekend voor J. H. de Wit
naar 0.50 en voor B. Vink naar 0.60
per kind voor elke week dat van de auto
bus gebruik wordt gemaakt?
Verkoop sterke drank feestweek.
Bij de behandeling van het voorstel van
B. en W. tot het houden van een feest
week, werd door een raadslid de opmer
king gemaakt, dat in dat voorstel niet
werd medegedeeld, dat gedurende die
feestweek het schenken van alcohol ver
boden zal zijn. De voorzitter zeide toen,
dat. dit vraagstuk, n.i. of de feestweek
,.nat" of „droog" zou ziin, nog niet vol
doende was opgelost en dat. de Raad hier
omtrent nog een besluit zou moeten
nemen.
Nu door den Raad ten gunste van de
feestweek is beslist, hebben B. en W. op
nieuw dit vraagstuk bezien. De Burge
meester heeft in de raadsvergadering van
20 Maart j.1. reeds gezr t dat er aan een
tapverbod voordeden, r nadeden
verbonden ziin.
De meerderheid van het vorig College
stond op het standpunt, dat tijdens de
kermis in onze gemeente geen tapverbod
noodzakelijk is, voornamelijk omdat het
gebruik van sterken drank hier gering is,
vergeleken bij dat van z.g. zwak-alcoholi-
sche drank en de voorkomende gevallen
van dronkenschap bij het bestaan van
een tapverbod dus niet steeds aan gebruik
van sterken drank behoeven te worden ge
weten, maar evenzeer kunnen worden toe
geschreven aan het gebruik van zwak
alcohoiischen drank. Deze meerderheid
vereenigde zich voorts met de zakelijke
motieven uit het adres van de afdeeling
Den Helder van den Nederlandschen
Bond van Koffiehuis-, Restauranthou
ders en Slijters, waarin o. m. werd gezegd,
dat het drankverbruik inderdaad niet van
dien aard is, dat tijdens de kermissen een
tapverbod op grond van verwacht mis
bruik noodzakelijk zou zijn en dat de mo
gelijkheid tot oneerlijke concurrentie is
vergroot, nu voor clandestienen verkoop
een nieuwe gelegenheid is geschaper
B. en W. kunnen zich, na zooveel jaren
practijk met het tapverbod geheel met le
hier aangevoerde motieven verecnigon.
En dan weegt vooral dat motief der on
eerlijke concurrentie. Hierop doelde de
Burgemeester reeds in de genoemde
raadsvergadering, toen hij zeide. dat aan
het trip ver bod voor- en nadeelen verbon
den zyn j8 te verwachten, en de prac-
tyk heeft aangetoond, dat zulks inderdaad
gebeurt, dat de „goede" vergunninghou
ders zich aan het tapverbod houden en de
minder goede elementen onder hen zich
daaraan minder storen.
Het tot dusver reeds seringe aantal ge
vallen van dronkenschap zal nog afne
men, nu, tengevolge van de werking van
de nieuwe Drankwet verkoop van bier in
tentjes niet meer is toegestaan. B. en W.
achten dan ook handhaving van het tap
verbod naar den tijd, waarin thans de
teestweek zal worden gehouden gewenscht
noch noodig.
Mocht het onverhoopt blüken, dat de
UhnM- wordt verkregen door af-
schaffïng van het tapverbod, misbruikt
wordt, dan kan voor volgend jaar weder
invoering van een tapverbod worden
overwogen.
In dezen zin wordt thans voorgesteld te
beslissen.
-cd
In-
ALLEEN IN
Vergoeding gebruik van eigen auto.
De heer P. H. L. Maas, Directeur der
Gemeente-reiniging en der Plantsoenen,
deelt aan B. en W. mede, dat het berijden
van het motorrijwiel, waarvan bet ge
bruik hem in de uitoefening van zijn
bovenvermelde functiën is toegestaan,
hem te bezwaarlijk wordt. In verband
hiermede verzoekt hij voortaan voor zijn
diensten gebruik te mogen maken van zijn
eigen auto. waarvoor hem dan een ver
goeding van 300.per jaar ware toe
te kennen. Aan den anderen kant zal dan
een bedrag van pl.m. 150.per jaar,
wegens kosten van autohuur en van on
derhoud van het motorrijwiel, eventueel
vermeerderd met de kosten van vernieu
wing van het motorrijwiel, dat reeds 1$
jaar oud is, kunnen worden bespaard.
Voorgesteld wordt dit verzoek in te
willigen.
Door het bestuur der Heldersche Sla-
gersvereeniging, wordt verzocht de veror
dening overeenkomstig artikel 20 der
Vleeschkeuringswet zoodanig te wijzigen,
dat in deze gemeente in te voeren vleesch,
afkomstig uit gemeenten waar de vleesch-
keuring verricht wordt door den keurings
dienst van de gemeente Den Helder, niet
opnieuw behoeft te worden gekeurd.
Adressante voert daarbij aan, dat op
het in vorenbedoelde gemeenten, t.w. An
na Paulowna en Wieringen, gekeurde
vleesch hetzelfde stempelmerk wordt ge
plaatst als op het in de gemeente Den
Helder gekeurde vleesch, zoodat het
vreemd aandoet, dat voor zulk vleesch op
nieuw keuring dient plaats te hebben,
waardoor opnieuw keurloon verschul
digd is.
Het blijkt B. en W. dat door de beide
gemeenten niet hetzelfde keuringsmerk
wordt gevoerd als door de gemeente Den
Helder. Met deze gemeenten wordt dan
ook geen keuringskring in den zin van
artikel 20 sub 3 der Vleeschkeuringswet
gevormd, elke gemeente heeft haar eigen
keuringsdienst, terwijl de keurloonen irj
de drie gemeenten verschillend zijn.
Dientengevolge komt het B. en Wj
voor, dat met ingevoerd vleesch uit dei
beide buitengemeenten niet anders be-j
hoort te worden gehandeld dan dat met
vleesch uit andere gemeenten geschiedt
temeer waar een keuring op invoer eigen
lijk een keuring op eventueel bederf is. j
Het komt B. en W. ongewenscht voor;
om tot bedoelde wijziging der betrekke
lijke verordening over te gaan.
Tevens verzoekt adressante nog ver
plicht te stellen de aanduiding „Paarde-
vleesch", en aan die aanduiding eischen
te stellen van duidelijkheid, afmetingen
en kleur, voor winkels waar paardevleesch
al dan niet verwerkt, in het klein verkocht
wordt.
Ook dit verzoek wordt van de hand ge-,
wezen.
Uitvoerige uiteenzettingen hieromtrent
in de Bijlage no. 76.
Aanstelling werkman boven de
minimum-jaarwedde.
Door B. en W. is besloten tot over
plaatsing van den voorman-machinist der
Waterleiding in de functie van machinist
bij de Gasfabriek.
Ingevolge het bepaalde bij art. 32, 3e
lid, van het Werklieden-Reglement zou de
aanstelling in de nieuwe functie op het
minimum-loon moeten geschieden. Van
deze bepaling kan in bijzondere gevallen
door ons worden afgeweken op grond van
het 4e lid van genoemd artikel.
Naar de meening van B. en W. is hier
een bijzonder geval aanwezig, omdat be
langhebbende reeds een diensttijd heeft
van meer dan 15 jaar, zoodat hij in zijn
oorspronkelijke functie reeds de maxi
mum-wedde had bereikt. De aanstelling
in de nieuwe functie is daarom geschied
eveneens op de maximum-wedde.
Waterlevering-tarieven.
B. en W. schrijven aan den Raad:
De Directeur der water- en lichtbedrjj-
ven deelt ons mede, dat het waterver
bruik in deze gemeente gedurende delaat-*
ste jaren zoodanig is toegenomen, dat in
grijpende maatregelen noodig zullen zijn
ten einde te voorkomen, dat stagnatie in:
de watervoorziening optreedt. Dit vindt
zijn oorzaak in het feit, dat, terwijl het
eigen waterwinningsgebied der gemeente
gelijk is gebleven, eenerzijds zoowel het
bevolkingscijfer als het aantal perceelen,
dat aan de waterleiding is aangesloten,
aanmerkelijk is gestegen, anderzijds
steeds meer toestellen, die het waterver
bruik belangrijk doen stijgen, zooals clo
sets, vaste waschtafels, baden e.d. in ge
bruik zijn genomen. Daarbij komt dan nog
de belangrijke factor, dat de regenval ge
durende het afgeloopen jaar bijzonder we
ring is geweest, hetgeen oorzaak was, dat
in dat jaar aan de prise d'eau een groo-
tere hoeveelheid water is onttrokken, dan
door regenval kon worden verzameld.
Hierbij wordt nog ongemerkt, dat de sup-
pletoire waterlevering door het Provin
ciaal aterleidingbedryf contractueel op
maximaal 1000 m3 per etmaal is bepaald
a &enoemd bedrijf niet meer
verd Per '3ar wor<lt bijgele-
Nu is eenige uitbreiding van het eigen
waterwinningsgebied weliswaar nog mo-
geli.lk, doch deze uitbreiding zal toch niet
van zoodanigen omvang kunnen zijn, dat
voor de toekomst een voldoende water-
productie verzekerd zal zijn. Een afdoen
de oplossing van het vraagstuk der wa
tervoorziening zou slechts kunnen worden
verkregen, indien de gemeente ten aan
zien van de hiervoor bedoelde aanvullen
de waterlevering voor de komende jaren
in versterkte mate op het Provinciaal Wa
terleidingbedrijf aangewezen zou kunnen
blijven. Afgezien echter nog van het feit
dat deze oplossing aanzienlijke kosten,
met als gevolg daarvan een belangrijke
verhooging der watertarieven, met zich
mede zal brengen, o.m. zou daarvoor de
transportleiding vanaf het pompstation te
Bergen naar deze gemeente over de ge-
heele lengte verzwaard en de pompinstal-
iatie van het pompstation te Huisduinen
vernieuwd en vergroot moeten worden
geeft de Directeur der water- en lichtbe-
drfjven er echter de voorkeur aan, dat
maatregelen worden getroffen, welke tot
bezuiniging op het waterverbruik zullen
kunnen leiden. Naar zijne meening zou
zulks kunnen geschieden door invoering
van een voor alle verbruikers gelijk tarief
met inachtneming van een bepaald ver
schuldigd minimum-recht, het verbruik,
voor zoover dit een bepaalde toegestane
hoeveelheid wnter overtreft, per m3 wordt
berekend en waarbij dus wordt gebroken
met de vigeerende regeling op dit punt,
volgens welke regeling de waterlevering
volgens gedifferentieerde tarieven, ver
band houdende met de huurwaarde der
perceelen, plaats vindt. Het tarief zal dan
ook meer in overeenstemming zijn met de
tarieven, welke in andere gemeenten in
het westen van ons land, die uitsluitend of
hoofdzakelijk op de duinwatervoorradeif
zijn aangewezen, gelden.
Te verwachten is, dat, wanneer, zooals
door den Directeur der water- en licht-
bedrijven wordt voorgesteld, het door alle
verbruikers verschuldigde minimum-recht
op 2.40 per 3 maanden wordt bepaald,
gebaseerd op een verbruik van 6 m3, en
de prijs derhalve op 0.40 per m3 wordt
vastgesteld, op het waterverbruik alge
meen bezuinigd zal worden.
Een juiste berekening der waterbespa
ring is echter niet te maken, omdat de
daartoe noodige gegevens omtrent het
verbruik in de perceelen, waarin volgens
de huidige regeling, het z.g. abonnements
tarief geldt, ontbreken terwijl omtrent de
toekoriistige verbruiken bij invoering van
het nieuwe tarief, evenmin thans met
zekerheid iets valt te zeggen.
Uit een berekening van de Centr. Boek
houding blijkt evenwel, dat bij een ver
minderde waterafname van f0 de ont
vangst, in vergelijking met de in de be-
drijfsbegrooting voor het jaar 1934 ge
raamde opbrengst. per 3 maanden 1966
minder zal bedragen. wip,—
Ter dekking van het m verband
mede te verwachten tekort stellen genoem
de hoofdambtenaren daar°™ voor,
vprhruikers een jaarlqksche vergoeaing
alÏSdraJS de distributiekosten te hef-
feEen heffing als hiervoor genoemd,
wordt in verstellend- S-'
past- wanneer men bedenkt, dat aanzien
lijke kapitalen in aansiuitingen zyn va. -
^elegd. is zij alleszins billijk te ach -
Daarbij moet niet uit het oog worden
leren, dat, ondanks de voorgestelde -
hooging van den waterprys.de veibi ij
kers door een gepaste bezuiniging op
waterverbruik in staat zullen worden ge
steld hunne jaarlijksehe contributie aan
het waterleidingbedrijf nog te verlagen.
Voorts wordt voorgesteld te bepalen,
dat voor alle perceelen, welke aan de wa
terleiding zijn aangesloten, wegens metei-
huur een minimum-bedrag van 0.75 per
3 maanden verschuldigd zal zijn.
In verband met deze voorstellen zal net
noodig zijn, dat de perceelen, waarin de
levering van water tot dusverre heeft
plaats gehad naar het z.g. abonnements
tarief, - pl.m. 1600 in getale - van water
meters worden voorzien. oor dit doel zal
derhalve moeten worden overgegaan tot
het aanschaffen van pl.m. 1600 waterme
ters, waarmede een bedrag van omstreeks
11.000.— zal zijn gemoeid.
De Commissie van bijstand voor de wa
ter- en lichtbedrijven adviseert het nieuwe
tarief, bij wijze van proef, voor den tyd
van een jaar te doen gelden.
Voor een en ander wordt thans s Raads
goedkeuring gevraagd.
Ter waarschuwing aan ouders.
Door een inwoner dezer gemeente werd
aangifte gedaan, dat Donderdagmiddag
tegenover zijn achtjarig dochtertje, toen
dit aan den Duinweg nabij de begraaf
plaatsen alhier speelde, door een onbe
kend manspersoon niet nader te noemen
handelingen zijn gepleegd. De recherche
stelt een onderzoek in.
Aanrijding.
Donderdagavond had op de Dahlia-
straat een aanrijding plaats tusschen 2
wielrijders, welke aanrijding veroorzaakt
werd doordat een der wielrijders de lin
kerzijde van den weg hield. Een der rij
wielen werd beschadigd. Persoonlijke on
gelukken hadden niet plaats.
Van Frieslands hei en Frieslands klei.
Van oude Friesche stadjes, van uitgestrekte grietenijen.
Van Friesche famkes en Friesche folklore.
Van Friesche folklore.
Vóór wij u van den tweeden dag iets
vertellen, moeten wij nog een en ander
mededeelen over den zeer interessan ten
avond, welke de Prov. vereenigir.g ons
in Leeuwarden aanbood. In de groote
«aal van hotel „Spoorzieht" namelijk gaf
des avonds een Leeuwarder tooneelclub
eenige fragmenten uit een Friesch zang
spel, geschreven door den bekenden heer
Y. Schuitmaker, dat uit folkloristisch
oogpunt zeer belangwekkend was. Nadat
Bièue, biène, biène't giet al aodich los,
Alle fette rommel moat er ut, ros ros,
Biène, biène, biène, 't giet al aodich los,
To mar famke, to mar famke, ros, ros, ros;
Wee uw gebeente als gy straks met
vuile voeten wederom het huis in loopt.
Dan zijn de Friesche famkes niet gemak
kelijk!
De schaatsenrijders komen, de Frie
sche reedriders. Zij zijn in witte trui en
rijden op sokken. Maar ze kunnen hem
Hier heeft u de Hindelopers in hun nationaal costuum, dat van het Friesche
sterk afwijkt. Deze kleedinq is zeer schil derachtiq.
namelijk door de Friesche maagd de ver
schillende m tafereelen waren aangekon
digd, traden achtereenvolgens op de mel
kers, de schippers, de boerenvrouwen,
de schaatsenrijders en de maaiers, die
ons, in aardige refreintjes, hun werk
aanschouwelijk voorstelden in de tra-
ditioneele kleedij. Voor den onbevangen
toeschouwer, die nog nimmer hiermede
kennis had gemaakt (en dat was met
schryver dezes het geval) een zeer inte
ressant schouwspel.
Eerst kwamen de melkers en melksters
in hun boerenkleeding, symbool van
Frieslands welvaart.
Altied mar meltsje sa,
Tsjt, tsjt, tsjt, pluk mar ta.
't Brüst in 'e amer,
Fief persint fet.
Zoo zongen ze. Helaas! in den tegen-
woordigen tijd is Frieslands welvaart
maar schijnbaar; armoede heeft het land
beslopen, burgemeester Falkena had et-
dien middag al op gewezen.
Na de melkers en melksters kwam het
sehippersgezin. Harde arbeid voor een
karig bestaan dikwijls. Zeil en roer, alles
heeft de voortdurende aandacht noodig,
onafgebroken, dag en nacht, en de vrouw
werkt even hard mee.
Na de schippers kwamen de boeren-
famkes.
van katoen geven als ze er de sokken in
zetten!
Tot slot kwamen de maaiers. „Du, du
hegst mir am Herzen" zongen ze in
t Friesch, en ze zagen er schilderachtig
uit, evenals trouwens de anderen.
ee'] Pauze, die noodig was voor het
verkleeden, werd gezamenlijk de echte
riesche Schotsche Trye gedanst en toen
was het, voor menschen, die den volgen-
den dag ai weer vroeg op moesten, hoog
tyd naar bed te gaan.
alléén in
Naar Frieslands kleistreken.
Des anderen
westen in: het
daags gingen wij het
T) kleiland. Via MarRUHi
cetgumermolen en Beetgum naar Fra-
ffnanH f* Z*!n de akkers niet laag op
gaand geboomte afgescheiden. Wii ms-
nertsïn mPt.'ï""1, Rroot dora en Min-
t^ga, met een mooie oude kerk TVum
marum en Dongjum ,u ziel wt mE
neg een flinken omweg), en riiden dnn
het .mooie oude
stadhuis is meer
p«s,°1 °".lh,<S 'p^S heen'
stadhuis. Franekers
een museum dan
is
aardewerk
Biène boenen.
met liefde en zorg bijeengebracht. Mooi
ook is het korendragershuisje met het
jaartal 1634. Friesche maagden bieden
ons een proefje van Friesche duimpjes,
maar wii kunnen hier niet bliiven, wij
moeten verder.
Harlingen, de eude haven.
Over Herbaium, een aardig dorpje, en
Midlum, komen we dan in Harlingen. Het
weer is nog slechter geworden dan den
vorigen dag; om liet precies te zeggen:
gisteren was het schitterend in vergelij
king met vandaag en in Harlingen maken
we onze joyeuse entree dan ook onder
een stortbui. In de buurt van Midlum is
wat tomaten- en druivencultuur, in Mid
lum rijden we over een afgegraven terp;
duidelijk ziin de afgravingen te zien.
Harlingen kent u natuurlijk allemaal;
eenmaal een machtige haven, is veel van
haar glorie vergaan. Wel ligt de haven vol
met schepen, maar juist dat „volliggen" is
een kwaad teeken. De entrée is mooi;
Harlingen bezit een fraai plantsoen, dat
is aangelegd op een gedeelte van de oude
wallen. Hier werd ons wederom door de
V.V.V. koffie aangeboden; de voorzitter
dezer vereeniging wees op de groote ver
andering, welke de opening van den af
sluitdijk voor de stad heeft gebracht. Te
land zoowel als te water is Harlingen
thans eén belangrijk verkeerscentrum ge
worden, waar voor den toerist nóg veel
moois te zien is. Vele patricische lieeren-
huizen bézit de stad; bekend is de visch-
afslag met ziin gróoten omzet.
Naar Hindeloopen.
Van Harlingen uit gaat de tocht verder
langs de prachtige H.B.S. over Kimswerd,
Arum en Witmarsum naar Bolsward.
Hier is eenige bloembollencultuur. Bols
ward bezit een mooi stadhuis uit 1614 en
een van de oudste kerken, die Friesland
bezit. Dan gaat het via Exmorra naar
Hindelopen, waar we ons natuurlijk wat
langer zullen moeten ophouden, en waai
de heer Walda, de eigenaar van het bad
paviljoen aldaar, ons koffie aanbood en
we natuurlijk toch ook even de Hindelo
per kleeding moesten zien, die zoo sterk
afwijkt van de Friesche, en die eerlijk
is eerlijk zooveel mooier is ook! Langs
Fernwoude en Workum gaat de tocht,
mooie oude gevels zijn ook hier in deze
uitgestrekte plaats; er is een oude vaag
en een kerk, alweer met lossen toren, zoo
als overal in Friesland.
HindeJooper krakeling.
Dan Hindelopen. In minder dan geen
tijd stonden de oude en de jonge Hinde-
loopsters al op de kiek; vóór dat wij onze
auto uit varen, was het al gebeurd en dat
resultaat vindt u in de krant. We krijgen
koffie met slagroom (of slagroom met
koffie, zooals men 't nemen wil) en een
Hindeloper krakeling. Geweldige dingen
in den vorm van een B. Omdat wij in
Sneek, het eindpunt van den tweedaag-
schen tocht, niet tezamen zouden kunnen
lunchen, maar over verschillende hotels
verdeeld werden, werd in Hindelopen van
de gelegenheid gebruik gemaakt om nog
eens woorden van dank en erkentelijkheid
te spreken over het vele, dat wij gezien
hadden. De burgemeesters van Bolsward
en Leeuwarden voerden het woord, de
heer Van de Piipekamp uit Sneek, die
zoo'n groot aandeel had in de organisatie
van dezen tocht, de heer Cnossen namens
den Journalistenkring, en dan moeten we
weer voort.
Via Molkwerum en Warns komen we
in Gaasterland, 55 km ruim van Leeuwar
den af. Het land is hier hoog, hetgeen
duidelijk te zien is. Hemelum en Bakhui
zen passeeren we (Stavoren laten we maar
liggen) en de zon breekt zoowaar even
door als wii Rijs binnenrijden.
Over Gaasterland behoef ik u niets te
vertellen natuurlijk: we zijn hier midden
in het toeristenverkeer, hetgeen merkbaar
is aan de groote hotels, huiteneafé's eh
pehsiongelegenheden. In Balk, groot dorp
met aardig lindegrachtje, zou volgens de
alwetende „men", Gorter hebben gewoond
toen hij zijn „Mei" schreef: „Een nieuwe
lente en een nieuw geluid". Het is zeker
een dorpje, dat niet zonder bekoring is.
Van Balk komen we in Wiikel, ook een
aardig plaatsje, waar zich het graf van
den bekenden vestingbouwkundige Menno
van Ooehoorn bevindt en zullen, daar
staan onze gastheeren op, daarna nog een
kykje gaan nemen in Sloten.
Sleten en de Slotertol. En liet
slot.
We rijden dus Sloten binnen, doch moe-
tan voor de tol, die toegang geeft tot het
stadje, betalen. Dat is op zichzelf al een
antiquiteit, die tol, die een particulier be-
!f' ,,loten behoort tot de 11 Friesche
„stedenmaar u moet dat begrip „stad"
met al te grootscheeps opvatten. Het ia
met Sloten zóó gesteld: als je het bolwerk
afgewandeld bent, en op de brug staat,
die toegang geeft tot het stadje, kun je
aan den overkant al het andere einde er
van zien. Want Sloten bezit slechts 800
inwoners. We hebben meer van die stad-
jes in ons land, in Zuid-Holland vooral
een men er vele: Vianen, Nieuwpoort,
1 dergelijke hadden in oude tijden ook
stadsrechten. Onze tegenwoordige wet
Kent alleen gemeenten. Er kwam juist een
i nud.spaar van het stadhuis; het gezel
schap wandelde naar de kerk, die slechts
weinige meters verder ligt en wii hadden
iet voorrecht kennis te maken met het
t aate orgel, dat daar bespeeld werd. Een
oude Sloter molen ziet u op de kiek in
iet eerste gedeelte van dit reisverhaal.
V an Sloten ging het over Tjerkgaast,
lommerts en Jutrijp, drie aan elkander
gienzende, welvarende dorpen, naar
Sneek, vvaar onze tocht eindigde en in de
diverse hótels een uitstekende luncli ons
wachtte, eveneens aangeboden door de
v.V.v. aldaar.
